De wal keert het schip

Transcriptie

1 2017/15643 Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs Zaanstad Actualisatie 17.1 De wal keert het schip

2 Inhoud 1 Vooraf Programma IHP Primair Onderwijs Opbouw actualisatie Thema s Budget (nieuwbouw) school Leerlingenprognose Discussie renovatie Communicatie Onderwijsagenda Vervolg IHP 14 3 Stand van zaken projecten IKC Inverdan en complex P.A. van Meverstraat IKC Rosmolen Zuid: De Saenparel en De Willibrord IKC Rosmolen Noord: In t Veld De Roos De Vrije School Zaanstreek Het Schatrijk IKC Overtuinen: Et Buut en Het Baken Westerkim De Hoeksteen Het Palet IKC Kreekrijk: Het Koraal en De Delta Complex Brandakkerstraat: De Regenboog, De Dorpsakker en De Rank Dynamica XL SO/SBO (voorheen: De Boei en Het Dok) Herman Gorter De Toermalijn De Werf De Tamarinde (Jonge Arnoldusstraat) De Voorzaan - Vissershop uitbreiding Afgeronde projecten 34 4 Risicomanagement 35 5 Planning 36 6 Financiën Kosten van de voorstellen Dekking Jaarschijven 40 7 Gevraagde besluiten 41 8 Bijlagen 43 9 Brondocumenten 44 Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

3 1 Vooraf 1.1 Programma IHP Primair Onderwijs Door middel van onze IHP Actualisaties rapporteren wij u halfjaarlijks over de uitdagingen, veranderingen en voortgang van de in het programma opgenomen basisscholen in Zaanstad. De titel De wal keert het schip klinkt heftig. En dat is het in feite ook. Deze actualisatie gaat over het doorpakken op de veranderingen die al langere tijd gaande zijn. Onze ambities (het schip) in Zaanstad zijn hoog. Dit is terecht, met elkaar willen wij dat Zaanstad een mooie, veilige en gezonde leefomgeving is. Gezonde, bij voorkeur energieneutrale scholen, zijn hier een belangrijk onderdeel van. De realiteit (de wal) in de vorm van de aantrekkende markt, het gat tussen de VNG norm en de werkelijke kosten, ambities op het gebied van energieneutraliteit en IKC-vorming maakt dat er keuzes gemaakt moeten worden en die zijn niet makkelijk. Niet alle ambities kunnen op dit moment dan ook nagestreefd worden. In deze Actualisatie IHP 17.1 leggen wij u die verschillende keuzes zo open en transparant mogelijk voor. Op projectniveau gebeurt er uiteraard ook één en ander. Zo is de vergunning van De Tamarinde rond zonder bezwaren - en is de sloop in februari echt van start gegaan! De Tamarinde is dan ook het schoolvoorbeeld van een goed proces samen met de omgeving. Ook bij basisschool De Werf hebben we met omwonenden een goed compromis kunnen bereiken, waardoor er een einde is gekomen aan een langlopende juridische procedure Forse wind tegen hebben wij helaas ervaren bij IKC Overtuinen. De bereikbaarheid van de bedrijven aan de Mauritsstraat is de belangrijkste bottleneck in dit dossier. Wij laten de zeilen echter niet hangen en lossen dit met goede moed op. Voor IKC Inverdan heeft u gevraagd op zoek te gaan naar een compromis. Dit compromis kan bereikt worden. Deze Actualisatie is stevig, met name financieel. Vooruitlopend op het financiële hoofdstuk geven wij u mee dat alle voorgelegde besluiten worden gedekt uit het MIP of het IF (investeringsfonds). De financiële som van de besluiten resulteren erin dat het MIP moet worden aangevuld met ca ,-- en ,-- ten behoeve van de post onvoorzien. Maar ook wordt u gevraagd om ca ,-- ten laste te brengen aan het investeringsfonds. Juist vanwege de stevigheid van deze Actualisatie is het des te belangrijker het om met elkaar de stip aan de horizon in het oog te houden: de juiste school, op de juiste plek en van de juiste kwaliteit. Gevraagd besluit (B&W) / (Raad) Vaststellen dat de uitvoering van het Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs (hierna: IHP) zoals gerapporteerd in deze actualisatie 17.1 binnen de gestelde kaders blijft, behoudens de beslispunten die worden voorgelegd. 1.2 Opbouw actualisatie 17.1 Het volgende hoofdstuk besteedt aandacht aan de verschillende thema s en de besluiten die daarbij nodig zijn. Hoofdstuk 3 bevat een toelichting op de stand van zaken per project. Bij 3 projecten wordt u een besluit voorgelegd. Een overzicht van alle besluiten in deze Actualisatie IHP 17.1 treft u aan in hoofdstuk 7. Voor de Risico s en de Planning verwijzen wij u naar de hoofdstukken 4 en 5. Een volledig financieel inzicht vindt u in hoofdstuk 6 (én in de geheime bijlage, bijlage 8.1) van deze actualisatie IHP. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

4 2 Thema s In dit hoofdstuk gaan we dieper in op een aantal actuele thema s. Waar lopen we tegen aan, welke recentelijke ontwikkelingen zijn er en welke hebben invloed op het programma IHP, voor welke uitdagingen staat het IHP, maar ook waar liggen welke kansen? 2.1 Budget (nieuwbouw) school Het budget voor de nieuwbouw van een school bestaat uit een aantal componenten: normvergoeding voor de realisatie van een sober / doelmatig schoolgebouw (de VNG normvergoeding); vergoeding voor fris en duurzaam voor de realisatie van de ambities op dit gebied; locatie gebonden kosten VNG Normvergoeding niet toereikend Terugblik 2015: Het wordt steeds duidelijker dat de VNG-normvergoeding niet toereikend is voor het realiseren van kwalitatief en onderwijsinhoudelijk goede scholen. Dit wordt deels veroorzaakt doordat de VNG-normvergoeding achteraf wordt bijgesteld en er geen rekening wordt gehouden met lokale omstandigheden. De vergoeding betreft vaste gemiddelde landelijke bedragen. 2016: De markt blijft aantrekken en de verwachting is dat de VNG-norm niet in hetzelfde tempo mee-verandert. De verwachting is ook dat er bij de scholen <1.000 m2 mogelijk problemen ontstaan met betrekking tot het vastgestelde budget. De ontwikkelingen worden nauwlettend in de gaten gehouden en worden eventueel meegenomen in de financiële risicoparagraaf. De PO-raad en de VNG komen in oktober met aanbevelingen om het huidige stelsel te versterken en tot goede landelijke voorwaarden te komen waarbij de kwaliteit van de scholen leidend is. Actueel Zoals u weet is in de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs vastgesteld dat de gemeente haar budgettering voor de bouwprojecten onderwijshuisvesting koppelt aan de normvergoeding van de VNG. Sinds 2011 is de normvergoeding negatief geïndexeerd terwijl de eisen voor schoolgebouwen steeds verder worden aangescherpt (tussen is het normbedrag met ruim 20% verlaagd). De negatieve indexering hangt samen met de prijsontwikkeling in de bouw. De aanscherping is het gevolg van diverse wijzigingen van het Bouwbesluit. De zwaardere eisen in het Bouwbesluit brengen hogere investeringskosten met zich mee. De eisen hebben vooral betrekking op energieprestatie en binnenklimaat. Ten aanzien van Frisse scholen moet nu voldaan worden aan minimaal klasse B voor de thema s Energie en Luchtkwaliteit (voorheen was dit klasse C). De aanscherping heeft echter niet geresulteerd in bijstellen van de normbedragen, noch zijn er middelen meegekomen via het gemeentefonds. Als gevolg hiervan hebben de normbedragen geen directe relatie meer met de daadwerkelijke bouwkosten en zijn de bouwkosten aanmerkelijk hoger dan de huidige bouwbudgetten op basis van de normbedragen. De normbedragen van de VNG zijn niet bindend, het staat gemeenten vrij om andere bedragen te hanteren. De meeste gemeenten nemen de normvergoeding en stellen daarnaast aanvullend budget beschikbaar voor bijvoorbeeld duurzaamheid. Zo doen wij dit ook in Zaanstad. Onze Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs 2015 is kader stellend. Tot nu toe zijn wij altijd uitgegaan van de VNG-normvergoeding, vermeerderd met Fris (15% op de norm) en Duurzaam ( 150,-- m2). Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

5 Al vanaf Actualisatie 15.2 hebben wij u geïnformeerd dat de VNG normen niet toereikend lijken zijn. We hebben tot dit moment gemeend er goed aan te doen om de landelijke ontwikkelingen door de PO-raad en VNG af te wachten. Tot onze maar ook landelijk - grote verbazing zijn per 1 januari jl. de VNG normkosten gedaald met 3,56%. Omdat de gemeente in de verordening de VNG normen hanteert dienen de projectbudgetten met dit percentage verlaagd te worden. Dit zou betekenen dat het gat tussen de norm en de werkelijkheid nog groter wordt. Belangrijk is daarbij dat dit niet alleen een probleem is van Zaanstad. Gemeenten in het algemeen bevinden zich in een spagaat tussen de beschikbare VNG-vergoeding en de wens om goede huisvesting te realiseren die voldoet aan de hedendaagse eisen van het aangepaste Bouwbesluit Dit wordt bevestigd door BDB (zie bijlagen 8.2, 8.3 en 8.6). BDB is een erkend onafhankelijk kenniscentrum op het gebied van bouw(kosten)data. BDB beschikt over inzicht in de trends op de bouwmarkt op basis van 100 jaar indexcijfers. BDB bevestigd dat de bedoelde discrepantie door de volgende factoren wordt veroorzaakt: - dalende trend normvergoeding - aantrekkende aanbestedingsmarkt Belangrijk is dat BDB onafhankelijk heeft becijferd dat er inmiddels sprake is van een verschil tussen de normvergoeding en de reële bouwkosten van circa 48% voor het jaar 2017 (zijnde circa 43% ten opzichte van de norm van 2016). Om u realistische ramingen over de beleidsopgaven inzake onderwijshuisvesting voor te leggen zullen we de ramingen derhalve moeten bijstellen: Duurzaam 150,-- p/m2 Duurzaam 150 Fris 15% op VNG norm 2016 Fris VNG 43% op VNG norm 2016 compensatie Voorstel Gemiddelde Gemiddelde Gemeente Gemeente Bouwbesluit VNG norm 2016 VNG norm 2017 Huidig stelsel voorstel act kosten 2017 Op grond van het voorgaande wordt voorgesteld om (vooruitlopend op integrale vernieuwing van de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs in 2018) af te wijken van de Verordening en de negatieve indexering van de VNG voor 2017 niet toe te passen. Daarnaast wordt voorgesteld om de VNG norm 2016 te behouden én te compenseren met 43% voor alle projecten in het IHP waarvan het Definitief Ontwerp nog niet is vastgesteld (na vaststelling van het DO worden de budgetten niet meer aangepast). Daarnaast stellen wij voor om de toevoeging van Fris en Duurzaam aan de budgetten los te laten. Dit omdat het Bouwbesluit 2017 diezelfde duurzaamheids-maatregelen inmiddels wettelijk vereist en dus die kosten al zijn meegenomen in de BDB-becijfering van de reële discrepantie. Het ophogen van de ramingen, met verrekening van de budgetten Fris en Duurzaam komt uit op een totale investeringsomvang van ,--. Omdat ook de werkelijk ingeschatte kosten voor 2017 van DBD een inschatting blijft nemen we in de risicoparagraaf het risico op dat de markt wel eens harder zou kunnen aantrekken dan ingeschat door BDB waardoor komende aanbestedingen nadelig uitpakken ondanks de nieuwe ramingen. Ook waarschuwt DBD dat bij continuering van de trend van de normvergoeding de discrepantie in de komende jaren nog verder zal toenemen. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

6 Een aantal projecten zijn reeds (bijna) vergund waardoor de norm niet meer aangepast wordt. De recente aanbesteding van de Tamarinde heeft ons geleerd dat het aanbestedingsrisico rond de 20% ligt. Nu staat elke aanbesteding op zich en is niet objectief aan te geven wat dit betekent voor de komende aanbestedingen. Wel is het verstandig om bij deze projecten rekening te houden met een aankomend aanbestedingsnadeel. We stellen voor om bij deze projecten in ieder geval rekening te houden met een aanbestedingsnadeel van 10% en hier de budgetten mee op te hogen. In het algemene risico in de risicoparagraaf is rekening gehouden dat dit percentage hoger zou kunnen zijn. Gevraagde besluiten (B&W) In te stemmen met / (Raad) Vaststellen in afwijking van de Verordening Onderwijshuisvesting het compenseren van de VNG-norm van 2016 met 43% voor de projecten in het IHP en raad voor te stellen na aftrek van de budgetten fris en duurzaam het restant ad ,-- te dekken uit het MIP en ten behoeve van IKC Inverdan nieuw west ten laste van het Investeringsfonds; (B&W) In te stemmen met / (Raad) Vaststellen van de verhoging van 10% van de bouwbudgetten voor de projecten Overtuinen, IKC Kreekrijk en De Werf ad ,-- om een deel van het verwachte aanbestedingsnadeel op te kunnen opvangen en de raad voor te stellen om de hiervoor benodigde middelen te dekken ad ,-- uit het MIP en ad ,-- ten behoeve van IKC Kreekrijk ten laste van het Investeringsfonds Fris en Duurzaam Energieneutrale scholen Terugblik De noodzaak om scholen energie- (of zelfs klimaat-)neutraal te bouwen, neemt sterk toe: niet alleen vanwege de klimaatverandering maar ook vanwege de dreigende tekorten aan (betaalbare) fossiele energie. De gemeente heeft de ambitie om in 2020 energieneutraal te zijn om zodoende de ecologische footprint kleiner te maken. In het kader van het locatieonderzoek nieuwbouw de Toermalijn heeft de raad per motie (17) verzocht, om de mogelijkheid te onderzoeken om de Toermalijn energieneutraal te bouwen. In navolging hierop is tijdens de behandeling van actualisatie 16.1 motie 45 Onderzoek duurzame scholen IHP door de gemeenteraad aangenomen. De wethouder Onderwijs heeft hierop aangegeven in overleg met de schoolbesturen een onderzoek te willen starten naar energieneutraliteit voor alle basisschoolgebouwen in Zaanstad en dit af te zetten tegen de opgave die de gemeente (nog) heeft op het gebied van onderwijshuisvesting (zie ook paragraaf 2.3). De schoolbesturen Agora en Zaan Primair en de gemeente zijn in overleg hoe dit onderzoek het beste vorm gegeven kan worden en neemt hier de ervaring van IKC Kreekrijk op het gebied van klimaatneutraliteit in mee. Actueel Zoals u in paragraaf heeft kunnen lezen hebben de aangescherpte eisen van het bouwbesluit vooral betrekking op energieprestatie en binnenklimaat. Ten aanzien van Frisse scholen moet nu voldaan worden aan minimaal klasse B. In het bouwbesluit is tevens de eis gesteld aan het energieverbruik, nl. een EPC (energieprestatiecoëfficiënt) van 0,7. Het afgelopen jaar hebben schoolbesturen en gemeente het toegezegde onderzoek naar energieneutrale scholen opgestart. De schoolbesturen delen de ambitie voor de verduurzaming van het onderwijsvastgoed en hebben al eerder stappen ondernomen. Dankzij verschillende subsidieprogramma s en cofinancieringen vanuit de gemeente en de schoolbesturen zijn diverse succesvolle maatregelen getroffen. Voorbeelden zijn de toepassing van zonnepanelen, HR++ glas, ledverlichting, bewegingsdetectie en dergelijke. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

7 Deze initiatieven zijn goed. Echter is er een meer structurele aanpak voor het onderwijsvastgoed nodig om tot een resultaat te komen dat aansluit bij de ambitie om te komen tot een energieneutraal scholenbestand. Er is daarom verkend wat de exacte invulling en haalbaarheid voor het onderwijsvastgoed zou moeten zijn. Het energieneutraal maken van de bestaande en nieuwbouw scholen voor het primair onderwijs draagt breder bij dan alleen aan de duurzaamheidsambitie van de gemeente. Potentiële verlaging van exploitatielasten is weliswaar belangrijk, maar het geven van een goed voorbeeld, het inspireren van kinderen en hun ouders en het toekomstbestendig maken van het onderwijsvastgoed is minstens net zo belangrijk. Een toelichting op de eerste resultaten volgt hierna. Bestaand vastgoed Middels een Quick scan zijn 36 bestaande schoolgebouwen van Zaan Primair of Agora geïnventariseerd en op basis van ervaringscijfers en kengetallen is een verduurzamingsprogramma opgesteld. In principe zijn alle duurzaamheidsmaatregelen met een maximale terugverdientijd van 15 jaar meegenomen in de analyse. Dit programma dient nog nader te worden uitgewerkt en gekoppeld te worden aan de MJOP s (MeerJaren Onderhoud Programma s) van de scholen. Zaan Primair en Agora beraden zich over het programma, de uitwerking en de keuzes die dit met zich meebrengt. Nieuwbouw Wet en regelgeving energieprestaties De recente aanscherping van het Bouwbesluit hangt samen met Europese en nationale wetgeving die steeds meer aansturen op energiezuinige schoolgebouwen. Als gevolg daarvan moeten Nederlandse scholen stapsgewijs steeds energiezuiniger worden gebouwd. Vanaf eind 2020 moeten alle nieuwe gebouwen in Nederland bijna-energieneutrale gebouwen (BENG) zijn. Dit betekent dat nieuwe gebouwen in de toekomst in een jaar bijna evenveel energie opwekken als verbruiken (voor de gebouwgebonden energie). Kosten in relatie tot VNG norm Deze eisen zijn niet meegenomen in de normvergoeding onderwijshuisvesting van het Rijk. De investeringskosten zijn sterk afhankelijk van de gekozen maatregelen en de technische mogelijkheden. Verwacht wordt dat, door de snelle technologische ontwikkelingen, er steeds meer mogelijk wordt en oplossingen steeds betaalbaarder worden. De eerste resultaten van ons onderzoek tonen aan dat de kosten voor het realiseren van een BENG-school gemiddeld uitkomen op 2.280,--/m2 (+77% t.o.v VNG). Bijdrage van schoolbesturen Het uitgangspunt bij een energieneutrale school (of BENG-school) is dat de school zó gebouwd wordt dat ze zo weinig mogelijk energie verbruikt of nodig heeft. De energie die wel nodig is, wordt duurzaam opgewekt. De meerkosten in onderhoud op de installaties en de reservering voor de vervangingen ervoor maken dat het exploitatievoordeel voor de schoolbesturen dermate marginaal is, dat op basis hiervan voor medefinanciering geen draagvlak is. De Wet op het primair onderwijs (WPO) bepaalt dat schoolbesturen het geld uit de lumpsumfinanciering moeten besteden aan datgene waarvoor het is bedoeld en waarvoor de schoolbesturen verantwoordelijk voor zijn. Schoolbesturen mogen op basis van de WPO niet investeren in nieuwbouw en uitbreiding van schoolgebouwen, omdat dit valt onder de gemeentelijke zorgplicht. Sinds de overheveling van het buitenonderhoud (2015) zijn verantwoordelijkheden verschoven. Nu ligt de verantwoordelijkheid voor het gehele onderhoud van een schoolgebouw bij schoolbesturen, voorheen was dit gescheiden in buitenonderhoud (gemeente) en binnenonderhoud (schoolbestuur). Vanuit deze uitgebreide verantwoordelijkheid mogen schoolbesturen investeren in (kwalitatieve) gebouwverbeteringen. Staatssecretaris Dekker heeft bij de behandeling van dit wetsvoorstel hierover gezegd dat in die gevallen waar het schoolbestuur geld wil inzetten op het terrein van de onderwijshuisvesting dat kan voor onderhoud en voor aanpassingen aan het gebouw. Bijvoorbeeld het treffen van maatregelen Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

8 om het binnenklimaat te verbeteren of het doorvoeren van functionele of duurzame aanpassingen. Voorwaarde voor een dergelijke investering is dat deze zich in een redelijke termijn laat terugverdienen en zich beperkt tot een redelijk bedrag. Een definitie van deze twee begrippen is er niet. Bij nieuwbouw is dit bovendien slechts mogelijk boven de gemeentelijke normvergoedingen. Omdat nieuwbouw ook meestal leidt tot kostenbesparing voor het schoolbestuur is het niet onredelijk dat het schoolbestuur een bijdrage levert, aldus PO-Raad. Het investeringsverbod is nog steeds van kracht maar het is schoolbesturen - onder voorwaarden- toegestaan te investeren in het schoolgebouw. Alleen is het schoolbesturen en gemeenten nog steeds niet duidelijk wat deze voorwaarden precies inhouden. De staatssecretaris hanteert ondertussen een terughoudend sanctiebeleid en heeft zich bereid verklaard na te denken over aanpassing van het investeringsverbod om schoolbesturen meer investeringsruimte te geven, mits de PO-Raad en VNG tot afspraken komen. Omdat de accountantscontrole op jaarrekeningen nog is gebaseerd op regels die uitgaan van een algeheel investeringsverbod, stellen de schoolbesturen zich terughoudend op ten aanzien van het investeren in huisvesting. Keuzes 1) De gemeente maakt ,-- extra vrij voor het IHP om de scholen in het IHP energieneutraal te kunnen realiseren. Hiermee sorteert zij voor op aankomende wijzigingen in wet en regelgeving en realiseert zij haar ambitie op het gebied van energie neutraliteit bij de nieuwbouw van scholen (motie 45: onderzoek duurzame scholen IHP en motie 17: Toermalijn energieneutraal). 2) De gemeente investeert nu niet in energie neutrale scholen: de wet en regelgeving wordt op redelijk korte termijn aangepast (in 2020 naar BENG) en PO-raad en VNG denken actief na over een aanpassing van het stelsel waarbij de tekortkomingen zoals zij die zelf ervaren en die ook door de Algemene Rekenkamer (zie actualisatie 16.1) zijn geconstateerd kunnen worden opgeheven. Het betreft hierbij o.a. knelpunten rondom renovatievraagstukken, het ontbreken van de juridische status van het IHP en het tekort aan financiële middelen (zie paragraaf 2.3). De kans is aanwezig dat extra financiële middelen alsnog ter beschikking worden gesteld door het Rijk. 3) De gemeente investeert nu niet in energie neutrale scholen (zie optie 2), maar maakt hierop een uitzondering in verband met motie 17: Duurzame Toermalijn. De extra kosten voor het energieneutraal realiseren van de Toermalijn worden begroot op ,--. De ervaring van De Toermalijn en IKC Kreekrijk kunnen ons relevante input leveren voor de toekomst. Gevraagd besluit (B&W) In te stemmen met / (Raad) Vaststellen dat de gemeente nu niet extra investeert in energie neutrale scholen, met uitzondering van De Toermalijn ter uitvoering van motie 17: Duurzame Toermalijn en voegt hiervoor ,-- toe aan het projectbudget van De Toermalijn in het IHP en de raad voor te stellen om de hiervoor benodigde middelen te dekken uit het MIP. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

9 Kreekrijk Terugblik Voor het te ontwikkelen gebied Kreekrijk in Assendelft is het uitgangspunt om de nieuwe woonwijk klimaatneutraal te realiseren. Dit geldt dus ook voor het nieuw te bouwen IKC Kreekrijk. De meerkosten hiervan bedragen ca ,-- voor twee scholen, kindvoorzieningen en twee gymzalen. De kosten bestaan uit de componenten: bouwkundige aanpassingen (hogere isolatie, triple glas, etc.), een gasloze installatie (warmtepomp) en zonnepanelen. De schoolbesturen zijn bereid om als pilot voor een bijdrage in de klimaatneutrale wijk met de gemeente afspraken te maken over het bijdragen van een deel van de exploitatievoordelen die mogelijk realiseerbaar zijn in het nieuw te bouwen IKC. Bij het Definitief Ontwerp wordt inzichtelijk gemaakt wat deze voordelen zijn, zodat vervolgens de definitieve bijdrage bepaald kan worden. De schoolbesturen zeggen toe zich tot het uiterste in te spannen om binnen de genoemde meerkosten de volledige ambitie op het gebied van klimaatneutraliteit te behalen. Indien dit niet lukt, zoals de rekenmodellen tot nu toe aangeven, maken zij bij het Definitief Ontwerp inzichtelijk wat er nodig is (technisch en financieel) om aan het laatste % te kunnen voldoen. Actueel Het is de schoolbesturen bijna gelukt om tot een klimaatneutraal gebouw voor IKC Kreekrijk te komen. Met behulp van rekenmodellen is inzichtelijk gemaakt dat de IKC Kreekrijk uitkomt op een EPC waarde van 0,18. Om een EPC van 0 (gemeentelijk ambitie) te behalen, is er een aanvullend budget nodig van ,--. Dit budget wordt dan ingezet voor de aankoop van 150 extra zonnepanelen en wordt beschikbaar gesteld vanuit de gebiedsontwikkeling Kreekrijk. In het Definitief Ontwerp zijn in totaal 800 zonnepanelen opgenomen. De keuze is nu aan de gemeente. Ook hier geldt dat de meerkosten in onderhoud op de installaties en de reservering voor de vervangingen ervoor maken dat het exploitatievoordeel voor de schoolbesturen dermate marginaal is, dat op basis hiervan voor medefinanciering geen draagvlak is. Voor IKC Kreekrijk is er een SDE+ subsidie aangevraagd bij de Provincie Noord-Holland. Eerder kon er nog geen subsidie worden aangevraagd omdat er nog geen duidelijkheid was over de verschillende duurzaamheidsmaatregelen. Indien de subsidie wordt toegekend, wordt het projectbudget IKC Kreekrijk naar rato verlaagd. Hierover informeren we u in de volgende actualisatie. Gevraagde besluiten (B&W) In te stemmen met / (Raad) Vaststellen met het toevoegen van 150 extra zonnepanelen om het schoolgebouw klimaatneutraal te realiseren. (B&W) In te stemmen met / (Raad) Vaststellen van de verhoging van het projectbudget van IKC Kreekrijk met om de beoogde bijdrage van de schoolbesturen te compenseren en de raad voor te stellen om de hiervoor benodigde middelen ad te dekken uit het MIP. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

10 Motie Groene gevels bestaande scholen Op donderdag 3 juli 2014 heeft de gemeenteraad van Zaanstad motie 41 aangenomen waarin het college opgedragen wordt om te kijken hoe op korte termijn groene binnen- en buitengevels ingezet kunnen worden om het klimaat binnen en rondom (bestaande) scholen te verbeteren. Allereerst excuses dat de uitwerking van de motie lang op zich heeft laten wachten. Omdat de motie voornamelijk gaat over bestaande scholen is er vanuit het IHP, dat gaat over nieuwe scholen, geen inzet op gepleegd. Bestuurlijk is de motie onder de aandacht van de grote schoolbesturen Zaan Primair en Agora gebracht. Zowel Zaan Primair en Agora staan positief tegenover de intentie van de gemeenteraad om het binnenklimaat van de bestaande scholen te verbeteren door het aanbrengen van groene gevels aan de buitenzijde van de school. In de gemeente Amstelveen hebben we een partner gevonden die zelf al ver is met de toepassing van groene gevels bij scholen. Onderzoek wijst uit dat groene gevels inderdaad (hetzij beperkt) kunnen bijdragen aan de kwaliteit van het binnenklimaat: het gaat dan voornamelijk om het afvangen van fijnstof en roetdeeltjes. De gemeente Amstelveen heeft een doorlopend team van stagiairs die zoeken naar geschikte gevels op scholen, onderzoeken hoe de gevels te bekleden (op welke wijze en met welke planten) en kunnen zorgdragen voor de uitvoering. Ook heeft de gemeente Amstelveen een lab waar ze planten kweken die steeds beter in staat zijn om de lucht te zuiveren. De stagiaires hebben voor een zestal scholen van Zaan Primair en Agora onderzocht wat de mogelijkheden zijn. Hieruit blijkt dat bij 6 scholen heel goed een groene gevel van ca. 20 m1 gerealiseerd kan worden. Vanuit de scholen zelf is hier enthousiast op gereageerd. De kosten voor deze 6 groene gevels bedragen 9.900,--. De schoolbesturen zijn bereid om dit te investeren en zijn erg benieuwd naar de resultaten op het binnenklimaat, daarom is afgesproken dat dit door middel van regelmatige metingen gemonitord wordt. Indien de resultaten positief zijn, wordt het aantal scholen met groene gevels mogelijk uitgebreid. Hiermee is uitvoering gegeven aan motie 41. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

11 2.1.3 Locatiegebonden kosten In actualisatie 15.2 is toegelicht dat er voor de in het IHP opgenomen projecten bovenop de normbedragen rekening gehouden moet worden met bouwtechnische locatiegebonden kosten. Te denken valt aan dove gevels, geluidsarme installaties, stedenbouwkundige eisen, en de eis voor parkeervoorzieningen. De projecten worden hierop in elke actualisatie geactualiseerd en financieel meegenomen. Naarmate het project vordert, worden steeds meer specifieke omstandigheden duidelijk waardoor er steeds een betere inschatting gemaakt kan worden van deze locatiegebonden kosten. Ook de aanbesteding van de sloopwerkzaamheden van de Tamarinde viel, net als de aanbesteding van de nieuwbouw voor de Tamarinde, tegen. De kosten kwamen 2,5 x hoger uit dan begroot. Door deze tegenvaller hebben we alle geraamde sloopkosten voor alle projecten in het IHP nog eens tegen het licht gehouden. Hierbij hebben we moeten constateren dat alle sloopkosten met de wetenschap van nu te laag geraamd zijn. Bij elk project zijn de sloopkosten bijgesteld. Het gaat bij elkaar om een bijstelling van ca ,--. De sloopkosten zijn de afgelopen tien jaar verdubbeld. Deze stijging komt voort uit: aanscherping van wet- en regelgeving. Alle materialen dienen gescheiden aangeleverd te worden in verband met hergebruik; asbest moet volgens procedures en door gecertificeerde bedrijven gesloopt en verwijderd worden; in overleg met omwonenden worden afspraken gemaakt over beperkingen van grote wagens in dicht bebouwde buurten (zodat ze alleen op bepaalde uren door de straten rijden. Hierdoor wordt de inzet van machines verspreid over een langere tijdsduur). 2.2 Leerlingenprognose 2016 Op 5 december jl. is de leerlingenprognose door PVG (Plan Verband Groningen) opgesteld. In overleg met de schoolbesturen is geconstateerd dat de leerlingenprognose voor het Primair Onderwijs gebaseerd op de telgegevens van 1 oktober 2016 over het algemeen niet heel wezenlijk verschillen van die uit Voor een aantal scholen zien we wel verschillen die kunnen leiden tot aanpassing van de plannen. Deze lichten we toe in de volgende paragraaf Gevolgen voor het IHP Voor de Herman Gorter is in de nieuwste prognoses twee maal een stijging te zien. De eerste stijging in leerlingenaantal is gedurende 15 jaar die een permanente uitbreiding van ca. 340 m2 met zich meebrengt. Aan het einde van deze 15 jaar is nog een stijging zichtbaar van ca. 360 m2. De stijging is voor een deel te wijten aan de nieuwe systematiek, waarbij vraagtekens gezet kunnen worden waarom dit alleen effect heeft op de Herman Gorter en niet op de omringende scholen. In overleg met het schoolbestuur Zaan Primair is dan ook besloten om deze wijzigingen nu niet in de projecten voor de Herman Gorter door te voeren, maar deze stijging breder te onderzoeken en mee te nemen in het vervolg (zie paragraaf 2.6). Bij de projecten Toermalijn en Hoeksteen is de (beperkte) wijziging in de leerlingenprognose wel verwerkt. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

12 2.3 Discussie renovatie Terugblik 2015: Sinds de besluitvorming van het IHP in 2011 is de gemeente geconfronteerd met een forse rijksbezuiniging die doorwerkt op het investeringsvolume waardoor 37 mln minder beschikbaar is voor het IHP. Deze noodzakelijke bezuinigingen stellen de gemeente voor een aantal zware opgaven, hetgeen eerder tot het schrappen van de 2e fase en aanpassing van het programma hebben geleid. Vanaf 1 januari 2015 is de rijksvergoeding voor het buitenonderhoud van de schoolgebouwen rechtstreeks aan de schoolbesturen vergoed en kan hiervoor geen vergoeding meer bij de gemeente worden aangevraagd. Bij deze doordecentralisatie past de gedachte: geld weg, taak weg. Echter, de wetgever heeft het begrip en daarmee de taak renovatie van schoolgebouwen niet geregeld, in de overtuiging dat lokale overheden hier wel uitkomen. Gevolg: Discussie met schoolbesturen over levensduurverlengend onderhoud, renovatie en nieuwbouw. Deze discussie moet geslecht worden om na het huidige IHP, samen met schoolbesturen afspraken te maken opdat een volgende kwaliteitsslag wordt behaald. 2016: Bij ons, maar ook landelijk speelt nog steeds de discussie rondom renovatie. Zoals aangegeven in paragraaf hebben de PO-raad en de VNG een brief gestuurd naar de Tweede Kamer waarin zij hun zorgen uiten over diverse zaken, waaronder renovatie. Zij komen in oktober met aanbevelingen om het huidige stelsel te versterken en tot goede landelijke voorwaarden te komen waarbij de kwaliteit van de scholen leidend is. De afloop van deze discussie heeft mogelijk gevolgen voor de eerder geschrapte 2e fase uit het IHP. Actueel In december 2016 zijn de VNG, PO-raad en VO-raad gekomen met een huisvestingsvoorstel (zie bijlage 8.5). De drie partijen opteren voor een aanpassing van het stelsel waarbij de tekortkomingen zoals zij die zelf ervaren en die ook door de Algemene Rekenkamer (zie actualisatie 16.1) zijn geconstateerd kunnen worden opgeheven. Het betreft hierbij o.a. knelpunten rondom renovatievraagstukken, het ontbreken van de juridische status van het IHP en het tekort aan financiële middelen. Ook de nadelen van de scheiding van de financiële middelen moeten zoveel mogelijk worden opgeheven. De verantwoordelijkheden van de gemeenten en die van de schoolbesturen blijven daarbij intact. Het is de ambitie van VNG/PO-raad/VO-raad met dit voorstel de werking van het stelsel te verbeteren. Processen en middelen worden beter op elkaar afgestemd. De positie van gemeenten en schoolbesturen ten opzichte van elkaar worden meer gelijkwaardig. Daarmee wordt de kwaliteit van de huisvesting - en daarmee het onderwijs zelf - verbeterd. Bij het voorstel zoals de drie partijen hierbij presenteren is uitgegaan van het bestaande stelsel en het wegnemen van de belemmeringen daarvan. Om voorgaande mogelijk te maken dient het voorstel opgenomen te worden in wet- en regelgeving. 2.4 Communicatie Al in de voorgaande Actualisaties hebben wij u meegegeven dat de gemeente en de schoolbesturen de omgeving meenemen in het ontwerpproces. Dit gebeurt zo vroeg mogelijk, bij voorkeur al voordat er een penstreep op papier staat. Deze manier van werken begint zijn vruchten af te werpen. Tijdens bewonersavonden merken wij een grote betrokkenheid van de omgeving. Er wordt door omwonenden (positief) kritisch meegedacht. Dit helpt het schoolbestuur en de gemeente bij het maken van overwegingen en het komen tot een breed gedragen ontwerp van de school. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

13 2.5 Onderwijsagenda Doorontwikkeling van integrale kindcentra (IKC) Terugblik Momenteel loopt er een onderzoek om de gehanteerde huurprijzen te analyseren in relatie tot het peuterspelen. Deze analyse zal uitwijzen of compensatie vanuit de gemeente gewenst is. Adviesbureau Zunderdorp voert met de gemeente Zaanstad een onderzoek uit naar een aanvaardbare huurprijs voor peuterspelen en kinderopvang in IKC s. Doel van het onderzoek is om een compleet beeld te krijgen van de problematiek en de mogelijke oplossingsrichtingen, zodat er een gefundeerd besluit genomen kan worden over de hoogte van de te hanteren huurprijs en/of alternatieve oplossingsrichtingen. Bij het onderzoek worden ook de wettelijke kaders en voor- en nadelen van de verschillende huurprijzen/oplossingen in beeld gebracht. De uitkomsten van het onderzoek en besluitvorming hierover wordt u los van deze actualisatie later dit jaar voorgelegd. Kijkend naar de kosten voorvloeiend uit de besluitvorming van dit vraagstuk is wel een directe link met het programma IHP te leggen. Indien de huurprijzen bijvoorbeeld verlaagd worden betekent dit direct minder inkomsten voor het programma en dus een dekkingsvraagstuk. Op dit moment wordt binnen het programma rekening gehouden met ongeveer ,-- aan huurinkomsten. Bij het coalitieakkoord in 2014 is ,-- toegevoegd aan het IHP ter verzachting van de rijksbezuinigingen. Om maximale ruimte in de keuzes voor te leggen bij de besluitvorming over de IKC-vorming kunt u overwegen om maximaal ,-- te reserveren voor de oplossing. Bij de besluitvorming later dit jaar wordt duidelijk wat de werkelijke kosten/keuzes zijn. Daarna volgt besluitvorming over een gewenste inzet van de gemeente en de dekking daarvan. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

14 2.5.2 Gezonde levensstijl en gezonde school Terugblik Gezondheid en bewegen staan hoog op de onderwijsagenda en deze onderwerpen zijn dan ook onderdeel van de met de schoolbesturen vastgestelde Onderwijsagenda Zaanstreek. Parralel aan de uitwerking van dit thema heeft de gemeente dit jaar onderzoek gedaan naar de beschikbare capaciteit en bezettingsgraad van de huidige gym- en sportaccommodaties. Hierbij zijn ook de afstanden van de scholen naar de gymaccommodaties in beeld gebracht. Op basis van dit onderzoek naar het huidige aanbod, wordt op dit moment - op basis van verschillende scenario s - onderzoek gedaan naar de uiteindelijk gewenste (toekomstige) capaciteit. Het doel is om te komen tot een toekomstgericht, kwalitatieve en op aanvaardbare loopafstanden gesitueerde gym- en sportcapaciteit binnen Zaanstad voor zowel het bewegingsonderwijs als voor de diverse andere gebruikers. De behandeling in de raad van de verschillende scenario s zal eind van dit jaar plaatsvinden. Het onderzoek naar de binnensportcapaciteit en de verdere uitwerking heeft de gewenste (toekomstige) capaciteit in beeld gebracht. Bij de uitwerking zijn, naast de huidige capaciteit (bezettingsgraad), ook de te verwachten (beleids)ontwikkelingen, de bestaande en te verwachten knelpunten (o.a. de loopafstanden) en de nieuw te realiseren accommodaties in beeld gebracht. De uitwerking hiervan heeft wat extra tijd gekost. De bijbehorende rapportage is inmiddels afgerond en wordt in het tweede kwartaal van dit jaar ter besluitvorming aan de raad voorgelegd. Vooruitlopend hierop kan worden geconcludeerd dat het IHP-programma zorgt voor verlichting in die gebieden waar zich de maximale bezetting en zelfs overbezetting van binnensportaccommodaties voordoet. Met de nieuwbouw van de IKC s Inverdan, Overtuinen, Kreekrijk en Dynamica XL komen er extra gymzalen beschikbaar. Het IHP-programma is daarmee in lijn met de uitkomsten van het onderzoek. Er komt vanuit het IHP extra capaciteit beschikbaar, waarmee de bezettingsdruk bij een groot deel van de bestaande overbezette gymzalen afneemt. 2.6 Vervolg IHP De wereld om ons heen verandert in rap tempo. Onderwijs heeft te maken met groei en krimp. Nieuwe didactische werkvormen vragen om flexibele gebouwen, die kwalitatief goed zijn. Goede schoolgebouwen spelen een belangrijke rol op meerdere niveaus. De functionele kwaliteit van het gebouw bepaalt in hoeverre het gebouw geschikt is voor modern onderwijs. Een aantrekkelijk gebouw kan een vliegwiel voor wijkontwikkeling zijn en goede scholen zijn een voorwaarde voor mensen om zich ergens te vestigen. Goed onderwijs betekent een goed onderwijsklimaat. Letterlijk, in de vorm van goed gebouwde en frisse scholen. Goed onderwijs gaat ook over de verbinding tussen de verschillende onderwijsvormen en doorlopende leerlijnen. De vorming van de integrale kindcentra, waarin de school, de kinderopvang en de naschoolse activiteiten onder één dak worden gehuisvest, is een belangrijke kwalitatieve stap waarin samenwerking tussen de betrokken instellingen en de gemeente voorop staat. Sinds de besluitvorming van het IHP in 2011 is de gemeente geconfronteerd met een forse rijksbezuiniging die doorwerkt op het investeringsvolume waardoor 37 mln minder beschikbaar was voor het IHP. Deze noodzakelijke bezuinigingen stelden de gemeente voor een aantal zware opgaven, hetgeen eerder tot het schrappen van de 2e fase en aanpassing van het programma hebben geleid. Daarnaast heeft de wettelijke verschuiving van onderhoudstaken van gemeente naar schoolbestuur per 1 januari 2015 voor een landelijke discussie over (levensverlengend) onderhoud en (vervangende) nieuwbouw gezorgd. Deze discussie is nog steeds niet beslecht. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

15 We kunnen echter niet langer wachten op landelijke besluiten om met de schoolbesturen afspraken te maken opdat een volgende kwaliteitsslag wordt behaald. Het huidige IHP nadert zijn afronding, maar de volgende vraagstukken dienen zich in volle hevigheid aan. Schoolgebouwen worden vanzelf ouder waardoor de afschrijvingstermijn verloopt. Daarnaast zorgen autonome ontwikkelingen voor wijzigingen in leerlingenaantallen waardoor sommige scholen kleiner of zelfs groter worden. Ook de ambities rondom MAAK.Zaanstad hebben invloed op de onderwijshuisvesting. De woningen zorgen voor zo n extra leerlingen. Het is tijd om met elkaar na te denken hoe het vervolg eruit komt te zien. Onderwijsorganisaties en gemeente slaan de komende maanden de handen ineen om dit vervolg in beeld te brengen. Nadrukkelijk worden hierbij de ontwikkelingen van MAAK.Zaanstad betrokken. Waar in het verleden de onderwijshuisvesting nog achter de ontwikkelingen aankwam, willen we nu met elkaar nadenken hoe dit anders kan. Wellicht kunnen we met de ontwikkelingen in de stad voorkomen dat een school terugloopt in aantal leerlingen of kunnen scholen ingezet worden als vliegwiel voor de ontwikkeling? De VNG wil de IHP s meer status geven en samen met de mogelijkheid van renovatie een wettelijke basis geven. In het vervolg IHP houden we rekening met deze ontwikkelingen en sorteren we zo mogelijk op zaken voor. Ook het kwaliteitskader voor Primair en Voortgezet (zie bijlage 8.6) onderwijs wordt in den lande steeds meer als uitgangspunt genomen. Het is van belang om met elkaar na te denken over kwaliteit. Wat is dat en wat is de ondergrens? Welke kwaliteit willen we hanteren? Welke kosten zijn daaraan verbonden en welke keuzes maken we daarin. Maar ook het vraagstuk: hoe werken we samen als partijen? Is een onderwerp dat nader besproken dient te worden. Is een algehele doordecentralisatie denkbaar of juist niet gewenst. De trend is dat gemeenten steeds meer een dienstverlenende houding aannemen en steeds minder een regierol. Met het vervolg IHP willen we een gezamenlijk plan voorbereiden dat bij de coalitievorming als basis kan dienen voor de verdere besluitvorming. Het plan zal een concrete lijst met te realiseren projecten bevatten, alsmede keuzes en voorstellen voor financiering, planning, organisatie en samenwerking. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

16 3 Stand van zaken projecten In dit hoofdstuk kunt u per project teruglezen wat de stand van zaken is. Per project wordt u meegenomen in de historie van de besluitvorming over het project en hoe het er nu mee staat. Rondom drie scholen/locaties is specifieke besluitvorming nodig: Voor de IKC Inverdan kan overeenstemming bereikt worden met de schoolbesturen over de realisatie ervan. Er dienen keuzes gemaakt te worden over de financiële kaders. Dynamica XL inzake het toenemende aantal leerlingen De Voorzaan - Vissershop is groeiende en dient uitgebreid te worden. Het besluit ligt voor om deze uitbreiding op te nemen in het IHP. 3.1 IKC Inverdan en complex P.A. van Meverstraat: De Rietvink, Het Baken en Het Eiland Terugblik Op basis van bestuurlijke wenselijkheid van een nieuwe school in Inverdan is in 2011 het plan opgenomen voor een nieuw te bouwen MFA Inverdan Nieuw West. Hierin zouden dan twee scholen, twee gymzalen, een buurthuis en Centrum Jong komen. Indien dit plan niet haalbaar zou zijn werd vastgesteld dat het complex aan de P.A. van Meverstraat en/of de schoolwoningen aan de Nieuwendamstraat aangepast diende(n) te worden. 2013: als gevolg van de rijksbezuiniging is het budget zodanig aangepast dat er alleen ruimte is voor het bekostigen van zorgplicht als gevolg van de toename in leerlingen. Dit betekent dat er geen andere voorzieningen dan onderwijs worden gerealiseerd. 2015: Op basis van de verordening en de leerlingenprognose heeft Agora recht op een permanente uitbreiding (zorgplicht). Het is een optie om de capaciteitsuitbreiding te realiseren door een dislocatie te starten voor De Rietvink en/of Het Baken (van Agora) op de locatie van de IKC Inverdan. 2016: Schoolbesturen en gemeente komen niet uit het vraagstuk wie welke school op de Inverdan kavel mag gaan bouwen. Er hebben meerdere bestuurlijke overleggen plaatsgevonden waarin verschillende opties uitgebreid verkend zijn. Partijen hebben in de bestuurlijke overleggen wel consensus bereikt over de volgende twee uitgangspunten: 1) Het is zinnig om bij het besluit over het IKC Inverdan het toekomstig tekort van de oostkant te betrekken 2) Het is belangrijk dat het IKC Inverdan wordt gebouwd door één van de schoolbesturen (Zaan Primair of Agora) dan wel beide schoolbesturen samen. De gemeenteraad heeft het college verzocht te kijken of een mediation-traject hier uitkomst kan bieden. Gedurende de tweede helft van 2016 hebben diverse gesprekken plaatsgevonden tussen de voormalig voorzitter van de Stuurgroep IHP, de gemeente, Zaan Primair en Agora. Actueel Onder leiding van de voormalige voorzitter van de Stuurgroep IHP zijn de volgende afspraken gemaakt: de eerder besproken optie 2 (zie Actualisatie 16.1) kan rekenen op draagvlak bij beide schoolbesturen. Dit betekent dat zowel Agora als Zaan Primair een school bouwen op de kavel van Inverdan nieuw west. Voor Zaan Primair betekent dit dat zij de Dijk west op de Adriaan Roggestraat in Zaandam verhuizen naar de Inverdan-kavel. Voor Agora betekent dit dat zij met een school van de P.A. van Meverstraat in Zaandam naar de Inverdan-kavel verhuist; werk vanuit een realistische benadering van de prognoses uit in welke omvang de voorzieningen in Inverdan gerealiseerd moeten worden; neem de overloop vanaf de oostkant van het spoor mee in beschouwing en in de planvorming mee. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

17 Er is onderzocht, vanuit een realistische benadering van de prognoses, welke omvang de scholen in Inverdan moeten krijgen. Om tot een goede analyse te komen is advies gevraagd aan PVG (Planning Verband Groningen) (zie bijlage 8.7). PVG schat in dat de nieuwe IKC Inverdan een behoorlijke aantrekkingskracht heeft, waardoor er een grotere stroom leerlingen op gang komt dan sec de verhuizing van de twee scholen (ZP-Dijk west en een Agora-school van P.A. van Meverstraat). Dit heeft tot gevolg dat de P.A. van Meverstraat te maken krijgt met een enorme leegstand. De opties zijn dan als volgt: - Dijk en Rietvink extra kosten ,-- leegstand: circa1.600 m2 - Dijk en Baken extra kosten ,-- leegstand: circa 750 m2 Agora kiest voor verplaatsing van De Rietvink en niet voor het Baken. Dit met het oog op de capaciteit en een evenwichtige spreiding. Om deze leegstand enigszins te beperken is het voorstel van de schoolbesturen om de Agoraschool De Rietvink in de IKC Inverdan iets kleiner te realiseren. Omdat de leerlingen voor het overgrote deel uit het zelfde gebied komen is de spreiding te sturen bijvoorbeeld door postcodebeleid. Een groot deel van de ouders zal naar verwachting hun kind laten mee-verhuizen naar de nieuwe school op de nieuwe locatie. Dit wordt aangevuld met leerlingen uit de nieuwbouw Inverdan. In de van Meverstraat zal een beperkte herschikking kunnen plaatsvinden van de huidige populatie van Het Baken (de kleinste van de 2 Agora scholen) en kinderen van De Rietvink voor wie de reisafstand naar de nieuwe locatie bezwaarlijk is (de afstand tussen van Meverstraat en Inverdan bedraagt 1,7 km). Hierdoor kan ook Het Baken groeien en ontstaan qua capaciteit twee evenwichtige locaties, Van Meverstraat en Inverdan. De overige leegstand op de P.A. van Meverstraat kan op twee manieren ingevuld worden: - als overloop van de leerlingen uit Zaandam oud-west - of als aanvullende kindvoorzieningen ook ten behoeve van de IKC Inverdan Een definitieve keuze hierin kan pas gemaakt worden als het locatieonderzoek in Oud-West is afgerond en duidelijk is of de druk daar ook in het gebied opgelost kan worden (zie ook 3.7 Overtuinen). U heeft het college gevraagd om te komen met een gedragen voorstel als oplossing voor de realisatie van de IKC Inverdan. Deze kan gevonden worden in het verhuizen van De Dijk van Zaan Primair en het verhuizen van De Rietvink (gemaximeerd) van Agora naar Inverdan. De extra kosten hiervoor bedragen ca ,--. In herinnering brengen wij u de eerdere opties die besproken zijn, maar waarvoor geen draagvlak is bij beide schoolbesturen: Alleen Agora bouwt op Inverdan voor Rietvink of Baken Financieel voordeel t.o.v. huidig budget: Het Eiland (Zaan Primair) verhuist naar Inverdan Financieel voordeel t.o.v. huidig budget: ,-- Nieuwbouw of uitbreiding op de P.A. van Meverstraat = geen Inverdan Financieel nadeel bij nieuwbouw: ,--, financieel voordeel bij uitbreiding/verbouw ,-- Financieel Actualisatie van de verhuis- en sloopkosten Een verhoging van het projectbudget IKC Inverdan Een verlaging van het projectbudget P.A. van Meverstraat Compensatie normvergoeding verwerkt Gevraagde besluiten (B&W) In te stemmen met / (Raad) Vaststellen van de verhoging van het projectbudget van IKC Inverdan met ,-- ten behoeve van de bouw van De Dijk west en een gemaximeerde Rietvink, waarvan ,-- gedekt wordt met een verlaging van het projectbudget P.A. van Meverstraat waardoor ,-- beschikbaar blijft voor aanpassing van de P.A. van Meverstraat en de raad voor te stellen om het restant ad ,-- te dekken uit het Investeringsfonds. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

18 3.2 IKC Rosmolen Zuid: De Saenparel en De Willibrord Terugblik In het IHP 2011 was voor de Willibrord vervangende nieuwbouw (MFA) aan het Roggeplein opgenomen. 2013: Naar aanleiding van de rijksbezuinigingen is de Rosmolenwijk breed bekeken op leerlingenstromen, locatiespreiding, onderwijskundig en maatschappelijk aanbod. De plannen voor zowel Rosmolen Noord (zie 3.3) als Rosmolen Zuid zijn toen gewijzigd. De Saenparel is op basis van financiële overwegingen toegevoegd aan het project Rosmolen Zuid in plaats van deze te realiseren in MFA Rosmolen Noord. Hierdoor kon een bezuiniging worden gerealiseerd. 2015: Het project is opgestart en in overleg met omwonenden is tot de eerste schetsontwerpen gekomen. 2016: Het schetsontwerp is verder uitgewerkt inclusief de wensen van de omwonenden. Actueel De ontwerpfase heeft enerzijds vertraging opgelopen vanwege de complexiteit van de verschillende ontwerpopgaven die in de openbare ruimte rondom de school samenkomen en anderzijds vanwege de te hoge begrote kosten van het ontwerp. De verwachting is dat het voorlopig ontwerp samen met het inrichtingsplan van het Roggeplein in het 2 e kwartaal gepresenteerd kan worden aan de klankbordgroep, de stuurgroep van het Roggeplein en de omwonenden. Toekomst Volgens de planning wordt in 2018 gestart met de sloop van het bestaande pand aan het Roggeplein, de nieuwbouw vindt in het jaar 2018 en deels 2019 plaats en het schoolgebouw kan schooljaar 2019/2020 in gebruik worden genomen. Financieel Actualisatie sloopkosten Compensatie normvergoeding verwerkt 3.3 IKC Rosmolen Noord: In t Veld Terugblik Het oorspronkelijke plan in het IHP 2011 is vervangende nieuwbouw (MFA) op de bestaande schoollocaties in Rosmolen Noord voor de Saenparel (voorheen Keizel) en In t Veld (voorheen Over de Brug locatie Rosmolen). Reden hiervoor is de slechte technische en functionele staat van de gebouwen en het exploitatietekort van De Saenparel. Tevens worden er kindvoorzieningen gehuisvest en beoogd wordt om ook Centrum Jong een plek in deze MFA te geven. Met de rijksbezuiniging in 2013 zijn de plannen voor de MFA Rosmolen Noord gewijzigd. Voor basisschool In t Veld wordt levensduur verlengend onderhoud gepleegd, de gymnastiekzaal nieuwgebouwd en eventueel een noodzakelijke uitbreiding van de school gerealiseerd, zodat de tijdelijke lokalen kunnen worden verwijderd. Daarmee wordt de levensduur van het pand met 20 jaar verlengd. Met instemming van de schoolbesturen is in 2014 het plan voor Rosmolen Noord gewijzigd naar het bouwen van een nieuwe school met een grootte van 750 m2, een gymnastiekzaal en een mogelijke uitbreiding voor kindvoorzieningen. 2016: Onderzocht wordt waar op de huidige locatie de IKC Rosmolen Noord inclusief gymzaal het beste kan komen te staan en of deze samen met woningbouw kan worden ontwikkeld. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

19 Actueel In de omgeving van Rosmolen Noord spelen verschillende woningbouwontwikkelingen zoals op het oude VVZ terrein en de ziekenhuislocatie. Vanwege deze woningbouwontwikkelingen hebbende gemeente en het schoolbestuur Zaan Primair besloten de grootte van de school nog niet vast te stellen. Toekomst De school in dit noordelijke deel van de Rosmolenwijk wordt pas gerealiseerd nadat de school aan het Roggeplein gereed is. Dit betekent dat de sloop en bouw op zijn vroegst zal starten in 2020/2021. Financieel Actualisatie sloopkosten Compensatie normvergoeding verwerkt Toevoeging aanvullende kindvoorzieningen (budgetneutraal) 3.4 De Roos Terugblik IBS De Roos was ten tijde van het vaststellen van het IHP een project in meerdere stappen: uitbreiding met twee en later met vier lokalen, in 2011 gerealiseerd door tijdelijke lokalen op het terrein te plaatsen. Door de voortgezette groei van de school is later het gebouwdeel Anansi toegevoegd aan de school. 2015: Bij Actualisatie 15.2 is De Roos toegevoegd aan het IHP om de uitbreiding (zorgplicht) te realiseren door middel van verwijzing naar leegstand. 2016: Omdat de tijdelijke lokalen op het plein verwijderd moeten worden, zijn twee mogelijkheden voor verwijzing aangeboden. Het schoolbestuur heeft uit de aangeboden alternatieven (gebouw Jachtenlaan in gebruik nemen of verwijzing naar leegstaande lokalen in de buurt) gekozen om twee dislocaties te starten in (leegstand in) bestaande scholen in Peldersveld-Hoornseveld. Als gevolg van de ontwikkelingen in de zomer van 2016 in Turkije waren er spanningen tussen verschillende Turks-Nederlandse groepen in Nederland. Ibs De Roos is genoemd in de lijst van Gülen-gerelateerde organisaties. Dit heeft tot gevolg gehad dat een groot aantal ouders besloten heeft hun kind(eren) van school te halen. Actueel In verband met bovenstaande uitschrijvingen heeft De Roos in overleg met de gemeente en Agora besloten geen gebruik meer te maken van de 2 x 2 lokalen in basisscholen De Windroos en Kleurenpracht. De lokalen zijn overgedragen aan het schoolbestuur van Agora. De vier tijdelijke lokalen op het terrein van de Roos aan de Zuidervaart zijn in de kerstvakantie verwijderd. Hiermee is tegemoet gekomen aan de afspraken met de buurt. SIOZ heeft in 2016 een verzoek ingediend voor nieuwbouw van het hoofdgebouw van De Roos. De gemeente heeft dit verzoek eind 2016 afgewezen. SIOZ heeft tegen dit besluit bezwaar ingediend. SIOZ en de gemeente zijn in overleg om te kijken hoe er tot een oplossing gekomen kan worden. Voorstel richting SIOZ is om het schoolgebouw onafhankelijk te laten onderzoeken en hierbij tevens de gedane investeringen in onderhoud te betrekken. Zodoende kan een totaal beeld ontstaan van de objectieve bouwtechnische staat van het pand en de investeringen die vanuit de gemeente en SIOZ zijn gepleegd. Op basis daarvan ontstaat inzicht in de benodigde inzet qua onderhoud, nieuwbouw of eventueel renovatie en kan nadere besluitvorming plaatsvinden. Financieel Het project is financieel afgerond. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

20 3.5 De Vrije School Zaanstreek Terugblik Voor deze school geldt dat ze voor levensduur verlengend onderhoud (met 20 jaar) door middel van grootschalige renovatie in IHP 2011 is benoemd als 2 e fase project. 2013: Het Project is vervallen als gevolg van schrappen 2 e fase door rijksbezuinigingen. 2015: De Vrije School heeft de afgelopen jaren verzocht om een bijdrage uit het onderhoudsfonds voor renovatie van het dak. De gemeente heeft deze aanvraag afgehouden i.v.m. de aankomende renovatie die was gepland in de tweede fase IHP, maar uiteindelijk is geschrapt. Bij de Actualisatie 15.2 is de Vrije School toegevoegd aan het IHP om een eenmalige bijdrage te leveren aan de kosten voor vervanging van het dak. 2016: In september 2015 heeft de Dutch Green Building Council besloten om de Vrije School Zaanstreek als voorbeeldproject voor De Waardevolle School in te zetten. Actueel In het najaar 2016 is gestart met de vervanging van het dak. De afgesproken eenmalige bijdrage van de gemeente aan de vervanging van het dak (Actualisatie 15.2) wordt uitgekeerd nadat de uitvoeringswerkzaamheden zijn afgerond. Het traject dat de school is aangegaan met het Dutch Green Building Council heeft vooralsnog geen concrete toezeggingen vanuit de deelnemende partners opgeleverd. Financieel Het project wordt financieel afgerond. 3.6 Het Schatrijk Terugblik Het Schatrijk In 2011 is voor Het Schatrijk vastgesteld dat op basis van zorgplicht permanente huisvesting en uitbreiding nodig was. Daarom is Het Schatrijk in 2013 verhuisd naar het Rooswijkplein. De school was echter niet groot genoeg, er ontbrak een speellokaal. Agora opteerde voor uitbreiding in het Guisgebouw. Dan moest echter wel gewacht worden op het moment dat basisschool De Zoeker het naastgelegen Guisgebouw verliet. Hiermee werd ook een besparing geprognosticeerd ten opzichte van een uitbreiding van de school. 2015: Bepaald is op welke wijze de uitbreiding van Het Schatrijk wordt gerealiseerd: in het Guisgebouw worden zowel de uitbreiding van Het Schatrijk als twee peuterspeelzalen gerealiseerd. Planvorming start. 2016: Op basis van de nieuwe leerlingenprognose heeft de school recht op meer ruimte. Het Guisgebouw aan het Rooswijkplein is medio 2016 aangepast ten behoeve van de uitbreiding van de school. Tevens is het gebouw aangepast voor verhuur aan twee peuterspeelzalen, gelieerd aan de scholen De Zoeker en Het Schatrijk. Actueel Het Guisgebouw is opgeleverd en is direct na de zomervakantie 2016 in gebruik genomen door basisschool Het Schatrijk en twee peuterspelenorganisaties. Het project is in 2016 afgerond. Financieel Het project is financieel afgerond. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

21 3.7 IKC Overtuinen: Et Buut en Het Baken Westerkim Terugblik Bij het IHP 2011 is vastgesteld dat beide scholen al jaren te weinig ruimte hebben. Het gebouw van Et Buut aan de Parkstraat is feitelijk illegaal door vernietiging van de beslissing op bezwaar van de bouwvergunning. Met MFA Overtuinen wordt nieuwbouw ter vervanging van de gebouwen van OBS Et Buut en CBS Het Baken (Westerkim) gerealiseerd. 2013: vaststelling van een maximale capaciteit van 600 leerlingen voor het gebouw. In de MFA worden naast de scholen ook een gymzaal, twee BSO s en een Peuterspeelzaal gevestigd. De gemeenteraad heeft besloten om voor de locatie de coördinatieregeling toe te passen. 2015: Na behandeling van de ingediende zienswijzen is de definitieve vergunning in juli 2015 verleend. In september is hoger beroep bij de Raad van State ingediend door twee bedrijven aan de Mauritsstraat. 2016: Op 8 juni 2016 is er een tussenuitspraak door de Raad van State gedaan op de gecoördineerde besluiten Overtuinen D. Algemeen kan aangegeven worden dat de IKC in stand is gebleven en dat hieraan de juiste overwegingen ten grondslag lagen. De RvS heeft het college daarnaast opdracht gegeven om het uitwerkingsplan en de omgevingsvergunning IKC op een aantal onderdelen te repareren. De oplevering van het gebouw is minimaal vertraagd naar het 2 e kwartaal Door de vertraging ontstaat een ruimteprobleem: de scholen Et Buut en Westerkim groeien en passen niet meer in hun huisvesting. Er moet gezocht worden naar (twee) extra leslokalen voor de scholen. Hopelijk kunnen deze gevonden worden in bestaande scholen/gebouwen en is er geen tijdelijke huisvesting nodig in de vorm van unitbouw Actueel Op 23 november 2016 is er een uitspraak door de Raad van State gedaan op de gecoördineerde besluiten Overtuinen D. Deze uitspraak is niet positief. Zowel het uitwerkingsplan als de omgevingsvergunning zijn vernietigd. De Raad van State oordeelt dat er nader onderzoek naar de bereikbaarheid had moeten plaatsvinden en dat daarmee het besluit in strijd is met de zorgvuldigheid. De overige punten zijn goed hersteld, waaronder het leerlingenaantal. Naar aanleiding van deze uitspraak is een aantal scenario onderzocht, om te kijken welke mogelijkheden er zijn om alsnog te komen tot nieuwbouw van Et Buut en Westerkim. Besloten is om het huidige plan te handhaven en met aanvullende motivering opnieuw een besluit te nemen op de aanvraag van het schoolbestuur. U bent hier over geïnformeerd met de RIB 2016/ Door de onderbouwing aan te scherpen met behulp van de adviezen van de stadsadvocaat en een verkeerstechnisch bureau verwachten we een goede onderbouwing te kunnen leveren die de bereikbaarheid van de bedrijven garandeert. De leerlingenprognoses laten al langere tijd voor Zaandam oud west (de oostkant van de Provinciale weg) bij een aantal scholen, waaronder Et Buut en Hannie Schaft (over de brug), een grote stijging zien. Via de actualisatie van het programma IHP was u reeds geïnformeerd dat de druk aan de oostkant betrokken wordt in de oplossing van de westkant (Inverdan nieuw west) van het spoor. De vernietiging van de omgevingsvergunning door de Raad van State geeft de mogelijkheid hier opnieuw een afweging in te maken. De locatie Overtuinen D levert niet voldoende capaciteit op om alle leerlingen die op de scholen zitten en verwacht worden te huisvesten. Dat betekent dat we ook na de realisatie van de IKC Overtuinen een zorgplicht houden voor deze wijk. De uitwisseling van leerlingen in oost met de leegstand op de P.A. van Meverstraat (zie paragraaf 3.1) in west is een mogelijkheid. De uitwisseling van leerlingen tussen de beide wijken is op dit moment beperkt. Voor een groot aantal leerlingen van Et Buut is de westkant van de Provinciale weg geen optie. Zij moeten dan de Provinciale weg en een spoor onderdoor om op school te kunnen komen. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

22 Vaker is dan ook al uitgesproken dat de capaciteitstekorten in oost ook in oost opgelost moeten worden. Onze ambitie is immers de juiste school, op de juiste plek en van de juiste kwaliteit. Met een locatieonderzoek wordt hiertoe een aanzet gedaan. Er wordt onderzocht of er ergens in de wijk oud west een plek geschikt is voor de bouw van een nieuwe school. Indien dit het geval is wordt u bij 18.1 besluitvorming hierover voorgelegd. Anderzijds worden in het locatieonderzoek locaties gezocht als alternatief voor de MFA Overtuinen, waarbij de MFA wordt gesplitst in de bestaande scholen Et Buut en Westerkim. Dit als plan B, mocht het eerste spoor wederom niet tot het gewenste resultaat leiden. Toekomst Naar verwachting is het locatieonderzoek voor de zomer afgerond. Ook kan rond die tijd, of zoveel eerder als mogelijk is, opnieuw beslist worden op de aanvraag omgevingsvergunning voor de bouw van de IKC Overtuinen en het uitwerkingsplan opnieuw in procedure gebracht worden (in een gecoördineerd besluit). Financieel Voorziening aanbesteding verwerkt. 3.8 De Hoeksteen Terugblik In 2011 is het plan om voor De Hoeksteen, Het Palet, en de gymzaal aan de Komarowlaan vervangende nieuwbouw aan de Serooskerkestraat te realiseren. Bij het opstellen van de visie Rosariumgebied is onderzocht of De Hoeksteen en Het Palet gezamenlijk gehuisvest konden worden op de locatie van de voormalige Gordijnhal. Dat bleek haalbaar. Het plan voor vervangende nieuwbouw voor Het Palet werd dan ook naar de eerste fase verschoven en meegenomen in de eerste planvorming voor het Rosariumgebied. De gymzalen zijn in de visie gekoppeld aan de realisatie van het nieuwe zwembad. 2013: In verband met de rijksbezuinigingen is afgesproken om Het Palet op te knappen (renovatie) in plaats van nieuw te bouwen, omdat de bouwkundige staat van het huidige gebouw nog voldoende is. De Hoeksteen, met vestigingen in de Braillestraat en de Serooskerkestraat moet om technische redenen wel worden vervangen (op de locatie Gordijnhal). De kindvoorzieningen die gepland waren in de MFA worden verplaatst naar de leegstaande ruimtes in Het Palet, zodat hiervoor geen extra m2 gebouwd hoeven te worden bij de nieuwbouw voor de Hoeksteen. De visie Rosariumgebied is hierop aangepast. 2015: Bij de uitwerking van de nieuwbouw voor de Hoeksteen (Agora) blijkt deze duurder uit te vallen. De nieuwbouw is duurder vanwege de leerlingengroei die de leerlingenprognose 2014 laat zien. Hierdoor kan de reeds ingeboekte rijksbezuiniging niet gerealiseerd worden. In Actualisatie 15.2 zijn verschillende scenario s bekeken voor zowel de Hoeksteen als het Palet en gezamenlijke huisvesting, en is besloten nieuwbouw te realiseren voor alleen de Hoeksteen op de kavel van de voormalige Gordijnhal in het Rosariumgebied. 2016: Het programma is aangepast aan de nieuwste leerlingenprognoses en er is een peuterspeelzaal toegevoegd. In april is BRTArchitecten geselecteerd voor het ontwerp van de nieuwbouw van de Hoeksteen. Actueel Het ontwerpproces voor deze school is in volle gang, maar verloopt moeizaam in verband met de discussie over de ontoereikende budgetten. Besluitvorming hierover in deze actualisatie (zie paragraaf ) helpt verdere stagnatie van het project te voorkomen. De laatste leerlingenprognose laat een lichte stijging zien in het aantal leerlingen. Dit betekent dat de school recht heeft op een permanente uitbreiding van het gebouw van 75 m2. Er worden vijf populieren op het perceel van de school gekapt en vervangen door andere type bomen die beter geschikt zijn op een schoolplein. Reden is dat de populieren voor mogelijke Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

23 gevaarlijke situaties kunnen zorgen op het schoolplein, waarbij met name te denken valt aan afbrekende/vallende takken. Daarnaast hebben populieren holle stammen. Dit zorgt dat zij minder stevig staan geworteld bij een eventuele storm. Ook leveren deze populieren veel onderhoud op voor de school. Toekomst Afhankelijk van de mogelijke (budgettaire) aanpassingen aan het VO en het daarop volgende DO wordt volgens de huidige planning begonnen met de bouw begin Het gebouw kan dan in 2019 in gebruik worden genomen. Financieel Stijging leerlingenprognose verwerkt Compensatie normvergoeding verwerkt 3.9 Het Palet Terugblik In 2011 is het plan om voor De Hoeksteen, Het Palet, en de gymzalen aan de Komarowlaan vervangende nieuwbouw aan de Serooskerkestraat te realiseren. Bij het opstellen van de visie Rosariumgebied is onderzocht of De Hoeksteen en Het Palet gezamenlijk gehuisvest konden worden op de locatie van de voormalige Gordijnhal. Dat bleek haalbaar. Het plan voor vervangende nieuwbouw voor Het Palet werd dan ook naar de eerste fase verschoven en meegenomen in de eerste planvorming voor het Rosariumgebied. De gymzalen zijn in de visie gekoppeld aan de realisatie van het nieuwe zwembad. 2013: In verband met de rijksbezuinigingen is afgesproken om Het Palet op te knappen (renovatie) in plaats van nieuw te bouwen, omdat de bouwkundige staat van het huidige gebouw nog voldoende is. De Hoeksteen, met vestigingen in de Braillestraat en de Serooskerkestraat moet om technische redenen wel worden vervangen (op de locatie Gordijnhal). De kindvoorzieningen die gepland waren in de MFA worden verplaatst naar de leegstaande ruimtes in Het Palet, zodat hiervoor geen extra m2 gebouwd hoeven te worden bij de nieuwbouw voor de Hoeksteen. De visie Rosariumgebied is hierop aangepast. 2015: Het renovatieplan voor Het Palet blijkt duurder uit te vallen. Met het vaststellen van Actualisatie 15.2 is besloten tot realisatie van nieuwbouw voor Het Palet onder de voorwaarde dat de school in combinatie met (zorg-)woningen of andere (maatschappelijke) functies gerealiseerd wordt. Indien er niet aan de gestelde voorwaarde voor het Palet kan worden voldaan dan zal worden teruggevallen op het (deels) renoveren van Het Palet. 2016: Er wordt vanuit gegaan dat op de kavel een gecombineerde ontwikkeling kan plaatsvinden van de school met andere (maatschappelijke) functies. Het budget is aangepast naar nieuwbouw. De realisatie van Het Palet staat in de planning volgtijdelijk na de realisatie van de Hoeksteen. De tijdelijke huisvesting die nu gebruikt wordt voor De Hoeksteen, kan dan gebruikt worden voor Het Palet. Zaan Primair heeft aangegeven de nieuwbouw eerder te willen realiseren zodat het Palet ongeveer gelijktijdig klaar is met de bouw van de Hoeksteen. De gemeente onderzoekt momenteel wat de technische, ruimtelijke en financiële mogelijkheden zijn om de tijdelijke huisvesting aan de Serooskerkestraat uit te breiden. Actueel Na onderzoek heeft Zaan Primair in overleg met de gemeente besloten om de nieuwbouw van Het Palet niet naar voren te halen. Toekomst De bouw van het Palet is volgend aan de verhuizing van de Hoeksteen uit de Serooskerkestraat. Volgens de huidige planning wordt in 2019 gestart met de sloop van het bestaande pand aan de Populierenlaan te Krommenie, de nieuwbouw vindt in het jaar 2019/2020 plaats. Het schoolgebouw kan vervolgens in schooljaar 2020/2021 in gebruik worden genomen. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

24 Financieel Toevoeging kind voorzieningen ( budgetneutraal) Compensatie normvergoeding verwerkt Actualisatie sloopkosten 3.10 IKC Kreekrijk: Het Koraal en De Delta Terugblik 2011: Voor Saendelft West is benoemd dat er een eerste tijdelijke huisvesting van 15 lokalen nodig was en dat er op termijn een wettelijke verplichting tot permanente huisvesting bestond van 34 lokalen en 2 gymzalen. De eerste plannen voor een MFA Kreekrijk waarin beide scholen, de gymcapaciteit en kindvoorzieningen (600m2) worden gerealiseerd worden opgesteld. De benodigde eerste tijdelijke huisvesting is gerealiseerd door middel van de semipermanente scholen Kreekrijk 1 en 2 waarbij ook twee tijdelijke gymzalen zijn gerealiseerd. Kreekrijk 2 is gebouwd op de locatie waar een waterberging dient te komen, ter compensatie van de woningbouwontwikkeling Kreekrijk, en moet op middellange termijn worden verwijderd. Kreekrijk 3 betreft een tijdelijke huisvesting met een looptijd van 2-5 jaar. Naar aanleiding van de rijksbezuinigingen en de uitgestelde woningbouw zijn in 2013 de plannen voor de MFA bijgesteld naar een IKC. 2015: besloten is de IKC Kreekrijk in één keer te bouwen als een permanent schoolgebouw (4.300 m2 bvo onderwijs, 2 gymzalen en 300 m2 kindvoorzieningen) in 2017/ : Het ontwerp wordt verder uitgewerkt. Een klimaat neutrale school realiseren binnen het (genormeerde) budget is een uitdaging. De leerlingenaantallen blijven groeien, dit wordt nauwlettend in de gaten gehouden. Het aantal inschrijvingen op de scholen bevestigt de groei in de leerlingenprognoses. Als ook in de prognose van (01-10) 2016 de groei zich blijft voortzetten, dient de gemeente zich te beraden op het toevoegen van nog een school in het gebied Kreekrijk of Saendelft west. Actueel Het Definitief Ontwerp van IKC Kreekrijk is goedgekeurd en de omgevingsvergunning is aangevraagd. Het schoolbestuur is gestart met de voorbereiding met de aanbesteding. De verwachting is dat eind juli de aanbesteding voor de uitvoering is afgerond. De gemeente is, door middel van een locatieonderzoek, gestart de mogelijkheden te onderzoeken tot het realiseren van een aanvullende schoollocatie in het gebied Kreekrijk of Saendelft West. Als resultaat kwamen er 12 potentiële locaties naar voren, waarbij vooralsnog 3 locaties voldoende geschikt lijken te zijn voor een mogelijke uitbreiding: huidige kavel IKC Kreekrijk (1), huidige locatie langs het spoor (3) en in de nieuwe woonwijk Kreekrijk (11). De besluitvorming voor het al dan niet toevoegen van een extra school in Kreekrijk wordt meegenomen in het vervolg IHP. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

25 Toekomst Volgens huidige planning kan begonnen worden met de bouw in 2017 en wordt het gebouw vanaf eind 2018 in gebruik genomen. Financieel Besluit geen bijdrage schoolbesturen verwerkt Voorziening aanbesteding verwerkt Complex Brandakkerstraat: De Regenboog, De Dorpsakker en De Rank Terugblik In 2011 is het complex Brandakkerstraat opgenomen in het IHP op basis van capaciteitstekort. Daarnaast is een onderzoek tot mogelijkheid van upgrading van het gehele complex gepland. Het voornemen voor uitbreiding en verbreding op langere termijn is in 2011 in de 2e fase opgenomen. De dislocaties van De Dorpsakker en De Regenboog zijn opgenomen in de tweede fase IHP. 2013: Door leerlingenkrimp in dit gebied is het capaciteitstekort voor het complex Brandakkerstraat opgelost. Het voornemen tot upgrading, uitbreiding en verbreding is als gevolg van de rijksbezuiniging en het schrappen van de 2e fase komen te vervallen. De grote onderhoudsplannen voor de dislocatie van De Regenboog zijn komen te vervallen als gevolg van het schrappen van de 2e fase door rijksbezuinigingen. 2015: De tijdelijke huisvesting bij het complex Brandakkerstraat staat op gedoogbeschikking. De wens is om door verbouwing in het pand de kinderen te huisvesten in de permanente school en de tijdelijke huisvesting te verwijderen. Zaan Primair besluit de dislocatie aan de Dorpsstraat op te heffen en de kinderen te verhuizen naar de Brandakkerstraat waar zij nu de volledige capaciteit benutten. 2016: Schoolbesturen en gemeente hebben overeenstemming bereikt over de uitvoering van de plannen. Het inpandig toevoegen van twee leslokalen wordt nu verder uitgewerkt, zodat de omgevingsvergunning aangevraagd kan worden. Een aantal kleinere aanpassingen is reeds uitgevoerd. Actueel De start van de uitvoering van de extra twee lokalen in het complex is gepland in de zomervakantie van Na realisatie worden de tijdelijke lokalen van Agora van het terrein verwijderd. Tijdens de bewonersavond waar de plannen zijn gepresenteerd, is de verkeerssituatie op de Brandakkerstraat uitvoerig aan de orde geweest. Gevolg hiervan is dat de gemeente een verkeerswerkgroep is gestart in samenwerking met de bewoners, de scholen in het complex en Veilig Verkeer Nederland. De werkgroep heeft een aantal oplossingen aangedragen. Eén van de oplossingen, te weten het dubbelgebruik van het schoolplein (tijdens piekuren van de school een verkeerslus en anders een schoolplein) wordt begin 2017 uitgewerkt en financieel doorgerekend. De aanpassingen betreffen niet alleen het schoolplein, maar ook de Brandakkerstraat zelf. Toekomst De bevindingen worden voorgelegd aan de werkgroep en vervolgens aan de bewoners. Indien positief, wordt de uitvoering bij voorkeur in 2017 opgestart. Financieel Geen wijzigingen. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

26 3.12 Dynamica XL SO/SBO (voorheen: De Boei en Het Dok) Terugblik De Boei De ontwikkelingen voor SBO De Boei begonnen al ruim voor het vaststellen van het IHP. Op grond van het OHP 2009 heeft Zaan Primair (toen nog OPOZ) een voorziening toegekend gekregen voor uitbreiding en renovatie dan wel nieuwbouw ten behoeve van de samenvoeging van de beide vestigingen van SBO De Boei aan de Tulpstraat 18 in Wormerveer. Op deze locatie zou naast een geheel nieuw schoolgebouw ook een gymzaal en een vestiging van Tinteltuin komen. Terugblik Het Dok Zaan Primair heeft in 2013 de wens uitgesproken SBO Het Dok te verplaatsen naar Wormerveer om daar samen met SBO De Boei een Centrum voor Passend Onderwijs te realiseren. Als randvoorwaarde werd meegegeven dat Het Dok moet passen binnen het huidige ontwerp voor de nieuwbouw van De Boei en dat er geen extra kosten zouden zijn. Het Dok past binnen de toen bestaande ontwerpcontouren van De Boei. Verplaatsing diende dan ook gerealiseerd te worden binnen het beschikbare budget voor de nieuwbouw van De Boei. Vooraf aan het ontwerptraject is begin april 2014 een avond georganiseerd, onder voorzitterschap van de schooldirectie, om de plannen uit te leggen en de inbreng van omwonenden te vragen; we komen dicht bij elkaar te wonen, hoe maken we een gebouw dat voor ons goed werkt maar waarmee we ook goed in de buurt kunnen samenwonen?. Tijdens deze bewonersavond bleek er nogal wat onrust te bestaan over de verwachte verkeersdrukte (halen en brengen, busjes leerlingenvervoer, parkeren). Daarnaast werd gevraagd, of er naar andere locaties gekeken is. Aangezien de nieuw te bouwen school geen wijkrelatie heeft, heeft de wethouder Onderwijs in reactie hierop voorgesteld om een uitgebreid locatieonderzoek uit te voeren, waarbij onder andere naar de door de bewoners aangedragen alternatieve locaties gekeken moest worden. Na een uitgebreid locatieonderzoek met behulp van Social Media en omwonenden heeft het college voor een nieuwe locatie gekozen: locatie van zwembad De Watering. Naast de ontwikkeling van de school lopen er een aantal andere projecten rondom de kavel van de Watering. Zo is ten zuiden van de kavel een speelvoorziening gerealiseerd, komt er een herinrichting van de Noordsterweg en moet er een ecologische oeverzone komen. Getracht wordt, voor zover mogelijk, om een zo goed mogelijke afstemming te realiseren tussen de verschillende projecten. Dit is prettig(er) voor de omwonenden in verband met het zo veel mogelijk clusteren van diverse informatieavonden. Ook zorgt dit uiteindelijk voor een mooier beeld en een betere samenhang in het eindresultaat. Actueel Per 1 augustus 2014 is Zaan Primair onder de vleugels van Dynamica XL een speciaal onderwijsafdeling gestart voor leerlingen met ernstige gedragsproblemen en/of psychiatrische problematiek (v/h cluster 4). Deze onderwijssoort bestond nog niet in de Zaanstreek. Leerlingen die deze vorm van onderwijs nodig hadden, kregen voorheen onderwijs buiten de streek. Het betreft een vrij constante groep leerlingen, door alle jaren heen 55 á 60 leerlingen in totaal. Per augustus 2014, na de opening van onze voorziening stroomden de leerlingen in. De verwachting is dat we het aantal van 60 in de eerstkomende jaren zullen bereiken. Per 1 augustus 2014 is tevens de wet Passend Onderwijs van kracht. Dit houdt voor basisscholen in dat zij een ultieme poging doen leerlingen binnen de school te houden, al dan niet met extra ondersteuning. De (extra) ondersteuning krijgen de scholen van het Dienstencentrum van Dynamica XL. Het Dienstencentrum verleent ondersteuning en advies aan 34 scholen in de Zaanstreek. Medewerkers van het Dienstencentrum bezoeken hoog frequent de scholen en zijn betrokken bij het vormgeven van passend onderwijs binnen het reguliere onderwijs. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

27 leerlingen SBO Sinds de invoering in 2014 blijkt hoe lastig het is om langdurig en consequent antwoord te geven op de onderwijsvragen van de leerlingen, die voorheen naar speciale onderwijsvormen werden verwezen. Het blijkt ook dat de scholen en de leerkrachten dit een tijd proberen; er veel energie aan besteden, maar uiteindelijk toch handelingsverlegen blijken. Dit heeft tot gevolg dat er toch weer meer leerlingen naar het SBO en soms SO worden verwezen. Het leerlingenaantal van met name het SBO loopt weer op. Dit laatste is in strijd met de aannames van het door Dynamica eerder gepubliceerde businessplan (10 oktober 2013). Dit businessplan was de grondslag voor de toenmalige nieuwbouw. Er was toen sprake van een verder afnemend leerlingenaantal tot medio 2018, waarna een stabilisatie zou optreden. De wal schijnt het schip nu eerder te doen keren: na een aanvankelijke terugloop komt er nu een stabilisatie in het oog medio 2018 die hoger ligt dan voorzien. Het verwachtte effect van de invoering van het Passend Onderwijs is niet gehaald. Hoe ernstig is dit en in hoeverre wijkt dit af van bijvoorbeeld de landelijke trend? Het landelijk verwijzingspercentage ligt op 2,5%. Binnen het samenwerkingsverband van Dynamica is het huidig percentage 1,6%. De verwachting is dat we meer naar het landelijk gemiddelde zullen toegroeien, ongeveer in de grootte van 2%. Daarmee kan dus nog groei worden verwacht van het leerlingenaantal SBO ten opzichte van het huidige aantal leerlingen. Uitgaande van de huidige aantallen en de toenemende vraag zal ongeveer op het niveau van 2013 terug worden gekomen. Op dit moment is de verwachting sterk dat voor het schooljaar op ongeveer 170 SBO-leerlingen gerekend moet worden. Dit wordt ook ondersteund door de licht stijgende bevolkingsaanwas in de Zaanstreek, mede te danken aan een aantal nieuwbouwprojecten in de streek. Nog niet mee berekend zijn de crisisplaatsen (4) en de observatieplaatsen (4). Per 1 aug 2018: SBO 170 observatieplaatsen 4 > totaal 174 leerlingen SO 60 crisisplaatsen 4 > totaal 64 leerlingen Als we de geprognotiseerde leerlingenaantallen in acht nemen, dan betekent dit voor de nieuwbouw dat er minimaal 12, maximaal 13 lokalen voor het SBO nodig zijn en 5 voor het SO. Onderstaand het verloop van de leerlingenaantallen door de jaren heen in een grafisch overzicht: SBO en effect passend onderwijs oktobertelling Het is lastig om voor SO en SBO een goede prognose te maken. Ter ondersteuning van bovenstaand gegeven is advies opgevraagd bij PVG (Planningsverband Groningen). Dit onafhankelijke adviesbureau heeft naast ervaring met advisering van de reguliere leerlingenprognose ook ervaring met het opstellen van SO/SBO prognoses. Het advies van PVG bevestigt bovenstaande ontwikkeling (zie bijlage 8.7). Naast de stijging in het aantal leerlingen is ook het aangesloten Dienstencentrum van Dynamica XL groeiende. Met de invoering van de Wet Passend Onderwijs heeft een verschuiving van werkzaamheden plaatsgevonden van hoofdzakelijk administratieve werkzaamheden naar meer onderwijsondersteunende en werkelijke onderwijsactiviteiten. Na deze verschuiving is er door Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

28 Zaan Primair voor gekozen om het Dienstencentrum te koppelen aan Dynamica, in plaats van het een eigen organisatie te laten zijn. Door deze centralisatie is vermeden dat op alle scholen voorzieningen gecreëerd moeten worden ten behoeve van de medewerkers van het Dienstencentrum. Zaan Primair heeft de gemeente gevraagd de huisvesting ten behoeve van dit dienstencentrum te financieren. De (on)mogelijkheden hiertoe worden onderzocht. In deze actualisatie wordt u voorgesteld om de toenemende vraag aan huisvesting door het groeiende aantal leerlingen voor Dynamica XL te bekostigen. Bij de reguliere scholen vraagt dit meestal geen specifieke besluitvorming, omdat dit via de regelgeving (verordening en jaarlijkse leerlingenprognose) geregeld is. Dit geldt voor het SO/SBO niet. Daarnaast is met Zaan Primair in 2011 wegens beperkte financiële ruimte in het IHP een fixed price afgesproken voor de bouw van de school. Door de gestegen bouwkosten en de toename in leerlingen is het niet mogelijk om een school te realiseren binnen dit budget van de nu benodigde omvang. Mogelijkheden: Het huidige projectbudget wordt alleen aangepast aan de werkelijke bouwkosten (aanpassing VNG en marktwerking) Het huidige budget wordt naast aanpassing aan de werkelijke bouwkosten ook aangevuld voor de te verwachte toename aan leerlingen. Extra kosten ,-- Toekomst Volgens de huidige planning wordt begin 2018 gestart met de sloop van Zwembad De Watering aan de Noordsterweg te Wormerveer, de nieuwbouw vindt in het jaar 2018 en deels 2019 plaats waardoor het schoolgebouw schooljaar 2019 in gebruik kan worden genomen. Financieel Besluit wijzigingen in de leerlingenprognose Actualisatie sloopkosten Actualisatie kosten gymzaal Actualisatie verhuiskosten Compensatie normvergoeding verwerkt Gevraagde besluiten (B&W) In te stemmen met / (Raad) Vaststellen van het toevoegen van ,-- aan het projectbudget van project Dynamica XL in het IHP in verband met de extra behoefte aan huisvesting door de verwachte toename aan leerlingen en dit te dekken uit het MIP. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

29 3.13 Herman Gorter Terugblik De Herman Gorter is in het oorspronkelijke IHP benoemd als eerste prioriteitsproject op basis van een capaciteitsprobleem. Vooruitlopend op de nieuwbouw is toen een uitbreiding met 3 lokalen toegekend. Daarnaast is in 2011 op basis van de technische en functionele staat van de gebouwen het plan opgenomen voor vervangende nieuwbouw en concentratie op 1 locatie. De plannen maakten deel uit van de Poelenburgshuffle en het Masterplan Kleurenbuurt. De plannen worden meerdere malen aangepast. Uiteindelijk leiden de rijksbezuinigingen tot het collegebesluit op 3 december 2013 om voor de Burgemeestersbuurt op de locatie van de Herman Gorter aan de D. Doniastraat de huidige school te renoveren en vervangende nieuwbouw te plegen voor de Herman Gorter op de locatie van de Burgemeester Smitstraat. 2014: Bij de verdere uitwerking van de vastgestelde plannen is gebleken dat deze renovatie hoger uitvalt dan eerder gecalculeerd, waardoor de beoogde rijksbezuiniging niet gerealiseerd kan worden. De vraag is of met een ander scenario de gewenste bezuiniging wel kan en/of met welk scenario de beste resultaten (financieel en kwalitatief) behaald kunnen worden. Op 9 december 2014 heeft het college besloten om een draagvlakonderzoek te doen naar een unilocatie van de Herman Gorterschool op de Burgemeester Smitstraat, voordat zij een keuze wenste te maken uit de drie voorgelegde scenario s: nieuwbouw Burgemeester Smitstraat en Renovatie D. Doniastraat, nieuwbouw Burgemeester Smitstraat en nieuwbouw D. Doniastraat of nieuwbouw unilocatie Burgemeester Smitstraat. 2015: De eerst helft van 2015 is samen met direct omwonenden hard gewerkt aan het tot stand komen van het draagvlakonderzoek. Uit het draagvlakonderzoek bleek o.a. dat er geen draagvlak is bij omwonenden voor een unilocatie aan de Burgemeester Smitstraat. Ook bleek uit dit onderzoek dat veel bezwaren konden worden weggenomen. In de actualisatie was daarom voorgesteld om te kiezen voor een unilocatie op voorwaarde dat een parkeeronderzoek zou uitwijzen dat het parkeren met een goede ruimtelijke onderbouwing in te passen is. Het parkeeronderzoek is uitgevoerd en hieruit bleek dat het parkeren in de omgeving is in te passen, maar dat het samenbrengen van deze twee locaties negatieve gevolgen heeft voor o.a. de verkeersveiligheid. De gemeenteraad heeft daarom besloten tot het realiseren van vervangende nieuwbouw op de Burgemeester Smitsstraat èn de D. Doniastraat. 2016: De projectvoorbereiding van de vervangende nieuwbouw voor de twee locaties vindt volgtijdelijk plaats. Op basis van de groei in de laatste leerlingenprognose (teldatum 1 oktober 2015) is met het schoolbestuur gekeken naar de verdeling van het aantal vierkante meters op de beide locaties en de verdeling van de groepen leerlingen hierover. Op de Burgemeester Smitstraat wordt ca m2 school en 270 m2 kindvoorzieningen gerealiseerd. Vooralsnog wordt op de D. Doniastraat ca m2 gebouwd (e.e.a. afhankelijk van de dan vastgestelde prognoses). Na de zomervakantie wordt het schetsontwerp gepresenteerd aan de klankbordgroep en de omwonenden. Actueel In 2016 zijn in verschillende sessies met omwonenden modellen gepresenteerd voor de nieuwbouw van de Herman Gorter aan de Burgemeester Smitstraat. Uiteindelijk heeft het schoolbestuur gekozen voor een model dat gedeeltelijk twee-laags is (aan de Burgemeester Smitstraat). Onderwijskundige, logistieke en financiële redenen lagen aan deze keuze ten grondslag. Op dit moment wordt gewerkt aan het uitwerken van dit model. De meningen van omwonenden zijn verdeeld over de massastudie die nu voorligt. Tijdens het draagvlakonderzoek voor de unilocatie, werd duidelijk dat een (deels) twee laags gebouw niet op een volledig draagvlak kan rekenen. Desondanks dient de gemeente een afweging te maken in de belangen van alle partijen. Schoolbestuur, omwonenden, maar belangrijker nog: de kinderen die goed onderwijs dienen te krijgen in een toekomstbestendig gebouw. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

30 Een volledig draagvlak is heel fijn, maar dat is door tegenstellingen in belangen niet mogelijk. Het doel van interactie met omwonenden in de ontwerpfase is echter een zorgvuldig traject waarbij een ieder de mogelijkheid krijgt om zorgen, wensen en/of aandachtspunten aan te geven en waarbij het schoolbestuur deze zoveel mogelijk verwerkt òf aangeeft wat de (on)mogelijkheden zijn. De huidige klankbordgroep van de Herman Gorter Burgemeester Smitstraat is door Zaan Primair opgeheven. Zaan Primair heeft gekozen voor een andere opzet van communicatie met de buurt. Namelijk door het houden van klankbordsessies met de direct omwonenden en informatiebijeenkomsten voor de gehele buurt. Op deze manier wil Zaan Primair het klankborden niet alleen voor behouden aan een kleinere groep omwonenden, maar steeds alle bewoners de gelegenheid geven om input te leveren. De procedure voor het verlengen van de tijdelijke huisvesting op het huidige terrein van de Burgemeester Smitstraat loopt. Toekomst Volgens huidige planning kan begonnen worden met de bouw aan de Burgemeester Smitstraat in 2018 en zal dit gebouw vanaf 2019 in gebruik genomen kunnen worden. Het schoolgebouw aan de D. Doniastraat zal dan medio 2020 in gebruik worden genomen. Financieel Compensatie normvergoeding verwerkt Actualisatie sloopkosten 3.14 De Toermalijn Terugblik De reset van de oude Toermalijn is afgerond, daarom beperken we ons in de actualisatie IHP tot het nieuwe project. Deze is gestart met de locatiekeuze Noordeinde door de gemeenteraad op 11 februari : Dit jaar is het ontwerptraject van de school door het schoolbestuur met participatie van omwonenden opgestart waarbij de wens van een energieneutrale school wordt meegenomen. Parallel daaraan wordt de koopovereenkomst voor de grond gesloten met grondeigenaar/ontwikkelaar BPD. Actueel De grond is in eigendom van de gemeente Zaanstad. De ontwikkelaar BPD, wie de grond voor de gemeente bouwrijp maakt, is druk bezig met het opstellen van een saneringsplan om nog dit jaar de grond bouwrijp op te leveren. Op 15 december jl. is een eerste bijeenkomst geweest van de Klankbordgroep. Tijdens deze bijeenkomst is met elkaar de stand van zaken van het project besproken en zijn over en weer naar elkaar de verwachtingen uitgesproken. Op 16 maart is een tweede Klankbordgroep bijeenkomst geweest. Tijdens deze bijeenkomst is met de klankbordleden de laatste stand van zaken doorgenomen. Ook zijn de randvoorwaarden nog eens doorgelopen welke ten tijde van het locatieonderzoek naar voren zijn gebracht door omwonenden. De laatste leerlingenprognose d.d. 1 oktober 2016 geeft aanleiding om de te bouwen m2 voor de Toermalijn iets te verhogen, daarnaast is nu ook rekening gehouden met kindvoorzieningen in de school. Toekomst Met het vervallen van het voorbereidingsbesluit (en bouwverbod) voor de schoolkavel is het Noordeinde een zogenaamde witte vlek. Dit betekent dat er geen bestemmingsplan van toepassing is. Om een ontwikkeling mogelijk te maken moet dan worden teruggevallen op de gemeentelijke bouwverordening. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

31 De bouwverordening kent zeer weinig beperkingen met betrekking tot ontwikkelingen. Ontwikkelingen die getoetst worden aan de bouwverordening krijgen dan ook over het algemeen zeer snel groen licht. De beperkingen die de bouwverordening wél kent levert in het geval van de Toermalijn wel een beperking op. Gelukkig biedt de bouwverordening de mogelijkheid om een ontheffing te verlenen. Een ontheffing kan op twee manieren verleend worden: 1. Een beleidsnota/sectorale (onderwijs) nota vaststellen; 2. Een voorontwerpbestemmingsplan maken. Hoe deze ontheffing ten behoeve van de bouw van de Toermalijn het beste verleend kan gaan worden is voorgelegd aan onze stadsadvocaat. Zij zijn van mening dat het besluit van de Gemeenteraad van 11 februari 2016 tezamen met het locatieonderzoek (en het Integraal Huisvestigingsplan) kunnen worden aangemerkt als in voorbereiding zijnd toekomstig ruimtelijk beleid (ad 1). Gelet op de ruimtelijke randvoorwaarden die zijn vastgesteld in het locatieonderzoek, de positieve beslissing van de Gemeenteraad waaruit blijkt dat de basisschool op de locatie Noordeinde past binnen toekomstig ruimtelijk beleid en de belangen die spelen, menen zij dat het mogelijk is om op basis van deze stukken tot vergunningverlening over te gaan. Volgens huidige planning kan begonnen worden met de bouw in 2018 en kan het gebouw in 2019 in gebruik genomen worden. Financieel Besluit energieneutraal verwerkt Actualisatie leerlingenprognose Kindvoorzieningen opgenomen (budgetneutraal) Actualisatie verhuiskosten Compensatie normvergoeding verwerkt 3.15 De Werf Terugblik Opgenomen in 2011 zijn plannen tot nieuwbouw op of tegenover de huidige locatie en tegelijkertijd uitbreiding tot een Integraal Kindcentrum, op basis van de slechte technische staat en noodzakelijke capaciteitsuitbreiding en ambitie. In de voorbereiding worden de plannen aangescherpt, er zal geen gymnastieklokaal worden gerealiseerd en de school wordt gebouwd voor maximaal 320 leerlingen. Eind 2014 is de omgevingsvergunning verleend, alsmede de kapvergunning. Er zijn 7 bezwaren ingediend tegen de omgevingsvergunning en 14 tegen de kapvergunning, deze bezwaren zijn besproken in de externe hoorcommissie. Het advies van de externe hoorcommissie is om zowel de omgevingsvergunning voor bouw als voor kap in stand te laten. Naar aanleiding van de uitspraak van de Rechtbank over de gevoerde procedure bij De Toermalijn, is besloten om aanvullend extern advies op te vragen. Uit het externe advies dat is ingewonnen, is gebleken dat de gemeente de juiste procedure bij het verlenen van de omgevingsvergunning heeft gevolgd. De potentiële partner voor de IKC ontwikkeling Partou, heeft zich in januari 2015 teruggetrokken. Wegens de huidige marktomstandigheden, ze zijn nog niet gevestigd in Zaanstad, voelden zij zich hiertoe genoodzaakt. Samen met het schoolbestuur is gezocht naar een nieuwe partner. 2016: In juni 2016 is een bewonersavond georganiseerd om de omwonenden te informeren over de huidige stand van zaken. Op de avond zijn voornamelijk de omwonenden die beroep hebben ingediend gekomen. Zij stelden het contact op deze manier op prijs. Gezamenlijk is uitgesproken dat het nu aan de rechter is om te bepalen of de school in de vergunde vorm gerealiseerd mag worden. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

32 Actueel Op 18 januari 2017 heeft een zitting plaatsgevonden bij de rechtbank over de omgevingsvergunning van de Werf. De beroepen van omwonenden zijn ongegrond verklaard. Deze uitspraak bevestigt de zorgvuldigheid van de manier waarop de gemeente omgaat met de reikwijdte van de wetgeving als het gaat om de zog. kruimelgevallen. Ondanks de voor de gemeente positieve uitspraak van de rechtbank, heeft de gemeente de beroepsindieners voorgesteld om het gebouw drie meter naar achteren te schuiven (richting speelbos). De gemeente hoopt hiermee toch nog tot een compromis te komen in het geschil met de omwonenden. De omwonenden die beroep hadden ingediend hebben het voorstel van de gemeente geaccepteerd. De wijziging is ook voorgelegd aan de andere omwonenden, die daar geen bezwaar tegen hebben. De vergunning is aangepast en deze is onherroepelijk geworden omdat er geen hoger beroep is aangetekend. Toekomst De voorbereidingen voor de start bouw zijn in volle gang. De verwachting is dat het gebouw in 2018 opgeleverd wordt. Financieel Actualisatie sloopkosten Voorziening aanbesteding verwerkt De Tamarinde (Jonge Arnoldusstraat) Terugblik De dislocatie van de Tamarinde aan de Jonge Arnoldusstraat is in het IHP in 2011 benoemd als eerste prioriteitsproject op basis van de technische en functionele staat van het gebouw. Het opgenomen plan was vervangende nieuwbouw en maakte deel uit van de Poelenburgshuffle. In 2014 is het projectplan voor de Tamarinde opgesteld en besproken in de klankbordgroep en tijdens een bewonersavond. Op verzoek van omwonenden is door het schoolbestuur en omwonenden een kapvergunning aangevraagd voor de drie grote bomen aan de Jonge Arnoldusstraat ter hoogte van de schoolkavel, omdat dan: de school op een andere plek op de kavel gesitueerd kan worden die de voorkeur heeft van de omwonenden gedurende de bouw van de school geen straat afgesloten hoeft te worden, omdat er voldoende ruimte op de kavel overblijft voor het bouwverkeer om te manoeuvreren. de omwonenden geen overlast meer ervaren van de bomen In juli 2015 is de kapvergunning door de gemeente afgegeven. Uiteraard wel onder de voorwaarde dat er een school komt èn er nieuwe bomen voor terugkomen. 2016: Het Voorlopig Ontwerp is verder uitgewerkt naar het Definitief Ontwerp in overeenstemming met de bewoners. Het Definitief Ontwerp van de Tamarinde is goedgekeurd en de omgevingsvergunning is aangevraagd. In verband met de aanwezige (acht) huismussen bij de Tamarinde is ontheffing voor de sloop aangevraagd bij het Ministerie. Voor de inrichting van het schoolplein is een projectgroep opgericht (bestaande uit omwonenden, ouders, schoolbestuur, gemeente en de 8 mussen ). Het is de bedoeling dat deze groep samen bekijkt hoe het schoolplein het beste ingericht kan worden (inclusief hekwerk) om op deze manier ook de leefomgeving voor de omwonenden zo prettig mogelijk te maken en (jeugd)overlast zoveel mogelijk te beperken. Actueel De bouw van de Tamarinde is gestart. Op de verleende vergunning zijn geen bezwaren binnen gekomen. De leerlingen van de Tamarinde zijn in de kerstvakantie 2016/2017 verhuisd naar de tijdelijke huisvesting aan de Panneroodstraat in Zaandam. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei

33 De inrichting van het plein is samen met omwonenden tot stand gekomen. Bij de inrichting van het plein is expliciet gezocht naar oplossingen voor de huidige problematiek rondom het plein (vandalisme, hangjeugd, donkere plekken, geen overzicht e.d.). De inrichting van het plein is daardoor duurder dan een gemiddeld plein. De school houdt sponsorlopen, er loopt een subsidie aanvraag bij Jantje Beton en ook de gemeente is gevraagd om een bijdrage van ,--. Impressie van het nieuwe gebouw en schoolplein Zoals in paragraaf is vermeld heeft de aanbesteding van de Tamarinde een nadeel opgeleverd. Deze kosten komen ten laste van de post onvoorzien. Toekomst Het is de verwachting dat eind 2017/begin 2018 de school opgeleverd wordt. Dan verhuizen de kinderen weer terug naar de Jonge Arnoldusstraat. Financieel Toevoeging bijdrage t.b.v. wensen omwonenden (speelplein); Actualisatie sloopkosten Verwerking aanbestedingsnadeel 3.17 De Voorzaan - Vissershop uitbreiding Actueel Het schoolbestuur van Zaan Primair heeft een verzoek gedaan tot uitbreiding van de Voorzaan op de locatie Vissershop, Lindenlaan 2 in Zaandam. De Voorzaan maakt geen deel uit van het IHP. Het aantal leerlingen is groeiende in de komende jaren. De Voorzaan Vissershop heeft dan ook recht op een permanente uitbreiding. Om deze uitbreiding te kunnen realiseren zijn de volgende scenario s onderzocht: 1. Verwijzing naar de locatie Voorzaan Haven; 2. Verwijzing naar andere Zaan Primair scholen binnen 2 km; 3. Verwijzing naar Agora scholen binnen 2 km; 4. Uitbreiding op de locatie Voorzaan Vissershop zelf. De locatie Voorzaan-Haven, andere Zaan Primair scholen binnen 2 km en eventuele Agora scholen binnen 2 km, bieden onvoldoende beschikbare ruimte om de ruimtebehoefte van Voorzaan-Vissershop te huisvesten. In samenwerking met het schoolbestuur, architect Cees van Luijt en de gemeente is gekeken naar het vraagstuk voor uitbreiding van de Voorzaan op de locatie Vissershop. Een uitbreiding van de bestaande school is heel goed mogelijk. De kosten voor de uitbreiding is begroot op ,--. Daarnaast is nog een uitbreiding van het OLP 1 e inrichting nodig. Actualisatie 17.1, versie 1.0 mei