Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 August 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/74502 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Spelling - Trappen van vergelijking Vooraf Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Over dit lesmateriaal Pagina 1
Spelling - Trappen van vergelijking Vooraf Leerdoel Je weet wat trappen van vergelijking zijn. Je kunt de trappen van vergelijking toepassen in een zin. Eindproduct Je gaat bij zes afbeeldingen een zin bedenken, waarin je de vergrotende trap van een bepaald woord gebruikt. Alleen of samen? Je werkt alleen. Als je er niet uitkomt, vraag je een medeleerling of de docent om hulp. Aarzel niet om hulp te vragen als je een bepaald onderdeel van spelling moeilijk vindt! Tijd Voor deze opdracht heb je twee lesuren. Stap1 Theorie Deze opdracht gaat over de trappen van vergelijking. De trappen van vergelijking worden gebruikt om dingen met elkaar te vergelijken. Je kunt een tas mooi vinden, maar een andere tas mooier en weer een andere tas het mooist. Er zijn drie trappen van vergelijking: De stellende trap (groot, mooi, saai). De vergrotende trap? -er erachter zetten (groter, mooier, saaier). De overtreffende stap? -st erachter zetten (grootst, mooist, saaist). Pagina 2
Sommige woorden veranderen heel sterk, als je ze gebruikt in de vergrotende en overtreffende trap. Goed-beter-best en uiteraard niet goed-goeder-goedst. Veel-meer-meest en uiteraard niet veel-veler-veelst. Weinig-minder-minst en uiteraard niet weinig-weiniger-weinigst. Graag-liever-liefst en uiteraard niet graag-grager-graagst. Daarnaast veranderen stoffen (aluminium, goud en hout) niet van vorm. Je kunt een gouden tand hebben, maar geen goudste tand. Hieronder kan je nogmaals de uitleg over de trappen van vergelijking lezen: Regel: Op bijvoeglijk naamwoorden kun je de trappen van vergelijking toepassen. Er zijn drie trappen van vergelijking: de stellende trap, de vergrotende trap en de overtreffende trap. de stellende trap: mooi, lief, dom, (geen uitgang) de vergrotende trap: mooier, liever, dommer (-er) de overtreffende trap: mooist, liefst, domst (+st) Uitzonderingen: 1. Woorden die op een -r eindigen krijgen bij de vergrotende trap -der: zuur - zuurder - zuurst 2. Bij de vergrotende trap moet je de -s en de -f aanpassen: boos - bozer- boost lief - liever - liefst 3. Sommige woorden hebben een onregelmatige vergrotende trap, die moet je dus gewoon onthouden: weinig - minder - minst veel - meer - meest goed - beter - best graag - liever - liefst 4. Soms is de overtreffende trap heel moeilijk om uit te spreken. Vaak wordt dan 'meest' ervoor geplaatst: logisch - logischer - meest logisch Pagina 3
Stap2 Oefenen In deze stap ga je twee oefeningen maken over de trappen van vergelijking. Doe de volgende invuloefening. Trappen van vergelijking kn.nu/3xzfe 1 dik - - 2 dun - - 3 vet - - 4 kort - - 5 lang - - 6 klein - - Pagina 4
7 groot - - 8 mooi - - 9 lelijk - - 10 leuk - - 11 hard - - 12 laat - - 13 dwaas - - 14 snel - - Pagina 5
15 zuur - - 16 vast - - 17 Grof - - 18 graag - - 19 veel - - 20 drukkend - - 21 chic - - 22 hooggeplaatst - geplaatst - geplaatst Pagina 6
23 vrolijk - - 24 glad - - 25 dichtbevolkst - bevolkt - bevolkt De volgende oefening doe je via internet. Als je op de link hieronder klikt kom je vanzelf op de pagina. Let op: Je hebt zes minuten om de oefening te maken. Vul zoveel mogelijk woorden in, maar het is wel belangrijk om het goed te doen. Je kan op de hint-knop drukken, maar dan gaan er wel punten af van je eindscore. Gatenvuloefening Stap3 Naar de dierentuin In de vakantie ga jij met je familie naar de dierentuin. In de dierentuin zie je de mooiste dieren. Eenmaal thuis ga je op zoek naar filmpjes over de dieren die je hebt gezien. Tijdens het surfen kom je het televisieprogramma drukte in de dierentuin tegen. Bekijk het filmpje over de drachtige breedlipneushoorn. Neem tekst 1 over in je schrift of een Worddocument en Pagina 7
vul het woord dat achter de zin staat in de juiste vorm in op de stippellijn. Tekst 1 1. De draagtijd van een neushoorn duurt... dan de draagtijd van een mens. (lang) 2. De buik van de moeder is tijdens de dracht iets... dan de buik van de andere neushoorns. (dik) 3. Vince (het baby neushoorntje) is de... neushoorn in de dierentuin. (klein) 4. Het is... om moeder en kind even binnen te houden, omdat ze anders in paniek raken. (goed) Bekijk nu het filmpje over het leeuwinnentransport. Lees tekst 2. Neem de tekst over in je schrift of een Worddocument en vul de woorden in. De oefening werkt hetzelfde als de oefening over de neushoorns. Tekst 2 1. De leeuwin weegt het.... (klein, licht) 2. Roofdieren zijn... dan huisdieren. (gevaarlijk) 3. Het verdoven van de derde leeuwin was het... voor de verzorgers. (spannend) 4. De tweede leeuwin is... dan de eerste leeuwin. (zwaar) Vergelijk de antwoorden die je hebt gegeven met die van een klasgenoot. Ga op zoek naar het goede antwoord als jullie verschillen hebben. Eventueel kun je hiervoor hulp vragen aan je docent. Stap4 Zinnen bedenken In deze opdracht ga je bij zes plaatjes een zin bedenken. In de zinnen moet je de vergrotende vorm van een bepaald woord gebruiken. Als je niet meer weet wat de vergrotende trap is, kijk dan even terug in Stap1 van dit onderdeel. Je vindt daar de uitleg over de trappen van vergelijking. Onder ieder plaatje staat welk woord je in de zin moet gebruiken. Bekijk het voorbeeld dat hieronder staat. Voorbeeld Pagina 8
Woord dat je moet gebruiken = groot. Zin = De tijger is een stuk groter dan de kat. Woord dat je moet gebruiken = snel. Zin =... Pagina 9
Woord dat je moet gebruiken = klein. Zin =... Woord dat je moet gebruiken = blij. Zin =... Woord dat je moet gebruiken = arm. Zin =... Als je de zinnen geschreven hebt, laat je ze lezen aan een klasgenoot. Jij gaat de zinnen van je klasgenoot bekijken. Let bij het bekijken van elkaars zinnen op de volgende onderdelen: Pagina 10
Juiste spelling en grammatica. Gebruik van de vergrotende trap. De zin past bij het plaatje. Probeer elkaar goede feedback te geven. Probeer minstens één positief punt te noemen en één punt dat beter kan. Als je je zinnen hebt verbeterd, lever je de zinnen die jij hebt bedacht in bij de docent. Pagina 11
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 August 2016 om 10:17 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Nederlands; Schrijfvaardigheid; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 12