Voorstel aan de Raad Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 6 december 2006 / 236/2006 Fatale termijn: besluitvorming vóór: december 2006 Onderwerp Voorziening budgetbeheer Nijmegen Programma / Programmanummer Maatschappelijke opvang / 9330 Portefeuillehouder H. van Hooft Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d. 21 november 2006 Samenvatting In het voorjaar van 2006 is door Arcuris, hierbij ondersteund door de gemeente, een subsidieaanvraag ingediend ten behoeve van realisatie van het project Stedelijke Voorziening Budgetbeheer Nijmegen. Doel van dit project is een stedelijke voorziening te realiseren die budgetbeheer biedt aan dak- en thuislozen. De financiële begeleiding wordt geboden zo lang als nodig is om terugval te voorkomen en een stabiele situatie te bevorderen. Het project wordt uitgevoerd door Arcuris in samenwerking met diverse instellingen voor dak- en thuislozen. De Provincie heeft in totaal 100.000,- beschikbaar gesteld aan Arcuris, waarvan 50.000 in het kader van GSO via de gemeente. Wij hebben deze subsidie inmiddels ontvangen en dienen deze nog te verstrekken aan Arcuris. Voorstel om te besluiten 1. Een subsidie te verlenen aan Arcuris van 50.000,- ten behoeve van uitvoering van het project Stedelijke Voorziening Budgetbeheer. 2. De bijgevoegde begrotingswijziging vast te stellen. Opgesteld door, telefoonnummer André van Ginkel, 2695 rvs stedelijk budgetbeheer
Voorstel aan de Raad Aan de Raad van de gemeente Nijmegen 1 Inleiding In april 2006 heeft Arcuris, met ondersteuning van ons, een subsidieaanvraag gedaan bij de Provincie ten behoeve van het project Stedelijke Voorziening Budgetbeheer Nijmegen. Doel van dit project is een stedelijke voorziening te realiseren die budgetbeheer biedt aan dak- en thuislozen. De financiële begeleiding wordt geboden zo lang als nodig is om terugval te voorkomen en een stabiele situatie te bevorderen. Het project wordt uitgevoerd door Arcuris in samenwerking met diverse instellingen voor dak- en thuislozen. Wij hebben de subsidie inmiddels ontvangen en dienen deze nog te verstrekken aan Arcuris. 1.1 Wettelijk- of beleidskader Het wettelijk beleidskader wordt gevormd door de Welzijnswet en vanaf 1 januari de WMO. Daarnaast is onze ASV van toepassing. 1.2 Relatie met programma Er bestaat een relatie met het programma Inkomen. Schuldhulpverlening is een onderdeel van dit programma. Intensief budgetbeheer maakt echter geen onderdeel uit van schuldhulpverlening. Het project kan bijdragen aan het voorkomen of beheersbaar houden van de schuldenproblematiek en vormt daarmee een aanvulling op de huidige dienstverlening. 2 Doelstelling Ons doel is het realiseren van een stedelijke voorziening budgetbeheer die er op gericht is dak- en thuislozen financiële begeleiding te bieden ter voorkoming van terugval en ter bevordering van stabilisatie. 3 Argumenten De middelen zijn door de Provincie beschikbaar gesteld en dienen conform beschikking verstrekt te worden aan Arcuris ten behoeve van het project. De provincie heeft aanvullend op de GSO middelen 50.000,- ten behoeve van het project stedelijke voorziening budgetbeheer beschikbaar gesteld en verzoekt deze door te betalen aan Arcuris. De middelen zijn opgenomen in een voorziening en dienen toegevoegd te worden aan het programma Maatschappelijke Opvang / 9330 en vervolgens doorbetaald te worden aan Arcuris. Het project betreft een bundeling van activiteiten Het aanbod budgetbeheer is instellingsgebonden en daarmee versnipperd en de werkwijzen die gehanteerd worden verschillen sterk. Het project voorziet in bundeling van de activiteiten door realisatie van één laagdrempelige voorziening stedelijk budgetbeheer voor (ex)dak en thuislozen vanaf 18 jaar. rvs stedelijk budgetbeheer
Voorstel aan de Raad Vervolgvel 2 Het project voorziet in een behoefte en is een aanvulling op bestaande voorzieningen De doelgroep dak- en thuislozen kent vaak een complexe meervoudige problematiek. De financiële begeleiding en ondersteuning van deze doelgroep vraagt om een andere werkwijze dan de reguliere voorzieningen voor budgetbeheer (kunnen) bieden. De werkwijze van het bureau budgetbeheer is niet zozeer gericht op uitstroom, maar op zelfstandigheid en duurzaam schuldenvrij zijn. In veel gevallen zal deze begeleiding langdurig moeten worden geboden. Het niet kunnen beschikken over een bankrekening is voor de doelgroep op zich vaak al een oorzaak van financiële problemen. De stedelijke voorziening budgetbeheer biedt deze mogelijkheid en ziet toe op een verantwoord gebruik. 4 Risico s Het project kent een looptijd van één jaar. De provincie heeft middelen beschikbaar gesteld voor één jaar onder voorwaarde dat wij de mogelijkheid zouden onderzoeken om structurele middelen te vinden indien het project succesvol is. Wij hebben deze intentie uitgesproken naar de Provincie en zullen de komende periode op zoek gaan naar middelen om, bij gebleken resultaat van het project, de voorziening voort te kunnen zetten. 5 Financiën Wij hebben een bedrag van 50.000,- van de Provincie ontvangen, als aanvulling op de GSO middelen. Middels de bijgevoegde begrotingwijziging willen wij deze gelden toevoegen aan het programma Maatschappelijke Opvang / 9330 en vanuit dit programma subsidie verlenen aan Arcuris ten behoeve van de uitvoering van het project. 6 Communicatie Het project is tot stand gekomen in overleg met diverse betrokken instellingen. Ten aanzien van de subsidie is uitgebreid overleg gevoerd met de Provincie en Arcuris. 7 Uitvoering en evaluatie Het project stedelijk budgetbeheer is in mei 2006 gestart en loopt tot medio 2007. Voor afloop van die periode zal het project worden geëvalueerd. College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Secretaris, mevr. dr. G. ter Horst P. Eringa Bijlage(n): Bijlage(n): beschikking Provincie, subsidiebeschikking Arcuris, begrotingswijziging, projectplan rvs stedelijk budgetbeheer
Directie Inwoners Beleid en Realisatie Beleidsrealisatie en verantwoording Het bestuur van Arcuris Maatschappelijke Opvang Postbus 351 6800 AJ ARNHEM Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon(024) 329 90 00 Telefax(024) 329 29 81 E-mail gemeente@nijmegen.nl Postadres Postbus 9105 6500 HG Nijmegen Verzenddatum Datum uw brief nvt Onderwerp Subsidie Stedelijke Voorziening Budgetbeheer Nijmegen Ons kenmerk L120/dm 2006.0905 Doorkiesnummer 3292816 Aantal bijlagen 1 In april 2006 heeft u bij de Provinciale Staten van Gelderland een subsidieaanvraag ingediend ten behoeve van het project Stedelijke Voorziening Budgetbeheer Nijmegen. Hierbij deel ik u mee dat de raad van de gemeente Nijmegen op... besloten heeft u voor de periode 2006 een budgetsubsidie te verlenen. Het subsidiebedrag is bepaald op 50.000,00. Doelstelling Het doel van dit project is een stedelijke voorziening budgetbeheer te realiseren die financiële begeleiding biedt aan (ex)dak- en thuislozen vanaf 18 jaar ter voorkoming van terugval en ter bevordering van stabilisatie. Er bestaat een relatie met het programma Inkomen. Schulphulpverlening is een onderdeel van dit programma. Het project kan bijdragen aan het voorkomen of beheersbaar houden van de schuldenproblematiek. Gesubsidieerde activiteiten Het productenaanbod bestaat uit: het uitvoeren van het project Stedelijke Voorziening Budgetbeheer SV03 Tuss.tijds/verlening(raad) ARCA01
Gemeente Nijmegen Directie Inwoners Beleid en Realisatie Beleidsrealisatie en verantwoording Vervolgvel De te leveren prestaties bestaan uit: het bundelen van de activiteiten van Arcuris en de diverse instellingen voor dak- en thuislozen door realisatie van één laagdrempelige voorziening stedelijk budgetbeheer. het bieden van financiële begeleiding gericht op zelfstandigheid en duurzaam schuldenvrij zijn. Voor inhoudelijke vragen kunt u contact opnemen met de beleidsadviseur dhr. A. van Ginkel, tel. 3292695, bureau Beleidsontwikkeling. Voorschotten De bevoorschotting van de subsidie is als volgt gepland: Per 16-12-2006 50.000,00 Het bedrag wordt overgemaakt onder vermelding van nr. 2006.0905. Bij vragen over de bevoorschotting van de subsidie kunt u contact opnemen met de medewerker subsidies, mevr. D. Melssen, bureau Beleidsrealisatie en verantwoording, tel. 3292816. Voorwaarden De subsidieverlening vindt haar grondslag in de stadscontracten met de Provincie Gelderland en de reguliere gemeentelijke beleidskaders, alsmede in het financieel beleid van de gemeente, de Algemene subsidieverordening 2002 en de Contourennota subsidieverdeling en - instrumentarium. Daarbij is van belang dat de afgesproken prestaties de provincie Gelderland vertaald zijn of worden in een heldere programmering vooraf en verantwoording achteraf, waarbij de door uw instelling geleverde prestaties moeten zijn voorzien van een accountantsverklaring. Algemeen voorbehoud Bij aanmerkelijke verslechteringen van de financieel-economische omstandigheden kan de Provincie Gelderland de te verlenen bijdrage voor ons Meerjarenontwikkelingsplan (MOP III) verlagen. Als een dergelijke verlaging zich voordoet, kan dit ertoe leiden dat wij onze subsidie aan uw instelling verlagen. SV03 Tuss.tijds/verlening(raad) ARCA01
Gemeente Nijmegen Directie Inwoners Beleid en Realisatie Beleidsrealisatie en verantwoording Vervolgvel Verplichtingen Verantwoording (zie ook de bijlage) De Provincie Gelderland stelt nadere voorwaarden aan de verantwoording bij de subsidieverlening, vastgelegd in hun controleprotocol, die wij ook voor uw instelling hanteren. Dit protocol is voor u bijgevoegd. Onder verwijzing naar onze Algemene Subsidieverordening gemeente Nijmegen en de afspraken met het Rijk en met de Provincie Gelderland zijn de volgende data van belang. Vóór 1 maart na het betreffende uitvoeringsjaar dient u een korte opgaaf van de in het betreffende jaar geleverde prestaties of activiteiten aan te leveren. Vóór 1 april na het betreffende uitvoeringsjaar dient u een financieel verslag, een activiteitenverslag en een verantwoording van de overige subsidieverplichtingen over het betreffende jaar aan te leveren. Het niet tijdig aanleveren hiervan kan leiden tot intrekken of lager vaststellen van de subsidie. Deze stukken gelden tevens als aanvraag tot vaststelling van de subsidie. Vóór 1 juli na het betreffende uitvoeringsjaar dient het financieel verslag en de geleverde prestaties voorzien te zijn van een accountantsverklaring. Hiermee wijken wij op basis van artikel 33, lid 3 af van lid 6 van artikel 11 van de Algemen subsidieverordening. Gezien de voorschriften van de Provincie geldt de gevraagde accountantsverklaring ook voor subsidies onder de 100.000,00. U dient ervoor te zorgen dat de instellingsaccountant op de hoogte is van het controleprotocol (GSO II) die als bijlage van deze beschikking wordt gezonden. De instellingsaccountant dient dit protocol na te leven. Overige regels Voor de uitwerking van de aard en inhoud van de gesubsidieerde activiteiten en de verantwoording verwijs ik u naar de Algemene subsidieverordening gemeente Nijmegen 2002. Bij overschotten, tekorten en reservevorming, die verband houden met het gemeentelijk subsidiedeel, geldt het volgende. Exploitatieoverschotten en tekorten komen voor rekening van uw instelling. Ten aanzien van deze overschotten en tekorten wordt er van uitgegaan dat die worden toegevoegd dan wel onttrokken aan de algemene (egalisatie)reserve. Deze reserve mag oplopen tot 10% van de lasten van dat deel van de jaarlijkse begroting, dat betrekking heeft op het gemeentelijk subsidiedeel. Indien de reserve een grotere omvang heeft, SV03 Tuss.tijds/verlening(raad) ARCA01
Gemeente Nijmegen Directie Inwoners Beleid en Realisatie Beleidsrealisatie en verantwoording Vervolgvel dan wordt deze omvang bij de vaststelling van de subsidie mee in overweging genomen. Overschotten, die verband houden met de middelen die betrekking hebben op de provinciale financiering in het kader van MOP III, worden in beginsel teruggevorderd. Wanneer de afgesproken prestaties en doelen genoemd onder gesubsidieerde activiteiten niet worden gehaald, heeft de gemeente het recht bij aanzienlijke afwijkingen tussentijds (dus voor het verstrijken van de totale budgetperiode) of op het eind van de afgesproken periode de onderliggende budgetsubsidiebeschikking in te trekken, of te wijzigen, mogelijk in de vorm van terugvordering van middelen. Bezwaar Als u het niet eens bent met dit besluit, kunt u binnen 6 weken, te rekenen vanaf de dag na die waarop deze beschikking is bekendgemaakt, een bezwaarschrift indienen bij de raad van de gemeente Nijmegen, t.a.v. afdeling J400, Postbus 9105, 6500 HG Nijmegen. Het bezwaarschrift moet op grond van artikel 6:5 van de Algemene wet bestuursrecht zijn ondertekend en dient ten minste te bevatten: Uw naam en adres; De datum waarop u uw bezwaarschrift hebt geschreven; Een omschrijving van het besluit waar uw bezwaar zich tegen richt of een kopie van dit besluit; De gronden waarop uw bezwaar berust. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Nijmegen, De Burgemeester, De Secretaris, mevr. dr. G. ter Horst P. Eringa bijlage: - controleprotocol GSO II SV03 Tuss.tijds/verlening(raad) ARCA01
PROJECTPLAN PILOT Stedelijke Voorziening Budgetbeheer Nijmegen Arcuris: NuNN : Leonie Voragen Maurice Custers
Aanleiding Een aantal maanden geleden is er vanuit de Nijmeegse dak- en thuislozen de vraag naar voren gekomen of het mogelijk is een stedelijke voorziening budgetbeheer te starten waarbij de deelnemers een eigen bankrekening krijgen toegewezen. Het huidig aanbod wordt nu door verschillende instanties aangeboden en de werkwijze is zeer divers. Toegang tot het aanbod is instellingsgebonden wat er veelvuldig in resulteert dat de gevraagde financiële begeleiding komt te vervallen bij het verlaten van de voorziening. Het huidige aanbod is dus niet toereikend om aan de vraag te voldoen en er is dus sprake van een kwantitatief tekort. Veel dak- en thuislozen die niet in de gelegenheid zijn gebruik te maken van het bestaande aanbod kunnen zelf geen bankrekening openen wegens schulden. Vaak zijn zij dan aangewezen op, vaak louche, bekenden die hun bankrekening ter beschikking stellen. Voor te stellen valt dat hier met de regelmaat van de klok misbruik van wordt gemaakt met alle gevolgen van dien. Dit is te voorkomen door deze mensen een eigen bankrekening ter beschikking te stellen. Het werken met bankrekeningnummers op naam biedt tevens een innovatief perspectief. Dit laatste geldt met name voor dak- en thuislozen die werkzaam zijn bij bureau Dagloon of anderszins werkzaamheden verrichten. Zij zijn vaak niet in de gelegenheid gebruik te maken van kasuitbetalingen die nu op gezette tijden plaatsvinden. Er is op, op initiatief van het NDO en Arcuris een projectgroep samengesteld die gezamenlijk op zoek is gegaan naar de mogelijkheden tot het opzetten en starten van een stedelijke voorziening budgetbeheer. Resultaat is voorliggend projectplan. Probleem/Uitdaging Met de realisatie van een centrale voorziening budgetbeheer voorziening, zijn bovenstaande problemen te ondervangen. Het neemt de instanties werk uit handen, het biedt financiële hulpverlening en ondersteuning voor de gehele doelgroep en omdat het één loket is, kunnen de deelnemers effectief gevolgd en geholpen worden op het gebied van hun inkomen en uitgaven. Daarnaast is voor dak- en thuislozen met een complexe meervoudige problematiek en zorgmijders de financiële begeleiding veelal de enige begeleiding die zij accepteren en in deze zin continuïteit kan bieden. Dit kan een opening zijn in de toeleiding naar passende hulpverlening. Een dergelijke voorziening is naar de mening van de projectgroep een onontbeerlijke schakel in de keten aan hulpverlening en biedt niet alleen voor de cliënten maar ook voor de betrokken instanties de zekerheid en continuïteit die nu vaak ontbreekt. Invulling Om de voorziening een stedelijk en vooral eenduidig karakter te geven zullen de verschillende instanties, die nu hun eigen aanbod mbt budgetbeheer bieden, hierin participeren zodat iedere deelnemende instantie zich kan conformeren aan de werkwijze. De instanties zijn vertegenwoordigd in de huidige projectgroep die later omgezet zal worden tot stuurgroep. Het is de bedoeling dat er een loket gerealiseerd gaat worden waar dak- en thuislozen terecht kunnen voor financiële begeleiding. Hiervoor zal een ruimte gevonden moeten worden waar een kantoorplek gerealiseerd kan worden voor twee a drie personen. Tevens zal hier een spreekkamer beschikbaar moeten zijn waar de gesprekken met cliënten gevoerd kunnen worden. De voorziening zal door drie mensen bemand worden, waarvan 1 coördinator.
Beleidsdoelen en resultaat Het doel van het project is: Het bundelen van het aanbod mbt budgetbeheer voor dak- en thuislozen in Nijmegen. Dit willen we bereiken door het komen tot een stedelijke voorziening op een centrale plek waar 50 cliënten gebruik van kunnen maken. De doelstelling van het project is: Het bieden van financiële begeleiding, het voorkomen van terugval en het bevorderen van stabilisatie. Aan het eind van de pilotfase: 1. Heeft iedere deelnemer een eigen bankrekeningnummer. 2. Zijn er met iedere deelnemer duidelijke afspraken gemaakt over het verstrekken van leefgeld 3. Is er voor iedere deelnemer, voor zover nodig, schuldhulpverlening opgestart. Criteria voor de pilot In de pilotfase willen we aantonen dat de volgende criteria gelden voor een stedelijke voorziening budgetbeheer: Een dergelijke voorziening is vernieuwend en heeft een preventief karakter als het gaat om het omgaan met en voorkomen van schulden Het voorziet daadwerkelijk in de behoefte van daklozen, het wordt gedragen door de doelgroep en er wordt geluisterd naar hun vragen. Het voorziet in lacunes in het aanbod Het biedt uitzicht op structurele verankering, het kan na afloop van de pilot voortgezet worden met structurele middelen. Rol van de projectgroep De projectgroep heeft in de afgelopen maanden het nodige werk verzet. Er is een startnotitie opgesteld die breed verspreidt is en waar een positieve feedback op heeft plaatsgevonden. Er hebben twee werkbezoeken plaatsgevonden waaronder aan het Stadsgeldbeheer in Utrecht waar budgetbeheer voor dak- en thuislozen al bijna 10 jaar tot de dagelijkse werkelijkheid behoort. Momenteel is de projectgroep bezig met het concretiseren van de plannen en het onderzoeken van de uitvoeringsmogelijkheden. Hiertoe blijven we voortdurend in overleg met elkaar en vullen, gezamenlijk, het plaatje van de voorziening in. Het is de bedoeling dat de projectgroep gedurende de pilotfase fungeert als stuurgroep voorgezeten door Arcuris. De projectgroep neemt voor de duur van de pilot de inspanningsverplichting op zich om de uitvoerenden aan te sturen en in direct contact te blijven staan met de coördinator. Als de pilot omgezet kan worden in een structurele vorm van budgetbeheer zal de stuurgroep omgezet worden in een klankbordgroep. De uitvoerenden zullen dan onder leiding van Arcuris gaan functioneren en de klankbordgroep zal op de achtergrond blijven bestaan. Dit omdat de groep bestaat uit belanghebbenden en veelal aanbieders van budgetbeheer. Er is dus veel expertise aanwezig en het lijkt voor de hand liggend om daar gebruik van te maken.
Opdrachtgever van het project De opdrachtgever van het project is Arcuris, M. Kraan op verzoek van het NDO. De projectgroep is samengesteld door L. Voragen. Looptijd van de pilot De pilot start 1 oktober 2005 en eindigt op 30 september 2006 Doelgroep De beoogde doelgroep, (ex-) dak- en thuislozen vanaf 18 jaar afkomstig uit de regio Nijmegen, die problemen hebben op financieel gebied, manifest of latent. Werkwijze De werkwijze is niet gericht op uitstroom maar op zelfstandigheid en duurzaam schuldenvrij zijn. Dit vraagt om een continue inzet op het gebied van budgetbeheer, budgetbegeleiding en schuldhulpverlening. Uitstroom behoort echter wel tot de mogelijkheden als blijkt dat budgetbeheer geen toegevoegde waarde (meer) heeft. Tijdpad en activiteiten Stap Gereed Door Vormen projectgroep november 2004 Leonie Vormen gezamenlijk doel December 2004 Projectgroep Brainstomen en verzamelen informatie Januari 2005 Projectgroep Bezoeken voorziening Utrecht Februari 2005 Projectgroep Schrijven Startnotitie en aanbieden aan regiegroep en provincie. Maart 2005 Leonie en Maurice (NunN) Onderzoek uitvoeren onder doelgroep en betrokken April 2005 Daan van der instellingen Brugge Presenteren startnotitie in regiegroep Mei 2005 Leonie en Maurice Realiseren en presenteren van begroting Juli 2005 Leonie en Maurice ism MT Arcuris In overleg met regiegroep en provincie de September 2005 Projectgroep benodigdheden realiseren Starten pilot Oktober 2005 Projectgroep en Arcuris Vervolgonderzoek onder doelgroep en instellingen Maart 2006 Daan Officieel starten stedelijke voorziening budgetbeheer Oktober 2006 Projectgroep en Arcuris
Begroting Stedelijke voorziening budgetbeheer Nijmegen Projectmedewerkers 1 x 30.000,-- 1 x 25.000,-- 55.0000,-- Administratieve ondersteuning 15.000,-- Werkplekken 3 x 2.500,-- 7.500,-- Huur, overhead e.d. 15.000,-- Accountant/onvoorzien 7.500,-- ----------------- Totaal 100.000,--