LESONTWERP Bachelor Secundair Onderwijs

Transcriptie

1 LESONTWERP Bachelor Secundair Onderwijs Naam: Sara Michels UC!Leuven*Limburg! Lerarenopleiding! Vestiging!Heverlee! Hertogstraat!178,!3001!Heverlee! Tel.!+32!16!37!56!00! Vakkencombinatie: Wiskunde - Aardrijkskunde Stagebegeleider DLO: Mevr. Verstappen School: Heilig-Hartcollege Heist-op-den-Berg Onderwijsvorm: ASO Richting: Economie Moderne Talen Klas: 4EM Lokaal: K1.91 Aantal leerlingen: 12 Les gegeven door: Sara Michels Vak: Aardrijkskunde Onderwerp: De VS, nog steeds een wereldmacht: Sunbelt Vakmentor: Mr. Joris Torfs Datum/Data: dinsdag 25 april 2017 Lesuur/-uren: 4 de lesuur (11u05 11u55) BEGINSITUATIE Situering in de lessenreeks De les situeert zich binnen het thema Verschillen tussen industriële regio s. De vorige les ging over de situering, het ontstaan en de groei van de Manufacturing Belt. Hierbij werd ook kort het begrip megalopolis besproken. De volgende les zal gaan over de toekomst van de Sunbelt. Relevante voorkennis (en/of kennis die nog niet aanwezig is) -! De leerlingen kunnen de atlas gebruiken en kunnen thematische kaarten terugvinden. -! De leerlingen kunnen informatie van kaarten (uit de atlas) toepassen in opdrachten. -! De leerlingen kunnen het ontstaan, de lokalisatiekenmerken en verschuivingen van de industrieregio Manufacturing Belt in de USA beschrijven. -! Leerlingen kunnen gegevens vanuit een grafiek aflezen en toepassen. Belevings- en ervaringswereld & Actualiteit Bijna alle leerlingen hebben een smartphone en gebruiken deze dagelijks. Leerniveau van de klasgroep, klassfeer, Het is een goed samenhangende klasgroep. DIDACTISCHE VERANTWOORDING Welke (vak)didactische principes en werkvormen komen in je les aan bod? Waarom kies je voor deze aanpak? De les begint met een korte herhaling van de vorige les a.d.h.v. een onderwijsleergesprek. Dit is noodzakelijk omdat de leerstof van deze les verder bouwt op de leerstof van de vorige. Er wordt een probleemstelling geformuleerd en hierna kan er dus naadloos overgegaan worden naar de nieuwe leerstof. Aan de hand van een kaart leiden de leerlingen af dat er een bevolkingstoename in het westen en zuiden en een bevolkingsafname in het noordoosten van de USA is. Hierna krijgen de leerlingen een (vertaald) artikel uit de New York Times. Ze kunnen hieruit enkele redenen voor deze verschuiving afleiden. De leerlingen leiden in deze lesfase a.d.h.v. onderwijsleergesprekken dus zelf de oorzaken van het ontstaan van een nieuwe industriezone af, alvorens ze het bestaan hiervan weten. In een volgende lesfase werken de leerlingen per 2. Ze moeten m.b.v. hun smartphone de locatie van de hoofdkantoren van enkele belangrijke bedrijven opzoeken. Deze locaties moeten ze daarna situeren op een blinde kaart van de USA. Tijdens dit duowerk zullen de leerlingen ook de industrietak van de verschillende bedrijven moeten opzoeken. Dit duowerk doe ik om de leerlingen in het midden van de les te motiveren en om bij de les te blijven. Uit dit duowerk zal blijken dat er een nieuwe industrieregio Sunbelt kan afgebakend worden. De! 1!

2 verschillende locaties en industrietakken van de bedrijven zullen de leerlingen nadien ook moeten gebruiken bij het situeren van de Sunbelt. In een laatste lesfase worden de vestigingsfactoren van de Sunbelt a.d.h.v. een onderwijsleergesprek afgeleid vanuit enkele afbeeldingen en kaarten. 2 vestigingsfactoren werden aan het begin van de les al aangehaald en worden hier dus mondeling herhaald. EINDTERMEN & LEERPLANDOELEN Situering in de eindtermen: (Vakoverschrijdend en/of vakgebonden) Uit: D/2012/7841/002 ( De leerlingen kunnen ET1 op kaarten aanduiden en benoemen: continenten en oceanen de belangrijkste reliëfeenheden en rivieren de belangrijkste staten ET4 de eigenheid van regio's beschrijven aan de hand van natuurlijke en menselijke kenmerken. ET6 aan de hand van regionale voorbeelden redenen opnoemen die de lokalisatie, de spreiding en de eventuele wijzigingen verklaren van: landbouwactiviteiten industriële activiteiten tertiaire activiteiten ET11 op een eenvoudige manier de impact verklaren van: politieke invloedsfactoren op kenmerken van aardrijkskundige entiteiten de technologische evolutie op de kenmerken van de aardrijkskundige entiteiten Situering in het leerplan: Uit: VVKSO-Brussel, leerplan aardrijkskunde tweede graad, tweede leerjaar, september 2012, Brussel, D/2012/7841/ Verschillen tussen industriële regio s 1 Door analyse van beelden, kaarten en andere informatiebronnen de kenmerken van een industrieregio beschrijven. 2.1 De kenmerken van een industrieregio in de USA beschrijven. 2.3 Het bestaan van stromen van goederen of personen illustreren in de industrieregio. 2.4 Redenen opnoemen die de lokalisatie en de verschuivingen van de industrie in de USA verklaren. ALGEMEEN LESDOEL Leerlingen kunnen door analyse van beelden, kaarten en andere informatiebronnen het ontstaan en de lokalisatiekenmerken van de industrieregio Sunbelt in de USA beschrijven. SCHOOLAGENDA (Van de leerlingen. Verwijs naar het werkblad en/of de pagina s in het werk- en/of handboek.) Smartschool BRONNEN (Noteer alle gebruikte bronnen, volgens BIN.) -! Torfs, J., Aardrijkskunde vierde jaar secundair onderwijs,, Heilig-Hartscholen, Heist-op-den-Berg, 2016, p ! Neyt, R., Tibau, G., Van Broeck, C., Van Cleemput, A. & Verstappen, H. (2010). Geogenie 4 Leerwerkboek. Antwerpen: Uitgeverij De Boeck -! Werkmap aardrijkskunde 4, geraadpleegd op 10 april 2017 via -! De Maeyer, P., Tibau G., Daenekint, D., et al. (2015). De Boeck Atlas. Antwerpen: Uitgeverij De Boeck -! Van Hecke, E., Vanderhalle, D. & Callemeyn, J. (2012). Plantyn Algemene Wereldatlas, Mechelen: Uitgeverij Plantyn -! Revenge of the Rust Belt, geraadpleegd op 10 april 2017 via -! U.S. Energy Facts Explained, geraadpleegd op 10 april 2017 via -! United States remains largest producer of petroleum and natural gas hydrocarbons, geraadpleegd op 10 april 2017 via -! Oil products, geraadpleegd op 10 april 2017 via LEERMIDDELEN & MEDIA -! Cursus -! Atlas (De Boeck) -! Beamer + projectiescherm + PPT -! Bord + krijt -! Artikel New York Times (12 kopieën) -! Opdrachtenbladen Industrie USA (12 kopieën)! 2!

3 Leerdoelen Lln kunnen het ontstaan, de lokalisatiekenmerken en verschuivingen van de industrieregio Manufacturing Belt in de USA beschrijven. Lesfasen & timing Instapfase 10min Didactisch lesontwerp KRACHTIGE LEEROMGEVING Onderwijs- en leeractiviteiten Media Leerinhoud Lkr wacht aan de deur en verwelkomt de lln. Lkr vraagt aan de lln om een naamkaartje te maken. Lkr stelt zichzelf kort voor. OLG (Herhaling Manufacturing Belt): In de vorige les ging het over de Manufacturing Belt. Wat is dat? Waar is het gelegen? Wat zijn de belangrijkste grondstoffen in deze industriële regio? Waarvoor gebruikt men steenkool? Welk basisproduct maakt men van het ijzererts? De auto-industrie, waarvoor men veel staal gebruikt, kende in de jaren 70 en 80 een crisisperiode. Deze periode ging samen met de maritimisatie van staalbedrijven. Waar vestigden veel van deze bedrijven zich dus? Op die manier leefde heel de Manufacturing Belt dus weer wat op. In 2008 was er alweer een crisis, die vooral invloed had op de steden aan de Grote Meren. De crisis had bepaalde gevolgen die ik jullie wil tonen onder de vorm van afbeeldingen. Lkr toont enkele beelden van Detroit. Wat viel er jullie vooral op aan de afbeeldingen? Wat was dus het gevolg van de crisis? PPT: Manufacturing Belt PPT: Ghost Town Detroit Thema 3: Verschillen tussen industriële regio s 2. De VS, nog steeds een wereldmacht (Theorie: zie lesvoorbereiding 4WTa) PROBLEEMSTELLING: In deze les zullen we door analyse van beelden, kaarten en andere informatiebronnen het ontstaan, de lokalisatiekenmerken van de Sunbelt in de USA beschrijven. PPT: probleemstelling! 3!

4 Lln kunnen de verschuiving van de bevolking naar het zuiden en het westen van de USA verklaren. Lesfase 1: 10min OLG (Verschuiving bevolking naar het zuiden): Jullie veronderstelden dat vele mensen de steden aan de Grote Meren verlieten om elders hun geluk te zoeken. Naar waar verhuisden deze mensen? Lkr toont kaart wijzigingen in bevolkingsgroei Wat kan je zeggen over de bevolkingstoename in de Manufacturing Belt? Waar in de Verenigde Staten stel je een grote bevolkingstoename vast? Waarom verhuizen veel mensen naar deze, meer zuidelijk gelegen, staten? Lkr deelt artikel New York Times uit. Waarom trokken zoveel inwoners weg uit Pittsburgh in de 2 de helft van de 20 ste eeuw? Welke 2 andere steden kenden een bevolkingsdaling of een zeer lage bevolkingsgroei? Wat merk je op als je kijkt naar de ligging van deze plaatsen? Naar welke 3 steden verhuisden vele mensen? (Welke 3 steden kenden de grootste bevolkingsgroei?) Wat merk je op als je kijkt naar de ligging van deze plaatsen? Wat is de voornaamste oorzaak van de migratie naar het zuiden? Hoe groot is het temperatuurverschil ongeveer? Hoe verklaar je de migratie vanuit Californië naar Phoenix en Las Vegas? PPT: wijzigingen in bevolkingsgroei Artikel New York Times PPT: grafiek artikel PPT: grafiek artikel PPT: grafiek artikel Sunbelt, een groeiende industrieregio Situering De traditionele industriesectoren van de Manufacturing Belt, de staal- en autoindustrie, hebben af te rekenen met de concurrentie van de lageloonlanden. Het recente economische herstel in de Manufacturing Belt heeft niet kunnen verhinderen dat er een langzame verschuiving plaatsvindt van de Manufacturing Belt naar het westen en zuiden. Deze regio heet de Sunbelt en bestaan uit los van elkaar staande kernen (5). Lesfase 2: 15min Duowerk (Sunbelt): We weten nu een mogelijke reden van de bevolkingsgroei in de zuidelijke staten maar er is nog een belangrijkere reden.! 4!

5 Waarom zouden mensen nog verhuizen tijdens een crisisperiode in een bepaalde streek? Lln kunnen de Sunbelt situeren. Lln kunnen de verschillende groeiregio s situeren en benoemen. Lln kunnen voor elke groeiregio de meest gekende industrietakken benoemen. Lln kunnen het ontstaan en de groei van de Sunbelt verklaren. Lkr deelt opdrachtenblad uit. Op dit blad staan enkele bedrijven uit de VS. Het is de bedoeling dat je per 2 m.b.v. je smartphone op zoek gaat de plaats waar het hoofdkwartier van het bedrijf gevestigd is. Je duidt dit telkens aan door het nummertje op de kaart te plaatsen. Daarna ga je op zoek naar de bedrijfsactiviteit of industrietak. Als je dus bijvoorbeeld de Coca Cola Company zou hebben dan kan je noteren dat dit een frisdrankenproducent is. Lkr loopt doorheen de klas wanneer de lln de opdracht uitvoeren. Waar heb je de verschillende bedrijven gelokaliseerd? Lkr toont nummers bedrijven op kaartje. Wat merkt je op i.v.m. de locatie van deze bedrijven? We kunnen nu dus een nieuw industrieel gebied afbakenen. De Sunbelt is eigenlijk ontstaan vanuit 5 los van elkaar staande kernen die steeds meer en meer naar elkaar toe groeien. Lkr vult de tekst onderaan p22 aan. OLG (Sunbelt): Lkr toont kaartje Sunbelt. Lkr vult de tekst bovenaan p23 aan. In welke staat is groeiregio a/c/d gelegen? B noemen we het Atlantische Zuidoosten, E noemen we het Noordwesten. Welke bedrijven behoren tot deze regio? Door wat voor soort industrie is de regio (a, b, c, d en e) dus gekend? We gaan even naar Unistar Plastics. Van welke grondstof wordt plastic gemaakt? Welke grondstof is van groot belang in de Opdrachtenbladen Industrie USA PPT: bedrijven USA Cursus p.22 PPT: kaartje Sunbelt Cursus p.23 PPT: Unistar Plastics a)! Florida! gekend door: toerisme, ruimtevaart b)! Atlantische Zuidoosten! gekend door: textiel c)! Texas! gekend door: aardolie, petrochemie d)! Californië! gekend door: wapenindustrie en hightech = Silicon Valley: Intel, Apple, Compaq, e)! Noordwesten! gekend door: Boeing, Microsoft! 5!

6 Sunbelt? Lkr toont kaartje aardolie in USA. In welke staten vinden we het grootste aandeel aan aardolie? Net omdat er zoveel aardolie is in de USA, is het er heel goedkoop en wordt het dus ook veel geconsumeerd. De USA is dan ook s wereld grootste verbruiker van aardolie. (Indien voldoende tijd: Lkr vraagt aan lln wat ze weten over olieramp in de Golf van Mexico.) Nu gaan we even richting Apple. Wat voor soort bedrijf is Apple? Apple produceert dus onder andere computerchips. Wat is de belangrijkste grondstof van zo n computerchip? Het is ook daarom dat Apple, Google maar ook Facebook en vele andere gelijkaardige bedrijven gelegen zijn aan deze baai die men Silicon Valley noemt. Lkr toont kaartje Silicon Valley. PPT: kaartjes aardolie VS PPT: Apple PPT: kaartje Sillicon Valley Ontstaan en groei Waar de manufacturing Belt zijn ontstaan dankte aan steenkool, was dat voor de Sunbelt aardolie. De groei van de Sunbelt is vooral na WOII opmerkelijk. De zware metaalindustrie, scheepsbouw en vliegtuigindustrie werden er gestimuleerd. Het toeleggen op de bouw van raketten en elektronica creëerde een gamma van hoogwaardige industrieën. Lkr vult klassikaal de tekst midden p23 aan. Lkr leest de zinnen zelf voor en duidt om de beurt een leerling aan om het juiste antwoord te geven. Cursus p.23 Lln kunnen de vestigingsfactoren van de Sunbelt definiëren. Lesfase 3: 15min OLG (Vestigingsfactoren Sunbelt): Stel nu dat jullie een nieuwe producent zijn van computerchips en jullie willen een nieuwe fabriek bouwen. Uit het artikel van daarnet haalden we al dat het klimaat en de prijzen van de woningen doorslaggevende factoren zijn. Lkr toont afbeeldingen hoofdkwartier bedrijven. In welke soort omgeving waren alle bedrijven van daarnet gevestigd? Wat kan je zeggen over de kwaliteit van de gebouwen en wegen? Wat kan je zeggen over de ontspanningsmogelijkheden in de buurt? PPT: foto s hoofdkwartier bedrijven Vestigingsfactoren Bedrijven en mensen werden en worden aangetrokken door de aanwezigheid van: -! Een aangenaam klimaat (300 dagen zonneschijn per jaar) -! Betaalbare woningen en uiterst luxueuze woningen voor het kaderpersoneel -! Grote steden, met bijhorende goede infrastructuur -! Ontspanningsfaciliteiten Welke capaciteiten moeten je werkkrachten, die de computerchips zullen ontwerpen, -! Universiteiten, die hooggeschoolden! 6!

7 bezitten? Waar ga je als producent deze werkkrachten zoeken? Waar ga je als producent dan werkkrachten zoeken die de computerchips aan de lopende band in elkaar zullen zetten? Wat is het voordeel van zulke werkkrachten voor de werkgever? Welke afkomst hebben deze mensen vaak? Lkr toont kaart Hispanic bevolking. Van waar zijn Hispanics afkomstig? In welke staten is het percentage Hispanics het grootst? Lkr vult klassikaal de tekst midden p23 aan. Lkr leest de zinnen zelf voor en duidt om de beurt een leerling aan om het juiste antwoord te geven. PPT: Hispanics Cursus p.23 kunnen afleveren -! Voldoende laaggeschoolde arbeiderskrachten met lage lonen -! Een gezond investeringsklimaat met risico s die lager zijn dan normaal! 7!