Nieuwe ontwikkelingen in systemische therapie: abiraterone, enzalutamide, chemo of

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Nieuwe ontwikkelingen in systemische therapie: abiraterone, enzalutamide, chemo of"

Simona Bos
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Nieuwe ontwikkelingen in systemische therapie: abiraterone, enzalutamide, chemo of Seminarie over prostaatkanker Zaterdag 16 september 2017 Dr. Christophe Orye

2 Medicamenteuze therapie Hormonale therapie Castratie: LHRH agonisten LHRH antagonisten (Chirurgische castratie) Anti-androgenen Botversterkers Bisfosfonaten Denosumab Tweedelijns hormonale therapie Abiraterone Enzalutamide Alfa straler Radium-223 Chemotherapie Docetaxel Cabazitaxel

3 Hormoongevoelig of castratieresistent prostaatca (CRPC) Uiteindelijk worden de meeste PCA resistent aan ADT = Castratie resistent PCA of CRPC LHRH analoog of antagonist Progressieve prostaatkanker ondanks castratieniveau van testosterone LH ACTH Testosterone Adrenal androgens Orchidectomie TUMOR GROEI

4 Medicamenteuze therapie Gemetastaseerd prostaatca Supportive care (e.g. bone targeting agents) botmetastasen Hormone sensitive mcrpc asymptomati c mcrpc mildly symptomatic mcrpc symptomatic mcrpc postdocetaxel ADT Abiraterone Abiraterone ADT + Docetaxel Enzalutamide Docetaxel Enzalutamide Cabazitaxel Radium-223 BE/XTD/15/0005b/Last Update May 2015

5 Abiraterone ( Zytiga ) Tweedelijns hormonale therapie CYP17 remmer Abiraterone inhibeert de androgeenproductie op 3 plaatsen 5

6 PHBE/ZYT/0114/0005 Werkingsmechanisme van abiraterone SmPC Attard et al. JCO 2008; 26: Attard et al. J Clin Endrocrinol Metab 2012; 97:

7 PHBE/ZYT/0114/0005 Impact van prednisolone SmPC Attard et al. JCO 2008; 26: Attard et al. J Clin Endrocrinol Metab 2012; 97:

8 Abiraterone: praktisch Wie: CRPC, asymptomatisch of mild symptomatisch Hoe? Steeds LHRH therapie verder Steeds combineren met Prednison 10mg

9 Abiraterone: praktisch (nieuw vanaf 1/10/2017) Wie: CRPC, asymptomatisch of mild symptomatisch Hoe? Steeds LHRH therapie verder Steeds combineren met Prednison 10mg

10 Abiraterone Nevenwerkingen: Leverfunctiestoornissen -> controleren labo Hypertensie -> BD controle Vochtretentie -> oedemen Hypokaliëmie -> ionogram

Enzalutamide ( Xtandi ) Tweedelijns hormonale therapie Androgeenreceptor blokker

CYTOPLASM Testosterone DHEA 1. Blocks androgen binding to AR 2.

Impairs AR binding to DNA preventing modulation of gene expression Enzalutamide AR

11 Enzalutamide ( Xtandi ) Tweedelijns hormonale therapie Androgeenreceptor blokker Enzalutamide interfereert met de AR signalling pathway op 3 niveaus. CYTOPLASM Testosterone DHEA 1. Blocks androgen binding to AR 2. Prevents nuclear translocation of AR AR Enzalutamide 3. Impairs AR binding to DNA preventing modulation of gene expression Enzalutamide AR Enzalutamide NUCLEUS 1. Tran C et al. Science 2009;324:787-90; 2. Hu R et al. Expert Rev Endocrinol Metab 2010;5: AR: androgen receptor; DHEA: didehydroepiandrosterone

12 Enzalutamide: praktisch Wie: CRPC, asymptomatisch of mild symptomatisch Hoe? 4x1capsule per dag, tegelijk innemen Geen effect van voedsel Met of zonder steroïden Geen monitoring van lever of kalium CAVE: interactie met bepaalde medicatie vb coumarines Steeds LHRH therapie verder zetten

13 Enzalutamide Nevenwerkingen: Vermoeidheid Hoofdpijn Epilepsie Hoge bloeddruk -> BD controle

14 Denosumab ( Xgeva ) Botversterker Preventie van kanker gerelateerde botbeschadiging. Verminderen van botresorptie. Enkel bij CRPC patiënten met botmetastasen GEEN denosumab bij hormoongevoelige patiënten! Immature Osteoclast RANK Ligand RANK RANK Ligand heeft een essentiële rol in botresorptie. Activated Osteoclast Osteoblasts Adapted from Roodman D. N Engl J Med. 2004;350:1655.

15 RANK Ligand is een centrale mediator van de vicieuze cirkel van botafbraak in gemetastaseerde kanker. Metastatic tumor cells RANK Ligand RANK PTHrP, BMP, TGF-β, IGF, FGF, VEGF, ET1, WNT PDGF, BMPs TGF-β, IGFs FGFs Activated Osteoclast Osteoblasts Adapted from Roodman D. N EnglJ Med. 2004;350:1655.

PTHrP, BMP, TGF-β, IGF, FGF, VEGF, ET1, WNT

Denosumab PDGF, BMPs TGF-β, IGFs FGFs Osteoblast s

16 PTHrP, BMP, TGF-β, IGF, FGF, VEGF, ET1, WNT Denosumab kan de viscieuze cirkel van kanker geinduceerd botdestructie verstoren Metastastatic tumor cells Formatio n Inhibited RANK Ligand RANK Denosumab PDGF, BMPs TGF-β, IGFs FGFs Osteoblast s Apoptotic Osteoclas t Adapted from Roodman D. N Engl J Med. 2004;350:1655.

17 Denosumab: praktisch Denosumab: RANK ligand antilichaam XGeva: 1x/maand subcutane injectie (ambulant) CRPC patiënten met BotM+ Supportieve therapie

18 Denosumab: nevenwerkingen Nevenwerkingen Osteonecrosis of the jaw (ONJ) (kaak necrose) Hypocalciëmie Vermoeidheid Misselijkheid Hypofosfatemie

Risico gerelateerd aan cumulatieve blootstelling aan denosumab Slechte mondhygiëne en recente

19 Osteonecrosis of the jaw (ONJ) Wat is ONJ? Blootliggend kaakbeen dat niet goed geneest Hoe herkennen? Zwelling, pijn, dofheid, infectietekens Wie krijgt ONJ? Risico gerelateerd aan cumulatieve blootstelling aan denosumab Slechte mondhygiëne en recente ingrepen aan de tanden zoals extractie of implantaten Hoe behandelen? Behandeling met antibiotica en heelkunde Steeds tandnazicht voor opstarten denosumab

dubbele strengbreuken in het DNA celdood

20 Radium-223 ( Xofigo ) Alfa straler: korte werkingsafstand, maar hoge energie Werkt in op osteoblastische botm+ door te werken als Ca2+ mimeticum Maakt dubbele strengbreuken in het DNA celdood Onherstelbare dubbelstrengige DNA breuk 2-10 cell diameter range of alpha-particle Alfa partikel Radium-223 Perez et al. Principles and Practice of Radiation Oncology. 5th ed. Lippincott Williams & Wilkins; 2007.

Radium 223: praktisch Indicaties: CRPC patiënten met symptomatische bot+ Toediening: Maandelijkse injecties, 6 (dienst nucleaire geneeskunde)

21 Radium 223: praktisch Indicaties: CRPC patiënten met symptomatische bot+ Toediening: Maandelijkse injecties, 6 (dienst nucleaire geneeskunde) LHRH steeds verder Neveneffecten: Diarree Misselijkheid en/of braken Anemie Neutropenie Trombocytopenie Parker C et al. Proc ESMO 2012;Abstract 898PD.

22 Docetaxel ( Taxotere ) Chemotherapie: eerste lijns taxaan Normale celdeling microtubuli Taxanen: microtubuli stabilisatie Celdood

Docetaxel:praktisch Toediening IV in ziekenhuis via dienst medische oncologie ( poortkatheter ) Hormone sensitive ADT ADT + Docetaxel mcrpc symptomatic Docetaxel Indicatie en toediening

23 Docetaxel:praktisch Toediening IV in ziekenhuis via dienst medische oncologie ( poortkatheter ) Hormone sensitive ADT ADT + Docetaxel mcrpc symptomatic Docetaxel Indicatie en toediening Hormoongevoelige patiënten met metastasen (binnen de 12w na starten ADT) upfront 6 cycli, 3 wekelijks Symptomatische CRPC patiënten: Cycli afhankelijk van therapeutisch resultaat en tolerantie Eventueel tot 12 cycli, 3 wekelijks LHRH steeds verder

24 Docetaxel: praktisch

25 Docetaxel: nevenwerkingen AE (%) Docetaxel Graad 3-4 neutropenie 32 Vermoeidheid 53 Haaruitval 65 Diarree 32 Nagel toxiciteit 30 Neurosensorische toxiciteit 30 Smaakveranderingen 18 Stomatitis 20 Dyspnoe 18 Tranende ogen 10 Perifere oedemen 19 AE: adverse event Tannock IF et al. N Engl J Med 2004;351:

26 Take home message Gemetastaseerd prostaatca Belangrijk onderscheid: hormoonsensitief versus CRPC Eens gestart met ADT -> levenslang Medicatie voor CRPC: Tweedelijns hormonale therapie : abiraterone en enzalutamide Chemo: docetaxel, cabazitaxel Alfa straler: radium 223 Botversterkers: bisfosfonaten en denosumab

Vergelijkbare documenten

Prostaatkanker: Behandeling door oncoloog. Jarmo Hunting 11-04-2013

Prostaatkanker: Behandeling door oncoloog Jarmo Hunting 11-04-2013 Inhoud presentatie Inleiding Anti-hormonale therapie Chemotherapie Targeted therapy (TKI) Supportive care 1 Inleiding Gemetastaseerd prostaatcarcinoom