Inhoud. Woord vooraf 15. Deel 1. Btw-aspecten van de investeringen 17 Stefan Ruysschaert 17

Transcriptie

1 Inhoud Inhoud 5 Woord vooraf 15 Deel 1. Btw-aspecten van de investeringen 17 Stefan Ruysschaert 17 Hoofdstuk 1. Wat wordt er bedoeld met bedrijfsmiddelen inzake btw? Het begrip bedrijfsmiddelen Goederen die vlug tenietgaan Klein materieel, klein gereedschap en kantoorbehoeften Verpakkingsmiddelen Verhuurde bedrijfsmiddelen 22 Hoofdstuk 2. De notie belasting geheven van bedrijfsmiddelen Toelichting Handelingen die niet aan herziening zijn onderworpen Materialen, onderdelen en reserve-onderdelen Eigen creatie van een bedrijfsmiddel Creatie van roerende goederen Creatie van onroerende goederen 27 Hoofdstuk 3. De vijf- of vijftienjarige herziening, eigen aan de bedrijfsmiddelen Algemene draagwijdte van de vijf- of vijftienjarige herziening Uitgangspunt en duur van het herzieningstijdvak principe Uitzondering met betrekking tot het uitgangspunt van de herziening Gevallen waarin en tijdstip waarop de vijf- of vijftienjarige herziening voor de bedrijfsmiddelen moet worden verricht. Berekening van die herziening Geheel of gedeeltelijk gebruik van een bedrijfsmiddel voor privéof andere dan beroepsdoeleinden Wijzigingen in de factoren die aan de berekening van de aftrek gedaan voor bedrijfsmiddelen ten grondslag hebben gelegen Verkoop of onttrekking van een bedrijfsmiddel Bedrijfsmiddelen die ophouden in de onderneming te bestaan (KB nr. 3, art. 10, 4 ) Verlies van hoedanigheid van belastingplichtige (KB nr. 3, art. 10, 5 ) Modaliteiten van de vijf- of vijftienjarige herziening Inschrijving in de periodieke aangifte Berekeningsblad dat bij de aangifte wordt gevoegd 41

2 6 de levensloop van een bedrijfsmiddel 5.3 Tabel van de bedrijfsmiddelen Vorm van de tabel van bedrijfsmiddelen Bewaring van de tabel van bedrijfsmiddelen 42 Hoofdstuk 4. Vastgoed als bedrijfsmiddel Het begrip gebouw Gevolgen van de inwerkingtreding van het nieuwe begrip gebouw Evolutie van de criteria voor onroerende goederen uit hun aard Termijn gedurende welke een gebouw als nieuw kan worden beschouwd Gevolgen voor verkavelaars Btw op grond Algemeen Nieuwe regeling vanaf 1 januari Gevolgen voor verkopers en kopers Verkoop van een nieuw gebouw samen met het bijhorende terrein: regeling inzake registratierechten Wanneer is een handeling inzake btw deelbaar? 58 Hoofdstuk 5. De onttrekkingen en ingebruiknemingen als bron voor het ontstaan van bedrijfsmiddelen: artikel 12 WBTW doorgelicht Artikel 12, 1, 1 WBTW Artikel 12, 1, 2 WBTW Artikel 12, 1, 3 WBTW Artikel 12, 1, 4 WBTW Artikel 12, 1, 5 WBTW Artikel 12, 2 WBTW Overzichtsvoorbeeld 71 Hoofdstuk 6. Zelf verricht werk in onroerende staat als bron voor het ontstaan van bedrijfsmiddelen: artikel 19, 2 WBTW doorgelicht De btw-belastingplichtige handelt voor de doeleinden van zijn economische activiteit De btw-belastingplichtige handelt voor zijn privédoeleinden De btw-belastingplichtige handelt voor de privédoeleinden van zijn personeel, en, meer algemeen, om niet of voor andere doeleinden dan deze van zijn economische activiteit Art. 19, 2 WBTW voor gemengde btw-belastingplichtigen 83 Hoofdstuk 7. De verkoop van nieuwe gebouwen met toepassing van de btw De aard van het goed De hoedanigheid van de vervreemder Aard van het contract Tijdstip van de levering en tijdstip van opeisbaarheid m.b.t. een gebouw 106

3 Inhoud De plaats van de levering De maatstaf van heffing Het btw-tarief (KB nr. 20) Recht op aftrek bij de vervreemder Herzieningen van de aftrek De waardering van vruchtgebruik voor de btw-wetgeving 127 Hoofdstuk 8. Herzieningen van bedrijfsmiddelen in het kader van een overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling Oorsprong van het bijzonder stelsel Doel van het bijzonder stelsel Toepassingsgebied van het bijzonder stelsel De begrippen algemeenheid van goederen en bedrijfsafdeling Administratief standpunt zoals het tot op heden werd toegepast Het noodzakelijk opnieuw in vraag stellen van het administratief standpunt Overdracht om niet Wijze van overdracht Toestand bij de overdrager Geen onderscheid naargelang de overgedragen gebouwen nieuw dan wel oud zijn Recht op aftrek Herziening van de aftrek van de belasting geheven van de verwerving, oprichting, verbouwing of verbetering van de gebouwen Aftrek van de btw geheven van de diensten die aan de overdrager werden verstrekt naar aanleiding van een overdracht bedoeld in de artikelen 11 en 18, 3, van het Btw-Wetboek (Beslissing nr. E.T van 23 december 2004) Aftrek van de btw geheven van de goederen en diensten die gebruikt worden voor een overdracht zoals bedoeld in de artikelen 11 en 18, 3, van het Btw-Wetboek wanneer deze overdracht de enige verrichting is die tot stand wordt gebracht door de belastingplichtige overdrager Kritische bedenking Het arrest van het Hof van Cassatie d.d. 11 oktober Toestand bij de overnemer Opgeheven commentaren en inwerkingtreding De verhuur van elementen van een handelsfonds De overdracht van een algemeenheid met een nieuw gebouw: registratierecht of niet? Overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling. Fusie. Uitoefening van het recht op aftrek door de overnemer 147

4 8 de levensloop van een bedrijfsmiddel Deel 2. Belastingaspecten van investeringen 149 Wim Van Kerchove 149 Hoofdstuk 1. Begrip investering Wat zijn investeringen? Soorten materiële en immateriële investeringen Immateriële of materiële vaste activa Materiële vaste activa of voorraden? Software Toepassings- of applicatiesoftware Systeemsoftware en de firmware Software met een bijkomstig karakter Aankoop van goud Aankoop van kunstvoorwerpen 155 Hoofdstuk 2. Belastingaspecten bij de aanschaffing van investeringen Hoe waarderen wij de investering? Aangeschafte investeringen Zelf vervaardigde investeringen Via inbreng verworven investeringen Onroerende goederen in vruchtgebruik: aanschaffingswaarde? Boeking van het vruchtgebruik Waardering van het vruchtgebruik Te hoge waardering van vruchtgebruik Aftrekbare kosten verbonden aan vruchtgebruik Onroerende goederen verwerven via erfpacht Onroerende goederen verwerven via opstal Gratis verkregen investeringen Hoe bepalen we de aanschaffingswaarde? Aanschaffingswaarde van nul en daarna herwaarderen? Tegen variabele prijs verkregen cliënteel of goodwill Aanschaffingswaarde van een gemengd gebruikte woning Bij gehuwde belastingplichtigen Bij ongehuwde belastingplichtigen Afschrijfbaarheid van de investering Boekhoudkundige regels Fiscale regels Wat als er géén werkelijke waardevermindering optreedt? Welk bedrag is afschrijfbaar? Moment van de investering Bepalende tijdstippen Begin van de afschrijving bij personenwagens Aankoop van onroerend goed: datum compromis of datum akte? 182

5 Inhoud De eerste afschrijvingsannuïteit voor zelfstandigen en vrije beroepen in de personenbelasting De eerste afschrijvingsannuïteit voor vennootschappen De eerste afschrijvingsannuïteit voor kleine vennootschappen De eerste afschrijvingsannuïteit voor grote vennootschappen Wat is een kleine vennootschap? Laatst en voorlaatst afgesloten boekjaar Pas opgerichte vennootschap Boekjaar met meer of minder dan 12 maanden Gemiddelde aantal werknemers Begrip omzet Verbonden vennootschap Eerste afschrijving in een boekjaar langer of korter dan 12 maand Voor zelfstandigen/vrije beroepen in de personenbelasting Voor kleine vennootschappen Voor grote vennootschappen Geeft de investering recht op investeringsaftrek? Uitoefening van de investeringsaftrek In aanmerking komende investeringen Uitgesloten investeringen Eenmalige investeringsaftrek Eenmalige investeringsaftrek van 3,5% Op nul zetting van de gewone eenmalige investeringaftrek voor vennootschappen Eenmalige investeringsaftrek van 3% Verhoogde eenmalige investeringsaftrek van 13,5% Verhoogde eenmalige investeringsaftrek van 20,5% Verhoogde eenmalige investeringsaftrek van 30% Definitief karakter van de eenmalige investeringsaftrek Gespreide investeringsaftrek Gewone gespreide investeringsaftrek van 10,5% Op nul zetting gewone gespreide investeringsaftrek voor vennootschappen Verhoogde gespreide investeringsaftrek van 20,5% Aanvullende aftrek bij overdracht of buitengebruikstelling Overdraagbaarheid van de investeringsaftrek Beperking van het benutbare bedrag van de overgedragen aftrek Verlies van de overgedragen investeringsaftrek Te vervullen formaliteiten Formulier 276 U en 275 U Specifieke formaliteiten voor de verhoogde aftrek Aankoop van elektrische voertuigen 209

6 10 de levensloop van een bedrijfsmiddel 15.1 Belastingvermindering in de personenbelasting voor de aanschaf van elektrische voertuigen Belastingvermindering in de personenbelasting voor aan woning geplaatst oplaadpunt Stimuli voor de vennootschappen? Hoe financiert U de investering? Financiering met eigen vermogen of met vreemd vermogen? Financiering met vreemd vermogen Financiering met eigen vermogen Financiële leasing Overheidssubsidies Vorming van een vrijgestelde voorziening? 217 Hoofdstuk Belastingaspecten bij het aanhouden van de investering Jaarlijkse afschrijvingskosten Bepaling van het afschrijvingspercentage Afschrijvingspercentages uit de administratieve commentaar en circulaires Afschrijvingspercentages uit parlementaire vragen Afschrijvingspercentages uit rulings Afschrijvingspercentages uit rechtspraak Afschrijvingsmethodes Lineaire afschrijvingsmethode Degressieve afschrijvingen Progressieve afschrijvingen Afschrijvingen volgens bedrijfsdrukte Afschrijvingen naar wens (art. 62 WIB92) Verdubbeling van het lineaire afschrijvingsbedrag Afschrijving van personenwagens, auto s voor dubbel gebruik en minibussen Afschrijvingskosten van oplaadstations voor elektrische wagens Afschrijvingen van parkings en garages voor klanten en personeel Afschrijving van minibus, autobus of autocar gebruikt voor collectief woon-werkvervoer Afschrijving op cliënteel verworven tegen variabele prijs Standpunt van de CBN Standpunt van de administratie Standpunt van de rechtspraak Onvoldoende of niet toegepaste afschrijvingen Overdreven afschrijvingen 235

7 Inhoud Terugneming van afschrijvingen Afschrijving bij de buitengebruikstelling of vervreemding van een investering Financieringskosten Financieringskosten uit vreemd vermogen Overdreven interesten Geherkwalificeerde interesten Niet-aftrekbare interesten betaald aan vluchtlanden Interestbeperking bij overgekapitaliseerde vennootschappen Financieringskosten van personenwagens Verschuldigde roerende voorheffing op interesten Financieringskosten uit eigen vermogen Belastbaarheid van het dividend bij de uitkerende vennootschap Verschuldigde roerende voorheffing op dividenden Kosten van personenwagens: beperkte aftrekbaarheid Geviseerde wagens Niet-geviseerde voertuigen % aftrekbaarheid in de personenbelasting CO 2 -gekoppelde aftrekbaarheid in de vennootschapsbelasting Beoogde kosten Brandstofkosten Volledig aftrekbare autokosten Luxe personenwagens Rechtspraak ten gunste van de belastingplichtige Voor de belastingplichtige ongunstige rechtspraak Collectief vervoer met een minibus Kosten van een motor Afschrijving van de motor Beschermende motoruitrusting Afstand van het gebruik aan personeelsleden of bedrijfsleiders: principes Voordeel aangeven voor de genieter in de personenbelasting Voordeel boeken op de rekening-courant Invloed op de afschrijvingsregels Invloed op de investeringsaftrek Gebruik van een bedrijfswagen door personeelsleden of bedrijfsleiders Berekening van het voordeel van alle aard uit firmawagen Aantal privékilometers CO 2 -brandstofcoëfficiënten Aantal gram CO 2 -uitstoot per kilometer Invloed van het voordeel op de verworpen uitgaven bij vennootschappen 272

8 12 de levensloop van een bedrijfsmiddel Eerste mogelijkheid: de verworpen uitgaven worden berekend volgens het werkelijke gebruik van de wagen (= zuiver theoretische benadering) Tweede mogelijkheid: de verworpen uitgaven voor de wagen worden gecorrigeerd o.b.v. het forfaitair bepaalde voordeel van alle aard (= meest in de praktijk toegepaste methode) Invloed van betaalde vergoeding voor privégebruik firmawagen Solidariteitsbijdrage op privégebruik van de firmawagen Gebruik van een bestelwagen of lichte vrachtwagen door personeelsleden of bedrijfsleiders Gebruik van een motor door personeelsleden en bedrijfsleiders Gebruik van bedrijfsfietsen door personeelsleden Kosten zijn 120% aftrekbaar Vrijstelling van het fietsvoordeel Gebruik van een onroerend goed door personeelsleden of bedrijfsleiders Berekening van het voordeel van alle aard uit gratis woonst Terbeschikkingstelling door een natuurlijk persoon Terbeschikkingstelling door een rechtspersoon Indexering Meubilair Gedeelte van het jaar ter beschikking Verbouwd onroerend goed met wijziging van KI Beschikking over een gedeelte van het onroerend goed Onroerend goed boven de sociale behoeften In het buitenland gelegen onroerend goed Berekening van het voordeel van alle aard uit gratis verwarming en elektriciteit Aftrekbaarheid van de kosten van onroerende goederen bezoldigingstheorie Aftrekbaarheid van kosten van een appartement aan zee in vruchtgebruik Invloed op de notionele interestaftrek Gebruik van een pc en internet door personeelsleden of bedrijfsleiders Berekening van het voordeel van alle aard uit gratis gebruik van pc en internet Afstand van het gebruik aan derden Terbeschikkingstelling van een woning aan een derde Beveiligingskosten van onroerende goederen Aftrek voor zelfstandigen Aftrek voor vennootschappen Waardevermindering van de investering Waardevermeerdering van de investering Bestemming van de herwaarderingsmeerwaarde Overboeking naar een belastbare reserve 302

9 Inhoud Omzetting in kapitaal Realisatie van de geherwaardeerde bestanddelen Invloed van een herwaardering op de notionele interestaftrek 305 Hoofdstuk 4. Belastingaspecten bij de vervreemding van de investering Vrijwillig of gedwongen vervreemding Wat zijn beroepsactiva? Vaste activa die zijn aangeschaft of vervaardigd in het kader van de beroepswerkzaamheid en als actiefbestanddeel zijn geboekt Vaste activa of gedeelten ervan, waarvoor fiscaal afschrijvingen of waardeverminderingen zijn aangenomen Immateriële activa die tijdens de beroepswerkzaamheid tot stand zijn gebracht, en dit ongeacht of: Tijdstip van vervreemding van de investering Realisatie in de personenbelasting Vrijwillige realisatie Gedwongen realisatie Realisatie in de vennootschapsbelasting Vervreemding van onroerende goederen: authentieke akte of compromis? Bedrag van de verwezenlijkte meer- of minderwaarde Kosten van vervreemding Vervreemding van gemengd gebruikte investeringen Gehuwden: onroerend goed in de gemeenschap Gehuwden onroerend goed in eigen vermogen Gehuwden onroerend goed in onverdeeldheid Meerwaarden op materiële investeringen Belastbaar regime in de personenbelasting Investering was nog geen 5 jaar in gebruik Investering was minstens 5 jaar in gebruik Verkoop van een investering na de stopzetting van de zelfstandige activiteit Belastbaar regime in de vennootschapsbelasting Meerwaarden op immateriële investeringen Belastbaar regime in de personenbelasting Belastbaar regime in de vennootschapsbelasting Meerwaarden op personenwagens, auto s voor dubbel gebruik en minibussen Belastbaar regime in de personenbelasting Belastbaar regime in de vennootschapsbelasting Minderwaarden op personenwagens Minderwaarden in de personenbelasting Minderwaarden in de vennootschapsbelasting Meerwaarden op bedrijfsvoertuigen 342

10 14 de levensloop van een bedrijfsmiddel 11.1 Bedoelde voertuigen Bedoelde meerwaarden Wederbeleggingsactiva Herbeleggingtermijn Onaantastbare voorwaarde voor vennootschappen Sanctie bij niet-tijdige herbelegging Formaliteiten Voorbeeld Gespreid belastbare meerwaarden Toepassingsgebied Vrijwillig verwezenlijkte meerwaarden Gedwongen meerwaarden Is een meerwaarde gedeeltelijk gespreid belastbaar Meerwaarde op cliënteel: gespreid belastbaar? Verkoop van een recent verbouwd onroerend goed Herbeleggingvoorwaarde Herbeleggingsactiva Herbeleggingtermijn Herbeleggingstermijn voor vrijwillig verwezenlijkte meerwaarden Herbeleggingstermijn voor gedwongen meerwaarden Werking van het gespreide belastingstelsel Vervanging van de herbelegging Vormvereiste 276K Verwerking op de aangifte vennootschapsbelasting Sanctie bij niet-tijdige wederbelegging Gespreide belasting bij sale and lease back operatie Einde leasing verkoop van de wagen 363 Trefwoordenlijst 369