RAADSVOORSTEL (via commissie) BIJ ZAAKNUMMER:

Transcriptie

1 RAADSVOORSTEL (via commissie) BIJ ZAAKNUMMER: COMMISSIE Burgers op 18 juni 2018 Onderwerp: Stand van zaken bestuursopdracht realisatie gemeenschapshuis Asten Bijlage(n): Vergadering van: AGENDANUMMER: 4 Agendanummer: -3-2 juli JS p.h.: de raad van de gemeente Asten Samenvatting De projectleider zal in een presentatie in de commissie Burgers een uiteenzetting geven van de procesaanpak en de gevolgen hiervan voor de bestuursopdracht realisatie gemeenschapshuis Asten. In de raadsvergadering van 13 maart 2018 werd de bestuursopdracht realisatie gemeenschapshuis Asten vastgesteld. Bij de uitwerking van de procesaanpak is gebleken dat het om praktische redenen is aan te bevelen om de bestuursopdracht op een aantal, vooral organisatorische punten, aan te passen. Daarom wordt uw raad voorgesteld de bestuursopdracht gewijzigd vast te stellen. Beslispunten In te stemmen met wijziging van de bestuursopdracht realisatie gemeenschapshuis Asten d.d. 13 maart 2018 en de gewijzigde bestuursopdracht vast te stellen. Inleiding Inmiddels is een voortvarend begin gemaakt met de uitvoering van de bestuursopdracht realisatie gemeenschapshuis Asten. Bij de uitwerking van de verdere procesaanpak is gebleken dat het praktische redenen is aan te bevelen dat op een aantal punten wordt afgeweken van de vastgestelde bestuursopdracht. Dit betreft vooral aanpassing op een aantal organisatorische punten, waardoor de bestuursopdracht beter praktisch uitvoerbaar wordt. Wat willen we bereiken De doelstelling van de bestuursopdracht, het realiseren van één centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern Asten, blijft onverkort van kracht. Om in de loop van het proces onduidelijkheden te voorkomen is het noodzakelijk dat de bestuursopdracht en de praktische uitvoering van het proces zoveel mogelijk op elkaar aansluiten. Wat gaan we daarvoor doen Om de praktische uitvoering van het proces te bevorderen is gebleken dat het is aan te bevelen om de bestuursopdracht op, met name een aantal organisatorische punten, aan te passen. Dit betreft de volgende aanpassingen: - In de projectgroep zal geen vertegenwoordiging van de verenigingen plaats nemen. Het is het niet gelukt om iemand te vinden die deze taak zou willen vervullen; - in de oorspronkelijke organisatiestructuur is ervan uitgegaan dat met meerdere werkgroepen zou worden gewerkt. Om zoveel mogelijk eenduidige informatie te verkrijgen is er in de nieuwe *

2 2/3 organisatiestructuur voor gekozen om te werken met één werkgroep, waarin alle geledingen zijn vertegenwoordigd. Deze werkgroep zal in meerdere sessies de noodzakelijke inbreng van de in het proces moeten leveren. De commissie- en de raadsleden zullen voor de sessies van de werkgroep worden uitgenodigd; - bij de vaststelling van de bestuursopdracht is door uw raad voor gekozen om een informele klankbordgroep in te stellen. Deze klankbordgroep zou bestaan uit een afvaardiging van belanghebbenden en belangstellenden, waaronder commissie- en raadsleden. Omdat in de huidige procesaanpak wordt gekozen voor een bredere taak van de werkgroep zou dit de taak van de informele klankbordgroep grotendeels overlappen. Om het proces zo voortvarend mogelijk te laten verlopen zou de informele klankbordgroep kunnen vervallen. De vorenstaande wijzigingen zijn verwerkt in het processchema op bladzijde 4 van de bestuursopdracht. Tevens is in het processchema aangegeven dat de rol van de stuurgroep uitsluitend adviserend is. Ook is het gestelde in de eerder vastgestelde bestuursopdracht ten aanzien van een alternatieve organisatiestructuur/wenselijkheid klankbordgroep komen te vervallen. Mogelijke alternatieven Het alternatief is om de organisatie zoals die is opgenomen in de oorspronkelijke bestuursopdracht te handhaven. Dit komt de praktische uitvoerbaarheid van het proces echter niet ten goede. Risico s Omdat er niet getornd wordt aan de inbreng van alle bij het proces betrokken geledingen zijn de risico s van aanpassing van de bestuursopdracht gering. Communicatie Het hoofdstuk communicatie uit de oorspronkelijke bestuursopdracht blijft onverkort van kracht. Wat mag het kosten n.v.t. Bijlage(n)/ter inzage (incl. AST-nr) - bestuursopdracht d.d. 13 maart 2018 ( ); - gewijzigde bestuursopdracht d.d. 2 juli 2018 ( ) g.groenen@asten.nl

3 RAADSBESLUIT Onderwerp: Dagtekening: Agendanummer: Stand van zaken bestuursopdracht realisatie gemeenschapshuis Asten 2 juli De raad van de gemeente Asten; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 5 juni 2018 met zaaknummer ; gehoord het advies van de commissie Burgers van 18 juni 2018; besluit: in te stemmen met wijziging van de bestuursopdracht zoals vastgesteld door de raad op 13 maart 2018 en hiertoe de gewijzigde bestuursopdracht, zoals die als bijlage bij dit besluit is opgenomen, vast te stellen. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Asten van 2 juli De raad voornoemd, griffier, mr. M.B.W. van Erp-Sonnemans voorzitter, mr. H.G. Vos

4 BESTUURSOPDRACHT (Project) naam: Realisatie gemeenschapshuis Asten Zaaknummer: Besluit raad van 13 maart 2018 Bestuurlijke opdrachtgever Ambtelijk opdrachtgever De heer J.C.M. Huijsmans De heer T.K.M. Koolen Versienummer: 3.0 Status: Concept Datum: 30 januari Aanleiding In de raadsvergadering van 12 december 2017 zijn de onderzoeksresultaten uit de intentiefase van project Nieuw gemeenschapshuis Asten behandeld. Middels een amendement heeft de raad het college opdracht gegeven om de regie over dit project over te nemen, een nieuwe projectorganisatie op te richten en een bestuursopdracht te formuleren om te komen tot één centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern Asten. 2. Probleemstelling Stichting Gemeenschapshuis Asten en Stichting Beheer de Beiaard zijn voornemens te fuseren en als één overkoepelende organisatie verder te gaan in één gebouw. De huidige gebouwen (Klepel en Beiaard) zijn verouderd en zijn niet optimaal bezet. Door samen te werken in plaats van te concurreren wil men een toekomstbestendige organisatie in een toekomstbestendig gebouw worden. De raad van de gemeente Asten heeft in de raadsvergadering van 12 december 2017 ingestemd met verdere planvorming om te komen tot één centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern Asten. 3. Kaders/bestaand beleid Raadsbesluit 12 december 2017: 1. No-go over locatie klooster als locatie voor één centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern van Asten; 2. Instemmen met verdere planvorming om te komen tot één centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern van Asten. 3. Amendement A5: Een concrete opdracht aan het college te geven om een bestuursopdracht te formuleren; De projectgroep krijgt de opdracht om te komen tot één gemeenschapshuis waarbij de eerder verworven informatie (o.a. ICS en andere bronnen) wordt meegenomen;

5 Een nieuwe projectorganisatie in te stellen, vergelijkbaar met de trajecten die in Ommel en Heusden hebben plaatsgevonden, waarin in ieder geval stichtingsbesturen, verenigingen en de gemeente zijn vertegenwoordigd; Capaciteit of krediet beschikbaar stellen voor het aanstellen van een projectleider die de projectorganisatie gaat aansturen; In februari 2018 wordt de bestuursopdracht voorgelegd aan de raad. Met het no-go besluit van 12 december 2017 heeft de raad aangegeven op dat moment geen go te kunnen geven voor locatie Patersklooster. Deze locatie is daarmee niet definitief uit beeld, maar vormt samen met de locatie de Klepel onderwerp van nader onderzoek. Dit raadsbesluit is het directe kader vanuit de raad voor de opstelling en uitvoering van deze bestuursopdracht. Alle onderdelen van dit besluit zijn om die reden in de bestuursopdracht vertaald. Coalitieakkoord en Toekomstagenda Asten 2030: Dit zijn algemene beleidskaders die gelden voor ontwikkelingen in Asten. Het realiseren van een één centraal gelegen gemeenschapshuis in Asten past binnen deze kaders. 4. Doelstelling, uitgangspunten en centrale vraag Doelstelling: Het realiseren van één centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern Asten. Uitgangspunten: Gemeente heeft regie; Locatie is Patersklooster of Klepel; Voldoende draagvlak onder de beoogde gebruikers; Samenwerking met stichtingsbesturen, verenigingen en andere belanghebbenden; Betaalbaar (een beheersbare begroting zowel bij realisatie, als bij toekomstig beheer en exploitatie); Eerder verworven informatie wordt meegenomen (oa rapport ICS Adviseurs en andere bronnen); Vergelijkbare huurprijzen met de gemeenschapshuizen Heusden en Ommel; Centrale vraag: De doelstelling en uitgangspunten leiden tot de volgende centrale vraag: Hoe realiseren we, onder regie van de gemeente en in samenwerking met de stichtingsbesturen, verenigingen en andere belanghebbenden, één nieuw/vernieuwd centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern Asten, dat voldoende draagvlak onder de beoogde gebruikers kent, betaalbaar is (een beheersbare begroting heeft zowel bij realisatie, als bij toekomstig beheer en exploitatie) en waarbij sprake is van huurprijzen die in lijn liggen met de prijzen bij de gemeenschapshuizen in Heusden en Ommel? 5. Inhoud/processtappen De conclusies uit de onderzoeksresultaten intentiefase geven de volgende richting voor deze bestuursopdracht: De scenario s Patersklooster en Klepel worden nader onderzocht; Aandachtspunten voor beide locaties: betaalbaarheid, draagvlak (bereidheid en draagkracht), horecaconcept/opbrengst, verdieping multifunctioneel gebruik; 2/8

6 Uitdaging Patersklooster: gezien het groot aantal beschikbare m2 zit de uitdaging in voldoende bezetting / genereren meer (huur)opbrengst; Uitdaging Klepel: o Bepalen benodigde aantal m2: aantal m2 is nog flexibel omdat er sprake is van gedeeltelijk nieuwbouw, in het ICS onderzoek is een inpassing van het Programma van Eisen van Patersklooster gedaan, heroverweging mogelijk; o Oplossingen voor parkeren (inclusief overweging hoofdgroenstructuur). Aanvullend aandachtspunt m.b.t. bibliotheek: Daarnaast is het van belang dat in de keuzes die in 2018 worden gemaakt m.b.t. de toekomstige subsidiering/organisatie van de bibliotheek rekening wordt gehouden met de ontwikkeling van het nieuwe gemeenschapshuis en de vraag of de bibliotheekfunctie hier wel of geen onderdeel van uit gaat maken. Mede van invloed daarbij is de regionale toekomstvisie van de Bibliotheek Helmond-De Peel. In de eerste helft van 2018 leggen de betrokken gemeenten en het bestuur van de bibliotheek een nieuwe regionale bestuursovereenkomst vast. Processtappen De beschikbare onderzoeksresultaten en overige aandachtspunten leiden tot de volgende chronologisch te doorlopen processtappen waarbij we continu aandacht hebben voor de rollen en verantwoordelijkheden van alle belanghebbenden: 1. Vaststellen functies in het nieuwe gemeenschapshuis (per locatie): a. Noodzakelijke functies; b. Wenselijke functies; c. Optionele functies. 2. Bepalen plangebied op basis van de gewenste functies en met inachtname van de problematiek rond het parkeren/hoofdgroenstructuur. Voor locatie Klepel wordt hierbij ook de afweging gemaakt welke mogelijke kansen de naastgelegen vestiging van de bibliotheek/wocom biedt. 3. Bepalen randvoorwaarden / programma van eisen. De intentieovereenkomst is beëindigd en daarmee eveneens het daarin opgenomen pakket aan gezamenlijke randvoorwaarden. In het kader van de bestuursopdracht wordt een nieuw pakket randvoorwaarden opgesteld, waarbij de oude randvoorwaarden worden afgewogen en waar nodig worden vervangen en/of aangevuld met nieuwe randvoorwaarden. 4. Maken schetsontwerp door architect/stedenbouwkundige: Welke beelden/sfeerimpressies levert bovenstaande op en welke synergie (qua functie/ruimtegebruik) is mogelijk. Inclusief toetsen draagvlak bij belanghebbenden. Voor beide opties, Patersklooster en Klepel. 5. Doorrekenen varianten op haalbaarheid (breed). 6. Keuze locatie (fasebesluit raad). 7. Uitwerking gekozen locatie in verschillende vervolgfasen: a. Ontwerp gekozen locatie. b. Voorbereiding. c. Realisatie. d. Evaluatie. Parallel aan bovenstaande processtappen 1 t/m 4 worden diverse andere onderzoeken uitgevoerd, denk aan parkeren, horeca. Bij het opstellen van de planning wordt speciaal aandacht besteed aan de vraag welke onderwerpen vooraan in de fasering moeten worden opgenomen, omdat beantwoording van de betreffende beleidsvragen cruciaal is voor de verdere processtappen of de haalbaarheid (bijvoorbeeld het parkeeronderzoek). Het processchema zoals deze als bijlage 2 bij het raadsvoorstel van 12 december 2017 was opgenomen is een goed regie-instrument gebleken. Er zal een nieuw processchema worden opgesteld waarin de processtappen van de bestuursopdracht en de 3/8

7 rol/taakverdeling gefaseerd worden weergegeven. Dit processchema zal worden geactualiseerd gedurende het verdere verloop van dit project. 6. Organisatie De raad heeft via het amendement aangegeven een nieuwe projectorganisatie in te willen stellen, vergelijkbaar met de trajecten die in Ommel en Heusden hebben plaatsgevonden, waarin in ieder geval stichtingsbesturen, verenigingen en de gemeente zijn vertegenwoordigd. De gemeente heeft de regierol en neemt de leiding in de nieuwe projectorganisatie. Vanuit deze regierol verzorgt de gemeente een doorstart van het project. De volgende projectorganisatie wordt voorgesteld: Stuurgroeporganisatie onder voorzitterschap gemeente: Stuurgroep Portefeuillehouder gemeente Clustermanager Regie en Ontwikkeling Voorzitter St. Gemeenschapshuis Asten (mede namens St. Beheer de Beiaard) Projectleider (secretaris) Projectgroep Projectleider Projectcoördinator Regie en Ontwikkeling (secretaris) Projectcoördinator namens St. Gemeenschapshuis Asten en St. Beheer de Beiaard Vertegenwoordiging verenigingen Financieel adviseur gemeente Adviseur control gemeente Werkgroep A Onder aansturing van lid van de projectgroep (tevens secretaris) Werkgroep B Onder aansturing van lid van de projectgroep (tevens secretaris) Werkgroep C Onder aansturing van lid van de projectgroep (tevens secretaris) 4/8

8 De stuurgroep heeft regie en zet stukken ter besluitvorming door aan het bestuur. De stuurgroep wordt voorgezeten door de portefeuillehouder. De stuurgroep is zelf niet beslissingsbevoegd: deze rol/bevoegdheid ligt bij de gemeenteraad, die eindverantwoordelijk is voor het project en het proces en voor de besluitvorming. Door de besluiten goed voor te bespreken in de stuurgroep is sprake van overeenstemming/consensus over de inhoud (overeenstemming tussen gemeente en stichtingsbesturen). De projectgroep is verantwoordelijk voor de uitvoering van alle activiteiten. Waar nodig zullen aparte werkgroepen ingesteld worden, denk aan thema s zoals draagvlak verenigingen, horeca, parkeren & verkeer. Daarnaast is er gemeentelijke inzet door bijv. beleidsmedewerkers Samenleving, Ruimte, Communicatie en Juridisch advies. Mogelijk dient externe expertise te worden ingehuurd. De projectleider van het project heeft een belangrijke rol in de organisatie. Op grond van de wensen van college en raad wordt voor deze functie een onafhankelijke externe aangetrokken. De inzet van de projectleider kan per fase verschillen. Naast deze projectleider is het noodzakelijk dat er een interne projectcoördinator binnen de gemeente is betrokken. Deze coördineert onder andere de acties die binnen de gemeente moeten worden uitgezet, verzorgt de besluitvorming en heeft een secretarisrol in de Projectgroep. Bovenstaande opzet is de startopstelling. In de loop van het project kan het zijn dat aan de stuur- of projectgroep nog belanghebbenden worden toegevoegd, bijv. bestuurder bibliotheek. Rol van de raad: Er is sprake van een reguliere rol van de raad: Besluitvorming via college, commissie Burgers (adviserend) en raad (besluitvormend). Wensen en bedenkingen via de commissie Burgers. Regelmatig bijpraten van de commissie Burgers door portefeuillehouder (voortdurend meenemen in het proces). De stuurgroep legt in het processchema vast wat de formele beslispunten zijn, wat de rol en bevoegdheden van de raad zijn (functionele commissie, gemeenteraad), op welke punten er sprake is van consultering van de commissie (wensen en bedenkingen sessies) of van advisering en vaststelling en op welke momenten er sprake is van (informele) terugkoppeling in de commissie door de portefeuillehouder). Alternatieve organisatiestructuur/wenselijkheid Klankbordgroep: Het is wenselijk een informele Klankbordgroep in te stellen. Deze optie zal aan de raad worden voorgelegd. In een informele Klankbordgroep komt een afvaardiging van belanghebbenden en belangstellenden: dit kunnen omwonenden zijn, ondernemers, mensen die op een andere manier betrokken zijn en een afvaardiging van raadsleden (al dan niet in hun functie als raadslid). De Klankbordgroep wordt geïnformeerd voorafgaand aan vooraf bepaalde besluiten (vast te leggen in het processchema), waarna de uitkomst bij de besluitvorming kan worden meegewogen. Afhankelijk van de agendapunten van de Klankbordgroep kunnen andere personen aan de Klankbordgroepoverleggen deelnemen (bijvoorbeeld deskundigen, bijvoorbeeld de architect bij bespreking van een schetsplan). Over de rol van raadsleden in een dergelijke Klankbordgroep is niets vastgelegd in de gemeentewet; dit kan onduidelijkheden geven over de rol/bevoegdheden van de deelnemende raadsleden. Dit zal vooraf goed worden afgestemd. 5/8

9 De Organisatiestructuur komt er in dat geval als volgt uit te zien: Stuurgroep Portefeuillehouder gemeente Clustermanager Regie en Ontwikkeling Voorzitter St. Gemeenschapshuis Asten (mede namens St. Beheer de Beiaard) Projectleider (secretaris) Informele Klankbordgroep Gemeenschapshuis Omwonenden, belanghebbenden, raadsleden. Projectleider Projectgroep Projectleider Projectcoördinator Regie en Ontwikkeling (secretaris) Projectcoördinator namens St. Gemeenschapshuis Asten en St. Beheer de Beiaard Vertegenwoordiging verenigingen Financieel adviseur gemeente Adviseur control gemeente Werkgroep A Onder aansturing van lid van de projectgroep (tevens secretaris) Werkgroep B Onder aansturing van lid van de projectgroep (tevens secretaris) Werkgroep C Onder aansturing van lid van de projectgroep (tevens secretaris) 8. Tijd- en capaciteitsplanning Tijdsplanning: Een tijdsplanning wordt opgesteld in de nieuw op te richten stuurgroep en met de nieuw aan te stellen projectleider. Deze planning wordt verwerkt in een nieuwe versie van het processchema. Capaciteitsplanning: Met deze bestuursopdracht neemt de gemeente de regie. Dit leidt tot een langere en intensievere inzet van diverse medewerkers. In het Managementteam worden passende voorzieningen getroffen (vrijmaken capaciteit). 6/8

10 9. Bestuurlijke planning Vaststelling bestuursopdracht: 23 januari 2018: Concept-bestuursopdracht in college. 30 januari 2018: Vaststellen concept-bestuursopdracht en raadsvoorstel in college (met inachtname van de opmerkingen van 23 januari 2018). 5 februari 2018: Concept-bestuursopdracht voorleggen aan Presidium. Griffier noteert opmerkingen. 6 februari 2018: Waar nodig aanpassen bestuursopdracht (tijdens collegevergadering van 6 februari; in verband met carnavalsdinsdag kan dit niet op 13 februari). Gereed maken voor verzending aan commissie. 26 februari 2018: Behandeling in functionele commissie (Burgers). 13 maart 2018: Behandeling t.b.v. vaststelling in raad. Uitvoeren bestuursopdracht: data nader in te vullen i.s.m. projectleider. Hierbij volgen we het processchema waarbij per fase / processtap afstemming met bestuur zal plaatsvinden. 10. Juridische aspecten Binnen de nieuwe projectorganisatie wordt een nieuwe overeenkomst voorbereid (dit vloeit voort uit het no go-besluit en het beëindigen van de eerdere intentieovereenkomst/addendum). 11. Financiële aspecten Om de bestuursopdracht uit te kunnen voeren (voor processtap 1 t/m 6; tot en met de keuze voor de locatie) is krediet nodig voor: Projectleider: ,- (aantal uren x inschatting tarief: 900x100,-). Schetsontwerp/sfeerimpressie door architect/stedenbouwkundige voor zowel Klepel als Patersklooster, rekening houdend met meerdere varianten: ,- (inschatting). Diverse onderzoeken: o o Verkeeronderzoek (Accent): 6.000,- (o.b.v raming Team Ruimte/Verkeer). Planologische onderzoeken Klepel voor zover relevant voor haalbaarheidsbeoordeling (bodem, asbest, archeologie, planschade etc.): ,- (o.b.v. kostenramingen recente onderzoeken klooster). Evt. optimalisatie exploitaties door ICS: 2.500,- (inschatting). Facilitair, bijv. organiseren bijeenkomsten: 1.000,- (inschatting). Onvoorzien: ,- (10% over bovenstaande). Totaal projectkrediet voor deze processtappen: ,-. Voorgesteld wordt om dit projectkrediet ten laste van de reserve eenmalige bestedingen te brengen. 12. Communicatie Nu de gemeente de regie neemt zijn wij ook primair verantwoordelijk voor de communicatie. Binnen de nieuwe projectorganisatie en in afstemming met Team Communicatie zal een communicatiestrategie opgesteld worden. Uitgangspunten hierbij zijn onder andere transparantie en het bereiken van zoveel mogelijk draagvlak onder 7/8

11 gebruikers. Ook al binnen de strategie worden bepaald hoe omwonenden en overige belanghebbenden (bijvoorbeeld de bibliotheek of WoCom) worden betrokken in het proces. 13. Kwaliteitseisen Activiteiten worden getoetst aan de centrale vraag: Hoe realiseren we, onder regie van de gemeente en in samenwerking met de stichtingsbesturen, verenigingen en andere belanghebbenden, één nieuw/vernieuwd centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern Asten, dat voldoende draagvlak onder de beoogde gebruikers kent, betaalbaar is (een beheersbare begroting heeft zowel bij realisatie, als bij toekomstig beheer en exploitatie) en waarbij sprake is van huurprijzen die in lijn liggen met de prijzen bij de gemeenschapshuizen in Heusden en Ommel? In processtap 3 worden de randvoorwaarden en het programma van eisen ge(her)formuleerd wat als kapstok voor de kwaliteit dient. 14. Risico s Voor dit moment zijn de belangrijkste risico s als volgt: Patersklooster wordt verkocht aan een andere partij. Er kan nog geen besluit worden genomen over wel/niet aankopen van het klooster. De paters gaan nu actief de markt op om het klooster te verkopen. De stichtingsbesturen kunnen de Klepel en/of de Beiaard verkopen (dit is een theoretisch risico, dit is niet de insteek van de beide Stichtingsbesturen). De staat van onderhoud van beide gebouwen Klepel en Patersklooster. Nu het langer gaat duren moet er aandacht zijn hoe we de tussenperiode doorkomen, en welke noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd moeten worden. Dit zal punt van aandacht zijn voor de projectgroep. Het risico bestaat dat er een bijdrage van de gemeente gevraagd wordt. De stichtingsbesturen stoppen. De risicoanalyse zoals deze als bijlage 4 bij het raadsvoorstel van 12 december 2017 was opgenomen blijven we hanteren en actualiseren gedurende het verdere verloop van dit project. Door de nieuwe rol (regievoerder, eindverantwoordelijk voor project en proces) krijgt de gemeente een andere verantwoordelijkheid in het bewaken en dragen van diverse risico s (waaronder bijvoorbeeld risico s op het gebied van proces, planning of onderzoek). 8/8

12 BESTUURSOPDRACHT (Project) naam: Realisatie gemeenschapshuis Asten Zaaknummer: Besluit raad van 2 juli 2018 Bestuurlijke opdrachtgever Ambtelijk opdrachtgever Mevrouw J. Spoor De heer T.K.M. Koolen Versienummer: 4.0 Status: Concept Datum: 5 juni Aanleiding In de raadsvergadering van 12 december 2017 zijn de onderzoeksresultaten uit de intentiefase van project Nieuw gemeenschapshuis Asten behandeld. Middels een amendement heeft de raad het college opdracht gegeven om de regie over dit project over te nemen, een nieuwe projectorganisatie op te richten en een bestuursopdracht te formuleren om te komen tot één centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern Asten. 2. Probleemstelling Stichting Gemeenschapshuis Asten en Stichting Beheer de Beiaard zijn voornemens te fuseren en als één overkoepelende organisatie verder te gaan in één gebouw. De huidige gebouwen (Klepel en Beiaard) zijn verouderd en zijn niet optimaal bezet. Door samen te werken in plaats van te concurreren wil men een toekomstbestendige organisatie in een toekomstbestendig gebouw worden. De raad van de gemeente Asten heeft in de raadsvergadering van 12 december 2017 ingestemd met verdere planvorming om te komen tot één centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern Asten. 3. Kaders/bestaand beleid Raadsbesluit 12 december 2017: 1. No-go over locatie klooster als locatie voor één centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern van Asten; 2. Instemmen met verdere planvorming om te komen tot één centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern van Asten. 3. Amendement A5: Een concrete opdracht aan het college te geven om een bestuursopdracht te formuleren; De projectgroep krijgt de opdracht om te komen tot één gemeenschapshuis waarbij de eerder verworven informatie (o.a. ICS en andere bronnen) wordt meegenomen;

13 Een nieuwe projectorganisatie in te stellen, vergelijkbaar met de trajecten die in Ommel en Heusden hebben plaatsgevonden, waarin in ieder geval stichtingsbesturen, verenigingen en de gemeente zijn vertegenwoordigd; Capaciteit of krediet beschikbaar stellen voor het aanstellen van een projectleider die de projectorganisatie gaat aansturen; In februari 2018 wordt de bestuursopdracht voorgelegd aan de raad. Met het no-go besluit van 12 december 2017 heeft de raad aangegeven op dat moment geen go te kunnen geven voor locatie Patersklooster. Deze locatie is daarmee niet definitief uit beeld, maar vormt samen met de locatie de Klepel onderwerp van nader onderzoek. Dit raadsbesluit is het directe kader vanuit de raad voor de opstelling en uitvoering van deze bestuursopdracht. Alle onderdelen van dit besluit zijn om die reden in de bestuursopdracht vertaald. Coalitieakkoord en Toekomstagenda Asten 2030: Dit zijn algemene beleidskaders die gelden voor ontwikkelingen in Asten. Het realiseren van een één centraal gelegen gemeenschapshuis in Asten past binnen deze kaders. 4. Doelstelling, uitgangspunten en centrale vraag Doelstelling: Het realiseren van één centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern Asten. Uitgangspunten: Gemeente heeft regie; Locatie is Patersklooster of Klepel; Voldoende draagvlak onder de beoogde gebruikers; Samenwerking met stichtingsbesturen, verenigingen en andere belanghebbenden; Betaalbaar (een beheersbare begroting zowel bij realisatie, als bij toekomstig beheer en exploitatie); Eerder verworven informatie wordt meegenomen (oa rapport ICS Adviseurs en andere bronnen); Vergelijkbare huurprijzen met de gemeenschapshuizen Heusden en Ommel; Centrale vraag: De doelstelling en uitgangspunten leiden tot de volgende centrale vraag: Hoe realiseren we, onder regie van de gemeente en in samenwerking met de stichtingsbesturen, verenigingen en andere belanghebbenden, één nieuw/vernieuwd centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern Asten, dat voldoende draagvlak onder de beoogde gebruikers kent, betaalbaar is (een beheersbare begroting heeft zowel bij realisatie, als bij toekomstig beheer en exploitatie) en waarbij sprake is van huurprijzen die in lijn liggen met de prijzen bij de gemeenschapshuizen in Heusden en Ommel? 5. Inhoud/processtappen De conclusies uit de onderzoeksresultaten intentiefase geven de volgende richting voor deze bestuursopdracht: De scenario s Patersklooster en Klepel worden nader onderzocht; Aandachtspunten voor beide locaties: betaalbaarheid, draagvlak (bereidheid en draagkracht), horecaconcept/opbrengst, verdieping multifunctioneel gebruik; 2/7

14 Uitdaging Patersklooster: gezien het groot aantal beschikbare m2 zit de uitdaging in voldoende bezetting / genereren meer (huur)opbrengst; Uitdaging Klepel: o Bepalen benodigde aantal m2: aantal m2 is nog flexibel omdat er sprake is van gedeeltelijk nieuwbouw, in het ICS onderzoek is een inpassing van het Programma van Eisen van Patersklooster gedaan, heroverweging mogelijk; o Oplossingen voor parkeren (inclusief overweging hoofdgroenstructuur). Aanvullend aandachtspunt m.b.t. bibliotheek: Daarnaast is het van belang dat in de keuzes die in 2018 worden gemaakt m.b.t. de toekomstige subsidiering/organisatie van de bibliotheek rekening wordt gehouden met de ontwikkeling van het nieuwe gemeenschapshuis en de vraag of de bibliotheekfunctie hier wel of geen onderdeel van uit gaat maken. Mede van invloed daarbij is de regionale toekomstvisie van de Bibliotheek Helmond-De Peel. In de eerste helft van 2018 leggen de betrokken gemeenten en het bestuur van de bibliotheek een nieuwe regionale bestuursovereenkomst vast. Processtappen De beschikbare onderzoeksresultaten en overige aandachtspunten leiden tot de volgende chronologisch te doorlopen processtappen waarbij we continu aandacht hebben voor de rollen en verantwoordelijkheden van alle belanghebbenden: 1. Vaststellen functies in het nieuwe gemeenschapshuis (per locatie): a. Noodzakelijke functies; b. Wenselijke functies; c. Optionele functies. 2. Bepalen plangebied op basis van de gewenste functies en met inachtname van de problematiek rond het parkeren/hoofdgroenstructuur. Voor locatie Klepel wordt hierbij ook de afweging gemaakt welke mogelijke kansen de naastgelegen vestiging van de bibliotheek/wocom biedt. 3. Bepalen randvoorwaarden / programma van eisen. De intentieovereenkomst is beëindigd en daarmee eveneens het daarin opgenomen pakket aan gezamenlijke randvoorwaarden. In het kader van de bestuursopdracht wordt een nieuw pakket randvoorwaarden opgesteld, waarbij de oude randvoorwaarden worden afgewogen en waar nodig worden vervangen en/of aangevuld met nieuwe randvoorwaarden. 4. Maken schetsontwerp door architect/stedenbouwkundige: Welke beelden/sfeerimpressies levert bovenstaande op en welke synergie (qua functie/ruimtegebruik) is mogelijk. Inclusief toetsen draagvlak bij belanghebbenden. Voor beide opties, Patersklooster en Klepel. 5. Doorrekenen varianten op haalbaarheid (breed). 6. Keuze locatie (fasebesluit raad). 7. Uitwerking gekozen locatie in verschillende vervolgfasen: a. Ontwerp gekozen locatie. b. Voorbereiding. c. Realisatie. d. Evaluatie. Parallel aan bovenstaande processtappen 1 t/m 4 worden diverse andere onderzoeken uitgevoerd, denk aan parkeren, horeca. Bij het opstellen van de planning wordt speciaal aandacht besteed aan de vraag welke onderwerpen vooraan in de fasering moeten worden opgenomen, omdat beantwoording van de betreffende beleidsvragen cruciaal is voor de verdere processtappen of de haalbaarheid (bijvoorbeeld het parkeeronderzoek). Het processchema zoals deze als bijlage 2 bij het raadsvoorstel van 12 december 2017 was opgenomen is een goed regie-instrument gebleken. Er zal een nieuw processchema worden opgesteld waarin de processtappen van de bestuursopdracht en de 3/7

15 rol/taakverdeling gefaseerd worden weergegeven. Dit processchema zal worden geactualiseerd gedurende het verdere verloop van dit project. 6. Organisatie De raad heeft via het amendement aangegeven een nieuwe projectorganisatie in te willen stellen, vergelijkbaar met de trajecten die in Ommel en Heusden hebben plaatsgevonden, waarin in ieder geval stichtingsbesturen, verenigingen en de gemeente zijn vertegenwoordigd. De gemeente heeft de regierol en neemt de leiding in de nieuwe projectorganisatie. Vanuit deze regierol verzorgt de gemeente een doorstart van het project. De volgende projectorganisatie wordt voorgesteld: Stuurgroeporganisatie onder voorzitterschap gemeente: De stuurgroep heeft regie en zet stukken ter besluitvorming door aan het bestuur. De stuurgroep wordt voorgezeten door de portefeuillehouder. De stuurgroep is zelf niet beslissingsbevoegd: deze rol/bevoegdheid ligt bij de gemeenteraad, die eindverantwoordelijk is voor het project en het proces en voor de besluitvorming. Door de besluiten goed voor te bespreken in de stuurgroep is sprake van overeenstemming/consensus over de inhoud (overeenstemming tussen gemeente en stichtingsbesturen). 4/7

16 Het projectteam is verantwoordelijk voor de uitvoering van alle activiteiten. Er zal een werkgroep worden ingesteld waarin diverse thema s zoals draagvlak verenigingen, horeca, parkeren & verkeer in meerdere sessies aan de orde komen. Daarnaast is er gemeentelijke inzet door bijv. beleidsmedewerkers Samenleving, Ruimte, Communicatie en Juridisch advies. Mogelijk dient externe expertise te worden ingehuurd. De projectleider van het project heeft een belangrijke rol in de organisatie. Op grond van de wensen van college en raad wordt voor deze functie een onafhankelijke externe aangetrokken. De inzet van de projectleider kan per fase verschillen. Naast deze projectleider is het noodzakelijk dat er een interne projectcoördinator binnen de gemeente is betrokken. Deze coördineert onder andere de acties die binnen de gemeente moeten worden uitgezet, verzorgt de besluitvorming en heeft een secretarisrol in de Projectgroep. Bovenstaande opzet is de startopstelling. In de loop van het project kan het zijn dat aan de stuurgroep of het projectteam nog belanghebbenden worden toegevoegd, bijv. bestuurder bibliotheek. Rol van de raad: Er is sprake van een reguliere rol van de raad: Besluitvorming via college, commissie Burgers (adviserend) en raad (besluitvormend). Wensen en bedenkingen via de commissie Burgers. Regelmatig bijpraten van de commissie Burgers door portefeuillehouder (voortdurend meenemen in het proces). De stuurgroep legt in het processchema vast wat de formele beslispunten zijn, wat de rol en bevoegdheden van de raad zijn (functionele commissie, gemeenteraad), op welke punten er sprake is van consultering van de commissie (wensen en bedenkingen sessies) of van advisering en vaststelling en op welke momenten er sprake is van (informele) terugkoppeling in de commissie door de portefeuillehouder). 7. Tijd- en capaciteitsplanning Tijdsplanning: Een tijdsplanning wordt opgesteld in de nieuw op te richten stuurgroep en met de nieuw aan te stellen projectleider. Deze planning wordt verwerkt in een nieuwe versie van het processchema. Capaciteitsplanning: Met deze bestuursopdracht neemt de gemeente de regie. Dit leidt tot een langere en intensievere inzet van diverse medewerkers. In het Managementteam worden passende voorzieningen getroffen (vrijmaken capaciteit). 8. Bestuurlijke planning Vaststelling bestuursopdracht: 23 januari 2018: Concept-bestuursopdracht in college. 30 januari 2018: Vaststellen concept-bestuursopdracht en raadsvoorstel in college (met inachtname van de opmerkingen van 23 januari 2018). 5 februari 2018: Concept-bestuursopdracht voorleggen aan Presidium. Griffier noteert opmerkingen. 6 februari 2018: Waar nodig aanpassen bestuursopdracht (tijdens collegevergadering van 6 februari; in verband met carnavalsdinsdag kan dit niet op 13 februari). Gereed maken voor verzending aan commissie. 26 februari 2018: Behandeling in functionele commissie (Burgers). 5/7

17 13 maart 2018: Vaststelling in raad; 2 juli 2018: Behandeling gewijzigde vaststelling in de raad Uitvoeren bestuursopdracht: data nader in te vullen i.s.m. projectleider. Hierbij volgen we het processchema waarbij per fase / processtap afstemming met bestuur zal plaatsvinden. 9. Juridische aspecten Binnen de nieuwe projectorganisatie wordt een nieuwe overeenkomst voorbereid (dit vloeit voort uit het no go-besluit en het beëindigen van de eerdere intentieovereenkomst/addendum). 10. Financiële aspecten Om de bestuursopdracht uit te kunnen voeren (voor processtap 1 t/m 6; tot en met de keuze voor de locatie) is krediet nodig voor: Projectleider: ,- (aantal uren x inschatting tarief: 900x100,-). Schetsontwerp/sfeerimpressie door architect/stedenbouwkundige voor zowel Klepel als Patersklooster, rekening houdend met meerdere varianten: ,- (inschatting). Diverse onderzoeken: o o Verkeeronderzoek (Accent): 6.000,- (o.b.v raming Team Ruimte/Verkeer). Planologische onderzoeken Klepel voor zover relevant voor haalbaarheidsbeoordeling (bodem, asbest, archeologie, planschade etc.): ,- (o.b.v. kostenramingen recente onderzoeken klooster). Evt. optimalisatie exploitaties door ICS: 2.500,- (inschatting). Facilitair, bijv. organiseren bijeenkomsten: 1.000,- (inschatting). Onvoorzien: ,- (10% over bovenstaande). Totaal projectkrediet voor deze processtappen: ,-. Voorgesteld wordt om dit projectkrediet ten laste van de reserve eenmalige bestedingen te brengen. 11. Communicatie Nu de gemeente de regie neemt zijn wij ook primair verantwoordelijk voor de communicatie. Binnen de nieuwe projectorganisatie en in afstemming met Team Communicatie zal een communicatiestrategie opgesteld worden. Uitgangspunten hierbij zijn onder andere transparantie en het bereiken van zoveel mogelijk draagvlak onder gebruikers. Ook al binnen de strategie worden bepaald hoe omwonenden en overige belanghebbenden (bijvoorbeeld de bibliotheek of WoCom) worden betrokken in het proces. 12. Kwaliteitseisen Activiteiten worden getoetst aan de centrale vraag: Hoe realiseren we, onder regie van de gemeente en in samenwerking met de stichtingsbesturen, verenigingen en andere belanghebbenden, één nieuw/vernieuwd centraal gelegen gemeenschapshuis in de kern Asten, dat voldoende draagvlak onder de 6/7

18 beoogde gebruikers kent, betaalbaar is (een beheersbare begroting heeft zowel bij realisatie, als bij toekomstig beheer en exploitatie) en waarbij sprake is van huurprijzen die in lijn liggen met de prijzen bij de gemeenschapshuizen in Heusden en Ommel? In processtap 3 worden de randvoorwaarden en het programma van eisen ge(her)formuleerd wat als kapstok voor de kwaliteit dient. 13. Risico s Voor dit moment zijn de belangrijkste risico s als volgt: Patersklooster wordt verkocht aan een andere partij. Er kan nog geen besluit worden genomen over wel/niet aankopen van het klooster. De paters gaan nu actief de markt op om het klooster te verkopen. De stichtingsbesturen kunnen de Klepel en/of de Beiaard verkopen (dit is een theoretisch risico, dit is niet de insteek van de beide Stichtingsbesturen). De staat van onderhoud van beide gebouwen Klepel en Patersklooster. Nu het langer gaat duren moet er aandacht zijn hoe we de tussenperiode doorkomen, en welke noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd moeten worden. Dit zal punt van aandacht zijn voor de projectgroep. Het risico bestaat dat er een bijdrage van de gemeente gevraagd wordt. De stichtingsbesturen stoppen. De risicoanalyse zoals deze als bijlage 4 bij het raadsvoorstel van 12 december 2017 was opgenomen blijven we hanteren en actualiseren gedurende het verdere verloop van dit project. Door de nieuwe rol (regievoerder, eindverantwoordelijk voor project en proces) krijgt de gemeente een andere verantwoordelijkheid in het bewaken en dragen van diverse risico s (waaronder bijvoorbeeld risico s op het gebied van proces, planning of onderzoek). 7/7

19 RAADSVOORSTEL (via commissie) BIJ ZAAKNUMMER: COMMISSIE Burgers op 18 juni 2018 Onderwerp: Burgerinitiatief voor totstandkoming van een Stichting Burgerschuldhulp Asten-Someren Bijlage(n): Vergadering van: AGENDANUMMER: 5 Agendanummer: -4-2 juli JH p.h.: de raad van de gemeente Asten Samenvatting Door enkele vrijwilligers van de schulddienstverlening van Onis Welzijn is een burgerinitiatief ontwikkeld voor het oprichten van een stichting burgerschuldhulp Asten-Someren met als doel het overnemen van kleine schulden tot max ,- tegen een lage rente. Hiermee willen zij rust en overzicht creëren voor de cliënt die op deze manier nog maar één schuldeiser heeft en waarmee op maat aflossingsafspraken gemaakt kunnen worden. Door uw gemeenteraad is hier in 2017 via een motie al medewerking voor gevraagd. Deze motie is niet in stemming gebracht omdat wethouder Huijsmans heeft toegezegd dit initiatief mee te nemen in het beleidsplan Sociaal Domein, wat u heeft vastgesteld in uw vergadering van februari Nu is het moment gekomen dat er een besluit genomen dient te worden om een werkkapitaal beschikbaar te stellen. De stichting in oprichting vraagt om een eenmalig kapitaal van ,- per gemeente, uit te betalen in twee termijnen. In Someren is dit verzoek meegenomen in de begroting 2018, in Asten niet. De vraag aan uw gemeenteraad is om een eenmalig krediet beschikbaar te stellen als werkkapitaal voor de stichting. Beslispunten Instemmen met het beschikbaar stellen van een krediet van ,- als werkkapitaal voor de Stichting burgerschuldhulp Asten-Someren i.o. (in oprichting) Inleiding Stichting Burgerschuldhulp Asten/Someren in oprichting (verder Stichting) is een burgerinitiatief dat het voornemen heeft om kleine schulden van mensen over te nemen en mensen te ondersteunen bij het oplossen van hun financiële problemen. Het hebben van schulden roept in z n algemeenheid veel stress op bij mensen. Hierdoor gaan mensen slechter functioneren op hun werk, in hun relatie en dat heeft ook een negatieve invloed op de eventueel aanwezige kinderen. De laatste jaren zijn hier steeds meer wetenschappelijke onderzoeken naar gedaan waaruit dit blijkt. Het streven is dan ook om mensen zo goed mogelijk te begeleiden naar een stabiele situatie waarbij de schulden zijn/worden afgelost. De vrijwilligers van Onis welzijn pakken dossiers op voor zover zij daartoe in staat zijn. Als het gaat om grote en of complexe schulden gaan de dossiers door naar de backoffice in de peelgemeenten *

20 2/5 De vrijwilligers constateren dat er jaarlijks zo n dossiers doorgestuurd worden naar de Peelgemeenten die bij een vorm van kredietverstrekking mogelijk lokaal afgehandeld hadden kunnen worden. Dit heeft hen doen besluiten om een lokaal noodfonds op te zetten. Om hun plan uit te gaan voeren zijn er nogal wat zaken die vooraf geregeld moeten worden. Stichting Er moet een stichting opgericht worden, hiervoor heeft notaris Kessels zijn medewerking toegezegd. Deze zal ook ingeschreven moeten worden in de Kamer van Koophandel. Vergunning aanvragen In de Wet financieel toezicht (Wft) staat in artikel 2:60: Lid 1. Het is verboden in Nederland zonder een daartoe door de Autoriteit Financiële Markten verleende vergunning krediet aan te bieden. Lid 2. De Autoriteit Financiële Markten kan op aanvraag, al dan niet voor bepaalde tijd ontheffing verlenen van het eerste lid indien de aanvrager aantoont dat de belangen die dit deel en het Deel Gedragstoezicht financiële ondernemingen beogen te beschermen anderszins voldoende worden beschermd. Werkkapitaal Er moet gezorgd worden voor een werkkapitaal waarmee de Stichting schulden kan overnemen. Er vanuit gaande dat wanneer de Stichting gaat draaien zij inkomsten genereren vanuit aflossing en via fondsenwerving verzoeken zij de beide gemeenten om een bedrag van ,-, verdeeld over 2 betalingen. Voordelen: a) Rust voor de cliënt, er is maar één schuldeiser en er is begeleiding; b) Traject er naar toe is laagdrempelig omdat men niet persé eerst naar schulddienstverlening hoeft te gaan; c) De stichting bestaat uit lokale mensen die bekend zijn met onze inwoners en het lokale netwerk; d) Maatwerk is mogelijk door langere aflostijd waarmee mensen niet jarenlang op de allerlaagste inkomensgrens hoeven te leven; e) De stichting gaat niet uit van kwijtschelding na 3 jaar, maar van aflossing van het hele bedrag; f) Kostenbesparing omdat er minder mensen worden doorgeleid naar de Wettelijke schulddienstverlening, waardoor minder uitvoeringskosten betaald hoeven te worden aan de Peelgemeenten. g) Kostenbesparing doordat bewind voering in een aantal gevallen voorkomen kan worden. Kosten van bewind voering zijn een onderdeel van de bijzondere bijstand. Nadelen: a) De uitvoering vindt plaats door vrijwilligers en dat betekent toch een stukje kwetsbaarheid. b) Kans op kapitaalverlies doordat mensen niet aflossen ivm overlijden of het maken van nieuwe schulden. Verzoek De stichting vraagt om een startsubsidie van 500,- van zowel Asten als Someren om de praktische zaken zoals inschrijving in de Kamer van Koophandel, bankzaken, de notariële akte etc. te regelen. Dit kan worden toegekend vanuit het budget incidentele participatiesubsidie inclusief burgerparticipatie. Verder verzoeken zij beide gemeenten een bedrag beschikbaar te stellen van ,- als werkkapitaal. Het idee is om in eerste instantie een startkapitaal van ,- toe te kennen waarmee de stichting schulden kan overnemen van burgers. De stichting kan een verzoek indienen om een tweede bedrag van ,- te ontvangen als werkkapitaal als zij in een evaluatiegesprek met de beide gemeenten aan kan tonen dat zij het kapitaal ook daadwerkelijk nodig heeft.

21 3/5 Zij zal aan de hand van een verantwoording moeten aangeven: van hoeveel gezinnen zij schulden hebben overgenomen, wat de hoogte is van de verstrekte leningen en de restschulden ten opzichte van de beginsituatie per leefeenheid hoe het gaat met de aflossingsverplichtingen of er al bedragen zijn vervallen ivm verhuizing of overlijden of andere redenen of er trajecten richting schulddienstverlening voorkomen zijn door inzet van de Stichting hoe de ervaringen zijn met de cliënten: kunnen zij het aangaan van nieuwe schulden voorkomen? gaat het beter met mensen doordat zij meer rust ervaren? Onis welzijn In de voorbereidingen heeft er ook een gesprek plaatsgevonden met de bestuursleden van de stichting en het bestuur van Onis Welzijn. Het is van groot belang dat de beide partijen hier samenwerken. Beiden partijen hebben aangegeven meerwaarde te zien in het ontstaan van de Stichting en graag samen te willen optrekken. Een samenwerkingsovereenkomst tussen beide partijen is een van de voorwaarden voor het verstrekken van het werkkapitaal aan de Stichting. Peelregio In de Peelgemeenten wordt ook gesproken over een contract met de Kredietbank Nederland met dezelfde insteek. Dit is echter vooral bedoeld voor de consulenten van de Peelgemeenten en lokale initiatieven mogen aanhaken, maar deze twee kredietverstrekkers kunnen prima naast elkaar functioneren. Het lokale noodfonds is laagdrempelig en dichtbij de mensen in Asten en dat is wat wij ook graag willen. Wat willen we bereiken We willen mensen met kleine schulden lokaal helpen, schulden overnemen waardoor er rust gecreëerd wordt en op maat afspraken maken over de aflossing. Mensen zullen begeleid worden in het aflossingsproces in samenwerking met welzijnsorganisatie Onis. Omdat het een lokaal initiatief betreft kunnen zij heel laagdrempelig hulp bieden. De Stichting is bekend met de omgeving van de cliënt en kent het sociaal netwerk van Asten en Someren. Wat gaan we daarvoor doen We gaan de stichting een startsubsidie toe kennen van 500,- om de stichting op te richten, de benodigde vergunningen aan te vragen en alles zodanig te regelen dat aan de gestelde voorwaarden wordt voldaan. Wanneer uw gemeenteraad instemt met dit voorstel kan het werkkapitaal beschikbaar worden gesteld. Mogelijke alternatieven Een alternatief is de schulddienstverlening die regionaal wordt opgepakt. Het nadeel hiervan is dat er een grotere afstand is tussen schulddienstverlener en cliënt. Risico s Aflossing Ondanks de zorgvuldige voorbereiding voor dat schulden worden overgenomen kan het voorkomen dat mensen niet in staat zijn om hun schulden af te lossen. Dan zal de stichting (lees de gemeenten) het verlies moeten nemen. Vrijwilligers Zowel het bestuur als adviescommissie bestaat uit vrijwilligers. Zij hebben hun betrouwbaarheid al bewezen door binnen de vrijwilligersgroep van Onis te functioneren, maar hierdoor is de stichting kwetsbaarder dan een professionele kredietverstrekker. Vanwege bovengenoemde risico s heeft onze afdeling Juridische Kwaliteit Zorg negatief geadviseerd op dit voorstel. Communicatie De Stichting zal worden geïnformeerd middels bijgevoegde conceptbrief.

22 4/5 Wat mag het kosten Van de gemeente Asten wordt een startsubsidie gevraagd van 500,--, dit kan worden betaald uit de incidentele participatiesubsidie inclusief burgerinitiatieven. Voor het werkkapitaal is een bedrag van ,- gevraagd. Uw gemeenteraad wordt gevraagd hiervoor een krediet te verstrekken. Dit bedrag kan ten laste gebracht worden van de reserve eenmalige bestedingen. In overleg met de afdeling Financiën zal na besluitvorming door de gemeenteraad worden bekeken in welke vorm (subsidie of lening) het werkkapitaal zal worden verstrekt aan de Stichting. Met de stichting moet sowieso de afspraak worden gemaakt dat het restant van het werkkapitaal en de terug ontvangsten van verstrekte leningen terug komen naar de gemeente wanneer de stichting stopt. Bijlage(n)/ter inzage (incl. AST-nr) 1. Verzoek om financiële ondersteuning ( ) 2. Toelichting op het initiatief ( ) 3. Concept beschikking ( )

23 RAADSBESLUIT Onderwerp: Dagtekening: Agendanummer: Burgerinitiatief voor totstandkoming van een Stichting Burgerschuldhulp Asten-Someren 2 juli De raad van de gemeente Asten; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 24 april 2018 met zaaknummer ; gehoord het advies van de commissie Burgers van 18 juni 2018; besluit: een eenmalig krediet van ,- beschikbaar te stellen ten behoeve van Stichting Lokaal Fonds Asten-Someren in oprichting, te gebruiken als werkkapitaal. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Asten van 2 juli De raad voornoemd, griffier, mr. M.B.W. van Erp-Sonnemans voorzitter, mr. H.G. Vos

24 Hallo, Verwijzend naar de afspraak gemaakt op 25 januari j.l. hierbij de formele aanvraag voor de toekenning van subsidie tbv de stichting burgerschuldhulp Asten/Someren. De subsidie-aanvraag omvat het volgende: Startsubsidie: Graag ontvangen we van iedere gemeente een bedrag van 500,= voor de aanloopkosten van de stichting. Hierbij denken we aan te maken kosten voor: Inschrijving Kamer van Koophandel Notariële akte Aanvraag ANBI-status Website maken/domeinnaam claimen Opzetten financiële administratie Aanschaf gegevensdrager(laptop) Openen bankrekeningen Wat ons betreft wordt als stelpost opgenomen de kosten van juridische expertise, nodig voor de eventueel noodzakelijke vergunningverlening. We gaan ervan uit dat we, mocht dat nodig zijn, hierover afspraken kunnen maken met beide gemeenten. Subsidie voor pilotperiode van twee jaren. Te starten in de loop van Volgens afspraak vragen we iedere gemeente 2 keer een bedrag te storten van De eerste maal bij de start van de activiteiten van de stichting. De tweede maal een jaar nadat het eerste bedrag gestort. de eerste maal zal zijn in 2018, de tweede maal in Op dit ogenblik zijn we als stichting in oprichting druk bezig met voorbereidende werkzaamheden zoals uitbreiden van het bestuur, overleg mbt de eisen gesteld door de AFM(Autoriteit Financiële Markten), uitwerking van structuur en organisatie etc. Het openen van bankrekeningen op naam van de stichting kan pas plaatsvinden nadat de akte gepasseerd is bij de notaris. We zullen beide gemeenten via Jozien van de Bogaert en Marcel Lammers informeren wanneer de bankrekeningen geopend zijn en we het geld kunnen ontvangen. In afwachting van uw reactie, met vriendelijke groet namens Stichting Burgerschuldhulp Asten/Someren, Henny van den Boomen

25 Stichting Burgerschuldhulp Asten- Someren Toelichting op ons initiatief om te komen tot een stichting met als doel het ondersteunen van mensen met een relatief lichte schuldenproblematiek in de gemeenten Asten en Someren. Dit initiatief moet gezien worden in het kader van de participatiemaatschappij, een burgerinitiatief. Het initiatief is opgezet door mensen die vanuit hun ervaring als vrijwilliger een onontgonnen gebied zien. Een missing link in de totale ondersteuning van mensen met schuldenproblematiek. In Nederland is er sprake van een toenemende schuldenproblematiek. Ook in Asten en Someren hebben steeds meer mensen moeite om de financiën in balans te houden en te voldoen aan alle betalingsverplichtingen. Er zijn diverse oorzaken voor de toename van financiële problemen. In de huidige maatschappij worden van iedere Nederlander vaardigheden verwacht op financieel gebied en ook de toenemende digitalisering is een gegeven waarmee men om moet kunnen gaan. Voeg daarbij de slechte economische tijd die we net achter de rug hebben, het onderwater raken van hypotheken, het stapelen van boetes door met name de overheid, de toenemende inkomensonzekerheid vanwege de toename van flexwerk en het is duidelijk dat er sprake is van een toenemende schuldenproblematiek. Het hebben van schulden heeft grote gevolgen voor het welzijn en functioneren van mensen. Vanuit dit gegeven is het idee ontstaan, om de groep mensen met relatief kleine schulden en een aantoonbare motivatie een steun in de rug te bieden op weg naar een toekomst met perspectief. Het hebben van schulden heeft een grote impact op het welzijn van mensen. Men staat ermee op en gaat ermee naar bed. Duidelijk is in ieder geval dat mensen slechter gaan functioneren en het risico op problemen op het gebied van werk, relatie en gezin is groter dan normaal. Diverse wetenschapelijke onderzoeken wijzen dit ook uit. We verwijzen naar een aantal van deze onderzoeken in de bijlage. Deze notitie is erop gericht om te komen tot een stichting die mensen met relatief lichte schuldenproblematiek op een effectieve en doelmatige manier ondersteunt bij het oplossen van ontstane financiële problemen.

26 De praktijk Wanneer mensen met financiële problemen bij de hulpverlening aankloppen is er vaak al een hele weg afgelegd. Men heeft zelf geprobeerd om afspraken te maken met de (vaak meerdere) schuldeisers of de vertegenwoordigers van die schuldeisers; de incassobureaus en/of deurwaarders. Uit een gevoel van onmacht gaan mensen zich afsluiten voor de problemen door brieven niet te openen, de telefoon niet meer op te nemen en de deuren gesloten te houden voor deurwaarders. Regelmatig worden deze mensen opgemerkt door het sociale netwerk waarbinnen zij in beeld komen. Geadviseerd wordt dan om contact op te nemen met Onis Welzijn. Maatschappelijke organisaties verwijzen ook door naar het eerste vangnet dat de schulddienstverlening van Onis welzijn is. Mensen zijn vaak ten einde raad als ze binnenlopen met de vraag naar ondersteuning. Geven dan ook toe te lang gewacht te hebben, vaak uit schaamte. H is 50 jaar en Duits sprekend. Door ziekte en werkloosheid is hij in een isolement geraakt. Heeft geen of weinig sociale contacten en door een combinatie van onwetendheid, taalproblemen en ontoereikende sociale vaardigheden zit hij op een gegeven ogenblik zonder inkomen en met schulden bij CZ, het CJIB, gemeente en waterschap en heeft hij een huurachterstand van 2 maanden bij zijn huisbaas. Op dat moment komt hij in beeld bij de wijkondersteuner die hem doorverwijst naar de schulddienstverlening van Onis. Die gaan met H aan de slag en weten binnen 3 maanden zijn financiële situatie te stabiliseren. Er is een inkomen, toeslagen worden uitbetaald en met de diverse schuldeisers worden afspraken gemaakt. In een tijdsperiode van ruim twee jaar worden de diverse schulden betaald. Bij het geregelde contact met de begeleider van de SDV komt steeds tot uiting dat het hebben van schulden H erg bezwaard en dat het een grote invloed heeft op zijn welbevinden. Al die tijd leeft hij van een bedrag van 75,= per week. Geld voor extra s is er nauwelijks. In diezelfde periode wordt zijn wereld door ondersteuning vanuit Onis groter en zijn sociale contacten uitgebreid. Op dit moment is hij vrijwilliger bij diverse organisaties(o.a. voedselbank, repaircafé, NWC, wijkcentrum de Stip) en is zijn netwerk door die functies een stuk groter. Hij functioneert nu beter en hoewel er geen perspectief lijkt te zijn op betaald werk levert hij een bijdrage aan de Astense gemeenschap. En niet in de laatste plaats, hij voelt zich gewaardeerd en heeft een eigen netwerk waar hij een beroep op kan doen wanneer nodig. In 2016 kwamen ongeveer 80 mensen met een vraag voor ondersteuning op financieel gebied naar de schulddienstverlening van Onis. De laatste jaren groeit het aantal vragen en die trend zet zich door in Via een vragenformulier met beslisboom wordt een eerste screening gedaan. Mensen met grote financiële problemen worden doorgeleid naar schuldsanering. Een andere groep is in staat om met gericht advies zelf weer verder te gaan. Tussen deze beide uitersten zit een groep mensen met zogenaamde lichte schuldenproblematiek. Zij worden begeleid door een groep opgeleide vrijwilligers die in staat zijn om de financiële situatie te stabiliseren. Er wordt coaching aangeboden die erop gericht is om op termijn mensen zelfstandig de draad weer op te laten pakken. De doelgroep van mensen die zich bij Onis melden is breed: Jongeren die onvoldoende geleerd hebben om hun financiën te beheren. Mensen met financiële problemen voortkomend uit echtscheiding, verlies werk/inkomen, gedwongen verkoop eigen woning, beëindiging van bedrijf..

27 Volwassenen en ouderen die niet (meer) de vereiste financiële en digitale vaardigheden hebben om zich staande te houden in een veranderende financiële wereld. Mensen met verslavingsproblematiek En zo zijn er nog diverse andere redenen te bedenken waardoor mensen in de financiële problemen komen. Ieder geval staat op zich. De begeleiding die geboden wordt is dan ook maatwerk. Passend bij ieders individuele situatie. Tendens is dat de geboden ondersteuning gemiddeld steeds langer duurt. D is een alleenstaande vader van twee jonge kinderen. Op het moment dat hij bij de schulddienstverlening van Onis in beeld komt, heeft hij een fors aantal schuldeisers, wordt er beslag gelegd op een deel van zijn uitkering en betaalt hij bronheffing vanwege een forse achterstand bij het betalen van de zorgpremies. Een aantal schuldeisers dreigen met beslaglegging en zijn belastingschulden dreigen onbeheersbaar te worden. D maakt soms ook verkeerde keuzes waardoor de financiële problemen groter worden (aangaan nieuw energiecontract met een daarbij behorende boete bij de oude leverancier). Na een klein jaar is de situatie in zoverre gestabiliseerd dat de schulden niet verder oplopen en vanaf dan worden schulden langzaam afbetaald. D is zeer gemotiveerd om zijn schulden af te betalen en komt rond van een klein leefgeld en wat ondersteuning van familie. D komt uit een omgeving waarin het hebben van schulden en onder bewind staan gemeengoed is. D wil persé zelf zijn problemen oplossen. In het tweede jaar van de begeleiding door SDV worden schulden langzaam maar zeker verder afgebouwd. Daarnaast gaan betalingen automatisch, heeft hij een buffer voor onverwachte uitgaven, en heeft hij geleerd om te kijken naar zijn budget voor een aankoop te doen of aangaan van een verplichting. Hij is ook zelf weer verantwoordelijk voor het betalen van de maandelijkse huur, iets wat voorheen door het Werkplein werd gedaan rechtstreeks van zijn uitkering. Hij heeft er gevoelsmatig last van dat hij schulden heeft; geeft dat regelmatig aan. Op dit moment is er sprake van een relatief kleine restschuld die via een beslag op zijn inkomen geïnd wordt. Een uitkering van de stichting is voor D een beloning voor zijn inzet in de afgelopen twee jaren. Hij krijgt hierdoor meer rust in zijn hoofd om zijn plan te realiseren waar hij al een tijdje mee rondloopt, namelijk het opzetten van een eigen bedrijf. Voorstel Kern van het voorstel is dat de schulden van iemand overgenomen en voldaan worden door de op te richten stichting. Daarmee ontstaat een nieuwe situatie. In plaats van meerdere schuldeisers is er nog sprake van 1 schuld, namelijk die bij de stichting. Individuele afspraken worden gemaakt over betaaltermijnen, looptijd en eventueel te betalen rente. Daarnaast worden individuele afspraken gemaakt over extra te stellen voorwaarden zoals bv. verplichte budgetcoaching via een vrijwilliger van de schulddienstverlening (SDV), het volgen van een budgetcursus of andere individuele afspraken. De stichting is laagdrempelig en onderscheidt zich van een kredietbank door het lokale karakter, korte lijnen, en de eraan gekoppelde nabije, directe begeleiding.

28 Wie kan een vraag voorleggen aan de stichting: Mensen die aantoonbaar gemotiveerd zijn om de schulden op te gaan lossen. In het voortraject heeft men dat laten zien door zich te houden aan gemaakte afspraken en het (af)betalen van schulden binnen de mogelijkheden. Mensen zijn bereid om verder te werken aan perspectief door het maken van individuele afspraken mbt het volgen van een budgetcursus, een periode van begeleide budgetcoaching of andere individueel te maken afspraken. Schulden vallen binnen de financiële bandbreedte. Richtbedrag is tot 5000,=. Criteria om in aanmerking te komen voor financiële ondersteuning door de stichting.. Schuld bedraagt maximaal 5.000,=. Keus voor dit bedrag is bepaald omdat mensen met lagere schulden dan dit bedrag in principe niet in aanmerking komen voor schuldhulp vanuit de Peelgemeenten. Het overzicht van de schulden is compleet. Schulden zijn onder controle en er is in principe een stabiele financiële situatie met schulden. Dit al of niet onder begeleiding van een vrijwilliger. Volgens de in deze notitie vermelde criteria zou in 2016 zo n 20 % van de jaarlijks bij Onis aangemelde casussen in aanmerking zijn gekomen voor doorgeleiding naar de op te richten stichting. Concreet gaat het dan om ongeveer 10 tot 15 casussen per jaar. Meerwaarde Onrust bij mensen met schulden wordt weggenomen of verminderd. De druk uitgeoefend door schuldeisers, deurwaarders en/of incassobureaus is weg. Mensen gaan beter functioneren. Dat heeft een positieve invloed op het welzijn van de betrokkene en indirect op dat van de directe omgeving van betrokkene. Er wordt een nieuw perspectief geboden dat men zelf inhoud kan geven. Zie hiervoor ook bijlage met verwijzing naar publicaties over het effect van schulden op het welzijn van mensen. R is een man van in de zestig die vanwege een mislukt buitenlands avontuur in de problemen gekomen is. Heeft een aantal (achteraf gezien) verkeerde beslissingen genomen en heeft moeite om zijn leven weer op de rit te krijgen. Zijn huis is vervuild en staat vol. Hij ontvangt sinds kort ondersteuning om hierin verder verandering te brengen. Twee jaar geleden had hij diverse schulden; bij een aantal kredietverleners, de bank en de zorgverzekeraar. Hij wil graag van zijn schulden af en in de afgelopen periode heeft hij de schuld aan de bank en de zorgverzekeraar voldaan. Blijft staan de schulden aan de kredietverstrekkers. hieraan betaalt hij een forse rente(tot 15 % op jaarbasis), dus met de aflossingen wordt de restantschuld maar langzaam minder. Hij maakt gebruik van de Voedselbank en hij is in staat om met weinig rond te komen. Is bezig om een buffer op te bouwen op zijn spaarrekening. Houdt zelf zijn financiën op orde. Een bijdrage vanuit de stichting betekent voor hem dat hij geen rente meer betaalt aan de kredietverleners en hij sneller verlost zal zijn van zijn schulden. Kostenbesparingen Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de begeleiding van mensen met financiële problemen. Het gebruik maken van diensten die de stichting aanbiedt kan voor de gemeenten

29 kostenbesparend werken. Voorkomen wordt dat problemen te groot worden en de kosten voor de gemeente op blijven lopen in de vorm van toenemende ondersteuningsvraag richting schuldhulp en/of bewindvoering. Verwachting is dat de gemeente bijdraagt aan de opstartkosten van het fonds en een structurele financiële bijdrage wanneer het fonds aan de slag gaat. Ook externe partijen worden benaderd met de vraag naar een financiële bijdrage of donatie. Hierbij wordt gedacht aan bestaande lokale stichtingen, bedrijven, banken, woningbouwverenigingen, particulieren etc. Aangezien deelnemers aan het fonds hun schulden terugbetalen zal er ook van die kant een inkomstenstroom zijn en blijven waardoor het fonds gevuld blijft. Positionering van de stichting De positie van de stichting is onafhankelijk, d.w.z. losstaand van de beide gemeentelijke organisaties en ook losstaand van Onis. Dit in verband met transparantie naar gebruikers toe, onafhankelijkheid in de beoordeling van aanvragen en snelheid van handelen. Door deze constructie wordt voorkomen dat er valse verwachtingen ontstaan t.a.v.beide gemeenten en welzijnsorganisatie Onis. Concreet voorstel We gaan uit van een pilot van twee jaar, in welke tijd de stichting haar bestaansrecht en meerwaarde kan bewijzen. Financiering gebeurt op voorhand door beide gemeenten, waarvan we ieder een jaarlijkse bijdrage van ,= verwachten. In de jaren 2018 en Voorafgaand aan de start van de stichting worden een x-aantal fondsen benaderd voor een financiële bijdrage, omdat fondsen vaak een bijdrage geven voordat het project gestart is en niet wanneer het project al lopend is. In deze twee jaar(2018 en 2019) gaat de stichting aan het werk met het verwerven van andere inkomsten. In een tussentijdse rapportage (december 2018) en een voorlopige eindrapportage (december 2019) wordt verslag gedaan van de stand van zaken. Aantal behandelde casussen, voortgang casussen, financiële verslaglegging, voortgang externe financiering en toekomstperspectief. Als stichting vragen we van beide gemeentelijke organisaties ondersteuning bij met name een aantal juridische vragen die op ons af komen. Het gaat dan om een mogelijke toetsing door de AFM( Autoriteit Financiële Markten). Begroting Inkomsten Gemeente Asten 500 opstart Gemeente Someren 500 opstart Fondsen Bedrijven Banken Woningbouwvereniging Lokale stichtingen Particulieren/donateurs Aflossingen aanvragers Totaal

30 Uitgaven Oprichtingskosten Uitvoeringskosten (huren ruimte, voeren administratie etc) Voldoen betalingen aan schuldeisers Totaal In begroting cash-flow nog opnemen. V is een AOW-gerechtigde vrouw met een inwonende volwassen zoon. Haar partner is opgenomen in een WLZ-instelling vlak na het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Hierdoor zijn problemen ontstaan omdat hiervoor een hoge eigen bijdrage betaald moet worden. Daarnaast krijgt V een gedeeltelijke AOW omdat zij niet altijd in Nederland gewoond heeft. Na de aanmelding bij de schulddienstverlening is een vrijwilliger aan de slag gegaan om schulden in beeld te brengen, het inkomen te stabiliseren en regelingen te treffen met schuldeisers. De inwonende zoon betaalt kostgeld. Op dit ogenblik worden schulden afbetaald aan de woningbouwvereniging, het CAK en de belastingdienst. Iedere maand is het weer puzzelen om het budget rond te krijgen. Een regeling via de stichting zou het grote voordeel hebben dat er nog 1 moment van betalen is in de maand in plaats van meerdere. Het biedt haar meer rust en de energie die ze overhoudt kan ze gebruiken voor de zorg voor haar partner.financiële begeleiding zal zeker nog een tijd gewenst zijn en op termijn overgedragen worden naar de dochter van mevrouw. Procesverloop aanvraag ondersteuning stichting Schuldhulp Asten-Someren Aanvraag wordt ingediend bij de stichting voorzien van een onderbouwing. Hiervoor wordt een vaststaand format gebruikt wat ingevuld wordt door aanvrager en de betrokken ondersteuner. 1 e beoordeling wordt gedaan door het bestuur op basis van de randvoorwaarden. De verkregen informatie wordt doorgespeeld naar de beoordelaars. Dit is een commissie van twee personen die vanuit hun persoonlijke deskundigheid een onafhankelijk oordeel geven over de aanvraag. Nadat deze beoordelaars de informatie bekeken hebben wordt er een afspraak gemaakt met betrokkene en zijn/haar ondersteuner om de aanvraag te toetsen. Toetsing gebeurt aan de hand van de gestelde criteria en wanneer er de overtuiging is bij de aanwezigen dat betrokkene in staat is de afspraken na te komen. Afspraken worden vastgelegd in een overeenkomst en ondertekend door aanvrager en later door het bestuur. Vastgelegd wordt de hoogte van de schuld, afspraak over de maandelijks te betalen aflossing, de wijze van betalen en individuele afspraken over begeleiding, coaching en/of andere vormen van ondersteuning. Hiertoe wordt een rechtsgeldige schuldbekentenis met aanvullende afspraken opgesteld. In een bijlage worden de schuldeisers benoemd met de actuele uitstaande vordering, kenmerken van de vorderingen en een eventueel al bestaande betaalregeling.

31 Afhandeling van de aanvraag gebeurt binnen vier weken. Tenzij er reden is voor nader onderzoek. Een eventuele afwijzing wordt gemotiveerd en voorzien van aanbevelingen schriftelijk vastgelegd en verstuurd naar betrokkene en eventuele ondersteuner. Schuldbekentenis wordt verstuurd naar secretaris van het bestuur van de stichting. Overeenkomst wordt ondertekend door bestuur en penningmeester gaat over tot betaling van schuldeisers. Secretaris stuurt afschrift van ondertekende overeenkomst naar betrokkene. Penningmeester maakt betaalafspraak met betrokkene (incasso/machtiging/periodieke overschrijving). Het echtpaar H. heeft in principe een goed inkomen. Door vervelende privéomstandigheden heeft men nu al een tijd lang te maken met een maximale roodstand op de bank en een bijkomende schuld bij de belastingdienst. Die dreigt op te lopen en te verdubbelen. Bij de bank kan i.v.m. de roodstand geen extra krediet verkregen worden waardoor men nu klem zit en het gevoel heeft geen kant op te kunnen. Tijdspad 2017 Toezegging financiële participatie gemeenten Asten en Someren Samenstellen bestuur Aanstellen twee beoordelaars. Oprichting stichting met lokale publiciteit. Benaderen externe fondsen en lokale fondsen voor bijdrage. Website (laten) maken Inrichten financiële organisatie; bv openen bankrekening Inrichten administratie Opstellen concept-begroting 2018 Start met intake casussen Fondsenwerving Opstellen voorstel participatie door bedrijven etc. Benaderen bedrijfsleven, banken en woningbouwverenigingen. 1 e evaluatie opstellen 2019 Intake casussen Fondsenwerving Opstellen eindevaluatie Bijlage Artikelen in NRC over impact van schulden op iemands welzijn a

32 Artikel in Trouw over ingrijpende gevolgen van het hebben van schulden Lezing lector Roeland van Geuns over effectieve armoede-interventies via bv Mobility Mentoring file:///c:/users/henny%20van%20den%20boomen/downloads/college-2-essay-roeland-vangeuns-effectieve-armoede-interventies.pdf Uit Zorg en welzijn Power point presentatie gemeente Deventer; Waarom arme mensen domme dingen doen file:///c:/users/henny%20van%20den%20boomen/downloads/waarom_arme_mensen_dom me_dingen_doen Hans_van_Eck_%20(2).pdf

33 Stichting Lokaal Fonds Asten-Someren i.o. T.a.v. de heer H.A.L.M. van den Boomen Hofstraat BA ASTEN Behandeld door: J.T. van den Bogaart Telefoonnummer: (0493) Uw brief: Uw kenmerk: Zaaknummer: Bijlage(n): -- Verzenddatum: Onderwerp: financiële ondersteuning Stichting Lokaal Fonds Asten-Someren Beste heer Van den Boomen, Op hebben wij besloten om u financiële ondersteuning toe te kennen voor het oprichten van de Stichting Lokaal Fonds Asten-Someren met het doel burgerschuldhulpverlening voor de inwoners van Asten en Someren. Oprichten stichting Aan u wordt een startsubsidie verleend van 500,- voor de te maken kosten om de stichting op te richten en de benodigde vergunningen aan te vragen. Wij zullen dit bedrag overmaken zodra wij van u een rekeningnummer hebben ontvangen. Werkkapitaal Een eerste bedrag van ,- zal aan u worden uitbetaald wanneer aan onderstaande voorwaarden is voldaan: a. De stichting is opgericht (akte) b. De Stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel c. Er is een vergunning van het AFM op grond van de Wet financieel toezicht (Wft) art 2:60 d. Alle bestuursleden beschikken over een geldende VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) e. Er is een bestuursreglement waaruit blijkt: Dat de bestuursleden onbezoldigd zijn De bevoegdheden en taken van het bestuur De voorwaarden waaronder en wijze waarop de leningen aan klanten worden verstrekt. f. Er ligt een samenwerkingsovereenkomst met Onis Welzijn (event. ook Lev) waaruit blijkt op welke wijze de noodzakelijke begeleiding wordt vormgegeven. * *

34 Indien de Stichting stopt dient het restant van het werkkapitaal en de terug ontvangsten van verstrekte leningen terug te komen naar de gemeenten. Verantwoording De Stichting dient jaarlijks voor 1 mei een verantwoording in te dienen over het voorgaande jaar bij de gemeenten Asten en Someren waaruit blijkt welke de activiteiten de Stichting in het voorgaande jaar heeft uitgevoerd met hierbij een financiële onderbouwing. Wanneer de Stichting een verzoek indient om een tweede bedrag van ,- te ontvangen als werkkapitaal zal zij in een evaluatiegesprek met de beide gemeenten aan moeten kunnen tonen dat zij het kapitaal ook daadwerkelijk nodig heeft Zij zal aan de hand van een verantwoording moeten aangeven van hoeveel gezinnen zij schulden hebben overgenomen, de hoogte van de verstrekte leningen en de restschulden ten opzichte van de beginsituatie per leefeenheid hoe het gaat met de aflossingsverplichtingen of er al bedragen zijn vervallen ivm verhuizing of overlijden of andere redenen of trajecten richting schulddienstverlening voorkomen zijn door inzet van de Stichting hoe de ervaringen zijn met de cliënten: kunnen zij het aangaan van nieuwe schulden voorkomen? gaat het beter met mensen doordat zij meer rust ervaren? Bent u het niet eens met dit besluit? Dan kunt u bezwaar maken. In dat geval adviseren wij u om eerst telefonisch contact met ons op te nemen. We nemen samen met u het besluit door. Als we er niet uitkomen kunt u een bezwaarschrift indienen. Hoe u dat moet doen kunt u hieronder lezen. Zorgt u er in ieder geval voor dat u het bezwaarschrift indient binnen zes weken na de dag waarop het besluit is bekend gemaakt (verzonden, uitgereikt of gepubliceerd). Daarmee voorkomt u dat wij uw bezwaarschrift niet meer kunnen behandelen. Hoe maakt u bezwaar? U kunt uw bezwaarschrift schriftelijk indienen. U stuurt uw bezwaarschrift naar Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Asten, Postbus 290, 5720 AG Asten. In uw bezwaarschrift moet het volgende staan: uw naam, adres en graag ook uw telefoonnummer; een duidelijke omschrijving van het besluit waartegen u bezwaar maakt (wij stellen het op prijs als u een kopie van het besluit meestuurt); de reden waarom u bezwaar maakt; de datum en de handtekening. Het indienen van een bezwaarschrift heeft geen schorsende werking. Dat betekent dat het besluit blijft gelden in de tijd dat uw bezwaarschrift in behandeling is. Als u dit niet wilt, bijvoorbeeld omdat het besluit onherstelbare gevolgen voor u heeft, dan kunt u een verzoek om een voorlopige voorziening indienen. U kunt in dat geval de voorzieningenrechter van de Rechtbank Oost-Brabant vragen een voorlopige voorziening te treffen. Dit kan alleen als u binnen de termijn een bezwaarschrift heeft ingediend. Het adres van de Rechtbank Oost-Brabant is Postbus 90125, 5200 MA s-hertogenbosch Neem gerust contact op -2-

35 Als u naar aanleiding van deze brief nog vragen heeft, dan kunt u contact opnemen met mevrouw J. van den Bogaart via telefoonnummer (0493) of per j.vandenbogaart@asten.nl. Wij verzoeken u bij eventuele vervolgcorrespondentie of contact met de gemeente bovenstaand zaaknummer te vermelden. Met vriendelijke groet, college van burgemeester en wethouders van Asten mr. W.M.A. Verberkt secretaris mr. H.G. Vos burgemeester -3-

36 MEMO ZAAKNUMMER : AAN VAN : Commissie Burgers : Wethouder J.P. Spoor, namens deze S.J.G. Hendriks-Jansen, team sociaal domein DATUM : 1 mei 2018 ONDERWERP : Regiojaarverslag Leerplicht/RMC , Bestrijden voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim Samenvatting Op grond van artikel 25 van de Leerplichtwet is het college verplicht jaarlijks de gemeenteraad te informeren over het in het afgelopen schooljaar in de gemeente gevoerde beleid inzake de handhaving van de leerplicht en de kwalificatieplicht en de resultaten daarvan. Met bijgevoegd 'Regiojaarverslag Leerplicht/RMC , Bestrijden voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim' wordt aan deze informatieplicht voldaan. Regiojaarverslag Voor u ligt het Regiojaarverslag leerplicht/rmc , Bestrijden voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim. Het regiojaarverslag is een product van de 21 gemeenten in Zuidoost Brabant. De gemeente Eindhoven heeft samen met de overige gemeenten het verslag vormgegeven en afgestemd. In dit jaarverslag wordt informatie gegeven over de werkzaamheden van de leerplichtambtenaren en RMC-loopbaanbegeleiders in de 21 gemeenten in de regio Zuidoost Brabant. Het betreft werkzaamheden op het gebied van leerplicht, kwalificatieplicht en de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten (RMC-functie). Het tegengaan van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten zijn twee belangrijke speerpunten van het onderwijsbeleid. Het volgen en succesvol afronden van onderwijs draagt in belangrijke mate bij aan de ontwikkelingskansen van jongeren en de aansluiting op de arbeidsmarkt. Vaststelling regiojaarverslag door bestuurscommissie Het regiojaarverslag is voor het eerst vastgesteld door de bestuurscommissie bestrijding schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten van de GGD Brabant-Zuidoost. Met ingang van 11 oktober 2017 zijn de wettelijke taken ten behoeve van het bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten ondergebracht bij de gemeenschappelijke regeling van de GGD. Dit was noodzakelijk om de regionale uniforme samenwerking op het terrein van leerplicht en RMC te continueren. De bestuurscommissie bestaat uit de wethouders onderwijs van de 21 gemeenten in de regio Zuidoost Brabant. De regio Zuidoost Brabant bestaat uit twee subregio s, Helmond-De Peel (zes gemeenten) en Eindhoven-de Kempen (vijftien gemeenten). Voorheen werd het regiojaarverslag vastgesteld door het dagelijks bestuur van de MRE. Veldhoven 1 RMC: Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten. Doel van de RMC-functie is het scheppen van voorwaarden voor jongeren om de voor hen hoogst haalbare en meest passende onderwijs- en/of arbeidsmarktpositie te bereiken. Het betreft hier jongeren in de leeftijd van 18 tot 23 jaar.

37 Uniforme uitvoering De regio Zuidoost Brabant geeft op een uniforme wijze uitvoering aan het bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten onder jongeren in de leeftijd van 5 tot 23 jaar. Centraal hierbij is het uitgangspunt één school één leerplichtambtenaar/rmc-loopbaanbegeleider. Grofweg zijn in de wettelijke taken leerplicht/rmc de volgende 3 onderdelen te onderscheiden: Leerplicht Alle kinderen tussen vijf en zestien jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig. Zij moeten onderwijs volgen op de school waar ze staan ingeschreven. De leerplicht duurt tot en met het einde van het schooljaar waarin het kind zestien jaar wordt. De leerplichtambtenaar houdt toezicht op naleving van de Leerplichtwet. Kwalificatieplicht Wanneer de leerplicht is geëindigd en de jongere nog geen startkwalificatie (havo-, vwo, of minimaal mbo niveau 2 diploma) heeft behaald, blijft een jongere verplicht om ingeschreven te staan bij een school of instelling en deze geregeld te bezoeken. Dit noemen we de kwalificatieplicht. De leerplichtambtenaar houdt hier eveneens toezicht op. De kwalificatieplicht eindigt zodra de jongere de leeftijd van achttien jaar bereikt of een startkwalificatie heeft behaald. Voortijdig Schoolverlaten Jongeren hebben met een startkwalificatie meer kansen op de arbeidsmarkt. Gemeenten moeten dan ook in nauwe samenwerking met het onderwijs voorkomen dat jongeren voor hun 23ste jaar het onderwijs zonder startkwalificatie verlaten. Deze taak dient regionaal uitgevoerd te worden en wordt Regionaal Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) genoemd. Deze is vastgelegd in verschillende wetten. Centrale leerlingenregistratie De cijfers in dit jaarverslag zijn gebaseerd op gegevens uit de regionale Centrale Leerlingenregistratie (CLR). In dit registratiesysteem zijn alle jongeren opgenomen, die in de regio Zuidoost Brabant wonen in het schooljaar , waar de Leerplichtwet en de RMC wet- en regelgeving op van toepassing is. Concreet betreft dit leerplichtige en kwalificatieplichtige jongeren in de leeftijd van 5 tot 18 jaar en jongeren in de leeftijd 18 tot 23 jaar zonder startkwalificatie. In het registratiesysteem registreren de leerplichtambtenaren en de RMC-loopbaanbegeleiders alle meldingen die bij hen over jongeren gedaan worden en de acties die daarop ingezet worden. Een gedeelte van deze gegevens moeten alle gemeenten jaarlijks bij het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap aanleveren. Het betreft cijfers over omvang en behandeling van gemeld schoolverzuim, vrijstellingen en thuiszitten van leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen. Cijfers gemeente Asten schooljaar Op 1 augustus 2016 woonden leerplichtige en kwalificatieplichtige jongeren in de gemeente Asten. De meeste jongeren komen niet in aanraking met leerplicht; 2. Het aantal wettelijk verzuimmeldingen relatief verzuim 2 in Asten is in t.o.v toegenomen van 48 meldingen naar 60. Dit betrof 40 leerlingen. In de regio is in 12 gemeenten het totaal aantal verzuimmeldingen toegenomen (zie pag. 16 van het regiojaarverslag); 3. Vaak melden scholen verzuim voordat er sprake is van wettelijk verzuim. Hier zijn met scholen afspraken overgemaakt zodat vroegtijdig en preventief gereageerd kan worden op verzuim. In Asten gebeurt dit ook. 4. Als een leerplichtige jongere ongeoorloofd meerdere uren of dagen verzuimt of te laat komt, en dit verzuim is ook na een sanctie door school en een officiële waarschuwing van leerplicht niet gestopt, dan wordt de jongere naar Halt gestuurd. Er wordt dan een Halt-straf opgelegd. In het schooljaar zijn 2 Relatief verzuim: hiervan is sprake als een leerling wel staat ingeschreven op een school, maar de school niet of niet regelmatig bezoekt. Relatief verzuim is onder te verdelen in ongeoorloofd verzuim, langdurig relatief verzuim en luxe verzuim (zie pag. 15 regioverslag). 2/4

38 geen jongeren in Asten doorgestuurd naar Halt. In het schooljaar was dit er nog 1. Er is 1 proces-verbaal (tegen 2 in ) opgemaakt tegen ouders wegens luxe-verzuim. In de hele regio is het aantal Haltmeldingen afgenomen. Dit komt door de Methodische Aanpak Schoolverzuim. Hierbij staat vroegtijdige inzet van (jeugd)hulp bij schoolverzuim voorop. 5. Alle kinderen in Nederland van vijf tot en met zeventien jaar zijn leer- of kwalificatieplichtig. In sommige gevallen is vrijstelling van deze verplichting om naar school te gaan mogelijk. Ouders kunnen op basis van een aantal redenen een vrijstellingsaanvraag indienen bij de leerplichtambtenaar. Deze bepaalt of aan de wettelijke voorwaarden voor het verlenen van een vrijstelling is voldaan. Als dit het geval is ontstaat van rechtswege de vrijstelling van schoolinschrijving (zie regiojaarverslag pag. 20 en 21). In Asten werden in de volgende vrijstellingen verleend. Vrijstellingsgrond Lichamelijke en/of 8 7 psychische gronden Overwegende bedenklingen richting onderwijs 0 0 Schoolbezoek buitenland Volgen ander onderwijs kwalificatieplichtigen (bijv. niet erkende opleidingen) 4 1 Totaal Het aantal vrijstellingen in de regio is in het schooljaar licht afgenomen (zie regiojaarverslag pag. 20 en 21). 6. In heeft 1 leerplichtig kind uit Asten enige tijd niet ingeschreven gestaan op een school, dan is er sprake van absoluut verzuim. Dit was evenveel als het schooljaar In de gemeente Asten zijn drie jongeren enige tijd of langere tijd niet naar school gegaan (langer dan 4 weken ongeoorloofd afwezig). Zij stonden wel ingeschreven op een school. Hier was sprake van langdurig relatief verzuim ook wel thuiszitters genoemd. 8. De gemeenten Eindhoven en Helmond voeren de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) uit, ten behoeve van voortijdig schoolverlaters. Jongeren tussen 18 en 23 jaar die zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten kunnen RMC-loopbaanbegeleiding krijgen en worden begeleid naar school, werk of een combinatie van beide. De meeste jongeren vallen uit van school wanneer zij achttien jaar en niet meer leerplichtig of kwalificatieplichtig zijn, en dan met name jongeren van mbo-instellingen. Het oppakken van 18+ verzuim is een extra (niet wettelijke) taak van het RMC die preventief wordt ingezet om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Verzuim is vaak een indicatie van achterliggende problematiek. Met afspraken tussen jongere, school en RMC proberen RMC-loopbaanbegeleiders te voorkomen dat jongeren uitvallen van school. In Asten waren in verzuimmeldingen 18+, tegen 9 in (zie regiojaarverslag pag. 29). In de regio waren er in totaal 678 verzuimmeldingen 18+ (tegen 538 in ), een toename van 27%. 3/4

39 9. Op peildatum 1 oktober 2017 had 82,2% van de 22 jarigen woonachtig in Asten een startkwalificatie. In het schooljaar was dit 87,2%. Het gemiddelde in de regio bedroeg 85,92%. 10. Afgaand op de indicatieve 3 cijfers voortijdig schoolverlaten (vsv) telt Asten 19 nieuwe vsv ers in In 2016 waren er 18 vsv ers (zie regiojaarverslag pag. 39). In de hele regio waren er vsv ers, tegen in Voor u ligt ter inzage: Regiojaarverslag Leerplicht/RMC , bestrijden voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim, documentnr ; Factsheet gemeente Asten behorende bij regiojaarverslag , documentnr Het ministerie publiceert rond maart 2018 de voorlopige cijfers voortijdig schoolverlaten over De cijfers die in dit jaarverslag zijn opgenomen vormen een indicatie van deze voorlopige cijfers. 4/4

40 BESTRIJDEN VOORTIJDIG SCHOOLVERLATEN EN SCHOOLVERZUIM Regiojaarverslag Leerplicht/RMC Zuidoost Brabant Reusel- De Mierden Bladel Oirschot Eersel Best Veldhoven Son en Breugel Eindhoven Waalre Nuenen c.a. Laarbeek Geldrop- Mierlo Valkenswaard Heeze- Leende Helmond Gemert-Bakel Someren Asten Deurne Bergeijk Cranendonck

41 Inhoud Voorwoord Voorwoord 3 Samenvatting en conclusies 4 Inleiding 8 Leerplicht en kwalificatieplicht Leerlingpopulatie Relatief verzuim Haltstraf en Justitiële afdoeningen Vrijstellingen Absoluut verzuim Langdurig Relatief Verzuim (Thuiszitters) Contact en inzet leerplicht 25 RMC Verzuim RMC begeleiding Jongeren in een kwetsbare positie 32 VSV RMC beleidskader Bestrijding voortijdig schoolverlaten Startkwalificaties VSV-cijfers Project outreachende aanpak ESF onzichtbare jongeren Overgang vmbo-mbo 40 Centrale Leerlingenregistratie 42 Voor u ligt het regiojaarverslag leerplicht/rmc 1 - Bestrijden voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim In dit jaarverslag wordt informatie gegeven over de werkzaamheden van de leerplichtambtenaren en RMC-loopbaanbegeleiders in de 21 gemeenten in de regio Zuidoost Brabant. Het betreft werkzaamheden op het gebied van leerplicht, kwalificatieplicht en de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voortijdig Schoolverlaten (RMC-functie). Leerplichtambtenaren en RMC-loopbaanbegeleiders in de regio Zuidoost Brabant zetten zich, samen met ouders, jongeren, onderwijs, jeugdhulp en andere relevante partijen, in om schoolverzuim tegen te gaan en voortijdig schooluitval te voorkomen. Door onderwijs kunnen kinderen en jongeren zich ontplooien en ontwikkelen. Dit is een recht van en voor iedereen. Door onderwijs te volgen worden kinderen en jongeren toegerust om deel te nemen aan de samenleving en vergroten zij de kans op een arbeidsplek die past bij hun interesses en talenten. Met dit jaarverslag geven we inzicht in de belangrijkste cijfers en resultaten van schooljaar Voorzitter bestuurscommissie Onderwijs Bijlagen Definities en afkortingen Basisdocument Passend Traject Overleg (PTO) Thuiszitters subregio Eindhoven-de Kempen RMC Effectrapportage - Begeleiding en Herplaatsten Voortijdig schoolverlaters door RMC loopbaanbegeleiders Evaluatie overgang vmbo-mbo Intergrip factsheet 80 1 RMC: Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten. Doel van de RMC-functie is het scheppen van voorwaarden voor jongeren om de voor hen hoogst haalbare en meest passende onderwijs- en/of arbeidsmarktpositie te bereiken. Het betreft hier jongeren tot 23 jaar. 3

42 De regio Zuidoost Brabant (RMC-regio 37) geeft op een uniforme wijze uitvoering aan het bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten onder jongeren in de leeftijd van 5 tot 23 jaar. Centraal hierbij is het uitgangspunt één school één leerplichtambtenaar/rmc-loopbaanbegeleider. Grofweg zijn in de wettelijke taken leerplicht/rmc de volgende 3 onderdelen te onderscheiden: Leerplicht Alle kinderen tussen vijf en zestien jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig. Zij moeten onderwijs volgen op de school waar ze staan ingeschreven. De leerplicht duurt tot en met het einde van het schooljaar waarin het kind zestien jaar wordt. De leerplichtambtenaar houdt toezicht op naleving van de Leerplichtwet. leerplichtambtenaar. Voor in totaal leerlingen in de regio is in schooljaar contact geweest met de leerplichtambtenaar, bijvoorbeeld wegens verzuim, het aanvragen van een vrijstelling of via een leerlingbespreking. Dit is 5% van alle jongeren. Een toename van 1% ten opzichte van vorig schooljaar. Samenvatting en conclusies Kwalificatieplicht Wanneer de leerplicht is geëindigd en de jongere nog geen startkwalificatie (havo-, vwo, of minimaal mbo niveau 2 diploma) heeft behaald blijft een jongere verplicht om ingeschreven te staan bij een school of instelling en deze geregeld te bezoeken. Dit noemen we de kwalificatieplicht. De leerplichtambtenaar houdt hier eveneens toezicht op. De kwalificatieplicht eindigt zodra de jongere de leeftijd van achttien jaar bereikt of een startkwalificatie heeft behaald. Voortijdig Schoolverlaten: Jongeren hebben met een startkwalificatie meer kansen op de arbeidsmarkt. Gemeenten moeten dan ook in nauwe samenwerking met het onderwijs voorkomen dat jongeren voor hun 23ste jaar het onderwijs zonder startkwalificatie verlaten. Deze taak dient regionaal uitgevoerd te worden en wordt Regionaal Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) genoemd. Deze is vastgelegd in verschillende wetten. Leerplicht Op 1 augustus 2016 woonden er leerplichtige en kwalificatieplichtige jongeren in de regio Zuidoost Brabant. De meeste leerlingen komen niet in aanraking met de In het schooljaar hebben scholen meldingen van ongeoorloofd verzuim gedaan bij de leerplichtambtenaren in de regio Zuidoost Brabant. Een toename van 11,3%. Deze meldingen betroffen leerlingen, zijnde 1,8% van alle leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen in de regio. Evenveel als vorig schooljaar. Het aantal meldingen wettelijk verzuim (16 uur in 4 weken) is beduidend (35%) toegenomen. Deze toename is met name toe te schrijven aan het mbo. Met ingang van schooljaar zijn leerplichtambtenaren een aantal dagdelen per week fysiek aanwezig op het Summa College. Hierdoor is er bij docenten meer aandacht voor verzuim en wordt verzuim beter geregistreerd en eerder gemeld. In zijn 122 jongeren voor een Haltstraf naar Halt gestuurd, een afname van 13. Het totale aantal opgemaakte processen-verbaal is in geringe mate afgenomen. Het aantal processen verbaal luxe verzuim is in vergelijking met vorig jaar met 71% toegenomen als gevolg van acties luxe verzuim die in een aantal gemeenten in de regio zijn uitgevoerd. Het aantal processen verbaal relatief verzuim is afgenomen met 25%. 5

43 In hadden 877 jeugdigen voor één schooljaar. Ook dit schooljaar is het merendeel nodig of gewenst was. 418 van deze jongeren gelijk gebleven ten opzichte van vorig schooljaar schooljaar of een deel daarvan een vrijstelling (50) afkomstig uit het voortgezet onderwijs. Twee stonden nog ingeschreven bij een school. Vorig (85,39%). van de verplichting om naar school te gaan of de leerlingen zijn afkomstig uit het primair onderwijs, schooljaar zijn jongeren benaderd, waarvan Op 1 oktober 2017 telde de regio, volgens de verplichting ingeschreven te staan aan een school, zeven uit het (voortgezet) speciaal onderwijs, en 229 nog ingeschreven stonden. indicatieve cijfers van 1 oktober 2017, t.o.v. 899 jeugdigen in schooljaar acht uit het mbo. Met 516 jongeren is vervolgens een intakegesprek potentiële voortijdig schoolverlaters (vsv-ers). 242 hadden een vrijstelling van de gevoerd, 5% minder dan vorig jaar. In Dit zijn er 50 minder dan op 1 oktober inschrijvingsplicht omdat zij vanwege hun lichamelijke of psychische beperkingen niet in staat zijn onderwijs te volgen. RMC vergelijking met vorig schooljaar zijn minder begeleidingstrajecten gestart, een afname van 22%. Dit is het gevolg van eerder reageren op De meeste jongeren vallen uit van school als zij ouder dan 18 jaar zijn en zijn afkomstig uit het mbo. Zeven kinderen uit vijf gezinnen waren vrijgesteld De RMC-functie staat voor Regionale Meld- en signalen van verzuim en dreigend schoolverlaten Dit is het eerste jaar dat in de vsv-cijfers mbo van de inschrijvingsplicht omdat de ouders Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten. door RMC-loopbaanbegeleiders en doordat er niveau 3 en niveau 4 gesplitst worden en er een bedenkingen hebben tegen de richting van het Doel van de RMC-functie is het scheppen van door de toename in preventieve begeleiding norm voor beide groepen is geformuleerd. Zowel onderwijs van alle scholen die binnen redelijke voorwaarden voor jongeren om de voor hen hoogst minder tijd beschikbaar was om jongeren te mbo 3 als mbo 4 scoren boven die norm en ook reisafstand van hun woning liggen. haalbare en meest passende onderwijs- en/of begeleiden die de school verlaten hebben (vsv-ers). beduidend hoger dan landelijk. Het verwachte 590 kinderen in de regio staan ingeschreven op een arbeidsmarktpositie te bereiken. Het betreft hier Verhoudingsgewijs zijn er desondanks iets meer (preventieve) effect door de fysieke aanwezigheid school in het buitenland en zijn daarom jongeren tot 23 jaar. In schooljaar is de jongeren teruggeleid richting onderwijs dan vorig van leerplicht en RMC-loopbaanbegeleiders op het vrijgesteld van de inschrijvingsplicht in Nederland. RMC-functie in de regio Zuidoost Brabant uitgevoerd schooljaar. Respectievelijk 67% en 63%. Summa College en de aanpak van verzuim is nog 38 jongeren in de leeftijd van zestien en zeventien door de RMC-loopbaanbegeleiders. niet zichtbaar. jaar (kwalificatieplichtigen) waren vrijgesteld Het aantal 22-jarigen dat op 1 oktober 2017 een omdat hun ouders kunnen aantonen dat hun kind In de subregio Eindhoven-de Kempen is de functie startkwalificatie heeft (minimaal een havo-, vwo-, weliswaar geen regulier onderwijs volgt, maar wel leerplichtplusambtenaar, een combinatiefunctie of mbo niveau 2 diploma) is met 85,92% nagenoeg op een andere manier voldoende onderwijs krijgt. leerplicht/rmc loopbaanbegeleider, werkzaam geweest op alle scholen van het Summa College. In het schooljaar is 106 keer absoluut Dit betekent dat de leerplichtplusambtenaar een of verzuim geconstateerd. Aan het eind van het meerdere dagdelen aanwezig is op de scholen. M.i.v. schooljaar waren 32 meldingen absoluut verzuim in schooljaar zal de leerplichtplusambtenaar behandeling. Vorig schooljaar waren er 184 gevallen ook op het mbo De Rooi Pannen, Helicon van absoluut verzuim. De afname is een gevolg van (Eindhoven) en Sint Lucas aanwezig zijn. een verbeterd werkproces waardoor administratieve De RMC-loopbaanbegeleiders en fouten, de grootste oorzaak van een melding van leerplichtambtenaren in de subregio Helmond- absoluut verzuim, eerder gecorrigeerd worden. Peelland zijn eveneens werkzaam op de mbo- 55% procent van de gevallen van absoluut verzuim scholen ROC Ter AA en Helicon (Helmond). wordt gevormd door jeugdigen die niet meer in de regio wonen, maar nog niet uitgeschreven zijn In schooljaar hebben voortgezet uit de Basisregistratie Personen (BRP), jeugdigen onderwijs scholen en mbo-instellingen in totaal die in afwachting zijn van een vrijstelling (vooral 678 keer verzuim van 18+ leerlingen gemeld, vrijstellingen wegens het volgen van onderwijs een toename van 27% ten opzichte van vorig jaar. in het buitenland) en jongeren die gedurende De verzuimmeldingen hadden betrekking op het schooljaar achttien jaar worden en niet meer 467 jongeren. kwalificatieplichtig zijn. In hebben de RMC-loopbaanbegeleiders In waren er 67 langdurig relatief in de regio Zuidoost Brabant jongeren verzuimers (thuiszitters) ten opzichte van 77 vorig benaderd met de vraag of een begeleidingstraject 6 7

44 Voor u ligt het regiojaarverslag leerplicht/rmc - Bestrijden voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim van de regio Zuidoost Brabant (RMC-regio 37). Met dit verslag informeren burgemeester & wethouders jaarlijks de gemeenteraad over het in de gemeente gevoerde beleid over de handhaving van de Leerplichtwet en RMC weten regelgeving en de resultaten daarvan. Dit schooljaar wordt het verslag voor het eerst vastgesteld door de bestuurscommissie bestrijding schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten van de GGD Brabant-Zuidoost. Met ingang van 11 oktober 2017 zijn de wettelijke taken ten behoeve van het bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten ondergebracht bij de gemeenschappelijke regeling van de GGD. Dit was noodzakelijk om de regionale uniforme samenwerking op het terrein van leerplicht en RMC te continueren. De bestuurscommissie bestaat uit de wethouders onderwijs van de 21 gemeenten in de regio Zuidoost Brabant. De regio Zuidoost Brabant bestaat uit twee subregio s, Helmond-De Peel (zes gemeenten) en Eindhoven-de Kempen (vijftien gemeenten). Best Son en Breugel Laarbeek Gemert-Bakel Oirschot Veldhoven Eindhoven Nuenen c.a. Geldrop- Mierlo Helmond Deurne Inleiding 1 Reusel- De Mierden Bladel Eersel Bergeijk Waalre Valkenswaard Heeze- Leende Cranendonck Someren Asten 9

45 Deze in totaal 21 gemeenten geven op een uniforme wijze uitvoering aan het voorkomen van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten onder ruim jongeren in de leeftijd van 5 tot 23 jaar. Deze uniforme werkwijze wordt sinds 2007 uitgevoerd en is succesvol. Door onderwijs kunnen jeugdigen zich ontplooien en ontwikkelen. Met het behalen van een startkwalificatie voldoen zij aan het minimale niveau dat nodig is om een goede kans te maken op de arbeidsmarkt en in de samenleving te participeren. Een startkwalificatie is een havo-diploma, een vwodiploma of een mbo-diploma op niveau 2 of hoger. De leerplichtambtenaren en RMCloopbaanbegeleiders in de regio Zuidoost Brabant nemen meldingen van schoolverzuim in behandeling en leveren een bijdrage aan het voorkomen en bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten. Hierbij wordt nauw samengewerkt met verschillende partners in de regio zoals regiogemeenten, (samenwerkingsverbanden van) scholen, jeugdhulp, jeugdbescherming en het openbaar ministerie. Leeswijzer In dit jaarverslag staan de cijfers over schoolverzuim, voortijdig schoolverlaten en de aanpak daarvan. Ook geeft het inzicht in de jeugdigen die (tijdelijk) niet naar school gaan. De cijfers in dit jaarverslag hebben betrekking op jongeren die in de regio Zuidoost Brabant wonen in het schooljaar en zijn gebaseerd op gegevens uit de regionale Centrale Leerlingenregistratie (CLR). In dit registratiesysteem zijn alle jongeren opgenomen waar de Leerplichtwet 1969 en de RMC wet- en regelgeving op van toepassing is. Concreet betreft dit leerplichtige en kwalificatieplichtige jongeren in de leeftijd van 5 tot 18 jaar en jongeren in de leeftijd 18 tot 23 jaar zonder startkwalificatie. In het registratiesysteem registreren de leerplichtambtenaren en de RMCloopbaanbegeleiders alle meldingen die bij hen over jongeren gedaan worden en de acties die daarop ingezet worden. Een gedeelte van deze gegevens moeten alle gemeenten jaarlijks bij het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap aanleveren. Het betreft cijfers over omvang en behandeling van gemeld schoolverzuim, vrijstellingen en thuiszitten van leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen. Deze zogenaamde leerplichttelling vormt de basis van de jaarlijkse kamerbrief cijfers leerplicht en aanpak thuiszitters. Tot schooljaar werden deze cijfers niet vermeld in het regiojaarverslag. Om een volledig beeld te schetsen van omvang én aanpak schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten zijn ook deze cijfers in het huidige jaarverslag opgenomen. Daar waar de gegevens van de leerplichttelling weergegeven zijn, is dit expliciet vermeld. In hoofdstuk 2 staan de leerplichtcijfers, met informatie over meldingen en de aanpak van ongeoorloofd schoolverzuim. Daarnaast geeft dit hoofdstuk informatie over de vrijstellingen, het absoluut verzuim en de thuiszitters in de regio. Hoofdstuk 3 geeft de RMC-cijfers weer. Dit omvat de inzet op de mbo-scholen, het 18+ verzuim, het aantal gestarte RMC-trajecten en de resultaten van de begeleiding van jongeren. In hoofdstuk 4 worden de resultaten van het regionaal programma Voortijdig Schoolverlaten/ jongeren in een kwetsbare positie weergegeven. Onderdeel hiervan is de monitor Intergrip. Alle leerlingen die de overstap maken van het vmbo naar het mbo worden middels deze applicatie gemonitord gedurende het proces van aanmelden, intake en inschrijving bij het mbo. Leerplicht en RMC doen vanuit deze applicatie inzet voor de leerlingen waarbij het risico bestaat dat zij geen vervolgopleiding hebben in het nieuwe schooljaar. Hoofdstuk 5 beschrijft de Centrale leerlingenregistratie, de applicatie waarin alle meldingen en activiteiten van leerplicht/rmc in de regio Zuidoost Brabant geregistreerd worden. Bijlage 1 betreft een overzicht van definities en afkortingen die in dit verslag gebezigd worden. Bijlage 2 betreft de factsheet van de eigen gemeente. Deze sheet geeft een overzicht van alle meldingen die in schooljaar bij leerplicht gedaan zijn over leerlingen woonachtig in de desbetreffende gemeente en de afhandelingen van deze meldingen. Waar mogelijk wordt een vergelijking gemaakt met de regio Zuidoost Brabant. Bijlage 3 bestaat uit het werkproces Passend Traject Overleg, een overleg in de subregio Eindhoven-de Kempen gericht op het voorkomen van thuiszitters. Bijlage 4 betreft de RMC Effectrapportage Begeleiding en Herplaatsten Voortijdig schoolverlaters door RMC loopbaanbegeleiders. De cijfers uit deze rapportage zijn verwerkt in hoofdstuk 3. Bijlage 5 betreft het uitvoeringsplan RMC voor de kalenderjaren 2017 en In dit uitvoeringsplan wordt het bestuurlijk vastgestelde beleidskader RMC uitgewerkt in concrete acties. In hoofdstuk 3 en 4 worden de acties die betrekking hebben op de eerste helft van 2017 beschreven. Bijlage 6 bestaat uit de uitgebreide evaluatie van de overgang vmbo-mbo die gemonitord wordt via Intergrip

46 2.1 Leerlingpopulatie Op 1 augustus 2016 woonden er leerplichtige en kwalificatieplichtige jonge ren in de regio Zuidoost Brabant. De meeste leerlingen in de re gio komen niet in aanraking met leerplicht. Voor in totaal leerlingen in de regio is in schooljaar contact ge weest met leerplicht, bijvoorbeeld wegens verzuim, het aanvragen van een vrij stelling of via een leerlingbespreking. Dit is 5% van alle jongeren. Een toename van 1% ten opzichte van vorig schooljaar. De cijfers in dit hoofdstuk hebben betrekking op leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen. Gegevens over leerlingen van achttien jaar en ouder staan ver meld in hoofdstuk drie. Leerplicht Alle kinderen tussen vijf en zestien jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig. Zij moeten onderwijs volgen op de school waar ze staan ingeschreven. De leerplicht duurt tot en met het einde van het schooljaar waarin het kind zestien jaar wordt. De leerplichtambtenaar houdt toezicht op naleving van de Leerplichtwet. Kwalificatieplicht Met de kwalificatieplicht wordt de leerplicht verlengd tot de dag dat de leerling een startkwalificatie heeft gehaald, of tot de dag dat de leerling achttien jaar wordt. Een startkwalificatie is (minimaal) een vwo-diploma, havo-diploma of een mbo-diploma op niveau 2 of hoger. Leeftijd op 1 augustus Totaal Asten Bergeijk Best Bladel Cranendonck Deurne Eersel Eindhoven Geldrop-Mierlo Leerplicht en kwalificatieplicht 2 Gemert-Bakel Heeze-Leende Helmond Laarbeek Neunen, Gerwen, Nederwetten Oirschot Reusel-De Mierden Someren Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre Totaal

47 2.2 Relatief verzuim Wettelijk verzuim per schoolsoort Alle scholen zijn wettelijk verplicht om elke zestien uur die een leerling in vier lesweken ongeoorloofd afwezig is (wettelijk verzuim) te melden bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). De leerplichtambtenaar start op basis van de melding een onderzoek naar het verzuim en de oorzaak hiervan en bepaalt aan de hand daarvan de verdere aanpak. In het schooljaar is over 971 leerlingen een melding van wettelijk verzuim gedaan door scholen. Dat is 0,9% van alle leerlingen in de regio. Het aantal leerlingen waarover een melding van wettelijk verzuim is gedaan is met 35% beduidend toegenomen ten opzichte van vorig jaar. Toen werd van 719 leerlingen wettelijk verzuim gemeld. Voor 160 leerlingen werden meerdere verzuimmeldingen gedaan. De toename van meldingen wettelijk verzuim is het grootste in het (speciaal) basisonderwijs en in het middelbaar beroepsonderwijs. Met ingang van 1 januari 2017 zijn de scholen voor (speciaal) basisonderwijs aangesloten op het verzuimregister en melden zij verzuim digitaal bij DUO. Het melden van verzuim is hiermee extra onder de aandacht gebracht en is daarnaast gemakkelijker geworden. Daarnaast zijn met ingang van schooljaar leerplichtambtenaren een aantal dagdelen per week fysiek aanwezig op het Summa College. In de Peelregio was dat al gebruikelijk en is dat voortgezet. Hierdoor is er bij docenten in het mbo meer aandacht voor verzuim en wordt verzuim ook daar beter geregistreerd en eerder gemeld. Vaak melden scholen verzuim voordat er sprake is van wettelijk verzuim. Hier zijn met scholen afspraken over gemaakt zodat er vroegtijdig en preventief gereageerd kan worden op verzuim. Deze meldingen vallen onder de noemer overig verzuim. Totaal aantal verzuimmeldingen In zijn meldingen van relatief verzuim gedaan. Hieronder verstaan we alle vormen van ongeoorloofd verzuim; wettelijk, langdurig relatief, overig en luxe verzuim. Deze meldingen betroffen leerlingen. Voor een aantal van deze leerlingen geldt dus dat er meerdere verzuimmeldingen zijn gedaan. Voor 1,8% van alle leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen in de regio is in schooljaar een verzuimmelding gedaan. Dit percentage is gelijk gebleven aan Het totaal aantal verzuimmeldingen is met 11,3% gestegen sinds vorig schooljaar. Het aantal meldingen wettelijk, langdurig relatief en overig verzuim is gestegen met 10,5%. Deze toename wordt met name verklaard door de meldingen wettelijk verzuim in het mbo. Het aantal meldingen luxe verzuim is gestegen met 19,4%. Dit is het gevolg van acties luxe verzuim die in de regio zijn uitgevoerd. Meldingen wettelijk verzuim schooljaar (speciaal) basisonderwijs Bron: leerplichttelling (speciaal) basisonderwijs (voortgezet) speciaal onderwijs voortgezet onderwijs middelbaar beroepsonderwijs Totaal Meldingen wettelijk verzuim schooljaar Bron: leerplichttelling (voortgezet) speciaal onderwijs voortgezet onderwijs middelbaar beroepsonderwijs Totaal Verzuimmeldingen per schoolsoort schooljaar Soort verzuim PO SBO SO VO PrO VSO MBO Totaal luxe verzuim Relatief verzuim (wettelijk-lrv-overig) totaal Bron: CLR Verzuimmeldingen per schoolsoort schooljaar Soort verzuim PO SBO SO VO PrO VSO MBO Totaal luxe verzuim relatief verzuim totaal Bron: CLR Relatief verzuim Hiervan is sprake als een leerling wel staat ingeschreven bij een school, maar de school niet of niet regelmatig bezoekt. Ook structureel te laat komen is een vorm van relatief verzuim. Ongeoorloofd schoolverzuim Dit is verzuim zonder geldige reden. Bij verzuim van 16 uur les- of praktijktijd in een opeenvolgende periode van 4 lesweken is de directeur verplicht het verzuim te melden (wettelijk verzuim). In de praktijk wordt verzuim, waaronder ook te laat in de les komen, eerder gemeld bij de leerplichtambtenaar. Dit verzuim wordt overig verzuim genoemd. Met de scholen zijn afspraken gemaakt over het eerder melden van verzuim. Langdurig relatief verzuim (LRV) Bij leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen die langer dan 4 aaneengesloten weken zonder geldige reden afwezig zijn van school is sprake van langdurig relatief verzuim. Bij leerlingen met LRV is er meer aan de hand dan een korte periode regelmatig spijbelen. Luxe verzuim Hiervan is sprake als ouders hun kind zonder toestemming van de directeur van de school buiten de schoolvakanties mee op vakantie nemen. PO: primair onderwijs SBO: speciaal basisonderwijs SO: speciaal onderwijs VO: voortgezet onderwijs PrO: praktijkonderwijs VSO: voortgezet speciaal onderwijs MBO: middelbaar beroepsonderwijs 14 15

48 Aantal verzuimmeldingen Aantal verzuimmeldingen Gemeente bij aanvang Luxe verzuim Relatief verzuim Totaal Asten Bergeijk Best Bladel Cranendonck Deurne Eersel Eindhoven Geldrop-Mierlo Gemert-Bakel Heeze-Leende Helmond Laarbeek Neunen, Gerwen, Nederwetten Oirschot Reusel-De Mierden Someren Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre Overig* Totaal Totaal *Betreft verzuimmeldingen van leerlingen die gedurende het schooljaar verhuisd zijn naar een gemeente buiten de regio. Bron: CLR Conclusie Het aantal leerlingen met een melding wettelijk verzuim, d.w.z. verzuim van 16 uur in 4 weken, is beduidend (35%) toegenomen. Het totaal aantal verzuimmeldingen is met gemiddeld 11,3% toegenomen. Deze toename is met name toe te schrijven aan het mbo. Ruim 40% van het totaal aantal meldingen relatief verzuim betreft wettelijk verzuim. De nauwere samenwerking met scholen en de fysieke aanwezigheid van leerplichtambtenaren op het Summa College leidt tot een aanzienlijke toename van het aantal meldingen wettelijk verzuim. Gemeente bij aanvang Luxe verzuim Relatief verzuim Totaal aantal verzuimmeldingen per woongemeente In 12 gemeenten is het totaal aantal verzuimmeldingen toegenomen. In de gemeenten Oirschot, Veldhoven, Best en Nuenen ca. is dit verhoudingsgewijs het meeste toegenomen. Totaal Asten Bergeijk Best Bladel Cranendonck Deurne Eersel Eindhoven Geldrop-Mierlo Gemert-Bakel Heeze-Leende Helmond Laarbeek Neunen, Gerwen, Nederwetten Oirschot Reusel-De Mierden Someren Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre Overig* Ontwikkelingen verzuimregister: - Het primair onderwijs in de gemeente Eindhoven is m.i.v. 1 januari 2017 aangesloten op het verzuimregister. Dit betekent dat deze scholen verplicht zijn verzuim digitaal te melden via het verzuimregister van DUO. M.i.v. 1 april 2017 geldt dit voor alle scholen voor primair onderwijs. - Voor de scholen voor speciaal basisonderwijs, speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs geldt deze verplichting eveneens m.i.v. 1 januari Haltstraf en Justitiële afdoeningen Als preventieve maatregelen niet het gewenste resultaat hebben, kan de leerplichtambtenaar overgaan tot handhaving door een Halt-straf in te zetten of een proces-verbaal op te maken. Halt-straf Als een leerplichtige jongere ongeoorloofd meerdere uren of dagen verzuimt of te laat komt, en dit verzuim is ook na een sanctie door school en een officiële waarschuwing van leerplicht niet gestopt, dan wordt de jongere naar Halt gestuurd. Het doel van de Halt-straf is jongeren en ouders bewust te maken van de gevolgen van schoolverzuim. Als de jongere alle afspraken is nagekomen en de opdracht goed heeft afgerond is de Halt-straf Halt-afdoening Bij ongeoorloofd of veelvuldig te laat komen wordt voor leerplichtige jongeren een Halt-straf ingezet om een duidelijk signaal te geven dat hij of zij op school hoort te zitten. De Halt-straf schoolverzuim bestaat uit gesprekken met de jongere en zijn/haar ouders, een leeropdracht en het aanbieden van excuses. Soms krijgt een jongere ook een werkstraf. De aansluiting op het verzuimregister vergemakkelijkt het melden van verzuim. De verwachting is dat het aantal verzuimmeldingen hierdoor verder zal toenemen. M.i.v. schooljaar zal leerplicht ook op het mbo De Rooi Pannen, Helicon en Sint Lucas aanwezig zijn. geslaagd. De jongere voorkomt hiermee een justitiële aantekening. Als de jongere niet naar Halt wil of de afspraken niet nakomt, is de Halt-straf niet geslaagd en kan de leerplichtambtenaar procesverbaal opmaken. In zijn 122 jongeren voor een Haltstraf naar Halt gestuurd, een afname van dertien. In schooljaar is Halt in 66% van de gevallen positief afgerond, geslaagd, ten opzichte van 76% in schooljaar Aan het einde van schooljaar waren er nog vijftien afdoeningen in uitvoering. Als deze allen goed afgerond worden, is het percentage geslaagde afdoeningen 79%. Het aantal negatief afgesloten Halt-straffen is verhoudingsgewijs nagenoeg gelijk gebleven. Proces-verbaal (pv) Een pv kan opgemaakt worden tegen de ouders, tegen de leerling van twaalf tot achttien jaar of tegen beiden. Het OM bepaalt de aanpak/strafmaat. Deze kan bestaan uit een taakstraf (leer- en/of werkstraf), begeleiding van de jeugdreclassering of een geldboete

49 Aantal en resultaat Halt-afdoeningen per gemeente Processen verbaal schooljaar Processen verbaal schooljaar Geslaagd Niet geslaagd Niet in behandeling In uitvoering Eindtotaal Gemeenten Luxe verzuim Relatief verzuim Totaal Gemeenten Luxe verzuim Relatief verzuim Totaal Gemeenten Asten Bergeijk Best Bladel Cranendonck Deurne Eersel 1 1 Eindhoven Geldrop-Mierlo Gemert-Bakel Heeze-Leende 1 1 Helmond Laarbeek Neunen, Gerwen, Nederwetten Oirschot Reusel-De Mierden Someren Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre Eindtotaal Bron: Bureau Halt Asten Bergeijk Best Bladel Cranendonck Deurne Eersel Eindhoven Geldrop-Mierlo Gemert-Bakel Heeze-Leende Helmond Laarbeek Neunen, Gerwen, Nederwetten Oirschot Reusel-De Mierden Someren Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre Eindtotaal Bron: leerplichttelling Asten Bergeijk Best Bladel Cranendonck Deurne Eersel Eindhoven Geldrop-Mierlo Gemert-Bakel Heeze-Leende Helmond Laarbeek Neunen, Gerwen, Nederwetten Oirschot Reusel-De Mierden Someren Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre Eindtotaal Conclusie de Raad voor de Kinderbescherming doorontwikkeld Het totaal aantal opgemaakte processen-verbaal is processen-verbaal relatief verzuim is in lijn met de Het aantal Haltmeldingen is in schooljaar tot een methodische aanpak schoolverzuim in geringe mate afgenomen. Het aantal processen- visie van de Methodische Aanpak Schoolverzuim met 10% afgenomen. (MAS). Aan de basis van de MAS ligt een verbaal luxe verzuim is in vergelijking met vorig jaar (MAS). Een van de uitgangspunten van de MAS Het totaal aantal processen-verbaal is in geringe gemeenschappelijke visie: met 71% toegenomen als gevolg van acties luxe is dat vroegtijdige inzet van (jeugd)hulp voorop mate afgenomen. Het aantal processen-verbaal - het doel is terug- of toeleiding naar een passend verzuim die in een aantal gemeenten in de regio staat bij verzuim. Een strafrechtelijke aanpak is luxe verzuim is met 71% toegenomen. Het aantal onderwijsprogramma; zijn uitgevoerd. Aan het einde van schooljaar een uiterste middel en wordt dus alleen ingezet als processen-verbaal relatief verzuim is met een kwart - vroegtijdig zorginzet bij signaalverzuim staat 2017 was het resultaat van 43 processen-verbaal dat noodzakelijk is en alle andere mogelijkheden afgenomen. Dit is in lijn met de visie van de MAS voorop; wegens luxe verzuim bekend. 39 ouders kregen een geprobeerd zijn. - ketensamenwerking draagt bij aan een effectieve straf opgelegd door het openbaar ministerie of de Aan het einde van schooljaar was het Ontwikkelingen aanpak van schoolverzuim; rechtbank. Vier ouders zijn niet vervolgd omdat er resultaat van 76 processen-verbaal wegens relatief De landelijke strafrechtelijke aanpak schoolverzuim - de aanpak is licht waar mogelijk en zwaar(der) onvoldoende bewijs was. verzuim bekend. 65 ouders en/of jongeren kregen (SAS) is door Ingrado (de branchevereniging voor waar dat nodig is. een straf opgelegd door het openbaar ministerie of de leerplicht/rmc), Stichting Halt, het Openbaar De MAS is een routekaart die de leerplichtambtenaar Het aantal processen-verbaal relatief verzuim is rechtbank. In elf gevallen werd geen straf opgelegd Ministerie, het Ministerie van Veiligheid & Justitie en helpt de juiste afwegingen te maken bij een keuze afgenomen met 25%. De afname van het aantal omdat (jeugd)hulp ingezet werd. voor een strafrechtelijke route of een zorgmelding

50 2.4 Vrijstellingen Vrijstelling van inschrijving is van toepassing als: Alle kinderen in Nederland van vijf tot en met van een vrijstelling is voldaan. Als dit het geval - de jongere op lichamelijke of psychische gronden - de jongere als leerling ingeschreven staat op zeventien jaar zijn leer- of kwalificatieplichtig. is ontstaat van rechtswege de vrijstelling van niet geschikt is om tot een school te worden een school in het buitenland en deze school ook In sommige gevallen is vrijstelling van deze schoolinschrijving. toegelaten (artikel 5 sub a Leerplichtwet); geregeld bezoekt (artikel 5 sub c Leerplichtwet); verplichting om naar school te gaan mogelijk. - de ouders/verzorgers tegen de richting van het - er bijzondere omstandigheden zijn waarbij Ouders kunnen op basis van een aantal redenen Een vrijstelling wordt in de regel aangevraagd in het onderwijs op alle binnen redelijke afstand van de aangetoond kan worden dat de kwalificatieplichtige een vrijstellingsaanvraag indienen bij de schooljaar voorafgaand aan het schooljaar waarin woning overwegende bedenkingen hebben (artikel jongere op andere wijze voldoende onderwijs leerplichtambtenaar. Deze bepaalt of aan de de vrijstelling geldt. 5 sub b Leerplichtwet); geniet (artikel 15 Leerplichtwet). wettelijke voorwaarden voor het verlenen Aantal en soort vrijstellingen per gemeente Gemeenten Psychisch/ medisch Bedenkingen onderwijs Onderwijs buitenland Ander onderwijs Asten Bergeijk Best Bladel Cranendonck Deurne Eersel Eindhoven Geldrop-Mierlo Gemert-Bakel Heeze-Leende Helmond Laarbeek Neunen, Gerwen, Nederwetten Oirschot Reusel-De Mierden Someren Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre Totaal Bron: leerplichttelling Hoewel er sprake is van een lichte afname, worden in de regio de meeste vrijstellingen verleend wegens het volgen van onderwijs in het buitenland. Dit hangt samen met het feit dat een aantal gemeenten zgn. grensgemeenten zijn wat betekent dat deze gemeenten geografisch direct aan het buitenland grenzen. Dit geldt met name voor de gemeente Cranendonck. Het aantal vrijstellingen vanwege medische en/ of psychische gronden (art. 5 sub a Leerplichtwet) is in schooljaar t.o.v. het schooljaar in geringe mate afgenomen. Dit geldt overigens niet voor alle gemeenten. Voor zeven van de 21 gemeenten geldt dat het aantal vrijstellingen vanwege medische/psychische gronden is toegenomen. In zeven gemeenten is dit aantal gelijk gebleven en in zeven gemeenten afgenomen. Het grootste deel van de leerlingen met een dergelijke vrijstelling zijn jonge kinderen die na het bereiken van de leerplichtige leeftijd (vijf jaar) nog niet instromen op een school, maar langer verblijven bij bijv. Lunetzorg of een medisch kinderdagverblijf, dan wel een zorginstelling. Deze kinderen zijn gebaat bij een latere instroom in het onderwijs en gaan veelal op een later moment naar regulier of speciaal (basis)onderwijs. Het overige deel van de vrijstellingen betreft leerlingen die ingeschreven staan aan een school maar waarvoor ouders een vrijstelling aanvragen op medische of psychische gronden. Voor deze groep wordt in overeenstemming met het landelijke beleid (Kamerbrief Tiende voortgangsrapportage passend onderwijs, d.d. 6 december 2016), verkend of onderwijs-zorgarrangementen ingezet kunnen worden. Iedere aanvraag voor een vrijstelling wordt door een, door burgemeester en wethouders aangewezen, onafhankelijke arts onderzocht. Voor leerlingen waarvoor onderwijs gedurende een bepaalde periode niet mogelijk en niet wenselijk is, ontstaat voor de ouders van rechtswege vrijstelling van de verplichting hun kind in te schrijven aan een school. Het aantal vrijstellingen vanwege bedenkingen tegen de richting van het onderwijs is licht afgenomen. De vrijstellingen wegens het volgen van voldoende ander onderwijs zijn nagenoeg gelijk gebleven. Ontwikkelingen Leerplicht regio Zuidoost Brabant streeft er naar om voor iedereen die in staat is onderwijs te volgen een passende onderwijsplek te vinden. De verwachting is dat hierdoor, in samenwerking met de samenwerkingsverbanden primair en voortgezet onderwijs, het aantal vrijstellingen 5 sub a de komende jaren verder zal afnemen

51 2.5 Absoluut verzuim In heeft leerplicht in de regio Zuidoost Brabant 106 gevallen van absoluut verzuim opgepakt. 25 van deze gevallen betroffen kwalifcatieplichtige jongeren(zestien en zeventien jarigen). Vorig schooljaar waren er 184 gevallen van absoluut verzuim. De afname is mede het gevolg van een verbetering van het werkproces waardoor administratieve fouten, de grootste oorzaak van een melding absoluut verzuim, eerder gecorrigeerd worden. 55% van de gevallen van absoluut verzuim wordt gevormd door fouten in de administratieve uitwisseling tussen DUO en CLR, jeugdigen die niet meer in de regio wonen maar nog niet uitgeschreven zijn uit de Basisregistratie Personen (BRP) en jeugdigen die in afwachting zijn van een vrijstelling. 2.6 Langdurig Relatief Verzuim (Thuiszitters) De samenwerkingsverbanden passend onderwijs voor primair onderwijs en voor voortgezet onderwijs zijn verplicht elk kwartaal een update te geven aan de Onderwijsinspectie over het aantal leerlingen dat valt onder de landelijke definitie thuiszitter. Daarnaast dienen de samenwerkingsverbanden een overzicht te geven van het aantal jongeren met absoluut verzuim (geen schoolinschrijving) en van het aantal jongeren met een vrijstelling van leerplicht op psychische/medische gronden (artikel 5 sub a Leerplichtwet). In de regio Zuidoost Brabant zijn meerdere samenwerkingsverbanden voor passend onderwijs; drie voor het primair onderwijs en twee voor het voortgezet onderwijs. Samenwerkingsverbanden primair onderwijs regio Zuidoost Brabant Reusel- De Mierden Bladel Oirschot Eersel Best Veldhoven Bergeijk Son en Breugel Eindhoven Waalre Nuenen c.a. Leende Heeze Laarbeek Valkenswaard Geldrop- Mierlo Cranendonck Helmond Gemert-Bakel Someren Asten Deurne Absoluut verzuim Bij absoluut verzuim is een leerplichtige of kwalificatieplichtige jongere niet ingeschreven bij een school of onderwijsinstelling zonder dat daarvoor vrijstelling is verleend of van rechtswege vrijstelling is ontstaan (Ministerie van OCW). De grote meerderheid van absoluut verzuimprocedures duren langer dan drie maanden. Aan het einde van schooljaar zijn 32 van deze procedures nog niet afgesloten. Het absoluut verzuim stopt zodra de jongere weer naar school gaat, een vrijstelling krijgt, achttien jaar wordt of uit de regio verhuist. Landelijke definitie thuiszitters: Het Ministerie van OCW sluit aan bij de wijze waarop de term thuiszitters in de praktijk wordt gebruikt, namelijk als verzamelterm voor langdurig relatief verzuim (LRV) langer dan vier weken en voor absoluut verzuimers (zie paragraaf 2.5) De term thuiszitter heeft betrekking op leerplichtige leerlingen tussen de vijf en zestien jaar of jongeren van zestien en zeventien jaar met kwalificatieplicht. Een langdurig relatief verzuimer is een ingeschreven leerling die langer dan vier weken ongeoorloofd verzuimt. Bij deze groep is meer aan de hand dan een korte periode regelmatig spijbelen. Deze kinderen volgen langdurig geen of weinig onderwijs. Samenwerkingsverbanden voortgezet onderwijs regio Zuidoost Brabant Reusel- De Mierden Bladel Oirschot Eersel Best Veldhoven Bergeijk Son en Breugel Eindhoven Waalre Nuenen c.a. Leende Heeze Laarbeek Valkenswaard Geldrop- Mierlo Helmond Gemert-Bakel Someren Asten Deurne Er worden twee subgroepen onderscheiden: 1. langdurig relatief verzuim van vier weken tot drie maanden; 2. langdurig relatief verzuim langer dan drie maanden. In de subregio Eindhoven-de Kempen zijn twee samenwerkingsverbanden primair onderwijs en een samenwerkingsverband voortgezet onderwijs. In de subregio Helmond-De Peel is een samenwerkingsverband primair onderwijs en een samenwerkingsverband voortgezet onderwijs. Beide subregio s kennen een eigen overlegstructuur om thuiszitters te voorkomen

52 Subregio Eindhoven-de Kempen scholen verantwoordelijk zijn voor het voorkomen Van de in totaal 67 langdurig verzuimers in Langdurig relatief verzuim in de regio Zuidoost Brabant In de subregio Eindhoven-de Kempen functioneert sinds schooljaar het Passend Traject Overleg (PTO) onder verantwoordelijkheid van de en aanpakken van thuiszitters. De inzet van scholen wordt gemonitord door de samenwerkingsverbanden onderwijs samen met schooljaar is evenals vorig schooljaar het merendeel, 50, afkomstig uit het voortgezet onderwijs. Twee leerlingen zijn afkomstig uit het Aanvang schooljaar 17 6 samenwerkingsverbanden primair en voortgezet passend onderwijs. Aan dit overleg neemt een vertegenwoordiger van onderwijs, jeugdhulp en de Gemeente Helmond. Met de samenwerkingsverbanden primair en voortgezet onderwijs is afgesproken dat alle primair onderwijs, zeven uit het (voortgezet) speciaal onderwijs, en acht uit het mbo. Het lage aantal langdurig verzuimers in het mbo heeft te Nieuwe gevallen leerplicht deel. In het overleg worden leerlingen gemeld en gemonitord die geen of geen volledig onderwijsprogramma volgen. Dit betekent dat er meer leerlingen gemeld worden en in beeld zijn dan leerlingen die geen volledig onderwijs volgen in beeld gebracht worden. Het initiatief van de inspectie sluit daarbij aan. Dit betekent dat de samenwerkingsverbanden samen met de Gemeente maken met het feit dat het merendeel van de leerlingen in het mbo ouder dan achttien jaar zijn en dus niet meer leer- en kwalificatieplichtig zijn. Leerlingen die uitvallen in het mbo en uitgeschreven Actueel aantal LRV Bron: leerplichttelling leerlingen die vallen onder de landelijke definitie van thuiszitter. Helmond en de Peelgemeenten ook de leerlingen die geoorloofd (gedeeltelijk) afwezig zijn in beeld worden, worden als voortijdig schoolverlater gemeld bij leerplicht en RMC. Deze leerlingen worden Vanuit het PTO worden betrokken organisaties proberen te brengen. teruggeleid naar school en/of werk of een ander aangesproken op hun verantwoordelijkheid in deze Op elke voortgezet onderwijsschool is een passend traject. en wordt samenwerking en afstemming geïnitieerd verzuimcoördinator, een zorgcoördinator, een Ontwikkelingen en gestimuleerd om te voorkomen dat een leerling opvoedingsondersteuner, een schoolarts en een 48 leerlingen hebben langer dan drie maanden Met name in het voortgezet onderwijs, waar thuiszitter wordt dan wel blijft. leerplichtambtenaar. Dit team voorkomt en bestrijdt thuis gezeten in schooljaar Hierbij thuis zitten het meest voorkomt, wordt de focus het thuiszitten. De monitoring gebeurt door de dient opgemerkt te worden dat er bij veel gelegd op mogelijkheden tot onderwijs-zorg In schooljaar is het werkproces PTO Adviescommissie Toelaatbaarheid en de thuiszitters sprake is van complexe multiproblem maatwerktrajecten teneinde niet naar school geëvalueerd onder de deelnemende organisaties RMC-loopbaanbegeleider. omstandigheden. gaan te voorkomen. samenwerkingsverbanden onderwijs, leerplicht en In het primair onderwijs is het samenwerkings- Psychische en/of gedragsproblematiek is de jeugdhulp. Hieruit bleek dat de werkwijze van het PTO als effectief en efficiënt wordt ervaren. Genoemd verband ook op casusniveau betrokken. Langdurig relatief verzuim (LRV) regio belangrijkste reden voor het feit dat deze leerlingen tijdelijk geen onderwijs volgen. Het komt ook voor dat een jongere thuis zit omdat er nog geen plek is 2.7 Contact en inzet leerplicht werden de korte lijnen, terugkoppeling en Zuidoost Brabant voor behandeling bij een zorginstelling. Naast meldingen over verzuim of duidelijker verantwoordelijkheid van onderwijs en Vanaf 1 augustus 2016 is landelijk een nieuwe Bij het zoeken naar passend onderwijs of een vrijstellingsaanvragen wordt er ook om andere samenwerkingsverband. werkwijze ingegaan voor het melden van langdurig passend onderwijs-zorgtraject is samenwerking redenen contact opgenomen met en inzet gevraagd Aandachtspunten waren een tijdige melding relatief verzuim, voorheen gedefinieerd als met verschillende instanties zoals zorginstellingen, van leerplicht om schoolverzuim en voortijdig door scholen, opschalingsmogelijkheden en thuiszitter. Dit betekent dat scholen bij leerlingen generalisten/wijkteams, samenwerkingsverbanden schoolverlaten te voorkomen. Bijvoorbeeld vanwege doorzettingsmacht en helderheid over het feit dat met continu ongeoorloofd verzuim van vier weken primair en voortgezet onderwijs, scholen en leerlingen met gedrags- of motivatieproblemen, het PTO geen casussen overneemt maar initieert, van DUO een signaal krijgen met de vraag of het leerplicht noodzakelijk. Het niet hervatten van conflicten tussen ouders, leerlingen en de school, stimuleert en monitort. Op basis van de bevindingen langdurig relatief verzuim betreft. Als dat inderdaad de schoolgang heeft niet altijd te maken met een schorsing of verwijdering. is het werkproces onder verantwoordelijkheid het geval is kan de school op dat moment een LRV- passende onderwijsplek. Redenen voor langdurig In totaal is in schooljaar keer inzet van de samenwerkingsverbanden bijgesteld melding opvoeren in het verzuimregister. Hiermee verzuim zijn ook dat jongeren niet naar school gevraagd van leerplicht in de regio Zuidoost Brabant. (bijlage Basisdocument Passend Traject Overleg krijgen leerplicht en het ministerie van OCW de willen of ouders de geboden onderwijsplek niet Deze inzet had betrekking op jongeren Thuiszitters) en gecommuniceerd met het langdurige verzuimers in beeld. De LRV-meldingen passend vinden. Met 48 leerlingen gaat het om een woonachtig in de regio en 143 jongeren elders onderwijs, jeugdhulp en leerplicht in de regio zijn m.i.v. dit schooljaar onderdeel van de jaarlijkse relatief gering aantal jongeren, 0,06% van alle leer- woonachtig. Voor een aantal van deze jongeren Eindhoven-de Kempen. leerplichttelling. en kwalificatieplichtige jongeren, dat in schooljaar geldt dus dat er meerdere malen een melding bij thuiszitter is geweest. leerplicht is gedaan. In schooljaar is Subregio Helmond-De Peel Uit de contacten van leerplicht(plus)ambtenaren keer inzet gevraag voor jongeren. Een In de samenwerkingsverbanden primair onderwijs met de scholen blijkt dat de nieuwe werkwijze gespecificeerd overzicht van de inzet van leerplicht is en voortgezet onderwijs is afgesproken dat de m.b.t. het melden van langdurig relatief verzuim opgenomen in de factsheet van de gemeente. nog niet bij alle scholen voldoende bekend is

53 Best Son en Breugel Laarbeek Gemert-Bakel Reusel- De Mierden Bladel Oirschot Eersel Veldhoven Eindhoven Waalre Nuenen c.a. Geldrop- Mierlo Valkenswaard Heeze- Leende Helmond Someren Asten Deurne Bergeijk Cranendonck RMC 3 De gemeente Eindhoven coördineert als contactgemeente de samenwerking voor Zuidoost Brabant (21 gemeenten) en vult daarmee de regisseursrol voor het programma Voortijdig Schoolverlaten in. RMC-functie De gemeenten Eindhoven en Helmond voeren de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) uit, ten behoeve van voortijdig schoolverlaters. Jongeren tussen 18 en 23 jaar die zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten kunnen RMC-loopbaanbegeleiding krijgen en worden begeleid naar school, werk of een combinatie van beide. De RMC-functie omvat drie taken (vastgelegd in wetgeving): een sluitende melding en registratie van alle jongeren tussen 18 en 23 jaar die niet op school zitten en nog geen startkwalificatie behaald hebben; benaderen en zorgdragen voor begeleiding van jongeren die zijn uitgevallen, gericht op terugleiden naar school, naar werk of een combinatie daarvan; coördineren en initiëren van samenwerking tussen alle belangrijke partijen die te maken hebben met deze jongeren en het onderhouden van dit netwerk. 27

54 Met ingang van 1 augustus 2016 heeft de RMC-functie er een nieuwe taak bijgekregen, nl.: registratie en monitoring van jongeren in een kwetsbare positie. Concreet gaat het om leerlingen van het vmbo basis/leerwerktraject die doorstromen naar Entree (mbo 1) of mbo 2, leerlingen van het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) en Praktijkonderwijs (Pro), en Entreeleerlingen die doorstromen naar mbo 2. Gezien de huidige stroom vluchtelingen worden in de regio Zuidoost Brabant ook jongeren met een migratie-achtergrond tot de doelgroep jongeren in een kwetsbare positie gerekend. Daarnaast heeft de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap de zogenaamde oud vsvers opnieuw onder de aandacht gebracht. Dit zijn jongeren die al eerder het onderwijs verlaten hebben zonder een startkwalificatie. 3.1 Inzet op het middelbaar beroepsonderwijs Voor 18- leerlingen zijn er op grond van de leerplichtwet voldoende (dwingende) maatregelen om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Voor de groep 18+-ers is er geen wettelijk kader dat jongeren verplicht een opleiding te volgen. Uit landelijk onderzoek blijkt dat veel 18+-ers die school zonder startkwalificatie verlaten voorafgaand aan het voortijdig schooluitval verzuimd hebben. Dit verzuim wordt echter niet altijd geregistreerd door de instelling en niet altijd gemeld bij RMC. Als oplossing voor de aanpak van het hoge verzuim en schooluitval van de doelgroep 18+ is in de subregio Eindhoven-de Kempen de functie leerplichtplusambtenaar vormgegeven. Deze functie is een combinatiefunctie leerplicht/rmcloopbaanbegeleider binnen het mbo. Na een pilot in is in schooljaar de leerplichtplusambtenaar werkzaam geweest op alle scholen van het Summa College. M.i.v. schooljaar zal de leerplichtplusambtenaar ook op het mbo De Rooi Pannen, Helicon en Sint Lucas aanwezig zijn. In de subregio Helmond-Peelland is het ROC Ter AA samen met de gemeente Helmond een project gestart om de preventie van verzuim en de verzuimaanpak op alle scholen te stroomlijnen. Er is aandacht geschonken aan de persoonlijke en maatschappelijke kant van het verzuim en ook aan het belang van het terugdringen van verzuim voor de school. Er is een start gemaakt met de profilering van de leerplichtambtenaar en RMCloopbaanbegeleider bij eerstejaars studenten. Om de preventieve zorg op de mbo-instellingen in de regio vorm te geven en te voorkomen dat zorgen risicoleerlingen voortijdig de school verlaten, participeren RMC-loopbaanbegeleiders in zorg- en adviesteams en in het intern zorgoverleg op de mbo scholen. Wanneer een leerling toch voortijdig school dreigt te verlaten is het hierdoor makkelijker met deze jongere in contact te komen en het voortijdig schoolverlaten te voorkomen of een passend vervolgtraject in te zetten. 3.2 Verzuim 18+ De meeste jongeren vallen uit van school wanneer zij achttien jaar en niet meer leerplichtig of kwalificatieplichtig zijn, en dan met name jongeren van mbo-instellingen (zie paragraaf 4.3 vsv-cijfers). Het oppakken van 18+ verzuim is een extra (niet wettelijke) taak van het RMC die preventief wordt ingezet om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Verzuim is vaak een indicatie van achterliggende problematiek. Met afspraken tussen jongere, school en RMC proberen RMC-loopbaanbegeleiders te voorkomen dat jongeren uitvallen van school. In het schooljaar waren er 678 verzuimmeldingen 18+, een toename van 27%. Deze meldingen hadden betrekking op 467 jongeren. Dit betekent dat er voor een aantal leerlingen meerdere verzuimmeldingen zijn gedaan. Vorig schooljaar waren er 538 meldingen over 339 jongeren. Als gevolg van de aandacht voor verzuim is het totaal aantal meldingen toegenomen. Verzuimmeldingen leerlingen 18+ per woongemeente. Gemeenten vo mbo Eindtotaal Asten Bergeijk Best Bladel Cranendonck Deurne Eersel Eindhoven Geldrop-Mierlo Gemert-Bakel Heeze-Leende Helmond Laarbeek Neunen, Gerwen, Nederwetten Oirschot Reusel-De Mierden Someren Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre Totaal Bron: CLR Verzuimmeldingen leerlingen 18+ regio Zuidoost Brabant. vo mbo Totaal Bron: CLR

55 3.3 RMC begeleiding RMC-begeleiding Hoewel de RMC-functie gericht is op jongeren van Resultaten RMC-trajecten Begeleiding van jongeren tussen de 18 en achttien tot 23 jaar, blijkt in de praktijk dat ook Gedurende schooljaar zijn in totaal 119 In de praktijk wordt een jongere die voortijdig de 23 jaar zonder startkwalificatie of jongeren jongeren die nog zeventien jaar zijn, maar binnen begeleidingstrajecten afgesloten in vergelijking school dreigt te verlaten of voortijdig van school die nog op school zitten en dreigen uit te afzienbare tijd achttien jaar worden, al door de met 134 beëindigde trajecten gedurende het vorige gaat, benaderd door een RMC-loopbaanbegeleider. vallen. Het doel is het behalen van een RMC-functie in begeleiding worden genomen. schooljaar. Verhoudingsgewijs zijn er meer jongeren Deze bekijkt met de jongere waar zijn/haar startkwalificatie en daarmee het terugdringen In schooljaar is met acht teruggeleid naar onderwijs dan in schooljaar interesses liggen en welke mogelijkheden er zijn. van het aantal voortijdig schoolverlaters. zeventienjarigen een intakegesprek gevoerd. Met Respectievelijk 67% ten opzichte van 63%. De RMC-loopbaanbegeleider bemiddelt bij toelating Begeleiding bestaat uit hulp bij het vinden van vijf van hen is vervolgens een begeleidingstraject tot het mbo en kan bij persoonlijke problematiek doorverwijzen naar hulpverlening via de generalist van de woongemeente. In schooljaar zijn jongeren een nieuwe opleiding, werk of een combinatie van beide met als doel het behalen van een startkwalificatie. gestart. In schooljaar is met drie zeventienjarigen een intakegesprek gevoerd. Met drie van hen is een begeleidingstraject gestart. Resultaat RMC-trajecten regio Zuidoost Brabant Uitstroom naar opleiding benaderd met de vraag of een begeleidingstraject nodig of gewenst was. 418 van deze jongeren stonden nog ingeschreven bij een school. Vorig het gevolg van de focus op preventie. Dit heeft enerzijds geleid tot de eerder genoemde toename in verzuimmeldingen en verzuimgesprekken met Ontwikkelingen De RMC functie wordt op alle mbo-scholen in de Uitstroom naar werk 14 9 schooljaar zijn jongeren benaderd waarvan 229 nog ingeschreven stonden. Dit geeft aan dat RMC-loopbaanbegeleiders eerder in gesprek gaan jongeren die nog een schoolinschrijving hadden en heeft er anderzijds toe geleid dat er minder tijd beschikbaar was om jongeren te begeleiden die de regio meer preventief ingezet. Naar verwachting zal dit leiden tot meer verzuimmeldingen en verzuimgesprekken door RMC-loopbaanbegeleiders. Uitstroom naar ketenpartner (zorg of hulpverlening) 7 6 met jongeren die het risico lopen vsv-er te worden. Voor deze jongeren is over het algemeen geen begeleidingstraject nodig. school al verlaten hadden (vsv-ers). Uitval: traject afgesloten zonder resultaat 1 6 Gestarte RMC-trajecten In hebben de RMC-loopbaanbegeleiders in de regio Zuidoost Brabant met 516 jongeren een intakegesprek gevoerd. Met 92 van deze jongeren was ook in het voorafgaande schooljaar al een intakegesprek gevoerd. Met in totaal 120 jongeren is gedurende schooljaar een begeleidingstraject gestart. Daarnaast waren er 22 zgn. lopende trajecten met RMC inzet regio Zuidoost Brabant Intakegesprek totaal Intakegesprek herhaald Begeleidings traject Verhuizing naar andere regio/niet traceerbaar Bron: CLR Overig jongeren. Dit betreffen begeleidingstrajecten die gedurende schooljaar gestart zijn en continueerden gedurende schooljaar Bron: CLR Lopende trajecten Conclusie In schooljaar zijn iets meer jongeren benaderd dan vorig jaar. Hieronder vallen ook de In schooljaar is 5% minder intakegesprekken gevoerd en 22% minder begeleidingstrajecten gestart dan vorig schooljaar. In is met 541 jongeren een intakegesprek gestart waarvan 63 jongeren gesprekken naar aanleiding van verzuim. Veel van deze jongeren stonden nog ingeschreven Dit komt doordat eerder wordt gereageerd op signalen van verzuim en dreigend schoolverlaten eerder een intake hebben gehad. Met in totaal bij een school. Dit is het gevolg van de fysieke waardoor een begeleidingstraject minder vaak nodig 154 jongeren is een begeleidingstraject gestart. aanwezigheid van leerplicht en RMC op de mbo- is. Daarnaast is door de toename in preventieve Daarnaast waren er 38 zgn. lopende trajecten scholen t.b.v. preventie. Signalen van verzuim en begeleiding minder tijd beschikbaar voor RMC- met jongeren. (dreigend) schoolverlaten worden eerder gemeld en loopbaanbegeleiders om jongeren te begeleiden die opgepakt. de school verlaten hebben (vsv-ers). De afname in het aantal begeleidingstrajecten is 30 31

56 3.4 Jongeren in een kwetsbare positie Met ingang van 1 augustus 2016 heeft de RMC-functie er een nieuwe taak bijgekregen, nl. registratie en monitoring van jongeren in een kwetsbare positie 2. Jongeren zijn vaak kwetsbaar wanneer zij de overstap maken vanuit het praktijkonderwijs, het voortgezet speciaal onderwijs, het vmbo (basisberoepsgerichte leerweg) en de entreeopleiding naar het (vervolg) mbo of de arbeidsmarkt. Voor deze jongeren is een startkwalificatie niet of moeilijk haalbaar. Via regionale discussies over het RMC beleidskader en het RMC uitvoeringsplan voor 2017 en 2018 is deze nieuwe taak verder verkend. Gezien de huidige stroom vluchtelingen worden in de regio Zuidoost Brabant ook jongeren met een migratieachtergrond tot de doelgroep jongeren in een kwetsbare positie gerekend. Voor deze groepen jongeren in een kwetsbare positie is het van belang dat er een sluitende aanpak is van school naar vervolgopleiding of van school naar werk of dagbesteding. Voorwaarde voor een succesvolle sluitende aanpak is de samenwerking tussen werk & inkomen/senzer, jeugdhulp en Wmo (dagbesteding 18+) en de leerplichtambtenaren en RMC-loopbaanbegeleiders in de regio. In schooljaar hebben leerplichtambtenaren en RMCloopbaanbegeleiders in de regio Eindhoven-de Kempen in iedere gemeente kennismakings- en afstemmingsbijeenkomsten georganiseerd. Naar aanleiding daarvan is een sociale kaart opgesteld die aan alle partijen is uitgereikt. Aan het einde van het schooljaar is in de regio Zuidoost Brabant een start gemaakt met registratie van uitstroomprofielen van de jongeren in een kwetsbare positie in de CLR om zo inzicht te krijgen in omvang van de doelgroep en prioriteiten 3. Ontwikkelingen De RMC regio Zuidoost Brabant bestaat uit 21 gemeenten. In elke gemeente of subregio gelden vaak andere organisatievormen als het gaat om bijvoorbeeld jeugdhulp, Wmo of participatie/werk en Inkomen. Om de kwetsbare jongeren structureel in beeld te krijgen en te houden wordt in schooljaar in de regio Eindhoven-de Kempen de module Overstap PrO, VSO en Entree van Intergrip geïmplementeerd. Betrokken scholen, RMC-loopbaanbegeleiders, participatie en jeugdhulp/wmo hebben toegang tot deze module en registreren en monitoren de actuele stand van zaken voor iedere jongere in een kwetsbare positie. Hiermee wordt naar een sluitende ketenaanpak toegewerkt. Conform het RMC uitvoeringsplan werkt de regio in het werkproces monitoring jongeren in een kwetsbare positie verder uit. Schematische weergave van de definitie jongeren in een kwetsbare positie Onderwijspositie Jaar later Kwetsbare positie mbo 1 vso pro vmbo-bb onderwijs mbo 2 mbo 1 verlaten 2 Kamerbrief Succesvolle aanpak voortijdig schoolverlaten krijgt een krachtig vervolg d.d De wettelijke basis voor de RMC-functie om uitstroomgegevens te ontvangen bestaat nog niet. De wetswijziging die dit regelt gaat naar verwachting per 1 januari 2019 in

57 4.1 RMC beleidskader Bestrijding voortijdig schoolverlaten De Rijksoverheid, scholen voor vo en mbo en gemeenten proberen samen te voorkomen dat leerlingen zonder startkwalificatie van school gaan (voortijdig schoolverlaten). In het nieuwe beleidskader van het ministerie van OCW wordt de lat hoger gelegd dan voorheen voor wat betreft het terugdringen van vsv: landelijk van ongeveer naar vsv-ers per jaar in de periode van 2016 naar Het nieuwe beleid betekent ook nieuwe taken ten aanzien van kwetsbare jongeren en voor de groep vsv-ers >1 schooljaar (jongeren die in eerdere jaren vsv-er zijn geworden). In de regio Zuidoost Brabant is in schooljaar het RMC beleidskader Bestrijding voortijdig schoolverlaten vastgesteld. Dit beleidskader heeft ten doel: - het percentage vsv verder terugdringen; - het percentage jongeren met een startkwalificatie stabiliseren en nog lieververhogen; - alle jongeren in beeld te hebben zodat er geen onzichtbare jongeren zijn. Voortijdig schoolverlaters Nieuwe voortijdig schoolverlaters: jongeren tot 23 jaar die in het schooljaar zijn uitgeschreven van school, nog geen startkwalificatie hebben en op 1 oktober 2017 niet ingeschreven staan op een opleiding. Een startkwalificatie is een mbo-diploma op tenminste niveau 2, of een havo- of vwo-diploma. Voortijdig schoolverlaters > 1 schooljaar (ook wel oud vsv-ers genoemd): Jongeren die in eerdere schooljaren zijn uitgevallen van school, nog geen 23 jaar zijn, geen startkwalificatie hebben en niet opnieuw staan ingeschreven bij een onderwijsinstelling. In het uitvoeringsplan RMC 2017 en 2018 (bijlage 4) wordt het beleidskader nader uitgewerkt in concrete acties. VSV 4 35

58 4.2 Startkwalificaties Aantal startkwalificaties 22 jarigen per woongemeente peildatum 1 oktober VSV-cijfers De hiernaast getoonde percentages geven het aantal 22-jarigen aan dat op 1 oktober 2017 een startkwalificatie heeft (minimaal een havo-, vwo-, of mbo niveau 2 diploma). Het aantal jongeren met een startkwalificatie is procentueel gezien met 0,53% toegenomen ten Woongemeenten Asten 82,02% 87,26% Bergeijk 89,47% 88,21% Best 84,38% 84,21% Bladel 84,65% 83,52% In augustus 2016 is het regionaal programma vsv/jongeren in een kwetsbare positie gestart zoals ingediend bij het ministerie van OCW. Dit programma loopt tot en met Het terugdringen van voortijdig schoolverlaten is uitsluitend in samenwerking met het onderwijs Van de potentiële vsv-ers uit schooljaar zijn er 278 afkomstig uit het voortgezet onderwijs(vo), de overige 827 zijn afkomstig van het mbo (zie tabel pagina 38). De verwachting is dat het aantal nieuwe vsv-ers op opzichte van vorig schooljaar. Cranendonck 81,07% 75,00% te realiseren. 1 oktober 2017 in maart 2018 naar beneden wordt Deurne 92,23% 90,24% bijgesteld. Voor onderstaande doelgroepen worden Voor de gemeente Cranendonck geldt dat het Eersel 87,19% 85,80% De gegevens van de vsv-aantallen die in dit de uitvalcijfers op 1 januari 2018 namelijk met percentage beduidend hoger is als gevolg van een Eindhoven 87,69% 87,83% jaarverslag worden weergegeven zijn resultaten terugwerkende kracht aangepast: daling in het aantal nieuwkomers (vluchtelingen en Geldrop-Mierlo 82,95% 82,98% die voor een groot deel voortkomen uit de monitor - jongeren met het mbo-diploma niveau 1, die minimaal asielzoekers) dat gedurende schooljaar Gemert-Bakel 88,14% 88,42% VSVinbeeld. In deze monitor verwerkt de regio de 12 uur per week werken; in de gemeente woonachtig was. Heeze-Leende 87,90% 86,76% (maandrapportages) rondom vsv van DUO. - jongeren onder de 18 met een vrijstelling Leerplichtwet; Helmond 76,33% 74,59% In deze paragraaf worden de zgn. indicatieve cijfers - jongeren die op 1 oktober als niet bekostigd staan Laarbeek 88,24% 85,44% Neunen, Gerwen, Nederwetten 90,29% 88,11% Oirschot 93,05% 91,67% Reusel-De Mierden 92,04% 87,68% Someren 86,14% 90,00% Son en Breugel 87,58% 86,13% Valkenswaard 85,71% 83,27% Veldhoven 82,07% 82,84% Waalre 85,71% 81,82% Eindtotaal 85,92% 85,39% Bron: CLR (zie kader) weergegeven. Op 1 oktober 2017 telde de regio, volgens de indicatieve cijfers van 1 oktober 2017, potentiële voortijdig schoolverlaters (1.080 wanneer vluchtelingen buiten beschouwing worden gelaten). De meeste jongeren vallen uit van school als zij ouder dan 18 jaar zijn. Op 1 oktober 2017 waren er 195 potentiële vsv-ers jonger dan 18 jaar en 910 potentiële vsv-ers van 18 jaar en ouder. ingeschreven en vóór 1 januari een startkwalificatie halen; - particulier onderwijs, politie- of defensieopleidingen; - eerstejaars Nieuwkomers (dit zijn in het vo ingeschreven jongeren met een migrantenachtergrond die korter dan 1 jaar in Nederland zijn). Indicatieve cijfers VSV Bij het weergeven van het aantal nieuwe of potentiële vsv-ers geldt een belangrijke kanttekening: het Ministerie van OCW werkt Aantal potentiële vsv-ers regio Zuidoost Brabant (indicatief) voor het bepalen van het aantal vsv-ers met een teldatum van 1 oktober 2017 ten opzichte Aantal potentiële vsv-ers van 1 oktober Het ministerie publiceert rond maart 2018 de voorlopige cijfers over De cijfers die uitvalspercentage 1,9% 2% in dit jaarverslag zijn opgenomen vormen een indicatie van deze voorlopige cijfers. Indicatieve cijfers van 1 oktober 2017 worden vergeleken Excl. vluchtelingen Bron: VSVinbeeld met de indicatieve cijfers van 1 oktober Door voor de eigen regio op onderwijsnummer te filteren (onder vermelding: exclusief asielzoekers 4 ) is een nauwkeuriger voorspelling mogelijk van de voorlopige cijfers die OCW in maart zal publiceren. 4 DUO heeft haar werkprocessen aangepast waardoor jongeren met een migrantenachtergrond sneller een BSN krijgen. Daarmee vervalt voor RMC de mogelijkheid onderscheid te maken tussen asielzoekers en statushouders. De invloed van deze groep op het aantal vsv-ers is inmiddels minder groot dan voorheen. Asielzoekers hebben wel recht op onderwijs (leerplicht), maar tellen in het eerste jaar niet mee als vsv-ers

59 Aantal vsv-ers per onderwijsniveau Door het ministerie van OCW zijn maximaal toegestane uitvalspercentages per onderwijsniveau benoemd. De regio Zuidoost Brabant haalt de ambities (landelijke normen) bij: VO onderbouw, vmbo bovenbouw, havo/vwo bovenbouw. De verwachting is dat ook de ambities bij mbo 1 (aan het werk) en mbo 2 (examen voor 31 december) gehaald worden als voor deze doelgroepen de uitvalcijfers op 1 januari 2018 worden aangepast. Dit is het eerste jaar dat mbo 3 en 4 gesplitst worden en er een norm voor beide groepen is geformuleerd. Aantal nieuwe vsv-ers Zowel mbo 3 als mbo 4 scoren boven die norm en ook beduidend hoger dan landelijk. Het verwachte (preventieve) effect door de fysieke aanwezigheid van leerplicht en RMC loopbaanbegeleiders op het Summa College en de aanpak van verzuim is hier nog niet zichtbaar. Het Summa College heeft meer vsv-ers dan afgelopen jaren. Dat geldt voor voortgezet onderwijs eerste opvang anderstaligen (vluchtelingen jaar), voor mbo 2 en voor mbo 4. Voor Entree halen ze een beduidend beter resultaat dan vorig jaar. Het ROC ter AA heeft ook relatief veel mbo 4 leerlingen met vsv-status Indicatief Definitief Uitvalspercentage Norm uitvals% Aantal nieuwe vsv-ers Landelijke Uitvalspercentage Uitvalspercentage Norm uitvals% Landelijke Uitvalspercentage vo onderbouw 138 0,64% 0,10% 0,28% 55 0,26% 0,20% 0,20% vmbo bovenbouw 102 1,09% 1,00% 2,90% 99 1,04% 1,50% 1,08% havo/vwo bovenbouw 38 0,36% 0,10% 0,16% 39 0,39% 0,10% 0,40% mbo ,29% 27,5% 28,94% 61 25,21% 22,50% 29,06% mbo ,76% 9,5% 7,18% 225 8,70% 10,0% 8,68% mbo ,86% 3,5% 2,89% mbo ,45% 2,75% 2,86% 423 3,17% 2,75% 2,92% Bron: VSVinbeeld Aantal nieuwe (potentiële) vsv-ers per gemeente In negen van de 21 gemeenten in de regio Zuidoost Brabant is het aantal potentiële vsv-ers afgelopen jaar gedaald ten opzichte van vorig schooljaar. Met name in de gemeente Cranendonck is het aantal gedaald vanwege de afname van het aantal vluchtelingen. In de gemeenten Oirschot en Heeze-Leende is het aantal potentiele vsv-ers procentueel het meest toegenomen. Ontwikkelingen Huisbezoeken nieuwe vsv-ers Jongeren die lopende het studie-/schooljaar vsv-er worden, ontvangen een uitnodiging van leerplichtplus (RMC) voor een intakegesprek door de gemeente. Bij jongeren die hierop ingaan, start de begeleiding. Op dit moment is er geen aandacht voor jongeren die niet reageren op de uitnodiging. Deze jongeren vormen de doelgroep voor het project huisbezoeken nieuwe vsvers. Dit project start begin 2018 in de subregio Eindhoven-de Kempen (15 gemeenten). vsv per gemeente Asten Deurne Gemert-Bakel Helmond Laarbeek Someren Bergeijk Best Bladel Cranendonck Cranendonck excl Eersel Eindhoven Eindhoven excl Geldrop-Mierlo Heeze-Leende Nuenen Oirschot 25 9 Reusel-de Mierden 9 14 Son en Breugel Valkenswaard Veldhoven Waalre Totaal

60 4.4 Project outreachende aanpak ESF onzichtbare jongeren Voortijdig schoolverlaters > 1 schooljaar (ook wel oud-vsv ers genoemd): Jongeren die in eerdere schooljaren zijn uitgevallen van school, nog geen 23 jaar zijn, geen startkwalificatie hebben en niet opnieuw staan ingeschreven bij een onderwijsinstelling. Volgens de reguliere aanpak worden jongeren tussen 18 en 23 jaar die nog op school zitten en dreigen uit te vallen of die de school al verlaten hebben, benaderd door de RMC-loopbaanbegeleider en kunnen begeleid worden bij het vinden van een nieuwe opleiding, werk of een combinatie van beide. Deze begeleiding is vrijwillig. Hoewel alle vsv-ers jaarlijks een herhaalde oproep krijgen van de RMC-loopbaanbegeleider zijn er jongeren die niet reageren op deze oproep en uit beeld raken. De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft gemeenten gevraagd extra aandacht te geven aan deze zogenaamde oud vsv-ers. Omdat het jongeren tot 23 jaar betreft, is binnen het vsv-kader afgesproken niet meer te spreken van oud vsv-ers maar voortaan te spreken van vsv > 1 schooljaar. Voor deze jongeren ligt maatschappelijke uitval, vooral als zij zonder werk of opleiding thuis zitten, op de loer. Bovendien is er sprake van een verhoogd maatschappelijk risico op criminaliteit. In maart 2017 is in de subregio Eindhoven-de Kempen (15 gemeenten) het project Outreachende aanpak gestart vanuit ESF middelen in het kader van jeugdwerkeloosheid. Het project richt zich op jongeren tussen 18 en 23 jaar zonder startkwalificatie, zonder inkomen en die in voorgaande schooljaren de school verlaten hebben, de zogenaamde onzichtbare jongeren. De medewerkers die het project uitvoeren benaderen de jongeren actief en begeleiden hen vervolgens naar een passend traject richting onderwijs, werk, dagbesteding of hulpverlening. In de uitvoering wordt nauw samengewerkt met participatie, jeugdhulp/wmo en andere relevante partijen zoals bijv. jongerenwerk. In het jaarverslag worden de tussentijdse resultaten van het project vermeld. 4.5 Overgang vmbo-mbo In het kader van het regionaal programma Voortijdig Schoolverlaten/jongeren in een kwetsbare positie worden leerlingen die hun vmbo-diploma behaald hebben, gevolgd in de overstap naar het mbo. Hiermee moet voorkomen worden dat leerlingen geen vervolgopleiding hebben in het nieuwe schooljaar. Met de applicatie Intergrip worden de zgn. overstappers gemonitord gedurende het proces van aanmelden, intake en inschrijving bij het mbo. Daar waar dit proces dreigt te stagneren krijgen de partijen betrokken bij de overstap (school van herkomst, mbo-school, leerplicht/rmc) via de applicatie een signaal. Naar aanleiding van dit signaal worden vervolgens acties genomen om ervoor te zorgen dat iedere jongere een passende opleidingsplek vindt. Bij de start van schooljaar is aan alle scholen voor voortgezet onderwijs in de regio Zuidoost Brabant gevraagd de gegevens van de overstappende vmbo-leerlingen aan te leveren aan Intergrip. Hieronder zijn ook leerlingen die buiten de regio woonachtig zijn. In totaal zijn leerlingen via de monitor Intergrip gevolgd in hun overstap naar het mbo of andere vervolgkeuze. De evaluatie van Intergrip is opgenomen als bijlage bij dit jaarverslag

61 De gemeenten in de regio Zuidoost Brabant werken op een intensieve en uniforme wijze samen. Doel van deze samenwerking is een efficiënte en effectieve aanpak van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten. Centrale Leerlingenregistratie 5 Door uniforme regionaal vastgestelde werkprocessen voeren leerplicht(plus)ambtenaren en RMCloopbaanbegeleiders toezicht uit, handhaven de Leerplichtwet en voeren de RMC wet- en regelgeving uit. Deze wetten hebben betrekking op de leeftijdsgroep vijf tot 23 jaar. Iedere school in de regio heeft een leerplichtambtenaar die toezicht houdt op alle leerlingen van de betreffende school, ongeacht in welke gemeenten deze leerlingen woonachtig zijn. Dit betekent dat aan iedere school, totaal 403 scholen, een leerplichtambtenaar gekoppeld is. De uitgangspunten, één school één leerplichtambtenaar/rmc-loopbaanbegeleider en één regio één werkwijze, worden door zowel de scholen als het netwerk bestrijden voortijdig schoolverlaten als zeer effectief en efficiënt ervaren. Dit vormt een waarborg voor het ononderbroken kunnen volgen van leerlingen tot 23 jaar. Voorwaardelijk voor de beschreven samenwerking is de centrale leerlingenregistratie (CLR). Convenant Centrale Leerlingenregistratie In 2011 hebben de gemeenten in de regio Zuidoost Brabant een convenant ondertekend om te komen tot de vorming van een Centrale Leerlingenregistratie. Hierbij namen de gemeenten en het Dagelijks Bestuur van destijds het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) in aanmerking dat: - de deelnemende gemeenten zich hebben voorgenomen het schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten gezamenlijk op een effectieve en efficiënte wijze te bestrijden; - samenwerken tussen de gemeenten een belangrijk speerpunt is bij de aanpak van dit maatschappelijk probleem; - het opzetten van een centrale leerlingenregistratie een belangrijk middel van samenwerking is; - de gemeente Eindhoven de RMC-contactgemeente is voor de regio Zuidoost Brabant. In de praktijk wordt de CLR ingericht, uitgevoerd en onderhouden door de centrumgemeente Eindhoven. Concreet: het inrichten, beheren en onderhouden van een centrale database waarin de actuele gegevens van de naam-, adres- en woonplaats gegevens (NAW-gegevens) en mutaties van alle leerlingen in Zuidoost Brabant (5 tot 23 jaar) zijn opgenomen. Hierdoor heeft iedere gemeente van álle leerlingen die in zijn/haar gemeente de school bezoeken de actuele NAWgegevens. Dit is een voorwaarde voor de regionale en uniforme werkwijze van leerplichtambtenaren en RMC-loopbaanbegeleiders. Landelijke autorisatie GBA-V Voor een goed functionerende centrale leerlingenregistratie is een autorisatie voor het landelijke Gemeentelijke Basisadministratie - Verstrekkingsregiem (GBA-V) nodig. Via de CLR beschikken de leerplicht(plus)ambtenaren en RMCloopbaanbegeleiders namelijk over de actuele persoonsgegevens van alle leerplichtige leerlingen en schoolverlaters (ruim jongeren in de leeftijd van 5 tot 23 jaar) in de regio Zuidoost Brabant. De wettelijke eis voor het verkrijgen van de GBA-V autorisatie is dat de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van taken bij een buiten gemeentelijk bestuursorgaan moet liggen. Om deze reden zijn de leerplicht- en RMC-taken in 2010 bij de toenmalige gemeenschappelijke regeling (GR) Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE), later MRE, ondergebracht. Begin 2016 constateerde de Rijksdienst voor Identiteits Gegevens (RvIG) dat deze constructie niet voldeed aan de wettelijke eisen. Het is namelijk niet voldoende dat een GR alleen de administratieve taken uit de Leerplichten RMC-wet uitvoert, maar de colleges van de verantwoordelijke gemeenten dienen de uitvoering én de bevoegdheden van leerplicht en RMC over te dragen aan een buiten gemeentelijk bestuursorgaan. 43

62 Om de landelijke autorisatie GBA-V te behouden voor de regio Zuidoost Brabant is colleges van Burgemeester en wethouders en gemeenteraden van de 21 gemeenten in 2017 voorgesteld in te stemmen met het onderbrengen van de wettelijke taken ten behoeve van het bestrijden van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten bij de GR GGD en daarmee de regionale uniforme samenwerking op het terrein van de Leerplicht- en RMC-wet te continueren. Dit betekent dat de taken en bevoegdheden uit de Leerplicht- en RMC-wet gedelegeerd worden aan het dagelijks bestuur van de GGD. Bij de GGD wordt de bestuurscommissie Bestrijding schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten ingesteld, die de bewuste taken vervolgens krijgt overgedragen van het dagelijks bestuur. In de bestuurscommissie nemen de wethouders onderwijs van de 21 gemeenten zitting. Via mandaat legt de bestuurscommissie tot slot de feitelijke uitvoering van de taken en bevoegdheden neer bij de leerplichtambtenaren en RMC-loopbaanbegeleiders (uitvoerders) van de afzonderlijke gemeenten. De 21 gemeenten in de regio Zuidoost Brabant hebben inmiddels ingestemd met de overdracht van de bestuurlijke verantwoordelijkheid voor het bestrijden en voorkomen van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten naar de GGD Brabant- Zuidoost. Het Algemeen Bestuur van de GGD heeft deze verantwoordelijkheid in haar vergadering op 11 oktober 2017 aanvaard. De aangepaste Gemeenschappelijke Regeling is op 5 december 2017 in de Staatscourant gepubliceerd. Financiële middelen CLR 2016 Omdat de structurele kosten een stijging laten zien van meer dan 10% worden de gemeenten in 2017 geïnformeerd over deze stijging. Activiteiten beheer CLR De CLR heeft in het verslagjaar 104 storingen opgelost. Er zijn 279 wijzigingen doorgevoerd. Deze meldingen hebben niet alleen betrekking op leerplicht, maar ook op RMC en Leerlingenvervoer. Er zijn 3 updates doorgevoerd van Key2 Jongerenmonitor: release 3.03, release 3.04 en release Ook in dit verslagjaar heeft de CLR als pilotgemeente gefungeerd om de release vooraf te kunnen reviewen. Eventuele fouten zijn teruggekoppeld aan de leverancier, zodat zij de fouten nog kunnen herstellen voordat de release wordt vrijgegeven. Ontwikkelingen : In schooljaar zal de praktische uitwerking van de bestuurlijke overdracht plaatsvinden waaronder het instellen van een bestuurscommissie, en de aanvraag van de landelijke autorisatie. De reguliere updates voor de huidige applicatie zullen doorgevoerd worden. Om te kunnen starten met de aanbesteding van een nieuwe CLR wordt een stuurgroep en een projectgroep gevormd. Naar verwachting zal dit traject in schooljaar 2018/2019 afgerond worden

63 1. Definities en afkortingen Bijlagen Absoluut verzuim Een leerplichtige of kwalificatieplichtige jongere staat niet ingeschreven bij een school of onderwijsinstelling zonder dat daarvoor vrijstelling is verleend of van rechtswege vrijstelling is ontstaan (Ministerie van OCW). CLR Centrale Leerlingenregistratie. De centrale database waarin de actuele gegevens van de naam-, adres- en woonplaats gegevens (NAW-gegevens) en mutaties van alle leerlingen in Zuidoost Brabant (5 tot 23 jaar) zijn opgenomen. DUO Dienst Uitvoering Onderwijs. De dienst voert verschillende onderwijswetten- en regelingen uit. Jongeren in een kwetsbare positie Jongeren voor wie een startkwalificatie niet of moeilijk haalbaar is. Concreet gaat het om leerlingen van het vmbo basis/leerwerktraject die doorstromen naar Entree of mbo 2, leerlingen van het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) en Praktijkonderwijs (Pro), en Entreeleerlingen die doorstromen naar mbo 2. Leerplicht Alle kinderen tussen 5 en 16 jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig. Zij moeten onderwijs volgen op de school waar ze staan ingeschreven. De leerplicht duurt tot en met het einde van het schooljaar waarin het kind 16 jaar wordt. De leerplichtambtenaar houdt toezicht op naleving van de Leerplichtwet. Kwalificatieplicht Wanneer de leerplicht is geëindigd en de jongere nog geen startkwalificatie (havo-, vwo, of minimaal mbo niveau 2 diploma) heeft behaald blijft een jongere verplicht om ingeschreven te staan bij een school of instelling en deze geregeld te bezoeken. Dit noemen we de kwalificatieplicht. De kwalificatieplicht eindigt zodra de jongere de leeftijd van 18 jaar bereikt of een startkwalificatie heeft behaald. OCW Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. OCW wil dat iedereen goed onderwijs volgt en zich voorbereidt op zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Relatief verzuim Hiervan is sprake als een leerling wel staat ingeschreven bij een school, maar de school niet of niet regelmatig bezoekt. Ook structureel te laat komen is een vorm van relatief verzuim. We onderscheiden de volgende soorten relatief verzuim: Ongeoorloofd schoolverzuim Dit is verzuim zonder geldige reden. Bij verzuim van 16 uur les- of praktijktijd in een opeenvolgende periode van 4 lesweken is de directeur verplicht het verzuim te melden (wettelijk verzuim). In de praktijk wordt verzuim, waaronder ook te laat in de les komen, eerder gemeld bij de leerplichtambtenaar. Dit verzuim wordt overig verzuim genoemd. Met de scholen zijn afspraken gemaakt over het eerder melden van verzuim. Langdurig relatief verzuim (LRV) Bij leerplichtige en kwalificatieplichtige leerlingen die langer dan vier aaneengesloten weken zonder geldige reden afwezig zijn van school is sprake van langdurig relatief verzuim. Bij leerlingen met LRV is er meer aan de hand dan een korte periode regelmatig spijbelen. Luxe verzuim Hiervan is sprake als ouders hun kind zonder toestemming van de directeur van de school buiten de schoolvakanties mee op vakantie nemen. 47

64 RMC-functie Deze functie staat voor Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten. Doel van de RMC-functie is het scheppen van voorwaarden voor jongeren om de voor hen hoogst haalbare en meest passende onderwijs- en/of arbeidsmarktpositie te bereiken. Het betreft hier jongeren tot 23 jaar. Thuiszitters (landelijke definitie) Het Ministerie van OCW sluit aan bij de wijze waarop de term thuiszitters in de praktijk wordt gebruikt, namelijk als verzamelterm voor langdurig relatief verzuim (LRV) langer dan vier weken en voor absoluut verzuimers. De term thuiszitter heeft betrekking op leerplichtige leerlingen tussen de vijf en zestien jaar of jongeren van zestien of zeventien jaar met kwalificatieplicht. Een langdurig relatief verzuimer is een ingeschreven leerling die langer dan vier weken ongeoorloofd verzuimt. Bij deze groep is meer aan de hand dan een korte periode regelmatig spijbelen. Deze kinderen volgen langdurig geen of weinig onderwijs. Er worden twee subgroepen onderscheiden: 1. langdurig relatief verzuim van vier weken tot drie maanden; 2. langdurig relatief verzuim langer dan drie maanden. Een startkwalificatie is een mbo-diploma op tenminste niveau 2, of een havo- of vwo-diploma. Oude voortijdig schoolverlaters: jongeren die in eerdere schooljaren zijn uitgevallen van school, nog geen 23 jaar zijn, geen startkwalificatie hebben en niet opnieuw staan ingeschreven bij een onderwijsinstelling. Vrijstelling van schoolinschrijving Dit is van toepassing als: - de jongere op lichamelijke of psychische gronden niet geschikt is om tot een school te worden toegelaten (artikel 5 sub a Leerplichtwet); - de ouders/verzorgers tegen de richting van het onderwijs op alle binnen redelijke afstand van de woning overwegende bedenkingen hebben (artikel 5 sub b Leerplichtwet) ; - de jongere als leerling ingeschreven staat op een school in het buitenland en deze school ook geregeld bezoekt (artikel 5 sub c Leerplichtwet); - er bijzondere omstandigheden zijn waarbij aangetoond kan worden dat de kwalificatieplichtige jongere op andere wijze voldoende onderwijs geniet (artikel 15 Leerplichtwet). Voortijdig Schoolverlaten Jongeren hebben met een startkwalificatie meer kansen op de arbeidsmarkt. De gemeente moet dan ook in nauwe samenwerking met het onderwijs voorkomen dat jongeren voor hun 23ste jaar het onderwijs zonder startkwalificatie verlaten. Deze taak moet regionaal worden uitgevoerd en wordt Regionaal Meld- en coördinatiefunctie (RMC) genoemd en is vastgelegd in verschillende wetten. Nieuwe voortijdig schoolverlaters: jongeren tot 23 jaar die in het schooljaar 2015/2016 zijn uitgeschreven van school, nog geen startkwalificatie hebben en op 1 oktober 2016 niet ingeschreven staan op een opleiding

65 2. Basisdocument Passend Traject Overleg (PTO) Thuiszitters subregio Eindhoven-de Kempen Functie basisdocument In dit document wordt het algemeen kader geschetst van de werkwijze van het PTO voor PO en VO. Omdat de aard en omvang van de problematiek in het PO anders is dan in het VO wordt in dit document alleen het algemene kader beschreven en wordt voor het VO het werkproces in een afzonderlijke bijlage beschreven. 1. Wat zijn thuiszitters? In het toezichtkader samenwerkingsverbanden passend onderwijs van de onderwijsinspectie wordt beschreven welke leerlingen thuiszitters (niet deelnemers aan onderwijs) zijn: Het betreft leerplichtige leerlingen tussen de 5-16 jaar of jongeren van 16 of 17 jaar met kwalificatieplicht die: Niet ingeschreven zijn bij een school (absoluut verzuim) Die ingeschreven zijn op een school of onderwijsinstelling en die zonder geldige reden meer dan vier weken verzuimen, zonder dat zij ontheffing hebben van de leerplicht respectievelijk vrijstelling van geregeld schoolbezoek of wegens het volgen van ander onderwijs. De leerlingpopulatie die niet naar school gaat is groter dan bovenstaande groep. De totale leerlingpopulatie die niet naar school gaat bestaat bijv. ook uit leerlingen die een vrijstelling hebben van leerplicht, langere tijd ziek zijn zonder enige vorm van onderwijs te volgen of leerlingen die een aangepast programma volgen vanwege verschillende redenen. 2. Welke leerlingen dienen gemeld te worden? Leerlingen die geen of geen volledig onderwijs volgen zonder dat er sprake is van een vrijstelling van leerplicht: - Zieke (> 4 weken) leerlingen (behandeling arts, specialist, psycholoog, psychiater) zonder onderwijs met alternatief programma - Zieke (> 4 weken) leerlingen (behandeling arts, specialist, psycholoog, psychiater) zonder onderwijs en zonder alternatief programma - Leerlingen (niet ziek) met alternatief programma 1 - Leerlingen (niet ziek) zonder alternatief programma 3. Wat is het PTO? Het PTO staat voor Passend Traject Overleg. Het PTO is een samenwerking tussen onderwijs, jeugdhulp en leerplicht binnen het samenwerkingsverband. Het PTO is geen vaststaand orgaan of overleg maar een netwerkorganisatie waarbij de 3 partijen samenwerken om gezamenlijk een bijdrage te leveren aan de beheersing van de thuiszittersproblematiek in het kader van het vinden van een passende plek voor elke leerling. Het PTO bestaat uit een afvaardiging vanuit het samenwerkingsverband, vertegenwoordiging vanuit jeugdhulp en vertegenwoordiging vanuit leerplicht. De vertegenwoordiging vanuit het samenwerkingsverband en leerplicht bestaat uit vaste contactpersonen, vanuit jeugdhulp wisselt dit afhankelijk van de gemeente. Vaak is de coördinator van het lokale (jeugdhulp)team het aanspreekpunt. 4. Doelen PTO: - Monitoren van het aantal thuiszitters en bijbehorende trajecten; - Rapporteren periodiek naar bestuurders en politiek; - Initiëren van samenwerking tussen onderwijs (PO en VO), jeugdhulp (gemeenten) en leerplicht voor leerlingen woonachtig in de regio Eindhoven-de Kempen zonder onderwijs of onderwijsvervangend programma; - Indien nodig activeren van de doorzettingsmacht. 5. Wat doet het PTO? Het PTO heeft de volgende functies. Monitorfunctie 2 : monitoren van het aantal thuiszitters en de trajecten die er lopen om deze leerlingen een passende plek te bieden. Hiermee wordt zicht gehouden op het aantal thuiszitters en komen casusoverstijgende knel- en verbeterpunten in beeld. Meldfunctie: In het verlengde van de monitorfunctie kan het PTO melding maken bij haar achterbannen van zaken die mogelijk niet in beeld zijn bij de verantwoordelijke instanties. De nadruk ligt hierbij niet op controleren, maar op informeren. Adviesfunctie: vanuit onderwijs, jeugdhulp of leerplicht kan bij de contactpersonen van het PTO vraagstukken of casussen worden voorgelegd met het verzoek om advies. Opschalingsfunctie 3 : wanneer een traject op lokaal niveau dreigt vast te lopen, of afspraken worden niet nagekomen dan kan de hulp ingeschakeld worden van het PTO. Het PTO neemt de casus niet over, maar kijkt mee en jaagt aan zodat een passende plek/passend traject voor een kind/jongere wordt gevonden (doorzettingskracht). Indien er geen oplossing wordt gevonden kan opgeschaald worden naar bestuurders van bijvoorbeeld gemeenten of samenwerkingsverbanden (doorzettingsmacht). 6. Wie doet wat? Allereerst is belangrijk te realiseren dat het PTO een aanvulling is op, maar géén vervanging van de lokale werkwijze inzake jeugdhulp en de (wettelijk voorgeschreven) werkwijze inzake schoolverzuim. M.a.w. school kan niet volstaan met enkel een melding van een thuiszitter bij het PTO, maar dient daarnaast in veel gevallen ook een DUO-melding te doen bij leerplicht, bij > 16 uur ongeoorloofd verzuim in 4 weken en/of de schoolarts in te schakelen bij veelvuldig ziekteverzuim. School blijft vanuit haar verantwoordelijkheid actief betrokken bij de thuiszitter zolang het een ingeschreven leerling betreft. Voor jeugdhulp geldt hetzelfde: een melding aan het PTO is helpend in het proces om een jongere het juiste traject te bieden, maar is geen vervanging van bestaande structuren. De rol van de samenwerkingsverbanden is zorgen voor een dekkend onderwijsaanbod en dat elke leerling op een school geplaatst wordt. 2 Monitorfunctie: nadere uitwerking in welke mate trajecten gemonitord worden, volgt nog. 3 Opschalingsfunctie moet nog nader uitgewerkt worden en aangevuld/uitgebreid worden met doorzettingsmacht. 1 Enkel huiswerk meegeven is geen alternatief 50 51

66 Jeugdhulp biedt ondersteuning aan jeugdigen en hun ouders/verzorgers op het gebied van opvoeding en ontwikkeling. De rol van leerplicht bestaat uit het toezicht houden op de naleving van de leerplichtwet en te handhaven wanneer er sprake is van verwijtbaarheid t.a.v. het niet naleven van de Leerplichtwet. Bijlage 1 Contactpersonen PTO update april 2017 De werkwijze is als volgt: Samenwerkingsverbanden Contactpersoon Telefoon Samenwerkingsverband Eindhoven en Kempenland (RSV PVO) (Eindhoven, Son, Best, Bergeijk, Bladel, Eersel, Geldrop-Mierlo, Heeze-Leende, Oirschot, Reusel-de Mierden, Valkenswaard, Veldhoven en Waalre) Renske Luijten (orthopedagoog PCL) renske.luijten@rsv-vo.nl Passend Onderwijs PO Eindhoven (Eindhoven, Son, Best) Loes Roffelsen coordinator@po-eindhoven.nl Passend Onderwijs De Kempen PO (Bergeijk, Bladel, Cranendonck, Eersel, Heeze-Leende, Oirschot, Reusel-de Mierden, Valkenswaard, Veldhoven en Waalre) Janine van Os jvanos@podekempen.nl Leerplicht Contactpersoon Telefoon namens 14 gemeenten Hester Bergmans Karina van Meer Mirjam de Vries h.bergmans@eindhoven.nl k.van.meer@eindhoven.nl m.devries@oirschot.nl Stap 1a. zal in de praktijk meer voorkomen dan stap 1b en 1c. De PTO applicatie is inzichtelijk voor de contactpersonen van resp. het samenwerkingsverband, leerplicht en jeugdhulp. De contactpersonen krijgen alleen díe casussen te zien van leerlingen uit hun eigen gemeente(n)/werkgebied. Het samenwerkingsverband is wettelijk verplicht thuiszitters te registreren en monitoren. Derhalve is toestemming van ouders voor registratie niet vereist. Wel dienen ouders op te hoogte te worden gesteld van een registratie in het PTO-systeem. Het is aan de melder om dit aan ouders mede te delen. Zie ook filter bijlage 1 7. Gemeld bij de juiste contactpersoon, en dan? Wanneer een thuiszitter gemeld is en geregistreerd is in de applicatie door het samenwerkingsverband, is deze melding zichtbaar voor de contactpersonen PTO van resp. het samenwerkingsverband, leerplicht en jeugdhulp. Het PTO inventariseert op basis van de informatie uit de melding wie betrokken is. Als trajecten al lopen is de functie van het PTO het monitoren van de voortgang van deze trajecten. (zie ook punt 5) Indien er nog geen traject is, dan wel trajecten niet op gang komen of stagneren is de functie van het PTO het adviseren, opschalen of doorzettingsmacht uitoefenen (zie ook punt 5) Alle contactpersonen koppelen de bespreking en advies terug naar de betrokken school, de leerplichtconsulent en generalist. Verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van acties ligt bij resp. school, de leerplichtambtenaar of de generalist. De stand van zaken en voortgang t.a.v. de leerling wordt periodiek, afhankelijk van de casus, door de direct betrokken school, generalist resp. lpa doorgegeven aan de contactpersoon PTO. Zodoende wordt de voortgang van het traject gemonitord. Gemeente/ subregio Naam Telefoon Eindhoven Wendy Beks wendybeks@wijeindhoven.nl BOV: Best Annemieke Huizinga a.huizinga@gembest.nl Oirschot Sanneke van der Sanden s.vandersanden@wijzer-oirschot.nl Veldhoven Joey de Graaf joey.degraaf@veldhoven.nl Kempen: Bergeijk Eersel Bladel Reusel-De Mierden Marjon van den Hurk m.vandenhurk@cjgplusdekempen. nl A2: Heeze-Leende Monique Warmink M.warmink@heeze-leende.nl Valkenswaard Cranendonck Dommelvallei+: Nuenen Son en Breugel Waalre Geldop-Mierlo Gertie van Brakel gertie.van.brakel@valkenswaard.nl Jolanda van der Heijden j.vanderheijden@cranendonck.nl Ans van der Velden ans.van.der.velden@plusteam.nu Eric Robben Eric.robben@levgroep.nl Anita Bouwmans a.bouwmans@sonenbreugel.nl Karen Splinter ksplinter@waalre.nl Esther Hollander e.hollander@geldrop-mierlo.nl Zie bijlage 1 voor een overzicht van de contactpersonen vanuit onderwijs, leerplicht en jeugdhulp

67 Bijlage

68 3. RMC Effectrapportage - Begeleiding en Herplaatsten Voortijdig schoolverlaters door RMC loopbaanbegeleiders Een belangrijke taak van de RMC-functie is om individuele jongeren die zonder startkwalificatie het onderwijs hebben verlaten terug te leiden naar school, werk of een combinatie daarvan. In tabel 3A.2 wordt gevraagd naar het aantal opgestarte trajecten met jongeren die in de verslagperiode voor het eerst in contact komen met de RMC. Het gaat hier expliciet om jongeren die naar aanleiding van signalen via andere kanalen dan de P-leveringen van DUO in beeld zijn gekomen. Het kan hier dus zowel gaan om jongeren die nog ingeschreven staan bij een onderwijsinstelling als jongeren die al uitgeschreven zijn. Hoewel dit buiten de wettelijke taak van de RMC-functie valt, moet deze vraag inzicht geven in de ondersteunende taken die ten behoeve van de school worden verricht als bijdrage bij het voorkomen van uitval. De drie percentages bij de vraag naar de tijdspanne tussen eerste signaal en het intakegesprek, moeten gezamenlijk optellen tot 100%. Ook vraag 3 gaat over de jongeren van 18 tot 23 jaar in begeleidingstrajecten onder verantwoordelijkheid van de RMC-functie (dat wil zeggen begeleidingstrajecten die niet onder verantwoordelijkheid van het UWV, mbo-instellingen of andere organisaties staan). Dit sluit aan bij de wettelijke opdracht van de RMC-functie zoals genoemd in de inleiding van dit formulier. De trajectbegeleiding begint met contact zoeken met jongeren op basis van beschikbare informatie. Vervolgens kunnen er intakegesprekken plaatsvinden welke al dan niet leiden tot één of meerdere vervolggesprekken en daaraan gerelateerde activiteiten van RMC-trajectbegeleiders. Met deze vraag wil het ministerie van OCW een beeld krijgen van de omvang van het werk dat de RMC-functie op dit terrein verricht. Worden er voldoende jongeren bereikt en worden er voldoende trajecten met een goed resultaat afgesloten? Deze vraag dient hoofdzakelijk voor de onderlinge benchmark van RMC-regio s en voor een beoordeling van het verloop van de inzet over de jaren heen. Daarnaast moet het inzicht geven in de ondersteunende taken die ten behoeve van de school worden verricht als bijdrage bij het voorkomen van uitval. In tabel 3A.1 wordt gevraagd naar het aantal opgestarte trajecten met jongeren die in de verslagperiode voor het eerst in contact komen met de RMC. Het gaat hier expliciet om jongeren die naar aanleiding van de P-leveringen van DUO in beeld zijn gekomen.trajecten die zijn gestart naar aanleiding van signalen via andere kanalen worden opgenomen in tabel 3A.2. Op deze manier wordt (het verloop van) het aantal trajecten in kaart gebracht dat curatief (na uitschrijving, tabel 3A.1) en preventief (voor uitschrijving, 3A.2) is ingezet. De drie percentages bij de vraag naar de tijdspanne tussen de vermelding in de P-leveringen van DUO en het intakegesprek, moeten gezamenlijk optellen tot 100%. Tabel 3A.1 Het opstarten van begeleidingstrajecten n.a.v. P-leveringen Hoeveel jongeren zijn gedurende het verslagjaar voor het eerst benaderd met de vraag of een begeleidingstraject nodig en/of gewenst was? Met hoeveel van deze jongeren is er daadwerkelijk een intake gevoerd? Hoeveel gesprekken zijn er in het kader van de intake met deze jongeren gevoerd? Van alle jongeren met wie een intakegesprek is gevoerd, hoeveel tijd verstreek tussen de vermelding van de jongere in de P-leveringen van DUO en het intakegesprek? Met hoeveel jongeren is na het gevoerde intakegesprek een begeleidingstraject gestart? Met hoeveel van deze jongeren is het begeleidingstraject gedurende het verslagjaar beëindigd? aantal minder dan 2 weken % tussen 2 en 4 weken % meer dan 4 weken % Tabel 3A.2 Het opstarten van begeleidingstrajecten n.a.v. signalen anders dan de P-leveringen Hoeveel jongeren zijn gedurende het verslagjaar voor het eerst benaderd met de vraag of een begeleidingstraject nodig en/of gewenst was? Hoeveel van de jongeren genoemd onder 1 stonden op dat moment nog ingeschreven bij een onderwijsinstelling? Hoelang hebben de jongeren zonder inschrijving geen onderwijs gevolgd? Met hoeveel van de jongeren genoemd onder 1 is daadwerkelijk een intake gevoerd? Hoeveel gesprekken zijn er in het kader van de intake met deze jongeren gevoerd? Van alle jongeren met wie een intakegesprek is gevoerd, hoeveel tijd verstreek tussen het eerste signaal en het intakegesprek? Met hoeveel jongeren is na het gevoerde intakegesprek een begeleidingstraject gestart? Met hoeveel van deze jongeren is het begeleidingstraject gedurende het verslagjaar beëindigd? Jongeren die minder dan 1 schooljaar geen onderwijs hebben gevolgd Jongeren die 1 tot 2 schooljaren geen onderwijs hebben gevolgd Jongeren die 2 tot 3 schooljaren geen onderwijs hebben gevolgd Jongeren die 3 tot 4 schooljaren geen onderwijs hebben gevolgd Jongeren die 4 schooljaren of langer geen onderwijs hebben gevolgd aantal minder dan 2 weken 60 % tussen 2 en 4 weken 19 % meer dan 4 weken 21 %

69 In tabel 3B wordt gevraagd naar het aantal jongeren dat in het jaar voorafgaand aan het verslagjaar in begeleiding is genomen en van wie het traject gedurende het verslagjaar doorloopt. Tabel 3B continuerende voortijdig schoolverlaters aantal In tabel 3C.1 wordt gevraagd naar het aantal recidiverende voortijdig schoolverlaters. Dit zijn jongeren die in het verslagjaar zijn benaderd met de vraag of een begeleidingstraject nodig en/of gewenst was, en in eerdere verslagjaren ook in een begeleidingstraject hebben gezeten (maar van wie het traject is afgerond voor de start van het verslagjaar). Het gaat hier niet om de jongeren die bedoeld worden bij de vraag over continuerende voortijdig schoolverlaters. Het gaat hier expliciet om jongeren die in beeld zijn gekomen op basis van de P-leveringen van DUO. Trajecten die zijn gestart naar aanleiding van signalen via andere kanalen worden opgenomen in tabel 3C.2. Van hoeveel jongeren die in het verslagjaar in begeleiding waren is het begeleidingstraject in het vorige verslagjaar gestart? Hoeveel van de jongeren genoemd onder 1 stonden op dat moment nog ingeschreven bij een onderwijsinstelling? Hoelang hebben de jongeren zonder inschrijving geen onderwijs gevolgd? Met hoeveel van de jongeren genoemd onder 1 is daadwerkelijk een intake gevoerd? Hoeveel gesprekken zijn er in het kader van de intake met deze jongeren gevoerd? Van alle jongeren met wie een intakegesprek is gevoerd, hoeveel tijd verstreek tussen het eerste signaal en het intakegesprek? Met hoeveel jongeren is na het gevoerde intakegesprek een begeleidingstraject gestart? Met hoeveel van deze jongeren is het begeleidingstraject gedurende het verslagjaar beëindigd? Jongeren die minder dan 1 schooljaar geen onderwijs hebben gevolgd Jongeren die 1 tot 2 schooljaren geen onderwijs hebben gevolgd Jongeren die 2 tot 3 schooljaren geen onderwijs hebben gevolgd Jongeren die 3 tot 4 schooljaren geen onderwijs hebben gevolgd Jongeren die 4 schooljaren of langer geen onderwijs hebben gevolgd minder dan 2 weken % tussen 2 en 4 weken 0 % meer dan 4 weken 98 % Tabel 3C.1 recidiverende voortijdig schoolverlaters n.a.v. P-leveringen Hoeveel van de jongeren die gedurende het verslagjaar zijn benaderd met de vraag of een begeleidingstraject nodig en/ of gewenst was, hebben in eerdere verslagjaren in een begeleidingstraject gezeten dat is afgerond voor de start van het verslagjaar? Met hoeveel van deze jongeren is er daadwerkelijk een intakegesprek gevoerd? Hoeveel gesprekken zijn er in het kader van de intake met deze jongeren gevoerd? Van alle jongeren met wie een intakegesprek is gevoerd, hoeveel tijd verstreek tussen de vermelding van de jongere in de P-leveringen van DUO en het intakegesprek? Met hoeveel van deze jongeren is na het gevoerde intakegesprek een begeleidingstraject gestart? Met hoeveel van deze jongeren is het begeleidingstraject gedurende het verslagjaar beëindigd? Aantal minder dan 2 weken % tussen 2 en 4 weken % meer dan 4 weken % In tabel 3C.2 wordt gevraagd naar jongeren die in het verslagjaar zijn benaderd met de vraag of een begeleidingstraject nodig en/of gewenst was, en in eerdere verslagjaren ook in een begeleidingstraject hebben gezeten (maar van wie het traject is afgerond voor de start van het verslagjaar). Het gaat hier niet om de jongeren die bedoeld worden bij de vraag over continuerende voortijdig schoolverlaters. Het gaat hier expliciet om gevallen naar aanleiding van signalen anders dan de P-leveringen van DUO. Tabel 3C.2 recidiverende voortijdig schoolverlaters n.a.v. signalen anders dan P-leveringen Hoeveel van de jongeren die gedurende het verslagjaar zijn benaderd met de vraag of een begeleidingstraject nodig en/of gewenst was, hebben in eerdere verslagjaren in een begeleidingstraject gezeten dat is afgerond voor de start van het verslagjaar? Hoeveel van deze jongeren waren op dat moment nog ingeschreven bij een onderwijsinstelling? Met hoeveel van de jongeren genoemd onder 1 is er daadwerkelijk een intakegesprek gevoerd? Aantal Hoeveel gesprekken zijn er in het kader van de intake met deze jongeren gevoerd? 92 Van alle jongeren met wie een intakegesprek is gevoerd, minder dan 2 weken 49 % hoeveel tijd verstreek tussen het eerste signaal en het intakegesprek? tussen 2 en 4 weken 25 % meer dan 4 weken 26 % Met hoeveel van deze jongeren is na het gevoerde intakegesprek een begeleidingstraject gestart? 19 Met hoeveel van deze jongeren is het begeleidingstraject gedurende het verslagjaar beëindigd?

70 Tabel 3D vormt een weergave van alle begeleidingstrajecten en de beëindiging daarvan, per categorie voortijdig schoolverlater. De kolommen Totaal aantal begeleidingstrajecten en Aantal beëindigd worden automatisch ingevuld met de eerder gegeven informatie. Tabel 3D Begeleidingstrajecten per categorie Opgestarte begeleidingstrajecten n.a.v. P-leveringen Totaal aantal begeleidingstrajecten Aantal beëindigd Opgestarte begeleidingstrajecten n.a.v. signalen anders dan de P-leveringen continuerende voortijdig schoolverlaters recidiverende voortijdig schoolverlaters n.a.v. P-leveringen recidiverende voortijdig schoolverlaters n.a.v. signalen anders dan P-leveringen Tabel 3E gaat over het aantal afgeronde begeleidingstrajecten binnen het verslagjaar. Onder een begeleidingstraject wordt méér verstaan dan alleen een intakegesprek. Geef bij vraag 1 per waarde aan om hoeveel jongeren het gaat. Bij vraag 2 maakt u een keuze uit de keuzemogelijkheden. Hoe lang zaten de jongeren, van wie het begeleidingstraject is afgerond, in een begeleidingstraject? aantal Tabel 3E Afgeronde begeleidingstrajecten in verslagjaar minder dan 1 maand 11 tussen 1 en 6 maanden 40 meer dan 6 maanden 68 keuze-mogelijkheid Hoelang volgt u de herplaatste jongeren? 1. niet 2. minder dan een maand 3. 1 tot 3 maanden 4. langer dan 3 maanden 3 In tabel 3F noteert u de bestemming van de jongeren na beëindiging van het begeleidingstraject. Tabel 3F Bestemming na beëindiging begeleidingstraject Hoeveel jongeren zijn naar een erkende voltijd opleiding gegaan (ook particulier)? aantal Hoeveel jongeren zijn een combinatietraject gaan volgen (leren/werken, BBL)? 2 Hoeveel jongeren zijn aan het werk gegaan zonder zicht op 14 een startkwalificatie? Hoeveel jongeren zijn geplaatst in een instelling voor intramurale (jeugd-) zorg, een opvangvoorziening, intensief hulp- 7 verleningstraject of een penitentiaire inrichting? Hoeveel jongeren hebben het begeleidingstraject beëindigd 1 zonder reguliere dagbesteding? Hoeveel jongeren zijn uit de RMC-regio verhuisd of anderszins niet meer traceerbaar? 3 Hoeveel jongeren hebben een overige bestemming? 14 Tabel 3G gaat over jongeren van 17 jaar oud die door de RMC-functie worden opgepakt. De RMC-functie is gericht op jongeren van 18 tot 23 jaar. Uit praktijk blijkt echter dat vaak ook jongeren die nog 17 jaar zijn maar binnen afzienbare tijd 18 jaar worden al door de RMC-functie in begeleiding worden genomen. Deze vraag brengt die jongeren in beeld. Tabel 3G Jongeren van 17 jaar oud Hoeveel jongeren van 17 zijn gedurende het verslagjaar benaderd met de vraag of een begeleidingstraject nodig en/of gewenst was? Hoeveel van de jongeren genoemd onder 1 stonden op dat moment nog ingeschreven bij een onderwijsinstelling? Met hoeveel van de jongeren genoemd onder 1 is daadwerkelijk een intake gevoerd? Met hoeveel jongeren is na het gevoerde intakegesprek een begeleidingstraject gestart? aantal In tabel 3H kunt u in algemene termen opmerkingen kwijt die specifiek zijn voor uw regio (bijvoorbeeld over de achtergrond van jongeren die in begeleiding komen, de trends in omvang van de doelgroep of een verschuiving in de bestemming van jongeren van wie het begeleidingstraject is afgerond). Tabel 3H Aanvullende opmerkingen (Max 200 woorden) analyse van vsv ers laten een toename zien van het aantal jongeren met een migrantenachtergrond. We veronderstellen dat het m.n. de jongeren zijn die op basis van leeftijd (ca. 16 jaar) zijn gestart in vo die nu, na twee jaar, zijn aangewezen op regulier onderwijs en hier onvoldoende toe in staat zijn

71 4. Uitvoeringsplan RMC 2017 en 2018 In schema: tot 16 jaar jaar jaar Voor u ligt het uitvoeringsplan RMC van de regio Zuidoost-Brabant, RMC-regio 37. RMC staat voor Regionaal Meld- en Coördinatiepunt, de RMC-functie van gemeenten richt zich op het bestrijden van voortijdig schoolverlaten (vsv). De RMC-wetgeving verplicht de gemeenten jongeren zonder startkwalificatie (=tenminste havo, vwo, of mbo 2 diploma) te volgen tot ze 23 jaar zijn. Ook moeten de gemeenten ervoor zorgen dat deze jongeren indien mogelijk alsnog hun startkwalificatie halen. De wettelijke taken van het RMC en de aanscherpingen zijn beschreven in het beleidskader RMC ). Het RMC beleidskader is na regionale afstemming op 2 mei 2017 vastgesteld in het college van Eindhoven. Het college van Helmond heeft een budgetverantwoordelijkheid voor de Peelregio, daar is het RMC beleidskader op 21 maart 2017 in het college geweest. Het beleidskader RMC beschrijft de wettelijke taken van RMC, wat we moeten doen. Het uitvoeringsplan dat u nu leest, is de ambtelijke uitwerking van het beleidskader in concrete acties voor de kalenderjaren 2017 en 2018 en beschrijft hoe we dat willen doen. Het is tot stand gekomen in samenwerking tussen beleidsambtenaren en ambtenaren in de uitvoering. Er zijn werksessies belegd voor de uitwerking van ingewikkelde en/of nieuwe vraagstukken: taakverdeling (lokale) leerplichtambtenaar/rmc bij monitoring kwetsbare jongeren vanaf 16 jaar, samenwerking in de keten RMC-participatie en outreachende aanpak vsv > 1 schooljaar. Deze werksessies hebben duidelijk gemaakt dat er ook een aantal knelpunten zijn. Doel van het uitvoeringsplan is allereerst een handreiking voor de uitvoerende ambtenaren leerplicht/ RMC en daarnaast voor beleidsambtenaren van alle betrokken gemeenten een document dat voor heldere verwachtingen moet zorgen. Afbakening leerplicht/rmc In Zuidoost-Brabant werken we op uniforme wijze voor alle leerlingen/studenten uit de regio, dus voor leerlingen uit alle 21 gemeenten. Zo heeft iedere school een (lokale) leerplichtambtenaar die taken uitvoert voor leerlingen uit Zuidoost-Brabant en is iedere RMC-medewerker gekoppeld aan jongeren van een bepaalde gemeente - denk aan jongeren die buiten de regio naar het mbo gaan. In de regio wordt een RMC-medewerker (18+) ook wel leerplichtplusambtenaar of RMC-loopbaanbegeleider genoemd. Omwille van de leesbaarheid spreken we in dit document over leerplichtambtenaar voor de groep 18- en RMC voor de groep 18+. De RMC-functie van gemeenten richt zich op jongeren tot 23 jaar, voor dit uitvoeringsplan ligt de focus op de groep van jaar. Een uitzondering daarop vormen de jongeren in praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs waar een nieuwe opdracht ligt voor RMC in het monitoren van jongeren vanaf 16 jaar. Leerplichttaak: benaderen jongeren die voortijdig de school (dreigen te) verlaten. Waar nodig doorverwijzen. Leerplichttaak (kwalificatieplicht) RMC-taak: monitoren16+ in pro, vso en Entree RMC-taak: benaderen van jongeren die voortijdig de school (dreigen te) verlaten. RMC bekijkt met de jongere wat de mogelijkheden zijn. Waar nodig doorverwijzen naar bijvoorbeeld het lokale sociale (wijk)team/gebiedsteam. RMC-taak: monitoren (uitgestroomde) leerlingen in pro, vso en Entree Samenwerking Gemeenten werken voor het uitvoeren van de RMC-functie samen in regio s. Dit is wettelijk vastgelegd. De regio Zuidoost-Brabant is één regio met twee subregio s: Eindhoven-De Kempen met 15 gemeenten en Helmond-Peelland met 6 gemeenten1. Elke RMC-regio heeft een contactgemeente die de melding en registratie van voortijdige schoolverlaters coördineert en zorg draagt voor mogelijkheden van doorverwijzing en herplaatsing in het onderwijs. In de regio Zuidoost-Brabant is Eindhoven de contactgemeente, Helmond fungeert als centrumgemeente voor de Peelregio. De Peelregio kent een subregionale budgetverantwoordelijkheid en bepaalt de aandachtspunten voor uitvoering in die subregio. Monitoring/bijstelling Indien evaluatiegegevens van schooljaar 2016/2017 daartoe aanleiding geven, volgt aan het einde van 2017 een bijstelling van het uitvoeringsplan voor het kalenderjaar Opzet We volgen in dit document dezelfde indeling als het RMC-beleidskader. Dat betekent dat we ook in dit uitvoeringsplan focussen op de vier risicoprofielen en de bijbehorende indicatoren. Op deze risicoprofielen, ook wel doelgroepen, wil de RMC-regio Zuidoost-Brabant zich richten: 1) Nieuwe (en potentiële) vsv ers 2) Vsv ers > 1 schooljaar 3) Jongeren in een kwetsbare positie 4) Overbelaste jongeren 1 Arbeidsmarktregio s zijn nagenoeg identiek, uitzondering is de gemeente Geldrop-Mierlo. Voor RMC hoort deze bij Eindhoven-de Kempen, qua arbeidsmarktregio is deze gemeente aangesloten bij de Peelregio

72 Profiel 1 Nieuwe (en potentiële) vsv ers Leeswijzer: Bij ieder profiel zijn dezelfde zaken in beeld gebracht volgens een vaste ordening: na een algemene beschrijving van de kenmerken per profiel volgt informatie over de wettelijke taken die er zijn (A, B en C - de taken zijn letterlijk overgenomen uit het beleidskader) en wat deze wettelijke taken voor het betreffende profiel betekenen. We zoomen in op wat er bereikt is en waar de aandachtspunten liggen, geven globaal aan wie wat doet en onder welke voorwaarden en tot welke resultaten dit moet leiden. Deze informatie staat in kolommen zonder een noodzakelijk horizontaal verband. Input: - afspraken Regionaal programma vsv/jongeren in een kwetsbare positie - evaluatiegegevens uit RMC effectrapportage - financiële middelen conform RMC beleidskader Acties 2017: -verkennen good practices om jongeren anders/beter te bereiken dan de standaard uitnodiging Eindhoven/de Kempen: -in beeld brengen welke mogelijkheden jongeren hebben die geen startkwalificatie kunnen (of willen) halen en aantal jongeren dat een jaar later vsv er > 1 schooljaar is/blijft. Voor groep die status vsv houdt, onderzoeken of er bemoeienis is geweest van een generalist en of er andere signalen van zorg zijn bij deze jongeren. Vervolgens bepalen of een aparte pilot nodig is of dat we deze jongeren meenemen in de aanpak voor jongeren in een kwetsbare positie (afhankelijk van het profiel van deze jongeren) -in schooljaar 2016/2017 in regio Eindhoven preventieve inzet op mbo gestart op Summa College. In schooljaar evaluatie uitrol leerplichtplus, tevens bekijken (Eindhoven/Kempen) of er mboclusters binnen Summa zijn waar beperkte inzet toereikend is -verkennen good practices om jongeren anders/beter te bereiken dan de standaard uitnodiging Helmond/Peelregio: -in schooljaar in regio Helmond-de Peel een collegetour gestart om het nieuwe verzuimbeleid toe te lichten bij het MBO -uitbreiden samenwerking met Stadsleerbedrijf Acties 2018: -pilot ten aanzien van verhogen bereik/respons jongeren die we uitnodigen -verkennen hoe aansluiting RMC werk versterkt kan worden. Als voorbeeld: screenen op zelfstandigheid/ zelfredzaamheid, bij onvoldoende zelfredzaamheid actief bemiddelen naar cliëntondersteuning Eindhoven/de Kempen: -schooljaar 2017/2018 uitrol preventieve inzet RMC ( leerplichtplus ) op andere mbo-scholen in Eindhoven -pilot loket of anderszins voor jongeren als daar vanuit onderzoek 2017 aanleiding voor is Helmond/Peelregio: - ROC/Helicon invoeren Centraal Uitstroompunt (CUP) a) Preventief werken: leerlingen/studenten die mogelijk gaan uitvallen, denk aan signalen of risico s zoals verzuim of negatief studieadvies. b) Kenmerken nieuwe (potentiële) vsv ers: geen startkwalificatie, volgen geen opleiding. Het gaat om jongeren die gedurende het lopende schooljaar uitgeschreven worden zonder nieuwe schoolinschrijving. Bij succesvolle interventie zal DUO ze bij publicatie van voorlopige cijfers niet meetellen als vsv er. NB: jongeren die het niveau van de startkwalificatie niet kunnen halen, bijvoorbeeld door lichamelijke of geestelijke beperkingen, vallen niet onder de categorie voortijdig schoolverlaters. Taak A. A. Begeleiding en ondersteuning van nieuwe (potentiële) vsv ers om ervoor te zorgen dat zij in het onderwijs kunnen blijven en/of terug kunnen naar school. B. B. Registreren en monitoren van leerlingen teneinde snel vsv ers in beeld te krijgen C. C. Rol als ketenpartner in samenwerking met scholen, hulpverlening, sociale teams, overige gemeentelijke diensten zoals Werk & Inkomen/Senzer om op die manier al in een vroeg stadium betrokken te zijn en uitval te voorkomen. Reeds bereikt/ aandachtspunten Kwantitatief Indicator: percentage nieuwe vsv ers voorlopige cijfers over schooljaar 2015/ : 915 vsv ers, 1,58%. Landelijk gemiddelde: 1,70%. Van die 915 zijn er 123 jonger dan 18 jaar en jaar of ouder in vo: 202 in mbo 713 Bestaande systemen 3 -Centrale Leerlingregistratie voor melding en registratie (Key2Jongerenmonitor) -Vsv in beeld -Intergrip (overstap vo/mbo) in samenwerking met vo en mbo Kwalitatief -niet alle jongeren die vsv er worden, hebben (direct) een begeleidingsvraag of wens -RMC: deelname aan zorgoverlegstructuren in mbo -capaciteit ontbreekt voor huisbezoek/ outreachende aanpak van jongeren die zich niet melden - de taak van RMC stopt als de jongere richting werk gaat, weer een schoolinschrijving heeft of 23 jaar wordt. De jongere moet zelf werk gaan zoeken evt. samen met generalist of lokale participatiemedewerker. Op dit moment binnen gemeenten geen overdracht voor kwetsbare en/of niet leerbare jongeren vormt dit een risico 4 -preventieve aanpak door aanwezigheid RMC op mbo in Helmond en op Summa College, nog niet op andere scholen in Eindhovense Wie doet wat en voorwaarden -scholen melden verzuim en vsv bij RMC en bij DUO. VO-scholen melden verzuim ook bij het samenwerkingsverband passend onderwijs -leerplicht/rmc pakt verzuimmeldingen op -DUO geeft in- en uitschrijvingen door - administratie CLR verwerkt dit, administratie schrijft alle vsv ers aan -maandelijkse werkwijze vsv in beeld door administratie CLR en doorzetten nieuwe vsv ers als deze nog niet zijn opgepakt omdat er niet eerder een signaal (door school) is afgegeven -de contactpersoon RMC per gemeente pakt jongeren op die zich zelf melden of die zich melden na een standaard uitnodiging voor een intakegesprek. RMC voert intakegesprekken met vsv ers; biedt ondersteuning en begeleiding richting startkwalificatie (SK); neemt testen af en draagt over richting werk en/of hulpverlening als SK niet haalbaar is -Eindhoven/Kempen: RMC fysiek aanwezig op mbo Summa College ten behoeve van preventief werken. -In Helmond/Peelland: voortzetten aanwezigheid op mbo. Beoogd resultaat -iedere jongere in een traject dat perspectief biedt op onderwijs dan wel arbeid of dagbesteding -iedere jongere centraal in beeld -behalen streefcijfers vsv, van 1,8% naar 1,4% over (zie bijlage 1) 2 Bron: RMC Factsheet RMC Regio 37, ministerie OCW, 28 maart Meer achtergrondinformatie over doel van huidige systemen en stand van zaken is te vinden in de paragraaf Randvoorwaarden. 4 In Eindhoven/Kempen hebben de scholen uit vsv programmamiddelen een aanvraag gedaan voor transitiecoaching. Mogelijk biedt dit een passende oplossing 64 65

73 Profiel 2 vsv er > 1 schooljaar Betreft: voortijdig schoolverlaters tot 23 jaar die het vorige of een van de vorige schooljaren uitgevallen zijn; daarmee ook geen startkwalificatie en geen schoolinschrijving Taak A. A. Outreachende aanpak: vinden, bereiken, begeleiden en ondersteunen van oud vsv ers richting met name arbeid maar ook onderwijs en/of hulpverlening B. B. Registratie en monitoring: in beeld krijgen van de oud vsv ers en actief monitoren of de ingezette trajecten richting werk, scholing en/of hulpverlening ook lopen en tot het gewenste resultaat leiden C. C. Aansluiting zoeken met W&I/ Senzer, bedrijven, onderwijs, hulpverlening, wijkteams om jongeren mogelijkheden te bieden weer te participeren Reeds bereikt/ aandachtspunten Kwantitatief Peildatum 1 oktober : oud vsv ers waarvan van jaar. Van deze heeft 54% werk, 23% een uitkering en is 22% 6 buiten beeld van gemeentelijke Sociale Diensten en UWV Kwalitatieve aandachtspunten: - Eindhoven/Kempen:er is geen sprake van intensieve samenwerking en warme overdracht van RMC naar participatie. RMC wordt omgekeerd wel ingeschakeld voor een scholingsadvies bij een jongere die een uitkering aanvraagt -Eindhoven/Kempen: er is geen overzicht over de huidige overlegvormen op lokaal niveau, waardoor het onduidelijk is in welke overlegvormen jongeren besproken kunnen worde - er is raakvlak tussen inzet RMC en aanbod in regiogemeenten. Voor sommige jongeren is er wel een aanbod maar is onduidelijk wie de middelen daartoe beschikbaar heeft/stelt. Bij andere gemeenten geldt dat er onvoldoende middelen zijn voor het passende traject -laatste schooljaren is er onvoldoende capaciteit geweest om deze jongeren op te pakken. Via een ESF subsidie (Eindhoven/Kempen) komende twee jaar extra capaciteit (ca. 2 FTE) voor inhaalslag. Wie doet wat en voorwaarden - uitvraag inlichtingenbureau structureel 2x per jaar uitvoeren (november en mei) om zicht te krijgen op arbeidsmarktpositie van alle vsv ers tot 23 jaar. Opvragen via administratie CLR; aansluitend analyse en uitzetten van alle jongeren buiten beeld als onderdeel van de monitoringtaak van de beide centrumgemeenten - de contactpersoon RMC per gemeente pakt jongeren op die zich zelf melden of die zich melden na een standaard uitnodiging voor een intakegesprek -er is een goede sociale kaart nodig om te weten bij iedere gemeente wie je moet hebben en welke functie die heeft -RMC checkt bij netwerkpartners of er al een generalist bij het gezin betrokken is en of de vraag van de jongere opgepakt wordt Eindhoven/Kempen: -outreachend werken vanuit RMC (ESF) om jongeren te bereiken of te motiveren, RMC kan vervolgens ingeschakeld worden om scholingsadvies te geven -outreachend werk (Eindhoven/ Kempen) draagt over voor inzet van lokaal traject -ontwikkelpunten outreachend werk in 2017: helder wie wat doet en wat niet, pr en ontmoeten van alle professionals 2018: achter de voordeur werken (na een check bij die gemeente) 18-/18+, pilot in Eindhoven- Stratum voor wijkgerichte aanpak Beoogd resultaat -iedere jongere centraal in beeld -cijfers over jongeren met status vsv met arbeids-marktpositie (werk, uitkering, buiten beeld) -iedere jongere in een traject dat perspectief biedt op onderwijs dan wel arbeid of dagbesteding -ambities jeugdwerkloosheid behaald ten aanzien van jongeren buiten beeld -afspraken over instrumentarium van gemeenten en wie wat kan inzetten (=actie) -einde ESF-periode (2 jaar): er is binnen het netwerk een herkenbare werkwijze voor outreachend werken die gedragen en geborgd is Acties 2017: -Eindhoven/Kempen: (her)kennismakingsbezoek RMC aan alle gemeenten. In deze gesprekken met beleidsambtenaren onderwijs, lokale leerplichtambtenaar, collega s vanuit participatie tevens inventarisatie van overlegvormen die er in die gemeente zijn op raakvlak van onderwijs en arbeidsmarkt -lijst(en) contactpersonen per school, per gemeente. Over en weer, dus zowel vanuit LP/RMC als voor bijvoorbeeld participatie en jeugdwerkloosheid -afspraken over in te zetten instrumentarium per gemeente en wie dit kan inzetten: betreft keuzes in arbeidsmarktregio voor domein participatie/werk&inkomen; Eindhoven/Kempen: aansluiten bij Plan van Aanpak Sluitende Aanpak vanuit Regionaal Werkbedrijf -ontwikkelpunt outreachend werk in 2017: helder wie wat doet en wat niet, pr en ontmoeten van alle professionals -verkenning good practices andere RMC-regio s voor bereikbaarheid/vindbaarheid -binnen vsv-programma via een projectaanvraag de mogelijkheden verkennen tot uitbreiding capaciteit ten behoeve van huisbezoek bij de jongeren die zich niet melden Acties 2018: -ontwikkelpunt outreachend werk in 2018: achter de voordeur werken In Helmond-de Peel is er een netwerkoverleg met beleidsmedewerkers en bestaat het netwerk Van School Naar Werk, inclusief arbeidstoeleiding kwetsbare jongeren 5 Bron: Cijferanalyse VSV, RMC Zuidoost-Brabant, KBA Nijmegen, januari Vanwege afronding geen 100% 66 67

74 Profiel 3 Jongeren in een kwetsbare positie Betreft: leerlingen van het vmbo basis/leerwerktraject die doorstromen naar Entree of MBO 2, leerlingen van het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO), Praktijkonderwijs (Pro) en Entree (mbo 1). In de regio is bepaald dat ook jongeren met een migratie-achtergrond hieronder vallen jaar Taak A. A. Versterken van rol van RMC als sparringpartner en schakelfunctie naar het meest passende traject. B. B. Monitoring van uitstroomprofielen bij Pro en VSO vanaf 16 jaar, monitoren of leerlingen in het juiste traject zitten en ook daadwerkelijk het einddoel bereiken. C. C. Aansluiting zoeken met W&I/ Senzer, bedrijven, onderwijs, hulpverlening, wijkteams. Reeds bereikt/ aandachtspunten nieuwe taak! 2017 benutten als nulmeting Kwantitatief Bron: 7 startset kwetsbare jongeren van ministerie voor RMC regio. Peildatum 1 oktober Jongeren tot 23 jaar, die wonen in de RMC-regio. Betreft uitstroom: uit Pro 207 uit vso 379 uit Entree 249 (vmbo basisberoeps: 871) Regionale definitie monitoring door RMC: -in beeld krijgen, hebben en houden van leerlingen -begeleiden (schakelen en makelen) conform uitstroomprofiel -check of ingezette traject ook uitgevoerd wordt (volgen op afstand). Onderscheid: Korte termijn monitoring: dwz bij verlaten school. Per uitstroomprofiel: 1. onderwijs RMC geen actieve rol; school eerstverantwoordelijk 2. arbeid- RMC checkt of traject is ingezet, evt. doorgeleiden naar generalist of participatie; aanvullend op verantwoordelijkheid school 3. dagbesteding: check door RMC of traject is ingezet, evt.doorgeleiden naar wijkteam Wie doet wat en voorwaarden -Scholen geven in het jaar dat de leerling 16 jaar wordt aan leerplichtambtenaar eigen school door wat het uitstroomprofiel is + melding als de leerling dat jaar zal uitstromen. De ondersteuningscoördinator (school!) signaleert als er iets wijzigt of als er actie van RMC nodig is. -Pro-school: monitoren tot 2 jaar na verlaten van school -VSO-school: adviesfunctie tot 2 jaar na verlaten van school -leerplichtambtenaar van de school volgt/ monitort de leerlingen van jaar Registreren uitstroomprofielen in CLR -RMC volgt 18+ leerlingen en leerlingen die de school verlaten, registreren uitstroomprofielen in CLR. Iedere school krijgt een eigen contactpersoon RMC die uitgestroomde leerlingen volgt tot ze 23 jaar zijn en waar nodig schakelt als traject niet tot gewenste resultaat heeft geleid. -huidige situatie Eindhoven/ Kempen: op alle pro/vso-scholen zijn er om de 2 maanden leerlingbesprekingen voor uitstroomprofiel arbeid. Werkwijze leerlingbespreking voortzetten en uitbreiden. Voor de nieuwe situatie: we vragen de scholen de uitstroomprofielen aan te leveren (administratie CLR verwerkt deze). In de leerlingbespreking alleen die leerlingen bespreken waar iemand zich zorgen over maakt. Beoogd resultaat -Registratie van uitstroomprofiel van alle vso/pro/entree leerlingen vanaf 16 jaar in CLR, inclusief VOAT 9 leerlingen. Ophalen 1e keer: juni Daarna 2x per jaar monitoring -uitstroomprofiel onderwijs: maart tot december overstap vo-mbo voor VOAT, pro en vso volgen via applicatie Intergrip, Entree leerlingen via vsv in beeld -in 2018 is werkwijze voor beide andere uitstroomprofielen uitgewerkt in afstemming tussen onderwijs en gemeenten -leerlingen die Entree niet afronden voor 1 oktober toegeleid naar werk Lange termijn monitoring: check of ingezette traject bestendig is (tot 23 jaar). Per uitstroomprofiel: 1. onderwijs conform huidige werkwijze voor zowel nieuwe vsv ers als vsv > 1 schooljaar. 2. arbeid 2 jaar na verlaten school ligt verantwoordelijkheid voor monitoring volledig bij RMC. Tot die tijd eerst contact met school van herkomst opnemen. De school vervult tevens de signaalfunctie richting RMC. RMC volgt periodiek arbeidsmarktpositie via uitvraag inlichtingenbureau 7. Daarna volgt aanschrijving volgens volgende prioritering: eerst buiten beeld uit 2015/2016 en dan verder terug. Dit schuift jaarlijks op (in 2018 starten met schoolverlaters uit schooljaar 2016/2017) 3. dagbesteding 8 RMC is hierbij afhankelijk van signaalfunctie school of generalist kwalitatieve aandachtspunten: -groep die gemonitord moet worden, groeit de komende jaren in omvang -bij jongeren met migratieachtergrond structurele signalen van verzuim en/of vsv. Varieert van niet op tijd uit bed komen, niet in staat zijn onderwijs te volgen tot behoefte aan behandeling of traumaverwerking. Voor deze groep nagaan of er voldoende aanbod/begeleiding is in overleg met collega s van Jeugd - er is voor statushouders sprake van een gat tussen taalcursus ivm inburgering en mbo toelating. -in beeld brengen wat de omvang van uitgestroomde groep betekent voor benodigde capaciteit RMC pilot monitoring Entree (Eindhoven/Kempen) vanaf maart 2017: alle leerlingen die voortijdig schoolverlaten, melden in leerlingbespreking. Afstemmen met specialist participatie/uwv, LP/RMC en generalisten -afstemmen met domein Jeugd voor VOAT leerlingen jaar Helmond/Peelland: Kwetsbare jongeren worden bediend door Peelportaal 9 VOAT=voortgezet onderwijs anderstaligen. Gebruiken we even als verzamelnaam voor leerlingen met een migratie-achtergrond die in deze regio arriveren vanaf ca. 16 jaar 7 Hierin is RMC afhankelijk van nieuwe wetgeving die nu in voorbereiding is. Die wetgeving dient RMC toegang te geven tot arbeidsmarktpositie van schoolverlaters pro/vso met uitstroomprofiel arbeid. Op dit moment zijn zij formeel geen vsv er en is uitvraag niet toegestaan. 8 Beschut werk valt onder participatie. Zij werken samen met wmo ivm doorstroom van cliënten. Hoort niet bij RMC 68 69

75 Acties 2017: in overleg met gemeenten arbeidsmarktregio, pro/vso/entree-scholen komen tot een sluitend systeem tbv monitoring vanaf 16 jaar. Route van voorkeur: onderwijs levert uitstroomprofielen aan (zolang dit niet via DUO mogelijk is), RMC kan voor diverse stakeholders overzichten aanleveren -verbreden leerlingbespreking op pro/vso. Niet alleen uitstroomprofiel arbeid, ook onderwijs en dagbesteding -pilot monitoring Entree -voor jongeren met een migratie-achtergrond verkennen of voldoende aanbod diagnostiek, behandeling en/of dagbesteding beschikbaar is. In beeld brengen hoe groot de groep statushouders is die alsnog onderwijs willen volgen en nagaan behoefte van die groep. Binnen het vsv-programma verkennen hoe we de kansen van statushouders boven de 18 jaar kunnen vergroten om alsnog onderwijs te kunnen volgen -benchmarking uitstroom pro/vso/entree na schooljaar 2016/2017 -verkennen hoeveel administratieve ondersteuning wenselijk is om nieuwe taken goed uit te voeren -verkennen omvang doelgroep voor wmo-dagbesteding Helmond-Peelregio: -samenwerking met Peelportaal en het Stadsleerbedrijf doorontwikkelen -uitbreiden samenwerking met WMO (dagbesteding) Acties 2018: -check omvang doelgroep/taak in verhouding tot beschikbare capaciteit RMC -verkennen behoefte doelgroep voor wmo-dagbesteding -verkennen mogelijkheden voor statushouders (pilot/projectaanvraag) om later weer opleiding te volgen Taak binnen het bestaande kader van overleg passend onderwijs VO afspraken maken voor afstemming passend onderwijs-jeugdhulp < 16 jaar vanuit RMC perspectief beperken we ons tot de jongeren van jaar -binnen vsv-programma alert blijven op aanscherpen van afspraken over passend onderwijsaanbod zodat jongere aangehaakt blijft, maar zich ook kan focussen op belemmerende problemen (werkgroep plusvoorziening) Reeds bereikt/ aandachtspunten RMC gaat na of noodzakelijke jeugdhulp is ingeschakeld en verwijst waar nodig door Profiel 4 Overbelaste jongeren Betreft: jongeren die vanwege een bijzondere thuissituatie, gedragsproblemen of specifieke leerbehoeften kwetsbaar zijn om uit te vallen zonder afgeronde opleiding of goed arbeidsperspectief. Zij bevinden zich op het snijvlak van onderwijs en (jeugd)zorg en hebben extra aandacht nodig om goed te worden voorbereid op de toenemende eisen die de samenleving, het onderwijs en de arbeidsmarkt aan hen stellen. Wie doet wat en voorwaarden -onderwijs signaleert zo vroeg mogelijk - onderwijs: waar nodig kan de jongere gebruik maken van een plusvoorziening -gemeenten/jeugd ( 21 voor de jeugd ): zorg dragen voor goede aansluiting onderwijs-jeugdhulp voor groep jaar binnen mbo s - vanuit 21 voor de jeugd: mbo ondersteunen in overleg met zorgverzekeraars over aansluiting 18+ Beoogd resultaat Eerste afspraken over samenwerking gemeenten-mbo (18-) Helmond-Peelregio: - rol RMC binnen PeelPortaal verder vormgeven 70 71

76 Financiële paragraaf Taken en verantwoordelijkheden van RMC zijn uitgebreid door de rijksoverheid, de specifieke uitkering voor RMC in deze regio ( ) is echter gelijk gebleven. Het is nu nog niet goed te overzien hoeveel extra werk de monitortaak voor pro/vso/entree met zich meebrengt, te starten met uitstroom na schooljaar 2016/2017. De begeleiding van vsv > 1 schooljaar dient nadrukkelijk ook opgepakt te worden, net als de jongeren van 18 jaar en ouder die buiten de regio naar school gaan en verzuimen of vsv er worden. Met de beschrijving in de uitvoeringsplan is het financiële kader als uitgangspunt genomen. Dit heeft tot een aantal keuzes geleid die bestuurlijk zijn voorgelegd. Randvoorwaarden Iedere school en dus ook praktijkonderwijs of voortgezet speciaal onderwijs heeft een eigen, vaste leerplichtambtenaar. Deze leerplichtambtenaar is in dienst van de gemeente waar de school staat en werkt voor alle leerlingen en daarmee over de gemeentegrenzen heen. RMC is per subregio georganiseerd. Voor Eindhoven/Kempen zijn RMC-medewerkers in dienst van gemeente Eindhoven: leerplichtplus (18+). Voor Helmond/Peelland zijn RMC-medewerkers in dienst van gemeente Helmond: loopbaanbegeleiders. De uitgangspunten zijn gelijk: uitvoeren startkwalificatiebeleid, bieden van deskundig advies richting werk en deskundig advies met zonodig begeleiding richting vervolgonderwijs. Naast het begeleiden van de jongeren hebben RMC-medewerkers ook een centrale rol in het onderhouden van een netwerk van onderwijsinstellingen, gemeentelijke diensten en vindplaatsen van jongeren. Zij sluiten ook aan bij relevante overlegvormen (zoals ZorgAdviesTeam of leerlingbespreking) De 21 deelnemende gemeenten in Zuidoost-Brabant maken sinds 2011 gebruik van een applicatie voor Centrale Leerlingregistratie waarvan het beheer bij de gemeente Eindhoven is belegd. Alle leerplichtige/ kwalificatieplichtige leerlingen kunnen gevolgd worden tot ze een startkwalificatie halen of de leeftijd van 23 jaar behalen. Deze gezamenlijke voorziening maakt uniforme registratie in een centraal systeem mogelijk en dat leidt tot uniforme managementinformatie. Alle leerplicht- en RMC-ambtenaren van de aangesloten gemeenten werken in deze Centrale Leerlingregistratie (CLR). De looptijd is met 1 schooljaar verlengd. Na de zomer van 2017 start de aanbesteding voor de nieuwe periode. Vanuit de uitvoering ligt er een wens tot een minder tijdrovend systeem dat bovendien meer ondersteuning biedt bij het dagelijkse werk. Toegang tot GBA-gegevens van alle gemeenten is een voorwaarde. Specifiek voor nieuwe vsv ers maakt de regio gebruik van de monitor vsv in beeld. Het gaat hier om een werkwijze die maandelijks wordt uitgevoerd door de gemeente Eindhoven om nieuwe (potentiële) vsv ers in beeld te brengen. De maandelijkse schooluitval rapportages van de Dienst Uitvoering Onderwijs vormen de bron voor deze werkwijze. Tot slot werken de gemeenten mee aan Intergrip, een applicatie die de overstap van vo naar mbo monitort. Dit overgangsmoment is in het verleden kwetsbaar gebleken en hiermee is snel inzichtelijk welke jongeren het risico lopen geen vervolgopleiding te hebben in het nieuwe schooljaar. Deze webapplicatie heeft tot op heden stijgende positieve resultaten laten zien bij het terugdringen van vsv. Vanaf schooljaar 2017/2018 betalen de mbo s in de regio deze applicatie, gebaseerd op de uitspraak dat het hier gaat om een basisvoorziening 10 van het onderwijs. Leerlingen maken in Intergrip een digitaal doorstroomdossier of portfolio aan dit vergemakkelijkt het werk van RMC als de vervolgstap onverhoopt een andere wordt. Communicatieparagraaf Deelnemers aan de werksessies geven aan dat RMC uit beeld is geraakt met het verdwijnen van Straks. nu. De nieuwe term en taak leerplichtplus is onvoldoende bekend bij regiogemeenten Eindhoven/Kempen. Er is opnieuw sprake van een opstartfase. RMC Eindhoven is gestart met kennismakingsgesprekken bij de regiogemeenten waarbij niet alleen met beleidsmedewerker onderwijs en lokale leerplichtambtenaar gesproken wordt, maar (waar mogelijk) ook met participatie en jeugdhulp. Daarmee moeten lijntjes korter worden. In vervolggesprek(ken) dient het instrumentarium, de sociale kaart en de overlegvormen per gemeente in beeld gebracht te worden. Helmond/Peelland: Met de invoering van de doelgroep kwetsbare jongeren is het nodig om RMC opnieuw te positioneren bij de samenwerkingspartners zoals Senzer, SWV-VO-Peelland, arbeidsmarkt regio Helmond de Peel en in het bijzonder Van School naar Werk (inclusief Peelportaal) en de Jeugdhulp organisaties van de verschillende Peelgemeenten. Proces april werkgroep rondt conceptversie af tweede helft april ambtelijk: toets op inhoud bij alle gemeenten en toets bij uitvoerende afdelingen Eindhoven en Helmond. 11 mei ambtelijk regio-overleg Eindhoven/Kempen mei ter kennisgeving naar wethouders In subregio Eindhoven-de Kempen: poho onderwijs 24 mei (Geldrop-Mierlo sluit aan) In subregio Helmond-Peelland: juni najaar 2017 bijeenkomst voor domeinen onderwijs, participatie, wmo en jeugdhulp van in subregio s. Indien mogelijk in Eindhoven/Kempen combineren met sessie over onderwijs-jeugdhulp (21 september) november/december Evaluatie op basis van resultaten 16/ 17, waar nodig ambtelijke bijstelling voor kalenderjaar Indicator: % nieuwe vsv ers totaal voor Zuidoost-Brabant Streven - 1,8% 1,7% 1,6% 1,5% 1,4% Realisatie definitief: 1,73% voorlopig: 1.58% Voorlopig: voorlopige cijfers over schooljaar 2015/2016 zoals door het ministerie gepubliceerd in maart De afgelopen jaren is de applicatie Intergrip en de benodigde ondersteuning betaald uit de vsv-programmamiddelen. Het VO neemt de applicatie voor overstap PO-VO voor haar rekening

77 5. Evaluatie overgang vmbo-mbo Intergrip Afgelopen jaar is in regio Zuidoost Brabant gewerkt met Intergrip. De module Overstap VO-MBO van Intergrip is ingezet als instrument voor het volgen van de aanmeldingen van vo-leerlingen die overstappen naar het mbo, daarnaast is de module Digitaal Doorstroomdossier weer toegepast. In dit document volgt een korte evaluatie waarin de resultaten van afgelopen jaar worden toegelicht. Daarnaast volgen ook enkele aanbevelingen voor komend jaar. 1. Resultaten Schooljaar was het derde jaar dat er gebruik werd gemaakt van het systeem Intergrip. In dat jaar volgende we in totaal 5534 leerlingen. Afgelopen jaar zijn 5679 leerlingen in Intergrip gevolgd in hun overstap naar het mbo (of een andere vervolgkeuze). In onderstaande grafieken zijn de resultaten weergegeven per statuscategorie. We onderscheiden 4 categorieën. 1.1 Vervolgkeuze bekend 100% 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 78% 75% 89% 89% 86% 85% Vervolgkeuze ingevoerd 95% 93% 92% 93% Vervolgkeuze Vervolgkeuze 98% 96% 97% 97% 95% In behandeling 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 44% 30% 35% In behandeling In In 28% 23% 20% 20% 17% 14% 11% 12% 10% 8% 7% 2% 2% Tijdens de overstap kunnen we in het systeem volgen hoeveel leerlingen er in behandeling zijn bij het mbo. De grootste piek ligt zoals verwacht in de maanden april t/m juli. De piek is iets lager doordat er meer leerlingen eerder op definitief komen te staan. Dit is met name bij het Summa College terug te zien. In september zien we dat nog 7% van de leerlingen geen definitieve status heeft binnen het mbo. Dit is vooral te wijten aan de onderwijsovereenkomst die nog getekend moet worden door de leerling op het mbo. Enerzijds dient de leerling het document ondertekend terug te sturen naar het mbo. Anderzijds dient het mbo dit document administratief te verwerken waardoor de status verandert naar definitief. We zien hierin wel een flinke verbetering gedurende het jaar ten opzichte van vorig jaar. De leerlingen vullen allemaal een Digitaal Doorstroomdossier in. Vanuit dit dossier wordt de vervolgkeuze van een leerling bekend. Daarnaast is in Intergrip zichtbaar als een leerling zich heeft aangemeld bij het mbo. In de resultaten zien we dat gelijk loopt ten opzichte van afgelopen jaar. Helaas zien we dat in oktober dat we de cijfers van net niet hebben weten te behalen en er een procent minder vervolgkeuzes zijn ingevuld, maar 97% is nog steeds een mooi resultaat

78 1.2 Niet (meer) in behandeling 30% 25% 25% 22% 20% 14% 15% 15% 11% 11% Niet (meer) in behandeling Niet (meer) in Niet (meer) in 1.4 Definitief 100% 90% 80% 70% 60% 49% 50% 40% 32% 50% 61% 69% 61% Definitief Definit Definit 96% 95% 88% 89% 82% 81% 83% 84% 77% 72% 10% 5% 8% 7% 7% 5% 5% 4% 3% 4% 2% 3% 30% 20% 10% 0% 0% De leerlingen in de categorie niet (meer) in behandeling hebben in Intergrip nog geen goede status richting een vervolgkeuze. Zij zijn nog niet of niet meer in behandeling bij het mbo doordat zij zich nog niet hebben aangemeld of zijn afgewezen en een nieuwe keuze moeten maken. Wat opvalt is dat iedere maand iets minder leerlingen in deze categorie voorkomen. Dit is een goed teken dat betekend namelijk dat ze in behandeling zijn van bij het mbo. We zien aan het einde van het schooljaar dat we achterblijven ten opzicht van vorig jaar, dit is iets om aankomend jaar wel op te pakken. Uiteindelijk kunnen we constateren dat in oktober 95% van de leerlingen een definitieve status heeft in Intergrip. Op dat moment is de grootste administratieve verwerking bij het mbo gedaan. Dit betekent wel dat 5% geen definitieve status heeft in het systeem. 1.5 Digitaal Doorstroomdossier Dit jaar is naast de overstap module van Intergrip, waarin de leerlingen gemonitord worden in hun overstap, ook het digitaal doorstroomdossier (DDD) gebruikt. Dit document dient als overdrachtsdocument richting het mbo. We zien dat 81% van de leerlingen een dossier heeft aangemaakt, 4209 leerlingen. We zien dat er in totaal 5887 dossiers zijn aangemaakt en daarvan is 67% afgerond. Er zijn dus leerlingen met meerdere dossiers, dat verklaart ook waarom niet alle dossiers zijn afgerond. Als een leerling al duidelijkheid heeft over een aanmelding is de leerling

79 minder geneigd om het andere dossiers af te ronden. Wel is te zien dat er veel dossiers zijn gestart maar niet worden afgerond. Dit zorgt voor vervuiling in het systeem. Deze dossier kunnen gearchiveerd worden maar we hebben gemerkt dat hier nog kennis over ontbreekt. Komend jaar zal hier aandacht aan gegeven moeten worden. In totaal is bij 4% van de leerlingen aangegeven dat er een warme overdracht dient plaats te vinden. Het mbo kan deze overdrachten in een overzicht terug vinden zodat dit direct opgepakt kan worden door de verantwoordelijke binnen de sector. De aandacht dient voor komend jaar te worden gevestigd op de kwaliteit van de ingevulde DDD s en de informatie die naar het mbo toekomt. Vervolgens ook bij het mbo de vraag wat er met de informatie wordt gedaan. Alleen dan kan dit middel zorgen voor een verbetering van de overdracht en passend onderwijs. 2. Conclusies Er is veel werk verzet door de diverse partijen VO, MBO en leerplicht/rmc, mede hierdoor hebben we een goed resultaat weten te behalen. 3. Aanbevelingen Uit afgelopen jaar wordt een aantal aanbevelingen gedaan voor het komende overstapjaar: Zorg voor een sluitend geheel m.b.t. de informatie vanuit de mbo s De mentor/decanen informeren over het opschonen van de DDD-accounts om gestarte dossiers te archiveren. Blijf de aanlevering vanuit de mbo s monitoren en controleren op juistheid van de informatie

80

81

82

83

84 MEMO ZAAKNUMMER : AAN VAN : Commissie Burgers : Wethouder J.P. Spoor NAMENS DEZE : M.J.P.M. Manders DATUM : 24 april 2018 ONDERWERP : Jaarverslag Kinderopvang 2017 Samenvatting Het college van burgemeester en wethouders stelt volgens de Regeling Wet kinderopvang (par. 6, art. 12) jaarlijks vóór 1 juli een verslag op van alle toezicht- en handhavingstaken die de gemeente in het kader van de wet heeft verricht. Hiervoor ontvangt de gemeente een format van het jaarverslag kinderopvang. Dit format wordt gevuld met gegevens uit het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) en wordt bijgehouden door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). De gegevens hebben betrekking op de inspectieonderzoeken die door de GGD zijn afgerond in de periode 1 oktober 2016 tot 1 oktober De gemeente kan deze gegevens niet wijzigen, maar hierop wel een toelichting geven. De gemeente is verantwoordelijk voor het eerstelijnstoezicht op de kwaliteit in de kinderopvang. De GGD houdt toezicht op de kwaliteit van de kinderopvangcentra, de buitenschoolse opvang, de gastouderbureaus en de gastouders. De kwaliteitscontrole van het werk van de GGD vindt primair plaats door het college van burgemeester en wethouders, die als eindverantwoordelijke voor de aansturing van het lokale toezicht is aangewezen. Voorts is het college zelf verantwoordelijk voor de inzet van handhavingsinstrumenten. De gemeenteraad beoordeelt op haar beurt of het college de regierol ten aanzien van de aansturing van de GGD waarmaakt en hoe het college de afweging tot de inzet van de handhavingsinstrumenten heeft gemaakt. De Inspectie van het Onderwijs controleert of de gemeente de rol van eerstelijnstoezichthouder op de kwaliteit van de uitvoering in de kinderopvang goed heeft uitgeoefend. In de Wet kinderopvang is de Inspectie van het Onderwijs aangewezen als tweedelijnstoezichthouder. Het gemeentelijke jaarverslag heeft twee belangrijke functies: De beoordeling van het gemeentelijke toezicht op het aanbod van kinderopvang. De verzameling van aanvullende informatie ten aanzien van de effectiviteit van het systeem van het eerstelijnstoezicht Wet Kinderopvang. Jaarverslag Kinderopvang 2017 Bijgevoegd treft u het jaarverslag Kinderopvang 2017 aan. Het verslag is een overzicht van alle toezicht- en handhavingstaken die in het kader van de Wet Kinderopvang in 2017 zijn verricht. Uit het jaarverslag blijkt dat alleen op het criterium Uitvoering inspecties de score afwijkend is. Dit kan als volgt verklaard worden: In het kader van de Harmonisatie peuterspeelzalen en kinderdagverblijven heeft Stichting Peuterspeelzaal Pinkeltje op 28 maart 2017 voor alle vijf peuterspeelzalen een aanvraag ingediend om per 1 juni 2017 een kinderdagverblijf te worden. Ondanks het feit dat het slechts een naamswijziging betreft, moest de aanvraag als nieuwe aanvraag geregistreerd worden. Met de GGD is afgesproken dat er slechts één inspectie uitgevoerd

85 zou worden. Deze is bij alle locaties uitgevoerd in mei 2017 en is geregistreerd als een inspectie voor registratie. Vervolgens heeft er geen jaarlijkse inspectie meer plaatsgevonden. In verband hiermee klopt het percentage bij de jaarlijkse inspectie niet (19 locaties in plaats van 14 locaties geïnspecteerd), daadwerkelijk zijn alle locaties geïnspecteerd. Daarnaast blijkt uit het jaarverslag dat er een handhavingstraject is gestart. Bij één BSO zijn tijdens de jaarlijkse inspectie een aantal overtredingen geconstateerd. De overtredingen hadden betrekking op de basisgroepen, de beroepskracht-kindratio en het pedagogisch werkplan. Hiervoor is een handhavingstraject gestart. Uit een nader onderzoek is gebleken dat de houder alle overtredingen heeft opgelost, waardoor de houder weer voldoet aan de kwaliteitseisen in het kader van de Wet kinderopvang. Voor u ligt ter inzage: Jaarverslag kinderopvang /2

86

87

88

89

90