Rapport van het vervolg inspectiebezoek aan Thuiszorgorganisatie Centraalzorg Vallei & Heuvelrug te Leusden op 3 januari 2014

Transcriptie

1 Rapport van het vervolg inspectiebezoek aan Thuiszorgorganisatie Centraalzorg Vallei & Heuvelrug te Leusden op Amsterdam, februari 2014 V

2 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding en belang Doelstelling Methode Toetsingskader Beschrijving organisatie 4 2 Conclusies Overzicht van de resultaten Conclusie 6 3 Handhaving Door de zorgaanbieder te treffen maatregelen Resultaatsverslag Beoordeling van overige locaties en onderaannemers 7 4 Resultaten inspectiebezoek Medicatieveiligheid Overige bevindingen 9 Bijlage 1 Geraadpleegde documenten 10 Pagina 2 van 10

3 1 Inleiding De Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) heeft op 3 januari 2014 een onaangekondigd bezoek gebracht aan Thuiszorgorganisatie Centraalzorg Vallei & Heuvelrug B.V. (hierna: Centraalzorg) te Leusden. In dit rapport wordt eerst het kader uiteengezet waarin de inspectie het bezoek bracht. Vervolgens worden in de volgende hoofdstukken achtereenvolgens beschreven de conclusie, de handhaving (met daarin de te nemen maatregelen) en de resultaten. 1.1 Aanleiding en belang De inspectie heeft als doel de risico s op gezondheidsschade bij cliënten te beperken door naleving te bevorderen van wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden bij ondertoezichtstaanden. De inspectie kiest daarbij prioriteiten op basis van mogelijke risico s op gezondheidsschade voor de cliënt. Hierbij gaat extra aandacht uit naar kwetsbare groepen. In dit kader verricht de inspectie binnen de langdurige zorg een groot aantal aangekondigde en onaangekondigde bezoeken. 1.2 Doelstelling Doel van het inspectiebezoek aan Centraalzorg was te beoordelen in hoeverre Centraalzorg de hoge risico s op het gebied van medicatieveiligheid uit de inspectiebezoeken in 2013 gereduceerd heeft, zodat voldaan wordt aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden die risico s op gezondheidsschade voor de cliënt beperken. 1.3 Methode De inspectie gebruikte een bezoekinstrument waarin de te toetsen onderwerpen en de normen zijn vastgelegd. Aangezien het hier een vervolg inspectiebezoek betrof is alleen het thema medicatieveiligheid getoetst. Dit thema is beoordeeld om dat tijdens het inspectiebezoek van 5 september 2013 hoge risico s gescoord zijn op het thema medicatieveiligheid. De normen zijn gebaseerd op relevante wet en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden (zie volgende paragraaf). Om tot een oordeel te komen heeft de inspectie:. Gesprekken gevoerd met uitvoerende medewerkers deskundigheidsniveau drie en vier, het management(team) en farmaceutisch coördinator; Cliëntdossiers ingezien; Documenten ingezien, genoemd in bijlage Toetsingskader De normen zijn gebaseerd op de volgende wet- en regelgeving en veldnormen: Wetgeving: Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg (2009). Kwaliteitswet zorginstellingen (KWZ; 1996). Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Bopz; 1992). Wet klachtrecht cliënten zorgsector (Wkcz; 1995). Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz; 1996). Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (BIG; 1993). Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst: Wijzigingswet Burgerlijk Wetboek (WGBO; 1994). Pagina 3 van 10

4 Veldnormen: Bekkema N; De Veer AJE, Francke AL: Verantwoord richtlijngebruik in de gehandicaptenzorg. Utrecht: NIVEL; Handreiking medicatiebeleid gehandicaptenzorg; Handreiking ondersteuningsplannen; Hingstman TL; Langelaan M, Wagner C: De dagelijkse bezetting en kwaliteit van zorg in instellingen voor langdurige zorg. Utrecht: NIVEL; Kwaliteitsdocument Verpleging, Verzorging en Zorg Thuis; Visiedocument 2.0, Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg; Veilige principes in de medicatieketen; Inspectierapporten: Extra maatregelen noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperkende maatregelen in de langdurige zorg. Utrecht: IGZ; Medicatieveiligheid flink verbeterd in herbeoordeelde instellingen langdurige zorg en zorg thuis. Utrecht: IGZ; Beschrijving organisatie Centraalzorg is een thuisorganisatie met een WTZi- erkenning, die aan circa 450 cliënten thuiszorg en hulp bij het huishouden biedt. Ongeveer 80 cliënten ontvangen AWBZ-zorg waarvan vijftien cliënten met GGZ problematiek. Deze vijftien cliënten met de GGZ problematiek huisvesten in een intramurale locatie Plus Wonen. Het toezicht op deze locatie valt onder het programma Geestelijke Gezondheidszorg van de inspectie. De hulp bij het huishouden wordt geleverd vanuit de Wmo via Selectzorg B.V. als aparte holding. Met de gemeenten Leusden, Amersfoort, Woudenberg en Scherpenzeel zijn Wmo- contracten afgesloten voor het bieden van huishoudelijk hulp. Het zorgaanbod bestaat uit de volgende functies: persoonlijke verzorging, verpleging, begeleiding, verblijf en dagbesteding. Centraalzorg heeft circa 135 medewerkers in dienst. De medewerkers zijn helpenden niveau 2, verzorgenden nivo 3, verpleegkundigen niveau 4, alsmede twee praktijkverpleegkundigen niveau 5. Eén van beide praktijkverpleegkundigen is onlangs aangesteld als farmaceutisch coördinator. De zorgorganisatie treedt op als hoofdaannemer voor twee onderaannemers, te weten: Thuiszorgorganisatie Progeria en Jabes. Vanaf 2005 is de betrokken zorgverzekeraar Achmea Zorgkantoor te Amersfoort. Centraalzorg heeft in december 2013 het HKZ-certificaat Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorgorganisaties ontvangen. Pagina 4 van 10

5 2 Conclusies Dit hoofdstuk start met een totaaloverzicht van de bevindingen. In hoofdstuk 4 (resultaten) zijn de bevindingen toegelicht. Daarna volgen paragrafen met een beschouwend karakter. In de afsluitende paragraaf geeft de inspectie haar conclusie. 2.1 Overzicht van de resultaten Tabel 1 biedt een overzicht van de beoordeelde normen per thema. Thema's Voldoet Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld Sturen op kwaliteit en veiligheid: 6 normen 0 Cliëntdossier: 9 normen 0 Deskundigheid en inzet van personeel: 7 normen 0 Medicatieveiligheid: 9 normen Vrijheidsbeperking: 10 normen 0 Aantal normen Medicatieveiligheid staat op de kaart, borging behoeft aandacht Na het vorige inspectiebezoek in september 2013 heeft Centraalzorg geïnvesteerd in het verbeteren van het medicatieproces. Er is een farmaceutisch coördinator aangesteld om de Veilige Principes in de medicatieketen in de organisatie te implementeren. Tevens is ondersteuning vanuit Vilans georganiseerd en een geneesmiddelencommissie ingesteld. Medewerkers hebben extra scholing gevolgd op dit onderwerp, zowel inhoudelijk als over de vernieuwde procedures. Er vindt controle plaats op de verrichte voorbehouden en risicovolle handelingen en de afstemming met artsen en apothekers is verbeterd. Het management noemt als belangrijkste winst dat medewerkers bewuster zijn geworden van de risico s in het medicatieproces. De inspectie ziet de resultaten van de investering. De borging van het vernieuwde farmaceutisch proces is nog niet geheel ingevoerd en blijft aandacht vragen. Overige thema s De inspectie heeft in het kader van deze vervolg inspectie de andere thema s; sturen op kwaliteit en veiligheid, cliëntdossier en deskundigheid en inzet van personeel, niet onderzocht. Zij adviseert Centraalzorg in de professionaliseringslag ook de deze thema s mee te ontwikkelingen. Pagina 5 van 10

6 2.2 Conclusie Centraalzorg voldoet op één norm na aan alle normen van het thema medicatieveiligheid. In hoofdstuk 3 staat genoemd welke maatregelen nog getroffen dienen te worden. De inspectie verwacht van Centraalzorg dat zij op korte termijn aan alle normen voldoet en dat Centraalzorg nagaat of ook de onderaannemers aan de normen in dit rapport voldoen en daar zonodig passende maatregelen treft. Pagina 6 van 10

7 3 Handhaving In dit hoofdstuk staat een overzicht van de normen die als onvoldoende zijn beoordeeld. Van de zorgaanbieder wordt verwacht dat er maatregelen genomen worden binnen een daarvoor vastgestelde termijn. 3.1 Door de zorgaanbieder te treffen maatregelen Norm waaraan binnen maximaal twee maanden na de bezoekdatum voldaan moet zijn: 4.3 De zorgaanbieder bepaalt in dialoog met de cliënt of de medicatie geheel of gedeeltelijk in eigen beheer wordt gegeven en legt de gemaakte afspraken daarover eenduidig vast in het zorg-/ondersteuningsplan. 3.2 Resultaatsverslag De inspectie verwacht een resultaatsverslag waarin voor genoemde norm staat: - Of binnen de gestelde termijn is voldaan aan de norm. - De aanpak en acties waarmee is bereikt dat aan de norm is voldaan. - De wijze waarop is gemeten dat aan de norm is voldaan. De inspectie verwacht het resultaatsverslag voor deze norm waar u binnen twee maanden na de bezoekdatum aan moet voldoen uiterlijk 3 maart Beoordeling van overige locaties en onderaannemers De inspectie verwacht dat het verantwoordelijk management ook in andere locaties en bij onderaannemers beoordeelt of aan de normen wordt voldaan en zo nodig passende maatregelen neemt. Pagina 7 van 10

8 Voldoet Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Thuiszorgorganisatie Centraalzorg Vallei & Heuvelrug te Leusden op 4 Resultaten inspectiebezoek Dit hoofdstuk start met een overzicht per thema van de scores op de normen. De inspectie geeft in dit hoofdstuk in principe alleen een toelichting als niet aan de norm is voldaan. Niet van toepassing wordt gescoord als de situatie waarop de norm van toepassing is, in deze locatie of binnen het team nooit voorkomt. Niet beoordeeld betekent dat de situatie waarop de norm van toepassing is, op de locatie wel voorkomt, maar niet aan de orde is geweest tijdens het bezoek. De nummering van de normen is niet altijd opeenvolgend. Dit komt omdat de normen uit een groter normenbestand komen en niet alle normen uit dit bestand worden getoetst. 4.1 Medicatieveiligheid 4.2 De medicatie wordt alleen gemalen met schriftelijke instemming per geneesmiddel van de arts of apotheker. 4.3 De zorgaanbieder bepaalt in dialoog met de cliënt of de medicatie geheel of gedeeltelijk in eigen beheer wordt gegeven en legt de gemaakte afspraken daarover vast in het zorg-/ondersteuningsplan. 4.4 De procedure rondom uitzetten, toedienen en registreren is beschreven in een procedure farmaceutische zorg. 4.5 Medewerkers die hulp bieden bij de medicatie beschikken over een actuele medicatieoverzichtlijst en medicatietoedienlijst van de apotheker. 4.6 Medewerkers signaleren werking en bijwerking van het toegediende geneesmiddel. 4.7 Niet GDS medicatie wordt door een tweede bekwaam persoon gecontroleerd, of er is een afspraak met de apotheek dat het geen risicovolle medicatie betreft voor deze cliënt. 4.8 De medewerker past door de apotheek uitgezette medicatie alleen aan op aantoonbaar voorschrift van de arts. 4.9 De medewerker parafeert de toegediende of aangereikte medicatie op de door de apotheek verstrekte toedienlijst Er is geborgd beleid rondom de omvang, identiteit en opslag van de voorraad geneesmiddelen. Pagina 8 van 10

9 Voldoet Voldoet niet Oordeel n.v.t. Niet beoordeeld Rapport van het inspectiebezoek aan Thuiszorgorganisatie Centraalzorg Vallei & Heuvelrug te Leusden op Toelichting per norm waaraan niet wordt voldaan: 4.3 Niet in alle zorgplannen zijn hierover duidelijke afspraken opgenomen: in de zorgplannen is niet altijd duidelijk voor welke medicatie de zorgaanbieder verantwoordelijk is en welke medicatie de cliënt in eigen beheer heeft. 4.2 Overige bevindingen Kwaliteitssysteem medicatieveiligheid x Het medicatieproces is beschreven en vastgesteld. Duidelijk is nu wanneer de procedure wordt geëvaleerd en wie hiervoor verantwoordelijk is. Er is intensief contact tussen de organisatie en de betrokken apothekers. Er zijn geen ondertekende afspraken tussen Centraalzorg en de ketenpartners. De apothekers wachten op een landelijke convenant tussen apothekers, (thuis)zorgaanbieders en huisartsen. Ook de huisartsen zijn schriftelijk op de hoogte gesteld hoe Centraalzorg het medicatieproces uitvoert en wat daarin de verantwoordelijkheid van de huisartsen is. Pagina 9 van 10

10 Bijlage 1 Geraadpleegde documenten De onderstaande documenten zijn door de inspectie gebruikt bij het uitvoeren van het inspectiebezoek en het opstellen van dit rapport. De inspectie heeft de documenten niet in totaliteit beoordeeld, maar op specifieke onderwerpen doorgenomen. - Visiedocument Medicatiebeleid met taken en verantwoordelijkheden, Procedure medicatieveiligheid, versie 1, Genomen maatregelen medicatieveiligheid n.a.v. inspectierapport nov Plan van aanpak zorgleefplan Centraalzorg, versie, Notulen overleg met apotheker, en Pagina 10 van 10