*Z00EE495836* Voorstel voor de gemeenteraad Voorstelnummer Voorstellen Raad Directeur : mevr. S. van Heeren Zaakgericht\334 Behandelend ambtenaar N. van der Heijden Zaaknummer Z.15-14107 Datum: 13 april 2016 Afdeling Beleid Tel.nr 0345 63 62 24 1. ONDERWERP: Integraal Huisvestingsplan 2016-2019 Vertrouwelijk Openbaar besluit Datum openbaar besluit Nee Ja 19-5-2016 2. GEVRAAGDE BESLISSING: De raad van de gemeente Leerdam besluit: In te stemmen met het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs met inachtneming van de volgende besluitpunten: - Het hanteren van vijf spreidingsgebieden waarbinnen de samenwerking en vorming van brede scholen en/of Integrale Kindcentra tussen scholen, peuterspeelzaalwerk, kinderopvang en BSO tot stand wordt gebracht; - Het stimuleren van efficiënt en multifunctioneel gebruik van voorzieningen, waarbij leegstand wordt voorkomen of verminderd; - Een kwaliteitsslag maken op het gebied van bouwheerschap en budgetbeheersing bij nieuwbouw of verbouw van kindvoorzieningen, door per bouwopgave te beoordelen bij welke partij het bouwheerschap en het budget wordt neergelegd; - De financiële consequenties van het plan meerjarig door te vertalen in de onderwijsbudgetten binnen de gemeentebegroting; - Een krediet van 60.000,- beschikbaar stellen voor planvorming van een Integraal Kindcentrum bij de locatie van de Klim Op (Logos) in spreidingsgebied West; - Een krediet van 10.000,- beschikbaar stellen voor een nadere verkenning en ontwikkeling van de Campus in het spreidingsgebied Noord; GEVOLGEN VOOR JA/NEE ROUTING DATUM Communicatie Nee College 26-04-2016 Financieel Ja Juridisch Nee Gemeenteraad 19-5-2016 Meegezonden stukken: Integraal Huisvestingsplan Onderwijs 2016-2019 Ter inzage
3. INLEIDING Met ingang van 1 januari 2015 heeft een wijziging plaatsgevonden in de Wet op het Primair Onderwijs. Met deze wetswijziging is de verantwoordelijkheid voor het groot onderhoud en aanpassingen aan schoolgebouwen overgegaan van gemeenten naar de schoolbesturen. Deze wetswijziging is van invloed op de wijze waarop gemeenten en schoolbesturen omgaan met aanpassingen aan en (vervangende) nieuwbouw van onderwijsvoorzieningen. De zorgplicht van de gemeente voor de onderwijshuisvesting behelst meer dan het doen van bouwkundige aanpassingen of het doorvoeren van verbeteringen aan schoolgebouwen. Het biedt gemeenten namelijk ook de mogelijkheid invloed uit te oefenen op de spreiding van haar onderwijsvoorzieningen, de ontwikkeling van Integrale Kindcentra en het gebruik van de voorzieningen door de wijk en andere maatschappelijke organisaties waarbij gestreefd kan worden naar multifunctioneel gebruik. Hiernaast is er in de gemeente Leerdam sprake van een terugloop van het aantal leerlingen. Deze terugloop zorgt (nu al) voor leegstand in schoolgebouwen wat van invloed is op de leefbaarheid en levendigheid van de wijken in Leerdam. Deze ontwikkelingen vragen om een heroriëntatie op de onderwijshuisvesting in de gemeente Leerdam, waarbij het gebruik en de (toekomstige) behoeften van leerlingen en ouders in Leerdam centraal staat; Waar wonen ouders en kinderen? Van waaruit bezoeken zij welke scholen? Wat kunnen scholen (en andere partners) gezamenlijk betekenen voor de ontwikkeling en ondersteuning van kinderen? En, wat zijn de consequenties hiervan op de onderwijshuisvesting? Zowel bij de gemeente Leerdam als bij de schoolbesturen en SKCN bestaat de behoefte aan een beleidskader voor kindvoorzieningen op basis waarvan keuzes gemaakt kunnen worden voor de vraagstukken op het gebied van leegstand, samenwerking, Integrale Kindcentra en multifunctioneel gebruik van kindvoorzieningen. Met het Integraal Huisvestingsplan (IHP) 2016 2019 wordt dit beleidskader geformuleerd aangevuld met een huisvestingsagenda waarin de ontwikkelingen / acties uit het IHP een plek krijgen en de komende vier jaren aangepakt worden. 4. BEOOGD EFFECT Met dit IHP 2016-2019 wordt het beleidskader vastgelegd voor ontwikkelingen op het gebied van kindvoorzieningen in de gemeente Leerdam. Een goede en functionele inzet van onderwijshuisvesting is van belang om te komen tot een optimale ontwikkeling en ontplooiing van alle Leerdamse jeugdigen en kan een bijdrage leveren aan de leefbaarheid en sociale samenhang in de wijk. Dit IHP 2016-2019 heeft zowel het karakter van een beleidskader als een planningsinstrument (uitvoeringsagenda). 5. ARGUMENTEN Met het Integraal Huisvestingsplan wordt het beleidskader geformuleerd op basis waarvan de onderwijshuisvesting in Leerdam zich de komende jaren verder ontwikkelt. Al een aantal jaren is er in de gemeente Leerdam sprake van een afname van het aantal leerlingen in het Primair Onderwijs. Dit zet zich de komende jaren verder door en is van invloed op de mate van leegstand in onderwijsvoorzieningen. Hiernaast spelen er een aantal ontwikkelingen zoals de ontwikkeling van de wijk Broekgraaf, de vorming van Integrale Kindcentra (IKC) en multifunctioneel gebruik van voorzieningen. Deze ontwikkelingen zijn van invloed op de onderwijshuisvesting oftewel op de huisvesting van kindvoorzieningen. Om deze ontwikkelingen op een zorgvuldige manier te kunnen duiden en door te vertalen in de huisvesting is een beleidskader geformuleerd. Met de huisvestingsagenda 2016-2019 zijn de activiteiten weergegeven die de komende vier jaar uitgevoerd worden In de huisvestingsagenda zijn de activiteiten weergegeven die de gemeente samen met de schoolbesturen en SKCN - de komende vier jaren gaat uitvoeren. Het betreft activiteiten die samenhangen met de verdere ontwikkeling en uitwerking van de gestelde opgaven per spreidingsgebied, de vorming van Integrale Kindcentra en multifunctioneel gebruik van voorzieningen. 2
6. KANTTEKENINGEN De financiële paragraaf voor wat betreft uitbreiding en revitalisering Klim Op en revitalisering Campusgebied is indicatief. Op basis van verdere uitwerking en onderzoek naar de wijze waarop een en ander gerealiseerd wordt zullen de daadwerkelijke financiële consequenties bepaald worden. Er is voor gekozen om binnen het IHP de focus te leggen op de ontwikkelingen binnen het Primair Onderwijs. Deze focus komt enerzijds voort uit de kansen die zich voordoen op het gebied van intensivering van de samenwerking tussen onderwijs met voor- en naschoolse voorzieningen. Anderzijds is er sprake van een flinke terugloop van het leerlingenaantal dat zorgt voor leegstand in het Primair Onderwijs. Voor wat betreft het Heerenlanden College is een regionaal traject gestart om de spreiding en eventuele leegstand in de regio nader te bezien. Om die reden maakt het Voortgezet Onderwijs geen onderdeel uit van dit IHP. 7. RISICO S n.v.t. 8. UITVOERING Op basis van de huisvestingsagenda zal uitwerking gegeven worden aan het IHP. Naast de gemeente zijn ook de schoolbesturen en SKCN verantwoordelijk voor de uitvoering van de gestelde opgaven. 9. GEVOLGEN De financiële paragraaf van het IHP (pagina 37-38) is uitsluitend gebaseerd op de financiële consequenties gerelateerd aan de activiteiten die voortvloeien uit het IHP en die in de huisvestingsagenda zijn opgenomen. Het betreft een overzicht van de te verwachte uitgaven in de komende jaren van in totaal circa 3.000.000,- euro. In deze bedragen zijn ook boekwaarden en sloopkosten voor af te stoten gebouwen inbegrepen. Deze kosten kunnen buiten beschouwing gelaten worden aangezien de kosten feitelijk terugverdiend kunnen worden bij verkoop van de betreffende panden of onderliggende grond. In totaal gaat het dan om maximaal 800.000,- aan boekwaarden en sloopkosten die afgeboekt worden uit verkoopopbrengsten. Wanneer dit lukt, is er sprake van een verminderde kapitaallast van 50.000,- euro. Wanneer deze boekwaarden en sloopkosten buiten beschouwing worden gelaten, is er sprake van een investering die voortvloeit uit het IHP van in totaal 2.200.000,-. Deze investering heeft betrekking op de uitbreiding en revitalisering van de Klim Op en de ontwikkeling van de Campus in het spreidingsgebied Noord. Uitgaande dat deze investeringen in 40 jaar worden afgeschreven, spreken we over een kapitaallast van 143.000,- vanaf 2020. Wanneer deze investeringen afgezet worden tegen de geraamde investeringen in de gemeentelijke meerjarenbegroting spelen de volgende factoren een rol: - In de periode 2016 t/m 2020 is in de gemeentebegroting rekening gehouden met de nieuwbouw van de Verrekijker in Kedichem (geraamd op 1.229.000,-) in 2019. Deze investering leidt tot zo n 80.000,- euro aan kapitaallasten (afschrijving in 40 jaar tegen 4% rente vanaf 2020). Op basis van het IHP is nieuwbouw in 2019 nog niet aan de orde. - Voor het spreidingsgebied West is in de berekeningen rekening gehouden met een investering van 2.631.000,- euro in 2020 voor nieuwbouw Klim Op. Een deel van deze voorziene investering kan ingezet worden ten behoeve van de revitalisatie en uitbreiding bij de Klim Op tot Integraal Kindcentrum. Een investering van deze omvang gaat gepaard met een kapitaallast van 171.000,- (afschrijving 40 jaar tegen 4% rente vanaf 2020). 3
Naar verwachting is er met het IHP sprake van een kapitaallast die circa 28.000,- euro lager gaat uitvallen dan de geraamde investeringen in 2019 en 2020. Echter is er wel sprake van nieuwe kapitaallasten in 2020 omdat de Klim Op en de revitalisering van de Campus in Noord naar verwachting eerder plaatsvinden dan de nieuwbouw van de Klim Op was voorzien. Deze kunnen naar verwachting voor een belangrijk deel opgevangen worden door de 80.000,- euro aan kapitaallasten die al geraamd zijn in de meerjarenbegroting voor nieuwbouw van de Verrekijker, aangezien nieuwbouw later aan de orde is. Bovendien wanneer de verkoop van schoolgebouwen die zijn afgestoten zodanig is dat de boekwaarde en sloopkosten opgevangen worden, is er sprake van een besparing van nogmaals 50.000,- euro vanaf 2020. Daarmee is een structurele besparing mogelijk op de kapitaallasten van zo n 75.000,- euro ( 28.000,- + 50.000,-) in 2020. Voorgesteld wordt om de ruimte van 28.000,- euro aan besparing op de kapitaallasten beschikbaar te houden voor eventuele financiële risico s of wijzigingen in de uitwerking van de opgaven. 10. BIJLAGE Integraal Huisvestingsplan Onderwijs 2016-2019 met huisvestingsagenda 2016-2019. 4
RAADSBESLUIT De raad van de gemeente Leerdam, gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 26 april 2016 overwegende - De ambitie om de samenwerking en integratie tussen onderwijs, voor- en naschoolse partners te bevorderen en waar mogelijk fysiek door te vertalen in de kindvoorzieningen; - Het leegstandsvraagstuk dat zorgt voor een leegstandpercentage in schoolgebouwen van circa 30%; - De opgave om een goede spreiding van kindvoorzieningen over de gemeente Leerdam te borgen; - Een kwaliteitsslag te maken op het gebied van bouwheerschap en budgetbeheersing bij nieuwbouw of verbouw van kindvoorzieningen. gelet op de Gemeentewet, Wet op het Primair Onderwijs, Wet op de Kinderopvang b e s l u i t: In te stemmen met het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs met inachtneming van de volgende besluitpunten: - Het hanteren van vijf spreidingsgebieden waarbinnen de samenwerking en vorming van brede scholen en/of Integrale Kindcentra tussen scholen, peuterspeelzaalwerk, kinderopvang en BSO tot stand wordt gebracht; - Het stimuleren van efficiënt en multifunctioneel gebruik van voorzieningen, waarbij leegstand wordt voorkomen of verminderd; - Een kwaliteitsslag maken op het gebied van bouwheerschap en budgetbeheersing bij nieuwbouw of verbouw van kindvoorzieningen, door per bouwopgave te beoordelen bij welke partij het bouwheerschap en het budget wordt neergelegd; - De financiële consequenties van het plan meerjarig door te vertalen in de onderwijsbudgetten binnen de gemeentebegroting; - Een krediet van 60.000,- beschikbaar stellen voor planvorming van een Integraal Kindcentrum bij de locatie van de Klim Op (Logos) in spreidingsgebied West; - Een krediet van 10.000,- beschikbaar stellen voor een nadere verkenning en ontwikkeling van de Campus in het spreidingsgebied Noord; Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van 19-5-2016 de griffier, de voorzitter, 5