Programmabegroting 2008

Programmabegroting 2008

Programmabegroting 2008 Gemeente Oosterhout Oosterhout, 4 oktober 2007

Colofon Programmabegroting 2008 Gemeente Oosterhout Samenstelling Gemeente Oosterhout Postbus 10150 4900 GB Oosterhout Inlichtingen Tel: (0162) 489911 Fax: (0162) 423174 Email stadhuis@oosterhout.nl Internet www.oosterhout.nl

Inhoudsopgave Inleiding 5 Samenstelling College van burgemeester en wethouders 8 1. Beleidssamenvatting 10 2. Financieel beeld begroting 2008-2011 12 2.1 Financiële resultaten begroting 2008-2011 12 2.2 Gewijzigde Begroting 2007 12 2.3 Relatie met Perspectiefnota 2008 14 2.4 Nieuw beleid 15 2.5 Ombuigingen 17 3. Programmabegroting 19 1 Bestuur/ Gemeenteraad 22 2 Bestuur/ College & Dienstverlening 24 3 Woonomgeving 30 4 Veilig 36 5 Verkeer & Mobiliteit 43 6 Natuur, Milieu & Afval 50 7 Bouwen en Wonen 58 8 Werk & Inkomen 65 9 Programmering van de Stad 72 10 Onderwijs, Jeugd & Voorschool 80 11 Maatschappelijke Zorg 88 12 Sport 96 13 Productondersteuning 101 14 Algemene dekkingsmiddelen 107 BP1 Centrum+ 111 BP2 Jong 115 BP3 Samenleving 119 4. Paragrafen 123 4.1 Lokale heffingen 124 4.2 Weerstandsvermogen 132 4.3 Onderhoud kapitaalgoederen 140 4.4 Treasury (financiering) 144 4.5 Bedrijfsvoering 146 4.6 Verbonden partijen 152 4.7 Grondbeleid 163 4.8 Investeringsprogramma Stedelijke Vernieuwing (ISV) 166 4.9 Ontwikkeling EMU saldo 171

5. Financiële begroting 173 5.1 Toelichting op de financiële begroting 173 5.2 Financiële uitgangspunten 173 5.3 Begrotingsresultaat 175 5.4 Analyse op hoofdlijnen 176 5.5 Actualiseringen 177 5.6 Personele kosten 188 5.7 Doorberekende personele kosten 191 5.8 Algemene uitkering 192 5.9 Kapitaallasten 195 5.10 Nieuw beleid 196 5.11 Ombuigingen 202 5.12 Prijscompensatie 206 5.13 Investeringen 207 5.14 Reserves en voorzieningen 218 Bijlagen Bijlage 1 Kerngegevens 220 Bijlage 2 Personeelsterkte en lasten 2008 222 Bijlage 3 Overzicht geprioriteerde investeringen 2008 224 Bijlage 4 Beschikbare ruimte vrije reserve 226 Bijlage 5 Projecten vrije reserve 226 Bijlage 6 Overzicht Reserves en voorzieningen 230 Bijlage 7 Afkortingenlijst 234

Inleiding Jij maakt de stad" "Jij maakt de stad".onder dat motto wil het Oosterhoutse gemeentebestuur het gesprek aangaan met inwoners, ondernemers, verenigingen en andere belanghebbenden over de toekomst van de stad. "Jij maakt de stad" wordt in 2008 meer dan alleen maar een fleurige campagne met mupi's, banieren en busreclame. "Jij maakt de stad" geeft vanaf volgend jaar ook en vooral invulling gegeven aan de manier waarop het gemeentebestuur burgers wil betrekken bij alles wat er in de stad speelt. En die betrokkenheid gaat verder dan de traditionele inspraak en verder dan ruimte geven aan traditionele belangenbehartiging. "Jij maakt de stad" betekent ook dat de gemeente in een zo vroeg mogelijk stadium bij het maken van plannen kennis uit de Oosterhoutse samenleving wil benutten. Dan gaat het om het betrekken van inwoners bij de herinrichting van hun woonomgeving - als het over de eigen straat gaat zijn zij de ervaringsdeskundigen bij uitstek - maar ook over om het inschakelen van experts bij het zoeken naar oplossingen van ingewikkelde maatschappelijke vraagstukken. "Jij maakt de stad" is ook een uitdrukkelijke oproep aan onze inwoners om zelf initiatief te ondernemen. De gemeente wil en kan immers niet alles zèlf oplossen. Sterker nog, er zijn heel veel terreinen te bedenken waar Oosterhouters het zèlf veel beter kunnen. Het organiseren van evenementen of het bieden van mantelzorg, het zijn allemaal initiatieven die het best gedijen als ze vanuit de samenleving zelf komen en door diezelfde samenleving ook worden gedragen. En natuurlijk is de lokale overheid daarbij niet compleet onzichtbaar, maar zij is vooral aanwezig op de achtergrond, om Oosterhouters te ondersteunen en het hen makkelijker te maken bij het nemen van die eigen verantwoordelijkheid. De Wet op de maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en het bijzondere programma Samenleving, die beide in 2008 een belangrijke impuls krijgen, zijn daarvoor bij uitstek geschikte instrumenten. Het helder definiëren en respecteren van elkaars verantwoordelijkheden loopt bijvoorbeeld ook als een rode draad door het bijzondere programma Centrum+, waarin de overheid en haar maatschappelijke partners samen werken aan het versterken van de attractiviteit van de Oosterhoutse binnenstad. "Jij maakt de stad" legt ook een expliciete verantwoordelijkheid bij het gemeentebestuur zelf. Het betreft verantwoordelijkheid om invulling te geven aan de doelstellingen die in het Meerjarenbeleidsplan 2006-2010 ("Investeren in ambitie") zijn gesteld: onder meer via een investering van circa 60 miljoen euro verder bouwen aan het versterken van de kernkwaliteiten van onze gemeente. Het jaar 2008 wordt daarin een belangrijk voortgangsjaar, waarin cruciale stappen worden gezet op het gebied van onder andere stedelijke ontwikkeling (Vrachelen IV/V, Slotjes-Midden), bereikbaarheid (mobiliteitsplan) en het uitbouwen van de aantrekkelijkheid van het stadscentrum (op basis van een te formuleren visie op de binnenstad). programmabegroting 2008 5

Momenteel kunnen we constateren dat we met de voortgang van de uitvoering van het MJBP op koers zitten. Op onderdelen is echter sprake van behoefte aan versterking van de aansturing van projecten en processen, om daadwerkelijk we ook in toekomstige jaren de ambities te kunnen waarmaken. In deze begroting worden daarvoor voorstellen gedaan. Daarnaast wordt de strategische functie binnen onze organisatie versterkt, om te komen tot een (nog) betere samenhang tussen de bestaande beleidsuitgangspunten die leidend zijn voor de ontwikkeling van onze Oosterhout Familiestad. Investeren in ambitie blijft onze onvoorwaardelijke uitgangspunt. Oosterhout, september 2007 College van burgemeester en wethouders 6 programmabegroting 2008

Leeswijzer Beleidssamenvatting Voorafgaand aan de beleidsprogramma s zijn de hoofdlijnen per programma geschetst in de beleidssamenvatting. Financieel beeld begroting 2008-2011 In hoofdstuk 2 is op hoofdlijnen het financiële beeld uit de begroting geschetst. Dit mede in relatie met de geschetste financiële ontwikkelingen in de perspectiefnota 2008. Programmabegroting In hoofdstuk 3 zijn de 17 programma s beschreven. Ieder programma omvat een beschrijving van de algemene doelstelling, de relevante beleidsdocumenten, de accenten uit het collegeakkoord en uit een beschrijving van de prestaties die worden gerealiseerd. Daarnaast worden de meerjarig beschikbare middelen in beeld gebracht bij ieder programma. Paragrafen De paragrafen geven gebundeld informatie over bepaalde thema s, die anders te gefragmenteerd aan de orde zouden komen. Deze informatie wordt voor zowel bestuurders als toezichthouders van belang geacht om de financiële positie van de gemeente te kunnen beoordelen. Een zestal paragrafen is verplicht voorgeschreven door het BBV, namelijk Lokale heffingen, Weerstandsvermogen, Onderhoud kapitaalgoederen, Treasury (financiering), Bedrijfsvoering, Verbonden partijen en Grondbeleid. De paragrafen Investeringsprogramma Stedelijke Vernieuwing (ISV) en de ontwikkeling EMU saldo zijn aanvullend opgenomen. Financiële begroting In hoofdstuk 5 is de financiële begroting opgenomen, waarin een uitgebreide financiële toelichting opgenomen omtrent de verschillen tussen de begroting 2008 en 2007. Bijlagen In de bijlagen is een aantal cijfermatige overzichten opgenomen. Als laatste bijlage is een afkortingenlijst opgenomen. programmabegroting 2008 7

Samenstelling College van burgemeester en wethouders W.H. Huijbregts-Schiedon, Burgemeester Portefeuille: Integrale veiligheid Dienstverlening Regionale samenwerking en externe oriëntatie Burgerparticipatie Overige wettelijke taken drs. E. Oolhorst, Wethouder Portefeuille: Sociale zekerheid Inburgering Onderwijs, voorschool en kinderopvang Grondzaken Jeugdbeleid Cultuur Begraafplaats Ontwikkelingsproject Slotjes-Midden Bijzonder programma Jong Y.C.M.G. de Boer, Wethouder Portefeuille: Stedelijke ontwikkeling en ruimtelijke ordening Economische zaken Toerisme en recreatie Monumenten en archeologie 8 programmabegroting 2008

J.W.A. Boers, Wethouder Portefeuille: Woonomgeving (wegen, integraal beheer openbare ruimte, openbaar groen, buurt- en wijkbeheer, speelvoorzieningen, dorps- en buurthuizen) Sport Detailhandel, middenstand en horeca Evenementen Ouderenbeleid Bijzonder programma Centrum+ F.C. Gerbrands, Wethouder Portefeuille: Middelen (financiën, personeel en organisatie, ICT, facilitaire zaken) Communicatie Natuur & Ecologie Milieu Water en riolering Afvalbeleid en -inzameling Agrarische zaken Nutsvoorzieningen J. van Brummen, Wethouder Portefeuille: Verkeer en mobiliteit Wonen Volksgezondheid Maatschappelijke zorg (Wet maatschappelijke ondersteuning) Ontwikkelingsproject Vrachelen IV/V Bijzonder programma Samenleving programmabegroting 2008 9

1. Beleidssamenvatting Bestuur college en dienstverlening De ambities in dienstverlening krijgen onder meer vorm door verbetering van de gemeentelijke website. Voorts worden in 2008 de vastgestelde, servicenormen geactualiseerd. Ook de modernisering van de gemeentelijke basisadministratie gaat bijdragen aan een verbeterde dienstverlening. De externe oriëntatie van bestuur en organisatie krijgt onder andere inhoud door een herijking van de nota inspraak en interactieve beleidsvorming. Woonomgeving De openbare ruimte in de stad is ook bedoeld voor spelen. Aanvullend daarop worden in die openbare ruimte speeltoestellen en andere voorzieningen geplaatst. De kwaliteitsvisie vormt vanaf 2008 het uitgangspunt voor het beheer van de openbare ruimte. Verder wordt bomencompensatie zowel binnen als buiten de bebouwde kom ingevuld. Veilig De regionale samenwerking op het gebied van brandweerzorg wordt in 2008 verder geïntensiveerd. Basis voor de verdere intensivering van de samenwerking is het meerjarenbeleidsplan 2007-2010. De navolging van buurtpreventieprojecten krijgt vorm door toepassing van het politiekeurmerk Veilig Wonen. Met alle projectontwikkelaars van woningbouwprojecten worden hierover afspraken gemaakt. In het kader van het bijzondere programma Centrum+ zijn afspraken gemaakt over meer zichtbaarheid en aanwezigheid van de politie in het uitgaansgebied. Het cameratoezicht wordt meegenomen in de reconstructie van de Klappeijstraat. Voorts wordt in 2008 verder uitvoering gegeven aan het veiligheidsplan. Verkeer en mobiliteit In 2008 wordt gestart met de uitvoering van het mobiliteitsplan door het opstellen van een uitvoeringsplan. Infrastructurele projecten worden uitgevoerd in de periode 2008/2015. Om het gebruik van het openbaar vervoer te stimuleren wordt hierin veel geïnvesteerd. Investeringen zijn gericht op verhoging van comfort en betere toegankelijkheid van haltes. Om het fietsgebruik in Oosterhout te bevorderen wordt een inhaalslag gemaakt in het onderhoud van de fietspaden. De actiepunten van de fietsevaluatie worden tevens in 2008 doorgevoerd. Natuur, milieu en afval In 2008 kan worden gestart met de infiltratie van regenwater. Ook wordt gestart met het verlenen van de omgevingsvergunning en met het houden van toezicht daarop. Op het gebied van rioleringen worden diverse noodzakelijke vervangingen uitgevoerd. Daarenboven heeft de invoering van de Wet gemeentelijke watertaken prioriteit. De invoering van deze nieuwe waterwet brengt met zich mee dat de gemeente moet werken aan een verbreed waterbeleidsplan waarin het G.R.P. is geïntegreerd. Bouwen en wonen De mogelijkheden voor starters op de woningmarkt heeft ook in 2008 topprioriteit. Dit leidt tot een toename van goedkope koopwoningen, die ook voor starters betaalbaar zijn, in diverse projecten zijn opgenomen. De herinrichting van Slotjes-Midden wordt verder voorgezet. Ten slotte wordt verder gewerkt aan de realisatie van grote woningbouwplannen als Vrachelen 4/5 en Zwaaikom. Werk en Inkomen In 2008 beschikt de gemeente over een operationeel Werkgevers Service Punt. In dit WSP wordt samengewerkt met CWI en UWV. Hierdoor wordt het reïntegratiebeleid beter afgestemd op de vraag van werkgevers. Het terugdringen van de administratieve lastendruk wordt in 2008 verder 10 programmabegroting 2008

geïmplementeerd en getoetst. De ontwikkeling van het nieuw bedrijventerrein op Vijf Eiken zal nader worden vormgegeven. De invoering van de Oosterhout-pas is gepland per 1 september 2008. Programmering van de stad Evenementen leveren een belangrijke bijdrage aan de aantrekkelijkheid van Oosterhout Familiestad. Het nieuwe evenementenbeleid gaat uit van een evenwichtige programmering, een vereenvoudiging van regelgeving en een intern coördinatiepunt. Uitgangspunt bij de viering van Oosterhout 200 jaar stadsrechten is dat de regie in handen blijft van de gemeente, en dat de uitvoering buiten het stadhuis plaatsvindt. Door middel van Outflow wordt de jongerencultuur in Oosterhout gestimuleerd. Ten slotte staat in het uitwerkingsplan van de Cultuurnota het realiseren van het Huis van Cultuur centraal. Onderwijs, Jeugd & Voorschool Het inrichten van het centrum voor Jeugd en Gezin is een kans om de inzet van verschillende partijen te bundelen. De nadruk binnen een centrum ligt sterk op preventie. In 2008 wordt verder invulling en uitvoering gegeven aan het onderwijsbeleid. Speerpunten daarbij zijn onder andere voorschoolse educatie en het tegengaan van segregatie. De permanente brede school in Vrachelen 4/5 wordt meegenomen in de planologische procedure. Maatschappelijke Zorg Het vergroten van het zelforganiserende en zelfregistrerende vermogen van mensen is de kern van de Wmo. In 2008 worden uitvoeringsacties, die voortvloeien uit het beleidsplan Wmo, ondernomen. Het lokaal gezondheidsbeleid wordt hieraan gekoppeld. Ieder kind dat in Nederland wordt geboren, krijgt vanaf 2008 een elektronisch kinddossier (EKD). Gemeenten en jgz-instellingen zijn medeverantwoordelijk voor de implementatie van het EKD. In 2008 vindt verder monitoring plaats van de ontwikkeling en de plaats van inclusief beleid. Sport In 2008 vindt het onderzoek naar de capaciteitsbehoefte van buitensportaccomodaties plaats. Ook wordt de renovatie van zwembad de Blikken afgerond. Bovendien wordt ingezet op het verbeteren van samenhang tussen buurt, onderwijs en sport (BOS-regeling). Sport biedt mensen namelijk kansen om op een zelfstandige en inspirerende manier mee te doen aan de samenleving. De herziening van subsidieregels vindt plaats in 2008. Belangrijke aspecten daarbij zijn terugdringen van verantwoordingsverplichtingen en rechtmatigheid. Centrum+ Bij het uitvoeren van het programma is het betrekken van externe expertise uit de Oosterhoutse samenleving van groot belang. In 2008 vindt verdere uitvoering plaats van het actieprogramma centrum+. Dit actieprogramma wordt voortdurend gemonitord vind voordurend monitoring plaats. Er wordt een nieuwe, integrale visie op de binnenstad geformuleerd, die basis moet zijn voor een nieuw actieprogramma met als doel de waardering voor het centrum op het niveau van een acht te krijgen. Jong Consultatie van jonge Oosterhoutse inwoners heeft een belangrijke plaats in dit programma. Onder andere een jongerenwebsite zal hieraan bijdragen. Verder blijft het streven er op gericht dat in Oosterhout een mbo- of hbo-opleiding zal worden gevestigd. Samenleving Het programma samenleving heeft tot doel om de samenleving sterker te maken. Momenteel wordt gewerkt aan een doorontwikkeling van het programma, die erop gericht is het programma echt aanvullend te maken op de huidige beleids- en uitvoeringspraktijk van onder andere de Wmo. programmabegroting 2008 11

Financieel beeld begroting 2008-2011 2.1 Financiële resultaten begroting 2008-2011 De begroting 2008 en de meerjarenramingen 2009-2011 zijn opgesteld conform de kaders die zijn vastgesteld in de perspectiefnota 2008. Concreet betekent dit dat alle ambities binnen de perspectiefnota 2008 ook financieel zijn vertaald binnen de begroting Daarnaast vormen de uitgangspunten van het financieel beleid een belangrijk kader, zoals deze opgenomen zijn in het politiek akkoord 2006-2010. De begroting 2008 sluit met een positief saldo van 0,5 miljoen. Het jaar 2009 vertoont vervolgens nog een beperkt positief saldo van 66.000. In de jaren erna is er sprake van een spanning tussen de verwachte uitgaven en inkomsten, hetgeen leidt tot een verwacht tekort in het jaar 2011. Concreet betekent dit dat er in de eerste twee jaar positieve resultaten worden verwacht en daarna twee jaren negatieve resultaten. Naast de voorgestelde ombuigingen voor de eerste twee jaren, zoals deze zijn omschreven in paragraaf 2.5, is onderstaand financiële beeld een signaal voor het college nu reeds actie te ondernemen om er tijdig voor te zorgen dat het financiële beeld in de jaren 2010 en 2011 weer omgebogen wordt. Het college heeft nu reeds daarvoor uitwerkings-opdrachten geformuleerd, waarlangs dit gerealiseerd moet worden. Deze uitwerkingsopdrachten zijn in het kort toegelicht in paragraaf 2.5. De begroting 2008-2011 geeft het volgende beeld: Exploitatie Rekening 2006 Begroting 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 (bedragen * 1.000) Begroting 2010 Begroting 2011 Lasten 110.653 119.422 122.308 121.631 123.710 115.777 Baten 150.195 112.740 121.364 120.297 122.212 114.127 Subtotaal programma s -39.542 6.682 944 1.334 1.498 1.650 Storting in reserves 13.899 1.104 1.504 1.301 1.075 918 Onttrekking aan reserves 11.608 7.891 2.923 2.701 1.903 1.805 Saldo na reserves -37.251-105 -475-66 670 763 voordeel voordeel voordeel voordeel nadeel nadeel Een analyse van de ontwikkeling van het saldo in 2008 ten opzichte van de begroting 2007 is opgenomen in hoofdstuk 5 Financiële begroting. 2.2 Gewijzigde Begroting 2007 Gedurende het jaar 2007 zijn er diverse besluiten genomen die van invloed zijn op het begrote resultaat, zoals dit was opgenomen in de programmabegroting 2007. Om de aansluiting met deze vastgestelde programmabegroting 2007 vast te houden, is in onderstaande tabel een samenvattend beeld gegeven van de financiële ontwikkelingen binnen de meerjarenbegroting. 12 programmabegroting 2008

Jaar 2007 Jaar 2008 Jaar 2009 Bedrag * 1.000 Jaar Jaar 2010 2011 1. Begroting 2007 380 354 319 104 104 2. Vastgestelde wijzigingen: - Extra bijdrage WAVA -634-423 -419-416 -416 - Hogere netto OZB opbrengst 368 368 368 368 368 - Lagere Algemene uitkering (o.a. WOZ waarde) -23-252 -252-252 -252 - Diverse kleine mutaties 14 15 14 14 14 Aangepaste begroting 2007 105 62 30-182 -182 Nadere toelichting: 1. Begroting 2007 De begroting 2007 sloot voor de jaren 2008 tot en met 2011 met positieve resultaten. Hierbij zijn met name de latere jaren minder positief. 2. Vastgestelde wijzigingen Extra bijdrage WAVA In 2006 is door de gemeenteraad besloten tot een extra structurele bijdrage aan de WAVA. Voor ruim 400.000. Dekking werd destijds voorzien uit de positieve begrotingsresultaten voor de jaren erna en de enigszins positieve ontwikkelingen vanuit de algemene uitkering op basis van de septembercirculaire. Hogere OZB opbrengst Bij de vaststelling van de OZB tarieven is vastgesteld dat de totale waarde van het onroerend goed binnen de gemeente hoger is dan vooraf geraamd. Deze hogere WOZ waarde betekent op basis van de vastgestelde uitgangspunten binnen de begroting een meeropbrengst van 368.000. Lagere algemene uitkering (WOZ waarde) Bovenstaande hogere WOZ waarde heeft echter ook een nadelig effect. Binnen de algemene uitkering vanuit het rijk wordt rekening gehouden met de mate waarin de gemeente in staat is eigen inkomsten te genereren. Hierbij geldt hoe hoger de WOZ waarde, hoe lager de algemene uitkering. In dit geval betekent de hogere WOZ waarde dus een verwacht nadeel binnen de algemene uitkering van 252.000. Diverse kleine mutaties Diverse kleinere, administratieve wijzigingen zorgen voor een positief effect van circa 15.000. programmabegroting 2008 13

2.3 Relatie met Perspectiefnota 2008 In deze paragraaf wordt kort de ontwikkeling van de financiële positie ten opzichte van de gehanteerde uitgangspunten bij de perspectiefnota 2008 beschreven. In de perspectiefnota is een meerjarig beeld geschetst dat leidde tot het volgende beeld: Jaar 2008 Jaar 2009 Jaar 2010 Jaar 2011 1. Begroting 2007 354 319 104 104 2. Vastgestelde wijzigingen: - Extra bijdrage WAVA 423-419- 416-416- - Hogere netto OZB opbrengst 368 368 368 368 - Lagere Algemene uitkering (WOZ waarde) 252-252- 252-252- - Diverse kleine mutaties 15 14 14 14 Aangepaste begroting 2007 (zie blz. 13) 62 30 182-182- 3. Mutaties: - Algemene uitkering 264 359 346 294 - Rentevoordeel 800 700 600 450 - Doorwerking jaarrekening 2006 272-272- 272-272- - Actualiseringen begroting 2008 pm pm pm pm Overschot 854 817 492 290 - Doorwerking landelijk regeerakkoord 950-470- 270-425 Tekort -96 347 222 715 Beleidsprioriteiten -448-383 -356-356 Tekort -544-36 -134 359 Op basis van een aantal risico s die destijds door het college werden ingeschat, zoals de ontwikkelingen binnen de brandweer en het landelijke regeerakkoord, werd verwacht dat het tekort structureel gezien zou toenemen tot circa 0,6 miljoen. Het financiële beeld in meerjarig perspectief is ten opzichte van de perspectiefnota op een aantal terreinen gewijzigd. Enerzijds bleek het nadeel vanuit het landelijke regeerakkoord niet zo groot als destijds landelijk werd geschetst. Dit betekende een voordeel voor de financiële positie. Hiertegenover stonden extra nadelen binnen beleidsprioriteiten en binnen onvermijdelijke actualiseringen. Hiervoor wordt verwezen naar de financiële begroting. Deze wijzigingen hebben ertoe geleid dat de noodzakelijke ombuiging voor 2008 en 2009 iets groter werd dan geschetst ten tijde van de perspectiefnota. De jaren daarna staan in financieel opzicht sterker onder druk. 14 programmabegroting 2008

2.4 Nieuw beleid De invulling van nieuw beleid vormt bij de begroting steeds een belangrijk onderdeel. Vandaar dat onderstaand in het kort is aangegeven welke keuzes zijn gemaakt binnen de begroting. De nadere toelichting is opgenomen onder de beleidsprogramma s en binnen de financiële begroting. De posten nieuw beleid zijn onder te verdelen in: A. Nieuw beleid, reeds opgenomen binnen de begroting 2007; B. Nieuw beleid in meerjarig perspectief; C. Eenmalige impulsen 2008. A. Nieuw beleid, reeds opgenomen binnen de begroting 2007 Binnen de begroting 2007 zijn reeds de volgende speerpunten van nieuw beleid opgenomen voor de jaren 2008-2011: Bedragen * 1.000 Prioriteiten 2008 2009 2010 2011 Oosterhout pas 50 100 100 100 Inrichting voormalige Zandheuvelschool 30 30 30 Uitbreiding plaatsen voorschool 14 28 28 28 Nieuwe Brede School 50 50 50 50 Totaal 114 208 208 208 B. Beleidsprioriteiten perspectiefnota 2008 In de begroting 2008, zijn conform de perspectiefnota, de volgende posten voor nieuw beleid opgenomen: Bedragen * 1.000 Prioriteiten 2008 2009 2010 2011 Programma Bestuur/ college en dienstverlening Verbeteren digitale dienstverlening 25 25 25 25 Programma Veilig Extra aandacht voor handhaving 125 125 125 125 Brandweer 100 225 325 425 Programma Verkeer & Mobiliteit Investering in verbetering efficiency parkeren 65 65 65 65 Verhoging parkeertarieven -65-65 -65 Uitbreiding formatie verkeer 50 50 50 50 Programma Natuur, Milieu en afval Extra kosten op gebied van riolering en water als gevolg van nieuwe gemeentelijke watertaken Programma Bouwen en Wonen 180-180 180-180 180-180 Jaarlijkse exploitatiesubsidies monumenten 50 50 50 50 Revolving fund voor monumenten pm pm pm Programma Programmering van de Stad Hogere exploitatiekosten Outflow 110 110 110 110 Programma Maatschappelijke zorg 180-180 Professionalisering beheer buurthuizen 50 50 50 50 programmabegroting 2008 15

Prioriteiten 2008 2009 2010 2011 Programma Productondersteuning Doorontwikkeling ambtelijke organisatie 148 148 148 148 Extra kosten voor ontwikkeling/ opleidingen 156 156 156 156 Eenmalig krediet doorontwikkeling 1.000 Dekking uit vrije reserve -1.000 Bijzonder programma Centrum+ Uitvoering evenementenbeleid 48 48 21 21 Bijzonder programma Samenleving Programmakosten 25 25 25 25 Kosten alliantiemanager 29 29 29 29 Bijzonder programma Jong Kosten alliantiemanager 78 78 78 78 Totaal 1.059 1.119 1.192 1.292 Bovenstaande posten zijn direct afgeleid uit de perspectiefnota 2008. Naast bovenstaande prioriteiten worden andere prioriteiten opgepakt binnen de bestaande budgetten, zoals: Extra veegbeurten in de binnenstad op zondag; Extra gelden kwaliteitsimpuls openbare ruimte; Extra ondersteuning en begeleiding beheersystemen wegen en groen; Uitvoering pilot cameratoezicht in het uitgaansgebied. C. Eenmalige impulsen 2008 Daarnaast zijn voor de volgende onderdelen eenmalige impulsen opgenomen voor 2008. Bedrag * 1.000 Prioriteiten 2008 2009 2010 2011 Programma Programmering van de Stad Eenmalige investering in H19 25 75 50 Viering Oosterhout 200 jaar stadsrechten 25 185 Totaal 50 260 50 0 Deze eenmalige impulsen worden gefinancierd uit de spaargelden voor het Huis van Cultuur. Conclusie hieruit is dat het college erin is geslaagd om alle voornemens uit de perspectiefnota 2008 ook in te passen in de begroting 2008-2011. 16 programmabegroting 2008

2.5 Ombuigingen Op basis van ingeschatte risico s en verwachte kostenstijgingen binnen onder meer de brandweer, is het besluit in de perspectiefnota 2008 genomen om een ombuigingsoperatie op te starten ter hoogte van circa 0,6 miljoen. Het college heeft daarbij twee sporen gevolgd: 1. Discussie opstarten omtrent Nieuw- voor- Oud, hetgeen betekent dat keuzes gemaakt moeten worden om bestaand beleid in te wisselen voor nieuw beleid. Een kritische blik naar de opgaven voor de gemeente hierbij is noodzakelijk; 2. Doorvoeren van efficiencyverbeteringen binnen de organisatie. Deze ombuigingsoperatie heeft geleid tot de volgende ombuigingen ter hoogte van 761.000. Bedragen * 1.000 Prioriteiten 2008 2009 2010 2011 Programma Bestuur/ college en dienstverlening Vervallen taak vreemdelingenloket 10 10 10 10 Verhogen leges/ precario voor APV en bijz. wetten 8 4 4 4 Verhogen leges rijbewijzen 12 12 12 12 Programma Verkeer & Mobiliteit Doorberekenen kosten invalidenparkeerplaats 7 7 7 7 Latere uitbreiding aantal buurtbussen 80 Programma Natuur, Milieu en afval Kosten straatreiniging ten laste van de afvalstoffenheffing Kwaliteitsverbetering proces belastingen ten laste van heffingen (riolering en afvalverwijdering) Programma Bouwen en Wonen Hogere huren overeenkomsten van stroken grond aanbedrijven en particulieren Programma Werk & Inkomen 117 117 117 117 39 39 39 39 25 50 50 50 Afschaffen kwijtschelding op hondenbelasting 6 6 6 Programma Onderwijs, Jeugd & Voorschool Brede School Vrachelen later van start 25 25 Programma Maatschappelijke zorg Afschaffen van de huisvesting van statushouders 60 60 60 60 Afstemmen sociale activering en integratie/ allochtonen Programma Algemene dekkingsmiddelen 16 16 16 16 Activeren eigen personeelskosten naar investeringen 235 248 220 190 Afromen stelpost prijscompensatie 127 127 127 127 Maximaliseren en/of doorbelasten van energieverbruik aan derden 20 20 20 Afronden programma alliantiemanagement 160 Efficiencytaakstelling organisatie 150 150 150 Totaal 761 891 838 968 programmabegroting 2008 17

Voor een nadere toelichting per ombuiging wordt verwezen naar de financiële begroting. Uitwerkingsopdrachten De begroting 2008 is in meerjarig perspectief, zoals eerder aangegeven, nog niet in evenwicht. Dit betekent dat er voor de toekomst, de jaren 2010 en 2011, er nog een financiële taakstelling aanwezig is. Op basis van gezond financieel beleid is het college van mening om nu reeds richting te geven om toekomstige tekorten te voorkomen. Dit wil het college doen via het benoemen van zogenaamde uitwerkingsopdrachten. Uitwerkingsopdrachten die in het jaar 2008 en 2009 nader uitgewerkt moeten worden met als uiteindelijk doel om te komen tot een structureel toekomstig evenwicht van de financiën. Dus uitwerkingsopdrachten die extra inkomsten danwel besparing op kosten moeten opleveren. Het college ziet de volgende interessante uitwerkingsopdrachten: - Het integreren van het voormalige jongerencentrum Kaszah in bestaande dorpshuis te Dorst; - Het samenvoegen qua werkzaamheden van het Uitpunt en het VVV; - Het onderzoeken of één bibliotheekfiliaal gesloten kan worden met de komst van het Huis van Cultuur; - Het realiseren van efficiencyvoordelen in het Huis van Cultuur door het aanstellen van één (gebouwen)manager - Het opzetten van een pool voor scootermobielen om zo te komen tot een efficiëntere inzet van deze mobielen; - Het inzetten van mogelijke inkomsten als gevolg van de invoering van bestuurlijke boetes, ter dekking van de nu reeds ingezette extra investeringen op het gebied van handhaving. - Het kritisch bekijken van de huidige parkeertarieven in brede zin na de parkeerevaluatie; - Het uitbrengen van een gemeentebreed (maandelijks) informatiemagazine, waarbij informatie vanuit zowel cultuur, de Bussel, sport, ruimtelijke ordening e.d. gecombineerd uitbrengt. Dit in plaats van separate informatieverstrekking; - Het nader onderzoeken van de kosten en opbrengsten van de kermis, inclusief beleidsmatige keuze hierin; - Het nader onderzoeken van het beleid op het gebied van verstrekken van elektrotechnische voorzieningen van evenementen, standplaatshouders, marktkooplieden en kermissen. - Het opnieuw aanbesteden van het leerlingenvervoer, waarbij rekening is gehouden met vereenvoudiging van het proces, inclusief betere verankering van dit proces in de organisatie. - Het nader onderzoeken van de mate van kostendekkendheid van de belangrijkste leges; - Het opnieuw praktisch formulieren van het beleid op het gebied van reclame-uitingen in de stad (o.a. op lantaarnpalen). - Het uitwerken van een zogenaamde uitsterfconstructie van de individuele woonkostensubsidie. Deze regeling moet gezien worden als een aanvullende regeling bovenop de huurtoeslag voor personen met een laag inkomen die in een serviceflat of aanleunwoning wonen. Het college kiest voor een uitsterfconstructie om zodoende de regeling voor de huidige gebruikers voort te zetten, maar te beëindigen voor nieuwe personen. Via bovenstaande uitwerkingsopdrachten is het college ervan overtuigd dat een structureel financieel evenwicht zal worden bereikt. 18 programmabegroting 2008

Programmabegroting In dit hoofdstuk presenteren we aan de hand van 14 vaste programma s (13 beleidsprogramma s en 1 financieel georiënteerd programma) en drie flexibele programma s het programmaplan van de gemeente Oosterhout. Onderstaand geven wij de resultaten weer per programma voor de jaren 2007-2010: Programma 2008 2009 2010 2011 1 Bestuur/ Gemeenteraad 995 995 995 995 2 Bestuur/ College & Dienstverlening 2.917 2.970 2.996 2.996 3 Woonomgeving 10.604 10.401 10.528 10.324 4 Veilig 2.979 3.102 3.172 3.235 5 Verkeer & Mobiliteit 1.427 1.321 1.309 1.294 6 Natuur, Milieu & Afval 340 326 264 184 7 Bouwen en Wonen 1.014 1.035 1.036 1.026 8 Werk & Inkomen 6.885 6.902 6.898 6.888 9 Programmering van de Stad 4.448 4.630 4.421 5.035 10 Onderwijs, Jeugd & Voorschool 6.326 6.332 6.284 6.213 11 Maatschappelijke Zorg 11.344 11.369 11.264 11.279 12 Sport 3.397 3.410 3.283 3.209 13 Productondersteuning 1.536 1.575 1.535 1.574 14 Algemene dekkingsmiddelen -53.778-53.594-53.020-52.976 BP1 Vitale en Attractieve binnenstad 228 228 201 149 BP2 Jong 178 178 178 100 BP3 Samenleving 104 154 154 125 Subtotaal programma's 944 1.335 1.498 1.650 Stortingen in reserves 1.504 1.301 1.075 918 Onttrekking aan reserves 2.923 2.701 1.903 1.805 Totaal resultaat -475-66 670 763 In elk programma zijn drie kaderstellende kernvragen (W-vragen) uitgewerkt: Wat willen we bereiken?: Geformuleerd in de volgende onderdelen: - Algemene doelstelling (uit het Meerjarenbeleidsplan 2006-2010) - Effectdoelstellingen (uit de Perspectiefnota 2008) - Outcome- indicatoren - Relevante beleidsdocumenten Wat gaan we daarvoor doen?: Geformuleerd in de volgende onderdelen: - Prestatiedoelstellingen en prestaties (gekoppeld aan effectdoelstellingen) - Prestatie indicatoren programmabegroting 2008 19

Wat mag het kosten?: Geformuleerd in de volgende onderdelen: - Kosten en Opbrengsten - Specificatie saldo naar beleidsonderdelen - Belangrijke mutaties (de toelichting van deze mutaties is opgenomen onder de financiële begroting) Binnen de financiële toelichting wordt een aantal afkortingen gebruikt, namelijk: V= Voordelig N= Nadelig B= Baten L= Lasten Het beantwoorden van deze drie vragen lijkt eenvoudig, maar de praktijk is toch weerbarstig. In praktijk blijkt het erg lastig te zijn om doelstellingen altijd SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden) te formuleren. Bij sommige, vaak de meer technische (onderdelen van de) programma s is het relatief makkelijker om concrete beoogde maatschappelijke effecten en output indicatoren te benoemen. Bij andere programma s is dit veel moeilijker. Soms zal erkend moeten worden dat het niet voor elk onderdeel mogelijk is om eenvoudige en eenduidige indicatoren vast te stellen. De raad zal in dat geval in sterke mate (politiek) moeten afwegen of de gewenste maatschappelijke effecten zijn bereikt. Omdat het gaat om een moeilijk proces, bestaat het gevaar het traject op de lange baan te schuiven door eerst verder onderzoek te doen. Ervaring leert, ook bij andere gemeenten, dat het beste is om gewoon te beginnen en werkende weg de indicatoren verder te verbeteren. De gemeente Oosterhout voert jaarlijks een burgerijenquête, in aansluiting bij de Staat van de Gemeente, uit. De Staat van de Gemeente is een handzame gemeentemonitor die vergelijking met andere gemeenten (benchmarking) eenvoudig mogelijk maakt. Deze is ontwikkeld op initiatief van de Vereniging van Gemeentesecretarissen. Hiernaast vindt eens in de 3 jaar een uitgebreide burgerijenquête plaats. Hierbij wordt (nog) meer ingegaan op buurt- en wijkniveau. Om deze reden zijn op deze onderdelen geen nieuwe scores 2007 bekend. Op diverse plaatsen valt er een tendens te zien, welke meer inzicht geeft en hierdoor de doelstelling van de outcome beter neergezet. In het kader van de verder ontwikkeling van de indicatoren ( outcome en output) zal de komende jaren gewerkt worden aan het verder uitwerken van de monitor van de opgegeven doelstelling van de afdelingen. Toelichtingscores burgerijenquête Bij het berekenen van de nieuwe outcome-scores zijn door de afdeling Onderzoek & Statistiek alle burgerindicatoren nog eens tegen het licht gehouden. Daarbij is gebleken dat de samenstelling van een aantal indicatoren een nadere verfijning behoeven. Dit heeft tot gevolg dat een (beperkt) aantal indicatoren significant afwijken ten opzichte van de scores zoals vermeld in de begroting 2007 en/of jaarrekening 2006. Alle scores zijn opnieuw berekend, óók voor de voorgaande jaren. De grootste afwijkingen zijn te vinden bij de indicatoren die een waarderingsscore opleveren. In de nieuwe berekeningsmethodiek is de antwoordcategorie "weet niet" weggelaten, aangezien het hierbij gaat om mensen die daar geen gebruik van maken en er dus geen waardering aan kunnen geven. Op andere plekken is de score aangepast op basis van meerdere stellingen in plaats van slechts één stelling (waar in de begroting 2007 vanuit gegaan is). 20 programmabegroting 2008

Schematisch overzicht van programma s In de programmabegroting 2008 is in elk programma een schematisch overzicht van het desbetreffende programma opgenomen. In dit overzicht worden de algemene doelstelling, de effectdoelstellingen en de prestatiedoelstellingen zoals in het programma zijn genoemd schematisch met elkaar in verband gebracht. Ter volledigheid zijn ook de outcome indicatoren en prestatie indicatoren in het afsluitende schema opgenomen. programmabegroting 2008 21

Programma 1 Bestuur/ Gemeenteraad Portefeuillehouder: Gemeenteraad/ W.H. Huijbregts-Schiedon Wat willen we bereiken? Overeenkomstig het MJBP 2006-2010 is de volgende algemene doelstelling voor dit programma verwoord: De gemeenteraad stelt de kaders voor het gemeentelijk beleid en controleert het college van b. en w. op de uitvoering hiervan. Daarnaast vervult de gemeenteraad de volksvertegenwoordigende rol. Hieruit zijn onderstaande effectdoelstellingen benoemd: - Een modern en goed functionerend democratisch proces in Oosterhout, waarin de gemeenteraad een kaderstellende, controlerende en volksvertegenwoordigende taak heeft. - Een grotere betrokkenheid en grotere invloed van burgers op gemeentelijk beleid en besluitvorming. Wat gaan we ervoor doen? Programma 2 Bestuur / Gemeenteraad Effectdoelstelling Een eigentijds en goed functionerend democratisch proces in Oosterhout,waarin de gemeenteraad een kaderstellende, controlerende en volksvertegenwoordigende taak heeft Prestatiedoelstelling Prestaties 2008 Effectdoelstelling Een grotere betrokkenheid en grotere invloed van burgers op gemeentelijk beleid en besluitvorming Prestatiedoelstelling Prestaties 2008 Wat mag het kosten? Kosten en opbrengsten (bedragen * 1.000) Exploitatie Rekening 2006 Begroting 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 Begroting 2010 Begroting 2011 Lasten 980 981 995 995 995 995 Baten 0 - - - - - Subtotaal product 980 981 995 995 995 995 Storting in reserves 0 0 0 0 0 0 Onttrekking aan reserves 0 0 0 0 0 0 Saldo na reserves 980 981 995 995 995 995 22 programmabegroting 2008

Specificatie beleidsonderdelen 2008 (bedragen * 1.000) Omschrijving Begroting 2008 Saldo Lasten Baten Saldo 2007 Kosten van de gemeenteraad 525-525 525 Griffie 395-395 381 Rekenkamer 75-75 75 Totaal 995-995 981 Belangrijke mutaties Nr. Mutaties V/ 2008 2009 2010 2011 N 1 Geen mutaties - - - - - Nieuw beleid Nr. Mutaties V/ N Nvt 2008 2009 2010 2011 Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het onderdeel Financiële begroting pagina 178. programmabegroting 2008 23

Programma 2 Bestuur/ College en Dienstverlening Portefeuillehouder: W.H. Huijbregts-Schiedon/ F.C. Gerbrands Wat willen we bereiken? Voor dit programma is in het MJBP 2006-2010 de volgende algemene doelstelling verwoord: De gemeente Oosterhout kenmerkt zich door een daadkrachtig bestuur van de stad, een goed contact tussen burgers en bestuur en een verdere verbetering van de dienstverlening. Verschillende effectdoelstellingen zullen bijdragen aan bovenstaande algemene doelstellingen. De onderstaande effectdoelstellingen zijn concreet benoemd: - Klanten kunnen vragen en aanvragen op een gemakkelijke manier afhandelen met de gemeente en zijn tevreden over de toegankelijkheid van de gemeentelijke organisatie en producten. - Verwachtingen van klanten en de prestaties van de gemeente zijn transparant. - Bestuur en organisatie zijn extern georiënteerd zodat de Oosterhoutse samenleving optimaal wordt geïnformeerd en wordt betrokken bij het bouwen aan Oosterhout familiestad. Outcome indicatoren Burgerindicator (Burgerijenquête) Score 2002 Score 2006 Score 2007 Doelstelling Waardering aanbod en kwaliteit van gemeentelijke -- 6,9* 7,3 7,5 info; Behandeling aan de telefoon 6,9 6,6 6,8 7, 0 Snelheid inhoudelijke afdoening brief 5,3 5,2 5,3 7,0 Wachttijd balies in de publiekshal 6,4 5,4 5,5 7,0 Behandeling in het stadhuis 7,7 7,5 7,6 7,6 Dienstverlening door de gemeente 6,9 6,8 6,9 7,0 Ontvangstbevestiging gehad op brief aan de 79% 84% 82% 95% gemeente Vertrouwen in de overheid algemeen -- 4,4 4,7 Vertrouwen in de lokale overheid -- 4,4 4,7 Beoordeling gemeentelijke regels -- 6,4 6,5 Beoordeling gemeentebestuur -- 5,6 5,4 Burgerindicator uit de Benchmarking Publiekszaken: bron VNG SCORE 2005 SCORE 2006 SCORE 2007 DOEL- STELLING Totaaloordeel klanttevredenheid 7,0 7,3 7,7 7,5 Geboden service 7,1 7,7 7,7 8,0 Wachttijd max. 10 minuten onbekend 57% 79% 90% Wachttijd max. 20 minuten onbekend 81% 98% 98% Aantal aanvragen via digitaal loket nvt 600 1.371 1.500 Afhandeltijd aanvragen digitaal loket in aantal nvt 3 3 3 werkdagen Telefonische dienstverlening bij Telefonisch Informatie Centrum (oordeel over de wijze waarop men is geholpen) onbekend 7,4 7,1 7,5 24 programmabegroting 2008

Relevante beleidsdocumenten - Programma Andere Overheid (extern) - Dienstverleningsmodel 2004 (intern vastgesteld eind 2001) - Nota Verbonden partijen - Diverse gemeenschappelijke regelingen - Algemene wet bestuursrecht en - Verordening Adviescommissie Algemene wet bestuursrecht - Verordening klachtenregeling Oosterhout - Inspraakverordening - Werkproces besluitvorming college en raad Wat gaan we ervoor doen? Programma 2 Bestuur/ College en Dienstverlening Effectdoelstelling Klanten kunnen vragen en aanvragen op een gemakkelijke manier afhandelen met de gemeente en zijn tevreden over de toegankelijkheid van de gemeentelijke organisatie en producten Prestatiedoelstelling Prestaties 2008 Uitbreiding van digitale dienstverlening in 2007 65%. In 2008 wordt het aantal elektronisch te verkrijgen producten verder uitgebreid. Concrete uitbreidingen zijn: - Afspraken met balie die vanuit huisadres kunnen worden geboekt; - Melding openbare ruimte; - Melden naamgebruik; - Digitaal klachtenformulier; - WOZ / digitaal bezwaar indienen WOZ. Modernisering Gemeentelijke Basisadministratie: start 1/1/2007, resultaat in 2010 (snellere service en administratieve lastenverlichting). Frontoffice wordt klantencontactcentrum voor de hele overheid (één telefoonnummer). Ook op andere onderdelen wordt de gemeentelijke website verbeterd (toegankelijkheid, productencatalogus, etc.). In de modernisering van de GBA is een aantal aspecten te benoemen die tussen 2007 en 2010 moet worden gerealiseerd, onder andere: - de migratie van gegevens naar de daarvoor door de overheid aangewezen omgeving inclusief de benodigde Oracle licentie; - De toekenning en goedkeuring van een PKI sleutel en het inrichten van een servicebus t.b.v. de interne berichten afhandeling. Binnen een periode van 10 jaar moet de frontoffice (het klantencontactcentrum) van alle gemeenten zijn doorontwikkeld tot frontoffice van de hele overheid. In 2007/2008 wordt de ambitie van Oosterhout hierin bepaald. Effectdoelstelling Verwachtingen van klanten en de prestaties van de gemeente zijn transparant Prestatiedoelstelling Prestaties 2008 Invoeren en communiceren van servicenormen. De servicenormen zijn in 2007 vastgesteld en gecommuniceerd en maken onderdeel uit van het kwaliteitshandvest. Vanaf dat moment vindt minimaal 1x per jaar, dus ook in 2008, actualisatie van de normen plaats (aanscherping en wellicht uitbreiding). programmabegroting 2008 25

Programma 2 Bestuur/ College en Dienstverlening Effectdoelstelling Bestuur en organisatie zijn extern georiënteerd zodat de Oosterhoutse samenleving optimaal wordt geïnformeerd en wordt betrokken bij het bouwen aan Oosterhout familiestad Proactieve communicatiestrategie: Vanaf 2007 actieve externe communicatie over de servicenormen. Verdere professionalisering lokale omroep ORTS. Intergemeentelijke samenwerking. In 2007 is de pro-actieve communicatiestrategie (beleidsmatig) afgerond. In 2008 vindt implementatie plaats. Voor communicatie over servicenormen zie bovenstaande. Ook de campagne Oosterhout Familiestad zal in 2008 een gevolg krijgen. Optimaliseren van de kwaliteit van de producten van de ORTS (voortzetting outputcontract). Onder andere: - Verkennen definiëren ontwikkelen en realiseren regionale ambities op strategisch en bedrijfsvoeringsniveau. - uitvoering van de strategische agenda West- Brabant (geheel 2008). Gemeentelijke website In de aankomende jaren wordt de mogelijkheid om digitaal te communiceren met de gemeente fors uitgebreid. De intensivering bestaat in 2008 uit het opzetten van een nieuwe, verbeterde gemeentelijke website (www.oosterhout.nl) die transparante en gepersonaliseerde informatie biedt aan burgers en het bedrijfsleven. Goede digitale bereikbaarheid draagt namelijk bij tot een goede dienstverlening. Per 1 januari 2008 is de gemeente Oosterhout aangesloten bij het landelijke project decentrale regelgeving. De gemeente Oosterhout is in de overheidsmonitor (onderdeel van advies.overheid.nl) gestegen van plaats 109 naar plaats 75. Professionalisering lokale omroep ORTS Eind 2008 zal het outputcontract worden geëvalueerd aan de hand van de indicatoren die in het outputcontract zijn benoemd. Indien blijkt dat de ORTS erin is geslaagd de verdere professionalisering conform de afgesproken doelstellingen vorm te geven, zal de subsidie worden voortgezet. Achterliggende doelstellingen zijn daarbij onder andere het optimaliseren van de kwaliteit van de producten van ORTS, het betrekken van inwoners bij gemeentelijk beleid, het promoten van het aanbod van cultuur en evenementen en het profileren van Oosterhout Familiestad. Met het oog op de nieuwe huisvesting en verplaatsing van de Brandweerkazerne, zal de gemeente een inspanningsverplichting aangaan voor een goede huisvesting van de ORTS. Herijking nota inspraak en interactieve beleidsvorming In 2007 is gestart met de voorbereidingen om de nota inspraak en interactieve beleidsvorming te herijken. Implementatie van de herijking zal in 2008 plaatsvinden. Regionale samenwerking Op het onderdeel regionale samenwerking wordt in de paragraaf bedrijfsvoering nader ingegaan. 26 programmabegroting 2008

Prestatie indicatoren Overige indicatoren SCORE 2006 PROGNOSE 2007 PROGNOSE/ ambitie 2008 Aantal koninklijke onderscheidingen 20 20 30 Percentage gegronde bezwaar- en beroepschriften Awb 22,2% 25% Percentage ongegronde bezwaar- en beroepschriften Awb 66,7% 70 % Afhandelingtermijnen bezwaren > 14 weken Max. 14 weken Afhandelingtermijnen klachten Ong. 6 weken Max. 6 weken Aantal aanvragen via digitaal loket 600 1.371 1.500 Afhandeltijd aanvragen digitaal loket 3 werkdag en 3 werkdagen Wat mag het kosten? Kosten en opbrengsten Exploitatie Rekening 2006 Begroting 2007 Begroting 2008 Begroting 2009 (bedragen * 1.000) Begroting 2010 Begroting 2011 Lasten 3.949 3.966 3.788 3.842 3.868 3.868 Baten 747 681 871 872 872 872 Subtotaal product 3.202 3.285 2.917 2.970 2.996 2.996 Storting in reserves 0 0 0 0 0 0 Onttrekking aan reserves 156 0 0 0 0 0 Saldo na reserves 3.046 3.285 2.917 2.970 2.996 2.996 Specificatie beleidsonderdelen 2008 (bedragen * 1.000) Omschrijving Begroting 2008 Saldo Lasten Baten Saldo 2007 College 1.007 10 997 964 Bestuurs- en managementondersteuning 895 3 892 997 Intergemeentelijke samenwerking 105-105 144 Publieksdiensten 1.781 858 923 1.180 Totaal 3.788 871 2.917 3.285 programmabegroting 2008 27

Belangrijke mutaties Nr. Mutaties V/ 2008 2009 2010 2011 N 1 Extra kosten college N 37 37 37 37 2 Publieksdiensten/ burgerzaken V -74-74 -74-74 3 Overige posten N 19 19 19 19 Nieuw beleid Nr. Mutaties V/ 2008 2009 2010 2011 N Verbeteren digitale dienstverlening N 25 25 25 25 Ombuigingen Nr. Mutaties V 2008 2009 2010 2011 Vervallen taak vreemdelingenloket V 10 10 10 10 Verhogen leges en precario voor APV V 8 4 4 4 en bijzondere wetten Verhogen leges rijbewijzen V 12 12 12 12 Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het onderdeel Financiële begroting pagina 178. 28 programmabegroting 2008

Schematisch Programma 2 Bestuur/ College en Dienstverlening Algemene doelstelling (Wat willen we bereiken?) De gemeente Oosterhout kenmerkt zich door een daadkrachtig bestuur van de stad, een goed contact tussen burgers en bestuur en een verdere verbetering van de dienstverlening Effectdoelstelling (Wat willen we bereiken?) Klanten kunnen vragen en aanvragen op een gemakkelijke manier afhandelen met de gemeente en zijn tevreden over de toegankelijkheid van de gemeentelijke organisatie en producten. Verwachtingen van klanten en de prestaties van de gemeente zijn transparant. Verwachtingen van klanten en de prestaties van de gemeente zijn transparant. Prestatiedoelstelling (Wat gaan we ervoor doen?) - Uitbreiding van digitale dienstverlening in 2007 65%. - Modernisering Gemeentelijke Basisadministratie - Frontoffice wordt klantencontactcentrum - Invoeren en communiceren van servicenormen. - Proactieve communicatiestrategie - Verdere professionalisering lokale omroep ORTS - Intergemeentelijke samenwerking Outcome indicatoren - Waardering aanbod en kwaliteit van gemeentelijke info; - Behandeling aan de telefoon - Snelheid inhoudelijke afdoening brief - Wachttijd balies in de publiekshal - Behandeling in het stadhuis - Dienstverlening door de gemeente - Ontvangstbevestiging gehad op brief aan de gemeente - Vertrouwen in de overheid algemeen - Vertrouwen in de lokale overheid - Beoordeling gemeentebestuur - Geboden service - Wachttijden - Telefonische dienstverlening (TIC) - Totaaloordeel klanttevredenheid Output indicatoren - Aantal koninklijke onderscheidingen - Percentage gegronde bezwaar- en beroepschriften Awb - Percentage ongegronde bezwaar- en beroepschriften Awb - Afhandelingtermijnen bezwaren - Afhandelingtermijnen klachten - Aantal aanvragen via digitaal loket - Afhandeltijd aanvragen digitaal loket

Programma 3 Woonomgeving Portefeuillehouder: J. Boers, F.C. Gerbrands Wat willen we bereiken? De algemene doelstelling van dit programma luidt: Het koesteren van de leefbaarheid van Oosterhout door het streven naar schone, hele en veilige buurten waarin het aantrekkelijk is om te wonen, te werken en te recreëren. Bewoners willen veilig en rustig wonen in een goed verzorgde, groene omgeving. Bedrijven vragen om kwaliteit in winkelcentra en op bedrijfsterreinen. Het bereiken van deze doelstelling is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeente, burgers en ondernemers. Om bovenstaande algemene doelstelling uit het MJBP 2006-2010 te bereiken zijn de volgende effectdoelstellingen in de perspectiefnota 2008 benoemd: - De openbare ruimte is fysiek veilig en de gebruikers waarderen het onderhoud van de openbare ruimte positief. - Kwaliteit van de openbare ruimte wordt gezien als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeente, burgers en ondernemers. Outcome indicatoren Burgerindicator (Burgerijenquête) Score 2002 Score 2006 Score 2007 Doelstelling Waardering groenvoorzieningen in de woonbuurt. 7,1 7,4 7,1 7,4 Prioriteit groenvoorzieningen * -- 6,51 6,09 Waardering schoonhouden van de woonbuurt -- 7,1 6,8 7,3 Waardering onderhoud wegen en fietspaden in de woonbuurt 6,7 6,8 7,0 7,0 Waardering straatverlichting in de woonbuurt 7,0 7,6 7,9 8,0 Prioriteit onderhoud straten en wegen * -- 8,58 6,71 Tevreden over de woonomgeving -- 6,9-7,0 Tevreden over verkeersveiligheid in de eigen woonbuurt 6,4 6,6 6,6 6,6 De gemeente heeft voldoende aandacht voor de problemen in mijn woonbuurt 3,0 3,5-6,0 Mijn woonbuurt zal de komende jaren vooruit gaan 4,6 4,4-6,0 Bereid om zelf actief mee te werken aan verbeteren van 5,1-6,0 woonbuurt Prioriteit buurt- en wijkvoorzieningen * -- 3,85 4,66 Waardering speelmogelijkheden voor kinderen in de 6,4 6,4** 6,4 6,7 woonbuurt. ** bij deze waarderingsscore is de antwoordcategorie weet niet weggelaten. Bij de score, vermeld in de begroting 2007, van 5,5, was dit niet het geval. * als burgers 100,= krijgen dat ze zelf mogen inzetten om zaken in Oosterhout voor elkaar te krijgen, waar geven zij dat dan gemiddeld aan uit. 30 programmabegroting 2008