INHOUDSOPGAVE. 1. Inleiding 4

Transcriptie

1 Jaarrekening

2 2

3 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 4 2. Programma s: 1. Veiligheid 8 2. Openbaar onderwijs Gemeenschapsvoorzieningen Maatschappelijke activering Werk en Inkomen Beheer openbare ruimte Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting Lokale lasten en algemene dekkingsmiddelen Paragrafen: 1. Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid Lokale heffingen Bestuur Interbestuurlijk Toezicht Programmarekening Balans + toelichting Accountantsverklaring 92 Bijlagen: 1. Kerngegevens overzicht kapitaallasten overzicht reserves en voorzieningen overzicht langlopende geldleningen overzicht gewaarborgde geldleningen overzicht geactiveerde investeringen overzicht personele sterkte overzicht grondexploitaties Sisa 115 3

4 INLEIDING Het college legt met deze jaarrekening verantwoording af over het afgelopen jaar. Het overgrote deel van de voorgenomen zaken in de begroting 2012 zijn uitgevoerd. Een paar voorbeelden: de brede school Meeroevers staat er, de invulling van Rengerspark verloopt voorspoedig, de pilot participatiecoach is van start gegaan. Daarnaast zijn er extra activiteiten gedaan. We hebben meegewerkt aan het behoud van een dorpshuis in Overschild en de sportieve buitenschool met kinderopvang in Tjuchem. Het Wmo beleid is opnieuw vastgesteld voor de periode Het nieuwe cultuurbebeleid is samen met het culturele veld tot stand gekomen. We hebben een onderzoek uitgevoerd naar het economisch klimaat in Slochteren en dit vertaald in een actieplan. In de campagne voor het verduurzamen van bestaande woningen is intensief samengewerkt met het lokale bedrijfsleven. Sommige voorgenomen activiteiten zijn niet uitgevoerd. De redenen daarvoor staan vermeld in de afzonderlijke programma s. Perspectiefwissel De implementatie van de Perspectiefwissel is op het moment dat wij de jaarrekening presenteren zo ver, dat we de eindstand op kunnen maken. De verdere realisatie en de financiële en operationele effecten zullen vanaf nu onderdeel vormen van de gewone planning en controlcyclus. De ombuiging die door de Perspectiefwissel is gerealiseerd heeft een financiële omvang van ruim 2,6 miljoen. Het verschil tussen financiële taakstelling en realisatie zal in een apart verantwoordingsdocument Perspectiefwissel, in combinatie met de Zomerbrief, worden toegelicht en verklaard. Financieel resultaat Bij het vaststellen van de begroting 2012 was het voorziene tekort De uitkomst van de bestuursrapportage 2012 gaf een extra nadeel te zien van De prognose was dat het totale tekort van wordt gedekt door een onttrekking aan de saldireserve. Bij het opmaken van de jaarrekening blijkt dat er een positief resultaat is van Dit verschil, veelal incidentele ontvangsten, wordt veroorzaakt door ontwikkelingen die bij de burap nog niet konden worden voorzien, met name door: Programma 3: Er is een voordeel van op de post kapitaallasten. Dit wordt veroorzaakt doordat een beschikbaar krediet voor de voorbereidingen brede school Meerstad (voor de definitieve huisvesting) nog niet heeft geleid tot investeringen. Programma 8: De algemene uitkering uit het gemeentefonds is hoger. Per saldo een voordeel van Programma 5: Hogere ontvangsten van inzake WWB. Daar tegenover staan ook hogere uitgaven van ca Per saldo een voordeel circa Programma 5: De aanvullende uitkering inzake WWB voor het jaar 2010 is ontvangen terwijl deze vanwege de onzekerheid over de toekenning niet was geraamd. Per saldo een voordeel van Programma 5: Er is inzake de uitkeringen voor zelfstandigen meer rijksbudget ontvangen. De vergoedingen hebben ook betrekking op voorgaande jaren. Per saldo een voordeel van Programma 6: Het product Riolering laat een voordeel zien (exclusief de uren) van Dit wordt onder andere veroorzaakt door het gunstig afsluiten van een energiecontract. Programma 6: Met betrekking tot wegen is er sprake van lagere kapitaallasten als gevolg van het aanpassen van de afschrijvingstermijn en het verminderen van de investeringen. Per saldo een voordeel van Dit is het mede het gevolg van de maatregelen die we in het kader van de Perspectiefwissel hebben genomen. Programma 8: Gezien het positieve rekeningssaldo is het niet nodig dat we de geraamde onttrekking aan de saldireserve doen. In financieel-technisch opzicht is dit een nadeel

5 Voor een totale verklaring van het resultaat wordt verwezen naar hoofdstuk 4, de programmarekening. Resultaatbestemming Het uiteindelijke rekeningresultaat is voordelig. Het voorstel is om dit rekeningresultaat als volgt te besteden: 1. Voor noodzakelijke uitgaven die het effect zijn van Grenzeloos Gunnen en gericht op de aankomende herindeling stellen wij voor een bedrag van beschikbaar te houden. De verwachting is dat we in dit traject extra kosten voor communicatie, onderzoek en specialistische advisering zullen moeten maken. Het voorstel is een reserve te vormen zodat deze uitgaven niet ten laste van de normale begroting hoeven te komen. In het rapport Grenzeloos Gunnen wordt het belang van een nieuwe verhouding tussen overheid en samenleving onderschreven. In de gemeente Slochteren zetten wij al sterk in op de kracht van de samenleving en werken we aan sterke dorpen. De adviezen van de visitatiecommissie sluiten goed aan op de lijn die we al hebben uitgezet in de Toekomstvisie 2020 en die we in Bestuurlijke Agenda 2012 extra handen en voeten hebben gegeven. Wij vertrouwen in de kracht van mensen en kiezen daarbij vooral voor een faciliterende rol. Concreet vertalen wij dit in een verhoging van de jaarlijkse bijdrage aan de Verenigingen Dorpsbelangen. De verenigingen Dorpsbelangen hebben een belangrijke positie in onze gemeente. Zij spelen een grote rol in de transitie naar een samenleving die meer uitgaat van burgerkracht en van een overheid die meer loslaat. Sinds 2006 ondersteunen wij de verenigingen met een jaarlijkse bijdrage. De verenigingen zetten deze vooral in voor de vaste kosten en de communicatie met de inwoners (website, dorpskrant etc.). De komende 4 jaar willen we deze bijdrage verdubbelen. We geven hiermee aan dat we vertrouwen in de kracht van mensen en dorpen en dat we de rol die verenigingen Dorpsbelangen daarin spelen zeer waarderen. Deze rol is op weg naar de nieuwe fusiegemeente van groot belang. Jaarlijks gaat het om een extra bijdrage van ca ; in totaal over 4 jaar Het voorstel is om voor activiteiten die voortvloeien uit Grenzeloos Gunnen en de verhoging van jaarlijkse bijdrage Dorpsbelangen voor een periode van 4 jaar in totaal een bedrag van beschikbaar te houden. 2. De rijksoverheid zal de komende jaren aan aantal taken in het sociale domein decentraliseren. In de bestuurlijke agenda is aangegeven dat we deze taken op de Slochter manier gaan uitvoeren. In de startnotitie Kracht van Slochteren hebben we aangegeven wat we daarvoor gaan doen, zoals experimenteren. De middelen voor de invoering vanuit het rijk zijn hiervoor niet toereikend. Voorgesteld wordt voor de invoering van de decentralisaties jaarlijks voor 2013 en 2014 beschikbaar te houden. In totaal De middelen zullen ook worden gebruik voor participatie bevorderende maatregelen. 3. Als gevolg van de lange winter en de inwerking van vorst en zout laat op diverse plaatsen de slijtlaag los van het Eemskanaal zz en ontstaat er scheurvorming. Door het zout ontstaat dooi en loopt er water in de scheur. Als gevolgen van het vriezen zet de slijtlaag uit en worden de scheuren groter. Uit een oogpunt van verkeersveiligheid wordt voorgesteld wordt om beschikbaar te stellen om de slijtlaag en de scheuren in het wegdek van het Eemskanaal zz te behandelen. 4. Het resultaat op het product riool is ca (zie hoofdstuk 7 Lokale heffingen, rioolheffing). Het voorstel is om dit toe te voegen aan de egalisatiereserve riool. Hierdoor wordt het plafond overschreden. Echter in verband met toekomstige investeringen, de aansluiting op de systematiek van de samenwerkingspartners de gemeente Hoogezand- Sappemeer en de gemeente Menterwolde en het feit dat er een nieuw GRP wordt opgesteld waarbij nog onduidelijk is hoe de tarieven zich in de 5

6 toekomst zullen gaan ontwikkelen. Vooruitlopend op het nieuwe GRP, wat u in de zomerperiode zal worden aangeboden, is het voorstel om het voordeel met betrekking tot riolering beschikbaar te houden en daarom in de reserve te storten zodat het beschikbaar blijft voor het product riool. 5. Het restant van te storten in de saldireserve om het weerstandsvermogen op peil te houden om risico s te kunnen opvangen. 6

7 Programma s 7

8 Programma 1 Omschrijving programma Wat hebben we WEL gedaan Veiligheid Veiligheid Integraal Veiligheidsbeleid Op 20 december 2012 heeft de raad het Integraal Veiligheidsbeleid van de gemeente Slochteren vastgesteld. Bestuurlijk functionaris in het veiligheidshuis De financiering voor de bestuurlijk functionaris in het veiligheidshuis is voortgezet voor de duur van twee jaar (2012 en 2013). Wat hebben we NIET gedaan Is niet van toepassing op dit programma. Wat hebben we EXTRA gedaan Is niet van toepassing op dit programma. Overige relevante ontwikkelingen budgetten Is niet van toepassing op dit programma. Wat heeft het gekost? (budgetten) Programma 1: programma 1 1. Rekening Primitieve Begroting Bijgestelde Begroting Rekening 2012 Verschil (3-4) Lasten primaire kosten apparaatkosten: 0 uren organisatie procentuele toerekening Totaal Baten - primaire baten Totaal Saldo Financiële verschillenanalyse Budgetten Opleidingen: Er zijn in 2012 meer mensen opgeleid dan begroot. Dit was noodzakelijk om de brandweerzorg voor de komende jaren te kunnen garanderen. De overschrijding bedraagt Oefeningen: Er is in 2012 een overschrijding van Dit wordt veroorzaakt doordat de kosten van het realistisch oefenen in 2011 zijn gefactureerd in Materieel en onderhoud: Er zijn in 2012 drie onvoorziene reparaties geweest op brandweervoertuigen. Dit heeft mede geleid tot een overschrijding van ca Daarnaast heeft de gemeente vergoedingen ontvangen voor het plaatsen van waterkranen ( 8.000). 8

9 Overige relevante ontwikkelingen investeringen Is niet van toepassing op dit programma. Wat heeft het gekost? (investeringen) Overzicht investeringen programma 1: omschrijving Jaar Afsluiten Progr Begroting Werkelijk Restant busjes brandweerpersoneel 2012 Ja Financiële verschillenanalyse Investeringen Is niet van toepassing op dit programma. 9

10 Programma 2 Omschrijving programma Wat hebben we WEL gedaan Openbaar Onderwijs Dit programma beschrijft de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan het openbaar primair onderwijs. Omdat de uitvoering met ingang van 1 januari 2008 in handen is van de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Slochteren (OPOS) wordt volstaan met een korte tekst. In mei is de jaarrekening 2011 van Stichting OPOS goedgekeurd. Najaar 2012 is de bruidsschat voor 2011 uitbetaald conform de hiervoor gemaakte afspraken. Er heeft 2 keer een bestuurlijk overleg plaats gevonden. Via deze overleggen heeft OPOS ons onder meer geïnformeerd over de voortgang rond de voorgenomen fusie. Daarnaast is er extra overleg geweest in het kader van de kleine scholen. Wat hebben we NIET gedaan Is niet van toepassing op dit programma. Wat hebben we EXTRA gedaan Is niet van toepassing op dit programma. Overige relevante ontwikkelingen budgetten Is niet van toepassing op dit programma. Wat heeft het gekost? (budgetten) Programma 2 programma 2 1. Rekening Primitieve Begroting Bijgestelde Begroting Rekening 2012 Verschil (3-4) Lasten primaire kosten apparaatkosten: uren organisatie Totaal Baten - primaire baten Totaal Saldo Financiële verschillenanalyse Budgetten 10

11 Overige relevante ontwikkelingen investeringen Is niet van toepassing op dit programma. Wat heeft het gekost? (investeringen) Is niet van toepassing op dit programma. Financiële verschillenanalyse Investeringen Is niet van toepassing op dit programma. 11

12 Programma 3 Omschrijving programma Wat hebben we WEL gedaan Gemeenschapsvoorzieningen In dit programma komen de voorzieningen aan de orde die gemeenschappelijk zijn, en derhalve de sociale samenhang in de kernen bevorderen, zoals sport en onderwijs. Er is uitvoering gegeven aan de extra activiteiten in het jeugdbeleidsplan ( onderwijs): - Het taal/leesstimuleringsproject Boekenpret is uitgevoerd op alle basisscholen, peuterspeelzalen en de kinderopvang. In 2013 wordt dit project geëvalueerd. - Ook is het project Boekstart uitgevoerd met als doel het stimuleren van het voorlezen van zeer jonge kinderen. Er zijn circa 50 koffertjes uitgedeeld. Het aantal baby-leden is hierdoor gegroeid van 13 bij de start in januari 2010 naar 182 eind De preventieve logopedie is in beperkte vorm uitgevoerd. Dit heeft (voor zover bekend) niet geleid tot noemenswaardige knelpunten. Er is een start gemaakt met Voorschoolse Educatie voor doelgroepkinderen. De brede school Meeroevers is opgeleverd en in gebruik genomen. In het kader van Lokaal Maatwerk is OBS De Kinderboom verbouwd. In 2012 is er gewerkt met de aangepaste verordening leerlingenvervoer. Er is voor gekozen geen eigen bijdrageregeling toe te gaan passen. De renovatie van de Tobbe is in het najaar van 2012 gestart. Wat hebben we NIET gedaan Is niet van toepassing op dit programma. Wat hebben we EXTRA gedaan We hebben afspraken gemaakt met een aantal partners om in 2013 invulling te geven aan sportstimulering door de aanstelling van buurtsportcoaches. Het kader hiervoor is de (begin 2012) aangepaste Regeling Brede Impuls Combinatiefuncties. De co-financiering wordt opgebracht door de deelnemende partijen. Het actiecomité Overschild is door ons en het CMO ondersteund bij de planvorming voor het behoud van een dorpshuisfunctie in Overschild. In december 2012 is een raadsbesluit genomen over de randvoorwaarden voor de overdracht van de Pompel aan het dorp. De vereniging voor School en Dorp Tjuchem en Lutje Til zijn door ons, het CMO en door Huis voor de Sport ondersteund bij de planvorming om te komen tot een Sportieve Buitenschool gekoppeld aan kinderopvang. Overige relevante ontwikkelingen budgetten De rijksbijdrage Combinatiefuncties van 2012 wordt van 2013 t/m 2016 ingezet voor verenigingsondersteuning door Huis voor de Sport. 12

13 Wat heeft het gekost? (budgetten) Programma 3 programma 3 1. Rekening Primitieve Begroting Bijgestelde Begroting Rekening 2012 Verschil (3-4) Lasten: primaire kosten apparaatkosten: uren organisatie procentuele toerekening interne verrekening sporthallen Totaal Baten primaire baten interne verrekening sporthallen Totaal Saldo Financiële verschillenanalyse Budgetten Lokaal onderwijs Er is een voordeel van op de post kapitaallasten. Dit wordt veroorzaakt doordat een beschikbaar krediet voor de voorbereidingen brede school Meerstad nog niet heeft geleid tot investeringen. Sport De verwachting was bij de Burap dat het subsidiebedrag beschikbaar voor de renovatie voor de Tobbe volledig uitgekeerd zou worden in Dit is niet gebeurd. Het restant zal in 2013 worden uitgekeerd. Per saldo een incidenteel voordeel van voor Voor de aanpak van het pand van de zeilvereniging ZVOSS is in 2012 een voorschot van verstrekt aan de Stichting Boei12. Op de post voor de tijdelijke school Meerstad hebben we een voordeel van circa Een aantal kosten die als éénmalige kosten waren geraamd, zijn bij de aanbesteding versleuteld in de huur. Daarnaast zijn er nog een aantal zaken niet gerealiseerd die nog wel gerealiseerd zullen worden: buitenberging, fietsenrekken, sluitplan. Deze kosten komen voor rekening van Voor het onderzoek van Huis voor de Sport naar de mogelijke inzet van de buurtsportcoach was een hoger bedrag gereserveerd dan nodig was. Voordeel: Dorpshuizen De daadwerkelijke energielasten van de Borgstee vallen lager uit dan de inschatting tijdens de Burap. Daarnaast zijn onder andere de uitgaven inzake ozb en voor de huur voor units Driespan geweest Ook zijn achterstallige bijdragen van gebruikers voor energielasten ontvangen. Er is een eenmalig voordeel van gerealiseerd. 13

14 Overige relevante ontwikkelingen investeringen Is niet van toepassing op dit programma Wat heeft het gekost? (investeringen) Overzicht investeringen programma 3: Omschrijving Jaar Afsluiten PrograBegroting Werkelijk Restant 758 Voorber. brede school Meerstad Ja Meerstad-brede school - grondk. 4/ Ja Spil lichtkoepels/dakisolatie 2009 Ja Lokaal maatwerk / Ja Permanente uitbr. De Borgstee 2011 Nee BBS Wiekslag onderhd progr Nee BBS Wegwijzer onderhd progr Nee BBS Zonnewijzer onderhd progr Nee Dakbedekking OBS Lutje Til 2011 Af Renovatie OBS de Kinderboom 2012 Nee Duurswoldhal - schilderwerk binnen 2012 Nee Olleke Bolleke PSZ-Vern.platte daken 2012 Nee Financiële verschillenanalyse Investeringen 758 Voorbereiding brede school Meerstad: Het ontwikkelen van een permanente brede school is uitgesteld tot er meer duidelijkheid is over de ontwikkelrichting van Meerstad. Daarom wordt de investering afgesloten. 773 Meerstad brede school: De grondkosten zijn lager uitgevallen. 884 t/m 856 BBS Wiekslag, BBS Wegwijzer, BBS Zonnewijzer: De uitvoering zal plaatsvinden in

15 Programma 4 Omschrijving programma Wat hebben we WEL gedaan Maatschappelijke activering Met dit programma willen we de zelfredzaamheid en participatie van burgers bevorderen zodat alle inwoners kunnen meedoen aan het maatschappelijk leven Algemene voorzieningen We hebben uitvoering gegeven aan het Wmo beleidsplan , waar onder het vrijwilligerssteunpunt, OGGz netwerk, preventie GGZ, algemeen maatschappelijk werk, mantelzorg- en ouderenadvies en collectieve voorzieningen. We hebben voorbereidingen getroffen voor de decentralisatie van taken in het sociaal domein (jeugdzorg en AWBZ). Hiervoor hebben we gewerkt aan een goede basis voor deze nieuwe taken (startnotitie Kracht van Slochteren, nieuw Wmo beleidsplan, gekantelde verordening, diverse gesprekken met zorgaanbieders over nieuwe kaders, workshops Welzijn Nieuwe Stijl). De AWBZ decentralisatie is uitgesteld naar 2015 en wordt naast de functie Begeleiding uitgebreid met Persoonlijke Verzorging. Individuele voorzieningen/ Informatie en advies Met ingang van 1 januari 2012 is in het kader van de perspectiefwissel een eigen bijdrage ingevoerd voor alle Wmo-voorzieningen waarvoor dat wettelijk mogelijk is. De invoering is redelijk soepel verlopen en heeft niet tot veel onrust geleid. Er zijn ook geen signalen binnengekomen over ongewenste effecten. Vergunninghouders Er is in 2012 een achterstand ontstaan bij de huisvesting van vergunninghouders (voormalige asielzoekers). Deze achterstand is te wijten aan het gebrek aan vergunninghouders die konden worden geplaatst. Jeugd We hebben de acties uitgevoerd die geformuleerd zijn in het Jeugdbeleidsplan Jong Slochteren doet mee Onderdeel hiervan is de uitvoering van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). De contacten met het CJG verliepen net als in 2011 vooral rechtstreeks via de CJG medewerkers op de locaties (o.m. consultatiebureau, scholen). Er is in oktober aandacht besteed aan het versterken van de naamsbekendheid van het CJG in de week van de opvoeding. Voor de toegang is bijgehouden hoeveel dit in 2012 is benut. Telefonische advisering: circa 322 via GGD Website: circa 2100 (unieke) bezoeken aan de website In 2012 is door onderwijsbegeleiding geïnvesteerd in het meer aanwezig zijn op scholen door lunchoverleg op scholen aan te bieden. Hiervan wordt door 10 scholen gebruik gemaakt. Onderwijsbegeleiding heeft 34 gezinnen met een hulpvraag begeleid. In de verwijsindex zijn in 2012 circa 72 zorgmeldingen gedaan. We hebben daarnaast preventieve activiteiten op het gebied van Jeugd & Alcohol uitgevoerd; project Gezonde School en Genotsmiddelen op het Eemsdelta college. Ook zijn er voorbereidingen getroffen voor de nieuwe Drank en Horecawet. Gebiedsprogramma sociaal beleid Slochteren-Hoogezand Er is uitvoering gegeven aan verschillende projecten vanuit het gebiedsprogramma: - Uitvoering workshops Walk Your Talk ten behoeve van de invoering van Welzijn Nieuwe Stijl, waarbij het versterken van het zelfoplossend vermogen van mensen en van de eerste lijn centraal staat. - Uitvoering geven aan project participatiecoach. Dit ter bevordering van de participatie van WWB ers die laag op de participatieladder staan. Ook zijn er voorbereidingen getroffen voor het opzetten van een laagdrempelig systeem voor het stimuleren van burenhulp. 15

16 - Trainen van alle intern begeleiders basisscholen en peuterleidsters ter versterking van sneller ingrijpen en melden van signalen van (ernstige) problemen bij kinderen. - Ondersteuning van de actiegroep Overschild ten behoeve van het uitwerken van de opties toekomst dorpshuis. Ondersteuning in Tjuchem voor uitwerking plannen ten behoeve van de school. - Vervolg uitvoering versterken voorliggende voorzieningen voortijdig schoolverlaten. Kunst en Cultuur We hebben uitvoering gegeven aan het laatste jaar van de cultuurnota We hebben de bibliotheekvestiging in Harkstede getransformeerd tot een bibliotheekpunt voor de doelgroepen jeugd en senioren. We hebben het leefbaarheidsfonds nieuwe stijl ingevoerd. Recreatie en Toerisme In samenwerking met de provincie Groningen, de gemeenten Hoogezand- Sappemeer, Haren en Groningen hebben we uitvoering gegeven aan projecten binnen de regeling Vitaal Platteland. Hiermee geven we invulling aan het plattelandsbeleid en versterken we recreatie en toerisme in Slochteren. We zijn begonnen met de voorbereiding van een platform voor toeristische ondernemers. De aanleg van het fietsknooppuntennetwerk is voltooid. De brug bij de gerenoveerde Haanssluis is aangebracht en het project is inhoudelijk afgerond. Vrijwilligers In 2012 heeft het Vrijwilligerssteunpunt Slochteren ongeveer 20 personen geholpen aan vrijwilligerswerk. Het aantal vrijwilligersvacatures is ongeveer gelijk gebleven ten opzichte van Wat hebben we NIET gedaan Cultuurbeleid We hebben geen monumentenlijst opgesteld omdat dit opgenomen is in het VAB-beleid (vrijkomende argrarische bebouwing). Naar aanleiding van het cultuurdebat is besloten geen apart cultuurbeleid voor Meerstad op te stellen. De bibliotheek in Slochteren is niet omgevormd tot basisbibliotheek omdat er is gekozen voor een ander scenario (perspectiefwissel). Jeugdbeleid We hebben het jeugdbeleidsplan Jong Slochteren doet mee nog niet herijkt. Dit doen we in samenhang met het op te stellen beleid in het kader van de decentralisatie jeugdzorg. Wat hebben we EXTRA gedaan Algemene voorzieningen We hebben gewerkt aan het geactualiseerde Wmo beleid voor de periode in nauwe samenwerking met onze adviesraden. Eind 2012 is de subsidieverordening Welzijn aangepast aan de nieuwste VNG modelverordening. Van de verschillende subsidiefondsen- en regelingen zijn de voorwaarden geactualiseerd. Kunst en Cultuur We hebben in 2012 een nieuwe cultuurnota opgesteld voor de periode Recreatie en Toerisme In samenwerking met de provincie Groningen, de gemeenten Hoogezand- Sappemeer, Haren en Groningen hebben we een agenda opgesteld met de doelen voor het plattelandsbeleid in 2013 en 2014 en bereiden we de vorming van een plattelandshuis (projectloket) voor. In de bestuurlijke agenda 2012 hebben we een innovatiebudget aangekondigd. Doel hiervan is het stimuleren van eigen kracht initiatieven 16

17 van inwoners. In 2012 hebben we hiervoor voorbereidingen getroffen. Vereniging Dorpsbelangen Samen met een aantal vertegenwoordigers uit de dorpen (veelal vanuit de vereniging dorpbelangen) is de denktank ''Eigen Kracht" gevormd. Hierin werken we samen bij de invulling van een nieuwe rolverdeling 'meer samenleving, minder overheid. De denktank denkt ook mee over de implementatie van de perspectiefwissel, zoals bij het onderwerp speelvoorzieningen. Vrijwilligers Het vrijwilligerssteunpunt Slochteren heeft samen met andere steunpunten en het CMO Groningen een regiomanifestatie vrijwilligerswerk georganiseerd. Overige relevante ontwikkelingen budgetten Wat heeft het gekost? (budgetten) WMO (individuele voorzieningen) Er zijn een tweetal kostbare woningaanpassingen geweest. Er is een stijging van het aantal ingezette uren hulp bij het huishouden ten opzichte van 2011 met 4500 uur en inzet gespecialiseerde duurdere Hulp bij het huishouden in huishoudens met multiproblemproblematiek (incidentele overschrijding). Door aanpassing van het beleid zijn de inkomsten met betrekking tot de eigen bijdragen voor individuele voorzieningen hoger. Programma 4 programma 4 1. Rekening Primitieve Begroting Bijgestelde Begroting Rekening 2012 Verschil (3-4) Lasten primaire kosten apparaatkosten: uren organisatie procentuele toerekening interne verrekening sporthallen Totaal Baten primaire baten interne verrekening Totaal Saldo Financiële verschillenanalyse Budgetten Individuele voorzieningen Er is sprake van een overschrijding op de individuele voorzieningen (rolstoelen, woningaanpassing en hulp in de huishouding) van in totaal Dit wordt veroorzaakt door 2 geïndiceerde kostbare woonaanpassingen, de stijging van het aantal ingezette uren hulp bij het huishouden ten opzicht van 2011 met 4500 uur en de inzet van gespecialiseerde duurdere hulp bij het huishouden in huishoudens met multiprobleemsituatie. Tevens heeft de gemeente inzake de eigen bijdrage van burgers circa meer ontvangen. Dit wordt veroorzaakt door het nieuwe eigenbijdrage-beleid ( ) en de toename van het aantal ingezette uren hulp bij de huishouding ( ). Per saldo een nadeel op de individuele voorzieningen van ( / ) De oude huisvestingsregeling gehandicapten is niet meer van toepassing. Per saldo een structureel voordeel van ca

18 Overige relevante ontwikkelingen investeringen Is niet van toepassing op dit programma. Wat heeft het gekost? (investeringen) Is niet van toepassing op dit programma. Omschrijving Jaar Afsluiten PrograBegroting Werkelijk Restant 768 KInderboerderij NOVO Harkstede 2009 Ja Financiële verschillenanalyse Investeringen Is niet van toepassing op dit programma. 18

19 Programma 5 Omschrijving programma Wat hebben we WEL gedaan Werk en inkomen Het programma richt zich op werk dat wordt gezien als het beste instrument om armoede te voorkomen en mogelijkheden te creëren om te kunnen voorzien in een zelfstandige bestaansvoorziening. Minimabeleid: Via t Bokkeblad en de gemeentelijke website is de publiekscommunicatie rondom het minimabeleid voortgezet. In maart is een informatieavond over het minimabeleid georganiseerd. WWB Uitvoeringsplan Participatie beleid: Uitvoering geven aan de pilot project participatiecoach. Het project is opgezet ter bevordering van de participatie van WWB ers die laag op de participatieladder staan (trede 1 en 2). Begin 2012 waren 44 WWB-klanten ingedeeld op trede 1 of 2 met een maximale groeipotentie tot trede 2. Wat hebben we gedaan? eerste screening van de klanten afstemming met eventueel betrokken zorgverleners (Wmo-consulent, maatschappelijk werk, MEE, Lentis) persoonlijke gesprekken met klanten) Voor een groot aantal klanten lijkt de huidige trede wel het hoogst haalbare. M.n. bij klanten op trede 1 en 2 spelen (ernstige) psychische problematiek, verslaving of een diversiteit aan lichamelijke beperkingen (veelal chronisch), in combinatie met een relatief hoge leeftijd, daarbij een rol. Maar er zijn ook zeker nog klanten met groeipotentie en de wil/wens om meer activiteiten te ontplooien. Hier heeft de participatiecoach het volgende resultaat weten te bereiken: - met 3 klanten worden stappen richting vrijwilligerswerk gezet - 2 klanten zijn toegeleid naar het BWR voor een traject - 1 klant is toegeleid naar het project Meedoen van de Zonnehuisgroep - 1 klant gaat stage lopen bij een rietdekkersbedrijf - 1 klant wordt geactiveerd via Edsersheerd De pilot heeft ook opgeleverd dat vanaf 2013, de mensen die op trede 1 en 2 staan jaarlijks in ieder geval één keer worden bezocht. Deze groep zat tot dusverre in een zogenaamde rusttraject. Ook zijn er voorbereidingen getroffen voor het opzetten van een laagdrempelig systeem voor het stimuleren van burenhulp. BUIG Het aantal cliënten WWB, Bbz, Ioaw en Ioaz (BUIG) was in januari (2012) 200. Na eerst een dalende lijn is het aantal cliënten weer opgelopen tot 198 eind december (2012). De grootste groep bevindt zich in de leeftijdscategorie van jaar (48). Deze groep heeft in 2012 ook de grootste groei laten zien. Het jaar 2012 liet een somberder beeld zien dan eind 2011 werd aangenomen. Het vooruitzicht op een lichte daling werd niet bewaarheid, er was sprake van een toename van de werkloosheid. Het realiseren van uitstroom naar werk werd lastiger gezien de crisis. Het aantal vacatures nam af. Desondanks is het gelukt om stabiel te blijven. Het aantal clienten met een groeipotentieel naar trede 5 en 6 stond eind 2012 op 66. Ons beleid is erop gericht om deze groep, waar mogelijk, zo snel mogelijk te laten doorstromen naar regulier werk. Werkgeversteam: Het werkgeversteam heeft zicht in 2012 ingezet om de aanmeldingen vanuit de unit W&I te verwerken met als doel het zoeken naar regulier werk, BBL, Wsw/detachering. 19

20 Rengerspark: Op Rengerspark heeft Post NL een kavel afgenomen van 1,8 hectare. Het BWR gaat functioneren als preferred supplier voor het detacheren van medewerkers van de sociale werkvoorziening (WSW) en bijstandsgerechtigden (WWB). In het 2 e kwartaal van 2013 gaan naar verwachting 35 SW-medewerkers en 60 bijstandsgerechtigden aan het werk bij Post NL. Wat hebben we NIET gedaan De Wet werken naar vermogen is niet ingevoerd. De voorbereidingen die zijn getroffen worden gebruikt voor de invoering van de Participatiewet. Het bestemmingsplan Rengers fase 3 is niet vastgesteld in 2012, dit gebeurt in juli Wat hebben we EXTRA gedaan - De huishoudinkomenstoets is in 2012 ingevoerd en vervolgens geschrapt. Een aantal verordeningen is hierop tweemaal aangepast. - De collegebezoeken en de werkbezoeken van de wethouders zijn weer structureel opgepakt. - Medio 2012 zijn we aangesloten bij het Thuiszorgproject (met UWV en de gemeente Groningen). Dit project is voor werkzoekenden (hoog op de participatieladder) en gericht op uitstroom naar werk bij de thuiszorgorganisaties die in het kader van de Wmo de huishoudelijke hulp voor de gemeenten uitvoeren (Thuiszorg/TSN en Zorggroep Fivelland/Zonnehuisgroep Noord). Dit in het kader van de contractueel overeengekomen social return. Het gewenste resultaat moet zijn dat meer cliënten van de unit werk en inkomen uitstromen naar werk als hulp in de huishouding bij één van de door ons gecontracteerde thuiszorgaanbieders. - We hebben een onderzoek gedaan naar het economisch klimaat in de gemeente Slochteren. De uitkomsten van dit onderzoek zijn verwerkt en er is een actieplan opgesteld. Het college heeft de werkgeversbenadering en een goed ondernemersklimaat als speerpunt opgenomen in de zes van Slochteren. - Er is in samenwerking met het Ondernemersplatform Slochteren (OPS) en Groninger Dorpen een eerste ondernemerscafé georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomst is ook het onderzoek naar het economisch klimaat in de gemeente Slochteren gepresenteerd. - Naar aanleiding van de uitkomsten van het onderzoek is een lijst met ondernemers die een stagiaire of iemand met een arbeidshandicap in dienst willen hebben overgedragen aan het werkgeversteam. Het werkgeversteam is inmiddels actief bezig met het afleggen van werkbezoeken aan de ondernemers die op deze lijst staan. - GR-BWR, Uitvoeringsorganisatie Met betrekking tot een nieuw te vormen uitvoeringsorganisatie is een opdracht geformuleerd die staat vermeld in het Procesvoorstel uitvoeringsorganisatie Werk- en re-integratie (goedgekeurd door de colleges van Haren, Hoogezand-Sappemeer en Slochteren ). Ten behoeve van de realisatie van deze opdracht is een stuurgroep opgericht die in september 2012 is gestart met haar werkzaamheden. Daarnaast is een extern procesbegeleider aangetrokken die onderdeel uitmaakt van de stuurgroep. De procesbegeleider is op 8 oktober 2012 gestart met het opstellen van een plan van aanpak en het opleveren van een format voor de vergelijking van de uitvoeringsmodellen. Dit heeft geleid tot een notitie die is vastgesteld door de stuurgroep. Met het vaststellen van deze notitie is dit proces afgesloten op 22 december Bovenstaande notitie vormt de basis voor de advisering van de colleges (besluitvorming heeft al plaatsgevonden) en raden (deze worden op 25 20

21 april 2013 geïnformeerd) van de gemeenten met betrekking tot de nieuw te vormen uitvoeringorganisatie. Overige relevante ontwikkelingen budgetten - De uitgaven voor minimaregelingen (bijzondere bijstand, stimuleringsfonds, collectieve aanvullende ziektekostenverzekering en langdurigheidstoeslag) zijn gestegen in Dit betekent dat de financiële kaders zijn overschreden. - Het aantal uitkeringsgerechtigden zit na een kleine daling in 2012 bijna weer op het niveau van eind 2011 (198). Gezien de actuele ontwikkelingen is onduidelijk of deze stijgende trend zich voort zal zetten. - Het Regionaal Ondernemings Instituut (ROI) heeft in ondernemers geadviseerd (in 2011 waren dat er 5). Door de inspanningen van het ROI zijn 19 arbeidsplaatsen behouden bij bedrijven die naar verwachting anders niet meer hadden bestaan. Daarnaast zijn er 3 arbeidsplaatsen gecreëerd. In circa 5 gevallen is het traject van de BBZ ingezet. Wat heeft het gekost? (budgetten) Programma 5: programma 5 1. Rekening Primitieve Begroting Bijgestelde Begroting Rekening 2012 Verschil (3-4) Lasten primaire kosten apparaatkosten: uren organisatie procentuele toerekening Totaal Baten - primaire baten Totaal Saldo Financiële verschillenanalyse Budgetten WWB Er is 8 ton meer ontvangen inzake de WWB. Tevens zijn de uitgaven ook gestegen ( 4 ton). De stijging van de inkomsten heeft te maken met de rijksvergoeding BUIG, de gebundelde uitkering. Het VNG sprak voor de periode 2007 tot 2011 met het ministerie budgetten af maar hield geen rekening met de economische crisis. Daardoor was het macro budget de laatste jaren gewoon te laag. De afspraak liep af op en dat betekende dat het macrobudget voor 2012 fors verhoogd is. Het definitieve budget in 2012 = , terwijl het definitieve budget in 2011 nog was, dus al een positief verschil van In de begroting was rekening gehouden met een bedrag van In de Burap 2012 is aangegeven dat op dat moment het definitieve BUIG budget nog niet bekend was. De cijfers zijn in de Burap 2012 dan ook niet verwerkt. Daarnaast is er een eenmalige tegemoetkoming van het Rijk, de zgn. Incidentele Aanvullende Uitkering, binnengekomen voor het jaar Uitkering zelfstandigen Er is ,- over op de post uitkering aan zelfstandigen. De BBZ wordt, per jaar, apart bij het rijk gedeclareerd. Daarvan komt 75% van het kapitaal dat door de gemeente wordt verstrekt aan de zelfstandigen terug. In 2012 is er meer aan Rijksbudget binnengekomen is dan begroot. Vaak zit 21

22 er in de afrekening ook nog een deel van het jaar daarvoor. Terugbetaling BBZ Er is in 2012 meer afgelost door de zelfstandigen dan begroot. De begroting was aan de voorzichtige kant en hangt erg af van het betaalgedrag van de debiteuren. Er zit onder meer een debiteur bij die maandelijks flink aflost. Daarnaast heeft het debiteurenbeheer zijn vruchten afgeworpen. Minimaregelingen Het gebruik van de minimaregelingen is in vergelijking met 2011 toegenomen. Dit is waarschijnlijk te wijten aan de economische crisis en een toename van het aantal uitkeringsgerechtigden. Per saldo is het beschikbare budget met ca overschreden. GR-BWR/WSW Op basis van de financiële rapportage over de 1e 9 maanden is het verwachte tekort ca Het aandeel van de gemeente Slochteren zal op basis van de oude verrekensystematiek circa bedragen. Doordat bij de burap 2012 de 1ste 9 maands rapportage nog niet bekend was, is nog rekening gehouden met een tekort van Dus per saldo is er een nadeel van Onderrealisatie Jaarlijks wordt door het Rijk een uitkering verleent voor het realiseren van een minimum aantal WsW plaatsen, de zogenoemde taakstelling. Als gevolg van een continue dalende taakstelling door het Rijk in de jaren (bezuiniging van 77,21 SE naar 71,6 SE) is het natuurlijke verloop tot dusverre gebruikt om de daling in taakstelling voor het volgende jaar op te kunnen vangen. Immers, het wel invullen van verloop met een dalende taakstelling in het vizier leidt tot een overrealisatie die voor eigen rekening van de gemeente gaat komen. Een beperkte onderrealisatie leidt echter wel tot terugvordering van de niet benutte Rijkssubsidie bij de gemeente ( over de jaren ). Deze kosten zijn echter lager dan de kosten voor overrealisatie. Dienstverleningsovereenkomst Hoogezand-Sappemeer Slochteren De Dienstverleningsovereenkomst Werk- en Inkomen Hoogezand- Sappemeer Slochteren is aangepast. Naast sturing op de resultaten maakt ook een deugdelijke administratie, die aansluit op de P&C cyclus van onze organisatie, daar deel van uit. Overige relevante ontwikkelingen investeringen Is niet van toepassing voor dit programma. Wat heeft het gekost? Is niet van toepassing voor dit programma. 22

23 (investeringen) Financiële verschillenanalyse Investeringen Is niet van toepassing voor dit programma. 23

24 Programma 6 Omschrijving programma Beheer openbare ruimte Het programma richt zich op het beheer van de openbare ruimte om zorg te dragen voor een prettige, veilige, natuurlijke en gezonde leefomgeving. Wat hebben we WEL gedaan Wat hebben we NIET gedaan Wat hebben we EXTRA gedaan Overige relevante ontwikkelingen budgetten Invoering van het containerregistratiesysteem is afgerond. Hierdoor wordt het illegaal of dubbel aanbieden van de container tegen gegaan. De beschikbare gelden voor fietsknooppunten zijn overgenomen door de provincie. Zij doet de uitvoering voor alle Groninger gemeenten. Het uitvoeringsgedeelte van de openbare verlichting is niet uitgevoerd, omdat momenteel alleen een basiscontract is afgesloten voor het beheersgedeelte. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar paragraaf 2 Onderhoud kapitaalgoederen. De wegmarkering van Verlengde Veenlaan/Slochter Ae is uitgevoerd. Met gladheidsbestrijding is, gezien de winterse situatie, eind november begin december reeds begonnen. De werkzaamheden zijn sterk weersafhankelijk. Dit heeft geleid tot een kleine budgetoverschrijding. Wat heeft het gekost? (budgetten) Programma 6 programma 6 1. Rekening Primitieve Begroting Bijgestelde Begroting Rekening 2012 Verschil (3-4) Lasten primaire kosten apparaatkosten: uren organisatie procentuele toerekening Totaal Baten - primaire baten Totaal Saldo Financiële verschillenanalyse Budgetten Infrastructuur Er is nog een afrekening geweest van het verhogen van de bushaltes. Dit was een subsidie van van de provincie. Er is sprake van lagere kapitaallasten als gevolg van het aanpassen van de afschrijvingstermijn en het achterblijven van de investeringen. Per saldo een onderschrijding van De gemeente Slochteren heeft per 1 januari 2012 het contract voor beheer en onderhoud van de openbare verlichting met Ziut opgezegd. De gemeente is bezig met het voorbereiden van een Europese aanbestedingen voor zowel het beheer als het onderhoud van de openbare verlichting. Hierbij wordt het zo geregeld, dat in tegenstelling tot zoals het in het verleden was, de beheerder en diegene die het onderhoud pleegt niet dezelfde partij mag zijn. Als gevolg van het afsluiten van een basiscontract voor het beheersgedeelte van de openbare verlichting is er een onderschrijding van Door de strenge winter eind 2012 is er meer zout ingekocht dan geraamd. Dit levert een overschrijding op van Riool In 2011 is er een nieuw en gunstig, qua prijs, energiecontract afgesloten voor de diverse rioolinstallaties. Het gevolg is dat er sprake is van een onderschrijding door de lagere energieprijs. Per saldo een 24

25 voordeel van Met betrekking tot de meerjarenplanning is er rekening gehouden met uitgaven die op realisatiebasis nog niet tot uitgaven hebben geleid. Per saldo een onderschrijding van circa

26 Overige relevante ontwikkelingen investeringen De Riolering Noorderweg is eerder uitgevoerd dan de GRP aangaf vanwege het te behalen inkoopvoordeel door het eerder op de markt te zetten. Met de GRP is in 2012 een begin gemaakt. Tauw voert deze werkzaamheden uit. In het kader van de samenwerking met gemeente Hoogezand-Sappemeer trekken we in dit kader samen op. Wat heeft het gekost? (investeringen) Overzicht investeringen programma 6: Omschrijving Jaar Afsluiten PrograBegroting Werkelijk Restant 685 Fietspad nrdoever Schildmeer Nee Groenbeheerssyst. M12-groen 111/ Nee Rioolpersleiding Tjuch-Steendam117/ Nee Fietspad langs Meenteweg 109/ Nee Regenwaterstruct.plan / Ja Beheersplan wegen / Ja Telemetriesysteem Mous / Ja Riolering Oosterweg / Ja Riolering Eideweg / Ja Riolering Oudeweg voorber. 122/ Nee Vervanging persleiding / Ja Openbare verlichting Nee Riol.Oudewg + regenw.struct.plan 2010 Nee Voorb. riol. Hfdweg Sidd.-Damwg/Sing 2010 Ja Telemetrie GRP 2010 nr Ja Verv. persleiding 2010/5 burap II 2010 Ja Regenw.structuurplan wett Nee Reconstr. Hoofdweg Sidd 105/ Ja Rioolrenov. Hoofdweg Sidd. 105/ Ja Bermverbred. wegen Luddeweer bur Nee Rioolverv. K. ter Laanstraat fase Nee Telemetrie grp / Nee Riolering Klein Harkstede 104/ Nee Zoutoplosser/gladh.bestrijd 2011 Ja Riolering Noorderweg Slo 2/ Ja Verv.ondergr. glascontainers Nee Regenwaterstructuur win-win Nee Containerregistratie 2012 Ja Regenwaterstructuur wettelijk Nee Doseerapp.tbv bermen aanvullen 2012 Nee Vervanging persleiding Nee Rioolontstoppingwagen burap Nee Financiële verschillenanalyse Investeringen 685 Fietspad Noordoever: Er zullen nog enkele facturen betaald moeten worden. Daarna kan de afronding met de Provincie plaatsvinden. 729 Rioolpersleiding Tjuchum-Steendam: De investering betreft de aanleg van een nieuwe en het verwijdering van een oude rioolwater transportleiding. Doordat een derde van het oorspronkelijk tracé gewijzigd moet worden is de verwachting dat de werkzaamheden in het najaar 2013 gereed zullen zijn. 749 Fietspad langs Meenteweg: In 2013 zullen nog facturen in verband met juridische ondersteuning en uren van de organisatie ten laste van deze investering worden geboekt. 26

27 791 Openbare verlichting 2010: In verband met de juridische procedure omtrent het opzeggen van het contract met Ziut zijn de werkzaamheden gedeeltelijk uitgevoerd. De verwachting in dat een en ander in 2013 zal worden uitgevoerd. 804 Riolering Oudeweg: De investering wordt in 2013 uitgevoerd. 805 Voorbereiding riolering Hoofdweg Siddeburen: Door het efficiënt uitvoeren van het werk door de aannemer heeft de gemeente minder uren aan dit project besteed. 838 Reconstructie Hoofdweg Siddeburen: Door de BDU (Brede doeluitkering) die de gemeente heeft ontvangen van de provincie is er sprake van een onderschrijding omdat oorspronkelijk geen rekening was gehouden met deze inkomst. 839 Rioolrenovatie Hoofdweg Siddeburen: Er is sprake van onderschrijding omdat er een forse korting door de aannemer is verstrekt. 27

28 Programma 7 Ruimtelijke ontwikkeling en volkshuisvesting Omschrijving programma Ruimtelijke ordening van het grondgebied; Beleid en uitvoering op gebied van bouwen en wonen; Instandhouden en optimaliseren van de woningvoorraad. Wat hebben we WEL gedaan Meerstad Ten opzichte van de begroting hebben zich in 2012 fundamentele wijzigingen voorgedaan in de planvorming en organisatie- en samenwerkingsverband van Meerstad. Door raadsbesluit en nieuwe contracten is gemeente Slochteren niet langer aan zet als het gaat om de ontwikkeling van Meerstad. Daarentegen zal Slochteren zich richten op het beheer van het openbaar gebied, het voeren van de planologische procedures en het realiseren van openbare voorzieningen. Vanuit de beheerdersrol hebben we samen met Bureau Meerstad verder gewerkt aan het bouw- en woonrijp maken van nog meer Meerstad-delen (zoals het Ruimtelijk Raamwerk, de vaarverbinding met het Slochterdiep) en hebben we de eerste gesprekken gevoerd over de overdracht van het eerste deelplan. Als realisator van openbare voorzieningen hebben we in 2012 in eigen regie en op eigen kosten een brede school in Meeroevers gebouwd (bestaande uit 3 leslokalen, een lokaal voor kinderdagopvang, een speellokaal en een buitenvoorziening). Vanuit onze publiekrechtelijke rol hebben we in 2012 een aantal planologische procedures (uitwerkingsplannen en beeldkwaliteitsplannen) gevoerd, hebben we bouwplannen getoetst en vergunningen verleend en is er zelfs gehandhaafd. We beschouwen het als een opsteker dat aannemer/bouwer VDM er in is geslaagd om al onze resterende productierechten in het eerste deelplan te vermarkten, ondanks het tegenzittende economisch tij. Samen met de Gemeenschappelijke Regeling Meerstad hebben we in 2012 een start gemaakt met de herijking van de voorzieningenvisie Meerstad. De bestaande visie (2010) dient te worden uitgelijnd met de nieuwe ontwikkelstrategie voor Meerstad. Actualiseren en digitaliseren bestemmingsplannen Overeenkomstig de planning zijn in 2012 de bestemmingsplannen Slochteren-Schildwolde en Hellum-Siddeburen vastgesteld en is voor de bestemmingsplannen Kolham-Froombosch, Buitengebied en Buitengebied- West (water en landbouw Meerstad) een (voor-)ontwerp gemaakt. Structuurvisie Harkstede In 2012 hebben we verder gewerkt aan het ontwerp van de structuurvisie Harkstede en zijn we tot nadere afstemming gekomen met onze gebiedspartners. Tot vaststelling van de visie is het (nog) niet gekomen. Wat hebben we NIET gedaan Actualiseren en digitaliseren bestemmingsplannen De ontwerpactiviteiten voor het bestemmingsplan Steendam-Schildmeer zijn uitgesteld. Besloten is om eerst te onderzoeken of, hoe en in hoeverre de ontwikkelingsgerichte onderdelen van de structuurvisie Steendam- Schildmeer (2009) onderdeel van het nieuwe moederplan kunnen worden gemaakt. Bestemmingsplan Rengers is in 2012 niet (meer) in procedure gebracht. Besloten is lopende marktontwikkelingen af te wachten; ontwikkelingen die mogelijkerwijs nog in het nieuwe plan kunnen worden meegenomen. Wat hebben we EXTRA gedaan Afspraken woningbouw en bedrijfsterrein In 2012 hebben wij ons samen met collega-gemeenten binnen de Regio Groningen-Assen ingezet om tot een Regionaal Afstemmingsmodel te komen, gebaseerd op bijgestelde verwachtingen van de 28