INHOUD HOOFDSTUK 1. IS DE VZW ONDERWORPEN AAN DE DIRECTE BELASTINGEN?... 1

Transcriptie

1 Book.book Page vii Thursday, March 15, :27 PM INHOUD VOORWOORD v AFKORTINGEN xxvii HOOFDSTUK 1. IS DE VZW ONDERWORPEN AAN DE DIRECTE BELASTINGEN? HOOFDSTUK 2. DE RECHTSONZEKERHEID TUSSEN VEN.B. EN RPB VOOR VZW S ROLAND VAN HECKE Algemeen Artikel 1 1 WIB Artikel 2 2 WIB Artikel 220, 3 WIB Het begrip geen onderneming exploiteren Wat bedoelt men met exploitatie? Onechte vzw s en/of schijn-vzw s Onechte vzw s Schijn-vzw s Verrichtingen van winstgevende aard Conclusie inzake artikel 220 WIB Verrichtingen van niet-winstgevende aard Alleenstaande of uitzonderlijke verrichtingen Verrichtingen die bestaan uit het beleggen van fondsen in het kader van hun statutaire opdracht Beleggen van fondsen Ingezameld in het kader van de statutaire opdracht Bijkomstige activiteiten die niet volgens nijverheids-, handels- of landbouwmethoden worden gevoerd Het begrip Bijkomstig Kwantitatief criterium Kwalitatief criterium Betekenis van het woord of, dat beide zinsdelen met elkaar verbindt vii

2 Book.book Page viii Thursday, March 15, :27 PM Praktijkboek vzw s en directe belastingen Het begrip winstoogmerk Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap (PWA) en dienstencheques Rechtspraak rond de problematiek RPB en Ven.B Verdeling van het nettoactief onder de leden in geval van vereffening Onregelmatige boekhouding Geneesheren-vzw Exploitatie autocircuit Exploitatie kliniek/ziekenhuis Spraaktherapie Beroepsvereniging/belangenvereniging Verzekering tegen brandrisico s Exploitatie cafetaria Paarden Voetbalclub Medisch tijdschrift Drugscentrum Ex-delinquentencentrum Bijkomstige bedrijvigheid Medische, psychologische en juridische consultaties Vzw-Studiecentrum Fitnesscentrum Reprografie Parochiehuis Niet-openbare radio Rusthuis Wereldwinkel Exploitatie van een vakantiecentrum Aannemen van weddenschappen Sociaal toerisme De omschakeling van rechtspersonenbelasting naar de vennootschapsbelasting HOOFDSTUK 3. RECHTSPERSONENBELASTING GUY POPPE Algemeen Onroerende inkomsten viii

3 Book.book Page ix Thursday, March 15, :27 PM Inhoud De Vzw-wet en onroerend goed Begrip onroerende inkomsten Het kadastraal inkomen en de onroerende voorheffing Belgische onroerende inkomsten Niet-verhuurde onroerende goederen Verhuurde onroerende goederen in België Overzicht De vzw verhuurt aan een natuurlijke persoon die het onroerende goed geheel noch gedeeltelijk gebruikt voor het uitoefenen van een beroepswerkzaamheid De vzw verhuurt onroerende goederen die overeenkomstig de pachtwetgeving worden verhuurd en die door de huurder voor land- en tuinbouw worden gebruikt De vzw verhuurt aan een natuurlijke persoon die het onroerende goed geheel of gedeeltelijk gebruikt voor het uitoefenen van een beroepswerkzaamheid, of aan een vennootschap of andere vzw De vzw verhuurt onroerende goederen waarbij de huurder geen winstoogmerk nastreeft en de onroerende goederen aangewend worden voor één van de bestemmingen zoals bedoeld in artikel 12 1 WIB De verhuur aan een vzw Vergoedingen verkregen bij vestiging of overdracht van een recht van opstal, erfpacht of soortgelijke rechten Buitenlandse onroerende inkomsten Vrijgestelde inkomsten Vrijstelling wegens ideële bestemming Eerste hypothese: de vzw gebruikt het onroerend goed voor eigen doeleinden ix

4 Book.book Page x Thursday, March 15, :27 PM Praktijkboek vzw s en directe belastingen Tweede hypothese: een vzw stelt het onroerend goed ter beschikking van een andere vzw Vrijstelling inzake erfpacht en opstalvergoedingen Aftrekbare kosten Tarieven Niet-verhuurde onroerende goederen Verhuurde Belgische onroerende goederen Verhuurde buitenlandse onroerende goederen Vergoedingen uit erfpacht, opstal of soortgelijke rechten Roerende inkomsten Algemeen Belastbare Belgische roerende inkomsten Dividenden Interesten Begrip interesten Al dan niet vastrentende effecten Niet door effecten vertegenwoordigde leningen en schuldvorderingen Gelddeposito s Afstand van een som geld Recht van gebruik van gebouwde onroerende goederen Belastbare buitenlandse roerende inkomsten Vrijgestelde inkomsten Terugbetaling van maatschappelijk kapitaal Dividenden Interesten Aftrekbare kosten Tarieven Diverse Inkomsten Overzicht van de belastbare inkomsten De inkomsten van verhuring en onderverhuring Begrip Belastbare grondslag en tarief Loten van effecten Opbrengsten uit verhuring van jacht-, vis- of vogelvangst Meerwaarden op bepaalde ongebouwde onroerende goederen in de zin van artikel 90, 8 WIB Principes van belastbaarheid x

5 Book.book Page xi Thursday, March 15, :27 PM Inhoud Niet-belastbare meerwaarden Belastbare grondslag en tarief Meerwaarde naar aanleiding van de overdracht van een belangrijke deelneming in de zin van artikel 90, 9 WIB Belastbare handelingen Belastingvrije handelingen Belastbare grondslag en tarief Meerwaarden op gebouwde onroerende goederen in de zin van artikel 90, 10 WIB Belastbare handelingen Belastingvrije handelingen Belastbare grondslag en tarief Bij combinatie grond en gebouw Niet behoorlijke middels fiches verantwoorde kosten Bepaalde werkgeversbijdragen HOOFDSTUK 4. VENNOOTSCHAPSBELASTING GUY POPPE Algemeen Het winstbegrip in de vennootschapsbelasting (art. 24 WIB 92) Algemeen De meerwaardeleer Algemeen Niet-uitgedrukte en niet-verwezenlijkte meerwaarden Uitgedrukte, niet-verwezenlijkte meeerwaarden Verwezenlijkte meerwaarden Belastbare vrijwillig verwezenlijkte meerwaarden Vrijwillig verwezenlijkte meerwaarden Gedwongen meerwaarden Onaantastbaarheidsvoorwaarde beginsel Schematisch overzicht in aanslagjaar Vrijwillig verwezenlijkte meerwaarden Gedwongen meerwaarden Vrijgestelde inkomsten Voorziening voor risico s en lasten Wat de aard van de lasten betreft Wat de voorziening betreft Toepassingsvallen uit de rechtspraak xi

6 Book.book Page xii Thursday, March 15, :27 PM Praktijkboek vzw s en directe belastingen Voorziening tot dekking van het risico in het kader van de tienjaarlijkse aansprakelijkheid in de bouwsector Provisie voor ontslagvergoedingen Voorzieningen aangelegd wegens verplichtingen voortvloeiend uit brugpensioenen Voorziening voor waarschijnlijke verliezen ingevolge het verlies van een verkooprecht Voorziening voor waarschijnlijk lasten: verhuiskosten Voorziening voor pensioenen voor bestuurders Voorziening voor nog niet ingekohierde taksen Voorziening voor reclame en prospectiekosten Voorzieningen voor milieuproblemen Voorziening voor vakantiegeld Waardevermindering voor waarschijnlijke verliezen op handelsvorderingen Vrijstellingsvoorwaarden Het definitieve karakter van een oninvorderbare vordering Inkomstenbelastingen Inzake btw Giften Vrijstelling voor bijkomend personeel voor wetenschappelijk onderzoek en uitvoer Vrijstelling voor extra personeel Gereserveerde winsten van erkende inschakelingsbedrijven Terugbetaling van inkomstenbelastingen Definitief belaste inkomsten Welke inkomsten komen in aanmerking voor een DBI-aftrek? Berekeningsgrondslag van de DBI Toepassingsvoorwaarden Minimale omvang van de deelneming Minimum bezitsduur als financiële vaste activa Uitsluitingspercentage van de DBI xii

7 Book.book Page xiii Thursday, March 15, :27 PM Inhoud Antimisbruikbepalingen Investeringsreserve Algemeen Voorwaarden voor het behoud van de belastingvrijstelling Investeringsaftrek Belastingaftrek voor risicokapitaal of notionele interest Aftrekbare kosten en lasten Voorwaarden inzake aftrekbaarheid als beroepskosten De vrijgevigheden Kosten m.b.t onroerende goederen Huurgelden en huurlasten Huurwaarborg Gedeeltelijke aanwending van een onroerend goed Herkwalificatie van onroerende inkomsten in beroepsinkomsten Erfpachtvergoeding Vooruitbetaalde vergoedingen i.v.m. zakelijke rechten op onroerende goederen Vergoeding voor overname van een handelshuurceel Huisvestingskosten Interesten Bezoldigingen van werknemers Bezoldigingen van bedrijfsleiders Pensioenbijdragen Commissies en erelonen betaald aan derden Principe Het opmaken van de fiches Algemeen Voor welke vergoedingen? Uitzonderingen Vergoedingen betaald aan nietinwoners Afschrijvingen Beginsel Afschrijfbare bestanddelen Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Materiële vaste activa xiii

8 Book.book Page xiv Thursday, March 15, :27 PM Praktijkboek vzw s en directe belastingen Afschrijvingswaarde Aanvang van de afschrijvingen Afschrijvingsregels Lineaire afschrijvingen Degressieve afschrijvingen Afschrijvingsexcedenten Publiciteitskosten Kosten en inzake promotiecampagnes Sponsoringkosten Demonstratiemateriaal Diefstal of vernieling van beroepsmatig aangewende activabestanddelen Niet-aftrekbare beroepskosten (verworpen uitgaven) Algemeen Niet-aftrekbare belastingen Niet-aftrekbare federale belastingen Belastingverhogingen Nalatigheidsinteresten Niet-aftrekbare gewest- en gemeenschapsbelastingen Als beroepskosten aftrekbare belastingen Geldboeten, verbeurdverklaringen en straffen Niet-aftrekbare autokosten Krachtlijnen Welke wagens vallen niet onder de aftrekbeperking? Welke kosten beoogt de wetgever? Niet-bedoelde autokosten Brandstofkosten Afschrijving op mobilofoons, inclusief installatiekosten Financieringskosten m.b.t. leasingovereenkomsten Financieringskosten van huurovereenkomsten (renting) Kosten met betrekking tot parkeerplaatsen voor cliënteel Doorgerekende autokosten xiv

9 Book.book Page xv Thursday, March 15, :27 PM Inhoud Aan derden terugbetaalde autokosten waarvan de voordelen van alle aard als belastbare bezoldiging op de loonfiche verschijnen Aan derden terugbetaalde autokosten Vergoeding op grond van werkelijke facturen Forfaitaire kilometervergoeding Meer- en minderwaarden Niet-aftrekbare restaurantkosten voor relatiegeschenken Beginsel Begrip restaurantkosten Uitzonderingen op de aftrekbeperking inzake restaurantkosten Restaurantkosten voor vertegenwoordigers in de voeding Restaurantkosten die als voordeel van alle aard worden belast bij de genieter Restaurantkosten die kwalificeren als sociale voordelen Bijzonder geval: doorgerekende restaurantkosten Afschaffing van een aantal vroeger geldende Administratieve toleranties Buitenlandse restaurantkosten Restaurantkosten begrepen in een hotelrekening Restaurantkosten bij seminaries en colloquia Kosten van een restaurant binnen de onderneming voorbehouden voor kaderleden of zakenrelaties Receptiekosten Principe Uitgaven die als receptiekosten worden aangemerkt Uitzonderingen Terugbetaling van kosten Relatiegeschenken Krachtlijnen xv

10 Book.book Page xvi Thursday, March 15, :27 PM Praktijkboek vzw s en directe belastingen Bedoelde uitgaven Onderscheid tussen relatiegeschenken en publiciteitsvoorwerpen Reclameartikelen Handelsstalen Terugbetaling van kosten Niet-aftrekbare pensioenen en pensoenbijdragen Voorwaarden m.b.t. de contractuele bepalingen Voorwaarden m.b.t. de bezoldiging Overdreven interesten Algemene beperking Begrip markrente Tijdstip van beoordeling Bewijslast Onbeperkt aftrekbare interesten Kosten voor niet-specifieke beroepskledij Beginsel Wat omhelst het begrip specifieke beroepskledij? Toepassingssfeer van het aftrekverbod Uitzondering Abnormale en goedgunstige voordelen Juridische grondslag Het begrip abnormaal en goedgunstige voordelen Abnormale en goedgunstige voordelen verleend aan Belgische of buitenlandse natuurlijke personen of rechtspersonen Geen verrekening op andere bestanddelen Geen afrek van verliezen van abnormale en goedgunstige voordelen Sociale voordelen Begrip sociaal voordeel Belastingregime: algemene regels Sociale voordelen die in het geheel niet aftrekbaar zijn als beroepskosten Overzicht Maaltijd- en restaurantcheques Sociale voordelen die integraal aftrekbare beroepskosten zijn xvi

11 Book.book Page xvii Thursday, March 15, :27 PM Inhoud Sociale voordelen die ten dele aftrekbaar zijn als beroepskosten Liberaliteiten Minderwaarden en waardeverminderingen op aandelen Krachtlijnen Uitzonderingen Bij volledige verdeling van het maatschappelijk vermogen Beleggingsvennootschappen Inkoop van eigen aandelen Terugname van waardeverminderingen op aandelen Hoe wordt de minderwaarde bepaald? Onredelijke beroepskosten Uitgaven met betwist beroepskarakter Beroepsverliezen Van fiscaal resultaat naar belastbare grondslag in de vennootschapsbelasting Eerste bewerking Tweede bewerking Derde bewerking Vierde bewerking Vijfde bewerking Zesde bewerking Zevende bewerking Tarieven vennootschapsbelasting en belastingberekening Basistarief Verlaagd opklimmend tarief Algemeen Van het verlaagde tarief uitgesloten vennootschappen Overzicht Geen financiële vennootschap zijn Voorwaarde inzake het aandeelhouderschap Voorwaarde inzake de beperking op de uit te keren winst Voorwaarde inzake minimale bezoldiging aan ten minste één bedrijfsleider xvii

12 Book.book Page xviii Thursday, March 15, :27 PM Praktijkboek vzw s en directe belastingen Het belang van het verlaagde opklimmende tarief Belastingkrediet Investeringsreserve Vrijstelling vermeerdering wegens onvoldoende voorafbetalingen Verhoogd tarief voor de belastingaftrek eigen vermogen Vermeerdering en vermindering van belastingen Bijzondere aanslag op niet bewezen laten en uitgaven Verrekenbare bestanddelen Roerende voorheffing op de ontvangen inkomsten van roerende goederen Forfaitair gedeelte van buitenlandse belasting Voorafbetalingen Belastingkrediet HOOFDSTUK 5. ENKELE TOPICS EN AANDACHTSPUNTEN VOOR VZW S ROLAND VAN HECKE Periodiciteit van de RPB-aangifte Betalen van vergoedingen aan personen die een prestatie hebben geleverd aan de vzw Betalen van vergoedingen via het stelsel van het vrijwilligerswerk Algemeen Dubbele maximumgrens Nominatieve lijst Afzonderlijke regeling voor sommige categorieën Belangrijke opmerking Betalen van kilometervergoedingen Gebruik van een firmawagen of bedrijfsvoertuig Kosteloos gebruik van computer en internetaansluiting Kosteloos gebruik van gsm Georganiseerd gemeenschappelijk vervoer Betalen van voorschotten Het fiscale statuut van bestuurders van een vzw xviii

13 Book.book Page xix Thursday, March 15, :27 PM Inhoud HOOFDSTUK 6. GIFTEN, SCHENKINGEN EN LEGATEN ROLAND VAN HECKE Giften gedaan aan instellingen die voor de schenker fiscaal aftrekbaar zijn Wettelijk kader Voorwaarden om fiscaal aftrekbare giften te mogen ontvangen Voorwaarden die gelden voor alle instellingen Specifieke voorwaarden Instellingen voor wetenschappelijk onderzoek Culturele instellingen Instellingen die de oorlogsslachtoffers, de mindervaliden, de bejaarden, de beschermde minderjarigen of de behoeftigen bijstaan Instellingen voor hulpverlening aan slachtoffers van erkende rampen Instellingen die zich bezighouden met het natuurbehoud of de bescherming van het leefmilieu Instellingen die het behoud of de zorg van monumenten en landschappen ten doel hebben Vzw s waarvan het doel erin bestaat dierenasielen te beheren Instellingen die duurzame ontwikkeling ten doel hebben Instellingen voor hulpverlening aan ontwikkelingslanden Instellingen die hulp verlenen aan slachtoffers van heel grote industriële ongevallen Procedure voor het indienen van de aanvraag Bestemming Termijn Samenstelling van het dossier Opmerkingen Bedrag van de fiscaal aftrekbare giften xix

14 Book.book Page xx Thursday, March 15, :27 PM Praktijkboek vzw s en directe belastingen Kwijtschriften en verzamelstaten Waaraan moeten de kwijtschriften voldoen? Waaraan moeten de verzamelstaten voldoen? Wat wordt bedoeld met kosten van algemeen beheer? Kosten van algemeen beheer Tolerantie bij overschrijding van de grens van 20 % Verbintenis Aandachtspunten Documentatiecentra van de FOD Financiën Voor de instellingen met maatschappelijke zetel in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Voor de instellingen met maatschappelijke zetel in het Franse en Duitse taalgebied Voor de instellingen met maatschappelijke zetel in het Nederlandse taalgebied Schenkingen en legaten Algemeen Verschil tussen een schenking en een legaat Is er om een schenking of een legaat te aanvaarden, altijd een machtiging nodig? Kennisgeving aan de vzw In geval van een schenking In geval van een legaat Voorlopige aanvaarding bij schenking Voorlopige aanvaarding bij een legaat Vorm van de voorlopige aanvaarding Aanvraag tot definitieve machtiging Het dossier dat ingediend moet worden Termijn waarbinnen het dossier ingediend moet worden Waar moet het dossier worden ingediend? Verkrijgen van de machtiging Handgiften Giften in natura Duo-legaat xx

15 Book.book Page xxi Thursday, March 15, :27 PM Inhoud HOOFDSTUK 7. VRIJSTELLING VAN ONROERENDE VOORHEFFING ROLAND VAN HECKE Wettelijk kader Instellingen die van de vrijstelling zouden kunnen genieten Het openbaar uitoefenen van een eredienst Het openbaar uitoefenen van de vrijzinnig morele dienstverlening Onderwijs Het vestigen van hospitalen Klinieken Dispensaria Rusthuizen Vakantiehuizen voor jongeren en gepensioneerden Soortgelijke weldadigheidsinstellingen Doctrine en concrete gevallen Vrijstellingen vanwege bijzondere wettelijke bepalingen Aanvraag tot vrijstelling van de onroerende voorheffing Rechtspraak Onderwijs Externe dienst voor preventie en bescherming op het werk Rusthuis Openbare eredienst Verblijf voor gehandicapten Thuisverzorging Stapelplaats voor hulpgoederen aan Roemenië Ambachtelijke steenbakkerij Niet bewezen sociale activiteit Uitbreiding belastingheffing PMS-centrum Weldadigheidswerken Godshuis Gebruiksvergoeding Medisch centrum xxi

16 Book.book Page xxii Thursday, March 15, :27 PM Praktijkboek vzw s en directe belastingen HOOFDSTUK 8. AANSLAG GEHEIME COMMISSIELONEN ROLAND VAN HECKE Algemeen Wettelijk kader Bedrag van de aanslag Vestiging van de aanslag De vzw valt onder de rechtspersonenbelasting De vzw valt onder de vennootschapsbelasting Belastbaar tijdperk en aanslagjaar Aftrekbaarheid Ontvangsten en uitgaven die speciaal worden bekeken Belastingverhoging Niet-verantwoorde kosten Algemeen Commissies, makelaarslonen, handels- of andere restorno s, vacatiegelden of erelonen Wanneer moet een fiscale fiche opgemaakt worden? Welke vergoedingen zijn bedoeld? Wanneer moet geen fiche worden opgesteld? Bezoldigingen, voordelen van alle aard, pensioenen, Algemeen Kosten die leiden tot het verschaffen van voordelen van alle aard Wat moet op de fiches en/of vermeld worden? Kosten eigen aan de werkgever Uitgaven gelijkgesteld met niet-verantwoorde kosten Uitgaven waarvoor de verantwoordingplicht niet vereist is Laattijdig ingediende fiches en samenvattende opgaven Rechtspraak Bewijskracht boekhouding Contante ontvangsten Bijzondere aanslag Geheime commissielonen Gebrek bewijskrachtige gegevens xxii

17 Book.book Page xxiii Thursday, March 15, :27 PM Inhoud HOOFDSTUK 9. FISCALE VERPLICHTINGEN VAN DE VZW ROLAND VAN HECKE Algemeen Aangifteplicht Het aangifteformulier Invullen van het formulier Bijkomende stukken gevraagd te voegen bij het formulier Andere bij te voegen bescheiden Aangiftetermijnen Normale termijnen Aanvraag tot het verkrijgen van uitstel Collectief uitstel Individueel uitstel Onderzoeks- en controlerecht door de Administratie Algemeen Bewaringsplicht van boeken en bescheiden Mededelingsplicht Onderzoekstermijnen en aanslagtermijnen De vraag om inlichtingen Algemeen Welke inlichtingen? Hoe kunnen de inlichtingen worden ingewonnen? Antwoordtermijn De procedure van het bericht van wijziging van aangifte Algemeen Vormvoorwaarden Substantiële vereiste Antwoordtermijn Onderzoek van de aangiften van derden verplichtingen van de vzw De aanslag van ambtswege Toepassingsvoorwaarden Het niet of laattijdig indienen van een aangifte Het niet herstellen van vormgebreken die aan een aangifte kleven Het niet ter inzage aanbieden van de boekhoudkundige bescheiden xxiii

18 Book.book Page xxiv Thursday, March 15, :27 PM Praktijkboek vzw s en directe belastingen Het niet-verstrekken of het laattijdig overmaken van de door de fiscus gevraagde inlichtingen Het niet-beantwoorden van een bericht van wijziging binnen de wettelijk bepaalde termijn Vormvoorwaarden Schriftelijke kennisgeving Motiveringsplicht Antwoordtermijn Gevolgen Willekeurige aanslag Het bewijs van het juiste bedrag van de belastbare inkomsten Sancties Administratieve sancties Belastingverhoging Administratieve boete Overtredingen niet toe te schrijven aan kwade trouw en aan het opzet de belasting te ontduiken Overtredingen toe te schrijven aan kwade trouw en aan het opzet de belasting te ontduiken Strafrechtelijke sancties HOOFDSTUK 10. BETWISTINGEN BEZWAAR BEROEP ROLAND VAN HECKE Inleiding Procedure inzake betwistingen Bezwaarprocedure Algemeen Waartegen kan men een bezwaarschrift indienen? Formele vereisten waaraan een bezwaarschrift moet voldoen? Een geschrift Taal Ondertekening Motivering Bij wie moet een bezwaarschrift worden ingediend? xxiv

19 Book.book Page xxv Thursday, March 15, :27 PM Inhoud Wie kan rechtsgeldig een bezwaarschrift indienen? Termijn voor het indienen van het bezwaarschrift Behandeling van het bezwaarschrift Aanvullende bezwaarschriften Opschorting van betaling Bevoegdheid van de gewestelijke directeur of gedelegeerde ambtenaar Betekening van de beslissing Vraag tot ontheffing van ambtswege Algemeen Voorwerp van ambtshalve ontheffing Overzicht Materiële vergissing Overbelasting Nieuwe feiten Voorwaarden voor de ontheffing van ambtswege Moratoire interesten Beslissing van de Gewestelijke directeur of de gedelegeerde ambtenaar De gerechtelijke fase Procedure voor de rechtbank van eerste aanleg Verplichte uitputting van de administratieve fase Vormvoorwaarden bij een vordering voor de rechtbank van eerste aanleg Termijn voor het instellen van de vordering (rechtbank eerste aanleg) Bevoegdheid van de rechter Nieuwe grieven Schorsende werking Procedure voor het hof van beroep Algemeen Vormvereisten voor het instellen van een procedure in hoger beroep Termijn voor het instellen van de vordering (hof van beroep) Procedure voor het Hof van Cassatie BIBLIOGRAFIE xxv