Heeft IM toegevoegde waarde en zal IM overleven? Begrippen ICT-strategie ICT-besturing Toekomst van IM NGI, 7 april 2014 Generiek model voor informatiemanagement Bedrijfs- Informatie- ICTdomein domein domein Strategie: richten Structuur: inrichten Uitvoering: verrichten Bron: Abcouwer, Maes, Truijens 1
Generiek model voor informatiemanagement Bedrijfs- Informatie- ICTdomein domein domein Strategie: richten Structuur: inrichten Vraag Aanbod Uitvoering: verrichten Business/ICT alignment Bron: Abcouwer, Maes, Truijens De ICT-functie als bedrijfsfunctie ICT-functie Informatievoorziening Vraag / toepassing Automatisering Aanbod / terbeschikking stelling ICT-management Informatiemanagement Automatiseringsmanagement ICT-beleid Informatiebeleid Automatiseringsbeleid ICT-plan Informatieplan Automatiseringsplan ICT-strategie Informatiestrategie Automatiseringsstrategie ICT-functie ICT-afdeling 2
ICT-strategie Strategie = beleid + plan Beleid = doelstellingen, uitgangspunten, richtlijnen Plan = actieprogramma (wat, wie, wanneer) IT doesn t matter Nieuwe regels voor IT-management Geef minder uit Moeilijker om concurrentievoordeel te bereiken Makkelijker om kosten nadeel te halen Wees niet de eerste Wet van Moore: meer IT voor minder geld Minder risico dat het niet goed werkt Zoek naar zwakke plekken, niet naar kansen Afbreukrisico neemt toe door meer IT Bron: Carr, HBR May 2003 3
Gerijpte technologie verdwijnt na verloop van tijd in de infrastructuur IT doesn t matter? Generieke applicaties (primair proces) Generieke applicaties (werkplek) Database managementsystemen Computerplatforms en netwerken ICT-infrastructuur ICT-infrastructuur: componenten data Informatievoorzieningen gemeenschappelijke infrastructuur informatievoorzieingen configuraties applicaties organisatie communicatie 4
IT doesn t matter? Maak gebruik van de onderliggende ICT-infrastructuur die niet (meer) concurrerend is Onderscheid je met (andere) ICT on top of afdeling business unit onderneming bedrijfstak ICT-infrastructuur maatschappij Toegevoegde waarde van ICT Bedrijfsdoelstellingen Bedrijfsprocessen identiteit-processen prioriteit-processen achtergrond-processen noodzakelijke processen assets liabilities X X X X ICT-strategie langs twee sporen: - infrastructuur - innovatie 5
Implicaties voor ICT-strategie ICT-infrastructuurstrategie Welke ICT is/wordt concurrentieneutraal op maatschappelijk en bedrijfstakniveau? Welke producten/processen bepalen de identiteit genieten prioriteit dienen op de achtergrond infrastructureel? zijn noodzakelijk? Managen op operational excellence : gebruik proven technology gebruik geldende (de facto) standaards stuur op kosten investeer op basis van harde business cases Implicaties voor ICT-strategie ICT-innovatiestrategie In welke marktsegmenten zijn we echt onderscheidend? Welke productkenmerken zijn onderscheidend (voor de klant)? Welke processen bepalen de identiteit of genieten prioriteit? IT is zelden de enige business driver Business-met-IT innovaties Business en IT in samenhang managen (programma) Gebruik zoveel mogelijk proven technology Borduur voort op de bestaande ICT-infrastructuur Stuur op ondernemers-business cases Aandacht voor innovatieproces 6
Besturing van de ICT-functie De spelers, de spelregels en het spel Positie ICT-functie en rol van de CIO Bouwstenen van ICT governance De formele organisatiestructuur (de spelers) passend bij de algemene business/governance structuur wie is gelegitimeerd? bv. holding vs. units / integraal management De afgesproken procedures Besturingsgremia Wijze van overleg en besluitvorming De (informele) gang van zaken in de praktijk welke zijn de bepalende businessfuncties? is er een dominante coalitie? waaraan wordt macht ontleend? bv. budget, rapportagelijn wat zijn de voorkook -gremia? (de spelregels) ( het spel ) 7
ICT-governance: de spelers (voorbeeld ) Besturing: Formele gremia Overleg/besluitvorming Beleidscomité ICT Raad van Advies ICT-services klant/ leverancierrelatie Portefeuillehouder ICT BU ICT-staf directie BU ICT-inzet in business - strategie - operaties ICT-staf ICT-staf - visie op ICT-infrastructuur - ICT planning & control - ICT-continuïteit apart of niet? Overleg ICT/IMmanagers ICTservices Partners Waar is de CIO? - infra-services - specifieke services - competenties De spelregels Overleg en besluitvorming over: IT principes Richtinggevende uitspraken over de rol van IT in de business IT architectuur Eisen inzake standaardisatie en integratie IT infrastructuur Gemeenschappelijke IT diensten Business applicaties Behoeften aan applicaties Directieven => dwingend: 'zo en niet anders' Richtlijnen => dringend: 'zo, tenzij...' Aanbevelingen => adviserend: 'dit heeft onze voorkeur' IT investeringen en prioriteitstelling Waarin en hoeveel investeren Bron: Davenport, Weill, 2004 8
Wie beslist? 6 beslissingsstijlen Business monarchie IT monarchie Topmanagement, als groep of individueel Ook: Exec. Committee of IT-council met CIO IT-management, als groep of individueel Feodaal Management business units of proceseigenaren Federaal Duopolie Anarchie Een combinatie van topmanagement, IT-management, BU-managers, proceseigenaren Business management en IT-management Op executive-niveau en BU-niveau Iedere individuele proceseigenaar of gebruiker Bron: Davenport, Weill, Ross 2004 Domein Stijl Business monarchie IT monarchie Feodaal Federaal Duopolie Dominante beslissingsstijlen (in %) N= 256 23 landen IT principes IT infrastructuur IT-architectuur Business ITstrategie applicaties investeringen Input Besluit Input Besluit Input Besluit Input Besluit Input Besluit 0 27 0 6 0 7 1 12 1 30 1 18 20 73 10 59 0 8 0 9 0 3 0 0 1 2 1 18 0 3 83 14 46 4 59 6 81 30 93 27 15 36 34 15 30 23 17 27 6 30 Anarchie Onbekend 0 0 0 1 0 1 0 3 0 1 1 2 0 1 0 2 0 2 0 0 Bron: Weill, Ross 2004 9
ICT-governance: het spel De (informele) gang van zaken in de praktijk wat zijn de bepalende businessfuncties? is er een dominante coalitie? waaraan wordt macht ontleend? bv. budget, rapportagelijn wat zijn de voorkook -gremia? Langs de lijnen van strategic control Langs de lijnen van financial control Langs de lijnen van de ICT-infrastructuur Langs de lijnen van de actuele beleidskwesties De toekomst van informatiemanagement en de informatiemanager 10
Kerntaken van de ICT-functie Dienstverlening op maat: - afstemming vraag/aanbod - implementatie - beheer - serviceverlening - contractmanagement Regie ICT governance Afspraken en spelregels over: - taken/verantwoordelijkheden ICT - infrastructurele voorzieningen - architectuur - budgettering/financiering - informatiebeveiliging Architectuur Ontwerp en bewaking: - oplossingen o.b.v. standaardbouwstenen - applicaties en techniek Portfoliomanagement Bron: Poels, van Veen ICT: schakelfunctie tussen business en leveranciers Ontwikkelen maatwerk Beheer pakketten Beheer infrastructuur Regie Support/ helpdesk ICT governance Inrichten processen Architectuur Rol CIO Opstellen businesscases Service provider Manager/regisseur van resources Managen projecten Technology watcher (Innovation) facilitator Bron: Poels, van Veen 11
Informatiemanagement en de informatiemanager Onderscheid functie en functionaris Informatiemanagement Informatiemanager (rol) Informatiemanagement is een business-taak Waarde toevoegen met ICT Integraal management Business manager is opdrachtgever/eigenaar, zal delegeren: Informatiemanager (rol) Op verschillende niveaus Organisatorische plaats In business-afd., ICT-afd. of CIO-office? Een kwestie van competenties en doelmatigheid Rol van de CIO Service manager Innovatie-aanjager Meer informatie? www.oosterhaven.nl j.arno@oosterhaven.nl ISBN 978 90 12 12287 0 2 e druk, 2007 12