Wegenbeheerplan Gemeente Boxmeer

Transcriptie

1 Wegenbeheerplan Gemeente Boxmeer Meerjarenplanning Gemeente Boxmeer April 2016

2 Wegenbeheerplan gemeente Boxmeer Meerjarenplanning Gemeente Boxmeer April 2016 Colofon Opdrachtgever: Gemeente Boxmeer Postbus AL Boxmeer Projectleider Dhr. Udo van der Zanden Opdrachtnemer: Ingenieursbureau TBH BV Elleboogstraat 3a 5371 LL Ravenstein T F KVK Auteurs R. Koerts & R. Hoefnagel Datum vrijgave Mei 2016 Definitief 23_C 2014 Ingenieursbureau TBH, Ravenstein. ISO 9001 en VCA gecertificeerd Dit document is intellectueel eigendom van de opdrachtgever. i

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... ii 1. Inleiding Kwantiteit Kwantitatieve gegevens Jaar van aanleg Wegtype Kwaliteit Inspecties Inspectiecijfers Beoordeling kwaliteit verhardingen Kwaliteit per structuurelement Geluidsreducerende deklagen Financiële onderhoudsbehoefte Algemeen De uitgangspunten Basisplanning Budgetplanning Cyclische beheerkosten Conclusies / aanbevelingen Aanbevelingen Bijlage I Begrippenlijst... I Bijlage II Wegbeheersystematiek... II Bijlage III Onderhoudscycli... IV Bijlage IV Tabel Cyclische planning... VII ii

4 1. Inleiding Artikel 16 van de Wegenwet 1 verplicht wegbeheerders de hen toegewezen wegen in goede staat 2 te houden en verantwoord te beheren. Voor gemeenten is het daarom van belang om de kwaliteit en de onderhoudsbehoefte van het beheerareaal te bepalen. De doelstelling van deze rapportage is het inzichtelijk maken van de kwaliteit en onderhoudskosten van verhardingen in de gemeente Boxmeer conform de CROW 3 -systematiek. Door het uitvoeren van een Globale Visuele Inspectie wordt inzicht gegeven in de conditie van het gehele wegennet waarna door middel van het wegbeheersystemen Kikker en TBor de kwaliteit is bepaald. Voor de recente Globale Visuele Inspectie en voor het opstellen van de beheerrapportage is opdracht verleend aan ingenieursbureau TBH BV. De rapportage is opgesteld aan de hand van CROW publicatie 147 Wegbeheer Deze rapportage toetst de geïnspecteerde kwaliteit van wegverhardingen aan de richtlijnen en bepaalt met behulp van gedragsmodellen en waarschuwingsgrenzen de planjaren van onderhoud. Aan de hand van maatregelgroepen en maatregelen wordt een planning en begroting gegenereerd. In hoofdstuk twee wordt de kwantiteit (areaalgegevens) uiteengezet. Hierbij gaat het om vragen als: Wat heeft de gemeente in beheer en waar bestaat dit uit? In hoofdstuk drie wordt de kwaliteit (resultaten van de Globale Visuele Inspectie) van het wegenareaal gepresenteerd. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de vraag: hoe ligt het wegennet erbij en hoe is de verdeling: voldoende, matig en onvoldoende? De financiële resultaten van de planningen worden in hoofdstuk vier weergegeven. De conclusies en aanbevelingen zijn beschreven in hoofdstuk vijf. 1 De Wegenwet regelt het onderhoud van wegen, de toegankelijkheid van openbare wegen en bevat enkele verplichtingen voor de wegbeheerder. 2 In de Wegenwet wordt overigens niet nader gedefinieerd wat verstaan moet worden onder in goede staat houden. 3 Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek (CROW). Ingenieursbureau TBH blad 1 van 17

5 2. Kwantiteit In dit hoofdstuk worden de kwantitatieve gegevens van de wegen in de gemeente Boxmeer uiteengezet. De kwantitatieve gegevens beschrijven wat de gemeente in beheer heeft, de ouderdom van het beheerareaal en de hoeveelheid vierkante meters er van een bepaald wegtype aanwezig is Kwantitatieve gegevens De oppervlakten uit het wegbeheerbestand zijn bepaald vanuit de administratieve gegevens. Dit zijn de oppervlakten en lengtes als opgenomen in het beheerpakket. Uit het huidige wegbeheerbestand blijkt dat de totale in beheer zijnde administratieve rijbaanlengte van de gemeente Boxmeer ongeveer 626 kilometer bedraagt. Hiervan is 348 kilometer asfalt, 274 kilometer elementen en 4 kilometer betonverharding. Zie tabel 2.1 Tabel 2.1 Lengte in m 1 wegenareaal Boxmeer naar structuurelementen 4 en verhardingstype (2016) Gebied asfalt cementbeton elementen Eindtotaal beugen boxmeer buitengebied groeningen holthees maashees oeffelt overloon rijkevoort sambeek vierlingsbeek vortum mullum Eindtotaal Ingenieursbureau TBH blad 2 van 17

6 De gemeente Boxmeer heeft in totaal circa 2,7 miljoen vierkante meter aan wegenareaal in beheer, hiervan is circa 54 procent asfaltverharding en 32 procent elementenverharding en 14 procent overige verhardingen, waaronder cementbeton en half- en onverharde wegen. Zie tabel 2.2 Tabel 2.2 Oppervlakte in m 2 wegenareaal Boxmeer naar structuurelementen 5 en verhardingstype (2016) Gebied asfalt cementbeton elementen onverhard Eindtotaal Percentage beugen ,95% boxmeer ,40% buitengebied ,58% groeningen ,27% holthees ,69% maashees ,86% oeffelt ,92% overloon ,35% rijkevoort ,82% sambeek ,16% vierlingsbeek ,29% vortum mullum ,72% Eindtotaal Percentage 54,47% 0,65% 32,02% 12,86% 100,00% 100,00% Ingenieursbureau TBH blad 3 van 17

7 2.2. Jaar van aanleg In onderstaand histogram, figuur 2.3 jaar van aanleg, is de aanleg van wegvakonderdelen in vierkante meters gepresenteerd per periode van vijf jaar. Op deze wijze wordt inzicht verkregen in de opbouw van aanlegjaren van het gehele beheerareaal. Momenteel is 19 procent van de asfaltwegen ouder dan 60 jaar. Voor elementen geldt dat momenteel 39 procent ouder is dan 40 jaar. figuur 2.3 Jaar van aanleg Asfalt Elementen Overige Ingenieursbureau TBH blad 4 van 17

8 2.3. Wegtype Binnen het wegbeheer worden wegen ingedeeld in wegtypen. Dit zijn benamingen voor een weg met bepaalde kenmerken, die een aanduiding zijn voor de functie, het gebruik of het beheer van de weg. Tabel 2.4 Indeling wegtypes Wegtype Benaming Gebruiksfunctie 1 Hoofdwegennet Stadsautosnelweg en autoweg 2 Zwaar belaste weg Dit zijn provinciale wegen, industriewegen of vergelijkbare wegen welke zwaar worden belast. 3 Gemiddeld belaste weg Dit zijn drukke wegen in het buitengebied, industriewegen en de hoofdontsluitingswegen binnen de bebouwde kom. 4 Licht belaste weg Dit zijn rustige wegen in het buitengebied en buurtontsluitingswegen binnen de bebouwde kom. 5 Weg in woongebied Dit zijn alle woonstraten binnen de bebouwde kom, waaronder ook parkeerterreinen en inritten. 6 Weg in verblijfsgebied Dit zijn wegen binnen de kom die gesloten zijn voor gemotoriseerd verkeer, zoals winkelerven, pleinen en voetpaden. 7 Fietspaden Dit zijn alle aanliggende of vrij liggende fietspaden binnen en buiten de kom. In onderstaande tabel 2.5 is de percentuele verdeling van het wegenareaal naar wegtypen weergegeven. Tabel 2.5 Verdeling wegenareaal naar wegtypen in de gemeente Boxmeer Wegtype asfalt cementbeton elementen Eindtotaal Percentage gemiddeld belaste weg ,45% licht belaste weg ,28% weg in woongebied ,38% fietspaden ,89% Eindtotaal ,00% Percentage 62,51% 0,75% 36,74% 100,00% Ingenieursbureau TBH blad 5 van 17

9 3. Kwaliteit 3.1. Inspecties In dit hoofdstuk wordt de onderhoudstoestand van het beheerareaal uiteengezet. De kwalitatieve gegevens hebben betrekking op de vertaling van de inspectiegegevens. De hoofdstukken twee en drie zijn van belang voor het opstellen van een onderhoudsplanning en -begrotingen. Er is door de gemeenteraad geen beleid vastgesteld over kwaliteitsniveaus en beheerdoelen. Om tot een kwaliteitsbeoordeling te komen zijn alle wegvakonderdelen geïnspecteerd. In het najaar van 2015 is de conditie van de verhardingen in beeld gebracht door het uitvoeren van een Globale Visuele Inspectie. Dit betekent dat alle wegvakonderdelen bestaande uit asfalt, elementen en beton zijn beoordeeld op schades volgens CROW-publicatie 146 C. De belangrijkste schadebeelden zijn in onderstaande tabel weergegeven Tabel 3.1 Schadebeelden Schadegroep Schade Asfalt Elementen Textuur Rafeling - Vlakheid Dwarsonvlakheid Oneffenheden Dwarsonvlakheid Oneffenheden Samenhang Scheurvorming - Waterdichtheid - - Diverse Klein onderhoud 3.2. Inspectiecijfers Berm Afwatering Dwarsscheuren Dwarslassen Langslassen Gaten Berm Afwatering Gaten Tijdens de beoordeling wordt voor alle schadebeelden een schadebeoordeling de ernst van de schade gegeven, te weten: geen (G), lichte (L), matige (M) of ernstige (E) schade. Daarnaast wordt de omvang van de geconstateerde schade genoteerd in de cijfers 1 (= geringe), 2 (= enige) en 3 (= groot). De geïnspecteerde arealen wijken af van de in beheer zijnde oppervlakte zoals gepresenteerd in tabel 2.1. Dit verschil ontstaat omdat niet alle wegvakonderdelen worden geïnspecteerd. Dit is bijvoorbeeld het geval als er wegwerkzaamheden worden uitgevoerd ten tijde van de weginspectie of wanneer de situatie buiten niet overeenkomt met het inspectiebestand. Ingenieursbureau TBH blad 6 van 17

10 Tabel 3.2 Verdeling ernst van de schadebeelden in percentages (door afronding is de optelling niet altijd 100) Verharding Schadebeeld Wegtype Geen L1 L2 L3 M1 M2 M3 E1 E2 E3 Asfalt Rafeling 3 t/m 7 29,3% 39,4% 4,6% 3,4% 11,6% 4,1% 0,6% 4,6% 1,7% 0,6% Dwarsonvlakheid 1,2,3,6,7 92,2% 7,8% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 4,5 92,0% 4,3% 1,2% 0,4% 1,2% 0,6% 0,0% 0,3% 0,1% 0,0% Oneffenheid 1 t/m 6 98,2% 0,0% 0,0% 0,0% 1,6% 0,0% 0,0% 0,2% 0,0% 0,0% 7 90,6% 0,0% 0,0% 0,0% 7,5% 0,8% 0,0% 1,2% 0,0% 0,0% Scheurvorming 1,2,6 92,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 7,7% 0,0% 0,0% 3,4,5,7 74,6% 11,0% 2,2% 2,1% 3,2% 0,6% 0,0% 4,7% 1,1% 0,4% Randschade 1,2,6 100,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 3,4,5,7 68,1% 13,1% 2,9% 0,6% 5,6% 0,7% 0,2% 5,3% 2,0% 1,4% Elementen Dwarsonvlakheid 6,7 79,4% 8,6% 5,8% 6,1% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 2,3,4,5 79,5% 10,8% 4,9% 2,4% 1,7% 0,2% 0,0% 0,4% 0,1% 0,0% Oneffenheid 2,3,4,5,6 75,2% 0,0% 0,0% 0,0% 19,7% 0,4% 0,0% 4,6% 0,0% 0,0% 7 74,0% 0,0% 0,0% 0,0% 23,4% 0,0% 0,1% 2,6% 0,0% 0,0% Beton Oneffenheid 2 t/m 7 100,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Scheurvorming 2 t/m 7 100,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Voegvulling 2 t/m 7 100,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% In tabel 3.2 is de ernst-omvangcombinatie weergeven van de aangetroffen schadebeelden. Uit deze tabel valt op te maken dat rafeling en scheurvorming in ernstige vorm vaak voorkomt op asfaltverhardingen. Bij elementenverhardingen komen oneffenheden in ernstige vorm vaak voor. Aan de kleuren in de tabel zijn de richtlijnen te herleiden, zie hiervoor figuur 3.1. De in rood aangegeven vlakken hebben de richtlijn met meer dan één klasse overschreden, de oranje met één klasse en de gele vlakken liggen net voor de richtlijn, maar hebben wel de waarschuwingsgrens overschreden. De richtlijn 6 is bepalend voor het inplannen van het onderhoud Relatie Beoordeling ernst-omvangcombinatie kwaliteit met planperiode/-jaar verhardingen Figuur 3.1 Op basis van de inspectiegegevens is de kwaliteit van het wegenareaal bepaald. Zodra de richtlijn wordt overschreden dient er onderhoud plaats te vinden in de eerste twee planjaren. Wordt de richtlijn niet overschreden dan wordt op basis van gedragsmodellen en waarschuwingsgrenzen het planjaar van onderhoud bepaald. In de kwaliteitscatalogus van het CROW worden vijf verschillende schaalbalken beschreven die de kwaliteit van alle objecten van de openbare ruimte beschrijven. 6 Voor het inzien van de richtlijnen en waarschuwingsgrenzen van schade aan asfalt-, elementen- en cementbetonverhardingen zie CROW publicatie 147 Wegbeheer 2011, p Ingenieursbureau TBH blad 7 van 17

11 De schaalbalken variëren van zeer goed (A+) tot zeer slecht (D). De relatie met het wegbeheer wordt inzichtelijk gemaakt in figuur 3.2. In tabel 3.3 wordt de kwaliteit van verschillende verhardingssoorten gepresenteerd. Figuur 3.2 Relatie beeldkwaliteit (CROW-publicatie 288) en technische kwaliteit (CROW-publicatie 146/147) D Er is veel ernstige rafeling. De richtlijn van de CROW is met meer dan één klasse overschreden Ernst: > 50% per m 2 Omvang: > 50% per 500m 2 C Er is aanzienlijke rafeling. De richtlijn van de CROW is overschreden. Ernst: 20-50% per m 2 Omvang: % per 500m 2 B Er is enige rafeling. De waarschuwingsgrens is overschreden. Ernst: 20-50% per m 2 Omvang: 30-50% per 500m 2 A Er is lichte rafeling. Er is enige schade volgens de CROW. Ernst: 5-20% per m 2 Omvang: 5-30% per 500m 2 A+ Er is geen rafeling. Ernst: < 5% per m 2 Omvang: < 5% per 500m 2 Tabel 3.3 Kwaliteitsoverzicht verhardingen 2014 in relatie tot CROW-publicatie CROW kwaliteitscatalogus CROW 146/147 Wegbeheer A+ (zeer goed) Er is geen schade 2% 24% 0% 25% A (goed) Er is enige schade 47% 11% 0% 59% B (voldoende) De waarschuwingsgrens is overschreden 7% 0% 0% 7% C (matig) De richtlijn is overschreden (onderhoud binnen twee jaar noodzakelijk) 4% 0% 0% 4% D (te slecht) De richtlijn is meer dan een klasse overschreden (onderhoudsachterstand) 3% 2% 0% 5% Uit bovenstaande tabel blijkt dat het voldoende is gesteld met de kwaliteit van de verhardingen. In een normale verdeling bevindt zich 5 tot 10 procent van het areaal in slechte staat. In bovenstaande blijkt dat 9 procent van het beheerareaal de richtlijn heeft gepasseerd en binnen twee jaar groot onderhoud nodig is. Ten opzichte van 2014 is de kwaliteit van verhardingen flink verbeterd. In 2014 was circa 9 procent achterstallig, nu is dat teruggebracht naar zo n 5 procent. Het percentage wat zeer goed scoort is afgenomen van 42 procent in 2013 tot 25 procent in Asfalt Elementen Cementbeton Totaal Ingenieursbureau TBH blad 8 van 17

12 3.4. Kwaliteit per structuurelement In eerdere rapportages is een tabel weergegeven met de kwaliteit per structuurelement. In 2015 is een overstap gemaakt naar nieuwe beheersoftware. De structuurelementen zijn nog niet in de huidige beheersoftware opgenomen. Daardoor is het niet mogelijk om dezelfde tabel weer te geven. In de tabel op de volgende pagina is wel de kwaliteit van verhardingen per kern gepresenteerd. In de tabel is de kwaliteit van verhardingen gepresenteerd in verschillende structuurelementen. Op deze manier wordt een gebiedsgerichte aanpak mogelijk en wordt het duidelijk waar de knelpunten liggen. Vooral het Buitengebied scoort laag. Hier geldt dat ongeveer 10 procent van het asfalt achterstallig is. Asfalt in een aantal dorpskernen, zoals Groeningen, Overloon en Vortum Mullum scoort ook slecht. Hierbij dient opgemerkt te worden dat hier een relatief klein oppervlakte betreft. De kwaliteit over de gehele gemeente is bepaald op kwaliteitsniveau B Ingenieursbureau TBH blad 9 van 17

13 Tabel 3.4 Kwaliteit per kern in de gemeente Boxmeer (2015) Kwalititeit Gebied Verhardingstype Opp (m2) A+ A B C D Kwaliteit beugen asfalt ,20% 1,46% 1,96% 2,38% B cementbeton ,00% A+ elementen ,63% 26,62% 0,00% 0,00% 2,75% A Totaal beugen ,20% 76,79% 1,08% 1,46% 2,47% B boxmeer asfalt ,97% 90,27% 4,25% 0,18% 4,32% B cementbeton ,30% 43,70% A elementen ,87% 34,77% 0,03% 5,33% A Totaal boxmeer ,69% 51,90% 1,31% 0,08% 5,02% A buitengebied asfalt ,94% 76,51% 6,64% 3,00% 9,92% C cementbeton ,38% 36,62% A+ elementen ,62% 32,64% 0,03% 6,72% A Totaal buitengebied ,25% 74,04% 6,25% 2,83% 9,63% C groeningen asfalt ,10% 8,28% 14,62% D elementen ,33% 28,11% 8,55% A Totaal groeningen ,21% 66,11% 6,42% 0,00% 13,26% C holthees asfalt ,00% 0,00% A elementen ,14% 38,57% 0,29% A+ Totaal holthees ,36% 84,57% 0,07% A maashees asfalt ,33% 78,50% 6,82% 9,35% C elementen ,89% 40,27% 0,00% 0,84% A Totaal maashees ,08% 60,84% 3,67% 5,42% B oeffelt asfalt ,26% 84,35% 3,45% 3,81% 7,12% C cementbeton ,00% A elementen ,14% 37,63% 0,17% 8,06% B Totaal oeffelt ,84% 58,72% 1,40% 1,64% 7,40% B overloon asfalt ,25% 79,78% 2,05% 4,02% 13,90% D cementbeton ,00% A+ elementen ,16% 15,60% 0,03% 1,21% A+ Totaal overloon ,80% 45,29% 0,95% 1,87% 7,08% B rijkevoort asfalt ,73% 96,04% 2,23% B cementbeton ,00% A+ elementen ,75% 20,33% 3,92% A Totaal rijkevoort ,20% 54,65% 3,15% A sambeek asfalt ,05% 2,64% 2,31% B elementen ,00% 19,07% 3,93% A Totaal sambeek ,89% 63,58% 1,55% 2,98% A vierlingsbeek asfalt ,83% 89,90% 0,20% 1,47% 7,60% B elementen ,03% 32,55% 3,42% A Totaal vierlingsbeek ,16% 58,75% 0,09% 0,67% 5,33% B vortum mullum asfalt ,79% 3,05% 6,66% 12,50% D elementen ,17% 63,15% 18,68% C Totaal vortum mullum ,83% 77,12% 2,91% 6,35% 12,78% D Eindtotaal ,50% 63,06% 3,00% 1,56% 6,89% B Ingenieursbureau TBH blad 10 van 17

14 3.5. Geluidsreducerende deklagen In de Gemeente Boxmeer zijn de afgelopen jaren bij verschillende wegen geluidsreducerende deklagen aangebracht. De oudste deklagen bereiken nu het einde van de technische levensduur en voldoen deze mogelijk niet meer aan de gestelde geluidsreducerende norm. De gewenste onderhoudsmaatregel is het aanbrengen van een nieuwe (geluidsreducerende) deklaag. De kosten voor het aanbrengen van een nieuwe deklaag is hoger dan voor het aanbrengen van een normale deklaag. Deze kosten zijn nu nog niet meegenomen in de financiële planningen. Op dit moment zijn veel van deze wegen aan het rafelen. Doordat we twee zachte winters hebben gehad valt de schade nog mee. Er dient op korte termijn onderhoud te worden gepleegd. Om de rafeling tegen te gaan wordt een EAB aangebracht. Dit is echter een oplossing voor vijf tot maximaal negen jaar. Hier zal te zijner tijd extra investeringen voor moeten worden op genomen. Ingenieursbureau TBH blad 11 van 17

15 4. Financiële onderhoudsbehoefte 4.1. Algemeen Met behulp van het beheerpakket Kikker is de financiële onderhoudsbehoefte voor de periode bepaald. Op basis van de kwantitatieve en kwalitatieve gegevens worden de onderhoudsmaatregelen, inclusief de kosten, bepaald De uitgangspunten Bij het bepalen van het wegenonderhoud worden de volgende uitgangspunten gehanteerd: De meerjarenplanning houdt geen rekening met toekomstige areaaluitbreidingen. Het moment van uitvoeren wordt gepland op basis van de schade die de richtlijn benaderd of overschrijd. Bij vernieuwing van het verhardingsmateriaal wordt dezelfde materiaalsoort aangehouden. Er is geen rekening gehouden met externe invloeden als werkzaamheden aan kabels en leiding en klimatologische omstandigheden. De eenheidsprijzen voor de onderhoudswerkzaamheden zijn gebaseerd op de eenheidsprijzen die vermeld staan in het beheersysteem. In de eenheidsprijzen zijn ook de tijdelijke verkeersmaatregelen en de aannemerskosten, te weten: uitvoeringskosten, algemene bedrijfskosten en winst en risico, verwerkt. De eenheidsprijzen zijn exclusief BTW, voorbereiding, administratie en toezicht. Naast de bovengenoemde uitgangspunten wordt het onderhoud bepaald conform de CROW-systematiek. In bijlage II is deze systematiek in het kort uiteengezet. Ingenieursbureau TBH blad 12 van 17

16 DOEL VAN DE ONDERHOUDSSTRATEGIE Het doel van de gehele onderhoudsstrategie is om verhardingen in een redelijke tot goede onderhoudstoestand te brengen en te houden, dusdanig dat geen enkele verharding in een onderhoudstoestand onvoldoende verkeert of komt te verkeren. Hiermee worden onveilige verkeerssituaties vermeden en vindt er geen kapitaalsvernietiging plaats. Het is de taak van de wegbeheerder om de kwaliteit en veiligheid van de wegen te waarborgen, zodat de kans op ongelukken en aansprakelijkheid wordt beperkt. PRIORITEITEN Prioriteiten beginnen een rol te spelen vanaf het moment dat er, om wat voor reden dan ook, in de basisplanning binnen de planperiode wordt geschoven. Het stellen van prioriteiten bij het verschuiven wil zeggen dat het uitvoeren van onderhoud voor het ene wegvakonderdeel belangrijker is dan voor het andere Basisplanning In de basisplanning voor de planperiode wordt op basis van de huidige kwaliteit en binnen de technisch toelaatbare grenzen het onderhoud bepaald en gepland. Dit houdt in dat de planning en begroting worden gepland op basis van de technische noodzaak. In het beheerpakket Kikker worden meteen de opgelegde onderhoudsmaatregelen meegenomen in de basisplanning. Hierdoor ontstaat een eerste gemuteerde basisplanning. Op basis van de basisplanning is een maatregeltoets uitgevoerd. De maatregeltoets heeft als doel om maatregelen en planjaren van de basisplanning te controleren en indien nodig te corrigeren. De maatregeltoets is alleen van toepassing op onderhoud dat staat gepland over de eerste twee planningsjaren. Tabel 4.1 Overzicht kosten op basis van de basisplanning. Planjaar asfalt elementen Eindtotaal Eindtotaal Ingenieursbureau TBH blad 13 van 17

17 4.4. Budgetplanning In de budgetplanning worden onderhoudsmaatregelen verschoven als gevolg van het beschikbare budget. Wanneer het budget te laag is dan dienen onderhoudsmaatregelen verschoven te worden over de planjaren. Indien het onderhoud niet op het optimale moment wordt uitgevoerd dan wordt de zwaarte en omvang van de maatregel zwaarder en dus kostbaarder! Tabel 4.2 Budgetplanning met het beschikbare budget Planjaar asfalt elementen Eindtotaal Budget Eindtotaal Uit bovenstaande tabel 4.2 wordt duidelijk dat door het uitstellen van onderhoud dat de kosten van onderhoud met circa euro toenemen. Dit wordt veroorzaakt doordat de actuele achterstand momenteel 1,6 miljoen euro bedraagt (zie tabel 4.1 planjaar 2016) en het budget niet toereikend is om deze achterstand weg te werken. Op 9 procent van het beheerareaal dient binnen twee jaar groot onderhoud uitgevoerd te worden. Het uitstellen van asfaltonderhoud buiten deze planperiode van twee jaar betekent kapitaalsvernietiging (= verschil tussen tijdig en uitgesteld asfaltonderhoud). Uit bovenstaande tabellen blijkt dat de kapitaalsvernietiging circa euro bedraagt. Bij elementen treedt geen kapitaalsvernietiging op, maar neemt de omvang van de maatregel toe Cyclische beheerkosten Het benodigde budget voor de planperiode is gebaseerd op actuele kwaliteit. Voor de jaren na 2019 wordt gewerkt met beheerstrategieën, waarbij wordt uitgegaan dat het geplande onderhoud in wordt uitgevoerd. Een beheerstrategie beschrijft het onderhoud dat wordt verwacht in de periode tussen aanleg en rehabilitatie (opnieuw aanleggen) en geeft de daarbij horende kosten aan. In de beheerstrategie zijn de verschillende maatregelen gedefinieerd, die naar verwachting gedurende de levensduur van een constructie worden uitgevoerd. In tabel 4.4, zie de bijlage, wordt een onderbouwing gegeven van de gemiddelde jaarlijkse kostprijs voor verhardingen weergegeven. Dit gebeurt door onderhoudsmaatregelen vast te leggen in een cyclus. In tabel 4,3 wordt hiervan een voorbeeld gegeven. Ingenieursbureau TBH blad 14 van 17

18 De uitgangspunten voor de berekening zijn: het beheerareaal van de gemeente per wegtype. de ondergrond. een kwalitatief gemiddeld opgebouwd wegennet. geen achterstallig onderhoud. Inclusief algemene kosten, uitvoeringskosten, winst en risico (18%). exclusief Voorbereiding, Toezicht en Administratie (VAT). inclusief verkeersmaatregelen. Tabel 4.3 Voorbeeld berekening cyclische asfalt en elementen Gemiddeld belaste wegen asfalt Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 12 Dunne deklaag 7,00 22 Overlagen 18,40 32 Dunne deklaag 7,00 40 Rehabilitatie 52,12 Totaal exclusief rehabilitatie 32,40 Totaal inclusief rehabilitatie 84,52 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,81 Per jaar inclusief rehabilitatie 2,11 Fietspaden elementen Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 20 Plaatselijk hertegelen (30%) 3,76 32 Plaatselijk hertegelen (30%) 3,76 44 Plaatselijk hertegelen (30%) 3,76 54 Rehabilitatie 52,25 Totaal exclusief rehabilitatie 11,28 Totaal inclusief rehabilitatie 63,54 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,21 Per jaar inclusief rehabilitatie 1,18 In tabel 4.4, zie bijlage is uitgegaan van bedragen zonder rehabiliteren. De kosten voor het rehabiliteren van asfaltverhardingen zijn gemiddeld 52,12 euro per m 2 en voor elementverhardingen gemiddeld 49,35 euro per m 2. In 2016 is ongeveer 39% van de elementenverharding ( m2) ouder dan 40 jaar. De totaalkosten voor het vervangen van de elementen bij 48 jaar zal uitkomen op 16,5 miljoen euro. Voor de asfaltverhardingen geeft eenzelfde beeld: Ongeveer 19% van de asfaltverhardingen ( m2) heeft de technische levensduur van 60 jaar bereikt. De kosten voor het rehabiliteren komen daardoor uit op 14,5 miljoen euro. Ingenieursbureau TBH blad 15 van 17

19 Groot onderhoud Voor de lange termijn, 2020 en verder, is met behulp van de onderhoudscyclus het lange termijn budget voor groot onderhoud bepaald. Uit tabel 4.4 blijkt dat de jaarlijkse kosten voor groot onderhoud zijn bepaald op euro Klein onderhoud Tijdens het uitvoeren van de Globale Visuele Inspectie is het klein onderhoud grafisch opgenomen. Klein onderhoud bevat alle schades die ernstig zijn, maar waarvan de omvang te gering is om als schade te noteren. De gemeente heeft geen apart budget voor het uitvoeren van klein onderhoud. Ingenieursbureau TBH adviseert de gemeente om een apart budget voor klein onderhoud vrij te maken. Het budget klein onderhoud is bedoeld om schades te herstellen en zo de veiligheid en het comfort van de weggebruiker te waarborgen. De gemeente heeft een lijst met een tekening ontvangen waarin de locatie, schade, omvang en materiaalsoort van het klein onderhoud staat aangegeven. Als er te weinig geld beschikbaar is voor groot onderhoud heeft dit direct effect op het klein onderhoud. Het benodigde budget klein onderhoud wordt bepaald door een percentage te nemen van het cyclusbedrag groot onderhoud. Het percentage verschilt per wegtype en verhardingstype. Op basis van tabel 4.4 blijkt dat jaarlijkse kosten van klein onderhoud zijn bepaald op euro. Personeelskosten zijn hierin niet opgenomen. Ingenieursbureau TBH blad 16 van 17

20 2016.C_33 Wegenbeheerplan gemeente Boxmeer DEFINTIEF - 5. Conclusies / aanbevelingen De gemeente Boxmeer heeft in totaal circa 2,7 miljoen vierkante meter aan wegenareaal in beheer, hiervan is circa 54 procent asfaltverharding en 32 procent elementenverharding en 14 procent half- en onverhard. Het grootste deel hiervan (circa 42 procent) ligt in buitengebied. Het wegenareaal in de gemeente Boxmeer verkeert, zoals de weginspectie aantoont, in een voldoende staat. Ongeveer 9 procent van het areaal heeft momenteel de richtlijn overschreden en heeft onvoldoende kwaliteit. De actuele achterstand, ook wel achterstallig onderhoud genoemd, bedraagt 5 procent. Het algemene onderhoudsniveau van de verhardingen conform de kwaliteitscatalogus is B. Ten opzichte van 2014 is de kwaliteit van verhardingen gemiddeld verbeterd. In 2014 was circa 9 procent achterstallig, nu is dat teruggebracht naar zo n 5 procent. Het percentage wat zeer goed scoort is afgenomen van 42 procent in 2013 tot 25 procent in 2015 Om de kwaliteit van het wegennet conform de methodiek weer op het juiste niveau te krijgen is het uitvoeren van de onderhoudsplanning noodzakelijk. Voor de periode is circa 5.1 miljoen euro nodig. De gemiddelde kosten voor 2020 en verder cyclisch - bedraagt euro per jaar voor groot onderhoud. Dit is exclusief de rehabilitatie van de wegen aan het einde van de technische levensduur. Ingenieursbureau TBH blad 17 van 17

21 2016.C_33 Wegenbeheerplan gemeente Boxmeer DEFINTIEF Aanbevelingen Het huidige budget voor groot onderhoud wegen te handhaven. Uitgaande dat voor het klein budget inmiddels een apart budget beschikbaar is kan het geplande onderhoud in de periode uit gevoerd worden. De gemeente dient wel rekening te houden met een kapitaalvernietiging van ongeveer euro door het verschuiven van onderhoud binnen de periode. Het budget voor het klein onderhoud te verhogen naar euro per jaar. Een inventarisatie uit te voeren op de kwaliteit van de geluidsreducerende deklagen. Nader te onderzoeken wat de kosten voor de komende jaren zijn voor het uitvoeren van groot onderhoud aan deze deklagen. N621, de oude provinciale weg, waar het schadebeeld veel dwarsscheuren vertoont. De fundering van deze weg bestaat uit betonplaten. Deze betonplaten zijn in het verleden onvoldoende gebeukt waardoor er scheurvorming ontstaat. Hier dient nader onderzoek te worden gedaan voor de mogelijke oplossingen. De komende jaren dient rekening gehouden te worden met het bereiken van de technische levensduur van de diverse wegen. De kosten voor het rehabiliteren van deze wegen zijn dusdanig hoog dat er extra investeringen nodig zijn. Ingenieursbureau TBH blad 18 van 17

22 Bijlage I Begroting Beheergegevens CROW Begrippenlijst De jaarlijkse onderhoudskosten behorend bij een onderhoudsplanning. Verzamelde gegevens (zowel t.a.v. kwantiteit als kwaliteit) van een verhardingsfunctie (rijbaan, voetpad, et cetera). Stichting Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek (Galvanistraat 1, Ede, Postbus 37, Postcode 6710 BA EDE). De methodiek van rationeel wegbeheer is beschreven in Publicatie 147: 'RATIONEEL WEGBEHEER'. Deze publicatie bestaat uit de volgende delen: A. Toelichting op de handleiding; B. Handleiding; C. Schadecatalogus: VISUELE INSPECTIE. Gedragsmodel Groot onderhoud Inspectiegegevens Kwaliteitsnorm Norm Rafeling Reconstructie Rehabilitatie Schadebeeld Voorspellingsmodel waarin het kwaliteitsverloop van een schadebeeld in de tijd wordt beschreven. Onder groot onderhoud vallen de onderhoudsmaatregelen die periodiek worden uitgevoerd. De maatregelen betreffen het tegengaan van structurele achteruitgang van de kwaliteit van de verharding en het handhaven van de oppervlakte eigenschappen op een acceptabel niveau. Groot onderhoud wordt planmatig op gesteld. Gegevens waarmee de kwaliteit van het object beschreven wordt. Objectieve maat voor kwaliteit, absoluut (bijvoorbeeld: maximaal 2 stuks hondenpoep per 100 strekkende meter ) dan wel relatief (bijvoorbeeld: minder dan 5% van de palen in een damwand wijkt in lijn af van de rest ). Waarde die een wegkenmerk tenminste moet hebben om de kwaliteit (en daarmee de veiligheid en het rijcomfort) van de weg niet in gevaar te laten komen. Schadebeeld vallende onder de schadegroep textuur dat het verdwijnen van mineraal aggregaat (grind, zand, steenslag) uit het verhardingsoppervlak van asfaltverhardingen beschrijft. Een reconstructie is een wijziging in de constructie (ten behoeve van het verbeteren van de draagkracht van de weg). Rehabilitatie is een maatregel die getroffen moet worden als een weg aan het einde van zijn levensduur is. Het betreft hier dus een totale vervanging van de constructie. Bepaalde zichtbare, typerende vorm waarin schade aan een verharding aan de dag treedt. Ingenieursbureau TBH blad I van VI

23 Bijlage II Wegbeheersystematiek Aan het eind van de jaren 1970 zijn de eerste stappen naar een landelijke wegbeheersystematiek gemaakt. In de jaren 1980 kwam een eerste publicatie van het CROW over een landelijke normering van het wegbeheer. Op basis van deze systematiek is het eerste geautomatiseerde wegbeheersysteem ontwikkeld en zijn de diverse wegbeheerders - provincies, waterschappen en gemeenten - gaan werken met de systematiek en de geautomatiseerde wegbeheersystemen. De belangrijkste reden om gebruik te maken van deze systematiek is dat de wegbeheerders te maken kregen met onder andere grootschalige uitbreidingen van het beheerareaal, bezuinigingen en vragen vanuit de politiek. In de jaren 1990 hadden de meeste wegbeheerders de beschikking over een wegbeheersysteem en kwam op basis van ervaring behoefte aan aanpassing van de landelijk erkende CROW-systematiek. Hierop zijn door het CROW diverse werkgroepen opgericht en is de wegbeheermethodiek vernieuwd. De vernieuwde wegbeheermethodiek is begin 2002 geïntroduceerd en in 2005 en 2011 geactualiseerd. De hoofdonderdelen van de systematiek zijn weergegeven in onderstaande figuur. Figuur II.5.1 Wegbeheerproces Gegevensbestand Kwantitatieve gegevens Geografische informatie Wegvakken Wegvakkenonderdelen Oppervlakten Verhardingssoortten Kwalitatieve gegevens Globale visuele inspectie Basisplanning [1-5 jaar] Richtlinen CROW Gedragsmodellen Waarschuwinggrenzen Eenheidsprijzen Maatregeltoets Budgetplanning Beschikbaar budget Prioritering Beheerkosten lange termijn [> 5 jaar] Streefkwaliteit Onderhoudscycli Presentatie resultaten Wegbeheerrapportage Presentatietekeningen Systematiek Ingenieursbureau TBH blad II van VI

24 De systematiek is opgezet om antwoord te geven op vragen vanuit de politiek of de maatschappij. Dit betekent dat de wegbeheerder vragen, zoals; Wat beheer ik?, Hoe is de complete toestand van het beheerareaal?, Wat zijn de kosten voor verantwoord beheer?, Wanneer wordt onderhoud uitgevoerd? moet kunnen beantwoorden. Om schematisch weer te geven hoe de relatie is tussen alle noodzakelijke gegevens binnen de systematiek zijn figuur II.3 Relatie wegbeheergegevens tot en met het eindresultaat globaal weergegeven. Figuur II.3 Relatie beheergegevens tot het eindresultaat BEHEERGEGEVENS Kwantiteit (vaste gegevens) Kwaliteit (variabele - en inspectiegegevens) ONDERHOUDSSTRATEGIE CROW- Publicatie 288 Ervaringen wegbeheerder Eenheidsprijzen OPSTELLEN PLANNING Toetsing aan kwalificatie van schades RESULTATEN Maatregelentoets gepland onderhoud (1-2 jaar) Alternatieven bij beschikbaar budget De planning evenals de resultaten vormen de basis voor het beheer en onderhoud van de gemeentelijke verhardingen. De beheergegevens kunnen zoals aangegeven dienen voor het opstellen van jaarlijks onderhoudsprogramma, meerjaren onderhoudsplanning, beleid en strategische beheer. Ingenieursbureau TBH blad III van VI

25 Bijlage III Onderhoudscycli Gemiddeld belaste wegen asfalt Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 12 Dunne deklaag 7,00 22 Overlagen 18,40 32 Dunne deklaag 7,00 40 Rehabilitatie 52,12 Totaal exclusief rehabilitatie 32,40 Totaal inclusief rehabilitatie 84,52 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,81 Per jaar inclusief rehabilitatie 2,11 Licht belaste wegen asfalt Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 16 Oppervlakte behandeling 2,72 26 Overlagen 18,40 40 Oppervlakte behandeling 2,72 50 Rehabilitatie 52,12 Totaal exclusief rehabilitatie 23,85 Totaal inclusief rehabilitatie 75,97 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,48 Per jaar inclusief rehabilitatie 1,52 Wegen in woongebied asfalt Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 16 Oppervlakte behandeling 2,72 28 Vervangen deklaag (incl. Frezen) 20,54 42 Dunne deklaag 2,72 54 Rehabilitatie 52,12 Totaal exclusief rehabilitatie 25,98 Totaal inclusief rehabilitatie 78,11 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,48 Per jaar inclusief rehabilitatie 1,45 Wegen in verblijfsgebied asfalt Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 16 Oppervlakte behandeling 2,72 24 Vervangen deklaag (incl. Frezen) 20,54 36 Oppervlakte behandeling 2,72 48 Rehabilitatie 40,28 Totaal exclusief rehabilitatie 25,98 Totaal inclusief rehabilitatie 66,26 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,54 Per jaar inclusief rehabilitatie 1,38 Ingenieursbureau TBH blad IV van VI

26 Fietspaden asfalt Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 16 Oppervlakte behandeling 2,72 24 Vervangen deklaag (incl. Frezen) 18,40 34 Oppervlakte behandeling 2,72 44 Vervangen deklaag (incl. Frezen) 20,54 54 Oppervlakte behandeling 2,72 62 Rehabilitatie 40,28 Totaal exclusief rehabilitatie 47,11 Totaal inclusief rehabilitatie 87,38 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,76 Per jaar inclusief rehabilitatie 1,41 Gemiddeld belaste wegen elementen Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 16 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 24 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 32 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 40 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 46 Rehabilitatie 49,35 Totaal exclusief rehabilitatie 24,90 Totaal inclusief rehabilitatie 74,26 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,54 Per jaar inclusief rehabilitatie 1,61 Licht belaste wegen elementen Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 18 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 28 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 38 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 48 Rehabilitatie 49,35 Totaal exclusief rehabilitatie 18,68 Totaal inclusief rehabilitatie 68,03 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,39 Per jaar inclusief rehabilitatie 1,42 Wegen in woongebied elementen Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 24 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 36 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 48 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 60 Rehabilitatie 49,35 Totaal exclusief rehabilitatie 18,68 Totaal inclusief rehabilitatie 68,03 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,31 Per jaar inclusief rehabilitatie 1,13 Ingenieursbureau TBH blad V van VI

27 Wegen in verblijfsgebied elementen Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 20 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 30 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 40 Herstraten betonstraatstenen (30%) 6,23 52 Rehabilitatie 49,35 Totaal exclusief rehabilitatie 18,68 Totaal inclusief rehabilitatie 68,03 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,36 Per jaar inclusief rehabilitatie 1,31 Fietspaden elementen Jaar van onderhoud Onderhoudsmaatregel Prijs per m² 20 Plaatselijk hertegelen (30%) 3,76 32 Plaatselijk hertegelen (30%) 3,76 44 Plaatselijk hertegelen (30%) 3,76 54 Rehabilitatie 52,25 Totaal exclusief rehabilitatie 11,28 Totaal inclusief rehabilitatie 63,54 Per jaar exclusief rehabilitatie 0,21 Per jaar inclusief rehabilitatie 1,18 Ingenieursbureau TBH blad VI van VI

28 Bijlage IV Tabel Cyclische planning Ingenieursbureau TBH blad VII van VI