Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 November 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/82618 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Vicieuze cirkel Vooraf Kennisbank Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Over dit lesmateriaal Pagina 1
Vicieuze cirkel Vooraf Leerdoelen Deze opdracht gaat over Nigeria. Een groot deel van de Nigeriaanse bevolking leeft in armoede, heeft te weinig (gevarieerd) te eten en problemen met de gezondheid. Je leert dat armoede, eten en gezondheid met elkaar te maken hebben, dat ze elkaar beïnvloeden. Tot slot speel je een spel waarin je leert wat er moet gebeuren om situaties zoals in Nigeria te verbeteren. Aan het eind van deze opdracht: Kun je de begrippen internationale samenwerking en ontwikkelingshulp beschrijven. Kun je het verschil tussen kwalitatieve- en kwantitatieve honger uitleggen. Kun je verklaren hoe armoede, honger en gezondheid met elkaar verbonden zijn en elkaar zelfs in stand houden. Kun je een voorbeeld geven van een strategie om situaties zoals in Nigeria te doorbreken. Eindproduct In het tweede uur van deze les speel je met een groepje het spel Millennium Tycoon. Elk groepje speelt het spel volgens een bepaalde strategie en print de resultaten uit (screendump). Daarnaast beantwoord elk groepje de vragen die horen bij de gekozen strategie. Beoordeling Het eindproduct laten jullie beoordelen door jullie docent. Bij de beoordeling let jullie docent op: Werkwijze de inhoud: Hebben jullie de vragen bij de strategie goed beantwoord? de inhoud: Blijkt uit de screendump met de eindresultaten duidelijk welke strategie jullie hebben gevolgd bij het spelen van het spel? Groepsgrootte De eerste stappen doe je alleen. Het spel speel je samen met de drie andere leden van het groepje waar je in zit. Pagina 2
Ook de vragen maak je gezamenlijk. Tijd Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren nodig. Kennisbank Kennisbank In deze opdracht gaat het over het doorbreken van de vicieuze armoedecirkel. Hierbij kan ontwikkelingssamennwerking een belangrijke rol spelen. Bestudeer, voor je met de opdracht begint, het volgende Kennisbankitem. KB: Ontwikkelingssamenwerking Zorg dat je na het bestuderen van het Kennisbankitem antwoord kunt geven op de volgende vragen. 1. Wat is het verschil tussen noodhulp en structurele samenwerking? 2. Wat is het verschil tussen gebonden samenwerking en ongebonden samenwerking? 3. Wat is het verschil tussen bilaterale samenwerking en multilaterale samenwerking? Stap1 Pagina 3
Nigeria: armoede, honger, gezondheidszorg In Nigeria leeft een groot deel van de bevolking in armoede. Veel mensen leiden honger en de gezondheidszorg staat op een veel lager peil dan in Nederland. Hieronder zie je een viertal bronnen die dit nog eens illustreren. Bestudeer de bronnen goed. Tekst - Armoede Nigeria stijgt ondanks groei economie Tekst - Wereld Honger Index Tekst - Gezondheidszorg in Nigeria Video - Gezondheids Verzekerings Fonds Van Kofi Anan, oud Secretaris-Generaal van de VN is de volgende uitspraak: "De grootste vijand van gezondheid in ontwikkelingslanden is armoede." Kun je die uitspraak nu uitleggen? Stap2 Vicieuze cirkel Een vicieuze cirkel is een kringloop van oorzaak en gevolg. Pagina 4
Hiernaast zie je zo'n vicieuze cirkel. Je kunt met zo'n cirkel in stappen uitleggen waarom veel mensen in ontwikkelingslanden arm blijven. De stappen (A t/m E) zie je hieronder. Ze kunnen worden ingevuld in de vicieuze cirkel. Voor stap A is dat al gedaan. Vul de overige vier stappen in. A In ontwikkelingslanden zijn veel gezinnen arm. B Kinderen kunnen niet lezen en schrijven. C Kinderen kunnen later alleen slecht betaalde baantjes krijgen. D Kinderen kunnen niet naar school. E Kinderen moeten werken om een deel van het gezinsinkomen te verdienen. 1 = A 2 =... 3 =... 4 =... 5 =... Doorbreek de vicieuze cirkel Een arm gezin kan de cirkel moeilijk doorbreken. Daarvoor moet er iets gebeuren. Stel dat de vader van het gezin meer loon krijgt dan kan de cirkel doorbroken worden. Lees de zes stappen hieronder. Zet ze in de goede volgorde. Stap 1 staat al goed. 1 Vader krijgt meer loon. 2 Kinderen die geleerd hebben, krijgen later een betere baan. 3 Kinderen kunnen naar school. 4 Kinderen hoeven niet te werken om het inkomen aan te vullen. 5 Kinderen kunnen lezen en schrijven. 6 Kinderen gaan meer verdienen en zijn niet langer arm. Goede volgorde: 1 -... -... -... -... -... Stap3 Voor je aan de afsluiting van deze opdracht begint, maak je eerst de volgende toets. Vergelijk, na het beantwoorden van de vragen, jouw antwoorden met de goede antwoorden. Heb je vragen fout, zorg dan dat je begrijpt waarom je antwoord niet goed is. Pagina 5
Vicieuze cirkel kn.nu/ne8bq 1 van 9 1. De overheid doneert geld aan de Wereldbank. De Wereldbank verstrekt met dit geld leningen aan ontwikkelingslanden. a. bilaterale hulp b. multilaterale hulp 2 van 9 2. Een politieagent wordt uitgezonden om agenten in Afghanistan te trainen. a. nood hulp b. structurele ontwikkelingssamenwerking 3 van 9 3. Bij het opruimen van je kledingkast doneer je de kleding die je niet meer draagt aan een ontwikkelingsland. a. nood hulp b. structurele ontwikkelingssamenwerking Pagina 6
4 van 9 4. Duitsland doneert geld aan Ghana en stelt daarbij de eis dat het land met dit geld alleen goederen en diensten mag afnemen in Duitsland. a. gebonden hulp b. ongebonden hulp 5 van 9 5. Nederland biedt hulp aan partnerland Nepal door rechtstreeks geld te doneren aan de Nepalese overheid. a. bilaterale hulp b. multilaterale hulp 6 van 9 6. Een gediplomeerde architect maakt een plan om een vervallen schoolgebouw in Nigeria te renoveren en helpt met deze kennis de lokale bevolking met het bouwen van een verantwoord schoolgebouw. a. nood hulp b. structurele ontwikkelingssamenwerking 7 van 9 Hieronder zie je een aantal organisaties die zich inzetten voor ontwikkelingslanden. Welke van deze organisaties zijn NGO s (niet-overheidsorganisaties)? Meerdere antwoorden mogelijk. Pagina 7
a. Artsen zonder grenzen b. De Verenigde Naties c. De Wereldbank d. Het Rode Kruis e. Oxfam Novib 8 van 9 De Wereld Honger Index is een statistisch middel om de honger in een land te meten. Welke drie factoren bepalen de index? Kruis de juiste antwoorden aan. a. Het percentage ondervoede personen in de bevolking. b. Het percentage kindersterfte van kinderen onder de vijf jaar. c. Het percentage kinderen onder de vijf met ondergewicht. d. Het percentage kinderen dat besmet is met HIV. 9 van 9 Omdat er in Nigeria slecht een laag percentage van het BNP wordt uitgegeven aan gezondheidszorg doen zich verschillende problemen voor. Met behulp van de zinnen hieronder kun je een van die problemen duidelijk maken. De zinnen staan niet in logische volgorde. 1. Van het BNP wordt slechts 5,3 procent uitgegeven aan gezondheidszorg. 2. Per 1000 geboortes overlijden er ongeveer 73 kinderen binnen één jaar na hun geboorte. 3. Niet voor iedereen is de gezondheidszorg beschikbaar. 4. Per 1000 inwoners zijn er 0,4 artsen en 0,5 ziekenhuisbedden. In welke volgorde vormen de zinnen een logische redenering? a. 1 > 2 > 4 > 3 b. 1 > 3 > 4 > 2 c. 1 > 4 > 2 > 3 Stap4 Pagina 8
Millenniumtycoon Ter afsluiting van deze opdracht speel je samen met drie klasgenoten het spel Millenniumtycoon. Dit spel gaat over het niet bestaande land Millennia, dat net als Nigeria een ontwikkelingsland is. Je moet de millenniumdoelen zien te halen. Dat zijn doelen die in 2000 zijn afgesproken door 189 landen. Het streven is om voor het jaar 2015 armoede, ziekte en honger in Millenia ver terug te dringen. Maar hoe doe je dat? Waar zet je je geld op in? Ieder groepje speelt het spel op een andere manier. Welke vijf manieren er zijn zie je hieronder (Groep A t/m Groep E). Maak hierover afspraken met je klasgenoten. Na afloop kijken jullie samen welke strategie het beste heeft gewerkt. Je vindt het spel op www.millenniumtycoon.nl - Flash Lees voor jullie beginnen te spelen eerst de korte handleiding. Succes! Groep A - Onderwijs Groep B - Werkplaatsen Groep C - Investeren Groep D - Gezondheid Groep E - Goed bestuur Pagina 9
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 16 November 2016 om 15:45 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Arm en rijk; Aardrijkskunde; Voeding; Ontwikkelingsgebieden; Duurzaamheid; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rerrangeerbare Gebruikte Wikiwijs Arrangementen content, VO. (z.d.). Extra opgaven vmbo-kgt34. http://maken.wikiwijs.nl/90910/extra_opgaven_vmbo_kgt34 Pagina 10