Voorstel Uw raad wordt voorgesteld kennis te nemen van het jaarverslag en de jaarrekening 2017 van Werkplein Fivelingo.

Transcriptie

1 Vergadering gemeenteraad d.d. 19 juli 2018 Agenda nummer 7 Portefeuillehouder: wethouder de heer M. Joostens Onderwerp: Jaarstukken 2017 Werkplein Fivelingo Korte inhoud: De gemeente Delfzijl neemt, samen met de gemeenten Appingedam en Loppersum deel aan de gemeenschappelijke regeling Werkplein Fivelingo. In dit samenwerkingsverband werken de drie gemeenten samen bij de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening en de Participatiewet. Het bestuur van Werkplein Fivelingo heeft het jaarverslag en de jaarrekening over 2017 toegezonden. De raad wordt voorgesteld de jaarstukken voor kennisgeving aan te nemen. Delfzijl, 3 juli 2018 Aan de raad Voorstel Uw raad wordt voorgesteld kennis te nemen van het jaarverslag en de jaarrekening 2017 van Werkplein Fivelingo. Aanleiding Het bestuur van Werkplein Fivelingo heeft het jaarverslag en de jaarrekening over 2017 toegezonden. Met deze jaarstukken legt het bestuur verantwoording af over de uitvoering van de opdracht aan het samenwerkingsverband. Argumenten Schets van context Werkplein Fivelingo is ontstaan door opheffing van de gemeenschappelijke regeling ISD Noordoost (verder: ISD Noordoost) en wijziging van de gemeenschappelijke regeling Werkvoorzieningsschap Fivelingo (verder: wsw Fivelingo). De raden van Delfzijl, Appingedam en Loppersum hebben hierover in december 2016 een aantal besluiten genomen. Om de jaarstukken 2017 van Werkplein Fivelingo in de juiste context te kunnen plaatsen, wordt de strekking van een deel van die besluiten benoemd: 1. ISD Noordoost is met ingang van 1 januari 2017 opgeheven. De raden hebben ingestemd met het liquidatieplan en de liquidatiebegroting. De liquidatie van ISD Noordoost loopt tot alle verplichtingen zijn afgewikkeld. Het bestuur van de ISD Noordoost in liquidatie legt aan de raden verantwoording af met een liquidatiebalans. De aanwezige reserves vloeien terug naar de aan de gemeenschappelijke regeling deelnemende gemeenten. Het liquidatieproces van de ISD Noordoost is nog niet afgewikkeld, De liquidatiebalans is nog niet ontvangen. Ook over het terugvloeien van de reserves van de ISD Noordoost is vooralsnog geen voorstel ontvangen. 2. In het nieuwe samenwerkingsverband dat is ontstaan door de wijziging van de gemeenschappelijke regeling wsw Fivelingo en omstreken in de gemeenschappelijke regeling Werkplein Fivelingo, werken de drie gemeenten sinds 1 januari 2017 samen bij de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening en de Participatiewet. 3. Verschillende taken die voorheen bij de ISD Noordoost lagen zijn met ingang van 1 januari 2017 ondergebracht bij Werkplein Fivelingo.

2 Daarnaast is er sprake van een wijziging van bevoegdheden binnen de gewijzigde gemeenschappelijke regeling. Werkplein Fivelingo is een collegeregeling en heeft daarmee het karakter van een uitvoeringsorganisatie gekregen. De drie colleges zijn opdrachtgever en de uitvoeringsopdracht wordt, binnen de kaders van de door de raden vastgestelde regeling, vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst. In artikel 19 van de gemeenschappelijke regeling Werkplein Fivelingo hebben de drie raden bepaald dat Werkplein Fivelingo op basis van een risicoanalyse reserves kan vormen, echter alleen op basis van nader door de raden te stellen regels. Omdat er sprake is van een uitvoeringsorganisatie hebben de drie raden er voor gekozen eventuele risico's te verwerken in de gemeentelijke begroting. Er zijn geen nadere regels vastgesteld door de raden en daarmee heeft de Werkplein Fivelingo geen ruimte om reserves te vormen. 4. De opdracht aan Werkplein Fivelingo is gebaseerd op het door de raden vastgestelde scenario voor de toekomst van Werkplein Fivelingo, scenario 3. Onderdeel van deze opdracht was de dekking van de tekorten, die over 2017 zouden ontstaan op de loonkosten van de Wet sociale werkvoorziening. Deze tekorten werden in 2017 begroot op De opdracht was om dit tekort te dekken uit het Participatiebudget dat de drie gemeenten van het Rijk ontvangen en doorbetalen aan Werkplein Fivelingo. De verwachting was dat de tekorten op de Wet sociale werkvoorziening ook na 2017 verder zouden oplopen. Het volledig ten laste brengen van dit tekort op het Participatiebudget zou ongewenste gevolgen hebben voor de mogelijke inzet van re-integratie activiteiten. Vanaf 2018 worden er daarom nadere voorstellen ontwikkeld, die vertaald worden in de opdrachtverlening aan Werkplein Fivelingo. 5. Het doel van de samenvoeging van de beide organisaties tot één uitvoeringsorganisatie lag met name in het vormen van een slagvaardige organisatie waarmee efficiencywinst kon worden gerealiseerd. De beperkter worden middelen vanuit het Rijk moeten zo veel als mogelijk worden ingezet voor de ondersteuning van inwoners die dat nodig hebben. De opdracht is om de uitvoering sober en efficiënt in te richten en de kosten van bedrijfsvoering te beperken. Rol van de gemeenteraad De drie gemeenteraden hebben in de raad van december 2016 ingestemd met scenario 3. De raden hebben op verschillende manieren invloed op een gemeenschappelijke regeling: De raden beslissen over de oprichting, wijziging en opheffing van de gemeenschappelijke regeling op voorstel van de colleges. Zij stellen daarbij het takenpakket en de bevoegdheden vast. Voor het algemeen bestuur (wijzen de raden hun vertegenwoordigers aan. Die hebben een informatie- en verantwoordingsplicht aan hun gemeenteraad. Omdat er bij Werkplein Fivelingo sprake is van een collegeregeling zijn de vertegenwoordigers leden van het college. De raden worden via het toezenden van de begroting van tevoren en de jaarrekening achteraf over de uitvoering van taken geïnformeerd. Zij kunnen door het geven van een zienswijze hun wensen en bedenkingen kenbaar maken ten aanzien van de ontwerpbegroting. Bij het jaarverslag en de jaarrekening bestaat die mogelijkheid niet. Deze wordt ter kennisname aangeboden aan de raden. In uitzonderlijke situaties hebben de raden de mogelijkheid om bezwaar te maken tegen de jaarstukken, zowel bij het bestuur van Werkplein Fivelingo als bij de provincie. Eerste jaar Werkplein Fivelingo in teken van opbouw Het jaar 2017 stond vooral in het teken van het inrichten van de nieuwe organisatie, het inregelen en op elkaar afstemmen van processen en procedures en het zoeken naar en wennen aan nieuwe verhoudingen en bevoegdheden. Dat terwijl de werkzaamheden gewoon door gingen. Dat zien we terug in de resultaten. Ook BDO, de accountant van Werkplein Fivelingo, heeft in het accountantsverslag een aantal opmerkingen geplaatst dat in dat kader kan worden geplaatst. Het bestuur van Werkplein Fivelingo heeft inmiddels een plan van aanpak vastgesteld om de bedrijfsvoering te versterken.

3 Inhoudelijke resultaten Aantal huishoudens In 2017 is het aantal huishoudens dat gebruik maakt van een uitkering gestegen van 1656 per 31 december 2016 tot 1687 per 31 december Een stijging van 31 huishoudens. Van de 1687 huishoudens ontvangen 1570 een uitkering in het kader van de Participatiewet en 117 een uitkering in het kader van de IOAW of IOAZ. Het aantal huishoudens uit Delfzijl is in 2017 gestegen van 989 naar 1010 (949 Participatiewet en 61 IOAW/IOAZ). De toename van het aantal bijstandshuishoudens leidt tot hogere kosten. Uitgaven minimabeleid Het aantal aanvragen in het kader van minimabeleid is gestegen met 584. Voor Delfzijl is er een toename geweest van 289 aanvragen ten opzichte van Dit heeft geleid tot een stijging van de kosten met ten opzichte van Deze overschrijding is, naast het toenemend aantal klanten en gebruik van de webshop (kindpakket), eveneens toe te schrijven aan de groei van het aantal mensen in beschermingsbewind. Beschermingsbewind is een beschermingsmaatregel die is bedoeld voor meerderjarigen die hun eigen financiën niet of niet goed meer kunnen behartigen. Voor de dekking van de kosten die verbonden zijn aan de uitvoering van deze taken, worden twee geldstromen gebruikt: bijzondere bijstand (gemeente: indien een cliënt weinig vermogen heeft) en bijdrage van de klant (bij een toereikend inkomen). Op 31 december 2017 wordt voor 383 onderbewindgstelden bijzondere bijstand beschikbaar gesteld. Daarvan zijn er 184 personen die tevens een uitkering ontvangen. De overige personen zijn niet uitkeringsgerechtigden en hebben een ander inkomen op het minimumniveau. Kindpakket Ten opzichte van het jaar 2016 is het gebruik van het kindpakket toegenomen. Op 31 december 2017 hadden 590 ouders een account geactiveerd in de webshop. In 2017 is in DAL-verband een bedrag van ,- meer uitgegeven in vergelijking met 2016(Delfzijl ). Wet sociale werkvoorziening (verder: wsw) Het aantal medewerkers in de sociale werkvoorziening (verder: Sw-medewerkers) is gedaald van 459 naar 419 personen. Ook in 2017 is de ontvangen subsidie onvoldoende om alle Wsw kosten te kunnen dekken. Het tekort op dit onderdeel is conform het begrote tekort. In 2017 zijn 120 Swmedewerkers in dienst of gedetacheerd bij een reguliere werkgever. Het ziekteverzuim lag in 2017 op 11,7% ( 2016: 11,4%). Kanttekeningen Tekort op de BUIG De gemeente Delfzijl ontvangt ieder jaar van het Rijk de Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen aan Gemeenten (BUIG) voor het betalen van de uitkeringen. Het definitief budget 2017 dat gemeente Delfzijl ontvangt, is onvoldoende om de uitkeringen te betalen. Het verschil tussen de baten en de lasten bedraagt Ons college vraagt voor 15 augustus aanstaande de vangnetuitkering aan ter hoogte van Werkplein Fivelingo heeft in 2017 verschillende acties ondernomen om het aantal uitkeringen terug te dringen. Voor 2018 zijn er aanvullende acties opgenomen in het Plan Vangnetuitkering 2017 gemeente Delfzijl. De acties 2017 en 2018 richten zich op het tegengaan van de instroom, het bevorderen van de doorstroom en het inzetten op de uitstroom. Voor 2019 spant Werkplein Fivelingo zich in op een daling van het bestand met 150 huishoudens. Kosten bedrijfsvoering hoger dan begroot De kosten van het onderdeel bedrijfsvoering zijn bijna hoger dan begroot. De resultaten van deze gemeenschappelijke regeling komen ten laste van drie gemeenten, als eigenaar van dit samenwerkingsverband. Dit vraagt om gouvernance afspraken en maatregelen. Het bestuur van

4 Werkplein Fivelingo heeft de controllers van de drie gemeenten betrokken bij de gesprekken hierover met de directie van Werkplein Fivelingo. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Naar het oordeel van de accountant geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van zowel de baten en lasten over 2017 als van de activa en passiva van Werkplein Fivelingo. De accountant heeft een afkeurende verklaring verstrekt ten aanzien van rechtmatigheid, vanwege het niet naleven van de EU-aanbestedingsregels. Daarnaast zijn door de accountant de volgende top 5 van aandachtspunten voor het komend jaar benoemd: 1. Doorontwikkeling administratieve organisatie en interne controle; 2. Aandacht geven aan versterking van de bedrijfsvoering en de financiele functie; 3. Beheer van autorisaties in systemen onvoldoende geborgd; 4. Verdere aanpassing organisatie als gevolg van samenvoeging Fivelingo en ISD en 5. Controle op en borging van naleving Europese aanbestedingsregels. Inmiddels is in maart 2018 een "verbeter en actieplan managementletter" opgesteld door Werkplein Fivelingo gebaseerd op deze 5 aandachtspunten. De hierin opgenomen acties zullen regelmatig worden gemonitoord en de verbeteracties worden door accountant in de interimcontrole 2018 beoordeeld. Aanpak/uitvoering Nadat de raden van de gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum kennis hebben genomen van de rekening, stelt het algemeen bestuur van Werkplein Fivelingo de jaarstukken definitief vast en worden deze toegezonden aan de Provincie. Financiën In het eerste jaar van Werkplein Fivelingo zien we een negatief resultaat van Onderdeel van dit negatieve resultaat is een deel van het begrote tekort op de wsw-subsidie. In de gewijzigde begroting van het Werkplein Fivelingo 2017 is het begrote tekort gedefineerd als het saldo van de wsw-kosten en de daarmee gemoeide subsidie en het saldo van de beheers- en apparaatkosten en de opbrengsten uit productie en dienstverlening. Werkplein Fivelingo stelt voor om het negatieve resultaat ad ,- ten laste te brengen van de reserves van Werkplein Fivelingo. Omdat de DAL-gemeenten het risico dragen voor de tekorten van Werkplein Fivelingo kunnen wij hiermee instemmen. De hoogte van de reserves wordt hiermee naar beneden bijgesteld. De bijdrage en de resultaten zijn verwerkt in de jaarrekening van de gemeente. Bijlagen Jaarverslag en jaarrekening 2017 Werkplein Fivelingo; Accountantsverklaring bij jaarstukken 2017 van Werkplein Fivelingo; Voorstel bestemming (negatief) resultaat van het Bestuur van Werkplein Fivelingo. Burgemeester en wethouders van Delfzijl, burgemeester (G. Beukema) secretaris (P. Leeuw) Behandeld door W. Swart, tel

5 Nummer 7 De raad van de gemeente Delfzijl; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 3 juni 2018; gelet op de artikelen 16 en 17 van de gemeenschappelijke regeling Werkplein Fivelingo; besluit: kennis te nemen van het jaarverslag en de jaarrekening 2017 van Werkplein Fivelingo. Delfzijl, 19 juli 2018 De raad voornoemd, voorzitter. (G. Beukema) griffier. (O. Rijkens)