HANDLEIDING. Zelfverzekerd presenteren. TFC TrainingsMedia

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HANDLEIDING. Zelfverzekerd presenteren. TFC TrainingsMedia"

Transcriptie

1 HANDLEIDING Zelfverzekerd presenteren TFC TrainingsMedia

2 Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: I Wasn t Prepared For That In Nederland en België uitgebracht door: TFC TrainingsMedia, Velp (Nederland) / Bestelnummer handleiding: Handleiding voor het gebruik van het TFC-programma nr.: 3439 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande, schriftelijke toestemming van de uitgever. 2 Zelfverzekerd presenteren

3 Inhoud Blz. 1. Inleiding... 5 Over Zelfverzekerd presenteren... 5 Synopsis van de video... 6 Tips voor toepassing Leerpunten en discussievragen Over dit hoofdstuk...10 Bereid de presentatie voor Bereid uzelf voor De presentatie geven Trainingsopzet Over de training Cursusprogramma Uitwerking van de trainingsopzet Cursistenmateriaal Checklist voor het geven van een presentatie Drie stappen voor het geven van een effectieve presentatie De structuur van een effectieve presentatie Alvorens het programma te vertonen Zelfverzekerd presenteren 3

4 4 Zelfverzekerd presenteren

5 1. Inleiding Over Zelfverzekerd presenteren Deze handleiding voor de trainer heeft tot doel u te helpen het programma Zelfverzekerd presenteren optimaal te benutten bij de vertoning ervan aan een groep mensen die effectiever willen presenteren. In de meeste organisaties zijn presentaties een belangrijk onderdeel van de communicatie- en beslissingsprocessen. Op ieder niveau in de organisatie kunnen mensen worden gevraagd om presentaties te geven aan een groep collega s, het management, andere teams of groepen van buiten het bedrijf. Trainers en presentatie-specialisten die een specifieke boodschap willen overbrengen met betrekking tot effectiever presenteren, kunnen natuurlijk eigen materiaal aan de trainingsopzet in deze handleiding toevoegen. Voor alle anderen, en met name voor iemand die het programma voor het eerst gebruikt, zal deze handleiding een aantal nuttige handreikingen bieden voor vertoning aan een kleine groep; bijvoorbeeld tijdens een afdelingsoverleg, tijdens een training, of tijdens een bijeenkomst over doorlopende verbetering. De start van een nieuw project of proces biedt vaak ook een goede gelegenheid om presentatievaardigheden op te frissen. Zelfverzekerd presenteren 5

6 Synopsis van de video In de video Zelfverzekerd presenteren ziet u hoe u uw zenuwen de baas wordt en een succesvolle presentatie geeft. De video richt zich op mensen die als onderdeel van hun werk af en toe presentaties moeten geven, maar voor wie dit geen hoofdtaak is. Het programma is dus niet bedoeld voor vertegenwoordigers of verkopers en ook niet voor mensen die carrière willen maken binnen het congrescircuit. Het programma kan echter wel gebruikt worden om de presentatievaardigheden van directieleden, managers, specialisten, teamleiders of teamleden te verbeteren. De video geeft veel nuttige tips en aanwijzingen over de drie stappen van het geven van een effectieve presentatie: 1. Bereid de presentatie voor Waarom geef ik deze presentatie? Wie is mijn publiek en wat verwachten zij? Situatie, Opties, Voorstel. 2. Bereid uzelf voor Maak aantekeningen. Bereid visuele hulpmiddelen voor. Oefen de presentatie. 3. Geef de presentatie Spreek tegen het publiek. Spreek rustig. Houd u aan het onderwerp. De video Zelfverzekerd presenteren illustreert het soort presentatie dat overal ter wereld in tal van bedrijven gegeven wordt. Een medewerker van de organisatie moet de bevindingen van een bepaald project aan een groep anderen presenteren. En hoe duidelijker de presentatie, hoe groter de kans dat men het voorstel aanneemt. Rachel moet op korte termijn een presentatie geven voor de directie over het hervestigingsproject waar ze aan werkt. Ze heeft geen moeite met het project zelf, maar het feit dat ze een presentatie moet geven over haar werk vervult haar met angst. Dat red ik in geen honderd jaar. Haar collega Greg leert haar dat voorbereiding de sleutel is tot succes. Omdat ze zich heeft voorbereid, is ze niet nerveus en gaat alles goed. We zien in de video dat ze dezelfde presentatie ook aan een groep medewerkers geeft. Ze leert dat een presentatie niet automatisch geschikt is voor ieder publiek. Het is dus belangrijk om iedere presentatie af te stemmen op de doelgroep. 6 Zelfverzekerd presenteren

7 Tips voor toepassing Bij het voorbereiden van uw training is het van belang dat u nadenkt over uw deelnemers, hun ervaringen met het geven van presentaties, hun vaardigheden en het soort presentaties dat ze waarschijnlijk moeten geven. 1. Bekijk de video enkele malen voor aanvang van uw training, om vertrouwd te raken met de belangrijkste scènes en de goed/fout voorbeelden. 2. Lees deze handleiding door. 3. Bepaal hoe u de hoofdpunten wilt belichten en welke andere leerpunten, relevant voor uw groep, u in uw training wilt verwerken. 4. Laat de video aan een paar ervaren collega s zien om bepaalde punten of voorbeelden te kiezen die op uw organisatie van toepassing zijn. 5. In het programma zijn algemene thema s en lessen over presenteren opgenomen. Het kan echter zinvol zijn om voorbereid te zijn op vragen die specifiek over de audiovisuele middelen van de eigen organisatie gaan. Ga na of dingen als projectoren, foto s, videoapparatuur en dergelijke voor iedereen toegankelijk zijn. 6. Bekijk de trainingsopzet op pagina U kunt de volgende vragen gebruiken in groepsdiscussies om het denken en discussiëren over het belang van goede presentaties te stimuleren. Waarom zijn de meeste mensen nerveus als hen wordt gevraagd om een presentatie te geven? Welk gedrag stoort u zelf het meest in mensen die een presentatie geven? Wat bewondert u het meest in andere mensen als ze een presentatie geven? Planning 1. Informatie Breng de deelnemers en hun managers tenminste twee weken voor de training op de hoogte van: tijd plaats cursusopzet doelstellingen. 2. Apparatuur Flipover Voldoende papier. Voldoende stiften in verschillende kleuren. Zelfverzekerd presenteren 7

8 Overheadprojector Zorg dat u weet hoe u het apparaat moet instellen. Houd een extra lamp bij de hand en zorg dat u weet hoe u de lamp moet verwisselen. Stel de projector zó in dat het beeld op het scherm past. Zorg dat u een aantal stiften hebt in verschillende kleuren, en blanco overheadtransparanten. Videoapparatuur Zorg dat u vertrouwd bent met de werking van de videorecorder. Bekijk de video op de apparatuur die u ook tijdens de training gaat gebruiken. (Niet iedere recorder heeft namelijk dezelfde teller, en dat zou problemen op kunnen leveren wanneer u tellerstanden van belangrijke scènes genoteerd heeft en u deze scènes tijdens de training niet meer kunt vinden). De monitor moet zo groot zijn dat iedereen de video goed kan zien. In een kleine ruimte kunt u kiezen voor een videowagen, zodat u deze in een hoek kunt zetten als u hem niet gebruikt. Controleer of iedereen alles goed kan horen. Controleer of er hinderlijke reflectie van verlichting en dergelijke op de monitor te zien is. Andere apparatuur Zorg voor een verlengsnoer en voldoende stopcontacten. Ga na waar lichtknoppen e.d. zich bevinden. 3. De ruimte Alle deelnemers moeten u en de visuele hulpmiddelen goed kunnen zien en horen. Kies indien mogelijk voor de zogenaamde hoefijzeropstelling. Als de ruimte daar te klein voor is, kunnen de deelnemers in groepjes aan aparte tafels zitten. Presentatie 1. Probeer een vriendelijke, ontspannen sfeer te creëren. 2. Moedig de deelnemers aan om vragen te stellen, toon uw betrokkenheid en illustreer uw boodschap met relevante voorbeelden uit de werkomgeving van de deelnemers. 3. Probeer de cursisten zoveel mogelijk bij de training te betrekken door aan te geven hoe de leerpunten in hun werkomgeving toe te passen zijn. 4. Kijk de deelnemers regelmatig aan en noem ze zoveel mogelijk bij hun naam. 5. Vermijd jargon. 6. Controleer regelmatig of de deelnemers er nog bij zijn door hen te vragen om voorbeelden te geven of hun mening toe te lichten. 7. Vat de belangrijkste punten regelmatig samen. 8. Moedig hen aan om positieve feedback te geven. 8 Zelfverzekerd presenteren

9 Follow-up en evaluatie 1. Van belang is, dat de deelnemers in ieder geval een actieplan invullen. Benadruk dat zij zich echt moeten gaan inzetten om de boodschap van het programma toe te passen op de werkplek. 2. U kunt de deelnemers vragen om na de training een evaluatie-formulier in te vullen, zodat u kunt nagaan of u uw doelstellingen bereikt heeft. 3. Moedig hen aan om het geleerde en het actieplan te bespreken met hun manager. 4. Indien de deelnemers behoefte hebben aan een follow-up training, kunt u deze bijvoorbeeld drie tot zes maanden na de training plannen. Zelfverzekerd presenteren 9

10 2. Leerpunten en discussievragen Over dit hoofdstuk In dit hoofdstuk vindt u een uitwerking van de leerpunten van de video, compleet met illustratieve scènes en discussievragen. Bereid de presentatie voor Rachel: Ik doe alleen maar Beheer. Presentatie? Dat kan ik niet... Zal ik er gewoon een memo over rondsturen? Leerpunten Als u zich voorbereidt, overwint u uw angst. De wetenschap dat u een goede presentatie kunt geven, geeft u het zelfvertrouwen om voor een groep te spreken. Er zijn drie belangrijke vragen bij de voorbereiding van een presentatie: Waarom geef ik deze presentatie? Wie zijn mijn toehoorders en wat verwachten zij? Wat zijn Situatie, Opties en Voorstel? Waarom geef ik deze presentatie? Greg: Weet je wat een presentatie is? Rachel: Vertel, o meester. Greg: Het is een gouden kans. Al die mensen zitten daar voor jou. Je hebt 20 minuten om precies te zeggen wat je wilt. Een presentatie is een kans voor open doel. 10 Zelfverzekerd presenteren

11 Rachel wil dat haar aanbeveling wordt overgenomen en om dat te bereiken, moet ze een goede presentatie geven. Ze kan praten, is intelligent en ze is bekend met het onderwerp. Dus ze hoeft alleen maar te bedenken wat ze moet zeggen om haar voorstel te onderbouwen en het dan zeggen. Wie zijn mijn toehoorders en wat verwachten zij? Medewerkers: De directie kan me niet schelen. Is er ook een kantine? En worden we gecompenseerd voor de extra reistijd? Probeer uw materiaal aan te passen aan uw publiek. Ieder publiek is anders, dus stel vast wie uw doelgroep is. Wat zijn Situatie, Opties en Voorstel? Greg: Rachel: Ik wil horen (A) hoe de situatie is, (B) wat de opties zijn en (C) jouw voorstel. S-O-V. n Sof, dus. Wat het onderwerp van de presentatie ook is, u moet: A - De huidige situatie bespreken. B - De opties geven. C - Een voorstel doen. Als u nog een introductie en conclusie toevoegt, ziet de structuur van de presentatie er zo uit: Introductie - vertel het publiek wat u hen gaat vertellen (algemeen) A = Situatie B = Opties C = Voorstel Vertel het hen - details A = Situatie B = Opties C = Voorstel Conclusie - geef een samenvatting van wat u verteld heeft A = Situatie B = Opties C = Voorstel Zelfverzekerd presenteren 11

12 Discussievragen 1. Wat voor soort presentaties moet u waarschijnlijk geven en heeft elke soort verschillende doelstellingen? 2. Hoe moet u zich voorbereiden op elk van de volgende presentaties? Wat zijn de verschillen? Een presentatie voor een groep mensen die naar aanleiding van die presentatie een beslissing moeten nemen. Een presentatie om uitleg te geven over de resultaten van research. Een presentatie om een nieuw product of proces te lanceren. Een presentatie tijdens een training. Een presentatie op een managementcongres. 3. Welke methodes kunt u gebruiken om meer te weten te komen over uw publiek? 4. Neem als onderwerp bijvoorbeeld uw computersysteem en noem situatie, opties en voorstel. 12 Zelfverzekerd presenteren

13 Bereid uzelf voor Greg: Rachel: Greg: Leuk, een roman. Dat is m n presentatie. Maak er dan een kopie van voor alle leden van de directie. Leerpunten Uzelf voorbereiden houdt in: Aantekeningen maken. Visuele hulpmiddelen voorbereiden. Oefenen. Aantekeningen maken Greg: Goedemorgen. Ik ben Rachel Giles van Beheer en... Wat nou? Je vergeet je eigen naam toch niet?... Op het eerste kaartje schrijf je Inleiding. Maak aantekeningen op systeemkaartjes die u vast kunt houden tijdens de presentatie. Nummer de kaartjes voor de veiligheid. Geef uw gedachten puntsgewijs weer zodat de mensen u kunnen volgen. Visuele hulpmiddelen voorbereiden Rachel: En dat... O, ik zie het al. Dat is het uitzicht vanuit de directiekamer in Westfield. Ziet er vertrouwd uit. Dat was een grapje. Visuele hulpmiddelen zijn een ondersteuning van uw presentatie. Ze moeten relevant, leesbaar en goed geprojecteerd zijn. Een beeld zegt meer dan duizend woorden, maar alleen als dat beeld verduidelijkt wat u zegt of blijvend indruk maakt. Oefenen Greg: Maar probeer nu s tegelijk te spreken en te ademen. Iedereen moet oefenen. Het is essentieel om de timing te oefenen en om er zeker van te zijn dat u vertrouwd bent met uw aantekeningen en visuele hulpmiddelen. Zelfverzekerd presenteren 13

14 Discussievragen 1. Met welke factoren moet u rekening houden om het oefenen zo effectief mogelijk te maken? Denkt u bijvoorbeeld dat het wel of niet helpt als u uw repetitie opneemt? 2. Denkt u dat het nuttig is om de introductie van uw presentatie uit uw hoofd te leren? Kunt u de introductie ook anders aanpakken? 3. Welke visuele hulpmiddelen zou u kunnen gebruiken om uw presentaties te ondersteunen? Denk hierbij aan de verschillende soorten presentaties. 14 Zelfverzekerd presenteren

15 De presentatie geven Greg: Als ik je geen moment aan zou kijken en alleen met m n neus in de tekst zat, zou je niet meer luisteren. Ik zet mijn persoonlijkheid in om jou een goede presentatie te laten doen. Dat is ons krachtigste instrument. Leerpunten Bij het geven van een presentatie zijn de volgende dingen belangrijk: Tegen het publiek praten Spreek rustig. Houd u aan het onderwerp. Praat tegen het publiek. Greg: Heel goed. Maar praat nu s tegen mij en niet tegen het tapijt. Kijk naar uw publiek, glimlach en begin. Maak met iedereen oogcontact. Praat niet alleen maar tegen één persoon. Spreek rustig Rachel: Goed... Dan zal ik maar beginnen. Daar gaan we dan. Okee... Wat? Ik dacht dat iemand... Over onze nieuwe locatie... Westfield... Westfield ligt het meest voor de hand... is het meest levensvatbaar, enzovoorts, enzovoorts. Ontspan u. Haal diep adem. Concentreer u. Praat op een normale toon, zodat het publiek zich kan concentreren op de inhoud van uw presentatie. Houd u aan het onderwerp Rachel: De kantoorruimten zijn fantastisch en toevallig ligt er bij de receptie hetzelfde tapijt als bij mijn ouders, maar dan blauw. M n ouders hebben roodbruin. Vinden ze mooier. M n moeder dan. M n vader laat haar maar. Houd u aan het onderwerp. Vermijd langdradige afdwalingen. Pas op met humor, dit pakt niet altijd even goed uit. Zelfverzekerd presenteren 15

16 Discussievragen 1. Als u in uw presentatie jargon moet gebruiken, hoe kunt u dit dan zo begrijpelijk mogelijk maken voor uw publiek zonder al te belerend te worden? 2. Hoe kunt u controleren of het publiek er nog bij is? 3. Als iemand een vraag stelt tijdens uw presentatie, hoe kunt u die dan beantwoorden zonder van het onderwerp af te wijken? 16 Zelfverzekerd presenteren

17 3. Trainingsopzet Over de training Doelgroep Medewerkers van de organisatie die voor hun werk nu en dan een presentatie moeten geven, bijvoorbeeld aan een groep collega s, aan het management of tijdens een vergadering. Aantal deelnemers Negen tot twaalf personen is de optimale groepsgrootte. Probeer uw groep indien mogelijk samen te stellen met mensen die op hetzelfde niveau werkzaam zijn. De meeste mensen zijn nerveus als ze een presentatie moeten geven. U moet dus een veilige en warme sfeer creëren waarin mensen zich op hun gemak voelen, zodat ze goed kunnen oefenen. Doelstellingen Na afloop van de training hebben de deelnemers het volgende geleerd: Ze zijn zekerder van hun presentatievaardigheden. Ze begrijpen dat zenuwen overwonnen kunnen worden door een goede voorbereiding, waardoor ze betere presentaties geven. Ze hebben praktische vaardigheden en technieken geleerd die ze meteen kunnen toepassen. Benodigde materialen De video Zelfverzekerd presenteren en de apparatuur om deze te vertonen. Een flipover en stiften in verschillende kleuren. Materialen om eenvoudige visuele hulpmiddelen te maken, zoals een extra flipover en stiften in verschillende kleuren, of een overheadprojector en transparanten. Voldoende kopieën van de handouts. Zelfverzekerd presenteren 17

18 Herhaal het programma Tijdens de training is er gelegenheid voor drie deelnemers om het geven van een presentatie te oefenen. U kunt het programma eventueel verlengen zodat iedereen de kans krijgt om te oefenen. Als u dit doet, kies dan steeds verschillende onderwerpen voor de oefenpresentaties. Cursusprogramma 9.30 Inleiding en doelstellingen 9.45 Dingen waar we bang voor zijn Inleiding en vertoning video Zelfverzekerd presenteren Pauze Voorbereiding presentaties Presentaties Samenvatting discussie Einde van de training 18 Zelfverzekerd presenteren

19 Uitwerking van de trainingsopzet 9.30 Inleiding en doelstellingen 15 minuten Begroet de deelnemers, en vraag hen zich aan elkaar voor te stellen als zij elkaar niet kennen. Zet de doelstellingen van de training uiteen (u kunt deze van tevoren op de flipover schrijven). Neem de trainingsopzet door. Benadruk dat de training tot doel heeft, de deelnemers te helpen om betere presentaties te geven. Vaardigheden zijn alleen te verbeteren via oefening en feedback, dus de deelnemers zullen gaan discussiëren en praktische oefeningen doen. Moedig hen aan elkaar daarbij te helpen Dingen waar we bang voor zijn 30 minuten Vraag alle deelnemers waar ze bang van zijn, bijvoorbeeld spinnen of muizen. Schrijf alles op de flipover. Noem zelf een paar dingen waar u nerveus of bang van wordt die met uw werk te maken hebben. Hierdoor legt u een verband tussen angsten in het privéleven en op het werk. Vraag de groep wat de tekenen van nervositeit zijn. Schrijf dit op een apart flipovervel. Bespreek nu angst en de reacties daarop, en het feit dat mensen nerveus worden als ze een presentatie moeten geven. Vat de discussie samen door uit te leggen dat deze training niet alle angsten wegneemt, maar dat mensen door de training wel hun angst voor presentaties kunnen overwinnen De video Zelfverzekerd presenteren 30 minuten Vertel de deelnemers dat zij de video Zelfverzekerd presenteren gaan zien. Geef een korte samenvatting van de video. Leg uit dat zij in de video iemand gaan zien die eerst nerveus is omdat ze een presentatie moet geven, maar die later een uitstekende presentatie geeft omdat ze zich goed heeft voorbereid. De video benadrukt ook dat het belangrijk is om rekening te houden met de behoeftes van de doelgroep. Vertoon de video zonder onderbrekingen. Bespreek in het kort de eerste reacties op de video maar treed niet in details Pauze 15 minuten Zelfverzekerd presenteren 19

20 11.00 Voorbereiding presentaties 30 minuten Verdeel de deelnemers in groepjes van drie tot vier personen. Leg uit dat zij nu gaan discussiëren over de leerpunten van de video en een korte presentatie van vijf minuten gaan voorbereiden. Benadruk dat het belangrijk is dat de presentatie echt vijf minuten duurt. Niet langer of korter, maar precies vijf minuten. Ieder groepje bereidt slechts één presentatie voor. Ze maken kaartjes met aantekeningen en, als ze dat willen, een paar simpele visuele hulpmiddelen (voor zover hiervoor de mogelijkheden aanwezig zijn tijdens de training. Ze kunnen bijvoorbeeld gebruik maken van de flipover). Geef ieder groepje een ander onderwerp aan de hand van de leerpunten in hoofdstuk 2. Zorg ervoor dat de volgende onderdelen in ieder geval behandeld worden: Een presentatie voorbereiden. Uzelf voorbereiden op een presentatie. Een presentatie geven Presentaties 45 minuten In dit onderdeel kunnen drie deelnemers het geven van een presentatie oefenen, maar de hele groep steekt er iets van op. U kunt: in ieder groepje een woordvoerder aanwijzen die de presentatie geeft. Zo kunt u ervoor zorgen dat ook de minder ervaren en zwijgzamere leden van de groep de gelegenheid krijgen om te oefenen. Of: ieder groepje vragen een woordvoerder aan te wijzen die de presentatie geeft. Hierdoor wordt waarschijnlijk de meest dominante persoon binnen een groepje aangewezen. Iedere presentatie duurt vijf minuten. Hierna kunt u iedere presentatie kort (maximaal vijf minuten) bespreken Samenvatting discussie 15 minuten Houd nu een algemene discussie over de drie presentaties waarin u bespreekt wat de leerpunten waren. In de discussie moet de hele groep feedback geven over onder andere: De voorbereiding van de presentatie volgens het Situatie, Opties en Voorstel model. De voorbereiding van de spreker en het gebruik van aantekeningen en visuele hulpmiddelen. Het geven van de presentatie. Sprak de spreker duidelijk, keek hij of zij naar het publiek enzovoort. 20 Zelfverzekerd presenteren

21 Schrijf alle leerpunten op een flipover volgens de structuur die in hoofdstuk 2 is gegeven. Herinner de deelnemers aan de angsten voor presentaties die ze aan het begin van de training hebben genoemd. Vraag de deelnemers wat ze geleerd hebben en hoe dit hen zal helpen om hun zenuwen in bedwang te houden bij presentaties. Vraag elke deelnemer een lijst te maken van drie of vier persoonlijke actiepunten. Laat hen die punten voorlezen aan de groep. Vat de sessie samen door te wijzen op het belang van goede voorbereiding voor het geven van effectieve presentaties en het belang van goede presentaties voor de effectiviteit van de organisatie. Deel de handouts uit. De deelnemers kunnen de handouts gebruiken als geheugensteuntje voor het geven van een effectieve presentatie. Bedank de deelnemers voor hun inzet en sluit de training af Einde van de training Zelfverzekerd presenteren 21

22 22 Zelfverzekerd presenteren

23 4. Cursistenmateriaal De handouts in dit hoofdstuk mogen, in tegenstelling tot de rest van deze handleiding, worden gekopieerd voor gebruik tijdens een training op basis van het programma Zelfverzekerd presenteren. Zelfverzekerd presenteren 23

24 Handout 1 Checklist voor het geven van een presentatie Bereid de presentatie goed voor. Leg uw aantekeningen overzichtelijk neer. Bereid visuele hulpmiddelen voor. Spreek tegen het publiek. Maak oogcontact. Praat niet steeds tegen dezelfde persoon. Wees uzelf. Spreek rustig. Neem een ontspannen houding aan. Blijf bij het onderwerp. Vermijd afdwalingen. Wees voorzichtig met humor. Beantwoord alle vragen. 24 Zelfverzekerd presenteren

25 Handout 2 Drie stappen voor het geven van een effectieve presentatie 1. Bereid de presentatie voor Waarom geef ik deze presentatie? Wie is mijn publiek en wat verwachten zij? Situatie, Opties, Voorstel. 2. Bereid uzelf voor Maak aantekeningen. Bereid visuele hulpmiddelen voor. Oefen de presentatie. 3. Geef de presentatie Spreek tegen het publiek. Spreek rustig. Houd u aan het onderwerp. Zelfverzekerd presenteren 25

26 Handout 3 De structuur van een effectieve presentatie Introductie - vertel het publiek wat u hen gaat vertellen (algemeen) A = Situatie B = Opties C = Voorstel Vertel het hen - details A = Situatie B = Opties C = Voorstel Conclusie - geef een samenvatting van wat u verteld heeft A = Situatie B = Opties C = Voorstel 26 Zelfverzekerd presenteren

27 Alvorens het programma te vertonen Hieronder is een beperkte checklist opgenomen, die betrekking heeft op technische zaken verbandhoudend met het gebruik van de video. APPARATUUR Laat apparatuur en videocassette na transport altijd minstens 1 uur acclimatiseren in de ruimte waarin u ze gebruikt. Controle beeld en geluid (recorder en monitor beide ingeschakeld?); één van de belangrijkste knoppen op de videoapparatuur is de tracking-knop. Is het beeld onrustig of streperig, stel dan allereerst de tracking-knop van de videoapparatuur bij. VIDEO S Tijdig (tenminste 5 dagen voor vertoning) aanvragen en aanvraagbevestiging controleren. Postkamer waarschuwen dat de video wordt verwacht. Video na ontvangst (laten) draaien om te controleren of u de juiste video hebt voor uw doel en opdat u vertrouwd bent met eventuele bijzonderheden. Video direct na gebruik terugzenden op de door TFC aangegeven wijze. Zelfverzekerd presenteren 27

HANDLEIDING. Vergaderingen: lastige types. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Vergaderingen: lastige types. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Vergaderingen: lastige types TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Going to a Meeting 2: Meeting Menaces In Nederland en

Nadere informatie

HANDLEIDING. Vergaderingen: verzieken kan iedereen. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Vergaderingen: verzieken kan iedereen. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Vergaderingen: verzieken kan iedereen TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Going to a Meeting 1: Messing up a Meeting

Nadere informatie

HANDLEIDING. Functioneringsgesprekken: de droom van elke medewerker. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Functioneringsgesprekken: de droom van elke medewerker. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Functioneringsgesprekken: de droom van elke medewerker TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Performance Review 2 In Nederland

Nadere informatie

HANDLEIDING. De ongeorganiseerde manager. Hulp van boven. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. De ongeorganiseerde manager. Hulp van boven. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING De ongeorganiseerde manager Hulp van boven TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: The Unorganised Manager Part 3: Divine

Nadere informatie

HANDLEIDING. Lastige situaties in communicatie. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Lastige situaties in communicatie. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Lastige situaties in communicatie TFC TrainingsMedia American Media Incorporated Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Communication Nightmares: Solutions to

Nadere informatie

HANDLEIDING. Communicatie is de basis. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Communicatie is de basis. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Communicatie is de basis TFC TrainingsMedia Video Visions Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Talk I$n t Cheap In Nederland en België uitgebracht door: TFC

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

HANDLEIDING. Coachen doe je zo. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Coachen doe je zo. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Coachen doe je zo TFC TrainingsMedia CRM Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: When the Coach Is You! In Nederland en België uitgebracht door: TFC TrainingsMedia,

Nadere informatie

Beurstraining Starting Smart Together

Beurstraining Starting Smart Together Beurstraining Starting Smart Together Essent ia l Toget her Ivar van Asten Ondernemerscoach Organisator en inspirator Spreker en dagvoorzitter Teamontwikkelaar Ervaringsgerichte trainer Legger van verbindingen

Nadere informatie

Checklist Presentatie geven 2F - handleiding

Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

HANDLEIDING. Beoordelen, beoordelen. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Beoordelen, beoordelen. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Beoordelen, beoordelen TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: How Am I Doing? In Nederland en België uitgebracht door: TFC

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren

Nadere informatie

Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf!

Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Het gaat erom dat je laat merken dat jij zélf verantwoordelijk bent voor het leren: jij kiest de opdrachten, workshops en klussen zélf,

Nadere informatie

HANDLEIDING. De ongeorganiseerde manager. De weg naar de hel Op weg naar de hemel. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. De ongeorganiseerde manager. De weg naar de hel Op weg naar de hemel. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING De ongeorganiseerde manager De weg naar de hel Op weg naar de hemel TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: The Unorganised

Nadere informatie

Oefenen 1 punt verdienen Onderwerpen van de presentaties

Oefenen 1 punt verdienen Onderwerpen van de presentaties Presenteren vmbo-4 Presenteren is aan de ene kant een kunst de één is er beter in dan de ander maar aan de andere kant valt of staat elke presentatie met een goede voorbereiding en veel oefening. Bij presenteren

Nadere informatie

Trainershandleiding Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar

Trainershandleiding Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar Trainershandleiding Brugklas Bikkels versie 2014 Inhoudsopgave Introductie Organiseer je training Praktische tips De werkmap Powerpoint presentatie Ouderbrieven Draaiboek Bijeenkomst 1 Bijeenkomst 2 Bijeenkomst

Nadere informatie

Presenteren. Oriëntatie

Presenteren. Oriëntatie Oriëntatie Dit ga je doen Je gaat een stand (marktkraam) inrichten om te laten zien wat je gedaan hebt tijdens dit project en wat je eindresultaat is. Je probeert jullie stand zo te maken dat het aantrekkelijk

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekbespreking

Uitleg boekverslag en boekbespreking Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave

Nadere informatie

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding

Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

Wees duidelijk tegen je klanten

Wees duidelijk tegen je klanten Ronald Dingerdis Wees duidelijk tegen je klanten 3 In onze training Klantgerichtheid en communicatie vroeg een cursist me onlangs of je tegen je klant kan zeggen dat hij extreem vervelend is. Dat hij onredelijk

Nadere informatie

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

Succesvol Netwerken BCLR

Succesvol Netwerken BCLR Welkom bij Succesvol Netwerken voor de BCLR Double Winner! Waar kan je Netwerken? Formele netwerk bijeenkomsten Algemene zakelijke evenementen Sociale, familie, vrije tijd evenementen Ad hoc bijeenkomsten

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Waarom? Ik heb het idee dat ik wel eens tekortschiet als het erom gaat anderen duidelijk te maken wat ik bedoel. Ik

Nadere informatie

Week 1 twee weken voorafgaand aan het Voorleesontbijt. Bijeenkomst 1. Materiaal

Week 1 twee weken voorafgaand aan het Voorleesontbijt. Bijeenkomst 1. Materiaal Introductie Deze lesmodule is geschreven voor een project van 5 bijeenkomsten van elk 60 minuten, waarvan de laatste bijeenkomst het werkelijke Voorleesontbijt is. Het aantal, de duur en inhoud van de

Nadere informatie

over deze vragen praten. Laat de tweetallen hun antwoorden opschrijven. Sluit dit onderdeel plenair af: wie wil hier iets over zeggen?

over deze vragen praten. Laat de tweetallen hun antwoorden opschrijven. Sluit dit onderdeel plenair af: wie wil hier iets over zeggen? Omgaan met tijd Matrix Tijdmanagement (groepsactiviteit) Omgaan met tijd is een aansprekend thema voor veel vrouwelijke ondernemers. Het runnen van een eigen onderneming, zonder dat dit ten koste gaat

Nadere informatie

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

Feedback. in hapklare brokken

Feedback. in hapklare brokken Feedback in hapklare brokken Jan van Baardewijk Zorgteamtrainer Op zorgteamtraining.nl is de meest recente versie van feedback gratis beschikbaar. Mocht je willen weten of je de meest recente versie hebt,

Nadere informatie

HANDLEIDING. Goed gedaan! TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Goed gedaan! TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Goed gedaan! TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Performance Matters: The Importance of Praise In Nederland en België

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2010-2011

Sectorwerkstuk 2010-2011 Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling

Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling PAPI PAPI Coachingsrapport Persoonlijk Actieplan voor Ontwikkeling Alle rechten voorbehouden Cubiks Intellectual Property Limited 2008. De inhoud van dit document is relevant op de afnamedatum en bevat

Nadere informatie

werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen?

werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen? werkblad Scheldeberoep verkennen Veel beroepen hebben met de Schelde te maken. Welk beroep zou jij verder willen verkennen? Noteer ook 2 reservekeuzen: 1. 2. 1. Wat weet je al van dit beroep? Schrijf het

Nadere informatie

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal.

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal. & OHHUOLQJHQKDQGOHLGLQJ LQOHLGLQJ Het sectorwerkstuk staat voor de deur. Misschien heb je er al slapeloze nachten van, misschien lijkt het je de leukste opdracht van je hele opleiding. Eindelijk iets leren

Nadere informatie

Spreekbeurt, en werkstuk

Spreekbeurt, en werkstuk Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid

Nadere informatie

Basistraining Voorlichting geven Hand-out

Basistraining Voorlichting geven Hand-out Basistraining Voorlichting geven Hand-out Welkom bij de basistraining Voorlichting geven. Leuk dat je je hebt opgegeven om meer te weten te komen over voorlichting geven, voorlichtingen voorbereiden en

Nadere informatie

ADHD en lessen sociale competentie

ADHD en lessen sociale competentie ADHD en lessen sociale competentie Geeft u lessen sociale competentie én heeft u een of meer kinderen met ADHD in de klas, dan kunt u hier lezen waar deze leerlingen tegen aan kunnen lopen en hoe u hier

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

Training. Vergaderen

Training. Vergaderen Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12

Nadere informatie

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent? Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...

Nadere informatie

1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.

1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. OPDRACHTFORMULIER Gesprekken voeren 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk in de bronnen welke informatie

Nadere informatie

Workshop Tweede Kamerverkiezingen

Workshop Tweede Kamerverkiezingen Workshop Tweede Kamerverkiezingen Korte omschrijving workshop In deze workshop leren de deelnemers wat de Tweede Kamer doet, hoe ze moeten stemmen en op welke partijen ze kunnen stemmen. De workshop bestaat

Nadere informatie

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als 4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.

Nadere informatie

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

Hoe bereid ik een spreekbeurt voor?

Hoe bereid ik een spreekbeurt voor? Hoe bereid ik een spreekbeurt voor? Het maken van een spreekbeurt is eigenlijk niets anders dan het schrijven van een informatieve tekst (weettekst). Het is daarom handig om net zo te werk te gaan als

Nadere informatie

MODULE #6 DREAMBOARD PROCES

MODULE #6 DREAMBOARD PROCES MODULE #6 DREAMBOARD PROCES Welkom bij het 90 dagen mindset coachings programma. Dit programma heeft de potentie om jouw leven compleet te veranderen de komende 90 dagen. Daarin is het belangrijk dat je

Nadere informatie

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2012-2013

Sectorwerkstuk 2012-2013 Sectorwerkstuk 2012-2013 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet?

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? TIPS VOOR DE EXAMENS De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? Wat moet je doen? 1. Lees de tekst op

Nadere informatie

Beeldvorming als Leidraad voor Leiderschap

Beeldvorming als Leidraad voor Leiderschap Beeldvorming als Leidraad voor Leiderschap in de reflectie zie je de bron Effectief Leiderschap.. een persoonlijke audit U geeft leiding aan een team, een project of een afdeling. U hebt veel kennis, u

Nadere informatie

Bonus: Hoe goed ben jij momenteel?

Bonus: Hoe goed ben jij momenteel? Bonus: Hoe goed ben jij momenteel? Blad 1 van 20 Hoe goed ben jij momenteel? Iedereen kan zijn leiderschapsvaardigheden aanzienlijk verbeteren met een beetje denkwerk en oefening. Met deze test krijg je

Nadere informatie

Algemene instructies voor de strategie: Vragen stellen. Introductiefase bij de eerste les:

Algemene instructies voor de strategie: Vragen stellen. Introductiefase bij de eerste les: Algemene instructies voor de strategie: Vragen stellen "Welkom,." Introductiefase bij de eerste les: 1. "Vandaag gaan we weer een tekst lezen. Daarbij gaan we een nieuwe strategie leren. Deze strategie

Nadere informatie

HANDLEIDING. Gung Ho! TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Gung Ho! TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Gung Ho! TFC TrainingsMedia American Media Incorporated Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Gung Ho! In Nederland en België uitgebracht door: TFC TrainingsMedia,

Nadere informatie

Presenteren the easy way

Presenteren the easy way Presenteren the easy way Dit is een uitgave van Marie-Jose Custers van CustersCoaching (niets uit deze uitgave mag gekopieerd worden) Voor de meeste mensen is presenteren een echte opgave. Ze weten dat

Nadere informatie

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht I Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen worden zich meer bewust van eigen talenten en eigenschappen en ontwikkelen een positief zelfbeeld. Kinderen kunnen

Nadere informatie

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw LinkedIn Simpel: Je Profiel EBoekje voor starters Annet van Betuw 25 september en 8 oktober 2014 Over dit boekje Dit Eboekje is de weergave van de webinars LinkedIn Simpel: Je Profiel van24 september en

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

HANDLEIDING. Alweer ziek? Omgaan met kort verzuim. TFC TrainingsMedia

HANDLEIDING. Alweer ziek? Omgaan met kort verzuim. TFC TrainingsMedia HANDLEIDING Alweer ziek? Omgaan met kort verzuim TFC TrainingsMedia Video Arts Limited Nederlandstalige bewerking: TFC TrainingsMedia Oorspronkelijke titel: Absence Minded In Nederland en België uitgebracht

Nadere informatie

GASTLES ONDERNEMERSCHAP. Handreiking. voor ondernemers. Ondernemerschap in de klas

GASTLES ONDERNEMERSCHAP. Handreiking. voor ondernemers. Ondernemerschap in de klas GASTLES ONDERNEMERSCHAP Handreiking voor ondernemers Ondernemerschap in de klas Ondernemerschap in de klas WAAROM ALS GASTDOCENT VOOR DE KLAS Er zijn allerlei redenen te noemen waarom praktijkmensen als

Nadere informatie

Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten

Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten OPDRACHTFORMULIER Een bespreking voorbereiden, notuleren en voorzitten Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met een medestudent

Nadere informatie

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw LinkedIn Simpel: Je Profiel EBoekje voor starters Annet van Betuw 11 juni 2015 Over dit boekje Dit Eboekje is de weergave van het webinar LinkedIn Simpel: Je Profiel van 11 juni 2015 en gebaseerd op eerdere

Nadere informatie

20 tips voor een goed debat!

20 tips voor een goed debat! 20 tips voor een goed debat! Moedig elkaar aan tijdens jullie voorbereidingen en de wedstrijd. Geef elkaar tips en zoek samen de sterktes en zwaktes van de argumenten. Je kan veel leren van elkaar, ook

Nadere informatie

Bekijk de Leerdoelen die bij deze casus horen. Beantwoord daarna de vraag.

Bekijk de Leerdoelen die bij deze casus horen. Beantwoord daarna de vraag. Feedbackvragen Overtuigen en presenteren Vraag 1 Bekijk de Leerdoelen die bij deze casus horen. Beantwoord daarna de vraag. Geef per doel aan of je die al beheerst, waarbij N = nee, O = om verder te ontwikkelen

Nadere informatie

Presentaties: presenteer jezelf met PowerPoint

Presentaties: presenteer jezelf met PowerPoint Werkblad 13C Presentaties: presenteer jezelf met PowerPoint Leerjaar 1 Presentaties maken Presentaties algemeen Stappenplan: wat gaan we deze week doen? Praten over presentaties en presenteren Een PowerPoint-presentatie

Nadere informatie

Tafel met laatje en stoel Etui en papieren op tafel, evt. speelgoed/mooi blaadje o.i.d. Schilderstape Lege dozen Lege jerrycan o.i.d.

Tafel met laatje en stoel Etui en papieren op tafel, evt. speelgoed/mooi blaadje o.i.d. Schilderstape Lege dozen Lege jerrycan o.i.d. Titel van deze les: De piloot, dat ben jij! Uitdaging: Zelfstandig werken Denkwolk onderwerp: Zelfstandig werken blz. 22 Vakgebied(en): Psycho-educatie, drama Doelgroep (OB/MB/BB): MB/BB Maker: Marloes

Nadere informatie

Deel je kennis. www.focusoptekst.nl

Deel je kennis. www.focusoptekst.nl Deel je kennis www.focusoptekst.nl PROGRAMMA 1. Het ontwerp: je inhoud, je doelen, je groep, je werkvormen 2. Je presenta0e: de 1e vijf minuten, interac;e, presenta;etechnieken, powerpoint, zenuwen 3.

Nadere informatie

Samen met je team meer werkplezier voor jou!

Samen met je team meer werkplezier voor jou! Samen met je team meer werkplezier voor jou! Mijn inziens is dit de juiste aanpak om gedragsverandering te bewerkstelligen. Met behulp van deze bijeenkomsten, het stellen van de juiste vraag en het bewust

Nadere informatie

Gesprekskaarten pedagogisch handelen

Gesprekskaarten pedagogisch handelen Gesprekskaarten pedagogisch handelen Samenwerkingsproject Samen Opleiden tussen Peel en Maas en Dommel en Aa Themagroep Pedagogisch Handelen kaarten.indd 1 28-01-17 19:17 kaarten.indd 2 28-01-17 19:17

Nadere informatie

Opzet en uitvoering. Inhoudsopgave. 1 Wat is Kiezen voor je leven? 3. 2 Hoe maak je een Digi-tale? 4. 3 Stap voor Stap...5. 4 Technische kant...

Opzet en uitvoering. Inhoudsopgave. 1 Wat is Kiezen voor je leven? 3. 2 Hoe maak je een Digi-tale? 4. 3 Stap voor Stap...5. 4 Technische kant... Inhoudsopgave 1 Wat is Kiezen voor je leven? 3 2 Hoe maak je een Digi-tale? 4 3 Stap voor Stap...5 4 Technische kant....7 5 Werkblad Mijn Digi-tale...9 6 Werkblad Mijn storyboard 10 Digi-Tales Opzet en

Nadere informatie

Timemanagement Kerngebieden onderscheiden

Timemanagement Kerngebieden onderscheiden Timemanagement Als manager heb je veel verschillende werkzaamheden: je geeft leiding aan je medewerkers, maar je hebt ook je eigen taken. Je hebt met je medewerkers te maken, met andere collega s en afdelingen

Nadere informatie

TRAINING 1. Tijd: Onderwerp: Waarom Resultaat Werkvorm Materiaal

TRAINING 1. Tijd: Onderwerp: Waarom Resultaat Werkvorm Materiaal DRAAIBOEK TRAINING 1, 2,3,4,5 REALISTEN ROADMOVIE De prezi presentatie voor de trainingsbijeenkomsten vindt u via de onderstaande link. https://prezi.com/0txqqdqmauta/training-realisten-roadmovie-5-bijeenkomsten/

Nadere informatie

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

15 tips om het maximum uit uw congres- en beursdeelname te halen

15 tips om het maximum uit uw congres- en beursdeelname te halen 15 tips om het maximum uit uw congres- en beursdeelname te halen Miek Wouters Learning Consultant, Kluwer Opleidingen miek.wouters@kluwer.be Twitter: @KluwerLearning www.kluweropleidingen.be 2013 Kluwer

Nadere informatie

Uitleg Werkwijzers Bovenbouw Dit zijn de beschrijvingen van alle presentaties die je moet doen en het werkstuk dat je maakt.

Uitleg Werkwijzers Bovenbouw Dit zijn de beschrijvingen van alle presentaties die je moet doen en het werkstuk dat je maakt. Uitleg Werkwijzers Bovenbouw Dit zijn de beschrijvingen van alle presentaties die je moet doen en het werkstuk dat je maakt. Om het overzichtelijk te maken, hebben we onder elk onderdeel een afvinklijstje

Nadere informatie

Draaiboek voor een gastles

Draaiboek voor een gastles Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een

Nadere informatie

1 Kies je onderwerp Samen met je buurman of buurvrouw. Ons onderwerp: Voorbeeld: Michael Jackson was de beste artiest ooit! Nu jullie!

1 Kies je onderwerp Samen met je buurman of buurvrouw. Ons onderwerp: Voorbeeld: Michael Jackson was de beste artiest ooit! Nu jullie! Na deze les kun je presenteren in vijf stappen: 1. Kies een onderwerp 2. Bedenk een goede opbouw 3. Verzamel informatie 4. Oefen je presentatie 5. Presenteren maar! 8 Vertel je verhaal Regelmatig moet

Nadere informatie

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden. VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn

Nadere informatie

Voordoen (modelen, hardop denken)

Voordoen (modelen, hardop denken) week 11-12 maart 2012 - hardop-denktekst schrijven B Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet.

Nadere informatie

Training Cruciale Gesprekken; Vervolgtraject en nazorg

Training Cruciale Gesprekken; Vervolgtraject en nazorg Training Cruciale Gesprekken; Vervolgtraject en nazorg De training is achter de rug, maar hoe veranker ik het geleerde nu eigenlijk? 1. Aanbevelingen om uw vaardigheden te verbeteren Als u drie maanden

Nadere informatie

SPEELWIJZE VAARDIGHEDENSPEL

SPEELWIJZE VAARDIGHEDENSPEL SPEELWIJZE VAARDIGHEDENSPEL Met dit spel kun je op speelse wijze nagaan of je over de juiste vaardigheden beschikt om de omgang met anderen zo prettig en effectief mogelijk te maken. Het Vaardighedenspel

Nadere informatie

IEP NLP MASTERS OPLEIDING 2004

IEP NLP MASTERS OPLEIDING 2004 `PRESENTEREN VANUIT EEN ENERGIEVELD VAN RUST` IEP NLP MASTERS OPLEIDING 2004 Waarom heb ik dit gemodelleerd? Ik ben nu ruim 6 jaar werkzaam als sporttrainer, tijdens dit werk sta ik veel voor groepen mensen

Nadere informatie

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw

LinkedIn Simpel: Je Profiel. EBoekje voor starters Annet van Betuw LinkedIn Simpel: Je Profiel EBoekje voor starters Annet van Betuw Februari 2015 Over dit boekje Dit Eboekje is de weergave van de webinars LinkedIn Simpel: Je Profiel van 24 september 2014 en 8 oktober

Nadere informatie

Tuesday, February 8, 2011. Opleiding Interactieve Media

Tuesday, February 8, 2011. Opleiding Interactieve Media Opleiding Interactieve Media Inhoud Inleiding presenteren 1. Voorwerk 2. Middenstuk 3. Begin presentatie 4. Einde presentatie 5. Visuele middelen 6. Non-verbale communicatie 7. Opdracht 8. Criteria 1.

Nadere informatie

Lesbeschrijving Nederlands

Lesbeschrijving Nederlands Lesbeschrijving Nederlands Overzicht Leerjaar 1 VOx leerlijn nr. 1 Mondelinge taal Onderdeel nr. 1.3 Spreekvaardigheid Subonderdeel nr. 1.3.1 Spreken Lesnummer 34 Titel van de les Ik houd mijn spreekbeurt

Nadere informatie

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt Ben jij zo iemand die actief is en veel interesses heeft en daardoor ook veel bezigheden en spullen heeft?

Nadere informatie

MODULE #7 CORE PURPOSE

MODULE #7 CORE PURPOSE MODULE #7 CORE PURPOSE Welkom bij het 90 dagen mindset coachings programma. Dit programma heeft de potentie om jouw leven compleet te veranderen de komende 90 dagen. Daarin is het belangrijk dat je de

Nadere informatie

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014 LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit

Nadere informatie

Les 1 Vragen stellen Leestekst: De tandarts

Les 1 Vragen stellen Leestekst: De tandarts Les 1 Vragen stellen Leestekst: De tandarts "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vandaag gaan we weer een tekst lezen. Daarbij gaan we een nieuwe strategie leren. Deze strategie heet vragen stellen. We gaan

Nadere informatie

Werkstukken en presentaties

Werkstukken en presentaties Werkstukken en presentaties Naam Werkstuk thuis Spreekbeurt met powerpoint Robin 14 april 30 september Julian 14 april 7 oktober Lieke 14 april 28 oktober Robbin 14 april 4 november Annicka 14 april 11

Nadere informatie

PRESENTEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

PRESENTEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier PRESENTEREN in meervoud. - Gebruik je hoofdletters

Nadere informatie

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar?

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Inleiding Traditioneel staat de decembermaand in het teken van jaaroverzichten en top 100 of top 2000 lijstjes. Allemaal bedoeld om terug te kijken op het afgelopen jaar.

Nadere informatie