DOLGOZ, 10 april 2014 BPUG

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "DOLGOZ, 10 april 2014 BPUG"

Transcriptie

1 DOLGOZ, 10 april 2014 BPUG

2 Inhoud Introductie P3O Wijzigingen ten opzichte van 2008 Een business Case voor je P3O Opdracht: Argumenten Opdracht: KPI-meting 2

3 Wat is P3O P3O staat voor: Project-, Programma- en Portfolio Office: Een ondersteuningsstructuur voor het doorvoeren van veranderingen op alle niveaus in de organisatie P3O methode: De methode die je helpt om een P3O in de organisatie in te richten Introductie P3O 3

4 Wat doet het P3O Het P3O is een ondersteuningsbureau en levert derhalve ondersteunende diensten Diensten die de P3O levert: Procesbegeleiding Informatieverzameling Analyse van gegevens t.b.v. besluitvorming Ondersteuning bij opstart, inrichting, uitvoering, afsluiting van projecten, programma s en portfolio s Introductie P3O 4

5 Het P3O-model Dit is een model dat structuur biedt door het: eenduidig, centraal en overzichtelijk beheren van actuele en gevalideerde (management)informatie toewijzen van capaciteit o.b.v. strategische prioriteiten verbinden van lijncapaciteit met de volledige projectenportfolio van de organisatie valideren van capaciteitsverdeling en baten die een projectenportfolio moet opleveren 5 Introductie P3O

6 P3O model (voorbeeld) Bedrijfsportfoliobureau (permanent) Hub portfoliobureau (permanent) Hub portfoliobureau (permanent) Kennis- centrum Programmabureau (tijdelijk) Projectbureau (tijdelijk) 6 Introductie P3O

7 Inhoud Introductie P3O Wijzigingen ten opzichte van 2008 Een business Case voor je P3O Opdracht: Argumenten Opdracht: KPI-meting 7

8 Verschillen met versie 2008 Er is meer aandacht voor het Portfolio niveau Voorheen kon een programmabureau permanent zijn, dit is niet meer zo, programma s zijn immers ook een tijdelijke organisatievorm Portfolio is integraal onderdeel van het veranderproces en daarom ook integraal onderdeel geworden van de methode Foundation examen is aangepast: 60 minuten (was 40) 75 meerkeuzevragen, geslaagd bij 35 punten Wijzigingen t.o.v versie 8

9 P3O en MoP Cycli Portfolio definiëren Portfolio realisatie Categoriseren Identificeren Batenmanagement Financieel Beheersing management Prioriteren Balanceren Plannen Organisatorische energie Capaciteitsmanagement Besturing Risico management Stakeholder management Wijzigingen t.o.v versie 9

10 Besturingsmodel bedrijfsveranderingen De juiste projecten en programma s doen Business change strategy Doen we de goede dingen? Business change design Doen we die dingen op de goede manier? Validatie en verificatie Busine ss change besturi ng Business change value Worden de baten gerealiseerd? Business change delivery Worden resultaten conform afspraken opgeleverd? projecten en programma s juist doen Wijzigingen t.o.v versie 10

11 Organisatie Portfolio, programma, project en P3O Portfoliovoortgangsgroep Portfoliobeslissingsgroep P3O sponser P3O mgt sr. Resource Mgt sr. Pg & P Mgt sr. BAU mgt P3O sponser Directievoorzitter sr. Resource Mgt sr. Pg & P Mgt Portfoliobureau Ontwerp autoriteit Programma bureau Programma manager Senior gebruiker Programmastuurgroep Project stuurgroep Bedrijfsverander manager(s) Senior leverancier Kennis- centrum PM Teammanager Opdrachtgever Projectbureau Opdrachtgever Teamleden Wijzigingen t.o.v versie 11

12 Inhoud Introductie P3O Wijzigingen ten opzichte van 2008 Een business Case voor je P3O Opdracht: Argumenten Opdracht: KPI-meting 12

13 Wat is een Business Case Theoretisch: De zakelijke verantwoording om een project of programma uit te voeren Afkomstig van de klant (Business) Geeft je de mogelijkheid om te toetsen of je project nog levensvatbaar is Praktijk: Kosten/baten analyse Projectmanager stelt hem op en is er verantwoordelijk voor Wordt opgesteld, goedgekeurd en gearchiveerd, nooit meer bekeken Een Business Case voor je P3O 13

14 Waarom een Business Case voor een P3O Een P3O is net als elke afdeling een zakelijke afweging: als een P3O niet genoeg opbrengt, wordt er op bezuinigd of wordt het P3O opgeheven Een P3O wordt bij veel bedrijven gezien als overhead, luxe, administratief, handjes; de Business Case voor de P3O laat zien wat het nog meer is De batenrealisatie voor een P3O is in veel gevallen niet duidelijk. Expliciet vooraf de batenrealisatie plannen en zichtbaar maken helpt bij het verkrijgen van draagvlak De verwachtingen van de klant(en) worden in kaart gebracht en omgezet naar een zakelijke rechtvaardiging. Dit is goed voor de klant, de medewerker en het P3O De Business Case maakt meetbaar of het P3O voldoet Een Business Case voor je P3O 14

15 Positie van het P3O De wijze waarop je met de opdrachtgever de Business Case ontwikkeld is sterk afhankelijk van de positie van het P3O Een Business Case voor je P3O 15

16 Positie van het P3O De wijze waarop je met de opdrachtgever de Business Case ontwikkeld is sterk afhankelijk van de positie van het P3O Mogelijkheden: Ingebed in de verander organisatie (PPP): Op alle niveau s wordt PMO werk uitgevoerd Per niveau takenpakket Weinig samenhang en moeilijk centraal aan te sturen Portfolio PMO Directie Programma Portfolio PMO PMO Programma Project PMO Project Een Business Case voor je P3O 16

17 Positie van het P3O De wijze waarop je met de opdrachtgever de Business Case ontwikkeld is sterk afhankelijk van de positie van het P3O Mogelijkheden: Ingebed in de verander organisatie (PPP) Staf binnen een afdeling Aangestuurd door afdelingsleiding Inspringen waar nodig Centraal dienstenpallet Wisselt over afdelingen heen PMO Afdeling XYZ Financiën Control Uitvoering Een Business Case voor je P3O 17

18 Positie van het P3O De wijze waarop je met de opdrachtgever de Business Case ontwikkeld is sterk afhankelijk van de positie van het P3O Mogelijkheden: Ingebed in de verander organisatie (PPP) Staf binnen een afdeling Afzonderlijke afdeling: Centraal gestuurd PMO FO Gedetacheerd Portfolio A PMO FO gedetacheerd Directie Afdeling XYZ Frontoffice Autonoom, centraal dienstenpakket, cafetariamodel voor klant Detachering naar andere organisatiedelen PMO Backoffice Een Business Case voor je P3O 18

19 Positie van het P3O De wijze waarop je met de opdrachtgever de Business Case ontwikkeld is sterk afhankelijk van de positie van het P3O Mogelijkheden: Ingebed in de verander organisatie (PPP) Staf binnen een afdeling Afzonderlijke afdeling Staf boven de veranderorganisatie (Directieniveau): Geen bemoeienis op lager niveau Strategische ondersteuning Weinig tot geen handjes Lager niveau PMO door vrager zelf in te regelen PMO Portfolio 1 Project X Directie Programma A Portfolio 2 Project Y Programma B Project Z Een Business Case voor je P3O 19

20 Gewenste situatie Bestaande situatie beschrijven. Deze moet migreren naar gewenste situatie Een Business Case voor je P3O 20

21 Gewenste situatie Bestaande situatie beschrijven. Deze moet migreren naar gewenste situatie Een Business Case voor je P3O 21

22 Gewenste situatie Bestaande situatie beschrijven. Deze moet migreren naar gewenste situatie Als (beoogd) manager P3O moet je zelf een beeld hebben van de door jou gewenste situatie Dit is niet noodzakelijkerwijs de situatie die je opdrachtgever wenst Breng maximaal mogelijke in kaart Geef de alternatieven die je ziet aan de OG Werk de gekozen situatie uit zodat je OG weet wat te verwachten en wat hij/zij moet verdedigen (Te) weinig ambitie Realiseerbaar deel P3O (Te) veel ambitie Een Business Case voor je P3O 22

23 Kosten/Baten van een P3O De kosten/baten analyse in een Business Case is vaak een van de belangrijkste onderdelen tot besluitvorming Een P3O is niet altijd heel makkelijk uit te drukken in uro s. Het P3O is Ondersteunend en dus draagt het niet bij aan het eindproduct????? De baten van de P3O moet je ophalen bij de OPDRACHTGEVER. Deze heeft immers de behoefte aan een P3O en weet dus ook wat de baten zijn die het P3O moet opleveren Denk niet alleen in financiële baten, de baten op het gebied van procesverbetering, efficiency, specialisatie zijn vaak niet financieel te maken, maar wel meetbaar Een Business Case voor je P3O 23

24 Voorbeeld dienstenpallet Een Business Case voor je P3O 24

25 Eindresultaat Iedereen weet waarom het P3O ingericht wordt/is Geen discussie over bestaansrecht P3O is niet automatisch een slachtoffer bij bezuinigingen En. Een Business Case voor je P3O 25

26 Inhoud Introductie P3O Wijzigingen ten opzichte van 2008 Een business Case voor je P3O Opdracht: Argumenten Opdracht: KPI-meting 26

27 Opdracht: Argumenten Zet zoveel mogelijk redenen op een rij om GEEN P3O te implementeren in je organisatie. Per reden: Weerleg deze met steekhoudende argumenten Opdracht 27

28 Opdracht: KPI-meting Zet een structuur op waarbij je de KPI s definieert van het P3O in jullie organisatie, waarbij je een meting kunt doen en hoe je rapporteert en aan wie. Let op de 3 niveaus van het P3O Opdracht 28

29 Argumenten om geen P3O te implementeren PMO is alleen op projectniveau nodig, het management kan zelf best bepalen wat nodig is Management kan alleen bepalen wat nodig is als ze inzicht hebben in alle projecten, hun doelen, kosten, bijdrage aan strategische doelstellingen Administratie van projecten en programma s is al geregeld Daarmee heb je nog geen analyse over de totale projectenportfolio Administratie is niet het enige wat de P3O regelt Is toch alleen maar overhead.. Ontwikkeling van de Business Case 29

30 KPI s Alle projecten volgen het zelfde proces Meting door 0-meting vanuit de interne rapportages PMO s op projectniveau Administratie van projecten is vergelijkbaar Centrale rapportage over de administratie en hygiëne van de projecten Alle projecten dragen bij aan de doelen van het programma Matrix doelen programma en doel project uit de BuCa van het project Prioritering projecten is helder Prioriteitenmatrix binnen Portfoliobeheer Alle contracten zijn direct inzichtelijk Rapportage facturen zonder contract Alle facturen zijn direct inzichtelijk Centrale administratie van facturen (en financiën). Responsetijd voor opvragen factuur meetbaar Overzicht Facturen te laat geboekt Alle wijzigingen per project zijn direct inzichtelijk met impact op de omgeving Strakke wijzigingsadministratie en maandelijkse rapportage Ontwikkeling van de Business Case 30

31 Vragen nu Of later Wijnand Lens Twitter Linked In Contact 31

DOLGOZ, 7 maart 2013 PMO-congres WIN Project Support

DOLGOZ, 7 maart 2013 PMO-congres WIN Project Support DOLGOZ, 7 maart 2013 PMO-congres WIN Project Support Inhoud Wat is een Business Case Waarom een Business Case voor een PMO Ontwikkeling van de PMO Business Case Positie van het PMO Gewenste situatie Kosten/Baten

Nadere informatie

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016 Portfoliomanagement Management in Motion 7 maart 2016 PMO Institute Julianalaan 55 3761 DC Soest I: www.pmoinstitute.com I: www.thinkingportfolio.nl E: info@pmoinstitute.com Tjalling Klaucke E: tj.klaucke@pmoinstitute.com

Nadere informatie

ALS ORGANISATIE IN SHAPE MET P3O Judith Engelberts

ALS ORGANISATIE IN SHAPE MET P3O Judith Engelberts ALS ORGANISATIE IN SHAPE MET P3O 29-03-2018 Judith Engelberts Programma: 1. P3O; wat en waarom? 2. Welk P3O modellen zijn er en welke past bij mijn organisatie? 3. Welke dienstverlenening kent het P3O?

Nadere informatie

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016 Portfoliomanagement Management in Motion 7 maart 2016 PMO Institute Julianalaan 55 3761 DC Soest I: www.pmoinstitute.com I: www.thinkingportfolio.nl E: info@pmoinstitute.com Tjalling Klaucke E: tj.klaucke@pmoinstitute.com

Nadere informatie

Global Project Performance

Global Project Performance Return on investment in project management PMO IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. PMO PROJECT MANAGEMENT OFFICE Een Project Management Office voorziet projecten,

Nadere informatie

Samenwerken aan resultaat met product-portfoliomanagement

Samenwerken aan resultaat met product-portfoliomanagement Samenwerken aan resultaat met product-portfoliomanagement PRODUCT- PORTFOLIO- MANAGEMENT; WAAROM? Myriam van Rooij Directeur KNMI Van stuurman in de mist naar kapitein met helder zicht Het KNMI is een

Nadere informatie

Het PMO van PostNL IT

Het PMO van PostNL IT Het PMO van PostNL IT WIN PMO Congres Blik op een kleurrijk PMO Alex Palma, manager IT Projecten 13-03-2014 Wat willen we jullie vertellen? Positionering van projectenorganisatie Waarom een PSO? Implementatiestrategie

Nadere informatie

Global Project Performance

Global Project Performance Return on investment in project management PMO PROJECTSTART-UPS IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. PMO PROJECT MANAGEMENT OFFICE Een Project Management Office voorziet

Nadere informatie

Project Portfolio Management. Doing enough of the right things

Project Portfolio Management. Doing enough of the right things Project Portfolio Management Doing enough of the right things BPUG, Hilversum, 24 juni, 2015 Inhoud 1 2 3 4 Introductie Het belang van portfolio management Project portfolio management volgens MoP 3a 3b

Nadere informatie

BPUG: Hét platform voor het toepassen van PRINCE2, MSP, P3O, M_o_R, MoP & MoV in Nederland

BPUG: Hét platform voor het toepassen van PRINCE2, MSP, P3O, M_o_R, MoP & MoV in Nederland BPUG: Hét platform voor het toepassen van PRINCE2, MSP, P3O, M_o_R, MoP & MoV in Nederland PRINCE2, MSP, M_o_R, P3O, MoP & MoV are Registered Trade Marks of the Office of Government Commerce Invoering

Nadere informatie

MoP Foundation training

MoP Foundation training MoP Foundation training Tijdens onze MoP Foundation training maakt u op inspirerende wijze kennis met MoP en leert u MoP toepassen op uw eigen portfolio. Onder leiding van onze expert trainers wordt het

Nadere informatie

Verzilveren van de baten. De heilige graal bij projecten en programma s 8-5-2012

Verzilveren van de baten. De heilige graal bij projecten en programma s 8-5-2012 1 Verzilveren van de baten De heilige graal bij projecten en programma s 8-5-2012 Hoofdsponsors Sponsors IPMA-NL Jaarsponsors 3 Workshop Verzilveren van de baten De heilige graal bij projecten en programma

Nadere informatie

BPUG: Hét platform voor het toepassen van PRINCE2, MSP, P3O, M_o_R, MoP & MoV in Nederland

BPUG: Hét platform voor het toepassen van PRINCE2, MSP, P3O, M_o_R, MoP & MoV in Nederland BPUG: Hét platform voor het toepassen van PRINCE2, MSP, P3O, M_o_R, MoP & MoV in Nederland PRINCE2, MSP, M_o_R, P3O, MoP & MoV are Registered Trade Marks of the Office of Government Commerce Centraal PMO:

Nadere informatie

Sturen of Avonturen. Nieuwegein 30 November 2010

Sturen of Avonturen. Nieuwegein 30 November 2010 Sturen of Avonturen Nieuwegein 30 November 2010 1 Agenda Inleiding Projectbesturing Workshop Sturen of Avonturen BREAK Conclusies Workshop De workshop in de praktijk Afronding BORREL 2 Productvernieuwing

Nadere informatie

Dr. Projects Management B.V.

Dr. Projects Management B.V. --009 Dr. Projects Management B.V. Printversie van gepresenteerde beelden van de website www.drprojects.nl Dr. Projects Management Dit is de bundeling van de website presentaties per onderdeel. De diensten

Nadere informatie

PROJECT PORTFOLIO MANAGEMENT WERKEND KRIJGEN.

PROJECT PORTFOLIO MANAGEMENT WERKEND KRIJGEN. PROJECT PORTFOLIO MANAGEMENT WERKEND KRIJGEN. Rob Knechten en Jan Bloem PUG sessie 09-05-2011 Introductie werkend krijgen Welkom Arlande visie op Case ROC Nijmegen Rob Knechten: werkend krijgen Stefanie

Nadere informatie

Global Project Performance

Global Project Performance Return on investment in project management PMO IMPLEMENTATIE IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. PMO PROJECT MANAGEMENT OFFICE Een Project Management Office voorziet

Nadere informatie

BPUG najaar seminar: De rol van PMO in P3 governance. Hier komt tekst Lokale overheid, eigen PMO

BPUG najaar seminar: De rol van PMO in P3 governance. Hier komt tekst Lokale overheid, eigen PMO BPUG najaar seminar: De rol van PMO in P3 governance Hier komt tekst Lokale overheid, Hier eigen komt governance, ook tekst eigen PMO INHOUD 1. INLEIDING 2. ORGANISATIE Gemeente Utrecht Project en Programma

Nadere informatie

Hoe pas je batenmanagement toe in je eigen praktijk?

Hoe pas je batenmanagement toe in je eigen praktijk? Hoe pas je batenmanagement toe in je eigen praktijk? Michiel van der Molen BPUG seminar De Wendbare Organisatie Groep Batenmanagement #BPUG #Batenmanagement Boek Batenmanagement draait om mensen Filmpje

Nadere informatie

Global Project Performance

Global Project Performance Return on investment in project management PMO PROJECT HEALTH CHECKS IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. PMO PROJECT MANAGEMENT OFFICE Een Project Management Office

Nadere informatie

Global Project Performance

Global Project Performance Return on investment in project management PMO ONTWIKKELPLANNEN IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. PMO PROJECT MANAGEMENT OFFICE Een Project Management Office voorziet

Nadere informatie

Werkwijze Verbetering & Vernieuwing (V&V)

Werkwijze Verbetering & Vernieuwing (V&V) Werkwijze Verbetering & Vernieuwing (V&V) Inhoudsopgave Nut en Noodzaak Eerste resultaten Afgestemde werkwijze Wijze van terugkoppeling aan directie 2 Vernieuwing & Verbetering: noodzaak en onderscheid

Nadere informatie

Global Project Performance

Global Project Performance Return on investment in project management PMO PROJECT HANDBOEK IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. PMO PROJECT MANAGEMENT OFFICE Een Project Management Office voorziet

Nadere informatie

Programmabureau. Project portfoliomanagement van ICT projecten

Programmabureau. Project portfoliomanagement van ICT projecten Programmabureau CIO Project portfoliomanagement van ICT projecten Inhoud Introductie Gemeente Rotterdam Omgeving ICT Gemeente Rotterdam Project Portfoliomanagement Opdracht Waar komen we vandaan Huidige

Nadere informatie

Invoeren van een PMO. Hedeman Consulting

Invoeren van een PMO. Hedeman Consulting Invoeren van een PMO Hedeman Consulting Hedeman Consulting biedt praktische hulp bij het verbeteren en inrichten van projectenorganisaties door het uitlijnen van projectenportfolio s, het organiseren van

Nadere informatie

MSPUG Jaarseminar. Het nieuwe MSP

MSPUG Jaarseminar. Het nieuwe MSP MSPUG Jaarseminar Het nieuwe MSP door Bert Hedeman Insights International b.v. Clemens Bon Oppidum 17-04-2008 Agenda Oude en nieuwe MSP Veranderingen examens Veranderingen manual Veranderingen content

Nadere informatie

1Modelexamen 1. Modelexamen 1

1Modelexamen 1. Modelexamen 1 1Modelexamen 1 Het examen PRINCE2 Foundation wordt in Nederland afgenomen door Stichting EXIN. Om u voor te bereiden op het examen is er een representatief modelexamen bijgevoegd. Het examen bestaat uit

Nadere informatie

Eenvoud & running on Best Practices. BPUG Sessie Management of Portfolios 13 september 2011 Ruud Peltzer

Eenvoud & running on Best Practices. BPUG Sessie Management of Portfolios 13 september 2011 Ruud Peltzer Eenvoud & running on Best Practices BPUG Sessie Management of Portfolios 13 september 2011 Ruud Peltzer Road to success; portfolio management? De oplossing: Principal Toolbox? Integrale oplossing voor

Nadere informatie

Het besturen van portfolio s

Het besturen van portfolio s Het besturen van Hedeman Consulting Hedeman Consulting biedt praktische hulp bij het verbeteren en inrichten van projectenorganisaties door het uitlijnen van projectenportfolios, het organiseren van besluitvorming

Nadere informatie

Verbind uw project met de bedrijfsstrategie Een pleidooi voor Managing Succesfull Programs (MSP)

Verbind uw project met de bedrijfsstrategie Een pleidooi voor Managing Succesfull Programs (MSP) Door: Marcel Otto Verbind uw project met de bedrijfsstrategie Een pleidooi voor Managing Succesfull Programs (MSP) PRINCE2, MSP, M_o_R, P3O, MoP & MoV are Registered Trade Marks of the Office of Government

Nadere informatie

Insights Consultancy & Academy. Insights Zorg

Insights Consultancy & Academy. Insights Zorg 1 Insights Consultancy & Academy Insights Zorg Insights Academy Praktijkleergangen Maatwerk workshops Gecertificeerde trainingen Insights Consultancy Projectmanagement is de competentie van de hele organisatie!

Nadere informatie

Inhoud. 1. Even voorstellen. 2. Doel van deze sessie. 3. Veranderende omgeving bij de Nationale Politie. 4. Nationale Politie. 5. Portfoliomanagement

Inhoud. 1. Even voorstellen. 2. Doel van deze sessie. 3. Veranderende omgeving bij de Nationale Politie. 4. Nationale Politie. 5. Portfoliomanagement Inhoud 1. Even voorstellen 2. Doel van deze sessie 3. Veranderende omgeving bij de Nationale Politie 4. Nationale Politie 5. Portfoliomanagement 6. Sturen op resultaat effectmeting 7. Next Practices? 8.

Nadere informatie

Trefdag ZORG. Meer resultaten. door strategische inzet. van middelen

Trefdag ZORG. Meer resultaten. door strategische inzet. van middelen Trefdag ZORG Meer resultaten door strategische inzet van middelen September 2013 Francis Manas fm@amelior.be Herkenbaar? Aantal projecten neemt toe Projecten zonder link met doelen organisatie: geen fit

Nadere informatie

Optimaliseren afsluiten rapportage proces: juist nu!

Optimaliseren afsluiten rapportage proces: juist nu! 18 Optimaliseren afsluiten rapportage proces: juist nu! Belang van snelle en betrouwbare informatie groter dan ooit Drs. Wim Kouwenhoven en drs. Maarten van Delft Westerhof Drs. W.P. Kouwenhoven is manager

Nadere informatie

PORTFOLIO CANVAS Het oogsten van projecten en programma s die bijdragen aan organisatiedoelstellingen

PORTFOLIO CANVAS Het oogsten van projecten en programma s die bijdragen aan organisatiedoelstellingen PORTFOLIO CANVAS Het oogsten van projecten en programma s die bijdragen aan organisatiedoelstellingen PORTFOLIO CANVAS WAT IS HET Het Portfolio Canvas helpt uw organisatie op basis van haar missie, visie

Nadere informatie

Contractmanagement bij NS Mirjam Kop/André Mulder

Contractmanagement bij NS Mirjam Kop/André Mulder Contractmanagement bij NS Mirjam Kop/André Mulder Wij helpen u graag Onze medewerkers staan voor u klaar om u een goede reis te bezorgen Agenda Even voorstellen Wat is contractmanagement Hoe heeft NS dit

Nadere informatie

Projectmanagement De rol van een stuurgroep

Projectmanagement De rol van een stuurgroep Projectmanagement De rol van een stuurgroep Inleiding Projecten worden veelal gekenmerkt door een relatief standaard projectstructuur van een stuurgroep, projectgroep en enkele werkgroepen. De stuurgroep

Nadere informatie

Het Foundation examen

Het Foundation examen Het Foundation examen Proefexamen 1 - Nederlands Mei 2012 Multiple Choice 40 minuten Instructies 1. Getracht moet worden om alle 50 vragen te beantwoorden. 2. Alle vragen moeten op het bijgeleverde antwoordblad

Nadere informatie

Gratis inkijk exemplaar! STAKEHOLDERS. - Strategiekaart & communicatieplan

Gratis inkijk exemplaar! STAKEHOLDERS. - Strategiekaart & communicatieplan Gratis inkijk exemplaar! STAKEHOLDERS - Strategische analyse - Stakeholdermapping - Strategiekaart & communicatieplan 2018 leansixsigmatools.nl versie 1.00-2018 Dit werk is gelicenseerd onder een Creative

Nadere informatie

Project Management: Introductie tot Prince2

Project Management: Introductie tot Prince2 Bijeenkomst Detaco professionals Project Management: Introductie tot Prince2 Stefan van Duren 22 september 2011 Het Turfschip Etten-Leur Gebaseerd op het boek Projectmanagement op basis van PRINCE2 Editie

Nadere informatie

Insights Zorg. Uw partner in ehealthimplementatie

Insights Zorg. Uw partner in ehealthimplementatie Insights Zorg Uw partner in ehealthimplementatie Social Return on Investment Plan van Aanpak maatschappelijke business case ehealth Doel professionaliseren van investeringsbeslissingen opbouwen van kennis

Nadere informatie

CV CygnusZ Pagina ${page}

CV CygnusZ Pagina ${page} Edwin 01-06-2019 Projectmanager Profiel Senior Project manager met veel ervaring in zowel de business kant als de technische IT. Dankzij een technische achtergrond zijn business uitdagingen goed te plaatsen

Nadere informatie

Het Foundation examen

Het Foundation examen Het Foundation examen Uitleg Proefexamen 1 - Nederlands Mei 2012 1 Syllabus onderwerp:ov0101.2 - Overview and Principles LL1: Onthoud de doelen van portfoliomanagement. a) Juist: Portfoliomanagement stelt

Nadere informatie

Portfoliomanagement software van Thinking Portfolio

Portfoliomanagement software van Thinking Portfolio Portfoliomanagement software van Thinking Portfolio Eenvoudig in gebruik Snelle implementatie Betrouwbaar in de cloud Vast maandbedrag Onbeperkt aantal gebruikers PMO Portfoliomanagement Programma s en

Nadere informatie

Prince User Group Nederland

Prince User Group Nederland Prince User Group Nederland De autoriteit voor het toepassen van PRINCE2 in Nederland PRINCE2 is a Registered Trade Mark of the Office of Government Commerce in the United Kingdom and other countries Profielen

Nadere informatie

Waarde creatie door Contract Management

Waarde creatie door Contract Management Waarde creatie door Contract Management Value Next voor opdrachtgever en opdrachtnemer Herman van den Hoogen M: 06-53.96.36.14 www.hoogen- Procurement.com Nick Piscaer M: 06-37.60.03.12 nick.piscaer@ziggo.nl

Nadere informatie

Integraal referentiemodel PMO-competenties

Integraal referentiemodel PMO-competenties Beschrijving functies, rollen en competentieprofielen -medewerkers Integraal referentiemodel -competenties oorvoeren van veranderingen wordt meer en meer een constante factor binnen organisaties. Hierdoor

Nadere informatie

Programme Power. De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie

Programme Power. De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie Programme Power De weg van Portfoliomanagement naar Programmaregie Agenda Introductie Stedin Historie van Project- en Portfoliomanagement Van Portfoliomanagement naar Programmaregie Waar staan we nu Oog

Nadere informatie

BIJLAGE A: Projectbeheersing Investeringsagenda

BIJLAGE A: Projectbeheersing Investeringsagenda BIJLAGE A: Projectbeheersing Investeringsagenda Inleiding In de aanbiedingsbrief bij de 17 e Halfjaarsrapportage Belastingdienst in april j.l. werd de inhoudelijke voortgang van de Investeringsagenda (IA)

Nadere informatie

PLANET AGILE 17E BPUG SEMINAR

PLANET AGILE 17E BPUG SEMINAR PLANET AGILE 17E BPUG SEMINAR. Lean toegepast op PRINCE2 Projectmanagement is waste (maar noodzakelijk) Martin van Borselaer Mens-, organisatie- en procesverbeteraar Projectmanager/verandermanager & coach

Nadere informatie

Whitepaper implementatie workflow in een organisatie

Whitepaper implementatie workflow in een organisatie Whitepaper implementatie workflow in een organisatie Auteur: Remy Stibbe Website: http://www.stibbe.org Datum: 01 mei 2010 Versie: 1.0 Whitepaper implementatie workflow in een organisatie 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Introductie Cost Management CBS. Leny Werkhoven Directeur Centrale Bedrijfsvoering

Introductie Cost Management CBS. Leny Werkhoven Directeur Centrale Bedrijfsvoering Introductie Cost Management CBS Leny Werkhoven Directeur Centrale Bedrijfsvoering september 2007 A G E N D A CBS Aanleiding Doelstelling Uitgangspositie Theoretisch kader Waar staat CBS nu Vervolgstappen

Nadere informatie

PRINCE2 Foundation Kandidaatsyllabus

PRINCE2 Foundation Kandidaatsyllabus 1 PRINCE2 Foundation Kandidaatsyllabus Juli 2017 Inleiding 2 De PRINCE2 Foundation-kwalificatie is bedoeld voor projectmanagers en aspirantprojectmanagers. Het is ook relevant voor andere belangrijke medewerkers

Nadere informatie

Een duivelse samenwerking (Projectmanagement vs. Testmanagement) Albrie Beemer & Erik Bits 18 april 2012

Een duivelse samenwerking (Projectmanagement vs. Testmanagement) Albrie Beemer & Erik Bits 18 april 2012 Een duivelse samenwerking (Projectmanagement vs. Testmanagement) Albrie Beemer & Erik Bits 18 april 2012 Het duivelsvierkant Agenda Introductie 19.00u 19.10u Klassiek Projectmanagement: Prince 2 Testmanagement:

Nadere informatie

Het beheersen van de veranderinitiatieven in uw organisatie met behulp van Management of Portfolios

Het beheersen van de veranderinitiatieven in uw organisatie met behulp van Management of Portfolios Het beheersen van de veranderinitiatieven in uw organisatie met behulp van Management of Portfolios De wereld is dynamisch, het lijkt wel alsof alles alleen nog draait om veranderen. Nieuwe internationale

Nadere informatie

Waardegestuurd Contractmanagement

Waardegestuurd Contractmanagement Waardegestuurd Contractmanagement Wat is de effectiviteit van úw Inkoop- en Contractmanagement? Augustus 2015 Ontwikkeling in Inkoop & Contractmanagement Uit Onderzoek van de IACCM (International Association

Nadere informatie

Best Practice Seminar 14 NOVEMBER 2013

Best Practice Seminar 14 NOVEMBER 2013 Best Practice Seminar 14 NOVEMBER 2013 14.00: Welkom Best Practice Seminar 14.10: Centraal PMO als middelpunt van projecten en programma s Yvonne Veenma, Stedin 14.50: Pauze 15.30: Governance in een Enterprise

Nadere informatie

INVOEREN PRINCE 2 BIJ BEELD EN GELUID

INVOEREN PRINCE 2 BIJ BEELD EN GELUID INVOEREN PRINCE 2 BIJ BEELD EN GELUID Geert Wissink. 11 oktober 2012, BPUG Seminar 1 2 AGENDA 1. ACHTERGROND 2. ORGANISATIE 3. PROJECTEN & PROGRAMMA S 4. TAILORING PRINCE 2 5. LESSONS LEARNED & ISSUES

Nadere informatie

Project Portfolio Management Altijd en overal inzicht PMO

Project Portfolio Management Altijd en overal inzicht PMO Project Portfolio Management Altijd en overal inzicht PMO Een eenvoudige en toegankelijke oplossing Thinking Portfolio is een snel te implementeren software applicatie. Een krachtig web-based hulpmiddel

Nadere informatie

STAKEHOLDERS. Van strategie naar implementatie leansixsigmatools.nl versie

STAKEHOLDERS. Van strategie naar implementatie leansixsigmatools.nl versie STAKEHOLDERS Van strategie naar implementatie. 2018 leansixsigmatools.nl versie 2.00-2019-2020 Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationaal licentie.

Nadere informatie

P3M3 Self Assessment. Portfolio, Programma en Project Maturity Model

P3M3 Self Assessment. Portfolio, Programma en Project Maturity Model P3M3 Self Assessment Portfolio, Programma en Project Maturity Model Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Introductie... 2 1. Management Control... 5 2. Benefits Management... 6 3. Financieel Management...

Nadere informatie

Maakt draagvlak meetbaar V2.0

Maakt draagvlak meetbaar V2.0 Maakt draagvlak meetbaar V2.0 Wat is de impact als jouw verandertrajecten niet het gewenste voordeel leveren? Investering? Concurrentiepositie? Imago? Loopbaan? Klanten? Het succes van projecten wordt

Nadere informatie

DE WENDBARE ORGANISATIE

DE WENDBARE ORGANISATIE DE WENDBARE ORGANISATIE 16E BPUG SEMINAR 4 JUNI 2013 PRINCE2, MSP, MoP, M_o_R, MoV and P30 PRINCE2, MSP, MoP, M_o_R, MoV and P30 2 Wat is een pop-up shop? Een tijdelijk winkel die opeens ergens verschijnt,

Nadere informatie

3 Management van ICT-kosten en baten

3 Management van ICT-kosten en baten 3 Management van ICT-kosten en baten Stand van zaken in de woningcorporatiesector Patrick van Eekeren en Menno Nijland Het bepalen van de hoogte van de ICT-kosten (en baten), bijvoorbeeld door gebruik

Nadere informatie

Introductie. Functie: Programmamanager. Functie: Hoofd Programma-en Portfoliomanagement (toenmalig)

Introductie. Functie: Programmamanager. Functie: Hoofd Programma-en Portfoliomanagement (toenmalig) Introductie Functie: Hoofd Programma-en Portfoliomanagement (toenmalig) Huidig werkterrein: Integrated Control Framework Voorheen: Verkoop REAAL aan Anbang Diverse lijnfuncties Integratie AXA binnen REAAL

Nadere informatie

Stemmen van de enterprise architect in besluitvorming

Stemmen van de enterprise architect in besluitvorming Stemmen van de enterprise architect in besluitvorming Paul Oude Luttighuis EAM 2014 The Voice of the Architect Houten, 22 mei 2014 Rode draad enterprise architecten in context architectuur van informatiemanagement

Nadere informatie

HRM SCORECARD. PRESENTATIE/WORKSHOP WATCH-Consultancy in samenwerking met REEF/deelt kennis Woensdag 17 november 2010

HRM SCORECARD. PRESENTATIE/WORKSHOP WATCH-Consultancy in samenwerking met REEF/deelt kennis Woensdag 17 november 2010 HRM-scorecard HRM SCORECARD PRESENTATIE/WORKSHOP WATCH-Consultancy in samenwerking met REEF/deelt kennis Woensdag 17 november 2010 Een korte introductie Wat doet WATCH-Consultancy op het gebied van HRM-Consultancy?

Nadere informatie

Projectmanagement: De basisprincipes? Het nut?

Projectmanagement: De basisprincipes? Het nut? Projectmanagement: De basisprincipes? Het nut? Wat is een project? Heeft een doel dat bijdraagt tot resultaten van de organisatie Is eenmalig Heeft uniek resultaat Beperkt in tijd, met een duidelijk begin

Nadere informatie

Whitepaper. www.facto.nl. De regiepiramide ontsluierd

Whitepaper. www.facto.nl. De regiepiramide ontsluierd De regiepiramide ontsluierd Inleiding Regie is een veelgebruikte term voor een vorm van organiseren in het facilitaire werkveld. Toch is het lang niet altijd duidelijk wat er precies onder moet worden

Nadere informatie

Radboudumc online: Hoe stel je de patiënt centraal in een omnichannel oplossing? Mobile Healthcare Event 24 november 2017 Yno Papen

Radboudumc online: Hoe stel je de patiënt centraal in een omnichannel oplossing? Mobile Healthcare Event 24 november 2017 Yno Papen Radboudumc online: Hoe stel je de patiënt centraal in een omnichannel oplossing? Mobile Healthcare Event 24 november 2017 Yno Papen Inleiding Het Radboudumc is een vooruitstrevend en innovatief universitair

Nadere informatie

Projectopdracht - Programmamanager Business Case Bedrijfsvoering

Projectopdracht - Programmamanager Business Case Bedrijfsvoering Projectopdracht - Programmamanager Business Case Bedrijfsvoering De gemeenten Maasgouw, Echt-Susteren en Roerdalen (de MER-gemeenten met totaal circa 80.000 inwoners) hebben de ambitie om verdergaand te

Nadere informatie

Public Value Een introductie

Public Value Een introductie Public Value Een introductie Zwolle, 3 oktober 2018 Gerwin Nijeboer waarde creëren in het gemeenschappelijk belang voor het welzijn van het individu en de samenleving. Belangrijk: Public is NIET gelimiteerd

Nadere informatie

IT PMO. Ontwikkeling van een PMO bij een netbeheerder. 13 maart 2014 Ronald Middelkamp. Ronald Middelkamp Alliander IT, P&PD, PMO

IT PMO. Ontwikkeling van een PMO bij een netbeheerder. 13 maart 2014 Ronald Middelkamp. Ronald Middelkamp Alliander IT, P&PD, PMO IT PMO Ontwikkeling van een PMO bij een netbeheerder 13 maart 2014 Ronald Middelkamp Ronald Middelkamp Alliander IT, P&PD, PMO Even voorstellen Alliander is een energienetwerkbedrijf, een groep waarin

Nadere informatie

Project Portfolio Management (PPM) Software: een stap vooruit naar meer wendbaarheid

Project Portfolio Management (PPM) Software: een stap vooruit naar meer wendbaarheid Project Portfolio Management (PPM) Software: een stap vooruit naar meer wendbaarheid Inleiding Doordat veel organisaties het met minder budget (geld en resources) moeten stellen is er een steeds grotere

Nadere informatie

Prestatiecontracten, de toekomst? Ap Borsje 06-51398334 Koert Meuldijk 06-51398322 Senior consultants exploitatie

Prestatiecontracten, de toekomst? Ap Borsje 06-51398334 Koert Meuldijk 06-51398322 Senior consultants exploitatie Prestatiecontracten, de toekomst? Ap Borsje 06-51398334 Koert Meuldijk 06-51398322 Senior consultants exploitatie Quadrance Wat is Quadrance en wie zijn wij? Adviesbureau vastgoed exploitatie: 16 medewerkers,

Nadere informatie

Batenmanagement. Duurzame verbinding tussen programma en lijn. PGM Open 2013 Patrick Mulder 7 februari 2013. Batenmanagement - Patrick Mulder

Batenmanagement. Duurzame verbinding tussen programma en lijn. PGM Open 2013 Patrick Mulder 7 februari 2013. Batenmanagement - Patrick Mulder Batenmanagement Duurzame verbinding tussen programma en lijn PGM Open 2013 Patrick Mulder 7 februari 2013 Agenda Waarom batenmanagement? Wat is batenmanagement? Hoe ziet batenmanagement eruit? Do s en

Nadere informatie

In een keten gaat het om de verbindingen, niet om de schakels.

In een keten gaat het om de verbindingen, niet om de schakels. Verbindingsmodel IV Serviceketen Theo Thiadens en Adri Cornelissen In een keten gaat het om de verbindingen, niet om de schakels. Verbindingsmodel IV Serviceketen Theo Thiadens Alleen een organisatie die

Nadere informatie

MAATWERK OPLEIDINGEN 10 basisopleidingen 19 Modules Kies & Mix

MAATWERK OPLEIDINGEN 10 basisopleidingen 19 Modules Kies & Mix WIN TRAININGEN MAATWERK OPLEIDINGEN 10 basisopleidingen 19 Modules Kies & Mix 10 Basisopleidingen PMO, de start-up Prince II Foundation IPMA PMO P3O Foundation IPM voor de projectbeheerser Leading SAFe

Nadere informatie

Raamwerk voor het inrichten van de veranderorganisatie met behulp van Portfolio, Programma en Project Offices

Raamwerk voor het inrichten van de veranderorganisatie met behulp van Portfolio, Programma en Project Offices P3O Raamwerk voor het inrichten van de veranderorganisatie met behulp van Portfolio, Programma en Project Offices In november 2008 heeft het Cabinet Office een nieuwe loot aan de stam van modellen en methoden

Nadere informatie

WIN OPLEIDINGEN. (Blijvend) leren, doe je bij WIN!

WIN OPLEIDINGEN. (Blijvend) leren, doe je bij WIN! WIN OPLEIDINGEN (Blijvend) leren, doe je bij WIN! 13 Trainingen PMO, de start-up LEER HOE JE EEN PMO KUNT OPZETTEN Een Project Management Office (PMO) vormt een cruciale schakel in het succes van een project

Nadere informatie

opdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil

opdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil opdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil Workshop Derk K. Kremer Derk Kremer Even voorstellen. TUD Civiele Techniek en Bedrijfskunde Directeur Eestum Management, een onafhankelijk adviesbureau

Nadere informatie

Portfolio Management. BPUG Utrecht, 13 sept 2011

Portfolio Management. BPUG Utrecht, 13 sept 2011 Portfolio Management BPUG Utrecht, 13 sept 2011 Best Practices Agenda Doel is de leden van de BPUG laten kennis maken met alle vier aspecten (Mens, Organisatie, Proces en Tools) rond Portfolio management.

Nadere informatie

Verandermanagement: Business as Usual

Verandermanagement: Business as Usual Verandermanagement: Samenvatting Voor organisaties is het inmiddels een vast gegeven dat hun processen en producten continue zullen moeten veranderen om zich te kunnen handhaven in een omgeving waar we

Nadere informatie

Global Project Performance

Global Project Performance Return on investment in project management PMO TOOLS IMPLEMENTATIE PRINCE2 and The Swirl logo are trade marks of AXELOS Limited. PMO PROJECT MANAGEMENT OFFICE Een Project Management Office voorziet projecten,

Nadere informatie

Systems Engineering in de gww-sector

Systems Engineering in de gww-sector Systems Engineering in de gww-sector Ron Beem Rijkswaterstaat NEVI-PIANOo Juni 2013 Bouwen aan één taal Resultaat voorop (RWS) 16 projecten spoedaanpak uniformer naar de markt door kwaliteitsborging aanbestedingsdossiers

Nadere informatie

Samenwerking met een facilitaire partner het resultaat

Samenwerking met een facilitaire partner het resultaat Programma Introductie Zorgbalans Aanleiding samenwerking Assist Samenwerking met een facilitaire partner het resultaat Blik op de toekomst Vivianne Zeestraten Manager Facilitair Bedrijf Zorgbalans 8 oktober

Nadere informatie

Curriculum Vitae. Interim Business Controller Plant Controller WO BE

Curriculum Vitae. Interim Business Controller Plant Controller WO BE Curriculum Vitae Interim Business Controller Plant Controller WO BE Delfin Finance Contactpersoon: Mark Simons Telefoonnummer: +31 (6) - 52 37 67 75 E-mail: m.simons@delfin.eu Algemeen Kandidaatnummer

Nadere informatie

TIPS VOOR BETERE TIJDREGISTRATIE EN PROJECT ADMINISTRATIE. Exact voor zakelijke dienstverlening

TIPS VOOR BETERE TIJDREGISTRATIE EN PROJECT ADMINISTRATIE. Exact voor zakelijke dienstverlening TIPS VOOR BETERE TIJDREGISTRATIE EN PROJECT ADMINISTRATIE Exact voor zakelijke dienstverlening wie Presentatoren is wie Mieke Sales Patrick manager Purperhart Senior Business Consultant Patrick Purperhart

Nadere informatie

RESOURCES EN AFHANKELIJKHEDEN Ron Bouwman Eric Lacquet

RESOURCES EN AFHANKELIJKHEDEN Ron Bouwman Eric Lacquet RESOURCES EN AFHANKELIJKHEDEN Ron Bouwman Eric Lacquet 1 Agenda Gemeenschappelijk kader Mogelijke interventies en best practices 2 Resource management Key resource planning Key resource control Resource

Nadere informatie

Zuivere Speeltijd 7 JUNI 2012. Achmea IT: Portfoliobeheersing door batenrealisatiemanagement 15E BPUG SEMINAR

Zuivere Speeltijd 7 JUNI 2012. Achmea IT: Portfoliobeheersing door batenrealisatiemanagement 15E BPUG SEMINAR Zuivere Speeltijd 15E BPUG SEMINAR 7 JUNI 2012 Achmea IT: Portfoliobeheersing door batenrealisatiemanagement Introductie: Drs. Guus van der Weijden RC 29 jaar uit Arnhem, samenwonend Motorrijden, zwemmen,

Nadere informatie

Resultaten PPM mini-enquête 2013

Resultaten PPM mini-enquête 2013 Resultaten PPM mini-enquête 203 Stand van Project Portfolio Management in Nederland drs. Jan G. Bloem CMC t.b.v. 9 e PPM Jaarcongres 29 mei 203 Het speelveld Project Por)olio Management Rond deze thema

Nadere informatie

Governance en Business Intelligence

Governance en Business Intelligence Governance en Business Intelligence Basis voor de transformatie van data naar kennis Waarom inrichting van BI governance? Zorgorganisaties werken over het algemeen hard aan het beschikbaar krijgen van

Nadere informatie

WHITE PAPER STAKEHOLDERMANAGEMENT

WHITE PAPER STAKEHOLDERMANAGEMENT WHITE PAPER STAKEHOLDERMANAGEMENT Van strategie naar implementatie in 4 stappen. 2018 leansixsigmatools.nl versie 3.00-2019-2020 Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen

Nadere informatie

ERP-oplossingen: van techniek naar ondersteunen van de organisatie

ERP-oplossingen: van techniek naar ondersteunen van de organisatie ERP-oplossingen: van techniek naar ondersteunen van de organisatie Geert Vermunt Voorwoord Al sinds de opkomst van ERP-oplossingen vanaf de jaren 80 wordt er veel gereflecteerd over de bijbehorende implementatie

Nadere informatie

is maatwerk Afstemming op specifieke organisatie laat vaak te wensen over

is maatwerk Afstemming op specifieke organisatie laat vaak te wensen over Afstemming op specifieke organisatie laat vaak te wensen over Implementatie PRINCE2 is maatwerk Veel organisaties worstelen met de invoering van PRINCE2 en komen vaak niet verder dan PINO (PRINCE2 In Name

Nadere informatie

DE WENDBARE ORGANISATIE

DE WENDBARE ORGANISATIE DE WENDBARE ORGANISATIE 16E BPUG SEMINAR 4 JUNI 2013 Jef Aarts & Aart Schouten FrieslandCampina Project control & agility in a global change programme Ervaringen vanuit het project management office van

Nadere informatie

Projectmanagement BROK cursus. Daniel Gobits en Michelle Hendrikx

Projectmanagement BROK cursus. Daniel Gobits en Michelle Hendrikx Projectmanagement BROK cursus Daniel Gobits en Michelle Hendrikx Dezelfde tekening?! Hoe de klant het vertelde Hoe de manager het begreep Hoe de opdrachtgever het voor zich zag Hoe de leider het plan maakte

Nadere informatie

Technisch projectmedewerker

Technisch projectmedewerker Technisch projectmedewerker Doel Bijdragen aan de uitvoering van projecten vanuit de eigen discipline, uitgaande van een projectplan en onder verantwoordelijkheid van een Projectmanager/ -leider, zodanig

Nadere informatie

Project Management Office in haar contextuele diversiteit

Project Management Office in haar contextuele diversiteit Project Management Office in een contextuele diversiteit Stelt u zich voor: u bent projectmanager bij organisatie X en tijdens een congres over projectmanagement maakt u kennis met een programmamanager

Nadere informatie