HANDLEIDING. Vergaderingen: lastige types. TFC TrainingsMedia

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HANDLEIDING. Vergaderingen: lastige types. TFC TrainingsMedia"

Transcriptie

1 HANDLEIDING Vergaderingen: lastige types TFC TrainingsMedia

2 Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Going to a Meeting 2: Meeting Menaces In Nederland en België uitgebracht door: TFC TrainingsMedia, Velp (Nederland) / Bestelnummer handleiding: Handleiding voor het gebruik van het TFC-programma nr.: 3527 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande, schriftelijke toestemming van de uitgever. 2 Vergaderingen: lastige types

3 Inhoud Blz. 1. Inleiding... 5 Over Vergaderingen: lastige types... 5 Synopsis van de video... 5 Tips voor toepassing... 6 Leerpunten Trainingsopzet... 9 Over dit hoofdstuk... 9 Doelgroep... 9 Doelstellingen... 9 Benodigde materialen Cursusprogramma Uitwerking van de trainingsopzet Zelfstudie Over dit hoofdstuk...15 Inleiding Synopsis van de video Tips voor toepassing Uitwerking van het zelfstudieprogramma Antwoordsuggesties Leerpunten Cursistenmateriaal Alvorens het programma te vertonen Vergaderingen: lastige types 3

4 4 Vergaderingen: lastige types

5 1. Inleiding Over Vergaderingen: lastige types Ondanks alle innovaties in telecommunicatie gaat er vaak niets boven een groep mensen die bij elkaar komt om te praten. Vergaderingen zijn noodzakelijk. Goede vergaderingen zorgen dat organisaties soepeler kunnen werken en teams effectiever zijn. En het zijn situaties waarin individuen hun talenten kunnen demonstreren. Maar slechte vergaderingen zijn natuurlijk een heel ander verhaal. Zorgen dat vergaderingen goed verlopen is niet alleen een taak van de voorzitter. Alle deelnemers moeten zich goed voorbereiden, op tijd komen, een positieve bijdrage leveren, destructief gedrag vermijden en weten hoe ze moeten omgaan met het negatieve gedrag van anderen. Deze training op basis van het programma Vergaderingen: lastige types demonstreert hoe u dit aanpakt. Synopsis van de video Dit programma gaat over een groep managers in een groot ziekenhuis. Deze video bestaat uit vijf fragmenten die laten zien hoe u moet omgaan met collega s wiens gedrag het team ervan weerhoudt resultaten te boeken in vergaderingen: de langdradige, de terreinverdediger, de sluipmoordenaar, de overheerser en de onderbreker. De groepsleden slagen er niet in om elk van deze destructieve gedragslijnen effectief aan te pakken. Maar na wat hulp van John Cleese gaan ze er wel correct mee om. Vergaderingen: lastige types 5

6 Tips voor toepassing 1. Bekijk de video enkele malen voor aanvang van uw training en maak aantekeningen van belangrijke punten. 2. Lees deze handleiding door. 3. Zorg dat u de belangrijkste leerpunten kent. Voeg eventueel eigen leerpunten toe die u belangrijk vindt voor uw deelnemers. 4. Bekijk welke hulpmiddelen of trainingsruimten u van tevoren moet reserveren. 5. Stuur de deelnemers een paar weken vóór de training een uitnodiging. Vertel waar en wanneer de training plaatsvindt en hoe lang deze zal duren. Vraag hen om een flipovervel voor te bereiden en mee te brengen naar de training. Ze moeten op dit vel drie problemen noteren die veroorzaakt worden door de deelnemers van de vergaderingen die zij bijwonen (inclusief problemen die zij zelf veroorzaken. Vraag hen om geen namen te noemen.) Leerpunten De langdradige Geef ze erkenning Neem het stuur over Probeer niet de auto tegen te houden De terreinverdediger Respecteer hun territorium Vraag hen om de oplossing De sluipmoordenaar Vraag naar hun eigen ideeën Zet ze onder druk Blijf doorvragen 6 Vergaderingen: lastige types

7 De overheerser Blijf kalm en houd voet bij stuk Reageer inhoudelijk op de argumenten Richt u tot de voorzitter Denk aan de kapotte grammofoonplaat De onderbreker Negeer de onderbreking Vraag de voorzitter om in te grijpen Gebruik de 3-punts techniek Vergaderingen: lastige types 7

8 8 Vergaderingen: lastige types

9 2. Trainingsopzet Over dit hoofdstuk Dit hoofdstuk bevat een trainingsopzet voor een training op basis van het programma Vergaderingen: lastige types. Deze trainingsopzet duurt 2 uur en 15 minuten. Doelgroep Dit programma is relevant voor iedereen die vergaderingen bijwoont binnen de eigen organisatie of wel eens vergadert met externe contacten zoals klanten en leveranciers. Het programma is er vooral op gericht hoe de deelnemers aan een vergadering kunnen helpen om deze effectiever te maken. Maar het is ook nuttig voor voorzitters. Doelstellingen Na afloop van deze training: Kunt u de problemen benoemen die veroorzaakt worden door de deelnemers aan een vergadering (inclusief uzelf!). Weet u hoe u effectief omgaat met destructief gedrag van: De langdradige De terreinverdediger De sluipmoordenaar De overheerser De onderbreker Kunt u een actieplan opstellen om uw bijdrage aan vergaderingen te verbeteren. Vergaderingen: lastige types 9

10 Benodigde materialen Het programma Vergaderingen: lastige types Afspeelapparatuur en monitor Overheadprojector en scherm Flipover en verschillend gekleurde stiften Pen en papier voor de deelnemers Plakband Cursusprogramma Sessie Beschrijving Tijdsduur Sessie 1 Inleiding Welkomst Doelstellingen Opzet van de training 30 minuten Sessie 2 Destructief gedrag in vergaderingen Hoe u hier mee omgaat (en hoe niet) Inleiding De langdradige De terreinverdediger De sluipmoordenaar De overheerser De onderbreker 90 minuten Sessie 3 Actieplan 15 minuten Totaal: 2 uur en 15 minuten 10 Vergaderingen: lastige types

11 Uitwerking van de trainingsopzet Sessie 1: Inleiding 30 minuten Verwelkom de deelnemers en leg uit wat het doel van deze training is. Laat hen zichzelf voorstellen. Vraag de deelnemers om hun flipovervel op de muur te hangen met behulp van plakband. Toon Overheadsheet 1 en leg aan de hand hiervan uit wat de doelstellingen zijn. Vertel hoe u deze doelstellingen gaat bereiken. Benadruk het belang van discussie voor het vertalen van de algemene leerpunten uit de video naar de werksituatie van de deelnemers. Vraag de deelnemers om hun eigen specifieke doelstellingen te noteren. Toon Overheadsheet 2 en neem aan de hand hiervan de trainingsopzet door. Noteer hun individuele doelstellingen op de flipover, zodat u hier tijdens de training naar kunt verwijzen. Bespreek de probleemflipovervellen van de deelnemers. Sessie 2: Destructief gedrag in vergaderingen Inleiding 30 minuten 45 minuten Toon Overheadsheet 3 en vertel de deelnemers dat ze in deze sessie gaan kijken naar vijf soorten destructief gedrag: De langdradige De terreinverdediger De sluipmoordenaar De overheerser De onderbreker Vertel de deelnemers dat ze zo meteen een video gaan bekijken waarin deze vijf gedragslijnen voorkomen. Ze zien eerst het gedrag in actie en iemand die er slecht mee omgaat. Vervolgens gaan ze bespreken wat de persoon uit de video fout doet en hoe het volgens hen beter kan. Daarna zien ze een voorbeeld van een goede aanpak van de gedragslijn en vergelijken ze hun eigen suggesties met die van John Cleese, de presentator van de video. Vergaderingen: lastige types 11

12 De langdradige 15 minuten Vertoon het eerste deel van Vergaderingen: lastige types tot het moment waarop John Cleese zegt: Dat is het risico. Als je voor de auto springt, komt er een ongeluk van. Maar hoe dan wel? Vraag de deelnemers om paren te vormen en te bespreken: Waarom de aanpak van Jeremy niet werkt. Hoe hij het beter had kunnen aanpakken. Houd een korte groepsdiscussie over de antwoorden van de deelnemers. Benadruk dat Jeremy de langdradige niet onder controle kreeg omdat hij een tactloze, sarcastische aanpak hanteerde om haar af te kappen. Dit leidt alleen maar tot ruzie. Noteer de suggesties van de deelnemers voor het omgaan met de langdradige op de flipover. Vertoon de rest van het videofragment. Vergelijk de goede aanpak van Jeremy, op basis van het advies van John Cleese, met de suggesties van de deelnemers. Vat de voorgestelde aanpak samen aan de hand van Overheadsheet 4. De terreinverdediger 15 minuten Vertoon het tweede deel van Vergaderingen: lastige types tot het moment waarop John Cleese zegt: En de kans op een constructieve vergadering is de grond ingeboord. Wat is de oplossing? Vraag de deelnemers om paren te vormen en te bespreken: Waarom de aanpak van Jeremy niet werkt. Hoe hij het beter had kunnen aanpakken. Houd een korte groepsdiscussie over de antwoorden van de deelnemers. De fout die Jeremy gemaakt heeft, is dat hij het territorium van de terreinverdediger is binnengestormd. Zij is verantwoordelijk voor de beveiliging en Jeremy zegt tegen haar Beveiliging, ho maar en De beveiliging doet zijn werk niet.. Noteer de suggesties van de deelnemers voor het omgaan met de terreinverdediger op de flipover. Vertoon de rest van het videofragment. Vergelijk de goede aanpak van Jeremy, op basis van het advies van John Cleese, met de suggesties van de deelnemers. Vat de voorgestelde aanpak samen aan de hand van Overheadsheet Vergaderingen: lastige types

13 De sluipmoordenaar 15 minuten Vertoon het derde deel van Vergaderingen: lastige types tot het moment waarop John Cleese zegt: Enzovoort, enzovoort. En zo raakt de organisatie volkomen verlamd. Vraag de deelnemers om paren te vormen en te bespreken: Waarom de aanpak van Jeremy, Penny en Matthew niet werkt. Hoe ze het beter hadden kunnen aanpakken. Houd een korte groepsdiscussie over de antwoorden van de deelnemers. Het probleem is, dat Jeremy, Penny en Matthew te behulpzaam zijn! Zij opperen een heleboel ideeën die de sluipmoordenaar vervolgens kan torpederen. Noteer de suggesties van de deelnemers voor het omgaan met de sluipmoordenaar op de flipover. Vertoon de rest van het videofragment. Vergelijk de goede aanpak van Jeremy, Penny en Matthew, op basis van het advies van John Cleese, met de suggesties van de deelnemers. Vat de voorgestelde aanpak samen aan de hand van Overheadsheet 6. De overheerser 15 minuten Vertoon het vierde deel van Vergaderingen: lastige types tot het moment waarop John Cleese zegt: Heerlijk, dat wordt een creatieve, productieve vergadering. Of niet. Vraag de deelnemers om paren te vormen en te bespreken: Waarom de aanpak van Jeremy niet werkt. Hoe hij het beter had kunnen aanpakken. Houd een korte groepsdiscussie over de antwoorden van de deelnemers. Benadruk dat Jeremy eerst toegaf aan de overheerser en vervolgens probeerde terug te vechten. Noteer de suggesties van de deelnemers voor het omgaan met de overheerser op de flipover. Vertoon de rest van het videofragment. Vergelijk de goede aanpak van Jeremy, op basis van het advies van John Cleese, met de suggesties van de deelnemers. Vat de voorgestelde aanpak samen aan de hand van Overheadsheet 7. Vergaderingen: lastige types 13

14 De onderbreker 15 minuten Vertoon het vijfde deel van Vergaderingen: lastige types tot het moment waarop John Cleese zegt: en terugvechten ook al niet helpt, wat dan wel? Vraag de deelnemers om paren te vormen en te bespreken: Waarom de aanpak van Jeremy niet werkt. Hoe hij het beter had kunnen aanpakken. Houd een korte groepsdiscussie over de antwoorden van de deelnemers. Jeremy s eerste fout was dat hij het gelaten over zich heen liet komen toen de onderbreker de discussie overnam. Vervolgens maakte hij het erger door te reageren op de verandering van richting van de onderbreker. Noteer de suggesties van de deelnemers voor het omgaan met de onderbreker op de flipover. Vertoon de rest van het videofragment. Vergelijk de goede aanpak van Jeremy, op basis van het advies van John Cleese, met de suggesties van de deelnemers. Vat de voorgestelde aanpak samen aan de hand van Overheadsheet 8. Sessie 3: Actieplan 15 minuten Deel Handout 1 uit en vraag de deelnemers om deze in te vullen. Geef hen hiervoor vijf minuten de tijd. Vraag de deelnemers hoe ze de bijdrage die ze aan vergaderingen leveren, gaan verbeteren. Toon Overheadsheet 1 nogmaals om de deelnemers te herinneren aan de doelstellingen van de training. Deel Handout 2 uit. Hierop staan de leerpunten nog eens samengevat. Bedank de deelnemers voor hun deelname en sluit de training af. 14 Vergaderingen: lastige types

15 3. Zelfstudie Over dit hoofdstuk In dit hoofdstuk vindt u een complete trainingsopzet voor zelfstudie aan de hand van het programma Vergaderingen: lastige types. Inleiding Ondanks alle innovaties in telecommunicatie gaat er vaak niets boven een groep mensen die bij elkaar komt om te praten. Vergaderingen zijn noodzakelijk. Goede vergaderingen zorgen dat organisaties soepeler kunnen werken en teams effectiever zijn. En het zijn situaties waarin individuen hun talenten kunnen demonstreren. Maar slechte vergaderingen zijn natuurlijk een heel ander verhaal. Zorgen dat vergaderingen goed verlopen is niet alleen een taak van de voorzitter. Alle deelnemers moeten zich goed voorbereiden, op tijd komen, een positieve bijdrage leveren, destructief gedrag vermijden en weten hoe ze moeten omgaan met het negatieve gedrag van anderen. Deze training op basis van het programma Vergaderingen: lastige types demonstreert hoe u dit aanpakt. Doelstellingen Na afloop van deze training: Kunt u de problemen benoemen die veroorzaakt worden door de deelnemers aan een vergadering (inclusief uzelf!). Weet u hoe u effectief omgaat met destructief gedrag van: De langdradige De terreinverdediger De sluipmoordenaar De overheerser De onderbreker Kunt u een actieplan opstellen om uw bijdrage aan vergaderingen te verbeteren. Vergaderingen: lastige types 15

16 Synopsis van de video Dit programma gaat over een groep managers in een groot ziekenhuis. Deze video bestaat uit vijf fragmenten die laten zien hoe u moet omgaan met collega s wiens gedrag het team ervan weerhoudt resultaten te boeken in vergaderingen: de langdradige, de terreinverdediger, de sluipmoordenaar, de overheerser en de onderbreker. De groepsleden slagen er niet in om elk van deze destructieve gedragslijnen effectief aan te pakken. Maar na wat hulp van John Cleese gaan ze er wel correct mee om. Tips voor toepassing U kunt het zelfstudieprogramma: Stap voor stap doorlopen Het programma bestaat uit drie op zichzelf staande fasen: Inleiding Destructief gedrag in vergaderingen Uw actieplan U moet deze fasen wel in de juiste volgorde doorlopen, maar u hoeft ze niet allemaal in één keer te doen. De tijdsduur van het programma aanpassen Als u minder tijd aan het programma wilt besteden, laat dan de oefeningen weg waarin u antwoorden op vragen moet noteren. Het volledige programma, inclusief de oefeningen, duurt circa twee uur. Benodigde materialen Het programma Vergaderingen: lastige types Afspeelapparatuur en monitor Pen en papier 16 Vergaderingen: lastige types

17 Uitwerking van het zelfstudieprogramma Sessie 1: Inleiding Uw doelstellingen Voordat u met het programma begint, moet u eerst noteren wat u specifiek van deze training wilt leren. Noteer uw doelstellingen. Denk na over de vergaderingen die u bijwoont en ook degene waarvan u voorzitter bent. Noteer de problemen die veroorzaakt worden door de deelnemers aan deze vergaderingen (inclusief uzelf!). Sessie 2: Destructief gedrag in vergaderingen In deze sessie gaat u het programma Vergaderingen: lastige types bekijken. Dit programma toont vijf soorten destructief gedrag. Dit zijn: De langdradige De terreinverdediger De sluipmoordenaar De overheerser De onderbreker De video bestaat uit vijf fragmenten. Elk fragment behandelt één van de gedragslijnen. U gaat elk fragment in twee delen bekijken. In het eerste deel ziet u het gedrag in actie en ziet u hoe één van de managers uit de video er slecht mee omgaat. Daarna moet u aangeven wat hij volgens u fout doet en hoe het beter kan. Nadat u uw antwoorden vergeleken heeft met de antwoordsuggesties, bekijkt u het tweede deel van het fragment waarin getoond wordt hoe er op goede wijze wordt omgegaan met het gedrag. De langdradige Noteer tijdens het bekijken van het eerste deel van dit fragment wat Jeremy fout doet en hoe hij volgens u moet omgaan met het gedrag van de langdradige. Bekijk het eerste deel van Vergaderingen: lastige types tot het moment waarop John Cleese zegt: Dat is het risico. Als je voor de auto springt, komt er een ongeluk van. Maar hoe dan wel? Op pagina 19 staan antwoordsuggesties. Bekijk vervolgens de rest van het fragment. Vergaderingen: lastige types 17

18 De terreinverdediger Noteer tijdens het bekijken van het eerste deel van dit fragment wat Jeremy fout doet en hoe hij volgens u moet omgaan met het gedrag van de terreinverdediger. Bekijk het tweede deel van Vergaderingen: lastige types tot het moment waarop John Cleese zegt: En de kans op een constructieve vergadering is de grond in geboord. Wat is de oplossing? Op pagina 19 staan antwoordsuggesties. Bekijk vervolgens de rest van het fragment. De sluipmoordenaar Noteer tijdens het bekijken van het eerste deel van dit fragment wat Jeremy, Penny en Matthew fout doen en hoe ze volgens u moeten omgaan met het gedrag van de sluipmoordenaar. Bekijk het derde deel van Vergaderingen: lastige types tot het moment waarop John Cleese zegt: Enzovoort, enzovoort. En zo raakt de organisatie volkomen verlamd. Op pagina 19 staan antwoordsuggesties. Bekijk vervolgens de rest van het fragment. De overheerser Noteer tijdens het bekijken van het eerste deel van dit fragment wat Jeremy fout doet en hoe hij volgens u moet omgaan met het gedrag van de overheerser. Bekijk het vierde deel van Vergaderingen: lastige types tot het moment waarop John Cleese zegt: Heerlijk, dat wordt een creatieve, productieve vergadering. Of niet. Op pagina 20 staan antwoordsuggesties. Bekijk vervolgens de rest van het fragment. De onderbreker Noteer tijdens het bekijken van het eerste deel van dit fragment wat Jeremy fout doet en hoe hij volgens u moet omgaan met het gedrag van de onderbreker. Bekijk het vijfde deel van Vergaderingen: lastige types tot het moment waarop John Cleese zegt: en terugvechten ook al niet helpt, wat dan wel? Op pagina 20 staan antwoordsuggesties. Bekijk vervolgens de rest van het fragment. Sessie 3: Actieplan Noteer welke stappen u naar aanleiding van dit zelfstudieprogramma gaat ondernemen om de bijdrage die u levert aan vergaderingen te verbeteren. Op pagina 26 staan de leerpunten van deze training nog eens samengevat. 18 Vergaderingen: lastige types

19 Antwoordsuggesties Sessie 2 De langdradige Wat Jeremy fout doet Jeremy kreeg de langdradige niet onder controle omdat hij een tactloze, sarcastische aanpak hanteerde om haar af te kappen. Dit leidt alleen maar tot ruzie. Ideeën voor de aanpak van het gedrag van de langdradige Geef ze erkenning. Neem het stuur over door: Erin te springen Alles te beamen Van onderwerp te veranderen Een ander het woord te geven Probeer niet de auto tegen te houden De terreinverdediger Wat Jeremy fout doet De fout die Jeremy gemaakt heeft, is dat hij het territorium van de terreinverdediger is binnengestormd. Zij is verantwoordelijk voor de beveiliging en Jeremy zegt tegen haar Beveiliging, ho maar en De beveiliging doet zijn werk niet.. Ideeën voor de aanpak van het gedrag van de terreinverdediger Respecteer hun territorium Vraag hen om de oplossing De sluipmoordenaar Wat Jeremy, Penny en Matthew fout doen Het probleem is, dat Jeremy, Penny en Matthew te behulpzaam zijn! Zij opperen een heleboel ideeën die de sluipmoordenaar vervolgens kan torpederen. Ideeën voor de aanpak van het gedrag van de sluipmoordenaar Vraag naar hun eigen ideeën Zet ze onder druk Blijf doorvragen Vergaderingen: lastige types 19

20 De overheerser Wat Jeremy fout doet Eerst gaf hij toe aan de overheerser en vervolgens probeerde hij terug te vechten. Ideeën voor de aanpak van het gedrag van de overheerser Blijf kalm en houd voet bij stuk Reageer inhoudelijk op de argumenten Richt u tot de voorzitter Denk aan de kapotte grammofoonplaat De onderbreker Wat Jeremy fout doet Jeremy s eerste fout was dat hij het gelaten over zich heen liet komen toen de onderbreker de discussie overnam. Vervolgens maakte hij het erger door te reageren op de verandering van richting van de onderbreker. Ideeën voor de aanpak van het gedrag van de onderbreker Negeer de onderbreking Vraag de voorzitter om in te grijpen Gebruik de 3-punts techniek 20 Vergaderingen: lastige types

21 Leerpunten De langdradige Geef ze erkenning Neem het stuur over Probeer niet de auto tegen te houden De terreinverdediger Respecteer hun territorium Vraag hen om de oplossing De sluipmoordenaar Vraag naar hun eigen ideeën Zet ze onder druk Blijf doorvragen De overheerser Blijf kalm en houd voet bij stuk Reageer inhoudelijk op de argumenten Richt u tot de voorzitter Denk aan de kapotte grammofoonplaat De onderbreker Negeer de onderbreking Vraag de voorzitter om in te grijpen Gebruik de 3-punts techniek Vergaderingen: lastige types 21

22 22 Vergaderingen: lastige types

23 4. Cursistenmateriaal De materialen in dit hoofdstuk mogen, in tegenstelling tot de rest van deze handleiding, worden gekopieerd voor gebruik tijdens een training op basis van het programma Vergaderingen: lastige types. Vergaderingen: lastige types 23

24 Handout 1 Actieplan Noteer welke stappen u gaat ondernemen om de bijdrage die u aan vergaderingen levert te verbeteren. Actieplan: 24 Vergaderingen: lastige types

25 Handout 2 Leerpunten De langdradige Geef ze erkenning Neem het stuur over Probeer niet de auto tegen te houden De terreinverdediger Respecteer hun territorium Vraag hen om de oplossing De sluipmoordenaar Vraag naar hun eigen ideeën Zet ze onder druk Blijf doorvragen De overheerser Blijf kalm en houd voet bij stuk Reageer inhoudelijk op de argumenten Richt u tot de voorzitter Denk aan de kapotte grammofoonplaat De onderbreker Negeer de onderbreking Vraag de voorzitter om in te grijpen Gebruik de 3-punts techniek Vergaderingen: lastige types 25

26 Overheadsheet 1 Doelstellingen Na afloop van deze training: Kunt u de problemen benoemen die veroorzaakt worden door de deelnemers aan een vergadering (inclusief uzelf!). Weet u hoe u effectief omgaat met destructief gedrag van: De langdradige De terreinverdediger De sluipmoordenaar De overheerser De onderbreker Kunt u een actieplan opstellen om uw bijdrage aan vergaderingen te verbeteren. 26 Vergaderingen: lastige types

27 Overheadsheet 2 Cursusprogramma Sessie 1 Inleiding 30 min Sessie 2 Destructief gedrag in vergaderingen 90 min Sessie 3 Actieplan 15 min Vergaderingen: lastige types 27

28 Overheadsheet 3 Destructief gedrag De langdradige De terreinverdediger De sluipmoordenaar De overheerser De onderbreker 28 Vergaderingen: lastige types

29 Overheadsheet 4 Omgaan met de langdradige Geef ze erkenning Neem het stuur over door: Erin te springen Alles te beamen Van onderwerp te veranderen Een ander het woord te geven Probeer niet de auto tegen te houden Vergaderingen: lastige types 29

30 Overheadsheet 5 Omgaan met de terreinverdediger Respecteer hun territorium Vraag hen om de oplossing 30 Vergaderingen: lastige types

31 Overheadsheet 6 Omgaan met de sluipmoordenaar Vraag naar hun eigen ideeën Zet ze onder druk Blijf doorvragen Vergaderingen: lastige types 31

32 Overheadsheet 7 Omgaan met de overheerser Blijf kalm en houd voet bij stuk Reageer inhoudelijk op de argumenten Richt u tot de voorzitter Denk aan de kapotte grammofoonplaat 32 Vergaderingen: lastige types

33 Overheadsheet 8 Omgaan met de onderbreker Negeer de onderbreking Vraag de voorzitter om in te grijpen Gebruik de 3-punts techniek Vergaderingen: lastige types 33

34 Alvorens het programma te vertonen Hieronder is een beperkte checklist opgenomen, die betrekking heeft op technische zaken verbandhoudend met het gebruik van de video. APPARATUUR Laat apparatuur en videocassette na transport altijd minstens 1 uur acclimatiseren in de ruimte waarin u ze gebruikt. Controle beeld en geluid (recorder en monitor beide ingeschakeld?); één van de belangrijkste knoppen op de videoapparatuur is de tracking-knop. Is het beeld onrustig of streperig, stel dan allereerst de tracking-knop van de videoapparatuur bij. VIDEO S Tijdig (tenminste 5 dagen voor vertoning) aanvragen en aanvraagbevestiging controleren. Postkamer waarschuwen dat de video wordt verwacht. Video na ontvangst (laten) draaien om te controleren of u de juiste video hebt voor uw doel en opdat u vertrouwd bent met eventuele bijzonderheden. Video direct na gebruik terugzenden op de door TFC aangegeven wijze. 34 Vergaderingen: lastige types

HANDLEIDING. Vergaderingen: verzieken kan iedereen. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Vergaderingen: verzieken kan iedereen. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Vergaderingen: verzieken kan iedereen TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Going to a Meeting 1: Messing up a Meeting

Nadere informatie

HANDLEIDING. Functioneringsgesprekken: de droom van elke medewerker. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Functioneringsgesprekken: de droom van elke medewerker. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Functioneringsgesprekken: de droom van elke medewerker TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Performance Review 2 In Nederland

Nadere informatie

HANDLEIDING. Zelfverzekerd presenteren. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Zelfverzekerd presenteren. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Zelfverzekerd presenteren TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: I Wasn t Prepared For That In Nederland en België uitgebracht

Nadere informatie

HANDLEIDING. Lastige situaties in communicatie. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Lastige situaties in communicatie. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Lastige situaties in communicatie TFC TrainingsMedia American Media Incorporated Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Communication Nightmares: Solutions to

Nadere informatie

HANDLEIDING. Communicatie is de basis. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Communicatie is de basis. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Communicatie is de basis TFC TrainingsMedia Video Visions Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Talk I$n t Cheap In Nederland en België uitgebracht door: TFC

Nadere informatie

HANDLEIDING. Coachen doe je zo. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Coachen doe je zo. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Coachen doe je zo TFC TrainingsMedia CRM Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: When the Coach Is You! In Nederland en België uitgebracht door: TFC TrainingsMedia,

Nadere informatie

HANDLEIDING. Alweer ziek? Omgaan met kort verzuim. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Alweer ziek? Omgaan met kort verzuim. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Alweer ziek? Omgaan met kort verzuim TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Absence Minded In Nederland en België uitgebracht

Nadere informatie

HANDLEIDING. Goed gedaan! TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Goed gedaan! TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Goed gedaan! TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Performance Matters: The Importance of Praise In Nederland en België

Nadere informatie

HANDLEIDING. De ongeorganiseerde manager. Hulp van boven. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. De ongeorganiseerde manager. Hulp van boven. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING De ongeorganiseerde manager Hulp van boven TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: The Unorganised Manager Part 3: Divine

Nadere informatie

HANDLEIDING. Oog voor talent. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Oog voor talent. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Oog voor talent TFC TrainingsMedia Video Arts Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Talent Management: How to Retain Your Best People In Nederland en België

Nadere informatie

HANDLEIDING. Op beurzen niet te kijk staan. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Op beurzen niet te kijk staan. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Op beurzen niet te kijk staan TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: How Not To Exhibit Yourself In Nederland en België

Nadere informatie

HANDLEIDING. Excellent onderhandelen. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Excellent onderhandelen. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Excellent onderhandelen TFC TrainingsMedia CMI Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Getting to Yes In Nederland en België uitgebracht door: TFC TrainingsMedia,

Nadere informatie

HANDLEIDING. Het counselinggesprek. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Het counselinggesprek. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Het counselinggesprek TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Can You Spare a Moment? The Counseling Interview In Nederland

Nadere informatie

HANDLEIDING. Beoordelen, beoordelen. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Beoordelen, beoordelen. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Beoordelen, beoordelen TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: How Am I Doing? In Nederland en België uitgebracht door: TFC

Nadere informatie

HANDLEIDING. De ongeorganiseerde manager. De weg naar de hel Op weg naar de hemel. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. De ongeorganiseerde manager. De weg naar de hel Op weg naar de hemel. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING De ongeorganiseerde manager De weg naar de hel Op weg naar de hemel TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: The Unorganised

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt

Nadere informatie

Handleiding Vergadertechnieken

Handleiding Vergadertechnieken Handleiding Vergadertechnieken Zelfstudie en rapporteren Bij OGO leer je niet alleen via het actief deelnemen aan groepsdiscussies, maar ook via het individueel uitvoeren van zelfstudieopdrachten (ZSO).

Nadere informatie

Draaiboek vorming oudercontact

Draaiboek vorming oudercontact Draaiboek vorming oudercontact Doel van de avond: - De juiste informatie over uw kind uit het oudercontact kunnen halen en zelf de juiste informatie aan de leerkracht tijdens het oudercontact kunnen geven

Nadere informatie

Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten

Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten OPDRACHTFORMULIER Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met een medestudent

Nadere informatie

behorende bij de website hoeextreembenjij.nl

behorende bij de website hoeextreembenjij.nl HAN D L E ID IN G behorende bij de website hoeextreembenjij.nl Beste gespreksleider, Dank voor het downloaden van deze handleiding, behorende bij de website Hoe Extreem Ben jij?. Deze website is bedoeld

Nadere informatie

Nederlands in Uitvoering

Nederlands in Uitvoering Nederlands in Uitvoering Leerjaar 1 Sport & spel Een mondelinge instructie begrijpen Algemene modulegegevens Leerjaar: 1 Taaltaak: Een mondelinge instructie begrijpen Thema: Sport & spel Leerstijlvariant:

Nadere informatie

Nederlands in Uitvoering

Nederlands in Uitvoering Nederlands in Uitvoering Leerjaar 1 Toekomst Een interview houden Algemene modulegegevens Leerjaar: 1 Taaltaak: Een interview houden Thema: Toekomst Leerstijlvariant: BEKIJK - DENK - DOE - ERVAAR Beschrijving

Nadere informatie

Terugvalpreventie in MBCT Onderwijsnotities

Terugvalpreventie in MBCT Onderwijsnotities Terugvalpreventie in MBCT Onderwijsnotities Sessie 6: Helder zien - De eerste signalen van depressie opmerken gewaarzijn van vroege waarschuwingssignalen, terugvalsignalen onder de microscoop leggen. Het

Nadere informatie

HANDLEIDING. De tijger in uw organisatie: verandering. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. De tijger in uw organisatie: verandering. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING De tijger in uw organisatie: verandering TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Lessons from the Wild The Tiger in your

Nadere informatie

HANDLEIDING. Gung Ho! TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Gung Ho! TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Gung Ho! TFC TrainingsMedia American Media Incorporated Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Gung Ho! In Nederland en België uitgebracht door: TFC TrainingsMedia,

Nadere informatie

HANDLEIDING. Time-management met resultaat. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Time-management met resultaat. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Time-management met resultaat TFC TrainingsMedia Melrose Film Productions Ltd Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Making Time In Nederland en België uitgebracht

Nadere informatie

HANDLEIDING. Gedragsgericht interviewen: selecteren zonder gokken

HANDLEIDING. Gedragsgericht interviewen: selecteren zonder gokken HANDLEIDING Gedragsgericht interviewen: selecteren zonder gokken Video Arts Nederlandstalige bewerking: TFC Training Facilities Center Oorspronkelijke titel: Behavioural interviewing: taking the guesswork

Nadere informatie

HANDLEIDING. Leiderschap & zelfbedrog. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Leiderschap & zelfbedrog. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Leiderschap & zelfbedrog TFC TrainingsMedia CRM Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Leadership and Self-Deception In Nederland en België uitgebracht door:

Nadere informatie

Handleiding Verbetercheck in teams

Handleiding Verbetercheck in teams Handleiding Verbetercheck in teams Praktisch hulpmiddel om de Verbetercheck in een team toe te passen 22 maart 2011 Betrokken partijen: Teksten en advies: Huub Pennock en Alex van der Wal 1 Inleiding De

Nadere informatie

HAND L E ID IN G. behorende bij de website. hoeradicaalbenjij.nl

HAND L E ID IN G. behorende bij de website. hoeradicaalbenjij.nl HAND L E ID IN G behorende bij de website hoeradicaalbenjij.nl Beste gespreksleider, Dank voor het downloaden van deze handleiding, behorende bij de quiz Hoe Radicaal Ben jij?. Deze quiz werd ontwikkeld

Nadere informatie

Welkom. GO ORGANIZING Helpt je organiseren en keuzes maken

Welkom. GO ORGANIZING Helpt je organiseren en keuzes maken Welkom GO ORGANIZING Helpt je organiseren en keuzes maken 1 weten SOCIAL MEDIA 2 vraag zaal Steekwoorden SOCIAL MEDIA Roep steekwoorden die bij je opkomen over SocialMedia 3 weten Programma Wat zijn Social

Nadere informatie

H A N D L E I D I N G. Feedback geven emotionele intelligentie in actie

H A N D L E I D I N G. Feedback geven emotionele intelligentie in actie H A N D L E I D I N G Feedback geven emotionele intelligentie in actie Supernova Learning Solutions Ltd Nederlandstalige bewerking: TFC Training Facilities Center Oorspronkelijke titel: Giving Feedback:

Nadere informatie

EFFECTIEF OMGAAN MET BEZWAREN

EFFECTIEF OMGAAN MET BEZWAREN EFFECTIEF OMGAAN MET BEZWAREN Er zijn een heleboel redenen die door een klant gebruikt worden om nee te zeggen. Echter, de zogenaamde tegenwerpingen en bezwaren zijn veelal dooddoeners. Je zal dus moeten

Nadere informatie

Onderzoek wat ouderen (buiten) beweegt

Onderzoek wat ouderen (buiten) beweegt Onderzoek wat ouderen (buiten) beweegt Als een gemeente of woonzorginstelling aan de slag gaat met het inrichten van een beweegvriendelijke omgeving voor senioren is het zaak deze wensen en behoeften te

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt

Nadere informatie

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de

Nadere informatie

Feedback. in hapklare brokken

Feedback. in hapklare brokken Feedback in hapklare brokken Jan van Baardewijk Zorgteamtrainer Op zorgteamtraining.nl is de meest recente versie van feedback gratis beschikbaar. Mocht je willen weten of je de meest recente versie hebt,

Nadere informatie

Voordoen (modelen, hardop denken)

Voordoen (modelen, hardop denken) Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet. Het voordoen (modelen) van het schrijven van

Nadere informatie

Voorbereidende workshop voor maatschappelijke organisaties

Voorbereidende workshop voor maatschappelijke organisaties Voorbereidende workshop voor maatschappelijke organisaties Voorbereiding Doel: De deelnemende maatschappelijke organisaties helpen bij hun voorbereiding op de Beursvloer; zoals bij het formuleren van een

Nadere informatie

Time management - logboekanalyse en Eisenhowerschema

Time management - logboekanalyse en Eisenhowerschema pag.: 1 van 5 Time management - logboekanalyse en Eisenhowerschema Tijd is een schaars goed. U heeft als inkoper slechts een beperkte hoeveelheid tijd tot uw beschikking om uw taken uit te voeren. Deze

Nadere informatie

HANDLEIDING. Teams die niet opgeven: Twelve Angry Men. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Teams die niet opgeven: Twelve Angry Men. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Teams die niet opgeven: Twelve Angry Men TFC TrainingsMedia Advanced Knowledge Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Twelve Angry Men: Teams That Don t Quit

Nadere informatie

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren

Nadere informatie

6.a.1. GESTANDAARDISEERDE MMSE

6.a.1. GESTANDAARDISEERDE MMSE 6.a.1. GESTANDAARDISEERDE MMSE Naam patiënt : Datum invullen : Naam invuller : Ik ga u nu enkele vragen stellen en geef u enkele problemen om op te lossen. Wilt u alstublieft uw best doen om zo goed mogelijke

Nadere informatie

VERBETERING IN BEELD

VERBETERING IN BEELD Brainstorm 1 2 Observatie Interpretatie 3 4 5 Brainstorm 1 Brainstorm 1 Doel: Identificeren waar men wel en niet blij mee is Observatie Tijd 60-90 minuten Vragen Onderstaande vragen worden klassikaal behandeld

Nadere informatie

Cursus Omgaan met klachten

Cursus Omgaan met klachten Cursus Omgaan met klachten Aanleg beplantingen en grasvelden AOC Oost Almelo C. ter Steege Doel van deze les Je leert in deze cursus over: - Klachten - Klachten ontvangen - Valkuilen - Emoties opvangen

Nadere informatie

Tips bij cognitieve stoornissen

Tips bij cognitieve stoornissen Tips bij cognitieve stoornissen Tips bij cognitieve stoornissen Problemen in het denken worden ook wel cognitieve stoornissen genoemd. De meest voorkomende klachten zijn: - Aandachts- en concentratieproblemen.

Nadere informatie

OnzeLes. september AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Gebruik van dit materiaal alleen met uitdrukkelijke toestemming van stichting leerkracht

OnzeLes. september AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Gebruik van dit materiaal alleen met uitdrukkelijke toestemming van stichting leerkracht OnzeLes september 2017 AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Gebruik van dit materiaal alleen met uitdrukkelijke toestemming van stichting leerkracht Facilitator notes 'OnzeLes' app Doel Leren kennen van de 'OnzeLes'

Nadere informatie

HANDLEIDING. Feedback in alle richtingen. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Feedback in alle richtingen. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Feedback in alle richtingen TFC TrainingsMedia Melrose Video Productions Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Feedback for Performance In Nederland en België

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Moeilijke kindervragen

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Moeilijke kindervragen DOELSTELLINGEN De ouders hebben ervaren dat hun kind niet het enige is dat moeilijke vragen stelt en dat zij elkaar kunnen ondersteunen in de omgang hiermee. De ouders kunnen met hun kind in gesprek gaan

Nadere informatie

OPBOUW ZELFSTANDIGE BASISHOUDING BIJ KINDEREN

OPBOUW ZELFSTANDIGE BASISHOUDING BIJ KINDEREN OPBOUW ZELFSTANDIGE BASISHOUDING BIJ KINDEREN Afspraak 1. Maak samen met de kinderen afspraken over wat zelfstandig gedaan mag worden met betrekking tot naar de wc gaan, handen wassen, drinken, eten, de

Nadere informatie

Hand-out behorende bij de training. Werkoverleg. Voor iedereen, door iedereen

Hand-out behorende bij de training. Werkoverleg. Voor iedereen, door iedereen Hand-out behorende bij de training Werkoverleg Voor iedereen, door iedereen Itasc Nederland B.V. Itasc Nederland B.V. Strijp-S, Videolab 3.038 WTC Amsterdam Torenallee 20 Toren C, level Level 14 5617 BC

Nadere informatie

H A N D L E I D I N G. Stress, doe er wat aan

H A N D L E I D I N G. Stress, doe er wat aan H A N D L E I D I N G Stress, doe er wat aan Wise Owl Nederlandstalige bewerking: TFC Training Facilities Center Oorspronkelijke titel: Stressed Out? Out Stress! In Nederland en België uitgebracht door:

Nadere informatie

HANDLEIDING. De wilde hond in uw organisatie: teamwork. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. De wilde hond in uw organisatie: teamwork. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING De wilde hond in uw organisatie: teamwork TFC TrainingsMedia Learning Resources Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Lessons from the Wild The Wild dog in your

Nadere informatie

OnzeLes Samen met leerlingen elke dag een beetje beter Mei 2016

OnzeLes Samen met leerlingen elke dag een beetje beter Mei 2016 OnzeLes Samen met leerlingen elke dag een beetje beter Mei 2016 AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Gebruik van dit materiaal alleen met uitdrukkelijke toestemming van stichting leerkracht Overzicht Doel sessie

Nadere informatie

15 tips om het maximum uit uw congres- en beursdeelname te halen

15 tips om het maximum uit uw congres- en beursdeelname te halen 15 tips om het maximum uit uw congres- en beursdeelname te halen Miek Wouters Learning Consultant, Kluwer Opleidingen miek.wouters@kluwer.be Twitter: @KluwerLearning www.kluweropleidingen.be 2013 Kluwer

Nadere informatie

Gespreksleidraad collegiaal reflectie moment

Gespreksleidraad collegiaal reflectie moment Gespreksleidraad collegiaal reflectie moment Wanneer gebruik je deze gespreksleidraad? op het jaargesprek willen we je uitnodigen om voor je eigen ontwikkeling een aantal mensen te vragen om mee te denken.

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

De leerlingen leren omgaan met gevoelens van zichzelf en anderen, met name gevoelens die horen bij hun leeftijd.

De leerlingen leren omgaan met gevoelens van zichzelf en anderen, met name gevoelens die horen bij hun leeftijd. Les 24 Ik hou van.. Doel blok 4: De leerlingen leren omgaan met gevoelens van zichzelf en anderen, met name gevoelens die horen bij hun leeftijd. Leskern: De leerlingen onderzoeken het begrip houden van

Nadere informatie

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub

Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Leeftijd: 12-16 jaar Tijdsduur: 1 uur Doelen - De jongeren denken na over de betekenis van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden in het dagelijks

Nadere informatie

Techniekkaart: Het houden van een interview

Techniekkaart: Het houden van een interview WAT IS EEN INTERVIEW? Een interview is een vraaggesprek. Wat een interview speciaal maakt, is dat je met een interview aan informatie kunt komen, die je niet uit boeken kunt halen. Als je de specifieke

Nadere informatie

Het huisje is het aan de slag scherm. Dit kun je zien als startpagina van Learnbeat.

Het huisje is het aan de slag scherm. Dit kun je zien als startpagina van Learnbeat. LWEO Adapt/Learnbeat is een platform met vele mogelijkheden en functies. Hier vind je een korte omschrijving van deze functies en waar je deze functies kunt vinden. De menubalk: Via de menubalk links in

Nadere informatie

Uitdeler Basisspelvormen voor een touw

Uitdeler Basisspelvormen voor een touw Uitdeler Basisspelvormen voor een touw Naar de andere kant Span een touw op 1 meter hoogte of gebruik 2 mensen om het touw vast te houden. De groep staat aan een kant van het touw, hand in hand. Opdracht:

Nadere informatie

Veda Consultancy kunt u daar, met onze vele jaren ervaring in organisaties en veel jaren ervaring als coaches en trainers, uitstekend bij helpen.

Veda Consultancy kunt u daar, met onze vele jaren ervaring in organisaties en veel jaren ervaring als coaches en trainers, uitstekend bij helpen. Informatie voor cliënten coachingstrajecten U wilt een coachingstraject volgen omdat u zichzelf op professioneel gebied en op persoonlijk gebied wilt ontwikkeling en verbeteren. U werkt als professional

Nadere informatie

EXAMEN KEUZEDEEL VERRIJKING LEERVAARDIGHEDEN Code: K INFORMATIE VOOR DE STUDENT

EXAMEN KEUZEDEEL VERRIJKING LEERVAARDIGHEDEN Code: K INFORMATIE VOOR DE STUDENT EXAMEN KEUZEDEEL VERRIJKING LEERVAARDIGHEDEN Code: K0440 2. INFORMATIE VOOR DE STUDENT Versie 1.0 31.05.2016 Informatie Deze informatie is voor jou omdat je examen gaat doen in het keuzedeel Verrijking

Nadere informatie

Omgaan met Gedragsproblemen

Omgaan met Gedragsproblemen Omgaan met Gedragsproblemen FC Leo te Leens 16 april 2012 Introductie en verwachtingen voorstellen stoornissen werkveld UMCG Sportpark Kardinge PAGINA 2 VAN 26 Introductie en verwachtingen Wat zijn uw

Nadere informatie

HANDLEIDING. Balans, winst- en verliesrekening. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Balans, winst- en verliesrekening. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Balans, winst- en verliesrekening TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: The Balance Sheet Barrier In Nederland en België

Nadere informatie

TOETSTIP 2 MAART 2006 TIP 2: HOE NEEM JE MONDELINGE INTERACTIETAKEN OP EEN BETROUWBARE MANIER AF?

TOETSTIP 2 MAART 2006 TIP 2: HOE NEEM JE MONDELINGE INTERACTIETAKEN OP EEN BETROUWBARE MANIER AF? TOETSTIP 2 MAART 2006 Bepaling wat en waarom je wilt meten Toetsopzet Materiaal Betrouwbaarheid Beoordeling Interpretatie resultaten TIP 2: HOE NEEM JE MONDELINGE INTERACTIETAKEN OP EEN BETROUWBARE MANIER

Nadere informatie

Informatie en tips voor het voeren van goede gesprekken 1

Informatie en tips voor het voeren van goede gesprekken 1 Informatie en tips voor het voeren van goede gesprekken 1 De manier waarop je met elkaar omgaat en hoe je met elkaar in gesprek gaat is belangrijk in het dagelijks werk. Het helpt je elkaar beter te begrijpen

Nadere informatie

PLEINGEIN SPELENDERWIJS IN GESPREK OVER HET SCHOOLPLEIN

PLEINGEIN SPELENDERWIJS IN GESPREK OVER HET SCHOOLPLEIN PAGINA 2 PLEINGEIN SPELENDERWIJS IN GESPREK OVER HET SCHOOLPLEIN HANDLEIDING VOOR DE SPELLEIDER PAGINA 2 PLEINGEIN Het SAT is het team van kinderen waarmee jullie gaan samenwerken om een Gezond Schoolplein

Nadere informatie

Quick Guide VivianCMS

Quick Guide VivianCMS Quick Guide VivianCMS Contactformulier creëren Versie: 1.0 Startdatum: 24 juli 2006 Datum laatste wijziging: 24 juli 2006 Opmerking: Gepubliceerd op http://www.viviancms.nl Inhoud 1 Inleiding...3 1.1 Contactformulier

Nadere informatie

15 tips om stand te houden op Infosecurity Storage Expo

15 tips om stand te houden op Infosecurity Storage Expo 15 tips om stand te houden op Infosecurity Storage Expo Succesvol deelnemen aan een beurs is heus niet zo moeilijk. Het is meer een kwestie van de juiste dingen op het juiste moment doen. Hieronder vindt

Nadere informatie

Luisteren. Examentips verzameld. Examentip Hoofdstuk 2

Luisteren. Examentips verzameld. Examentip Hoofdstuk 2 Examentips verzameld Luisteren Examentip Hoofdstuk 2 Lees de opgave, luister naar het fragment, geef antwoord door het goede antwoord aan te klikken/een hokje zwart te maken en lees daarna meteen de volgende

Nadere informatie

Het houden van een spreekbeurt

Het houden van een spreekbeurt Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat

Nadere informatie

Wanneer zijn de kinderen klaar voor een zindelijkheidstraining? Kinderen zijn mogelijk klaar voor een zindelijkheidstraining wanneer ze:

Wanneer zijn de kinderen klaar voor een zindelijkheidstraining? Kinderen zijn mogelijk klaar voor een zindelijkheidstraining wanneer ze: Zindelijkheidstraining Net als de meeste ouders kijkt u misschien uit naar de dag dat uw kind geen luiers meer nodig heeft. Uw kind zindelijk maken kan een enorme opgave lijken, vooral wanneer familie,

Nadere informatie

Handleiding Shell Card Online Conversie

Handleiding Shell Card Online Conversie Handleiding Shell Card Online Conversie Datum 28 december 2012 Auteur Ruud van Huizen Versie 2.3 Handleiding_Shell_Online_conversie_v2.3 Pagina 1 Inleiding Deze handleiding beschrijft het opzetten en converteren

Nadere informatie

Oefening. Oefening "Kracht Cirkel" Stap 1

Oefening. Oefening Kracht Cirkel Stap 1 Soms zijn er situaties waar je minder zelfvertrouwen voelt. Bijvoorbeeld tijdens het afleggen van een examen, een sollicitatiegesprek of het geven van een presentatie. Het zijn van die uitdagingen waarbij

Nadere informatie

Organisatie van werkzaamheden

Organisatie van werkzaamheden Organisatie van werkzaamheden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteurs: Rubus Opleidingspartners, Richard Prins Inhoudelijke redactie: Jessica Satink

Nadere informatie

Opzet en uitvoering. Inhoudsopgave. 1 Wat is Kiezen voor je leven? 3. 2 Hoe maak je een Digi-tale? 4. 3 Stap voor Stap...5. 4 Technische kant...

Opzet en uitvoering. Inhoudsopgave. 1 Wat is Kiezen voor je leven? 3. 2 Hoe maak je een Digi-tale? 4. 3 Stap voor Stap...5. 4 Technische kant... Inhoudsopgave 1 Wat is Kiezen voor je leven? 3 2 Hoe maak je een Digi-tale? 4 3 Stap voor Stap...5 4 Technische kant....7 5 Werkblad Mijn Digi-tale...9 6 Werkblad Mijn storyboard 10 Digi-Tales Opzet en

Nadere informatie

Werkboek medewerkers. Ontwikkelprogramma. Aan de praat!

Werkboek medewerkers. Ontwikkelprogramma. Aan de praat! Werkboek medewerkers 1 Ontwikkelprogramma Aan de praat! 2 3 Aan de praat! Inhoud Colofon & Inhoudsopgave 3 Inleiding 5 Waarom Aan de praat? 6 De stappen 7 Voor het gesprek 8 Jouw checklist 12 Het gesprek

Nadere informatie

HANDLEIDING. Jamie s Kitchen: Leiderschap. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Jamie s Kitchen: Leiderschap. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Jamie s Kitchen: Leiderschap TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Jamie s Kitchen: Fifteen Lessons on Leadership Programme

Nadere informatie

Het hoe en waarom van Personeelsgesprekken

Het hoe en waarom van Personeelsgesprekken Het hoe en waarom van Personeelsgesprekken Personeelsgesprekken Het personeelsgesprek (ook wel functioneringsgesprek) is een belangrijk instrument dat ingezet kan worden voor een heldere arbeidsverhouding

Nadere informatie

Draaiboek SWOT-analyse met medewerkers

Draaiboek SWOT-analyse met medewerkers Draaiboek SWOT-analyse met medewerkers Dit hulpmiddel is bestemd voor leidinggevenden die met hun medewerkers een SWOTanalyse willen doorlopen. SWOT = Strengths (sterkten) Weaknesses (zwakten) Opportunities

Nadere informatie

RISICO-ANALYSE Een gewaarschuwd mens telt voor twee

RISICO-ANALYSE Een gewaarschuwd mens telt voor twee RISICO-ANALYSE Een gewaarschuwd mens telt voor twee In 3 uur zicht op de risico s in en buiten uw bedrijf - Inventariseer factoren die het succes van uw onderneming in de weg kunnen staan - Met stappenplan

Nadere informatie

Kies [Een nieuw verhaal beginnen] en klik op [Volgende >]

Kies [Een nieuw verhaal beginnen] en klik op [Volgende >] Handleiding Photostory 3 Voor je begint: Photo Story 3 is een programma waarmee je een diashow of fotoverslag kunt maken. Je moet dus eerst foto s hebben voordat je met het programma kunt beginnen. Het

Nadere informatie

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling PAPI PAPI Coachingsrapport Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling Alle rechten voorbehouden Cubiks Intellectual Property Limited 2008. De inhoud van dit document is relevant op de afnamedatum en bevat

Nadere informatie

Workshop Tweede Kamerverkiezingen

Workshop Tweede Kamerverkiezingen Workshop Tweede Kamerverkiezingen Korte omschrijving workshop In deze workshop leren de deelnemers wat de Tweede Kamer doet, hoe ze moeten stemmen en op welke partijen ze kunnen stemmen. De workshop bestaat

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Tafeldrummen 1. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Tafeldrummen 1. wat is jouw talent? Workshop Handleiding wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen Chris stelt zichzelf in les 1 kort voor en vertelt

Nadere informatie

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2010-2011

Sectorwerkstuk 2010-2011 Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

1 Introductie. We wensen je veel plezier met deze kaarten! Pieternel Dijkstra en Petra Bunnik

1 Introductie. We wensen je veel plezier met deze kaarten! Pieternel Dijkstra en Petra Bunnik 1 Introductie Leerlingen hebben recht op onderwijs dat bij hen past en dat hun individuele capaciteiten laat opbloeien. Deze kaarten helpen leerkrachten en docenten, intern begeleiders, remedial teachers,

Nadere informatie

PROGRAMMA RESULTAAT- EN OPLOSSINGSGERICHT DENKEN. Resultaat- en oplossingsgericht denken. Resultaat- en. Pollvraag 1. Laura Krause Obelisk

PROGRAMMA RESULTAAT- EN OPLOSSINGSGERICHT DENKEN. Resultaat- en oplossingsgericht denken. Resultaat- en. Pollvraag 1. Laura Krause Obelisk Resultaat- en oplossingsgericht denken Laura Krause Obelisk RESULTAAT- EN OPLOSSINGSGERICHT DENKEN PROGRAMMA 1 Denken in problemen of denken in oplossingen Resultaat- en oplossingsgericht De taal van Het

Nadere informatie

Nederlands in Uitvoering

Nederlands in Uitvoering Leerjaar 2 Uitvinders Een informatieve tekst lezen Algemene modulegegevens Leerjaar: 2 Taaltaak: Een informatieve tekst lezen Thema: Uitvinders (sector Techniek) Leerstijlvariant: ERVAAR BEKIJK - DENK

Nadere informatie

Deel 12/12. Ontdek die ene aanpak waarmee je al je problemen oplost

Deel 12/12. Ontdek die ene aanpak waarmee je al je problemen oplost Beantwoord eerst de volgende vragen: 1. Welke inzichten heb je gekregen n.a.v. het vorige deel en de oefeningen die je hebt gedaan? 2. Wat heb je er in de praktijk mee gedaan? 3. Wat was het effect op

Nadere informatie

1 SITUATIE 2 TEST. Als ik luister denk ik niet aan andere zaken. Ik laat mensen uitpraten. Ik plaats wat ik hoor in een duidelijk kader

1 SITUATIE 2 TEST. Als ik luister denk ik niet aan andere zaken. Ik laat mensen uitpraten. Ik plaats wat ik hoor in een duidelijk kader LUISTEREN drs. W. Bontenbal 1 SITUATIE Wanneer u naar een lied luistert, luistert u dan naar de tekst of naar de muziek? Stelt u zich voor dat u zojuist bij een enerverende vergadering vandaan komt, u

Nadere informatie

HANDBOEK POWER OF PLAY MAAK JE EIGEN SPEELMATERIAAL VOOR MIDDEN- EN BOVENBOUW VOORBEELD PAGINA S

HANDBOEK POWER OF PLAY MAAK JE EIGEN SPEELMATERIAAL VOOR MIDDEN- EN BOVENBOUW VOORBEELD PAGINA S HANDBOEK POWER OF PLAY MAAK JE EIGEN SPEELMATERIAAL VOOR MIDDEN- EN BOVENBOUW PAGINA S Copyright 2018 Right To Play & Jantje Beton ( de uitgever ) Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag

Nadere informatie