HANDLEIDING. Balans, winst- en verliesrekening. TFC TrainingsMedia

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HANDLEIDING. Balans, winst- en verliesrekening. TFC TrainingsMedia"

Transcriptie

1 HANDLEIDING Balans, winst- en verliesrekening TFC TrainingsMedia

2 Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: The Balance Sheet Barrier In Nederland en België uitgebracht door: TFC TrainingsMedia, Velp (Nederland) / Bestelnummer handleiding: Handleiding voor het gebruik van het TFC-programma nr.: 4120 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande, schriftelijke toestemming van de uitgever. 2 Balans, winst- en verliesrekening

3 Inhoud Blz. 1. Inleiding... 5 Hoe deze handleiding te gebruiken Over de video... 7 Synopsis van de video... 7 Hoe deze video te gebruiken De belangrijkste leerpunten en discussievragen Bij bedrijfsfinanciering gaat het om geld Wat is 'werkkapitaal'? De omloopsnelheid van het werkkapitaal Wat is winst? Verklaring van de termen op de balans Het belang van liquiditeit Aanbevolen trainingsopzet Opzet voor een training van een halve dag Overzicht van de training Uitwerking van de trainingsopzet Cursistenmateriaal Verklarende woordenlijst Oefening 1 Waar komt het geld vandaan? Oefening 1 Antwoorden Oefening 2 Een eenvoudige balans Oefening 2 Antwoorden De balans De winst- en verliesrekening De liquiditeitsbegroting Alvorens het programma te vertonen Balans, winst- en verliesrekening 3

4 4 Balans, winst- en verliesrekening

5 1. Inleiding In de video "Balans, winst- en verliesrekening" ziet u Julian Carruthers, een rol van John Cleese. Hij is manager bij een grote onderneming. Hij weet alles van leidinggeven, maar weinig van bedrijfsfinanciering. Hij is op zoek naar iemand die hem in eenvoudige bewoordingen kan vertellen waar het nu eigenlijk om gaat, en Rita Scroggs (Dawn French) is daarvoor de juiste persoon. Ze is puur en eenvoudig, aldus Carruthers, maar ze heeft de leiding over een zeer succesvol bedrijf, en ze "zit bovenop haar centen". Ze legt hem uit met welke financiële documenten de manager te maken krijgt, en welke informatie hieraan ontleend kan worden. De doelstelling van het programma "Balans, winst- en verliesrekening" is, een aantal onduidelijkheden met betrekking tot bedrijfsfinanciering weg te nemen. De belangrijkste boodschap van het programma is, dat het allemaal om geld gaat. Een effectief manager weet waar het geld vandaan kwam, waar het nu is en waar het naartoe zal gaan. Begrotingen en andere financiële documenten moeten een manager helpen hier zicht op te houden. De video is bedoeld voor iedereen die financieel niet-deskundig is, en die een beter beeld wil krijgen van hoe bedrijfsfinanciering in elkaar zit. N.B. Op de Engelse balans in video staan de activa rechts en de passiva links, terwijl het in Nederland gebruikelijk is om de activa in de linkerkolom te zetten, en de passiva rechts. Hoe deze handleiding te gebruiken Deze handleiding is bedoeld als hulpmiddel voor degene die de video "Balans, winsten verliesrekening" aan een groep gaat vertonen. Een trainer die zich heeft gespecialiseerd op dit gebied zal het programma wellicht willen uitbreiden. Ditzelfde geldt natuurlijk ook voor een lijnmanager die een specifieke boodschap wil communiceren. Voor alle anderen, en met name voor iemand die de video voor de eerste keer gaat vertonen, zal deze handleiding een nuttige handreiking bieden om de video optimaal te benutten. Het programma kan dienen als basis voor of als onderdeel van een training, maar het kan ook worden vertoond tijdens een vergadering of andere bijeenkomst. Balans, winst- en verliesrekening 5

6 6 Balans, winst- en verliesrekening

7 2. Over de video Synopsis van de video De video "Balans, winst- en verliesrekening" legt op heldere wijze uit hoe een balans, een winst- en verliesrekening en een liquiditeitsbegroting moeten worden gelezen. U ziet Julian Carruthers, een dynamisch manager bij een groot bedrijf, die echter geen flauw benul heeft van bedrijfsfinanciering en wat daarmee samenhangt. Hij heeft Rita Scroggs bereid gevonden om hem de basisprincipes van bedrijfsfinanciering uit te leggen. Rita heeft een klein bedrijfje; ze maakt theelepeltjes. Rita heeft een duidelijk inzicht in haar financiën, en zij slaagt erin Julian duidelijk te maken wat er nu precies wordt bedoeld met begrippen als: balans, winst- en verliesrekening, liquiditeitsbegroting, aandelenkapitaal, vreemd vermogen, overhead, reserves, vaste activa en passiva, enzovoort. De video "Balans, winst- en verliesrekening" geeft een toelichting bij de belangrijkste financiële documenten, en neemt een aantal veelvoorkomende misvattingen met betrekking tot bedrijfsfinanciering weg. De volgende punten komen aan de orde: 1. Het gaat allemaal om geld Financiële documenten gaan over geld. Sommige mensen hebben er mooie woorden voor, maar het komt neer op het volgende: waar komt het geld vandaan en waar gaat het geld naartoe. 2. Wat is 'werkkapitaal' Werkkapitaal is iets anders dan aandelenkapitaal en vreemd vermogen. Werkkapitaal is het geld dat is geïnvesteerd in zaken die het bedrijf wil verkopen. Werkkapitaal is het meest gecompliceerde onderdeel van bedrijfsfinanciering, omdat het constant aan verandering onderhevig is. Een bedrijf zal nooit winst maken zonder werkkapitaal; werkkapitaal houdt het bedrijf draaiend. Balans, winst- en verliesrekening 7

8 3. De omloopsnelheid van het werkkapitaal Geld dat geïnvesteerd is in werkkapitaal, zit vast in het bedrijf en kan niet voor iets anders worden gebruikt. Hoe sneller dat geld wordt terugverdiend, met andere woorden, hoe sneller het product via inkoop, productie en distributie wordt geleverd aan en betaald door de klant, hoe meer winst het bedrijf kan maken. Die winst stijgt om twee redenen: ten eerste worden er meer producten verkocht, en ten tweede worden de kosten voor overhead gespreid; er hoeft dus relatief minder overhead te worden betaald per eenheid product. 4. Wat is 'winst' Winst is noodzakelijk. Als een bedrijf winst maakt, kan het groeien. Vaste activa kunnen worden vervangen, er kan worden geïnvesteerd in nieuwe technologie. Het bedrijf heeft hiervoor dus extra geld nodig. 5. Wat betekenen de termen die op de balans worden genoemd De terminologie van bedrijfsfinanciering kan mensen wel eens in verwarring brengen. Bij de term 'reserves' denkt men al gauw aan een som geld in een kluis, maar een reserve is geld dat uit het bedrijf zelf komt, overgehouden winst van vorige jaren. Reserves kunnen op allerlei manieren worden gebruikt. Een reserve kan worden geïnvesteerd in vaste activa, werkkapitaal, of het kan worden belegd. Een reserve ligt daarom meestal niet in een bankkluis. Andere termen op de balans zijn 'vlottende activa' en 'vlottende passiva'. De balans is in feite een momentopname van het werkkapitaal, en deze termen geven aan waar het geld zich op een bepaald moment bevindt. Vlottende activa zijn bezittingen of vorderingen op de korte termijn, vlottende passiva zijn schulden op de korte termijn. 6. Het belang van liquiditeit Winst is belangrijk, maar liquiditeit is essentieel. Een winstgevende opdracht kan tot een ramp leiden als het bedrijf erdoor in liquiditeitsproblemen geraakt, met andere woorden, als het geen geld beschikbaar meer heeft. Een manager moet dus weten hoeveel geld er beschikbaar is om de rekeningen te betalen. Hoe deze video te gebruiken Houd bij de voorbereiding van uw training rekening met uw doelgroep, en hun ervaring met bedrijfsfinanciering en financiële documenten. 1. Bekijk de video twee of drie maal om vertrouwd te raken met de dialoog en de belangrijkste leerpunten, en lees deze handleiding door. 2. Identificeer de belangrijkste leerpunten voor uw deelnemersgroep. U kunt zelf leerpunten toevoegen als u vindt dat deze in de video worden geïllustreerd, en als u denkt dat deze van belang zijn voor uw cursisten. In hoofdstuk 5 vindt u de aanbevolen trainingsopzet. 8 Balans, winst- en verliesrekening

9 3. Vraag een of twee van uw collega's (bij voorkeur lijnmanagers) om de video te bekijken, zodat zij voorbeelden kunnen geven die specifiek van toepassing zijn op uw organisatie. 4. Onderstaande vragen kunt u gebruiken om de cursisten aan het denken te zetten over het belang van goed financieel beheer en goede informatie daaromtrent:! Op welke manier heeft u contact met de financiële afdeling van uw organisatie? Welke gegevens levert u aan? Welke financiële gegevens gebruikt u?! Welke financiële informatie zou u in uw werk goed kunnen gebruiken? Krijgt u die informatie ook? Denkt u dat u de informatie uit het huidige financiële systeem zou kunnen krijgen?! Weet u hoeveel geld momenteel is geïnvesteerd in de bedrijfsonderdelen waarvoor u verantwoordelijk bent? Weet u waar dat geld zich bevindt?! Weet u hoe winstgevend uw activiteiten zijn? Of hoeveel ze kosten? Als uw activiteiten voornamelijk geld kosten, zijn dat dan verantwoorde kosten?! Hoever in de toekomst kunt u opbrengsten voorspellen? En kosten? Hoe accuraat zijn deze voorspellingen? Zijn ze nuttig? En worden ze gebruikt? 5. Het is wellicht het overwegen waard om deze video te gebruiken als basis voor een individuele training of een interne cursus. U kunt bijvoorbeeld de video vertonen aan een groep mensen, en hen vervolgens vragen daarover een kort verslag te schrijven. Dat verslag kan informatie bevatten over hoe de leerpunten uit de video kunnen worden toegepast in hun eigen gebruik van financiële informatie, of bijvoorbeeld over de toepassing ervan bij de informatie die zij aanleveren. Het verslag moet tevens de persoonlijke leerpunten van de cursist bevatten, en een lijstje van punten die die persoon in het bijzonder van belang acht voor zijn functie. De trainer of (bij voorkeur) de manager bespreekt deze actiepunten met elke cursist individueel. 6. Vraag de deelnemers om de oefeningen in deze handleiding (handouts 2 en 3) door te nemen. Eén van de opdrachten kan worden meegenomen in een training van een halve dag; de andere kan individueel door de cursisten worden gemaakt. De oefeningen zullen de leerpunten uit de video bekrachtigen, en de cursisten een beter beeld geven van de samenhang van het geleerde. Handout 1 bevat een verklarende woordenlijst, handout 4 een korte samenvatting van de informatie uit de video. 7. Probeer vooral om onduidelijkheden weg te nemen; veel mensen zien financiën als een uiterst schemering en vaag onderwerp. Vraag de deelnemers zich voor te stellen dat zij eigenaar zijn van een klein bedrijfje, en dat het om hun geld gaat, niet om een reeks cijfers samengesteld door accountants. Probeer het eenvoudig en persoonlijk te houden. Vraag de deelnemers waar zij het geld voor investeringen vandaan zouden halen, hoe ze zouden bekijken waar het geld zich bevindt en hoe ze de toekomst zouden voorspellen. Balans, winst- en verliesrekening 9

10 10 Balans, winst- en verliesrekening

11 3. De belangrijkste leerpunten en discussievragen 1. Bij bedrijfsfinanciering gaat het om geld Rita Scroggs: "Met geld heb je twee mogelijkheden: Het komt binnen. Of je geeft het uit." Julian Carruthers wil eigenlijk niet begrijpen wat er bij bedrijfsfinanciering komt kijken, omdat hij denkt dat het toch te ingewikkeld zal zijn. Rita legt hem echter uit wat er op een balans staat door twee eenvoudige vragen te stellen:! Waar komt het geld om een bedrijf op te zetten vandaan? De eigenaren (aandelenkapitaal) Geleend geld (vreemd vermogen)! Waarin wordt dat geld geïnvesteerd? Dingen die het bedrijf wil behouden (vaste activa) Dingen die het bedrijf wil verkopen (werkkapitaal) Belangrijkste leerpunten Julian Carruthers noemt de balans: "...het rookgordijn van de boekhouding." Rita Scroggs weet hem echter duidelijk te maken dat een balans niets meer is dan een momentopname van de financiële situatie van een organisatie, die aangeeft:! waar het geïnvesteerde geld vandaan komt! waarin dat geld geïnvesteerd is Discussievragen! Welke geldbronnen zijn er in uw organisatie?! Wat is het verschil tussen aandelenkapitaal en vreemd vermogen?! Welke vaste activa heeft uw organisatie? Balans, winst- en verliesrekening 11

12 2. Wat is 'werkkapitaal'? Carruthers: "Het is dus eigenlijk een soort geldcarrousel. Kijk maar. Je stopt er geld in voor grondstoffen. Dan stop je er meer geld in voor het ponsen, persen en verpakken. Je betaalt voor de overhead en verkoopt de lepeltjes. Zo heb je je werkkapitaal er met winst uit. En dan begint het opnieuw." Julian Carruthers heeft nooit begrepen hoe een bedrijf geld kan verdienen aan zijn vaste activa. Rita legt hem uit dat een bedrijf werkkapitaal nodig heeft om goederen te produceren en te verkopen, en om de vaste activa te gelde te maken. Hoe meer tijd er verstrijkt tussen het investeren van het geld en het terugverdienen ervan, hoe meer werkkapitaal men nodig heeft. Belangrijkste leerpunten! Alles in het bedrijf vertegenwoordigt een investering, in welke vorm het zich ook voordoet.! Een bedrijf 'verwerkt' geld. Er wordt geld gestoken in grondstoffen, lonen en overhead, zodat aan het uiteindelijke product weer meer geld kan worden verdiend.! Alle kosten die het produceren en verkopen van goederen met zich meebrengen, en de overheadkosten, moeten uit het werkkapitaal worden gefinancierd, met andere woorden, die kosten moeten eerst worden gemaakt voordat eraan kan worden verdiend. Discussievragen 1. Welk uitgavenpatroon zou een dienstverlenende organisatie hebben, bijvoorbeeld een adviesbureau? Of een detailhandelaar? 2. Wat is het werkkapitaal van uw organisatie? 3. De omloopsnelheid van het werkkapitaal Carruthers: "Maar hoe komt ze in vredesnaam rond van 80 per week?" Julian Carruthers volgt één partij theelepeltjes en ziet hoe die een kleine winst genereert in de 'geldcarrousel'. Rita legt dan twee dingen uit met betrekking tot werkkapitaal:! De geldcarrousel draait vijf dagen per week, dus tijdens elke fase van het productieproces worden wel een aantal partijen verkocht. De omzet is dus 300 per dag in plaats van 300 per week.! De overheadkosten worden maar één keer per week betaald, hoeveel er ook wordt geproduceerd. Als alle overheadkosten van een hele week moeten worden omgeslagen over één partij goederen, zal die partij weinig winst opleveren. Maar als er meerdere partijen worden verkocht, wordt er per partij meer winst gemaakt omdat de kosten worden gespreid. 12 Balans, winst- en verliesrekening

13 Belangrijkste leerpunten! Hoe hoger de omloopsnelheid van het werkkapitaal, hoe meer winst er wordt gemaakt, omdat er meer verkocht kan worden.! Als het werkkapitaal sneller wordt terugverdiend, dus als de omloopsnelheid toeneemt, is dat voordeliger omdat de overheadkosten worden gespreid en er dus meer winst per partij kan worden gemaakt. Discussievragen 1. Hoe kunt u de geldcarrousel 'versnellen'? Wat zou er gebeuren als u bij uw leveranciers een extra betalingstermijn van dertig dagen bedingt? 2. Welke factoren kunnen de geldcarrousel vertragen? Wat zou er gebeuren als uw leveranciers bij u een extra betalingstermijn van dertig dagen zouden bedingen? 3. Welke factoren zijn van invloed op de omloopsnelheid van het werkkapitaal in uw organisatie? Wat kunt u doen om die snelheid te beïnvloeden? 4. Hoe snel kan de geldcarrousel in uw organisatie draaien, met andere woorden, waar ligt de grens? Zijn de overheadkosten werkelijk vaste kosten, dus blijven ze gelijk, hoeveel er ook wordt geproduceerd? 4. Wat is winst? Carruthers: "...maar één ding snap ik nog niet: Waarom is ze niet schatrijk, met 800 winst per week?" Julian denkt, zoals zoveel mensen, dat winst een soort 'zakgeld' is, om direct weer uit te geven aan champagne en kaviaar. 800 winst per week betekent dus dat je 800 per week kunt uitgeven. Maar Rita legt hem uit dat winst ervoor moet zorgen dat het bedrijf groter wordt. Winst kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor:! het stimuleren van de export! uitbreiding van de productie! het aanschaffen van nieuwe machines! het betalen van belasting Van de winst kan bovendien dividend worden uitgekeerd aan de aandeelhouders. Wat er met de winst wordt gedaan, wordt beslist door de aandeelhouders, omdat zij de eigenaren van het bedrijf zijn. Balans, winst- en verliesrekening 13

14 Belangrijkste leerpunten! Winst is niet hetzelfde als 'zakgeld'.! Winst kan worden gebruikt om het bedrijf te doen groeien, of om dividend uit te keren. Discussievragen 1. Grote ondernemingen geven vaak veel ruchtbaarheid aan de enorme winst die zij maken. Waarom vinden zij het nodig om te vertellen hoeveel ze per minuut verdienen? En wat doen ze met al dat geld? 2. Waarom moet een bedrijf winst maken, waarom is quitte spelen niet voldoende? 3. Als men u vertelt dat een bedrijf jaarlijks een handelswinst van euro maakt, wat moet u dan nog meer weten om u een beeld te kunnen vormen van de financiële positie van het bedrijf? 4. Op welke manieren kan een bedrijf verder nog winst maken, afgezien van de geldcarrousel? 5. Op welke manier moet de winst in verhouding staan tot de waarde van de vaste activa die het bedrijf in gebruik heeft, als u bedenkt dat die vaste activa niet eeuwig meegaan? 5. Verklaring van de termen op de balans Reserves Carruthers: "Reserve is een kist vol geld die je in een bankkluis bewaart." Julian denkt dat 'reserves' in de 'uit-kolom' staan, dus geld dat uitgegeven wordt. Maar Rita legt uit dat reserves een geldbron zijn. De reserve is de winst uit een vorige periode die weer in het bedrijf wordt geïnvesteerd. Reserves kunnen worden gebruikt voor:! het vervangen van vaste activa of de aanschaf van nieuwe vaste activa.! het vergroten van het werkkapitaal.! beleggingen, 'appeltjes-voor-de-dorst', indien nodig in een bankkluis. Vlottende activa en passiva Scroggs: Carruthers: "En dan is het nu tijd om een echte balans te bekijken." "Dat heeft weinig zin, want ik heb geen idee wat vlottende activa en vlottende passiva zijn." 14 Balans, winst- en verliesrekening

15 Julian laat zich opnieuw ontmoedigen door het financiële jargon. Rita legt hem uit dat vlottende activa en passiva in feite een momentopname zijn van waar het werkkapitaal zich bevindt, en waar het voor gebruikt is. Het zijn bezittingen, vorderingen of schulden op de korte termijn. Belangrijkste leerpunten! De terminologie die door accountants en boekhouders wordt gebezigd, kan misleidend lijken. U moet zich dus altijd afvragen of u te maken hebt met vakjargon, en wat ermee wordt bedoeld in gewone bewoordingen. Reserves! Een reserve is een geldbron; (een gedeelte van de) winst uit een eerdere periode.! Een reserve kan worden belegd in vaste activa, werkkapitaal, of andere investeringen, net als het geld uit de andere geldbronnen (aandelenkapitaal en vreemd vermogen). Vlottende activa en vlottende passiva! De balans moet laten zien waarin het geld geïnvesteerd is. Daarom moet de geldcarrousel worden stilgezet om te kijken waar het werkkapitaal zich bevindt.! Het werkkapitaal is constant aan verandering onderhevig, dus is het niet altijd even gemakkelijk om te bepalen waar het zich bevindt.! Als een klant nog niet heeft betaald, dan is het bedrag dat die debiteur verschuldigd is nog niet binnen, dus de openstaande vordering vertegenwoordigt een investering in het werkkapitaal.! Als u een leverancier nog niet heeft betaald, dan bevinden de grondstoffen zich al in de geldcarrousel, terwijl het geld nog niet is uitgegeven; het geld dat verschuldigd is aan crediteuren zal de hoeveelheid werkkapitaal verminderen. Discussievragen Reserves 1. Als een bedrijf meer in vaste activa of werkkapitaal wil investeren, kan het dat geld uit drie bronnen betrekken: aandelenkapitaal, vreemd vermogen en reserves. Wat zijn de voor- en nadelen van elke geldbron en welke factoren zullen van invloed zijn op de keuze van een geldbron? 2. Wie neemt de beslissing? 3. Wat zegt de verhouding tussen aandelenkapitaal, vreemd vermogen en reserve u over een organisatie? Balans, winst- en verliesrekening 15

16 Wat zou u denken als een bedrijf voor 80 procent was gefinancierd met aandelenkapitaal en reserves, en voor 20 procent met vreemd vermogen? En als het andersom is? Vlottende activa en vlottende passiva 1. Hoe 'meet' u de hoeveelheid werkkapitaal in uw organisatie? Houdt u dat voortdurend bij, of zet u af en toe de geldcarrousel stil om te kijken waar het geld zich bevindt? 2. Het 'meten' van het werkkapitaal levert cijfers op; de investering die gedaan is in werkkapitaal. In welke problemen kan het nemen van kosten als uitgangspunt resulteren? 3. Waarom ziet een gepubliceerd jaarverslag van een grote onderneming er vaak zo anders uit als de eenvoudige balans van Rita Scroggs? Is het mogelijk aan zo'n jaarverslag toch dezelfde informatie te ontlenen? 6. Het belang van liquiditeit Scroggs: "En waar moeten we de lonen en het bladmetaal van betalen?" Carruthers haalt opnieuw winst en 'zakgeld' door elkaar. Hij ziet alleen dat de order extra winst op zal leveren, maar niet dat het geld pas later zal binnenkomen. Rita legt hem met behulp van de liquiditeitsbegroting uit waar zo'n misverstand toe kan leiden. De liquiditeitsbegroting stelt het bedrijf namelijk in staat problemen te voorzien - en erop te anticiperen. Belangrijkste leerpunten! Een liquiditeitsbegroting is een essentieel hulpmiddel bij het nemen van beslissingen.! Als een bedrijf liquiditeitsproblemen voorziet, kan het een lening afsluiten, om krediet vragen, de debiteuren benaderen om sneller te betalen of meer aandelen uitgeven.! Als een organisatie in onvoorziene liquiditeitsproblemen geraakt, kan dat ernstige problemen opleveren en zelfs de ondergang voor het bedrijf betekenen. Discussievragen 1. Hoe worden in uw (deel van de) organisatie liquiditeitsbegrotingen opgesteld? 2. Hoe kunt u de liquiditeitspositie van uw organisatie beïnvloeden? Zijn er schulden die later betaald kunnen worden, of vorderingen die eerder binnengehaald kunnen worden? 3. Het gepubliceerde jaarverslag van veel organisaties bevat een liquiditeitenoverzicht, een overzicht van de geldstromen. Waarom is het nuttig om naast de winst- en verliesrekening ook een overzicht van de geldstromen te hebben? Waarom publiceren organisaties geen liquiditeitsbegrotingen? 16 Balans, winst- en verliesrekening

17 4. Aanbevolen trainingsopzet Opzet voor een training van een halve dag Doelgroep Managers die verantwoordelijk zijn voor het aanleveren van financiële gegevens ter verwerking door de administratie, of die van financiële gegevens gebruik moeten maken. Financieel niet-deskundigen die een beter begrip van bedrijfsfinanciering willen krijgen. Nieuwe managers en lijnmanagers; stagiaires en studenten. Aantal deelnemers De aanbevolen groepsgrootte is acht tot twaalf personen. Indien mogelijk bestaat uw deelnemersgroep uit mensen die op hetzelfde niveau werkzaam zijn. Managers zullen het misschien niet prettig vinden om een training te volgen met hun medewerkers. Als één deelnemer door de anderen als 'expert' wordt beschouwd, zullen zij wellicht niet zo actief deelnemen aan de discussie, dus het verdient aanbeveling om uw groep samen te stellen met mensen die ongeveer dezelfde uitgangssituatie hebben. Doelstellingen van de training Aan het eind van de training zijn de deelnemers tot het volgende in staat:! Zij begrijpen de termen op de balans, de winst- en verliesrekening en de liquiditeitsbegroting.! Ze begrijpen de betekenis en het doel van deze drie financiële documenten.! Zij begrijpen hoe een bedrijf winst maakt en waarom dat zo belangrijk is. Balans, winst- en verliesrekening 17

18 Benodigde trainingsmaterialen! De trainingsvideo "Balans, winst- en verliesrekening".! Voldoende kopieën van het cursistenmateriaal.! Flipover en pennen. Overzicht van de training Inleiding en doelstellingen Vertoning van de video "Balans, winst- en verliesrekening" Discussie naar aanleiding van de video, aan de hand van een selectie van de discussievragen uit hoofdstuk 4, leerpunt 1 tot en met Pauze Discussie naar aanleiding van de video, aan de hand van een selectie van de discussievragen uit hoofdstuk 4, leerpunt 4 tot en met Eén van de oefeningen op handout 2 en Samenvatting Einde van de training Een training van een hele dag biedt meer gelegenheid voor discussie en groepswerk aan de oefeningen. Uitwerking van de trainingsopzet Inleiding en doelstelling 15 minuten Begroet de deelnemers en vraag hen zich aan elkaar voor te stellen als zij elkaar nog niet kennen. Zet vervolgens de doelstellingen van de training uiteen (u kunt deze op de flipover noteren), en neem de trainingsopzet kort met de cursisten door. Leg dan uit dat het doel van deze training is, dat de deelnemers hun vaardigheden verbeteren. Dat kan alleen via praktijkoefening en feedback, dus de training zal een aantal discussieopdrachten en praktische oefeningen omvatten. Moedig de cursisten aan elkaar te helpen tijdens het leerproces. 18 Balans, winst- en verliesrekening

19 09.45 Vertoning van de video 30 minuten Vertel de deelnemers dat zij de trainingsvideo "Balans, winst- en verliesrekening" gaan zien. Leg uit dat de video in kort bestek uiteenzet hoe een bedrijf financieel gezien in elkaar zit, en hoe dat tot uiting komt in de financiële documenten. Vertoon de video zonder onderbrekingen Discussie 45 minuten De deelnemers vormen groepjes van drie tot vijf personen. Ze gaan per groepje de belangrijkste leerpunten uit de video bespreken. Vraag elk groepje om een leider aan te wijzen, die aantekeningen maakt van belangrijke bevindingen. De groepjes krijgen elk een aantal discussievragen uit hoofdstuk 4, die betrekking hebben op leerpunten 1 tot en met 3 (bij voorkeur niet allemaal dezelfde). Niet alle vragen hoeven aan de orde te komen, u kunt die onderwerpen selecteren die het meest relevant zijn voor uw deelnemers. De deelnemers krijgen 25 minuten de tijd om de vragen te bespreken. Na afloop vraagt u elke groep om de bevindingen met de anderen te bespreken. Indien nodig voegt u hier uw eigen opmerkingen aan toe. Vat de discussie samen door de deelnemers nogmaals te wijzen op de belangrijkste leerpunten: bij bedrijfsfinanciering gaat het om geld; werkkapitaal is de motor van het bedrijf; en hoe sneller die motor draait, hoe meer winst er kan worden gemaakt Pauze 15 minuten Discussie 40 minuten De deelnemers vormen opnieuw groepjes. (Als de vorige discussie goed verlopen is, kunt u hen vragen dezelfde groepjes te vormen; u kunt echter ook andere groepjes samenstellen.) Zij kiezen opnieuw een leider die de bevindingen noteert. Elk groepje krijgt weer een aantal discussievragen uit hoofdstuk 4, die betrekking hebben op leerpunten 4 tot en met 6. De deelnemers krijgen 25 minuten de tijd om de vragen te bespreken. Na afloop vraagt u elke groep om de bevindingen met de anderen te bespreken. Indien nodig voegt u hier uw eigen opmerkingen aan toe. Vat de discussie samen door de deelnemers nogmaals te wijzen op de belangrijkste leerpunten: winst is nodig voor de ontwikkeling en groei van het bedrijf, en om dividend uit te kunnen keren; reserves zijn een geldbron; werkkapitaal omvat de vlottende activa en vlottende passiva; en liquiditeit is cruciaal om de juiste beslissingen te kunnen nemen Oefeningen 20 minuten Wijs de deelnemers nogmaals op de basisvragen van bedrijfsfinanciering; waar komt het geld vandaan en waar gaat het naartoe. Balans, winst- en verliesrekening 19

20 De deelnemers vormen groepjes van drie tot vier personen. Vraag hen om of oefening 1, 'Waar komt het geld vandaan?' op handout 2 te maken, of oefening 2, 'Een eenvoudige balans' op handout 3. De eerste oefening biedt meer ruimte voor discussie, terwijl de tweede oefening de deelnemers gelegenheid biedt om zelf met de cijfers aan de slag te gaan. De tweede oefening is wellicht wat te eenvoudig voor mensen die al wat meer ervaring hebben met bedrijfsfinanciering, dus als er zulke mensen in uw groep zijn, zal oefening 1 meer geschikt zijn Samenvatting 15 minuten Vat de belangrijkste leerpunten nog eens samen. Vraag de deelnemers om één punt te noemen dat voor hen het belangrijkste leerpunt van de training was. Deel de overige handouts uit, en vraag de cursisten deze door te nemen. (Handout 1 bevat een verklarende woordenlijst, handout 4 een korte samenvatting van de theorie uit de video.) Bedank de deelnemers voor hun inzet, en sluit de training af. 20 Balans, winst- en verliesrekening

21 5. Cursistenmateriaal De handouts in dit hoofdstuk mogen, in tegenstelling tot de rest van deze handleiding, worden gekopieerd voor gebruik tijdens een training met het programma "Balans, winst- en verliesrekening". Balans, winst- en verliesrekening 21

22 Handout 1! Verklarende woordenlijst Aandeelhouders Aandelen Aandelenkapitaal Aandelenvermogen Balans Crediteuren Debiteuren Inkomsten over een periode Liquiditeit Liquiditeitsbegroting De eigenaren van het bedrijf. De deelname van de eigenaren in het bedrijf. Elk aandeel vertegenwoordigt een bepaald bedrag (nominale waarde) dat door de aandeelhouder in het bedrijf is ingebracht. Elke aandeelhouder is dus eigenaar van een deel van het bedrijf, voor dat gedeelte van het aandelenkapitaal dat hij zelf heeft ingebracht. Aandelen hebben geen vaste waarde; ze kunnen in waarde stijgen of dalen. Het totale bedrag dat door de aandeelhouders is ingebracht. Op aandelen hoeft geen rente te worden betaald, maar vaak wordt wel een deel van de winst uitgekeerd aan de aandeelhouders; dit heet dividend. De aandeelhouders kunnen hun geld niet uit het bedrijf halen; ze kunnen hun aandelen wel verkopen. Als het bedrijf failliet gaat, krijgen de aandeelhouders hun geld pas terug als alle andere schulden zijn betaald. Het totale bedrag dat de aandeelhouders in de organisatie hebben geïnvesteerd, of de waarde daarvan voor de aandeelhouders. Een financieel document dat laat zien waar het geld vandaan kwam (aandelenkapitaal, vreemd vermogen of reserves) en waar het geld nu geïnvesteerd is (vaste activa, werkkapitaal, investeringen). Een balans is dus een momentopname van de financiële situatie van een bedrijf. Leveranciers en andere schuldeisers die nog niet zijn betaald voor goederen of diensten die zij reeds geleverd hebben: passiva (een schuld op de korte termijn) voor de organisatie. Klanten die nog niet hebben betaald voor hun aankopen. Debiteuren zijn activa voor de organisatie, als ze tenminste betalen. De opbrengsten van het bedrijf in een bepaalde periode, waarbij het geld op een ander tijdstip kan binnenkomen. Liquiditeit, oftewel geldstroom, betekent dat er geld binnenkomt danwel uitgaat. Dit wordt ook wel positieve cashflow (in) en negatieve cashflow (uit) genoemd. Een financieel document, waarin de te verwachten geldstromen in en uit het bedrijf zijn vastgelegd. De liquiditeitsbegroting kan ook aangeven of de organisatie in financiële problemen komt; het is een instrument om de financiële toekomst te voorspellen. 22 Balans, winst- en verliesrekening

HANDLEIDING. Vergaderingen: lastige types. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Vergaderingen: lastige types. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Vergaderingen: lastige types TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Going to a Meeting 2: Meeting Menaces In Nederland en

Nadere informatie

Aurington. Administratie en Advies

Aurington. Administratie en Advies Aurington Administratie en Advies Let op de houdbaarheidsdatum! Mei 5 Pincode 6 7 8 Boetes Dit jaar Deze maand De balans Tandorine B.V. Debet Activa Bezittingen Wat heb ik? Credit Passiva Vermogen Hoe

Nadere informatie

Financiële aspecten van de planning

Financiële aspecten van de planning 14 hoofdstuk Financiële aspecten van de planning 14.1 B 14.2 A 14.3 D 14.4 D 14.5 D 14.6 C 14.7 C 14.8 C 14.9 A 14.10 D 14.11 B 14.12 D 14.13 C 1 12 18.000 = 1.500 14.14 A 14.15 C Ontvangen wordt november,

Nadere informatie

De resultatenrekening

De resultatenrekening De resultatenrekening format resultatenrekening kosten/uitgaven en opbrengsten/ontvangsten afschrijvingen rente eindbalans Joop Lengkeek Kamer H0.012 Email: Lengkeek.J@NHTV.nl www.jooplengkeek.nl 1 De

Nadere informatie

HANDLEIDING. Vergaderingen: verzieken kan iedereen. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Vergaderingen: verzieken kan iedereen. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Vergaderingen: verzieken kan iedereen TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Going to a Meeting 1: Messing up a Meeting

Nadere informatie

Hoeveel geld zit er in de bedrijfsvoering?

Hoeveel geld zit er in de bedrijfsvoering? Hoeveel geld zit er in de bedrijfsvoering? Een simpele vraag met een simpel en nuttig antwoord. Deze vraag is de eerste stap bij het opstellen van kristalheldere financiële overzichten. Hoeveel geld zit

Nadere informatie

HANDLEIDING. Zelfverzekerd presenteren. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Zelfverzekerd presenteren. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Zelfverzekerd presenteren TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: I Wasn t Prepared For That In Nederland en België uitgebracht

Nadere informatie

UIT balans en resultatenrekening

UIT balans en resultatenrekening Inzicht in winst. Bedrijven zijn verplicht een bedrijfsadministratie te voren. De belangrijkste onderdelen van de bedrijfsadministratie zijn de balans en de resultatenrekening. Het gevolg van het verplaatsen

Nadere informatie

Opgaven 4.4a en 4.4b horen bij paragraaf 4.2, Liquiditeitsbegroting en resultatenbegroting.

Opgaven 4.4a en 4.4b horen bij paragraaf 4.2, Liquiditeitsbegroting en resultatenbegroting. Hoofdstuk 4 Beoordeling van de liquiditeit Extra opgaven Opgaven 4.4a en 4.4b horen bij paragraaf 4.2, Liquiditeitsbegroting en resultatenbegroting. Opgave 4.4a De handelsonderneming Hartema vof heeft

Nadere informatie

Uitwerkingen PDB Financiering met resultaat hoofdstuk 4

Uitwerkingen PDB Financiering met resultaat hoofdstuk 4 Opgave 4.1 Balans 1 januari jaar 3 1 Vaste activa Eigen vermogen 178.500 Gebouw 150.000 Bedrijfsauto s 48.000 Lang vreemd vermogen Inventaris 16.000 214.000 Hypotheek 80.000 Vlottende activa Voorraad goederen

Nadere informatie

Wat zegt uw financiële balans?

Wat zegt uw financiële balans? Wat zegt uw financiële balans? Samen met een door uw accountant opgestelde toelichting vormen de winst- en verliesrekening en de balans gezamenlijk de jaarrekening van uw onderneming. De balans is een

Nadere informatie

UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 5 OPGAVE 3

UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 5 OPGAVE 3 HOOFDSTUK 5 OPGAVE 3 Opgave 3 De liquiditeitsbegroting De betaling van de verkopen Verkopen Ontvangsten Maand ex btw btw incl btw 1 maand later Januari 780.000 163.800 943.800 Februari 720.000 151.200

Nadere informatie

TA3290 Life-Cycle Modeling and Economic Evaluation 2009-2010

TA3290 Life-Cycle Modeling and Economic Evaluation 2009-2010 TA3290 Life-Cycle Modeling and Economic Evaluation 2009-2010 CiTG, minor Mining and Resource Engineering Economie college 1: Grip op Geldstromen Dr.ir. Gerard P.J. Dijkema Energy & Industry Group December

Nadere informatie

Crowdfunding: publiek laten betalen, d.m.v. vermogen aan te trekken.

Crowdfunding: publiek laten betalen, d.m.v. vermogen aan te trekken. Crowdfunding: publiek laten betalen, d.m.v. vermogen aan te trekken. Informal investors: informele investeerders, bv particulieren Gebruiken is vast. Verbruiken is vlot. Materieel: tastbaar Immaterieel:

Nadere informatie

SPEL VAN DE GOUDEN EEUW - LESMATERIAAL

SPEL VAN DE GOUDEN EEUW - LESMATERIAAL Amsterdam in 1594, aan het begin van de Gouden Eeuw. De Nederlandse kunst, wetenschap en vooral de economie bloeien op. Ondernemers krijgen nieuwe kansen en kunnen steeds grotere investeringen doen. De

Nadere informatie

Hoofdstuk 30 Interne verslaggeving

Hoofdstuk 30 Interne verslaggeving Hoofdstuk 30 Interne verslaggeving We spreken van permanentie als een onderneming niet één keer per jaar maar een aantal keren per jaar een balans en winst-en-verliesrekening opstelt. Het doel van de permanentie

Nadere informatie

www.jooplengkeek.nl Hoofdstuk 42 belangrijk

www.jooplengkeek.nl Hoofdstuk 42 belangrijk www.jooplengkeek.nl belangrijk 1 Liquiditeitskengetallen Current ratio Quick ratio Working capital (werkkapitaal) Cashflow Kengetallen Kengetallen zijn verhoudingsgetallen, ze geven de verhouding aan tussen

Nadere informatie

Toets 3 HAVO 5 g Diagnostische toets 2012

Toets 3 HAVO 5 g  Diagnostische toets 2012 Uitwerkingen/waardering Toets 3 HAVO 5 20 12 MO Onderdeel 3.1 Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Diagnostische toets 2012 Uitwerkingen/waardering Voor deze toets zijn maximaal 35 punten te behalen; De

Nadere informatie

FINANCIEEL MANAGEMENT IN JOUW HORECABEDRIJF. Waar je geld vandaan komt, en waar het naartoe gaat. En vooral ook: waarom!

FINANCIEEL MANAGEMENT IN JOUW HORECABEDRIJF. Waar je geld vandaan komt, en waar het naartoe gaat. En vooral ook: waarom! FINANCIEEL MANAGEMENT IN JOUW HORECABEDRIJF Waar je geld vandaan komt, en waar het naartoe gaat. En vooral ook: waarom! 1 Voor u ligt een boekje over financieel management in de horeca, onderdeel van het

Nadere informatie

UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 9

UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 9 HOOFDSTUK 9 Opgave 1 a. Het kasstroomoverzicht wordt gemaakt om inzicht te verschaffen in de dynamische liquiditeit van de onderneming. Oftewel de liquiditeit gedurende het boekjaar. Zoals u inmiddels

Nadere informatie

Q1 Q2 Q3 Q4. Liquide middelen begin kwartaal 290.000 1.011.500 1.012.000 947.500. Verkopen 1.140.000 880.000 1.020.000 1.435.000

Q1 Q2 Q3 Q4. Liquide middelen begin kwartaal 290.000 1.011.500 1.012.000 947.500. Verkopen 1.140.000 880.000 1.020.000 1.435.000 Uitwerkingen opgaven Brugboek hoofdstuk 20 Opgaven 20.2 t/m 20.4 en 20.7 t/m 20.9 Opgave 20.2 Liquiditeitsbegroting 2013 gesplitst per kwartaal Onderdeel Q1 Q2 Q3 Q4 Liquide middelen begin kwartaal 290.000

Nadere informatie

Een overzicht van veel voorkomende gebeurtenissen en van de vastlegging daarvan:

Een overzicht van veel voorkomende gebeurtenissen en van de vastlegging daarvan: De balans opmaken De boekhouding kan worden gedefinieerd als een informatieverzameling, waarin de omvang en de samenstelling van het vermogen en van de mutaties daarin zijn vastgelegd. Boekhouden houdt

Nadere informatie

Ruilen over de tijd (havo)

Ruilen over de tijd (havo) 1. Leg uit dat het sparen door gezinnen een voorbeeld is van ruilen in de tijd. 2. Leg uit waarom investeren door bedrijven als ruilen over de tijd beschouwd kan worden. 3. Wat is intertemporele substitutie?

Nadere informatie

Kengetallen met betrekking tot de vermogensbehoefte. Opgave 3.6a hoort bij paragraaf 3.3, De gemiddelde opslagduur van de voorraad goederen.

Kengetallen met betrekking tot de vermogensbehoefte. Opgave 3.6a hoort bij paragraaf 3.3, De gemiddelde opslagduur van de voorraad goederen. Hoofdstuk 3 Kengetallen met betrekking tot de vermogensbehoefte Extra opgaven Opgave 3.6a hoort bij paragraaf 3.3, De gemiddelde opslagduur van de voorraad goederen. Opgave 3.6a Vazzo bv koopt en verkoopt

Nadere informatie

Het eigen vermogen is permanent dat wil zeggen voor onbepaalde tijd (blijvend)aanwezig in de onderneming.

Het eigen vermogen is permanent dat wil zeggen voor onbepaalde tijd (blijvend)aanwezig in de onderneming. www.jooplengkeek.nl Eigen vermogen bij een bv en een nv Het eigen vermogen is permanent dat wil zeggen voor onbepaalde tijd (blijvend)aanwezig in de onderneming. Het bestaat uit aandelenkapitaal en opgebouwde

Nadere informatie

9 Uitwerkingen proefwerktrainingen deel 2

9 Uitwerkingen proefwerktrainingen deel 2 Docentenhandleiding Hoofdstuk 25 9 Uitwerkingen proefwerktrainingen deel 2 a Per november 2008 wordt aan huur vooruitontvangen: 400 3 650 = 780.. b Per december wordt achteraf ontvangen: 25 3 720 = 270..

Nadere informatie

Module 1 Maak een plan

Module 1 Maak een plan Geleerd in vorige presentatie Module 1 Maak een plan Les 2. Creëer rust en vertrouwen met een goed financieel plan Falen a.g.v. slechte financiële planning Business Plan op 1 A4 van visie naar actie O.G.S.M.

Nadere informatie

Oefenopgave 1. Oefenopgave 1. Crediteuren 600 EV 600. Debiteuren 400. Gebouwen 300 EV. Voorraden 200 Crediteuren. Kas 300

Oefenopgave 1. Oefenopgave 1. Crediteuren 600 EV 600. Debiteuren 400. Gebouwen 300 EV. Voorraden 200 Crediteuren. Kas 300 Oefenopgave 1 Oefenopgave 1 Balans 1-1-2001 (x 1.000 euro) Gebouwen 300 EV Voorraden 200 Crediteuren Debiteuren 400 Kas 300 EV 600 Crediteuren 600 300 1200 1200 - Inkopen 600.000 euro (helft rekening,

Nadere informatie

UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 5

UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 5 HOOFDSTUK 5 Opgave 1 a. Bereken het netto werkkapitaal per 1-4-2018. = Nettowerkkapitaal Voorraad goederen 250.000 Debiteuren 80.000 ING bank 65.000 Kas 5.000 + 400.000 Crediteuren 60.000 Te betalen omzetbel

Nadere informatie

BECO: DE BALANS - THEORIE

BECO: DE BALANS - THEORIE BECO: DE BALANS - THEORIE W a t i s e e n b a l a n s? Een balans is een overzicht waarin staat welke bezittingen een organisatie heeft én met wat voor soort vermogen deze bezittingen zijn gefinancierd.

Nadere informatie

Samenvatting Economie Boekhouden: THEORIE

Samenvatting Economie Boekhouden: THEORIE Samenvatting Economie Boekhouden: THEORIE Samenvatting door J. 1589 woorden 4 maart 2013 5,6 18 keer beoordeeld Vak Economie Economie Boekhouden Waar haalt de onderneming het geld vandaan? Financieringsbehoeften

Nadere informatie

Appendix Bedrijfseconomie

Appendix Bedrijfseconomie Appendix Bedrijfseconomie De Nederlandse Associatie voor Praktijkexamens ( de Associatie ) organiseert twee keer per jaar examens voor het in ons land erkende Praktijkdiploma Boekhouden (PDB). Voor het

Nadere informatie

Hoofdstuk 2: Introductie van financiële overzichtsanalyse

Hoofdstuk 2: Introductie van financiële overzichtsanalyse Hoofdstuk 2: Introductie van financiële overzichtsanalyse Hoe kunnen beleggers genoeg leren over een organisatie voordat ze besluiten of ze daarin moeten beleggen of niet. Een belangrijke informatiebron

Nadere informatie

UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 7

UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 7 HOOFDSTUK 7 Opgave 1 a. Waar komen de grootboekrekeningen met betrekking tot privéonttrekkingen en privétoevoegingen voor, op de balans of de resultatenrekening? Privétoevoegingen en privéonttrekkingen

Nadere informatie

1. Leg uit dat het sparen door gezinnen een voorbeeld is van ruilen in de tijd. 2. Leg uit waarom investeren door bedrijven als ruilen over de tijd beschouwd kan worden. 3. Wat is intertemporele substitutie?

Nadere informatie

1 Het kasstroomoverzicht

1 Het kasstroomoverzicht Oefeningen Kasstroomoverzicht 1 Het kasstroomoverzicht De gegevens van een bedrijf zijn: Balans per 31 december 2011 en 2012 dec-12 dec-11 dec-12 dec-11 Vaste Activa 1.000.000 1.200.000 Eigen Vermogen

Nadere informatie

M&O VWO 2011/2012. www.lyceo.nl

M&O VWO 2011/2012. www.lyceo.nl Hoofdstuk 4: Balans M&O VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Overzicht H4: Balans Management & Organisatie Centraal Examen (CE) 1. Rechtsvormen 2. Prijsberekening 3. Resultaten 4. Balans 5. Liquiditeitsbegroting

Nadere informatie

Kennis Bedrijfseconomie

Kennis Bedrijfseconomie Kennis Bedrijfseconomie Kennis Bedrijfseconomie Ad Bakker Opmaak: Sander Pinkse Boekproductie, Amsterdam ISBN 978 90 3724 617 9 2018 uitgeverij Edu Actief b.v. Gehele of gedeeltelijke overneming of reproductie

Nadere informatie

EENMANSZAAK DEEL 1. Periode 3 Hoofdstuk 2

EENMANSZAAK DEEL 1. Periode 3 Hoofdstuk 2 EENMANSZAAK DEEL 1 Periode 3 Hoofdstuk 2 Opgaven 35 t/m 58 HOOFDSTUK 2 Maak opgaven 35 t/m 40 STARTEN VAN EEN ONDERNEMING Onderzoek welke vergunningen je nodig hebt & welke wetgeving op jouw onderneming

Nadere informatie

Vlottende activa: Kas Totaal investering

Vlottende activa: Kas Totaal investering H1 Investering opgave 3 Investeringsbegroting Investeringsbegroting per 1 april Vaste activa: Kano s 20 x 1.000 20.000 Kajaks 6 x 1.500 9.000 Trailer 5.000 Mountainbikes 18.000 Klein materiaal 7.000 Klimmaterialen

Nadere informatie

Verdieping Management en Organisatie (M&O) 3havo/vwo

Verdieping Management en Organisatie (M&O) 3havo/vwo Sectie economie 2012-2013 1 Verdieping Management en Organisatie (M&O) 3havo/vwo In de bovenbouw kunnen jullie in de vrije ruimte het vak M&O opnemen. Het is daarom handig om dit jaar al een aantal lessen

Nadere informatie

PROEFEXAMEN 2 Praktijkdiploma Boekhouden

PROEFEXAMEN 2 Praktijkdiploma Boekhouden PROEFEXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden onderdeel Bedrijfseconomie Beschikbare tijd uur. Op de netheid van het werk zal worden gelet. Deze opgave is eigendom van de Examencommissie en dient, tezamen met

Nadere informatie

Boekingsboek. Overzicht van een aantal soorten boekingen.

Boekingsboek. Overzicht van een aantal soorten boekingen. Boekingsboek Overzicht van een aantal soorten boekingen. * contant * op rekening * met en zonder BTW * transitorische posten * hoe ga je om met de BTWboekingen * balans, V&Wrekening, liquiditeitsoverzicht

Nadere informatie

HANDLEIDING. Functioneringsgesprekken: de droom van elke medewerker. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Functioneringsgesprekken: de droom van elke medewerker. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Functioneringsgesprekken: de droom van elke medewerker TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Performance Review 2 In Nederland

Nadere informatie

Bedrijven zijn verplicht 1 maal per jaar een balans op te stellen en een winst & verliesrekening te maken. (voor de belastingdienst)

Bedrijven zijn verplicht 1 maal per jaar een balans op te stellen en een winst & verliesrekening te maken. (voor de belastingdienst) www.jooplengkeek.nl Interne verslaggeving Kosten en uitgaven Bedrijven zijn verplicht 1 maal per jaar een balans op te stellen en een winst & verliesrekening te maken. (voor de belastingdienst) Meestal

Nadere informatie

1. GROOTBOEKREKENINGEN EN DE KOLOMMENBALANS

1. GROOTBOEKREKENINGEN EN DE KOLOMMENBALANS 1. GROOTBOEKREKENINGEN EN DE KOLOMMENBALANS Alle financiële feiten worden door het boekhoudprogramma op grootboekrekeningen bijgehouden. Zoals u in het vorige hoofdstuk heeft kunnen vernemen, zijn grootboekrekeningen

Nadere informatie

1 De inventarislijst en de balans

1 De inventarislijst en de balans 1 Beginbalans Verlies- en winstrekening en eindbalans Financiële feiten Proef- en saldibalans Journaal Grootboek Op de hoogte zijn van je financiële situatie: je weet zelf wel hoe belangrijk dat is. Wat

Nadere informatie

Zijn uw plannen en middelen in balans?

Zijn uw plannen en middelen in balans? Zijn uw plannen en middelen in balans? MEER DOEN MET MINDER GELD DOOR UW WERKKAPITAAL TE VERLAGEN CASH IS KING! Ontdek in deze brochure hoe dat kan Werkkapitaal is bijna in elk bedrijf en instelling een

Nadere informatie

Geeft aan hoeveel iemand (maximaal) bereid is om uit te geven aan een bepaald product.

Geeft aan hoeveel iemand (maximaal) bereid is om uit te geven aan een bepaald product. Boekverslag door M. 988 woorden 11 oktober 2015 9.3 4 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 2 Betalingsbereidheid: Geeft aan hoeveel iemand (maximaal) bereid is om uit te geven aan een bepaald product.

Nadere informatie

Kamer van Koophandel (KvK): hier kom je meer te weten over vergunningen, wetgeving en btw.

Kamer van Koophandel (KvK): hier kom je meer te weten over vergunningen, wetgeving en btw. Samenvatting door Sem 1018 woorden 25 januari 2018 7,3 5 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Samenvatting economie hoofdstuk 3 + 4 + 5 Paragraaf 3.1 Kamer van Koophandel (KvK): hier

Nadere informatie

Management & Organisatie

Management & Organisatie Management & Organisatie Hoofdstuk 1 Managen = iemand iets laten doen waarvan jij vindt dat het nodig is. Dit gaat d.m.v. communicatie. Een organisatie is een samenwerkingsverband van mensen die bepaalde

Nadere informatie

a. U hebt voor deze toets 60 minuten de tijd. VERGEET U NIET UW GEMAAKTE TOETS IN TE LEVEREN BIJ DE SURVEILLANT?

a. U hebt voor deze toets 60 minuten de tijd. VERGEET U NIET UW GEMAAKTE TOETS IN TE LEVEREN BIJ DE SURVEILLANT? TOETS JAARREKENINGLEZEN BEROEPSOPLEIDING ADVOCATUUR NAJAARSCYCLUS 2011 EN INHALERS 10 FEBRUARI 2012 (12.00-13.00 UUR) Naam :..... Cursusgroep :..... a. U hebt voor deze toets 60 minuten de tijd. VERGEET

Nadere informatie

Bedrijfseconomische Aspecten Examennummer: 71533 Datum: 14 april 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur

Bedrijfseconomische Aspecten Examennummer: 71533 Datum: 14 april 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur Bedrijfseconomische Aspecten Examennummer: 71533 Datum: 14 april 2012 Tijd: 13:00 uur - 14:30 uur Dit examen bestaat uit 8 pagina s. De opbouw van het examen is als volgt: - 30 meerkeuzevragen (maximaal

Nadere informatie

Liquiditeitsbegroting

Liquiditeitsbegroting 1 Liquiditeitsbegroting Voorspellen inkomsten en uitgaven Periode X, dag, week, maand, jaar Dynamische liquiditeit Staat van herkomst en bestedingen Kasstroomoverzicht Zie het als je eigen bankrekening

Nadere informatie

Bedrijfseconomische aspecten Examennummer: 19639 Datum: 26 maart 2011 Tijd: 12:30 uur - 14:00 uur

Bedrijfseconomische aspecten Examennummer: 19639 Datum: 26 maart 2011 Tijd: 12:30 uur - 14:00 uur Bedrijfseconomische aspecten Examennummer: 19639 Datum: 26 maart 2011 Tijd: 12:30 uur - 14:00 uur Dit examen bestaat uit 5 pagina s. De opbouw van het examen is als volgt: - 15 open vragen (maximaal 50

Nadere informatie

Eindexamen havo m&o 2013-I

Eindexamen havo m&o 2013-I Opgave 2 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 1 tot en met 6. Bij deze opgave worden de belastingen buiten beschouwing gelaten. Peter de Beer is de eigenaar van een klein autobedrijf (FIAT De Beer

Nadere informatie

Samenvatting Management & Organisatie Boek 2B, Hoofdstuk 41 t/m 44

Samenvatting Management & Organisatie Boek 2B, Hoofdstuk 41 t/m 44 Samenvatting Management & Organisatie Boek 2B, Hoofdstuk 41 t/m 44 Samenvatting door een scholier 2184 woorden 5 april 2011 6,7 25 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans Hoofdstuk 41 Regels voor de

Nadere informatie

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investering in machines / 350 Desinvestering in machines 65 Aandeel in winst C / 20 Aandeel in dividend C 30

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investering in machines / 350 Desinvestering in machines 65 Aandeel in winst C / 20 Aandeel in dividend C 30 Voortgezette Studie Boekhouden 12.1 a De functie van het kasstroomoverzicht is een bijdrage leveren aan de beoordeling door gebruikers van het vermogen van de onderneming om geldmiddelen en kasequivalenten

Nadere informatie

Dit examen bestaat uit de volgende documenten: examenopgaven. Controleer of alle documenten aanwezig zijn.

Dit examen bestaat uit de volgende documenten: examenopgaven. Controleer of alle documenten aanwezig zijn. SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave GECONSOLIDEERDE JAARREKENING WOENSDAG 24 JUNI 2015 9.00 UUR 12:30 UUR Belangrijke informatie Dit examen bestaat uit de volgende documenten: examenopgaven Controleer

Nadere informatie

Appendix Bedrijfseconomie Opgaven

Appendix Bedrijfseconomie Opgaven Appendix Bedrijfseconomie Opgaven De Nederlandse Associatie voor Praktijkexamens ( de Associatie ) organiseert twee keer per jaar examens voor het in ons land erkende Praktijkdiploma Boekhouden (PDB).

Nadere informatie

TOETSVRAGEN ONDERDEEL JAARREKENINGLEZEN VAN DE BEROEPSOPLEIDING ADVOCATUUR. 17 februari 2010 13.30-14.30 UUR NAJAARSCYCLUS 2009 EN INHALERS

TOETSVRAGEN ONDERDEEL JAARREKENINGLEZEN VAN DE BEROEPSOPLEIDING ADVOCATUUR. 17 februari 2010 13.30-14.30 UUR NAJAARSCYCLUS 2009 EN INHALERS TOETSVRAGEN ONDERDEEL JAARREKENINGLEZEN VAN DE BEROEPSOPLEIDING ADVOCATUUR 17 februari 2010 13.30-14.30 UUR NAJAARSCYCLUS 2009 EN INHALERS Naam :..... Cursusgroep :..... a: U hebt voor deze toets 60 minuten

Nadere informatie

26-5-2015. Module 3 Gegevens verwerken. Geleerd in vorige presentaties. Les 2. Wat is boekhouden? Wat zijn transacties? Les 2. Leer het boekhoudproces

26-5-2015. Module 3 Gegevens verwerken. Geleerd in vorige presentaties. Les 2. Wat is boekhouden? Wat zijn transacties? Les 2. Leer het boekhoudproces Geleerd in vorige presentaties Module 3 Gegevens verwerken Les 2. Leer het boekhoudproces Business Plan op 1 A4 Budget in 5 stappen Uurtarief / DGA-salaris Papieren en digitale archief ordnersysteem Btw-administratie

Nadere informatie

Management & Organisatie VWO 5 Hoofdstuk 27 t/m 30. 15 juni 2009 proeftoets 100 minuten. In deze opgave blijft de btw buiten beschouwing.

Management & Organisatie VWO 5 Hoofdstuk 27 t/m 30. 15 juni 2009 proeftoets 100 minuten. In deze opgave blijft de btw buiten beschouwing. Management & Organisatie VWO 5 Hoofdstuk 27 t/m 30 15 juni 2009 proeftoets 100 minuten Opgave 1 In deze opgave blijft de btw buiten beschouwing. Firma Balans produceert uitsluitend twee typen weegschalen,

Nadere informatie

Financieel Management

Financieel Management Financieel Management Liquide en Solvabel Voldoende werkkapitaal Voldoende eigen vermogen 2 1 Kasstromen Operationele cashflow Investeringscashflow Financieringscashflow 3 Liquiditeit Mate waarin schulden

Nadere informatie

PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN FINANCIAL & COST ACCOUNTING UITWERKINGEN 16 EN 17 JUNI 2009

PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN FINANCIAL & COST ACCOUNTING UITWERKINGEN 16 EN 17 JUNI 2009 PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN FINANCIAL & COST ACCOUNTING UITWERKINGEN 16 EN 17 JUNI 2009 FINANCIËLE ADMINISTRATIE COPERNICUS BV 1. 710 Inkopen 73.650,- 160 Te verrekenen omzetbelasting 13.993,50 Aan 130

Nadere informatie

Dit voorbeeldexamen bestaat uit 27 vragen. De opbouw en het aantal vragen komt overeen met het online examen.

Dit voorbeeldexamen bestaat uit 27 vragen. De opbouw en het aantal vragen komt overeen met het online examen. Financiering niveau 4 Examenopgaven voorbeeldexamen Belangrijke informatie Dit voorbeeldexamen bestaat uit 27 vragen. De opbouw en het aantal vragen komt overeen met het online examen. Dit voorbeeldexamen

Nadere informatie

Beginner. Beginner. Beginner

Beginner. Beginner. Beginner Beginner Nummer 1 Beginner Nummer 2 Beginner Antwoordmodel Antwoordmodel Antwoordmodel Nummer 3 2014: uitgave 0/kosten 30 Afschrijving De waardevermindering van de auto (een onderdeel van de vaste activa)

Nadere informatie

HANDLEIDING. De ongeorganiseerde manager. Hulp van boven. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. De ongeorganiseerde manager. Hulp van boven. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING De ongeorganiseerde manager Hulp van boven TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: The Unorganised Manager Part 3: Divine

Nadere informatie

TOELATINGSTOETS M&O. Datum 14-1-2016

TOELATINGSTOETS M&O. Datum 14-1-2016 TOELATINGSTOETS M&O VUL IN: Datum 14-1-2016 Naam en voorletters. Adres. Postcode. Woonplaats. Geboortedatum / / Plaats Land. Telefoonnummer. E-mail. Gekozen opleiding. OPMERKINGEN: Tijdsduur: 90 minuten

Nadere informatie

Bij een resultatenbegroting (ook wel exploitatiebegroting genoemd) wordt een overzicht gemaakt van de opbrengsten en van de kosten.

Bij een resultatenbegroting (ook wel exploitatiebegroting genoemd) wordt een overzicht gemaakt van de opbrengsten en van de kosten. De liquiditeits - en resultatenbegroting Een bedrijf wil graag weten of hij aan zijn betaalverplichtingen kan voldoen. Daarom wordt een planning gemaakt in de ontvangsten en de uitgaven (vaak binnen een

Nadere informatie

a. Stel de beginbalans op 1 januari 2006 samen volgens het model van bijlage I.

a. Stel de beginbalans op 1 januari 2006 samen volgens het model van bijlage I. Opdracht 1 De Wilde en Timmer De dames De Wilde en Timmer gaan een autobedrijf beginnen: zij kopen auto s en accessoires in en verkopen die. Om het autobedrijf te kunnen openen op 1 januari 2006 zijn in

Nadere informatie

HANDLEIDING. Lastige situaties in communicatie. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Lastige situaties in communicatie. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Lastige situaties in communicatie TFC TrainingsMedia American Media Incorporated Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Communication Nightmares: Solutions to

Nadere informatie

De Balans. Laten we aan de hand van een voorbeeld een balans opbouwen.

De Balans. Laten we aan de hand van een voorbeeld een balans opbouwen. De Balans Wat is een balans? Een balans laat zien hoe een onderneming er op een bepaald moment voor staat. Je kunt het vergelijken met een foto. Aan de linkerkant (debet) staan de bezittingen. Aan de rechterkant

Nadere informatie

BALANS LEZEN MEER INZICHT IN UW JAARREKENING

BALANS LEZEN MEER INZICHT IN UW JAARREKENING BALANS LEZEN MEER INZICHT IN UW JAARREKENING Inleiding In feite is het jaarlijks opmaken van de rekening, de jaarrekening, een onnatuurlijk fenomeen: de levensduur van een onderneming is over het algemeen

Nadere informatie

Het kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht 8 Het kasstroomoverzicht 801 Ingaande geldstromen 1 Toename eigen vermogen a Winst vóór belasting d 400.000** b Opbrengst aandelenemissie - 20.000** 2Toename langlopende schulden - 190.000** 3 Desinvestering

Nadere informatie

Homework. week 4. H5 Liquiditeit. opgave 1. januari februari maart ontvangsten. entree abonnementen subsidie horeca

Homework. week 4. H5 Liquiditeit. opgave 1. januari februari maart ontvangsten. entree abonnementen subsidie horeca H5 Liquiditeit opgave 1 januari februari maart ontvangsten entree abonnementen subsidie horeca 8. 5. 1.35. 75. 8. 1.. 75. 8. 1.5. 75. totaal 2.725. 1.875. 2.375. uitgaven alle kosten rente aflossingen

Nadere informatie

Resultatenrekening: een overzicht van de opbrengsten en de kosten van een bedrijf gedurende een bepaalde periode.

Resultatenrekening: een overzicht van de opbrengsten en de kosten van een bedrijf gedurende een bepaalde periode. Samenvatting door een scholier 1682 woorden 5 april 2004 6,5 34 keer beoordeeld Vak Methode M&O Percent Samenvatting M&O Hoofdstuk 21 21.1 Intern verslag in een eenmanszaak Met behulp van een aantal geprognosticeerde

Nadere informatie

Financieel verslag 2011/2012. Mixed Hockeyclub Voorbeeld Sportpark Hoefslag 12 2342 KM Vlissingen

Financieel verslag 2011/2012. Mixed Hockeyclub Voorbeeld Sportpark Hoefslag 12 2342 KM Vlissingen Financieel verslag 2011/2012 Mixed Hockeyclub Voorbeeld Sportpark Hoefslag 12 2342 KM Voorblad 0 Inhoud Bestuursverslag 2 Algemeen 3 Resultaatvergelijk 4 Financiele positie 5 Jaarrekening 7 Balans 8 Staat

Nadere informatie

Bedrijfseconomie. B-cluster BBBBEC2A.1

Bedrijfseconomie. B-cluster BBBBEC2A.1 Bedrijfseconomie B-cluster BBBBEC2A.1 Succes met leren Leuk dat je onze bundels hebt gedownload. Met deze bundels hopen we dat het leren een stuk makkelijker wordt. We proberen de beste samenvattingen

Nadere informatie

Uitwerkingen vragen en opgaven. 1 De balans. BA. H 1 Vragen. Uitwerking vragen

Uitwerkingen vragen en opgaven. 1 De balans. BA. H 1 Vragen. Uitwerking vragen BA. H 1 Vragen Uitwerkingen vragen en opgaven 1 De balans Uitwerking vragen 1 Een begroting is een vooraf gemaakt overzicht van inkomsten en uitgaven. 2 Het is belangrijk voor een gezin om een begroting

Nadere informatie

Management en Organisatie. Proefles

Management en Organisatie. Proefles Management en Organisatie Proefles I. Geld lenen. Stel: je wordt 18 jaar, je haalt je rijbewijs en je wilt dan direct een auto hebben. Die kost 25.000, maar jij hebt geen cent. Je kijkt naar de TV en je

Nadere informatie

Meerkeuzevragen: 5. Bereken voor dit jaar de totale constante kosten. A. 1.082.000,- B. 158.800,- C. 142.000,- D. 114.400,-

Meerkeuzevragen: 5. Bereken voor dit jaar de totale constante kosten. A. 1.082.000,- B. 158.800,- C. 142.000,- D. 114.400,- Meerkeuzevragen: 1. John maakt voetballen in Afrika. Hij verdient netto 45,- per week. Hij krijgt een loonsverhoging tijdens het WK voetbal van 1,5 %. Hoeveel verdient deze jongen dan netto per kwartaal?

Nadere informatie

Financiële analyse van de jaarrekening

Financiële analyse van de jaarrekening 17 hoofdstuk Financiële analyse van de jaarrekening 17.1 B 17. C 17.3 C 17.4 A 17.5 A 17.6 C 17.7 D 17.8 D 17.9 B 17.10 D 17.11 D 17.1 C 17.13 A 17.14 C 17.15 B 17.16 C 1.000.000 / 1.500.000 = 0,08 17.17

Nadere informatie

Een lening met een onroerend goed als onderpand. 5. Waarom is het handig een boekhouding bij te houden (noem 2 redenen).

Een lening met een onroerend goed als onderpand. 5. Waarom is het handig een boekhouding bij te houden (noem 2 redenen). Sectie economie 2012-2013 1 Antwoorden opgave 1 1. Wat zijn crediteuren? Leveranciers op rekening 2. Wat zijn debiteuren? Afnemers op rekening 3. Wat is een hypotheek? Een lening met een onroerend goed

Nadere informatie

PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN FINANCIAL & COST ACCOUNTING UITWERKINGEN 10 JUNI 2009

PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN FINANCIAL & COST ACCOUNTING UITWERKINGEN 10 JUNI 2009 FINANCIËLE ADMINISTRATIE HAVELAAR BV PRAKTIJKDIPLOMA BOEKHOUDEN FINANCIAL & COST ACCOUNTING UITWERKINGEN 10 JUNI 2009 1. Directe kosten zijn kosten die rechtstreeks aan producten kunnen worden toegerekend.

Nadere informatie

- Op gebouwen en machines die op 1 januari 2008 aanwezig zijn wordt in 2008 respectievelijk 30.000,- en 20.000,- afgeschreven.

- Op gebouwen en machines die op 1 januari 2008 aanwezig zijn wordt in 2008 respectievelijk 30.000,- en 20.000,- afgeschreven. Management en Organisatie VWO 6 Herhaling CE Begrotingen nummer 2 Opgave 1 Gegeven is de volgende balans van Fitna bv: Balans per 1/1 2008 --------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Certificaten Oersoep

Certificaten Oersoep Belangrijkste informatie over de belegging Certificaten Oersoep van Oersoep B.V. Dit document is opgesteld op 26-jun.-2019 Dit document helpt u de risico s, de kosten, en het rendement van de belegging

Nadere informatie

Hoofdstuk 270 / De winst- en verliesrekening 270.1

Hoofdstuk 270 / De winst- en verliesrekening 270.1 Hoofdstuk 270 / De winst- en verliesrekening 270.1 Het verschil tussen de reële waarde en het nominale bedrag van de tegenprestatie wordt over de periode tot de verwachte ontvangst als rentebate verwerkt.

Nadere informatie

Samenvatting M&O Eenmanszaak deel 1 H3 t/m 5

Samenvatting M&O Eenmanszaak deel 1 H3 t/m 5 Samenvatting M&O Eenmanszaak deel 1 H3 t/m 5 Samenvatting door een scholier 1437 woorden 10 juni 2017 7 6 keer beoordeeld Vak M&O Samenvatting M&O Hoofdstuk 3 De firma Vennootschap onder firma: een overeenkomst

Nadere informatie

Boekverslag door M woorden 21 februari keer beoordeeld

Boekverslag door M woorden 21 februari keer beoordeeld Boekverslag door M. 1345 woorden 21 februari 2012 6 34 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Samenvatting economie hoofdstuk 8 en hoofdstuk 9 Paragraaf 1 Verzien in behoeften door goederen en diensten

Nadere informatie

Module 4 Inzicht in cijfers

Module 4 Inzicht in cijfers Geleerd in vorige presentaties Module 4 Inzicht in cijfers Les 3. Begrijp de balans en stuur op kengetallen 1. Winst- en verliesrekening 2. Balans 3. Kasstroomoverzicht 4. Winst en belasting Les 3 Maak

Nadere informatie

Inhoud in vogelvlucht

Inhoud in vogelvlucht Inhoud in vogelvlucht Over de auteur... xiii Inleiding... 1 Deel I: Waarom boekhouden? De basis... 5 Hoofdstuk 1: Boekhouden moet je doen... 7 Hoofdstuk 2: Een duik in de basisbegrippen... 17 Hoofdstuk

Nadere informatie

Bedrijfsadministratie Deel I

Bedrijfsadministratie Deel I Bedrijfsadministratie Deel I De Balans BAARHVILLE STUDIEHULP August 3, 2016 Opgesteld door: Deborah Baarh 1 Bedrijfsadministratie Deel I Thema Les DE BALANS SKIT-MODEL Startfase Planning les: Het programma

Nadere informatie

11 Kasstroomoverzicht

11 Kasstroomoverzicht 11.2 Van de nv Bergsma worden de volgende gegevens verstrekt. Balansen ultimo ( 1.000): Terreinen 120 120 Geplaatst kapitaal 600 600 Gebouwen - 575-530 Algemene reserve - 525-570 Machines - 430-450 Eigen

Nadere informatie

Hoofdstuk 6: Beoordelen

Hoofdstuk 6: Beoordelen Hoofdstuk 6: Beoordelen M&O VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Overzicht H6: Beoordelen Management & Organisatie Centraal Examen (CE) 1. Rechtsvormen 2. Prijsberekening 3. Resultaten 4. Balans 5. Liquiditeitsbegroting

Nadere informatie

Stichting Omroep Landgraaf

Stichting Omroep Landgraaf Stichting Omroep Landgraaf T.a.v. Het Bestuur Felix Ruttenstraat 16 6372KV Landgraaf KvK-nummer: 4172374 RAPPORT INZAKE DE JAARSTUKKEN 215 Inhoud JAARREKENING Financiële positie JAARSTUKKEN 215 JAARREKENING

Nadere informatie

a Wie lenen er allemaal voor de aanschaf van een duurzaam consumptiegoed? b Wie lenen er allemaal wegens een onverwachte tegenslag?

a Wie lenen er allemaal voor de aanschaf van een duurzaam consumptiegoed? b Wie lenen er allemaal wegens een onverwachte tegenslag? Eindtoets hoofdstuk 1 Kopen doe je zo (CONSUMEREN) 1.3 Ik spaar, leen en beleg mijn geld 1 REDENEN OM TE SPAREN Hier staan zes mensen die sparen: Linda zet geld opzij voor haar vakantie Roy belegt in aandelen

Nadere informatie

Management en Organisatie VWO 6 Hst 31, 37 t/m 43

Management en Organisatie VWO 6 Hst 31, 37 t/m 43 Management en Organisatie VWO 6 Hst 31, 37 t/m 43 25 januari 2011 proeftoets 100 minuten Opgave 1 Handelsonderneming Astan bv heeft gegevens verzameld. Deze gegevens zijn nodig voor het opstellen van de

Nadere informatie

Inzicht in uw cijfers

Inzicht in uw cijfers Welkom! Inzicht in uw cijfers Opbouw van uw boekhouding Balans Overzicht van de bezittingen en schulden Toont vermogen van de vennootschap Resultatenrekening Overzicht van kosten en opbrengsten Steeds

Nadere informatie