Rapport van het inspectiebezoek op 24 januari 2014 aan Centrum voor Reuma en Revalidatie Rotterdam te Rotterdam Den Haag, februari 2014 V1000450
Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2 Doelstelling 3 1.3 Methode 3 1.4 Toetsingskader 4 1.5 Beschrijving locatie 4 2 Conclusies 5 2.1 Overzicht van de resultaten 5 2.2 Hertoetsbezoek geeft inspectie onvoldoende vertrouwen 5 2.3 Behandelkamer tandarts 6 2.4 Controle op daadwerkelijke verbeteringen onvoldoende 6 2.5 Conclusie 6 3 Handhaving 7 3.1 Door de zorgaanbieder te treffen maatregelen 7 3.2 Vervolgacties inspectie 7 3.3 Resultaatsverslag 7 4 Resultaten inspectiebezoek 9 4.1 Sturen op kwaliteit en veiligheid 9 4.2 Cliëntdossier 10 4.3 Deskundigheid en inzet personeel 11 4.4 Medicatieveiligheid 12 4.5 Vrijheidsbeperking 15 4.6 Mondzorg 16 4.7 Overige bevindingen 17 Bijlage Zienswijze Centrum Reuma en Revalidatie Rotterdam 18 Bijlage 1 Geraadpleegde documenten 20 Pagina 2 van 20
1 Inleiding De Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) heeft op 24 januari 2014 een onaangekondigd hertoetsbezoek gebracht aan Centrum voor Reuma en Revalidatie Rotterdam te Rotterdam (hierna: Centrum voor Reuma en Revalidatie). In dit rapport wordt eerst het kader uiteengezet waarin de inspectie het bezoek bracht. Vervolgens worden in de volgende hoofdstukken achtereenvolgens beschreven de conclusie, de handhaving (met daarin de te nemen maatregelen) en de resultaten. 1.1 Aanleiding en belang De inspectie heeft als doel de risico s op gezondheidsschade bij cliënten te beperken door naleving te bevorderen van wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden bij ondertoezichtstaanden. De inspectie kiest daarbij prioriteiten op basis van mogelijke risico s op gezondheidsschade voor de cliënt. Hierbij gaat extra aandacht uit naar kwetsbare groepen. In dit kader verricht de inspectie binnen de langdurige zorg een groot aantal aangekondigde en onaangekondigde bezoeken. Tijdens het onaangekondigde hertoetsbezoek op 24 januari 2014 heeft de inspectie aan de hand van de 1 e resultaatsrapportage van 8 januari 2014 van het Centrum voor Reuma en Revalidatie de normen getoetst waaraan de zorgaanbieder op 22 november niet voldeed en waaraan de zorgaanbieder binnen vier weken na het inspectiebezoek moet voldoen. Tevens heeft de inspectie de hygiënische omstandigheden in de behandelruimte van de tandarts opnieuw beoordeeld. 1.2 Doelstelling Het inspectiebezoek is gebracht om te beoordelen in hoeverre het Centrum voor Reuma en Revalidatie voldoet aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps) normen, richtlijnen en standaarden die risico s op gezondheidsschade voor de cliënt beperken. 1.3 Methode De inspectie gebruikte een bezoekinstrument waarin de te toetsen onderwerpen en de normen zijn vastgelegd. De volgende onderwerpen kwamen aan bod: Medicatieveiligheid; Behandelruimte tandarts. De normen zijn gebaseerd op relevante wet en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden (zie volgende paragraaf). Om tot een oordeel te komen heeft de inspectie: gesprekken gevoerd met uitvoerende medewerkers, het management(team) en de algemeen directeur; documenten ingezien, genoemd in bijlage 1. een rondgang gemaakt door de locatie. Pagina 3 van 20
1.4 Toetsingskader De normen zijn gebaseerd op de volgende wet- en regelgeving en veldnormen: Wetgeving: Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg (2009). Kwaliteitswet Zorginstellingen (KWZ; 1996). Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz; 1992). Wet klachtrecht cliënten zorgsector (Wkcz; 1995). Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz; 1996). Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG; 1993). Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst: Wijzigingswet Burgerlijk Wetboek (WGBO; 1994). Veldnormen: Hingstman TL; Langelaan M, Wagner C: De dagelijkse bezetting en kwaliteit van zorg in instellingen voor langdurige zorg. Utrecht: NIVEL; 2012. Kwaliteitsdocument Verpleging, Verzorging en Zorg Thuis; 2012. Veilige principes in de medicatieketen; 2012. Inspectierapporten: Extra maatregelen noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperkende maatregelen in de langdurige zorg. Utrecht: IGZ; 2012. Medicatieveiligheid flink verbeterd in herbeoordeelde instellingen langdurige zorg en zorg thuis. Utrecht: IGZ; 2011. Richtlijn Mondzorg voor zorgafhankelijke cliënten in verpleeghuizen; 2007 1.5 Beschrijving locatie De Stichting Centrum voor Reuma en Revalidatie bestaat uit één locatie met 140 intramurale plaatsen. 70 plaatsen voor langdurige intensieve zorg en 70 plaatsen voor revalidatiezorg. Daarnaast zijn er acht plaatsen voor poliklinische revalidatie. Dit betreft medisch specialistische revalidatie die in modules worden uitgevoerd en waarvoor patiënten ongeveer twee dagdelen per week naar de locatie komen. In maart 2013 heeft het onderdeel Medisch Specialistische Revalidatie (MSR) het HKZ-certificaat toegekend gekregen. De locatie biedt klinische en poliklinische zorg en behandeling aan revalidanten met lichamelijke problematiek. Er wordt onderscheid gemaakt tussen MSR en GRZ (geriatrische revalidatie). Daarnaast biedt de organisatie ook complexe intensieve zorg (ZZP6 en ZZP8). In de locatie zijn zorgverlenende medewerkers aangesteld van kwalificatieniveau 2 t/m 5. Sinds september 2013 is ook een Physician Assistent (PA) in opleiding aangesteld op de locatie. Deze functionaris zal worden ingezet in het medisch domein van het Centrum voor Reuma en Revalidatie. Voor welke specifieke aandachtsgebieden dit zal zijn, moet nog nader worden uitgewerkt door de organisatie. De meeste behandelaren die betrokken zijn bij de behandeling van cliënten, zijn in dienst van het Centrum voor Reuma en Revalidatie. Een uitzondering geldt voor de tandarts en de apotheker waar mee wordt samengewerkt. De organisatie heeft volgens de gesprekspartners geen structureel openstaande vacatures voor zorgverlenende medewerkers. Het ziekteverzuim van het afgelopen jaar ligt rond de vier procent. Pagina 4 van 20
2 Conclusies Dit hoofdstuk start met een totaaloverzicht van de bevindingen. In hoofdstuk 4 (resultaten) zijn de bevindingen toegelicht. Daarna volgen paragrafen met een beschouwend karakter. In de afsluitende paragraaf geeft de inspectie haar conclusie. 2.1 Overzicht van de resultaten Tabel 1 biedt een overzicht van de beoordeelde normen per thema. Thema's Voldoet Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld Sturen op kwaliteit en veiligheid: 6 normen 0 6 Cliëntdossier: 10 normen 0 10 Deskundigheid en inzet van personeel: 11 normen 0 11 Medicatieveiligheid: 10 normen 1 3 0 6 Vrijheidsbeperking: 11 normen 0 10 1 Mondzorg: 10 normen 0 10 Aantal normen 2.2 Hertoetsbezoek geeft inspectie onvoldoende vertrouwen Vanwege de zorgwekkende resultaten van het inspectiebezoek van 22 november 2013, is de inspectie ertoe overgegaan om een onaangekondigd hertoetsbezoek aan het Centrum voor Reuma en Revalidatie te brengen. In de tabel hierboven is te lezen dat uitsluitend de normen waaraan binnen vier weken moest worden voldaan, zijn herbeoordeeld op 24 januari 2014. Deze normen zijn op die dag aan de hand van de resultaatsrapportage die de zorgaanbieder op 8 januari 2014 aan de inspectie heeft toegestuurd, herbeoordeeld op de locatie en getoetst aan de normen. Op 22 november voldeed het Centrum voor Reuma en Revalidatie niet aan negen van de tien normen rond medicatieveiligheid. Aan vier van de negen normen moest binnen vier weken worden voldaan. Op 24 januari 2014 is gebleken dat inmiddels aan één van deze vier normen wordt voldaan. Het blijft zorgwekkend dat de verbeterprocessen traag verlopen. Vooral ook omdat tijdens een eerder inspectiebezoek Medicatieveiligheid in juli 2011 al dezelfde risico s zijn gesignaleerd. Daarnaast zijn er vorig jaar meldingen bij de inspectie binnengekomen waarin opnieuw medicatieveiligheid een rol speelde. Pagina 5 van 20
2.3 Behandelkamer tandarts Op 22 november 2013 bleek bij de rondgang, dat de ruimte waar de tandarts zijn werkzaamheden verrichtte, niet aan professionele standaarden en aan de (Werkgroep infectiepreventie) WIP-richtlijnen voldeed. Op 24 januari 2014 bleek er weinig te zijn verbeterd op het gebied van hygiëne ten opzichte van de situatie op 22 november 2013. De steriel verpakte instrumenten lagen nog steeds zonder expiratiedatum in dezelfde ladekast. Op het aanrecht lag een bekkentje met gebruikte instrumenten, de open prullenbak was weer vol en de vloer was stoffig. De tandarts waar het Centrum voor Reuma en Revalidatie mee samenwerkte, heeft zich na het inspectiebezoek van november 2013 teruggetrokken met ingang van december 2013. Het Centrum voor Reuma en Revalidatie is met ingang van januari 2014 een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met Mondzorg voor Zorginstellingen B.V. te Raamsdonkveer. Via deze organisatie wordt tandheelkundige zorg verleend aan alle cliënten, die aanspraak hebben op tandheelkundige zorg ten laste van de AWBZ. Bij spoedgevallen wordt binnen 48 uur nadat de vraag is geconstateerd, hulp geboden. Door het verantwoordelijk management is op 22 november 2013 mondeling aan de inspectie toegezegd dat de hygiënische omstandigheden en werkwijze in de behandelruimte van de tandarts volgens de hiervoor geldende vereisten binnen een week hersteld zouden worden. Volgens de 1 e resultaatsrapportage van de zorgaanbieder, die de inspectie op 8 januari 2014 heeft ontvangen, zou de behandelruimte en de rolstoelkantelaar zijn schoongemaakt. Aan deze toezegging is onvoldoende gestalte gegeven. 2.4 Controle op daadwerkelijke verbeteringen onvoldoende De inspectie heeft op basis van het hertoetsbezoek vastgesteld dat de directeur/ bestuurder en het management onvoldoende zijn nagegaan of de verbeteringen die in gang moesten worden gezet om de kwaliteit, de continuïteit en de veiligheid van de zorg en behandeling in het Centrum voor Reuma en Revalidatie te verbeteren, ook daadwerkelijk zijn doorgevoerd. De Kwaliteitswet zorginstellingen stelt dat verantwoorde zorg moet worden geboden. De inspectie heeft op basis van de bevindingen van de laatste twee inspectiebezoeken vastgesteld dat de zorgaanbieder hier onvoldoende op stuurt en dat mede daardoor de cliënten in het Centrum voor Reuma en Revalidatie onnodige (gezondheids)risico s lopen. 2.5 Conclusie Het Centrum voor Reuma en Revalidatie voldoet niet aan alle normen. Dit geeft een risico op onverantwoorde zorg en gezondheidsschade voor de cliënt. Om de risico s te beperken wordt van u verwacht dat u maatregelen neemt. In hoofdstuk 3 staan de te nemen maatregelen en vervolgacties. Pagina 6 van 20
3 Handhaving In dit hoofdstuk staat een overzicht van de normen die de inspectie als onvoldoende heeft beoordeeld. De normen waaraan het Centrum voor Reuma en Revalidatie op 22 november 2013 niet voldeed en waaraan binnen een termijn van zes maanden moest worden voldaan, heeft de inspectie op 24 januari 2014 niet getoetst. Voor deze normen dient, conform eerdere afspraken, een resultaatsverslag te worden opgesteld. Van de zorgaanbieder wordt verwacht dat er maatregelen genomen worden in het Centrum voor Reuma en Revalidatie binnen de daarvoor vastgestelde termijn. De inspectie gaat ervan uit dat hoofdstuk 4 voldoende informatie bevat om de benodigde verbeteringen uit te voeren om te voldoen aan de hieronder genoemde normen. 3.1 Door de zorgaanbieder te treffen maatregelen Normen waaraan binnen maximaal vier weken na de bezoekdatum 22 november 2013 moest worden voldaan en waaraan op 24 januari 2014 nog niet werd voldaan: 4.5 Medewerkers die hulp bieden bij de medicatie beschikken over een actuele medicatieoverzichtlijst en medicatietoedienlijst van de apotheker. 4.8 De medewerker past door de apotheek uitgezette medicatie alleen aan op aantoonbaar voorschrift van de arts. 4.11 Er is geborgd beleid rondom de omvang, identiteit en opslag van de voorraad geneesmiddelen. 3.2 Vervolgacties inspectie Gezien de ernst van de bevindingen zal de inspectie de directeur/bestuurder en een delegatie van de raad van toezicht uitnodigen voor een gesprek op 28 februari a.s. ten kantore van de inspectie te Den Haag. In dit gesprek zullen de vervolgstappen van de inspectie aan het bestuur bekend worden gemaakt. 3.3 Resultaatsverslag Zoals eerder vastgelegd in het rapport van 22 november 2013 verwacht de inspectie een resultaatsverslag waarin per norm staat: - of binnen de gestelde termijn is voldaan aan de norm; - de aanpak en acties waarmee is bereikt dat aan de norm is voldaan; - de wijze waarop is gemeten dat aan de norm is voldaan. De inspectie verwacht het resultaatsverslag voor de normen waar u binnen zes maanden na de bezoekdatum aan moet voldoen uiterlijk 31 mei 2014. Pagina 7 van 20
Daarnaast verwacht de inspectie opnieuw een resultaatsverslag over de maatregelen die u heeft getroffen met betrekking tot de hygiëne van de behandelkamer en voor de normen waar u binnen vier weken na het bezoek van 22 november 2013 aan moest voldoen en waaraan u op 24 januari 2014 nog niet voldeed. Voor wat betreft alle normen rond medicatieveiligheid dient dit verslag aantoonbaar te zijn opgesteld met de samenwerkende apotheker. Dit laatst genoemde verslag dient uiterlijk 21 februari 2014 te worden ontvangen door de inspectie. Pagina 8 van 20
Voldoet Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Centrum voor Reuma en Revalidatie te Rotterdam op 24 januari 2014 4 Resultaten inspectiebezoek Dit hoofdstuk start met een overzicht per thema van de scores op de normen. De inspectie geeft in dit hoofdstuk in principe alleen een toelichting als niet aan de norm is voldaan. Niet van toepassing wordt gescoord als de situatie waarop de norm van toepassing is, in deze locatie of binnen het team nooit voorkomt. Niet beoordeeld betekent dat de situatie waarop de norm van toepassing is, op de locatie wel voorkomt, maar niet aan de orde is geweest tijdens het bezoek. De nummering van de normen is niet altijd opeenvolgend. Dit komt omdat de normen uit een groter normenbestand komen en niet alle normen uit dit bestand worden getoetst. 4.1 Sturen op kwaliteit en veiligheid 1.1 De zorgaanbieder verzamelt op structurele wijze kwaliteitsinformatie en gebruikt dit voor kwaliteitsverbetering. 1.2 (bijna) Fouten worden systematisch en structureel gemeld, verzameld, geanalyseerd en gebruikt voor verbeteracties. 1.3 De zorgaanbieder heeft een klachtenregeling conform de wet en maakt deze bekend bij de cliënt en/of zijn vertegenwoordiger. 1.4 De zorgaanbieder regelt cliëntenmedezeggenschap. 1.5 De zorgaanbieder heeft in- en exclusiecriteria voor cliënten. 1.8 De zorgaanbieder zorgt er voor dat zinvolle dagbesteding in voldoende mate aanwezig is. Pagina 9 van 20
Voldoet Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Centrum voor Reuma en Revalidatie te Rotterdam op 24 januari 2014 4.2 Cliëntdossier 2.1 Iedere cliënt heeft een zorg-/ondersteuningsplan. 2.2 De cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger is aantoonbaar betrokken bij het opstellen van en heeft aantoonbaar ingestemd met het zorg-/ondersteuningsplan. 2.3 De wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt zijn de basis voor de zorg- /ondersteuningsdoelen. 2.4 Risico's voor de cliënt zijn geïnventariseerd door de zorgverleners en de zorg en ondersteuning zijn hierop gebaseerd. 2.5 De in het zorg-/ondersteuningsplan beschreven zorg- /ondersteuningsproblemen, de doelen, acties, rapportage en evaluaties zijn congruent met elkaar. 2.6 In het cliëntdossier is informatie van betrokken disciplines op een vaste plaats terug te vinden. 2.7 In het cliëntdossier is de dagelijkse rapportage opgenomen. 2.8 In het cliëntdossier zijn samenvattingen opgenomen van zorghistorie. 2.9 In het zorg-/ondersteuningsplan is vastgelegd welke disciplines met welke verantwoordelijkheden zijn betrokken bij de verschillende onderdelen van de zorgverlening. 2.10 De cliënt of de cliëntvertegenwoordiger is betrokken bij de periodieke evaluatie van het zorg- /ondersteuningsplan. Pagina 10 van 20
Voldoet Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Centrum voor Reuma en Revalidatie te Rotterdam op 24 januari 2014 4.3 Deskundigheid en inzet personeel 3.1 Medewerkers werken cliëntgericht. 3.2 Medewerkers kennen de impact van hun bejegening op het gedrag van de cliënt. 3.3 Medewerkers hebben voldoende kennis van en vaardigheden voor de doelgroep van cliënten. 3.4 Medewerkers werken op een verantwoorde manier met relevante richtlijnen, protocollen en/of werkinstructies. 3.5 Alleen bevoegde en bekwame medewerkers voeren voorbehouden en risicovolle handelingen uit. 3.6 Medewerkers krijgen de benodigde scholing om verantwoord te kunnen werken met de doelgroep en de zorgproblematiek van de cliënten. 3.7 De zorgaanbieder zet op de juiste momenten voldoende deskundige medewerkers in ter uitvoering van de dagelijkse zorg. 3.8 De zorgaanbieder regelt dat vakinhoudelijk specialisten in voldoende mate beschikbaar zijn. 3.9 De zorgaanbieder verzamelt, analyseert en onderneemt zo nodig acties met betrekking tot belangrijke contextuele factoren van inzet van personeel. 3.10 Medewerkers en management kennen de grenzen van de verantwoordelijkheden en bevoegdheden en schakelen tijdig vakinhoudelijke specialisten in. 3.11 Medewerkers werken volgens relevante gedragscodes. (gedrags-, meld)codes. Pagina 11 van 20
Voldoet Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Centrum voor Reuma en Revalidatie te Rotterdam op 24 januari 2014 4.4 Medicatieveiligheid 4.1 De arts en de apotheker verrichten jaarlijks een medicatiebeoordeling voor alle cliënten. 4.2 De medicatie wordt alleen gemalen met schriftelijke instemming per geneesmiddel van de arts of apotheker. 4.3 De zorgaanbieder bepaalt in dialoog met de cliënt of de medicatie geheel of gedeeltelijk in eigen beheer wordt gegeven en legt de gemaakte afspraken daarover vast in het zorg-/ondersteuningsplan. 4.4 De procedure rondom uitzetten, toedienen en registreren is beschreven in een procedure farmaceutische zorg. 4.5 Medewerkers die hulp bieden bij de medicatie beschikken over een actuele medicatieoverzichtlijst en medicatietoedienlijst van de apotheker. 4.6 Medewerkers signaleren werking en bijwerking van het toegediende geneesmiddel. 4.7 Niet GDS medicatie wordt door een tweede bekwaam persoon gecontroleerd, of er is een afspraak met de apotheek dat het geen risicovolle medicatie betreft voor deze cliënt. 4.8 De medewerker past door de apotheek uitgezette medicatie alleen aan op aantoonbaar voorschrift van de arts. 4.9 De medewerker parafeert de toegediende of aangereikte medicatie op de door de apotheek verstrekte toedienlijst. 4.11 Er is geborgd beleid rondom de omvang, identiteit en opslag van de voorraad geneesmiddelen. Toelichting per norm waaraan niet wordt voldaan: 4.5 Er zijn inmiddels actuele medicatieoverzichtlijsten en medicatietoedienlijsten van de apotheek beschikbaar voor zorgverlenende medewerkers. Beide lijsten bevinden zich in de medicatieklapper in de medicijnwagens. Naast de actuele deellijsten bevonden zich in de medicatieklapper van afdeling Straus I ook exemplaren van de week ervoor. Dit is onoverzichtelijkheid en kan leiden tot vergissingen. Pagina 12 van 20
Tijdens de rondgang ontstond (naar later bleek) een dergelijk misverstand doordat de medewerker die de inspectie te woord stond, naar aanleiding van een vraag over de medicatie bij een cliënt, zich baseerde op de oude lijst van de week daarvoor, waardoor het leek of de cliënt de dag ervoor geen antistolling had gekregen: er was immers op deze oude lijst niet afgetekend, er stond geen dosering op het antistollingslijstje vermeld en op datzelfde lijstje leek het daardoor dat er geen INR was bepaald en dat er niet was doorgedoseerd. De doseringen van antistolling worden handmatig door het medisch secretariaat per cliënt op een aparte lijst in de medicatieklapper geschreven nadat in het Centrum voor Reuma en Revalidatie de INR is bepaald. In de resultaatsrapportage van 8 januari 2014 is vastgelegd dat er wat betreft de lay-out nog problemen zijn met de deellijsten (citaat): met betrekking tot de perforatiegaten, met betrekking tot de ruimte om (dubbel) te paraferen, grijstint van de print en vermelding geverifieerd met patiënt aanvinken in systeem. Over bovengenoemde praktische punten heeft de apotheker contact gehad met de software fabrikant (Medicom). De instellingen van het systeem worden naar verwachting in de loop van januari 2014 aangepast (einde citaat). Op 24 januari 2014 waren de systeeminstellingen echter nog niet aangepast en was sommige (dosering van) medicatie niet goed leesbaar vanwege de perforatiegaatjes in de tekst op de deellijst. Volgens de zorgaanbieder is het verder niet mogelijk door beperkingen in de software van Medicom om op de toedienlijst vast te leggen of medicatie gemalen moet worden en of de cliënt de medicatie in eigen beheer heeft. Daardoor valt niet te achterhalen of de apotheker ervan op de hoogte is dat bij sommige cliënten medicatie wordt gemalen. Het ontbreken van deze informatie heeft tot gevolg dat de medicatietoedienlijst niet compleet is en dat bepaalde relevante informatie er later handmatig bij wordt geschreven. 4.8 Volgens de resultaatsrapportage van 8 januari 2014 van het Centrum voor Reuma en Revalidatie worden eventuele wijzigingen in het gebruik van de medicatie van maandag tot en met vrijdag doorgevoerd in het Wiegandsysteem door de apothekersassistent. Het is niet duidelijk op welke wijze mutaties op zaterdag en zondag worden doorgevoerd. Verder zijn er zoals eerder gezegd handmatige toevoegingen op de lijsten aangetroffen. 4.9 Inmiddels zijn de deellijsten voorzien van de mogelijkheid om per geneesmiddel te paraferen. Formeel voldoet de organisatie aan de norm maar op één van de medicatietoedienlijsten van afdeling Straus 1 unit B ontbrak een paraaf bij de ochtendmedicatie. Het bakje van het Wiegandsysteem was bij het betreffende tijdstip leeg. De medewerker die aan deze cliënt medicatie heeft aangereikt, is er bij geroepen en heeft alsnog een paraaf op de toedienlijst gezet. Controle op het paraferen per geneesmiddel lijkt dus noodzakelijk. Pagina 13 van 20
4.11 De medicatie in de kast van de noodapotheek is niet efficiënt en niet stofen lichtvrij opgeborgen. Sommige verpakkingen waren verkleurd onder invloed van het (zon)licht. De koelkast die in de noodapotheek staat, geeft aan welke temperatuur de koelkast heeft maar dit wordt niet herleidbaar geregistreerd en bewaakt. Ook is er geen duidelijke afspraak vastgelegd over het moment waarop contact moet worden opgenomen met de apotheker als de temperatuur in (alle) koelkasten waar medicatie wordt bewaard, afwijkt. Over deze onderwerpen zijn al in juli 2011 opmerkingen gemaakt door de inspectie. De koelkast op afdeling Straus I was niet schoon en bevatte veel rijp. Ook bij deze koelkast wordt de temperatuur niet geregistreerd en bewaakt. In de medicatiewagen op afdeling Straus I was een spray nitroglycerine (voor onder de tong) aanwezig die niet op naam was gesteld en die geopend was. Datum openen stond er niet op vermeld. Volgens de gesprekspartners is deze spray voor algemeen gebruik. In de koelkast op afdeling Straus 1 is in een op naam gestelde doos met insulinepennen, pennen aangetroffen die per stuk niet op naam waren gesteld. De stamper van de manuele medicijnverpulver bevatte zichtbare resten van medicatie. Medicatie in de vorm van een neusspray, die een specifieke cliënt volgens zijn medicatiedeellijst zo nodig toegediend moest krijgen bij een epileptisch insult, was niet aanwezig op de afdeling. Pagina 14 van 20
Voldoet Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Centrum voor Reuma en Revalidatie te Rotterdam op 24 januari 2014 4.5 Vrijheidsbeperking 5.1 De zorgaanbieder beschrijft visie en beleid over preventie, besluitvorming en uitvoering van vrijheidsbeperkende maatregelen. 5.2 Voorafgaand aan de vrijheidsbeperkende maatregel(en) is een (probleem)analyse verricht van het gedrag van de cliënt. 5.3 Voorafgaand aan de inzet van de psychofarmaca vindt een psychosociale- of gedragsinterventie plaats. 5.4 In dialoog met cliënt vindt multidisciplinaire besluitvorming plaats over de vrijheidsbeperkende maatregel(en). 5.5 Een arts of een gedragskundige is verantwoordelijk voor het besluit om over te gaan tot de vrijheidsbeperkende maatregel(en). 5.6 De cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger geeft toestemming voor de vrijheidsbeperkende maatregel(en). 5.7 Alle vrijheidsbeperkende maatregelen zijn opgenomen in het cliëntdossier. 5.8 Medewerkers passen vrijheidsbeperkende maatregel(en) zorgvuldig toe. 5.9 De zorgaanbieder zorgt voor toetsing van besluitvorming en uitvoering, door een niet bij de behandeling betrokken deskundige, als fixatie met onrustband, afzonderen in een daarvoor bestemde ruimte of separatie worden toegepast. 5.10 De zorgaanbieder heeft werkinstructies (protocollen) over het toepassen van alle vrijheidsbeperkende maatregelen. 5.11 De zorgaanbieder heeft een registratie van vrijheidsbeperkende maatregelen op locatie- of teamniveau. Pagina 15 van 20
Voldoet Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Centrum voor Reuma en Revalidatie te Rotterdam op 24 januari 2014 4.6 Mondzorg 6.1 De zorgaanbieder heeft mondzorg geborgd in het kwaliteitssysteem. 6.2 De zorgaanbieder voorziet dat er een tandarts beschikbaar is voor de cliënten. 6.3 De zorgaanbieder faciliteert de tandarts wanneer behandeling in de instelling plaatsvindt. 6.4 Binnen 6 weken na opname is de mondgezondheid geïnventariseerd en in het cliëntdossier vastgelegd. 6.5 Het cliëntdossier biedt basis voor de dagelijkse mondzorg. 6.6 In het cliëntdossier is relevante informatie over mondzorg van betrokken disciplines vastgelegd en deze informatie is inzichtelijk voor de betrokken disciplines. 6.7 Medewerkers werken cliëntgericht. 6.8 Medewerkers hebben voldoende kennis en vaardigheden over mondzorg voor de doelgroep van cliënten. 6.9 Betrokken zorgverleners worden gesteund door de zorgaanbieder bij de uitvoering van mondzorg en mondverzorging. 6.10 Mondzorg wordt in samenhang met relevante betrokken deskundigen besproken. Pagina 16 van 20
Voldoet Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Centrum voor Reuma en Revalidatie te Rotterdam op 24 januari 2014 4.7 Overige bevindingen Behandelruimte tandarts Behandelruimte tandarts voldoet niet aan professionele standaarden 1 en niet aan de WIP 2 richtlijnen Op 22 november 2013 bleek bij de rondgang dat de ruimte waar de tandarts zijn werkzaamheden verrichtte, deze niet aan professionele standaarden en aan de (Werkgroep infectiepreventie) WIP-richtlijnen voldeden. De ruimte en de stoel waren bijzonder stoffig, de steriel verpakte instrumenten niet voorzien van een expiratiedatum. Bovenstaande constateringen duidden erop dat de WIP-richtlijnen rond mondzorg niet werden nageleefd. Door het verantwoordelijk management is op 22 november 2013 aan de inspectie toegezegd dat de hygiënische omstandigheden en werkwijze in de behandelruimte van de tandarts volgens de hiervoor geldende vereisten binnen een week hersteld zouden worden. Tevens is op dat moment toegezegd dat de behandelkamer niet eerder zou worden gebruikt dan dat dit gerealiseerd zou zijn. Op 24 januari 2014 bleek er weinig te zijn verbeterd. De steriel verpakte instrumenten lagen nog steeds zonder expiratiedatum in dezelfde ladekast. Op het aanrecht lag een bekkentje met gebruikte instrumenten, de open prullenbak was weer vol en de vloer was stoffig. In verband met een spoedaanvraag zou volgens de leidinggevenden op zaterdag 25 januari 2014 voor het eerst een tandartsenbehandeling plaatsvinden in de behandelruimte van de tandarts door de nieuwe partij waarmee het Centrum voor Reuma en Revalidatie sinds januari 2014 samenwerkt. Deze partij zou de eigen materialen en instrumenten meenemen. De leidinggevenden zouden op vrijdagmiddag 24 januari nagaan of de behandelkamer hiervoor gebruikt kon worden. Door het inspectiebezoek kwamen de leidinggevenden er eerder achter dat de behandelkamer niet voldeed aan de hiervoor geldende eisen. 1 Richtlijn Mondzorg voor zorgafhankelijke clienten in verpleeghuizen, september 2007, NVVA, NMT en NvG 2Werkgroep Infectie Preventie Pagina 17 van 20
Pagina 18 van 20
Pagina 19 van 20
Bijlage 1 Geraadpleegde documenten De onderstaande documenten zijn door de inspectie gebruikt bij het uitvoeren van het inspectiebezoek en het opstellen van dit rapport. De inspectie heeft de documenten niet in totaliteit beoordeeld, maar op specifieke onderwerpen doorgenomen. - Rapport van het inspectiebezoek aan het Centrum voor Reuma en Revalidatie te Rotterdam op 22 november 2013, januari 2014; - Resultaatsrapportage van het Centrum voor Reuma en Revalidatie Rotterdam, 8 januari 2014; - Medicatieklapper, revalidatie afdeling Straus I unit A; - Medicatieklapper, revalidatie afdeling Straus I unit B. Pagina 20 van 20