Agenda FINANCIERING PPS EN DBFM 20 maart PPS: een ruim begrip DBFM: Lessen uit de praktijk. Conclusie. Project finance.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Agenda FINANCIERING PPS EN DBFM 20 maart PPS: een ruim begrip DBFM: Lessen uit de praktijk. Conclusie. Project finance."

Transcriptie

1 FINANCIERING PPS EN DBFM 20 maart 2018 Agenda PPS: een ruim begrip DBFM: Project finance Tendensen Goede praktijken Lessen uit de praktijk Conclusie 2 1

2 PPS: een ruim begrip 1. Gebiedsontwikkeling Gebiedsgerichte, multifunctionele vastgoedprojecten Combinatie van functies Residentieel / commercieel vastgoed Diverse juridische vormen 2. Exploitatie / outsourcing projecten Vb. zwembad Publieke functie aangevuld met commerciële activiteiten Vraagrisico Subsidie soms noodzakelijk 3 PPS: een ruim begrip 3. Design Build Finance Maintain Specifiek infrastructuur of vastgoed object Prestatiegebaseerd lange termijn contract (20 jaar en meer) Meerwaarde uit integratie life-cycle benadering Vb. Gevangenis, politiekantoor, weg, tunnel Geen marktwaarde Specifieke financieringsoplossing project finance 4 2

3 DBFM: project finance Enkele principes Afzonderlijke projectvennootschap Stabiele cashflows Risicoverdeling cruciaal Keurslijf van contracten, zekerheden, Due diligence proces 5 DBFM: project finance Enkele gevolgen Complexe overheidsopdracht Standaardisatie verplicht Minimale omvang (capex) Marktrisico s uitgesloten Risicovoller voor aannemers Off balance verleiding 6 3

4 DBFM: tendensen Value for money ter discussie Zeer gunstige financieringsvoorwaarden Lange termijnfinanciering kapitaalvereisten Significante verliezen op sommige projecten (vooral voor EPC) Off balance blijft belangrijk Standaardisatie blijft aandachtspunt 7 DBFM: goede praktijken Risicoverdeling Klassieke uitgangspunt Leg een risico bij de partij die het risico het best kan beheersen Bijkomend uitgangspunt Leg geen risico s bij de private partij die ze niet kan beheersen Economische risicoverdeling vs ESR regels Voorbeelden Nutsleidingen Kost van verzekeringen 8 4

5 DBFM: goede praktijken Aandacht voor Vergunningen: ontwerpvrijheid, afbreukrisico Marktrisico door koppeling met ander project Marktvraag met grondpositie Combinatie van contracten (DBF + DBFM) 9 Lessen uit de praktijk DBM Klassieke reactie: F is goedkoper als overheid, dus DBM..maar met dezelfde garanties op beschikbaarheid?? Afdwingbaarheid contractuele verplichtingen? Welke financiële garanties (hoogte / type / )? Wat vinden marktspelers hier van? 10 5

6 Lessen uit de praktijk Combinatie van contracten DBFM / DBF / DB Voor dezelfde opdracht Verschillende contracten met verschillende opdrachtgevers Wat bij wijzigingen / vertraging? Afwijkende DBFM-contracten Hoge transactiekosten, lange doorlooptijden Concurrentie of last man standing? 11 Conclusie DBFM kan meerwaarde leveren mits Slechte projecten worden geen goede PPS-projecten Goede benadering is cruciaal voor succesvolle projecten! 12 6

7 Contact info: Erik Paquay Maria-Theresialei 7 B-2018 Antwerpen Belgium M erik.paquay@rebelgroup.com A M S T E R D A M R O T T E R D A M A N T W E R P E N W A S H I N G T O N J O H A N N E S B U R G 14 Platform van maatschappelijke ondernemers Rebel is een platform van ondernemers met een gedeeld ideaal: samen een betere wereld scheppen. Hoogdravend? Jazeker, maar we vinden dat veel dingen beter kunnen. En, als we het dan zo goed weten, dan moeten we ook onze nek durven uitsteken en risico nemen. Daarom geven we niet alleen financieel advies: we ontwikkelen en investeren mee. We kijken altijd verder dan het geld en zoeken naar de toegevoegde maatschappelijke waarde. Rebels verfrissende blik op diverse terreinen Naast infrastructuur, mobiliteit, havens en gebiedsontwikkeling doen we de laatste jaren meer op het gebied van energie, water en afval. Ook de zorg en wonen hebben onze toenemende aandacht, uitdagend vanwege de verzakelijking en een overheid die zoekende is naar een nieuwe rol. Op deze terreinen willen we vanuit duurzaamheidsperspectief onderscheidend bijdragen, zowel in binnen- als buitenland. 7

Agenda PPS Gebiedsontwikkeling vanuit economisch perspectief 20 maart PPS gebiedsontwikkeling: een ruim begrip

Agenda PPS Gebiedsontwikkeling vanuit economisch perspectief 20 maart PPS gebiedsontwikkeling: een ruim begrip PPS Gebiedsontwikkeling vanuit economisch perspectief 20 maart 2018 Agenda PPS gebiedsontwikkeling: een ruim begrip Waarom kiezen voor PPS? Valkuilen en good practices Conclusie: Key success factors vanuit

Nadere informatie

PPS/Esco Praktijkdag 2014

PPS/Esco Praktijkdag 2014 PPS/Esco Praktijkdag 2014 Samenwerken als driver voor innovatie 10 december 2014 Private financiering en PPS financieringsprogramma Bert Mulders en Ronald Pereboom 1 1 Innovatieve financieringsvormen Inventarisatie

Nadere informatie

Publiek Private Samenwerking. Eric Van Herzele, Senior Advisor Dexia Infrastructure

Publiek Private Samenwerking. Eric Van Herzele, Senior Advisor Dexia Infrastructure Eric Van Herzele, Senior Advisor Dexia Infrastructure Tweede lokale openbare sector-studiedag Sint-Niklaas, hotel Serwir, 25 oktober 2007 Eric Van Herzele, Senior Advisor Dexia Infrastructure Tweede Lokale

Nadere informatie

Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten

Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden. Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden van Vliet Een interactieve kennismaking met DBFMOcontracten April 2011 7 april 2009 2 April 2011 - Slimmer met vastgoed - innovatief aanbesteden 3 April 2011

Nadere informatie

Kites rise higher against the wind then when receiving tailwind Winston Churchill

Kites rise higher against the wind then when receiving tailwind Winston Churchill Vlaams- Nederlandse samenwerking Uitdaging of Inspiratie? September 2015 Kites rise higher against the wind then when receiving tailwind Winston Churchill 2 Wie is Rebel? Platform van maatschappelijke

Nadere informatie

Actuele visie van een bankier op PPS projecten. S. De Loecker Financial Engineer Public Finance

Actuele visie van een bankier op PPS projecten. S. De Loecker Financial Engineer Public Finance Actuele visie van een bankier op PPS projecten S. De Loecker Financial Engineer Public Finance Brasschaat, 17 februari 2009 Agenda Huidige context Visie Dexia Bijlagen: Rol Dexia en PPS formules 2 Huidige

Nadere informatie

Innovatief opdrachtgeverschap

Innovatief opdrachtgeverschap Innovatief opdrachtgeverschap CBZ Bouwdag Verpleging en Verzorging Bussum, 6 maart 2008 Inhoud TNO en innovatief opdrachtgeverschap Waarom geïntegreerd contract? Wat kunnen we leren uit andere sectoren?

Nadere informatie

Life Cycle Denken & Integraal Ontwerpen. Amersfoort Roderik Schunck Eric Bom Danny Boers

Life Cycle Denken & Integraal Ontwerpen. Amersfoort Roderik Schunck Eric Bom Danny Boers Life Cycle Denken & Integraal Ontwerpen Amersfoort 2-2-2009 Roderik Schunck Eric Bom Danny Boers Agenda Deel 1 Terugblik bijeenkomst 2008 Waarom Life Cycle Denken en Integraal Ontwerpen? (Marktvraag) Verbinding

Nadere informatie

PPS roadshow voor lokale overheden Oost-Vlaanderen 28 juni Marc Dillen Directeur generaal Vlaamse Confederatie Bouw

PPS roadshow voor lokale overheden Oost-Vlaanderen 28 juni Marc Dillen Directeur generaal Vlaamse Confederatie Bouw PPS roadshow voor lokale overheden Oost-Vlaanderen 28 juni 2013 Marc Dillen Directeur generaal Vlaamse Confederatie Bouw Definitie van PPS Projecten die door publiek- en privaatrechtelijke partijen, gezamenlijk

Nadere informatie

4 juni Ministerie van Financiën, PPS & Asset management

4 juni Ministerie van Financiën, PPS & Asset management De Waarheid over DBFM PIANOo-congres 4 juni 2009 Wie zijn wij? Erik Jan Snik Merlijn Nijhof Ministerie van Financiën, PPS & Asset management www.minfin.nl/onderwerpen/publiek_private_samenwerking Voorheen:

Nadere informatie

BIJEENKOMST KMVG 26 JANUARI 2012 FREYA VAN DER KROEF, DIRECTEUR TENMAN BV. PPS-DBFM(O) kansen voor maatschappelijk vastgoed?

BIJEENKOMST KMVG 26 JANUARI 2012 FREYA VAN DER KROEF, DIRECTEUR TENMAN BV. PPS-DBFM(O) kansen voor maatschappelijk vastgoed? BIJEENKOMST KMVG 26 JANUARI 2012 FREYA VAN DER KROEF, DIRECTEUR TENMAN BV PPS-DBFM(O) kansen voor maatschappelijk vastgoed? OVERZICHT PRESENTATIE Wat is PPS Integrale contactvormen Kenmerken Toepassingen

Nadere informatie

PPS roadshow voor lokale overheden Limburg 18 juni 2013. Marc Dillen Directeur Generaal Vlaamse Confederatie Bouw

PPS roadshow voor lokale overheden Limburg 18 juni 2013. Marc Dillen Directeur Generaal Vlaamse Confederatie Bouw PPS roadshow voor lokale overheden Limburg 18 juni 2013 Marc Dillen Directeur Generaal Vlaamse Confederatie Bouw Definitie van PPS Projecten die door publiek- en privaatrechtelijke partijen, gezamenlijk

Nadere informatie

PPS in Aruba: PPS contracten in de praktijk. PPP Knowledge Center Aruba Marcelle van Valkenburg Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Mark Birnage

PPS in Aruba: PPS contracten in de praktijk. PPP Knowledge Center Aruba Marcelle van Valkenburg Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Mark Birnage PPS in Aruba: PPS contracten in de praktijk PPP Knowledge Center Aruba Marcelle van Valkenburg Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Mark Birnage PPP Knowledge Center Aruba Ambition Promote and facilitate

Nadere informatie

Straatman Koster advocaten

Straatman Koster advocaten PT Finance Bouw- en Vastgoedcursus Nieuwe contractvormen voor het managen van projecten Door: Thijs Straatman en Wilfried Koster Zeist, 12 juni 2014 Doel bijeenkomst Nieuwe contractvormen in vogelvlucht

Nadere informatie

CREATIEF BESTUREN WELKOM. Publiek-Private Samenwerking 22 maart 2006

CREATIEF BESTUREN WELKOM. Publiek-Private Samenwerking 22 maart 2006 CREATIEF BESTUREN WELKOM Publiek-Private Samenwerking 22 maart 2006 Publiek-private samenwerking: een introductie Creatief Besturen 22 maart 2006 Steven Ducatteeuw, Vlaams Kenniscentrum PPS Overzicht presentatie

Nadere informatie

Tom Mortier Business Manager Energie. Schakel uw financiering een tandje hoger met PMV

Tom Mortier Business Manager Energie. Schakel uw financiering een tandje hoger met PMV Tom Mortier Business Manager Energie Missie PMV PMV geeft de toekomst van de Vlaamse economie vorm. Zij financiert beloftevolle ondernemingen van bij de prille start tot en met de groei en internationalisering.

Nadere informatie

Investeren in nieuwe sportinfrastructuur? Scenario s

Investeren in nieuwe sportinfrastructuur? Scenario s Investeren in nieuwe sportinfrastructuur? Scenario s Beslissingskader scenario s nieuwe sportinfrastructuur 10 vragen voor een optimale lokale keuze David Nassen Vooraf 10-tal scenario s (of combinaties)

Nadere informatie

Slimmer samenwerken: PPS light

Slimmer samenwerken: PPS light PUBLIC FINANCE CONGRES 2011 van Vliet Slimmer samenwerken: PPS light Karin Heijenrath ROC Leiden Caspar Boendermaker - BNG 13 oktober 2011 Agenda Publieke investeringsprojecten Publiek-private samenwerking

Nadere informatie

FINANCIERING ESCO PROJECTEN. Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE

FINANCIERING ESCO PROJECTEN. Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE FINANCIERING ESCO PROJECTEN Lotto Arena 8 december 2015 Guy DE CEUSTER CEO BELFIUS LEASE 1 FINANCIERING ESCO PROJECTEN agenda BELFIUS BANK - BELFIUS LEASE FINANCIERINGSMOGELIJKHEDEN Klassiek krediet /

Nadere informatie

Van. Opdrachtgever leverancier. naar. Samen ondernemen. Jeroen Kingma 19 april 2011

Van. Opdrachtgever leverancier. naar. Samen ondernemen. Jeroen Kingma 19 april 2011 Van Opdrachtgever leverancier naar Samen ondernemen Jeroen Kingma 19 april 2011 Nieuwe wereld vraagt om nieuwe waarden Ontwikkelen vanuit de zorgvisie Situatie begin 2006 Schuivende panelen 2006: mislukte

Nadere informatie

VAN INFRAPROVIDER NAAR NETWERKMANAGER DBFM-A15 MaVa. Jaap Zeilmaker projectdirecteur

VAN INFRAPROVIDER NAAR NETWERKMANAGER DBFM-A15 MaVa. Jaap Zeilmaker projectdirecteur VAN INFRAPROVIDER NAAR NETWERKMANAGER DBFM-A15 MaVa Jaap Zeilmaker projectdirecteur 1-12-2011 Leitmotief niet het object staat centraal maar de functie die het object vervult. Ontwikkeling komt voort uit

Nadere informatie

ONTWERPEN, BOUWEN, FINANCIEREN EN ONDERHOUDEN

ONTWERPEN, BOUWEN, FINANCIEREN EN ONDERHOUDEN ONTWERPEN, BOUWEN, FINANCIEREN EN ONDERHOUDEN KiVi-bijeenkomst 10 oktober 2017 KiVi-bijeenkomst 10 oktober 2017 Pagina 1 - EVEN VOORSTELLEN - ing. G. (Gerold) Schaap HTS Civiele techniek; Hogeschool Utrecht

Nadere informatie

De opdrachtgever van DBFM(O)

De opdrachtgever van DBFM(O) De opdrachtgever van DBFM(O) Rob Peters DACE contactbijeenkomst Soest Innovatieve contractvormen DBFM(O) Innovatief aanbesteden Life cycle Fysieke beschikbaarheid Operationele beschikbaarheid Bezettingsgraad

Nadere informatie

M voorop in DBFM Vanuit het onderhoud risico s beheersen in Nederlandse DBFM contracten. Begeleiders:

M voorop in DBFM Vanuit het onderhoud risico s beheersen in Nederlandse DBFM contracten. Begeleiders: Samenvatting M voorop in DBFM Vanuit het onderhoud risico s beheersen in Nederlandse DBFM contracten. Opgesteld door Marianne Oostveen april 2013 Individueel bedrijfskundig onderzoek in het kader van Executive

Nadere informatie

VIPA, DBFM en PPS: Een Babylonische spraakverwarring of opportuniteit? Cies Gysen Advocaat-vennoot

VIPA, DBFM en PPS: Een Babylonische spraakverwarring of opportuniteit? Cies Gysen Advocaat-vennoot VIPA, DBFM en PPS: Een Babylonische spraakverwarring of opportuniteit? Cies Gysen Advocaat-vennoot 1 I. ALGEMEEN Initiatieven ontwikkelen en in de financiering te voorzien van een kwaliteitsvolle, toegankelijke

Nadere informatie

PPS: It s a service, not a building! Jos Barnhoorn

PPS: It s a service, not a building! Jos Barnhoorn PPS: It s a service, not a building! Jos Barnhoorn Congres 2011 Samenwerken aan FM www.factomagazine.nl Facto Congres 26 mei 2011 Jos Barnhoorn Snr. Project Mgr. Johnson Controls Wie is Jos Barnhoorn?

Nadere informatie

Datum : 4 februari 2013 Onze referentie : G-004/EG Onderwerp : gedachte-experiment OVRO concessie Stadsregio AN 2013

Datum : 4 februari 2013 Onze referentie : G-004/EG Onderwerp : gedachte-experiment OVRO concessie Stadsregio AN 2013 Stadsregio Arnhem Nijmegen De heer J. Matthijsse Postbus 6578 6503 GB Nijmegen Datum : 4 februari 2013 Onze referentie : G-004/EG Onderwerp : gedachte-experiment OVRO concessie Stadsregio AN 2013 Geachte

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Bouwen DUURZAME OVERHEIDSOPDRACHTEN

Seminarie Duurzaam Bouwen DUURZAME OVERHEIDSOPDRACHTEN Seminarie Duurzaam Bouwen DUURZAME OVERHEIDSOPDRACHTEN 07 oktober 2016 DE VERPLICHTINGEN VOORTVLOEIEND UIT DE KEUZE VAN DE WIJZE VAN PLAATSING VAN OVERHEIDSOPDRACHTEN Kim Eric MORIK DLA Piper www.dlapiper.com

Nadere informatie

Voorsprong door gebundelde kennis

Voorsprong door gebundelde kennis Advies- en ingenieursbureau dhv.nl Voorsprong door gebundelde kennis samenwerking bij complexe mobiliteitsprojecten Altijd een oplossing verder Een opdrachtgever met raad en daad bijstaan betekent meer

Nadere informatie

Sportcentrum Rozebroeken. Een Publiek-Private Samenwerkingsovereenkomst

Sportcentrum Rozebroeken. Een Publiek-Private Samenwerkingsovereenkomst Sportcentrum Rozebroeken Een Publiek-Private Samenwerkingsovereenkomst Noodzaak Sporthal Problemen met stabiliteit (verzakkingen) Plafond v/het laagbouwgedeelte opgebouwd met asbesthoudende tegels Aantal

Nadere informatie

Voortgangsrapportage Permanent Theater

Voortgangsrapportage Permanent Theater Voortgangsrapportage Permanent Theater 18 februari 2013 Agenda Rapportage - pauze - Marktconsultatie Vervolgproces 1 Rapportage Afspraken met de raad Vragen vooraf Financiën Theaterconcepten Locaties Investering

Nadere informatie

Seminarie residentiële ouderenzorg 2 december 2013 BDO Antwerpen

Seminarie residentiële ouderenzorg 2 december 2013 BDO Antwerpen Seminarie residentiële ouderenzorg 2 december 2013 BDO Antwerpen Huisvestingsoplossingen vanuit: ONZE AANPAK / CULTUUR 1. Visie en focus 2. Procesmanagement 3. Kennismanagement 4. Samenwerkingsmodel 5.

Nadere informatie

PPS en maatschappelijk vastgoed

PPS en maatschappelijk vastgoed PPS en maatschappelijk vastgoed 19 april 2011 Peter Oussoren Tenman Inhoud: Is er een probleem? Wat verwachten we van een oplosssing Even herhalen :PPS PPS nieuwe stijl : lean en mean Probleemstelling:

Nadere informatie

DUURZAAM overheidsgebouw. Implementatie van afwegingsinstrumenten in bestekken extra last of must

DUURZAAM overheidsgebouw. Implementatie van afwegingsinstrumenten in bestekken extra last of must DUURZAAM overheidsgebouw Implementatie van afwegingsinstrumenten in bestekken extra last of must Voorstelling 2 Planning en Design Services Consulting services Trajectbegeleiding van klassieke opdrachten

Nadere informatie

Slimmer met vastgoed hoe kunnen gemeente de sociale opgave accommoderen in tijden van bezuinigingen?

Slimmer met vastgoed hoe kunnen gemeente de sociale opgave accommoderen in tijden van bezuinigingen? Slimmer met vastgoed hoe kunnen gemeente de sociale opgave accommoderen in tijden van bezuinigingen? van Vliet FAMO Regiobijeenkomsten 2011 April 2011 #1282874 Agenda BNG missie Trends en ontwikkelingen

Nadere informatie

Gebied, locatie of lijn!? Projectontwikkeling ViA15

Gebied, locatie of lijn!? Projectontwikkeling ViA15 Gebied, locatie of lijn!? Projectontwikkeling ViA15 David van Hasselt Projectbureau ViA15 t.b.v. Kennismiddag RO & bereikbaarheid LEF Futurcenter Rijkswaterstaat d.d. 22 oktober 2008 Problemen rond Arnhem

Nadere informatie

PPS & Alternatieve Financiering Enkele aanbevelingen voor de Praktijk. 2 december 2013 BDO

PPS & Alternatieve Financiering Enkele aanbevelingen voor de Praktijk. 2 december 2013 BDO PPS & Alternatieve Financiering Enkele aanbevelingen voor de Praktijk 2 december 2013 BDO Presentation Outline Introduc)e - PPS aandachtspunten vanuit een gewijzigde financiële markt - Bedenkingen voor

Nadere informatie

Tunnel Facility Management

Tunnel Facility Management Tunnel Facility Management Inleiding 19-7-2007 Technologie symposium COB Inhoud presentatie Veranderend gezicht van publieke infrastructuur Huidige praktijk Veranderend gezicht van project in infrastructuur

Nadere informatie

contractvorming in de onderwijshuisvesting Louk Heijnders Congres PIANOo 26 mei 2011

contractvorming in de onderwijshuisvesting Louk Heijnders Congres PIANOo 26 mei 2011 Innovatieve contractvorming in de onderwijshuisvesting Louk Heijnders Congres PIANOo 26 mei 2011 Servicecentrum Scholenbouw Opdrachtgevers OCW VNG VO raad PO raad Ketenpartners Steunpunt Seu brede scholen

Nadere informatie

Werkende bedrijventerreinen

Werkende bedrijventerreinen Werkende bedrijventerreinen Dr. Cees-Jan Pen, programmamanager Platform31/Lector Vastgoed Fontys 1 Mijn agenda Bedrijventerreinen hoger op de politieke agenda: banen, mkb, leefbaarheid, economisch belang

Nadere informatie

PPS CAMPUS INTERNATIONALE SCHOOL EINDHOVEN

PPS CAMPUS INTERNATIONALE SCHOOL EINDHOVEN PPS CAMPUS INTERNATIONALE SCHOOL EINDHOVEN Lau Bekkers Complan Ellen van der Steen Treetops, vml Complan Niels Ponjee diederendirrix PPS CAMPUS INTERNATIONALE SCHOOL EINDHOVEN 1 Doel Gemeente Eindhoven:

Nadere informatie

Toelichting De Werkvennootschap. ir. Tom Roelants

Toelichting De Werkvennootschap. ir. Tom Roelants Toelichting De Werkvennootschap ir. Tom Roelants 1 Overzicht 1. De rol van AWV 2. Vroegere samenwerking met Via Invest 3. Nieuwe samenwerking met De Werkvennootschap 2 De rol van AWV 3 De visie en missie

Nadere informatie

Een roze juridische bril bij PPS en stadsvernieuwing: Aut viam inveniam, aut faciam

Een roze juridische bril bij PPS en stadsvernieuwing: Aut viam inveniam, aut faciam Een roze juridische bril bij PPS en stadsvernieuwing: Aut viam inveniam, aut faciam Congres Stadsvernieuwingsdag 25 februari 2015 Cies GYSEN Advocaat-vennoot GD&A 1 I. INLEIDING Uitdagingen lokale besturen

Nadere informatie

Fiscale aspecten DBFM

Fiscale aspecten DBFM Fiscale aspecten DBFM SPRYG: PPS & DBFM in vastgoed 2018 Datum: 20 maart 2018 Auteur: Stijn Vastmans - partner Tiberghien advocaten 1 INHOUD Inleiding Bespreking DBFM en btw De private partner heeft een

Nadere informatie

Week van de Financiën. Presentatie Credion. 15 februari 2017 Erik van den Bosch

Week van de Financiën. Presentatie Credion. 15 februari 2017 Erik van den Bosch Week van de Financiën Presentatie Credion 15 februari 2017 Erik van den Bosch Marktontwikkelingen banken (1) Imagoprobleem vertrouwensmonitor 2016: 2,8 (schaal 0-5) Doorgaans een zwakke relatie met klanten

Nadere informatie

Het Grote Aanbestedingswet Congres Utrecht / 14 maart 2013 / Cilly Jansen / Architectuur Lokaal

Het Grote Aanbestedingswet Congres Utrecht / 14 maart 2013 / Cilly Jansen / Architectuur Lokaal Het Grote Aanbestedingswet Congres Utrecht / 14 maart 2013 / Cilly Jansen / Architectuur Lokaal kenniscentrum bouwcultuur verbinding cultuur-/architectuur-/bouwbeleid verbeteren (publiek) opdrachtgeverschap

Nadere informatie

De waterbouwer van de toekomst

De waterbouwer van de toekomst De waterbouwer van de toekomst Op zoek naar zijn bagage Sander Dekker, Van Oord Nederland, 7 maart 2013 Copyright Van Oord 2012 1 Toch zouden de watertovenaars machteloos zijn, wanneer ze, om hun grote

Nadere informatie

Duurzame energie. Leveranciersdag Rijk 27 november 2015. Piet Glas

Duurzame energie. Leveranciersdag Rijk 27 november 2015. Piet Glas Duurzame energie Leveranciersdag Rijk 27 november 2015 Piet Glas P.Glas@mindef.nl Categoriemanager Energie Frans van Beek frans.beek@minbzk.nl BZK - DG Organisatie Bedrijfsvoering Rijk Opzet workshop 1.

Nadere informatie

Westluidense Poort. Het nieuwe cultuurcluster van Tiel

Westluidense Poort. Het nieuwe cultuurcluster van Tiel Westluidense Poort Het nieuwe cultuurcluster van Tiel Arjan Verboom, OPPS (Ine van den Hurk, gemeente Tiel) Apeldoorn, 16 oktober 2013 Inhoud Gebiedsontwikkeling Westluidense Poort Hoe in de markt gezet?

Nadere informatie

meer werk of meerwaarde? Pps bij scholenbouw in Nederland

meer werk of meerwaarde? Pps bij scholenbouw in Nederland meer werk of meerwaarde? Pps bij scholenbouw in Nederland Overweegt u nieuwbouw of renovatie van een school? Deze folder geeft u inzicht in wat publiekprivate samenwerking (pps) bij scholen inhoudt. Wanneer

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BOUWWERVEN IN CIRCULAIRE ECONOMIE LENTE 2018 Bouwteam en Aannemer Jo BELEN 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N Het standpunt van de aannemer over het bouwteam 3 INHOUDSTAFEL

Nadere informatie

Onderhoud van de strafinrichtingen in het kader van publiek-private samenwerkingen - opvolging door de Regie der Gebouwen en de FOD Justitie

Onderhoud van de strafinrichtingen in het kader van publiek-private samenwerkingen - opvolging door de Regie der Gebouwen en de FOD Justitie SAMENVATTING / 3 Onderhoud van de strafinrichtingen in het kader van publiek-private samenwerkingen - opvolging door de Regie der Gebouwen en de FOD Justitie België telt 34 gevangenissen: 17 in Vlaanderen,

Nadere informatie

? ? 1990 B Hergebruik C Recycling D Verbranden voor energie E Verbranden F Storten of lozen = 10% van het totaal verwerkte afval 2010 B Hergebruik C Recycling D Verbranden voor energie E Verbranden F Storten

Nadere informatie

Externe financiering bij DBFMO projecten

Externe financiering bij DBFMO projecten Externe financiering bij DBFMO projecten Wat levert het op en hoe werkt het? Rutger te Grotenhuis FuturA bijeenkomst 24 juni 2014, Breda Waar is DBFMO inmiddels toegepast in Nederland? Page 2 RIVM Science

Nadere informatie

De strategische aandachtspunten van onderhoud Presentatie bbn adviseurs, Vastgoedcongres IFV

De strategische aandachtspunten van onderhoud Presentatie bbn adviseurs, Vastgoedcongres IFV De strategische aandachtspunten van onderhoud Presentatie bbn adviseurs, Vastgoedcongres IFV Inleider Rinald van der Wal Directeur bbn adviseurs Docent maatschappelijk Vastgoed en kostenmanagement ASRE

Nadere informatie

PLOT PPS: MYTHE OF REALITEIT

PLOT PPS: MYTHE OF REALITEIT PLOT PPS: MYTHE OF REALITEIT VOKA 30.03.2010 Cies GYSEN Advocaat-Vennoot 1 Uitdagingen in de praktijk PLOT PPS Cies GYSEN Advocaat-Vennoot 2 I. Dominante grondposities Private partij heeft dominante grondpositie

Nadere informatie

Continuïteit binnen familiale bedrijven. Belgian Corporate Finance Association 21 april 2015

Continuïteit binnen familiale bedrijven. Belgian Corporate Finance Association 21 april 2015 Continuïteit binnen familiale bedrijven Belgian Corporate Finance Association 21 april 2015 Inhoud 1. Familiebedrijven vaak geen plan 2. Triggers voor de planning? 3. Koppelen plan aan reden planning =

Nadere informatie

Vraag 1 Bent u bekend met het artikel Meer risico s voor staat bij megaproject Zuidas? 1

Vraag 1 Bent u bekend met het artikel Meer risico s voor staat bij megaproject Zuidas? 1 Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

Expert meeting geintegreerde contracten

Expert meeting geintegreerde contracten Expert meeting geintegreerde contracten 18-10-2012 Delft University of Technology Challenge the future Programma 15.30-15.45 uur: Opening door de decaan van de faculteit Bouwkunde, prof.ir. Karin Laglas

Nadere informatie

PPS Lindeplein Brunssum

PPS Lindeplein Brunssum PPS Lindeplein Brunssum De huiskamer Math Feijen, OPPS Brunssum 10 maart 2009 Deze presentatie Wat is PPS en wat is DBFMO? Waarom DBFMO Lindeplein? Concurrentiegerichte dialoog als aanbestedingsvorm Wat

Nadere informatie

De meest geschikte contractvorm voor een duurzame natuurvriendelijke oever

De meest geschikte contractvorm voor een duurzame natuurvriendelijke oever De meest geschikte contractvorm voor een duurzame natuurvriendelijke oever Moderne Contract Vormen ing. Maureen de Munck ir. David Wattjes Amsterdam, 6 juni 2013 Natuurvriendelijke oevers Doelen : het

Nadere informatie

Twee nieuwe Gentse basisscholen

Twee nieuwe Gentse basisscholen Twee nieuwe Gentse basisscholen De komende jaren wil het Gentse stadsbestuur fors investeren in de bouw van nieuwe scholen. Net zoals in de rest van Vlaanderen, is de nood aan nieuwe scholen in Gent groot.

Nadere informatie

R-meeting, 14 april, Delft

R-meeting, 14 april, Delft R-meeting, 14 april, Delft EPC of split contract? De voor- en nadelen tijdens contractering en bouw van windparken hands-on experience in wind energy Inhoud 1. BLIX 2. Projectcyclus 3. Wat is EPC, wat

Nadere informatie

PLOT PPS: MYTHE OF REALITEIT

PLOT PPS: MYTHE OF REALITEIT PLOT PPS: MYTHE OF REALITEIT VOKA 30.03.2010 Gitte LAENEN Advocaat-Vennoot 1 PPS en overheidsopdrachten: een huwelijk op gespannen voet Gitte LAENEN Advocaat-Vennoot 2 PPS = uitdrukking van een intentie

Nadere informatie

Maatschappelijk Vastgoed als Businesscase. 20 april 2012 Ger van der Zanden

Maatschappelijk Vastgoed als Businesscase. 20 april 2012 Ger van der Zanden Maatschappelijk Vastgoed als Businesscase 20 april 2012 Ger van der Zanden Agenda Verdienen met duurzame casco s Geschiedenis van de bouw Multifunctioneel bouwen Aanbevelingen Vragen Relatie MFA s en vloeren?

Nadere informatie

Slim aanbesteden en financiering

Slim aanbesteden en financiering Caspar Boendermaker BNG Advies, oktober 2013 Onderwerpen: BNG en duurzaamheid Valkuilen bij verduurzaming Financiering verduurzaming corporatiewoningen; 2 Onze missie: Lage financieringskosten voor maatschappelijke

Nadere informatie

GEÏNTEGREERDE CONTRACTVORMEN IN BELGIË EN NEDERLAND : GAAT DE BOUW OP DE SCHOP?

GEÏNTEGREERDE CONTRACTVORMEN IN BELGIË EN NEDERLAND : GAAT DE BOUW OP DE SCHOP? 1 GEÏNTEGREERDE CONTRACTVORMEN IN BELGIË EN NEDERLAND : GAAT DE BOUW OP DE SCHOP? Ir. Arch. SOPHIE HAYEN Prof. BEN IMMERS KULeuven DBFM(O) contracten zijn geïntegreerde contracten en een specifieke vorm

Nadere informatie

Gaan we bouwen? Verantwoord? Enkele alternatieven. Studiedag Bouw en Bouwfinanciering Ouderenzorg Zorgnet Icuro - 15 april 2016 Eddy Gers - KMSI

Gaan we bouwen? Verantwoord? Enkele alternatieven. Studiedag Bouw en Bouwfinanciering Ouderenzorg Zorgnet Icuro - 15 april 2016 Eddy Gers - KMSI Gaan we bouwen? Verantwoord? Enkele alternatieven Studiedag Bouw en Bouwfinanciering Ouderenzorg Zorgnet Icuro - 15 april 2016 Eddy Gers - KMSI Inhoud KMSI: wat en bouwplannen? Het gemiddelde WZC obv MARA

Nadere informatie

Publiek-private samenwerking

Publiek-private samenwerking Projectdefinitie bij Publiek-private samenwerking PPS doorgrond en ESR neutraliteit Leidraad en aandachtspunten voor DBFM(O) projecten Versie 0.1. Publiek-private samenwerking en ESR neutraliteit Status

Nadere informatie

Via-Invest Werner Decrem ParticipatieMaatschappij Vlaanderen

Via-Invest Werner Decrem ParticipatieMaatschappij Vlaanderen 1 Via-Invest Werner Decrem ParticipatieMaatschappij Vlaanderen Met de oprichting van Via-Invest werd door het Vlaamse Gewest samen met PMV een belangrijke stap gezet om op een consistente manier om te

Nadere informatie

Eigenaren bijeenkomst

Eigenaren bijeenkomst Eigenaren bijeenkomst Eigenaren aan het stuur Taken Park management / eigenaren loge Oprichting Eigenaren loge LMM Agenda Eigenaren loge Toelichting Marktmeesterschap door Drs. Jeroen Krijgsman (BOM) Bespreking

Nadere informatie

Slimmer Bouwen. Veldhuizerschool, Ede 27 februari 2013 Ger van der Zanden

Slimmer Bouwen. Veldhuizerschool, Ede 27 februari 2013 Ger van der Zanden Slimmer Bouwen Veldhuizerschool, Ede 27 februari 2013 Ger van der Zanden Agenda Verdienen met duurzame casco s Geschiedenis van de bouw Multifunctioneel bouwen Aanbevelingen Vragen Relatie MFA s en vloeren?

Nadere informatie

Wie zijn we. Impuls / Partners bestaat uit: Dion Steenbergen project- en proces management. Toine Janssen juridisch advies, PPS en contractvorming

Wie zijn we. Impuls / Partners bestaat uit: Dion Steenbergen project- en proces management. Toine Janssen juridisch advies, PPS en contractvorming Wie zijn we Impuls / Partners heeft jarenlange ervaring met ruimtelijke vraagstukken. Op alle schaalgroottes. Voor overheden, wooncoörporaties en marktpartijen. Wij hebben een passie voor complexe vraagstukken.

Nadere informatie

Dé perfecte partner voor uw bouwplannen! Recreëer, werk en leer in een perfecte omgeving. Neem vandaag nog contact op voor meer informatie

Dé perfecte partner voor uw bouwplannen! Recreëer, werk en leer in een perfecte omgeving. Neem vandaag nog contact op voor meer informatie TLBURG TLBURG Recreëer, werk en leer in een perfecte omgeving U wil de juiste omgeving om in te recreëren, sporten, werken of leren. Met onze services kunnen wij zo n omgeving voor u realiseren. Design

Nadere informatie

Evaluatierapport over de begroting 2015ini

Evaluatierapport over de begroting 2015ini Evaluatierapport over de begroting 2015ini Caroline Copers, voorzitter SERV Erwin Eysackers, studiedienst SERV Overzicht 2 SERV-benadering begrotingsbeleid Focus op twee prioriteiten en SERV-voorstel Prioriteit

Nadere informatie

Serviceflats Invest (SFI) Van harte welkom! Brugge, 19 juni 2013 Mol, 20 juni 2013 Sint-Niklaas, 24 juni 2013

Serviceflats Invest (SFI) Van harte welkom! Brugge, 19 juni 2013 Mol, 20 juni 2013 Sint-Niklaas, 24 juni 2013 Van harte welkom! Brugge, 19 juni 2013 Mol, 20 juni 2013 Sint-Niklaas, 24 juni 2013 Peter Van Heukelom Algemeen directeur Eric Van Herzele Commercieel adviseur Oorsprong en Geschiedenis Vastgoedbevak:

Nadere informatie

THE CLOUD IN JURIDISCH PERSPECTIEF SPREKERSPROFIEL. Mr. Jan van Noord Directeur International Tender Services (ITS) BV

THE CLOUD IN JURIDISCH PERSPECTIEF SPREKERSPROFIEL. Mr. Jan van Noord Directeur International Tender Services (ITS) BV THE CLOUD IN JURIDISCH PERSPECTIEF SPREKERSPROFIEL Mr. Jan van Noord Directeur International Tender Services (ITS) BV Wat is Cloud Op het moment dat content uit het eigen beheer c.q. toezicht verdwijnt

Nadere informatie

GEBIEDSONTWIKKELING VIA PUBLIEK-PRIVATE SAMENWERKING (PPS)

GEBIEDSONTWIKKELING VIA PUBLIEK-PRIVATE SAMENWERKING (PPS) GEBIEDSONTWIKKELING VIA PUBLIEK-PRIVATE SAMENWERKING (PPS) Instrument voor een inspirerende, vernieuwende en kwaliteitsvolle leeromgeving Inhoud Waarom een PPS-kader?... 4 Definities... 6 Wat is publiek-private

Nadere informatie

KANTOORVOORSTELLING. Over ons Uw voordelen Geschiedenis Partners Referen?es Contact. Accoun?ng Audi?ng Consul?ng

KANTOORVOORSTELLING. Over ons Uw voordelen Geschiedenis Partners Referen?es Contact. Accoun?ng Audi?ng Consul?ng KANTOORVOORSTELLING Over ons Uw voordelen Geschiedenis Partners Referen?es Contact Accoun?ng Audi?ng Consul?ng Over ons Gespecialiseerd in boekhouden, accountancy, fiscaliteit, audit, bedrijfsrevisoraat,

Nadere informatie

Hart van Zuid. PPS bij gebiedsontwikkeling. De Rotterdamse aanpak. presentatie DO SO. Hans van Rossum 27 augustus 2013

Hart van Zuid. PPS bij gebiedsontwikkeling. De Rotterdamse aanpak. presentatie DO SO. Hans van Rossum 27 augustus 2013 Hans van Rossum 27 augustus 2013 Hart van Zuid presentatie DO SO PPS bij gebiedsontwikkeling De Rotterdamse aanpak 1 Agenda 1. Wie het weet mag het zeggen 2. 3 voorbeelden in de praktijk Rotterdam Central

Nadere informatie

Lifecycle management. Why you should do it

Lifecycle management. Why you should do it Lifecycle management Why you should do it HI MY NAME IS Wouter Gevaert ICT Infrastructure Architect wouter.gevaert@realdolmen.com Direct +32 2 801 50 47 https://www.linkedin.com/in/woutergevaert Tagline

Nadere informatie

Voorstelling EPC- Haalbaarheidsonderzoek Stad Geel. Studiedag Energieprestatiecontracten VVSG 16/05/2013

Voorstelling EPC- Haalbaarheidsonderzoek Stad Geel. Studiedag Energieprestatiecontracten VVSG 16/05/2013 Voorstelling EPC- Haalbaarheidsonderzoek Stad Geel Studiedag Energieprestatiecontracten VVSG 16/05/2013 Agenda Inleiding Haalbaarheidsonderzoek EPC Potentieel van EPC voor Stad Geel Aandachtspunten bij

Nadere informatie

DBFMO M A N A G E M E N T

DBFMO M A N A G E M E N T DBFMO M A N A G E M E N T Van ontwerp naar exploitatie of van exploitatie naar ontwerp? P. Wijntjes 26-9-2013 Post HBO opleiding DBFMO is een noodzakelijke voorwaarde voor duurzame utiliteitsbouw ~ Rabobank

Nadere informatie

Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Duurzaamheid. Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker. Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam

Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Duurzaamheid. Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker. Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam Duurzaamheid Ervaringen van een Rijkswaterstaat medewerker Harald Versteeg Programmamanager RWS Duurzaam Duurzaamheid maatschapelijke meerwaarde leveren PPP samenhang (met alle maatschappelijke doelen)

Nadere informatie

( CP Invest of de Vennootschap ) BIJZONDER VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 559 VAN HET WETBOEK VAN VENNOOTSCHAPPEN

( CP Invest of de Vennootschap ) BIJZONDER VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 559 VAN HET WETBOEK VAN VENNOOTSCHAPPEN CARE PROPERTY INVEST Naamloze Vennootschap Openbare gereglementeerde vastgoedvennootschap naar Belgisch recht Maatschappelijke zetel: Horstebaan 3, 2900 Schoten Ondernemingsnummer: 0456.378.070 RPR Antwerpen

Nadere informatie

Publiek-private samenwerking. Steven Van Garsse

Publiek-private samenwerking. Steven Van Garsse Publiek-private samenwerking Steven Van Garsse Succesvolle stadsvernieuwing is steeds het resultaat van een samenwerking tussen overheid en private sector. Deze samenwerking maakt immers vaak het verschil

Nadere informatie

30 jaar onderhoud m² 90 % nieuwbouw 10 % renovatie. Even opfrissen!? DBFM = Design, Build, Finance, Maintain.

30 jaar onderhoud m² 90 % nieuwbouw 10 % renovatie. Even opfrissen!? DBFM = Design, Build, Finance, Maintain. Even opfrissen!? DBFM = Design, Build, Finance, Maintain Projecten van 800m² tot 27.500 m² PROJECTS Over heel Vlaanderen 625.000 m² 90 % nieuwbouw 10 % renovatie BUILDINGS 30 jaar onderhoud PROJECTEN IN

Nadere informatie

Een contractvorm voor meerwaarde

Een contractvorm voor meerwaarde Een contractvorm voor meerwaarde PRAKTIJKCASUS INTERNATIONALE SCHOOL EINDHOVEN (DBFMO)» Martie Jacobs Directeur OPPS Content» Introductie Praktijkcase: Internationale School Eindhoven» Keuze voor PPS DBFMO»

Nadere informatie

Parkeren: broodnodig?!

Parkeren: broodnodig?! Parkeren: broodnodig?! Maatregelen parkeerorganisatie Dirk Engels Sven Maerivoet 12 april 2016 Maatregelen parkeerorganisatie o Doelstellingen o Parkeerconcepten o Openbaar domein o Privaat domein o Aanbod

Nadere informatie

Vraagprijs of prijsvraag?

Vraagprijs of prijsvraag? Vraagprijs of prijsvraag? NCD bijeenkomst Beghotel Amersfoort 12 september, 2017 Index Introductie Waardebepalende factoren Aankoop proces Casus: bod formuleren Introductie DGMC Problematiek Directeur

Nadere informatie

2. Concept raadsbesluit

2. Concept raadsbesluit Voorstel aan : Gemeenteraad van 26 november 2012 Door tussenkomst van : Raadscommissie van 13 november 2012 Nummer : Onderwerp : Investeringskrediet herhuisvesting Bijlage(n) : 1. Vertrouwelijke financiële

Nadere informatie

De kracht van pps in lightrail

De kracht van pps in lightrail De kracht van pps in lightrail Over de groeiende noodzaak van lightrail in stedelijke gebieden, de voordelen van publiek-private samenwerking en de gebundelde krachten van Strukton. Strukton pleit voor

Nadere informatie

28 september 2017 PON Outsourcing Kenniscongres

28 september 2017 PON Outsourcing Kenniscongres Blockchain @Halt 28 september 2017 PON Outsourcing Kenniscongres Voorstellen Marcel Ensing www.marcelensing.nl Verandermanagement van business en ICT Programmamanager bij Halt; reorganisatie ICT Inrichten

Nadere informatie

MAATREGELEN PARKEERORGANISATIE. Parkeren in al zijn facetten. Dirk Engels

MAATREGELEN PARKEERORGANISATIE. Parkeren in al zijn facetten. Dirk Engels MAATREGELEN PARKEERORGANISATIE Dirk Engels Maatregelen parkeerorganisatie o Doelstellingen o Parkeerconcepten o Een gedifferentieerd aanbod o Sturing privaat aanbod o Fietsparkeren en- stallen o Moto s

Nadere informatie

Wat is gestapelde. financiering? Hoe werkt het? Credion realiseert bedrijfsfinancieringen

Wat is gestapelde. financiering? Hoe werkt het? Credion realiseert bedrijfsfinancieringen Wat is gestapelde financiering? Hoe werkt het? Wie is Angelique Hendriks? Bedrijfskundige Master Management en Organisatie 18 jaar ervaring bankbedrijf Diverse management functies 2 jaar zelfstandig ondernemer

Nadere informatie

Toelichting Model vraagspecificatie bestaande bouw

Toelichting Model vraagspecificatie bestaande bouw 2/7 Toelichting Model vraagspecificatie bestaande bouw Inhoud Algemeen 1 INLEIDING 1.1 Projectomschrijving 1.2 Organisatie 1.3 Scope van het werk 1.4 Randvoorwaarden 1.5 Budget 1.6 Opzet van de Vraagspecificatie

Nadere informatie

Marktdag 22 november 2012. Ondernemend aanbesteden gericht op lage TCO WELKOM SESSIE 6

Marktdag 22 november 2012. Ondernemend aanbesteden gericht op lage TCO WELKOM SESSIE 6 Marktdag 22 november 2012 Ondernemend aanbesteden gericht op lage TCO WELKOM SESSIE 6 Even voorstellen Paul Kuijpers (1961) Partner bij Balance & Result adviseurs, (Deventer) Ervaringen Haal het beste

Nadere informatie

Smart Belgium Consulting Services

Smart Belgium Consulting Services Smart Belgium Consulting Services Steven Benoit CEO Smart Belgium Consulting Smart Belgium uitdagingen & opportuniteiten Duurzame ontwikkeling Gezondheidszorg Veroudering Infrastructuur Innovaties Smart

Nadere informatie

Juridische actualia PPS bij gebiedsontwikkeling

Juridische actualia PPS bij gebiedsontwikkeling Juridische actualia PPS bij gebiedsontwikkeling Sofie Logie PPS & DBFM IN VASTGOED 2018 Dinsdag 20 maart 2018 Crowne Plaza, Antwerpen 20/03/2018 Sofie Logie / Juridische actualia PPS bij gebiedsontwikkeling

Nadere informatie