PPS & Alternatieve Financiering Enkele aanbevelingen voor de Praktijk. 2 december 2013 BDO



Vergelijkbare documenten
Financiering van maatschappelijk vastgoed

Actuele visie van een bankier op PPS projecten. S. De Loecker Financial Engineer Public Finance

Alternatieve financieringen voor middelgrote bedrijven. 24 september

Najaarsseminar VAB Geld als Water

Adventure without risk is Disneyland. Douglas Coupland Nieuwe kansen voor PPS bij natte projecten

Business Valuation : groeiend belang

Uw spaarrekening: een lage opbrengst in ruil voor veiligheid?

Publiek Private Samenwerking. Eric Van Herzele, Senior Advisor Dexia Infrastructure

Financieren anno 2015 BDO M&A - Debt Advisory Strategisch financieringsadvies

Agenda FINANCIERING PPS EN DBFM 20 maart PPS: een ruim begrip DBFM: Lessen uit de praktijk. Conclusie. Project finance.

Inhoudstafel. Deel I - Welk krediet heeft u nodig? dossier. 1. Enkele vuistregels Meest courante kredietvormen... 10

Fiscale aspecten DBFM

Hoe cashflow te interpreteren. Volgens de lesgever <> begin liquiditeit einde liquiditeit hoewel alle reporting modellen wel zo

FINANCIERING ESCO PROJECTEN. Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE

Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten

Nedlloyd Pensioenfonds Beter in control bij alternatieve vastrentende waarden door samenwerking

Financieel planner, trusted advisor ook op beleggingsgebied

MR WBM VONDENHOFF ADVOCAAT

VIPA, DBFM en PPS: Een Babylonische spraakverwarring of opportuniteit? Cies Gysen Advocaat-vennoot

PPS Zuidas investeren in een duurzame toekomst

Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016

Hybride Financieringstransacties. Marco van Bladel Raymond Hottentot, ABN AMRO Bank N.V.

Wat is gestapelde. financiering? Hoe werkt het? Credion realiseert bedrijfsfinancieringen

Alternatieve projectfinanciering

Vergelijking verzekeraars en banken

De staat van de Nederlandse hypothekenmarkt

Presentatie Infraspeed voor Vereniging Publiek Vervoerrecht 5 June Juni 2014 Infraspeed Presentatie voor Vereniging Publiek Vervoersrecht

Hfst 6 : Solvabiliteit

Strategisch Financieel Management Herstructureringen & M&A Strategieën

Klaar voor een veranderende zorgmarkt? Themabijeenkomst PT Finance, DHK Tax & Legal en InterCare management 27 november 2014

Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015

PPS/Esco Praktijkdag 2014

COUNTRY PAYMENT REPORT 2015

Financieren van grote windprojecten Juni Vertrouwelijk NWEA Winddag

VASTGOEDFINANCIERING IN DE ZORG

NOTIONAL POOLING & BASEL III

PPS in Aruba: PPS contracten in de praktijk. PPP Knowledge Center Aruba Marcelle van Valkenburg Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Mark Birnage

Stapelen van financieringen

Belgische bijlage bij het uitgifteprospectus

Pizzafinanciering: Hoe doe je dat? Samenvatting workshop. Susan van Koeveringe & Dwayne van der Klugt 3 november 2016

Als de Centrale Banken het podium verlaten

Financiering van innovaties

zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 'S-GRAVENHAGE

Financieren van overnames met Crowdfunding

nr. 237 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 2 januari 2017 aan LIESBETH HOMANS Lokale besturen - Financieringsmogelijkheden

Groei stimuleren bij beloftevolle startende en groeiende ondernemingen door hen in contact te brengen met privéinvesteerders.

linkedin.com/company/spotcap-nederland

U zou nooit vooruit betalen voor uw kantoorruimte. Waarom zou u dat wel doen voor uw IT-oplossing?

Vastgoed financieren. In een commerciële omgeving. Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013

integratie van illiquiditeit in de Strategische Asset Allocatie

bankfinanciering / bedrijfswaardering

Instrument: Projectfinanciering bij een warmte-uitwisselingsproject

UW MENSEN, UW KAPITAAL. Beleggingsinformatie. Vrij beleggen. Life Cycle beleggen. Rendement en risico s. Kosten

Ruilverhouding fondsen

Nieuwsbrief februari 2016

Financiering Rudi Ceunen

HOOFDLIJNEN EKG REGELING OBLIGATIE STRUCTUUR

VERMOGENSRAPPORTAGE Q1 2014

Projectfinanciering Projectfase: Verdieping

Gezond advies bij de overname van een officina

Alternatieve financieringsvormen voor bankkrediet. Bart P.M. Joosen

Herstructurering van swaps Hoe bereik je een Win/Win? 17 mei 2017

Terug naar de kern Bob Hendriks

Vermogen opbouwen via Mijn Pensioen

De opdrachtgever van DBFM(O)

Incofin cvso: investeren in microfinanciering

Implementatie Regeling beheerst beloningsbeleid Wft 2011 bij BNG

Kwartaalrapportage Innovatiefonds Twente BV

EFSI Info-session for the Flemish Region

Deutsche Bank Wealth Management 0

FINANCIERING IN HET MKB

Uw vermogen. Huisartsen Chris Zegers 1

Financial Management BDK A. Kapitaalkosten

Ahead of Tax De waarde van fiscale verliezen. Amsterdam, 29 maart. Ahead of Tax Herman Huidink Maarten Gietelink Philippe Steffens

Directe investeringen Investeren buiten traditionele financiële markten

Financieel risicobeheer op 1 A4. 2 november 2017 Armijn Eikelboom

ONTWERPEN, BOUWEN, FINANCIEREN EN ONDERHOUDEN

Toenemende concurrentie op de Nederlandse hypotheekmarkt

Versie 14 december 2015 pagina 1/5

BLACKROCK GLOBAL FUNDS

Pensioenen en Financiële planning. Congres "Grip op je vermogen" 20 april 2012 Den Haag

Wijs & van Oostveen VISIE Robert Schuckink Kool Hoofd Beleggingsstrategie. drs. Martijn Meijer Hoofd Vermogensbeheer

Financiering van herontwikkeling van bedrijfsmatig vastgoed. Presentatie N.V. Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (NV OMU) Cees Busscher

Vijandige financiële markten..

Werkkapitaal Management & Marktontwikkelingen

Beleggingsupdate Allianz Pensioen

Week van de financiën 2017

Het leven is aan de vroege vogels. KEYPRIVATE New Generation Portfolio Management

Experts aan uw zijde Fedesco

Investeren in nieuwe sportinfrastructuur? Scenario s

UW MENSEN, UW kapitaal. Beleggingsinformatie. Vrij beleggen. Life Cycle beleggen. Rendement en risico s. Kosten

Vastgoedfinanciering in de cure-sector

High Yield Bonds: de kameel van de bond markt?

Samenvatting M&O hoofdstuk

STEMMEN PER BRIEF. gedematerialiseerde aandelen

De week van het financieren Bancaire Financiering

Outlook Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance 27 oktober 2015

Registratie AFM Ons kantoor is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten onder nummer

De LifeCycle Mix bij Mijn Pensioen. LifeCycle Mix (LCM): online oplossing met maximale transparantie en gemak

Transcriptie:

PPS & Alternatieve Financiering Enkele aanbevelingen voor de Praktijk 2 december 2013 BDO

Presentation Outline Introduc)e - PPS aandachtspunten vanuit een gewijzigde financiële markt - Bedenkingen voor de prak)jk

Introductie

Introductie PPS Defini)e Projecten die door publiek- en privaatrechtelijke par5jen, gezamenlijk en in een samenwerkingsverband, worden gerealiseerd om een meerwaarde voor die par5jen tot stand te brengen. (PPS Decreet, 18 juli 2003) A long- term contract between a private party and a government agency, for providing a public asset or service, in which the private party bears significant risk and management responsibility (The World Bank, 2012)

Introductie PPS Alterna)eve Financiering PPS: Samenwerking, alloca)e van risico s op een andere wijze dan in een klassieke manier van aanbesteden Alterna)eve Financiering: Aard van de financiering is van belang (niet via algemene middelen van de OG of via klassieke overheidslening) én doel is de overheidsschuld niet te doen toenemen (ESR Neutraliteit)! PPS kan AF zijn, maar niet elke AF is een PPS!

Introductie PPS: met zijn vele gezichten (D/B/F/M/O componenten) kan als heuoom tot alterna)eve financieringswijze worden gebruikt...maar niet in elke PPS is er een financieringsopdracht voor de private partner, bvb: Betaling )jdens uitvoering van de werken (mijlpaalvergoedingen) Betaling op het ogenblik van (voorlopige / defini)eve) oplevering Private partner bouwt op basis van een zakelijk recht en verkoopt de infrastructuur na oplevering aan een investeerder

Introductie Uitgangspunt: PPS als vorm van alterna)eve financiering Opdracht tot (voor)financiering voor private partner: indien overheid slechts gespreid in de )jd (terug)betaalt ( beschikbaarheidsvergoedingen ) en/of indien private partner zelf inkomsten uit exploita)e moet genereren Samenstelling financieringspakket: Eigen vermogen (kapitaal / "equity ) Quasi"- kapitaal (achtergestelde aandeelhouderslening / subordinated shareholders loan ) Vreemd vermogen (kredieten)

PPS Aandachtspunten An Investors View

PPP Market = Emerging market ook in de zorgsector! PPS Aandachtspunten

PPS Aandachtspunten PPS als samenwerking én als alterna)eve vorm van financieren hee] bijzondere aandachtspunten (zie voorgaande defini)es): 1. Long term (duur)jd is voor- en nadeel) 2. Public Asset (risico tegenpar)j) 3. Private Party bears significant risk (ESR neutraliteit) 3 financieel- juridische belangrijke punten

PPS Aandachtspunten Waarom zijn deze punten zo belangrijk? Ø Financiële crisis en weerslag op het bankenlandschap en beursgenoteerde ins)tu)onelen Ø Regula)e omtrent schuldgraad van banken (Basel III normen) Nieuwe spelers: - - Ins)tu)onelen: Verzekeraars, pensioenfondsen, private equity fondsen, Rol van de EIB

Vereenvoudigde PPS Structuur met een SPV P1 P2 Publieke Opdrachtgever PPS Contract PPS Aandachtspunten P3 Equity SPC Project vennootschap Lening Bank P4 D&B Contract Onderhoud & Beheer EPC MTC 12

PPS Aandachtspunten Banken Ins)tu)onal Shi] Private Equity Fondsen 100% Financing Providers* Pensioen fondsen Verzekeraars * Ongeveer 93% van alle infrastructuur gerelateerde investeringen werden voor de crisisperiode voor rekening van banken genomen. Debt Fondsen 13

PPS Aandachtspunten Waarom zijn infrastructuurleningen interessant voor ins)tu)onele investeerders? Ø Lange maturiteit/duur)jd stroken aan verantwoordelijkheden van ins)tu)onele spelers Ø Weinig of geen correla)e met andere asset klassen Ø Defensief risico profiel omwille van lage default rate (zie tabel moody s) en hoge recupera)e graad (80/90%) Ø Yield verbetering: spread tussen 150 en 350 bps 14

PPS Aandachtspunten Nieuwe spelers = nieuwe wesen! ü Fixed Rate leningen ü geen risico op de rente upfront financial close ü Vermijden van elk construc)e risico instapmoment 1 e betaling ü Bescherming tegen vervroegde terugbetaling (makewhole clauses) ü Credit Ra)ng vereisten zijn stricter dan bij banken >< afwezigheid ra)ng mechanisme (zekerheden bvb AGB vs Gemeente/OCMW) ü Eis van infla)on linked flows(minimaal op M/O component) ü Uitgebreid security package (zie hierna)

PPS Aandachtspunten Inhoud security package PPS financieringscontract: Aandelen SPV in pand Hypotheek en/of volmacht (geves)gd op de zakelijke rechten waarop de SPV beschikt) Cash deficiency Clause voor budget overruns of abstracte garan)e borgstelling vanwege aandeelhouders SPV Pand op de vorderingen en vergoedingen van de SPV waarop de SPV contractueel recht kan hebben : - Verzekeringen, Garan)efonds,... - Huurgelden, erfpachtcanons, verkoops- opbrengsten, Pand op bankrekeningen SPV Behoud aandeelhouderschap

PPS Aandachtspunten Niet- financiële clausules in financieringscontracten Behoud aandeelhoudersstructuur van SPV tenzij met goedkeuring Beperking van bijkomende schulden Verplich)ng om verzekeringen aan te houden Maatschappelijk doel van SPV mag niet wijzigen Behoud van de nodige vergunningen (vnl. Exploita)e vergunningen) Nega)ve pledge (= verbod om waarborgen te geven voor andere financieringen) Informa)e en rapportageverplich)ng rich)ng de sponsor

Tot slot

Bedenkingen Publiek vastgoed met o.a. zorginfrastructuur wordt mature asset Grote behoe]e aan moderne en gebruiksvriendelijke infrastructuur Behoe]e aan de debutge)sering bij publieke actoren Kleinschaligheid kan! PPS = autonome tak van projeczinanciering = specialisa)e Alterna)eve fundingstructuren zullen winnen aan belang Nieuwe spelers = nood aan standaardisa)e = blijvende interesse = realisa)e van succesvolle projecten Tot slot: Indexa)e! Budgesering, voorbereiding en duidelijke hypothesen

350 Leuvensesteenweg 3190 Boortmeerbeek Vragen / Opmerkingen Bart Vanhalle Managing Partner bart.vanhalle@fidescapitalgroup.com T +32 15 509 620