BTW. Academiejaar samenvatting - Jeroen De Mets 1

Transcriptie

1 BTW 1. INLEIDING...2 A. DEFINITIE...2 B. OUD EN NIEUW STELSELSTELSEL DE BTW-PLICHTIGE VAN RECHTSWEGE DE TOEVALLIGE BTW-PLICHTIGE DE BELASTBARE FEITEN...3 A. ALGEMEEN...3 B. OVERZICHT Levering van goederen...4 (1) Goederen... 4 (a) Lichamelijke goederen... 4 (b) Roerende goederen en nieuwe gebouwen... 4 (2) Levering Diensten Invoer uit derde landen Intracommunautaire verwerving DE BELASTBARE GRONDSLAG TARIEVEN VRIJSTELLINGEN...5 A. ALGEMEEN...5 B. OVERZICHT Vrijstelling ter zake van uitvoer buiten de EU en intracommunautaire levering Andere vrijstellingen AFTREK VAN DE VOORBELASTING...6 Academiejaar samenvatting - Jeroen De Mets 1

2 1. Inleiding A. Definitie BTW = verbruiksbelasting op o Levering van goederen o Diensten onder bezwarende titel Evenredig tot prijs, ongeacht aantal tussentransacties Gedragen door consument, maar wordt via tussenpersonen aangerekend aan afnemers B. Oud en nieuw stelselstelsel Vroeger: cumulatief cascadestelsel o Belast bij elke transactie (op verkoopprijs) en rechtstreeks in schatkist gestort o Gevolgen: Omzetbelastingen = element kostprijs Belasting op belasting Hoe meer transacties, hoe meer belasting Vervangen door Europese richtlijn o Doel: voorkomen vervalsing mededinging o Omschrijving in richtlijn Verbruiksbelasting op goederen/diensten Evenredig met prijs, ongeacht transacties Tot aan kleinhandelsfase Dus niet echt op toegevoegde waarde -> wel op gehele prijs o Gevolg Materiaal gezien: Belasting treft draagvermogen op grond van aanwending van middelen Technisch gezien: is omzetbelasting op grond van belastbare feiten zoals levering Dus: vereiste voortdurende medewerking economische tussenpersonen Iedere tussenpersoon = belastingsplichtige Maar mogen voorbelasting aftrekken Consument = mag dat niet Principe nieuw stelsel o Aftrek van de voorbelasting Kostprijsneutraal: wie doorverkoopt trekt betaalde BTW af van ontvangen BTW Neutraal ten aanzien van aantal transacties Consument draagt belasting 2. De BTW-plichtige van rechtswege Enkel belasting op handeling gesteld door BTW-plichtigen Wettelijke definitie (art. 4 WBTW) o eenieder die in kader van economische activiteit o geregeld leveringen van goederen en diensten zoals omschreven in WBTW stelt Belgische praktijk Academiejaar samenvatting - Jeroen De Mets 2

3 o Verband met beroepswerkzaamheid vereist Uitz: verhuur garage (ook particulieren) o Beroepswerkzaamheid = zoals in inkomstenbelasting Concreet gevolg o als belastingplichtige omschreven handeling stelt -> moet naast prijs ook BTW factureren o vervolgens: aftrek voorbelasting o resultaat: storten in schatkist Ontstaan belastingsplicht o Van rechtswege als aan voorwaarden voldaan o Opm: ook occasionele handelingen Memorie toelichting wet 1969: wil om regelmatig belastbare handelingen te stellen volstaat Administratie: vermoeden -> als binnen tijd die normaal nodig is om te starten met handelingen geen handeling gesteld -> geen belastingplicht en dus gerecupereerde BTW terugstorten HVJ (1985): ook voorbereidende handelingen zijn economische activiteiten. Gevolg -> belastingsplicht als waarschijnlijk dat belastbare handelingen zullen plaatsvinden Cass (1993): idem Uiteindelijk geen handelingen: herziening aftrek Teloorgang belastingsplicht o Van rechtswege bij stopzetten werkzaamheid =feitenkwestie praktijk: tot voorraden en bedrijfsmiddelen uitverkocht zijn 3. De toevallige BTW-plichtige Soms geen geregelde werkzaamheid vereist, bv: o Onroerende sector (art. 8 WBTW) o Intracommunautaire levering van nieuw vervoermiddel (art. 8bis WBTW In België geen BTW verschuldigd, wel in ander land, dus aftrek 4. De belastbare feiten A. Algemeen Algemeen: enkel binnenlands verbruik van goederen diensten Omschrijving verbruik = moeilijk o Strikt genomen: gebruik waardoor goederen tenietgaan o Niet werkbaar -> daarom wettelijk verbruik =bepaalde handelingen die waarschijnlijk tot verbruik zullen leiden eenmalig? Principieel wel (enkel eindgebruiker belast), problemen voor bv. kunst of tweedehands goederen Gevolg: enkel consumptiegoederen/diensten die verbruik uitmaken o Dus: niet op privé-beleggingen o Probleem: onroerende goederen o Maar wetgever is niet consequent Bv. vroeger ook BTW op goud voor beleggingsdoeleinden (nu niet meer, zie art. 44bis WBTW). Algemeen: vier belastbare feiten o Overzicht Levering van goederen Academiejaar samenvatting - Jeroen De Mets 3

4 Diensten Invoer uit derde landen Intracommunautaire verwervingen o Gemeenschappelijk kenmerk: moeten geschieden onder bezwarende titel (dus om niet: geen BTW-plicht) o Moeten verricht worden door belastingsplichtige B. Overzicht 1 Levering van goederen (1) Goederen (A) (B) LICHAMELIJKE GOEDEREN Hier: lichamelijke goederen (art. 9 WBTW) o Ook: elektriciteit, gas, warmte, koude. o Ook: andere zakelijke rechten dan eigendomsrecht die bevoegdheid gegeven om onroerende goederen te goederen (uitz: recht van erfpacht gevestigd door onroerendeleasingonderneming = dienst). o Niet: effecten aan toonder (niet echt verbruik ) Levering onlichamelijke goederen = dienst ROERENDE GOEDEREN EN NIEUWE GEBOUWEN In principe roerende en onroerende goederen o Maar vrijstellingen (art. 44, 3, 1 WBTW) -> de facto alleen levering van nieuwe gebouwen o Onroerende goederen = problematisch Niet echt consumptiegoederen Daarom vroeger dubbele beperking Enkel levering nieuwe gebouwen Bijzondere omschrijving belastingplichtige in onroerende sector Huidige wet: onderscheid blijft, maar vloeit voort uit vrijstellingen Huidige regeling o Moet gaan om levering onder bezwarende titel nieuwe gebouwen (geen gronden) o Door een BTW-belastingplichtige Belastingplichtigen van rechtswege: beroepsoprichters en beroepshandelaars in nieuwe gebouwen (maar de facto alleen beroepsoprichters) Toevallige belastingsplichtige; vervreemding nieuw gebouw door andere categorie Noodzakelijkerwijs gevolg van een optie, soms zelfs vereist (2) Levering Overdracht/overgang van macht om als eigenaar over een goed te beschikken (art. 10, 1 WBTW) o O.a. feit waarbij een goed ter beschikking wordt gesteld van verkrijger o Economisch begrip Aantal gelijkstellingen o Eigendomsoverdracht op basis van opeising Academiejaar samenvatting - Jeroen De Mets 4

5 2 Diensten o Afgifte op grond van maakloonwerk (=iets vervaardigen met door opdrachtgever verstrekte materialen) o Inbreng in vennootschap Maar uitz art. 11 WBTW (+breder): geen levering als overdracht algemeenheid/bedrijfstak als overnemer verschuldigde BTW zou kunnen aftrekken wordt geacht persoon overdrager voort te zetten Vroeger: limitatieve opsomming van diensten Nu: elke handeling die geen levering van een goed is (art. 18, 1, lid 1 WBTW) o Onder bezwarende titel o Geen schadevergoedingen o Ook heel wat diensten verricht aan zichzelf (art. 19 WBTW) 3 Invoer uit derde landen Invoer lichamelijke roerende goederen (onroerende goederen = technisch onmogelijk) o Iedereen o Zelfs als eigen goederen < bestemmingslandbeginsel: enkel BTW in land van verbruik o gevolg: vrijstelling in geval van uitvoer 4 Intracommunautaire verwerving Invoer vanuit andere EU-lidstaat (maar gezien interne markt andere benaming) 5. De belastbare grondslag Art WBTW: alles wat leverancier verkrijgt of moet verkrijgen Talloze uitzonderingen Tegenprestatie niet in geld -> kijken naar normale waarde 6. Tarieven Normaal: 21% (KB nr. 20, 20 juli 1970) Uitzonderingen o Levensnoodzakelijke leveringen/diensten: 6% o Horeca: 6% o 12% voor bepaalde andere diensten/leveringn (bv. luiers, margarine) 7. Vrijstellingen A. Algemeen Art WBTW: twee soorten vrijstellingen o Uitvoering en intracommunautaire levering o Andere vrijstellingen Strikt gezien: zou betekenen dat een verrichting geen effect BTW ondergaat, dus: o Recuperatie voorbelasting Academiejaar samenvatting - Jeroen De Mets 5

6 o Vrijstelling plicht BTW aan te rekenen o Vrijstelling formaliteiten Maar bestaat niet zo Voor tussenpersoon is BTW in principe geen last: dus hoe vrijstelling voor hen? B. Overzicht 1 Vrijstelling ter zake van uitvoer buiten de EU en intracommunautaire levering Ratio: BTW = verbruiksbelasting Concreeet: o Op prijs uitvoergoederen geen BTW (wel aftrek voorbelasting) o Land van bestemming heft BTW Intracommunautaire levering o Levering buiten België maar binnen EU o Afnemer =/= verkoper o Naar belastingplichtige of niet-belastingsplichtige rechtspersoon Maar in feite: geen werkelijke uitvoering -> beter: nultarief 2 Andere vrijstellingen Art. 44 BTW: hele reeks vrijstellingen Geen recht op aftrek voorbelasting, eerder uitsluitingen uit toepassingsgebied (verbreking ketting) Concreet: beroepsuitoefenaars = eindconsumenten o Rekenen geen BTW aan o Trekken geen voorbelasting af 8. Aftrek van de voorbelasting Art WBTW o Principe: elke maand verrekening betaalde ontvangen BTW Ook driemaandelijkse aangifte mogelijk, met voorschot o Meer ontvangen dan betaald: Verschil in schatkist o Meer betaald dan ontvangen: overdracht naar volgend tijdvak (art. 47, lid 2 WBTW) of terugbetaling staat (art. 76, è1 WBTW) Voorwaarden o Belastingplichtige gebruikte goederen/diensten voor verrichting van belastbare of sommige vrijgestelde handelingen o Belastingplichtige heeft factuur o Opm: recht op aftrek ontstaat op moment dat BTW verschuldigd is Volledige uitsluiting van aftrekbaarheid o Gebruik voor privébehoeften o Het verrichting van niet-belastbare en (de meeste) vrijgestelde handelingen o Levering van o.a. tabaksfabrikaten, onthaalkosten, Beperking voor auto s o Aftrek BTW mag nooit hoger zijn dan 50% (art. 45, 2, lid 1 WBTW), behoudens reeks uitzonderingen De gemengde BTW-belastingsplichtige o Oefent twee activiteiten uit, respectievelijk met en zonder aftrek van voorbelasting o Aftrek slechts proportioneel Academiejaar samenvatting - Jeroen De Mets 6

7 Herziening ter zake van bedrijfsmiddelen o Betaalde BTW voor levering bedrijfsmiddelen: integraal aftrekbaar Als effectief voor bedrijfsdoeleinden gebruikt o Anders: herziening binnen 5 jaar (soms 10 of 15) (modaliteiten in KB) Telkens als wanneer aftrek geen reden van bestaan heeft o Bedrijfsmiddelen = duurzame goederen voor bedrijfsdoeleiden, die doorgaans afgeschreven worden Academiejaar samenvatting - Jeroen De Mets 7