Hogeschool NTI. Opleiding: HBO Rechten, hbo-bachelor; Nieuw-bestaand, CROHO deeltijd-/afstandsonderwijs. Visitatiedata: 28 juni 2005

Transcriptie

1 Hogeschool NTI Opleiding: HBO Rechten, hbo-bachelor; Nieuw-bestaand, CROHO Variant: deeltijd-/afstandsonderwijs Visitatiedata: 28 juni 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, november 2005

2 2 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

3 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per onderwerp Schematisch overzicht oordelen Totaaloordeel 12 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstellingen van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 19 Onderwerp 3 Inzet van personeel 28 Onderwerp 4 Voorzieningen 31 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 33 Onderwerp 6 Resultaten 34 Deel C: Bijlagen 37 Bijlage 1: Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 39 Bijlage 2: Deskundigheden panelleden 41 Bijlage 3: Bezoekprogramma 45 Bijlage 4: Overzichtslijst van door de opleiding beschikbaar gesteld materiaal 46 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 3

4 4 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

5 Deel A: Onderwerpen NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 5

6 6 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

7 Onderwerpen 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van een panel dat in opdracht van NQA een Toets Nieuwe Opleiding heeft uitgevoerd bij de opleiding HBO Rechten van de Hogeschool NTI. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek vond plaats in het kader van de accreditatie van opleidingen hoger onderwijs. Het onderzoek is feitelijk gestart in april 2005, het moment waarop de opleiding haar zelfevaluatierapport bij de NQA aanleverde. Als onderdeel van het onderzoek was er een panelbezoek aan de opleiding. Dit bezoek vond plaats op 28 juni Het panel bestond uit de volgende personen (vergelijk bijlage 2): Dhr. mr. L.B. Kroes (domein/werkvelddeskundige en voorzitter); Dhr. dr. L.L.M. Frederix (domein/werkvelddeskundig panellid); Dhr. E. van den Storme (domein/werkvelddeskundig panellid); Mw. ir. M. Dekker-Joziasse (NQA-auditor). Ten aanzien van de panelsamenstelling heeft er vooroverleg plaatsgevonden met de NVAO. Dhr. Van den Storme is als Vlaamse deskundige betrokken in het panel. Hij is ingezet bij de analyse van de zelfevaluatie met aanvullende gegevens, de vaststelling van aandachtspunten voor het visitatiebezoek en bij de uiteindelijke totstandkoming van deze rapportage. Hij heeft niet deelgenomen aan het feitelijke visitatiebezoek. Hij is wel op de hoogte gesteld van de uitkomsten van het visitatiebezoek en hij heeft op grond van zijn bevindingen bij het schriftelijke materiaal gerapporteerd. Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de toenmalige NAO (12 mei 2003), nu NVAO. Het panel beschikt over domeinspecifieke deskundigheid, onderwijs- en auditdeskundigheid en deskundigheid over de internationale ontwikkelingen van de discipline (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van een tweepuntsschaal (onvoldoende en voldoende) zoals die door de NVAO is voorgeschreven. Dit facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 7

8 1.2 Inleiding De Hogeschool NTI is met ingang van het collegejaar door de minister aangewezen als hogeschool conform artikel 6.9 WHW. De Hogeschool NTI staat bij het CROHO geregistreerd als Stichting NTI Hogeschool. De Hogeschool NTI verzorgt inmiddels 21 CROHO-geregistreerde hbo-opleidingen. De opleiding HBO Rechten wordt ontwikkeld vanuit een uitstroomvariant van de opleiding MER. Voor deze uitstroomvariant, gestart medio 2003, was de belangstelling dusdanig groot (circa 300 studenten per jaar) dat de Hogeschool NTI heeft besloten tot de ontwikkeling van een volledig zelfstandige opleiding HBO Rechten. Het onderwijsconcept van het NTI heeft zich ontwikkeld van afstandleren (veelal schriftelijk onderwijs) tot blended learning, waarbij een optimale mix wordt nagestreefd tussen afstandsleren en contactonderwijs. Daarbij heeft de student een grote vrijheid van studieplaats, studietijd en studietempo. Studenten hebben veelal een andere achtergrond dan studenten uit het reguliere hbo. Studenten zijn gemiddeld genomen ouder, hebben meer levens- en werkervaring en beschikken daarmee vaak al over een aantal ontwikkelde competenties. Studenten zijn in de beroepspraktijk werkzaam. Studenten kiezen vaak bewust voor het geboden onderwijsconcept vanwege de betere combinatie met persoonlijke omstandigheden. Daarmee heeft het begrip nominale studieduur een andere lading dan in het reguliere bekostigde onderwijs. Het onderwijs wordt verzorgd en begeleid door circa 25 docenten. De docenten zijn binnen de Digitale Leeromgeving (DLO) vooral actief met het begeleiden van de uitwerking van opdrachten en met het vervaardigen van beroepsproducten door de student. Het binnen de DLO ingerichte forum speelt hierbij een actieve rol. De docent-studentcontacten verlopen asynchroon, aangepast aan het studietempo en de begeleidingswens van de student. Het contactonderwijs is beperkt tot het begeleiden van studenten bij het handelen in een gesimuleerde beroepspraktijk, voorzover dit niet kan worden afgeleid uit de door studenten geleverde beroepsproducten, bijvoorbeeld non-verbale aspecten in juridische adviesgesprekken. Docenten hebben geen vaste werkplek, maar werken voor een groot deel vanuit eigen huis. Docenten zijn in de beroepspraktijk werkzaam, bijvoorbeeld als advocaat, kandidaatnotaris, gerechtssecretaris, belastinginspecteur of projectmanager. Zij gebruiken hun praktijkkennis direct om studenten te begeleiden in authentieke cases en voorbeelden. In het voorjaar van 2004 heeft het NTI een eerdere aanvraag Toets Nieuwe Opleiding ingediend aangevraagd bij de NVAO. De toenmalige beoordeling bood geen basis voor een positieve beoordeling. Sindsdien heeft het NTI gericht gewerkt aan de destijds levende kritiekpunten, met ondersteuning van deskundigen van het IOWO (Adviseurs voor onderwijs beleid en organisatie). In de facetrapportage zal per facet aan deze eerdere beoordeling worden gerelateerd per facet. 8 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

9 1.3 Werkwijze De beoordeling van de opleiding door het panel heeft plaatsgevonden conform de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder beschreven. De visitatie vond plaats op basis van het NVAO-kader Toets Nieuwe Opleiding (TNO, NVAO) dat voor de opleiding geldt en conform de uitgangspunten van het Protocol VBI 2004 (NVAO). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport van de opleiding gecheckt op kwaliteit en compleetheid (de informatieanalyse) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Nadat het zelfevaluatierapport met de bijlagen in orde was bevonden, heeft de auditor in samenspraak met de panelleden een aantal aanvullende documenten opgevraagd of gevraagd deze ter inzage te leggen tijdens het visitatiebezoek. Daarmee konden de opleiding en het visitatiepanel zich op nadere wijze voorbereiden op het visitatiebezoek. In diezelfde periode (juni 2005) bereiden de panelleden zich inhoudelijk voor op het bezoek. Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens twee voorbereidende vergaderingen is het bezoek door het panel verder concreet voorbereid. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundige(n) in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleidingen (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met management/bestuur van het NTI, opleidingsmanagement en docenten en vertegenwoordigers uit het werkveld. Met afgestudeerden en studenten zijn geen gesprekken gevoerd, aangezien het een Toets Nieuwe Opleiding betreft. Aan het begin en tijdens het bezoek is ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel zogenaamde schakelmomenten ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden schriftelijk beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 9

10 ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. De uitkomsten van het visitatiebezoek zijn gedeeld met het panellid Van den Storme. De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport wordt door de opleiding accreditatie aangevraagd bij de NVAO. In het facetrapport wordt door NQA gerapporteerd op facetniveau. De opleiding heeft in september 2005 een concept van dit rapport ontvangen voor een check op feitelijke onjuistheden. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. In het onderwerprapport wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleiding als geheel gegeven. Dit rapport is in oktober 2005 aan de opleiding voorgelegd voor een check op feitelijke onjuistheden. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in oktober Het visitatierapport is uiteindelijk in november 2005 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met eventuele accenten die de opleiding aanbrengt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is te vinden in het facetrapport. 1.5 Oordelen per onderwerp Doelstellingen Alle drie facetten worden beoordeeld met een voldoende. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief Programma Alle facetten worden beoordeeld met een voldoende. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. 10 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

11 1.5.3 Inzet van personeel Alle facetten worden met een voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief Voorzieningen Beide facetten worden beoordeeld met voldoende. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief Interne kwaliteitszorg De drie facetten worden beoordeeld met voldoende. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief Condities voor continuïteit De drie facetten worden beoordeeld met voldoende. Het oordeel op het onderwerp is voor de opleiding derhalve positief. NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 11

12 1.6 Schematisch overzicht oordelen Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau Oordelen HBO Rechten NTI Oordelen facetten Oordeel onderwerpen Onderwerp 1 Doelstellingen Positief 1.1 Domeinspecifieke eisen Voldoende 1.2 Niveau bachelor Voldoende 1.3 Oriëntatie hbo-bachelor Voldoende Onderwerp 2 Programma Positief 2.1 Eisen hbo Voldoende 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud Voldoende programma 2.3 Samenhang in het Voldoende opleidingsprogramma 2.4 Studielast Voldoende 2.5 Instroom Voldoende 2.6 Duur Voldoende Onderwerp 3 Inzet van personee l Positief 3.1 Eisen hbo Voldoende 3.2 Kwantiteit personeel Voldoende 3.3 Kwaliteit personeel Voldoende Onderwerp 4 Voorzieningen Positief 4.1 Materiele voorzieningen Voldoende 4.2 Studiebegeleiding Voldoende Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg Positief 5.1 Systematische aanpak Voldoende 5.2 Betrokkenheid van medewerkers, Voldoende studenten, alumni en beroepenveld Onderwerp 6 Condities voor continuïteit Positief 6.1 Afstudeergarantie Voldoende 6.2 Investeringen Voldoende 6.3 Financiële voorzieningen Voldoende 1.7 Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan in paragraaf 1.5 waaruit blijkt dat de opleiding op de zes onderwerpen positief scoort, is de conclusie dat het totaaloordeel over de opleiding positief is. 12 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

13 Deel B: Facetten NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 13

14 14 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

15 Facetten Onderwerp 1 DOELSTELLINGEN VAN DE OPLEIDING Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen voldoende Criteria: - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten: De opleiding HBO Rechten is tot stand gekomen door nauwe samenwerking tussen de leden van het NTI HBO Rechten Beroepenveldcommissie, de hoofddocente en de vakdocenten, de onderwijskundigen, de kwaliteitsmedewerkers en de directie. Daarbij is onderwijskundige ondersteuning geboden vanuit het IOWO (Adviseurs voor onderwijs beleid en organisatie). De opleiding heeft aansluiting gezocht bij de landelijke competenties van de opleiding HBO Rechten, welke zijn ontstaan uit een vooronderzoek (1999) van de UHA 1. De basis van de landelijke competenties wordt gevormd door de bestaande en in het werkveld gevalideerde landelijke beroeps- en opleidingprofielen. Het landelijke overleg HBO Rechten is bezig met een herformulering van de landelijke competenties. De Beroepenveldcommissie (in 2003 ingesteld door de Hogeschool NTI en qua samenstelling uitgebreid in 2004 conform de breedte van het werkveld) heeft op basis van het landelijke beroeps- en opleidingsprofiel, een opleidingseigen beroepsprofiel voor de opleiding HBO Rechten beschreven. Deze bevat heldere omschrijvingen van de inhoud van het beroep, de werkvelden en functies en toekomstige ontwikkelingen en een specificatie van de beroepskwalificaties. Daarbij worden heldere en onderbouwde keuzes gemaakt ten aanzien van de functies en rollen waar de opleiding zich op focust. Het profiel is gericht op de bredere doelgroep van studenten en vaak grotere werkervaring van studenten (54% reeds werkzaam in het juridische werkveld, zoals blijkt uit enquête onder huidige Rechten studenten (afstudeerprofiel van de MER-opleiding)). Het beroepsprofiel is ter validering voorgelegd aan een NTI Referentiegroep met externe deskundigen uit het werkveld en aan de curriculumcommissie (NTI docenten). Het beroepsprofiel bevat een benoeming van de beroepskwalificaties onderverdeeld naar de gebieden: toepassen van recht, faciliteren van het toepassen van recht en algemene domeincompetenties (sociaal-communicatief en zelfsturing). Deze worden verder uitgewerkt naar de kerntaken en rollen van de drie functiegebieden waarvoor men opleidt; de functies: Juridisch Adviseur, Juridisch Secretaris/Griffier en Juridisch 1 UHA, samenwerkingsinstituut tussen Universiteit van Amsterdam en de Hogeschool van Amsterdam, waar men in 1999 is gestart met een vooronderzoek naar de mogelijkheden tot het ontwikkelen van een juridische opleiding op hbo-niveau. NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 15

16 Documentatiemanager. Deze zijn uitgewerkt naar inhoudelijke leerlijnen per studiejaar (vergelijk facet 2.2). Het panel is van mening dat de Beroepenveldcommissie en de Referentiegroep een dusdanige samenstelling hebben van vertegenwoordigers uit het directe werkveld van de HBO Rechten, dat gesproken kan worden van een gezaghebbende en zeer relevante adviesfunctie. De Beroepenveldcommissie is uitgebreid qua samenstelling, heeft een actieve en enthousiaste inzet. Beroeps- en opleidingsprofiel zijn regelmatig (minimaal jaarlijks) onderwerp van discussie in de Beroepenveldcommissie en de curriculumcommissie, zoals blijkt uit de notulen van beide overlegorganen. De hoofddocente heeft een duidelijke taak bij de inrichting van het programma volgens het opleidingsprofiel en ziet er nauwgezet op toe dat docenten werken conform de vastgestelde opleidingskwalificaties en de uitgewerkte leerlijnen per studiejaar. De opleiding heeft nog geen eigen werkveldanalyse verricht (wordt begin 2006 uitgevoerd). Vorderingen sinds vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding Bij de vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding kreeg de opleiding het oordeel onvoldoende vanwege een onduidelijk Opleidingsprofiel, geen koppeling aan het landelijke profiel van HBO Rechten, een onduidelijke visie op het beroep en de ontwikkelingen in het werkveld, onvoldoende afbakening van het hbo-domein en een onduidelijke rol van het werkveld bij validering van het beroepsprofiel. Het NQA-panel is van mening dat er sinds de vorige aanvraag Toets Nieuwe Opleiding gerichte vorderingen zijn gemaakt en dat de opleiding voldoet aan de basiskwaliteit: - er is nu wel een duidelijke relatie met de landelijke profielen aangebracht; - het opleidingsprofiel bevat een uitwerking van de consequenties voor de inrichting van het onderwijsprogramma, waarbij het eerste jaar tot in detail is uitgewerkt, met verantwoording van de aansluiting bij de landelijke kwalificaties. Voor de andere studiejaren zijn uitwerkingen op hoofdlijnen beschikbaar; - de opleiding heeft haar visie op het beroep en de ontwikkelingen in het werkveld nu onderbouwd beschreven in het opleidingsprofiel en men maakt een beredeneerde keuze voor het opleiden tot drie centrale functies op het niveau van hbo er (zelfstandig functioneren en reflectievermogen). Dit wordt gevalideerd door middel van toetsing aan de meningen van externe deskundigen in de Beroepenveldcommissie en Referentiegroep, waarbij ook de afbakening tot aangrenzende gebieden (MER, SJD) aan de orde komt; - de Beroepenveldcommissie en Referentiegroep zijn qua samenstelling verbreed, conform het werkveld waarop men zich richt. Uit bestudering van de c.v. s van de leden concludeert het visitatiepanel dat beide organen voldoende vertegenwoordiging hebben om gezaghebbende adviezen te kunnen uitbrengen; - vanuit het opleidingsmanagement (hoofddocente) is er een duidelijker aansturing van de opleiding met de opleidingskwalificaties als richtsnoer. 16 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

17 Facet 1.2 Niveau bachelor voldoende Criteria: - De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten: In het zelfevaluatierapport en bijlagen verantwoordt de opleiding helder hoe en waar de Dublin-descriptoren worden gedekt door de opleidingscompetenties, het onderwijsprogramma en de onderwijsmaterialen. Dit wordt helder weergegeven in het opleidingsprofiel HBO Rechten en in de uitwerking naar de leerlijnen per studiejaar en onderwijsperioden. Ook in de studiematerialen wordt overtuigend en helder verwezen naar de opleidingscompetenties en de relatie met de Dublin-descriptoren. Uit het gesprek met docenten concludeert het visitatiepanel dat de opleidingskwalificaties een duidelijke centrale en richtinggevende functie hebben gekregen bij de aansturing van docenten en bij de discussies over afbakening van het onderwijsprogramma en aansluiting op het gewenste hbo-niveau. Het visitatiepanel is van mening dat er in de eindkwalificaties voldoende aandacht wordt besteed aan de vijf Dublin-descriptoren: - Kennis en inzicht is met name gekoppeld aan de competenties selecteren van feiten op juridische relevantie, beslissen en adviseren. - Het Toepassen van kennis en inzicht krijgt de nadruk in het onderwijsprogramma en is met name gekoppeld aan de competenties diagnosticeren en adviseren, beslissen, belangenbehartiging, bemiddeling en juridische audit. - Oordeelsvorming komt met name aan de orde via gerichte opdrachten, discussievormen en praktijkdagen en de competenties beslissen en adviseren op basis van analyse. - Communicatie komt met name aan de orde bij gerichte taakopdrachten en de competenties opstellen van plannen, notities, overtuigen, motiveren, verwoorden van besluiten en leveren van een bijdrage aan de verdere professionalisering van de branche, publicaties, bijdragen aan congressen. - Leervaardigheden komen met name aan de orde bij competenties sturen en reguleren van de eigen ontwikkeling ten aanzien van leren, resultaatgericht werken, zelfstandig optreden, flexibiliteit, initiatief nemen. Het opleidingsprofiel maakt een helder onderscheid ten aanzien van het mbo en wo en ten opzichte van aangrenzende vakgebieden: De mate van zelfstandigheid vormt het onderscheid ten opzichte van het mbo. De hbo er is pro-actief en neemt zelfstandig initiatief en de vertaling naar praktijkgerichte oplossingen, waarbij communicatieve vaardigheden essentieel zijn. De mbo er voert ondersteunende opdrachten uit onder begeleiding. De wo-opgeleide is meer gericht op het verrichten van wetenschappelijke onderzoeksvaardigheden en schriftelijke rapportage. De wo er heeft meer vakspecifieke diepgang en oordeelsvorming en werkt met meer complexe materie en kan zich verdiepen in nieuwe vakspecifieke kennis. NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 17

18 Het onderscheid met de opleiding MER wordt omschreven als: HBO Rechten richt zich meer op de juridische vakkennis en juridische vaardigheden, waar MER zich meer richt op organisatie en management. Bij HBO Rechten is het recht het centrale onderdeel. Vorderingen sinds vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding Bij de vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding kreeg de opleiding het oordeel onvoldoende vanwege het ontbreken van een verwijzing naar de Dublin-descriptoren en ontbreken van informatie over het specifieke karakter van de opleiding (veel instroom is niethavist en niet-vwo er). Het NQA-panel is van mening dat er sinds de vorige aanvraag Toets Nieuwe Opleiding gerichte vorderingen zijn gemaakt en dat de opleiding voldoet aan de basiskwaliteit: - Er is nu een duidelijke koppeling gemaakt tussen opleidingscompetenties en de Dublindescriptoren. De Dublin-descriptoren zijn nauwgezet uitgewerkt in het opleidingsprogramma (inclusief studiemateriaal voor studenten en instructies per module voor docenten). - Uit omschrijvingen en studiemateriaal blijkt dat de Dublin-descriptoren worden uitgewerkt en gedekt door de inhoud en opzet van het onderwijsprogramma. - Daarbij wordt duidelijk rekening gehouden met het specifieke karakter van de opleiding, de vooropleiding/kennis van studenten en de inzet van de digitale leeromgeving. - Demonstratie van de Digitale Leer Omgeving (DLO) en het gesprek met docenten bevestigen dat de DLO gericht en naar het panel is gebleken effectief wordt ingezet en dat docenten de opleidingskwalificaties en Dublin-descriptoren als centraal uitgangspunt zien en hanteren. De hoofddocente ziet daar ook gericht op toe, door regelmatige check van het materiaal en de opdrachten die docenten aanleveren. Facet 1.3 Oriëntatie hbo-bachelor voldoende Criteria: - De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de volgende beschrijvingen van een bachelor: - mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - een hbo-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten: Uit de argumentatie in facetten 1.1 en 1.2 blijkt dat de competenties waartoe de opleiding opleidt in samenwerking met het werkveld (landelijk en opleidingsspecifiek) zijn opgesteld en zijn afgeleid van het landelijke beroeps- en opleidingsprofiel. Met de eigen Beroepenveldcommissie en Referentiegroep is gediscussieerd en overeenstemming bereikt over het gewenste hbo-niveau (beginnend beroepsbeoefenaar) en de bijbehorende eindkwalificaties/competenties. De eindkwalificaties zijn verder uitgewerkt naar de kerntaken en rollen van de drie functiegebieden waarvoor men opleidt 18 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

19 voor startfuncties op hbo-niveau; de functies: Juridisch Adviseur, Juridisch Secretaris/Griffier en Juridisch Documentatiemanager. Bijstelling van de eindcompetenties zal verder jaarlijks plaatsvinden. Belangrijke peiler is het vooronderzoek van de UHA naar de mogelijkheden tot ontwikkeling van een juridische hbo-opleiding en de mogelijke positie van hbo-afgestudeerden in het juridische werkveld. Uit gesprekken met de werkveldvertegenwoordigers constateert het panel dat er een duidelijke vraag is naar afgestudeerden en dat het programma van de opleiding daar goed bij past. Eigen bestudering door het panel van de visiedocumenten en van het studiemateriaal bevestigen deze stelling. Vorderingen sinds vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding Bij de vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding kreeg de opleiding het oordeel onvoldoende vanwege een te zwakke onderbouwing van het beroepsprofiel en een te open visie over het beroepenveld en de kwalificaties van een beginnend beroepsbeoefenaar. Het NQA-panel is van mening dat er sinds de vorige aanvraag Toets Nieuwe Opleiding gerichte vorderingen zijn gemaakt en dat de opleiding voldoet aan de basiskwaliteit: - de opleiding heeft een heldere afbakening ten aanzien van de beroepen en de kwalificaties waarvoor men opleidt. Het beroepsbeeld heeft een duidelijke fundering en wordt gevalideerd vanuit het werkveld. De interactie met het veld is daartoe goed geregeld. Onderwerp 2 PROGRAMMA Facet 2.1 Eisen hbo voldoende Criteria: - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten: Het panel heeft het uitgebreide en uitgewerkte studiemateriaal, inclusief literatuurlijst, van het eerste studiejaar bestudeerd samen met de blauwdrukken voor de overige studiejaren (Leerplanschema HBO Rechten). Daaruit concludeert het panel dat de opleiding gebruik maakt van actuele vakliteratuur van het gewenste niveau. In het studiemateriaal wordt duidelijk verwezen naar mogelijke informatiebronnen. Het onderwijs is ingericht in centrale thema s en bijbehorende praktijkopdrachten, afgeleid van de kerntaken en rollen van de drie centrale functies waartoe men opleidt (vergelijk facet 1.1). De beroepskwalificaties en NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 19

20 eindcompetenties moeten door de student worden aangetoond aan de hand van meetbare beroepsproducten. Het studiemateriaal is zeer praktijkgericht door de vele cases die direct zijn gebaseerd op de beroepspraktijk. De onderwerpen en opdrachten zijn speciaal door en voor de opleiding ontworpen. Daarbij wordt de nadruk gelegd op het werken aan praktijkoplossingen en op toegepast onderzoek. Met het onderwijsconcept Blended Learning ligt het accent op de zelfwerkzaamheid van de student, die wordt aangestuurd met gerichte opdrachten in de Digitale Leeromgeving (DLO). Docenten zijn in staat tot het inbrengen van de praktijkgerichtheid doordat 90% van de docenten ook werkzaam is in de direct beroepspraktijk. Hun kennis en ervaring wordt direct in het onderwijs ingebracht. Daarnaast nodigt men gastsprekers uit voor specifieke onderwerpen. Studenten en docenten kunnen via het StudentenNet+ en in de toekomst via de DLO deelnemen aan discussiefora, waarbij wordt ingegaan op actualiteiten binnen het vakgebied van het toepassen bij recht. Het studiemateriaal wordt jaarlijks door studenten en docenten beoordeeld op niveau, praktijkgerichtheid, actualiteit, didactiek en toegankelijkheid. Op basis van de evaluatieuitkomsten wordt in overleg met de vakdocenten besloten tot aanpassing van de literatuur. Dit wordt in het docententeam periodiek overlegd. De hoofddocente monitort de implementatie daarvan. In een deel van de opdrachten wordt het accent gelegd op het zelfstandig (onder beperkte begeleiding) verrichten van onderzoek voor juridische vraagstukken en presentatie daarvan in een schriftelijk stuk (memo, advies, annotatie) of via een mondelinge presentatie. De opleiding beoogt de hbo-student onderzoeksvaardigheden bij te brengen specifiek gericht op praktijkgerichte oplossingen, waarbij belangrijke onderdelen zijn: analyse van juridische dossiers en jurisprudentie en selectie van juridische relevante (hoofd)zaken. Naast vakboeken maakt men ook gebruik van syllabi/readers met actuele publicaties en artikelen. Ook via het Intranet Forum worden studenten door de docenten geattendeerd op actuele ontwikkelingen. Studenten worden gestimuleerd gebruik te maken van jurisprudentie/wetteksten op de diverse rechtsgebieden. Studenten worden gestimuleerd gebruik te maken van digitale zoekmachines op het Internet en van CD-rom s. Interactie met de beroepspraktijk krijgt voor de student verder vorm via de authentieke praktijkgerichte opdrachten, interactie met de praktijkdocenten, gastcolleges, de verplichte praktijkdagen (jaarlijks 8 keer, onder andere gericht op rechtbankbezoeken, aantonen beroepsvaardigheden) en de stage. Voor de stageperiode (60 EC s in het 3 e studiejaar) zijn heldere kwaliteitscriteria geformuleerd wat betreft instroomeisen en eventuele mogelijkheid tot vrijstelling op basis van eerder verworven competenties. Deze zijn duidelijk beschreven in het stagebeleid (Werkend leren tijdens de stage, Stagebeleid Hogeschool NTI, april 2005). De opleiding stelt geen verplichting tot het werkzaam zijn in een relevante beroepspraktijk. Veel van de startende studenten beschikken hier echter wel over, zoals blijkt uit een enquête onder rechtenstudenten van de afstudeervariant MER. Een student moet aantonen dat beroepsproducten en diensten, die hij/zij dagelijks 20 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

21 oplevert via zijn reguliere baan, voldoende en authentiek bewijs zijn van de beoogde competentieontwikkeling. In dat geval komt de student in aanmerking voor vrijstelling van, een deel van, de stage. De werkplek dient aan de eisen van een geschikte leerwerkplek te voldoen (wordt vastgelegd in stagecontract). Het betreft eisen ten aanzien van de mogelijkheid om gewenste competenties te ontwikkelen en dit aan te tonen met beroepsproducten. Uit gesprekken met docenten en uit bestudering van het studiemateriaal constateert het panel dat de vakgebieden geïntegreerd worden aangeboden en behandeld, dat de lesstof en opdrachten toepassingsgericht zijn en dat sterk wordt gestuurd op het aanleveren van reële beroepsproducten met een goede uitwerking. Het panel is van mening dat dit past bij de uitgangspunten van het blended learning en het competentiegericht leren. Onderdelen zoals communicatie en management worden praktijkgericht ingevuld en in de praktijkopdrachten geïntegreerd met andere vakgebieden. Kennis van rechtenvakken wordt vaak nog separaat aangeboden. In afsluitende moduleopdrachten wordt de student uitgedaagd de verworven kennis geïntegreerd toe te passen. Het panel is van mening dat de gerichtheid op het praktisch kunnen toepassen goed past bij het gewenste hbo-niveau. De case-opdrachten en praktijkdagen hebben daarbij een duidelijke functie voor het in de context plaatsen van de materie en het aantonen van de beroepsvaardigheden. Vorderingen sinds vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding Bij de vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding kreeg de opleiding het oordeel onvoldoende vanwege een te zwakke binding met de actualiteit en beroepspraktijk, te geringe integratie in het programma en het ontbreken van kwaliteitscriteria voor stageplaatsen. Het NQA-panel is van mening dat er sinds de vorige aanvraag Toets Nieuwe Opleiding gerichte vorderingen zijn gemaakt en dat de opleiding voldoet aan de basiskwaliteit: - het programma kent een gedegen opzet met thematische inbedding waarbij vakgebieden geïntegreerd worden aangeboden en waarbij er een duidelijke koppeling is aan actuele en beroepspraktijkgerichte (project)opdrachten; - de stageperiode heeft een duidelijker plaats gekregen in het programma door de koppeling van stage-eisen en eventuele vrijstellingsmogelijkheden aan de te behalen competenties; - aandacht voor beroepsvaardigheden is duidelijk ingebouwd in de casuïstiek, de opdrachten, de praktijkdagen. De criteria daartoe zijn goed geexpliciteerd; - de wens tot beroepsgericht en actueel onderwijs komt duidelijk tot uiting in de visie, de doelstellingen, de opzet van het onderwijsprogramma, het studiemateriaal en de actieve houding van de docenten en de werkveldcommissie. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma voldoende Criteria: - Het beoogde programma, het didactisch concept, de werkvormen en de wijze van toetsing weerspiegelen de te bereiken eindkwalificaties van de opleiding. - De te bereiken eindkwalificaties zijn aantoonbaar vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het beoogde programma. NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 21

22 Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten: De beroepscompetenties (NTI-beroepsprofiel HBO Rechten) zijn nader uitgewerkt naar beroepssituaties, functierollen, gewenste handelen, handelingscriteria, gewenste beroepsproducten en productcriteria (Vertaling beroepscompetenties naar meetbare eindcompetenties). Vervolgens is er een koppeling gemaakt met inhoudelijke leerlijnen: conceptuele leerlijn, beroepsvaardigheden leerlijn, integratieleerlijn en reflectie/studieloopbaan leerlijn. Daarbij zijn per studiejaar en studieperiode de te verwerven competenties en de bijbehorende leerstof voor het curriculum vastgelegd. Voor het eerste jaar in detail en voor de overige jaren in hoofdlijnen. Voor het eerste studiejaar heeft het panel een tot in detail uitgewerkt leerprofiel aangetroffen (Opleidingsprofiel HBO Rechten) met benoeming per periodethema van de te behalen competenties, de Dublin-descriptoren, de leerdoelen, de beroepsopdracht/product, de leerlijnen, de praktijkdagen, de theoretische cursussen, overige activiteiten, de toetsing en de verantwoording van studiepunten. Deze elementen zijn ook in het studiemateriaal duidelijk aangegeven. Voor de latere studiejaren zijn blauwdrukken op hoofdlijnen aanwezig (Leerplanschema HBO Rechten). Docenten zijn bezig met de verdere ontwikkeling en invulling van het tweede studiejaar. Middels het didactisch concept (blended learning) worden studenten aangespoord om de aangeleerde theorie te vertalen naar praktijkgerichte oplossingen. Theoretische kennis wordt geïntegreerd met praktijkgerichte beroepsvaardigheden. Praktijksituaties worden tijdens de verplichte praktijkdagen gesimuleerd in bijvoorbeeld rollenspelen, minimaal 8 keer per studiejaar. Voorafgaand bestuderen studenten theorie leerstof en oefenen deze aan de hand van thuisopdrachten die betrekking hebben op actuele praktijkvraagstukken. Het panel is van mening dat de opleiding een duidelijke onderwijsvisie heeft en deze helder vertaalt in de gestelde mix van afstandsonderwijs (waaronder e-learning) en contactonderwijs. Daarbij ligt de nadruk op zelfsturing en de eigen verantwoordelijkheid van de student voor studie en ontwikkeling. De opleiding heeft een helder toetsbeleid (Toetsbeleid Hogeschool NTI, februari 2005). De procedures rond examens zijn opgenomen in het Hogeschool Examenreglement (juli 2004). Men hanteert zowel formatieve (diagnostische/informerende) als summatieve (selecterende/normerende) toetsvormen, onder andere assessments, casustoetsen, portfolio assessments, beoordeling van de beroepsproducten en formatieve toetsing tijdens praktijkdagen. Elke periode bevat beroepsopdrachten, summatieve toetsen, activerende leertaken en praktijkdagen. Elke periode/thema wordt afgesloten met een summatieve toets gericht op de te behalen competenties. Het betreft een integratieve periodetoets gericht op de kerncompetenties van die periode getoetst in een passende beroepscontext. Daarnaast hanteert men fase-toetsen om te bepalen of studenten de gewenste ontwikkeling volgen in het verwerven van de beroepscompetenties. Er zijn drie centrale summatieve assessements: 1. einde propedeuse, voor selectie en doorstroom naar hoofdfase, 2. halverwege 3 e jaar voor toelating tot stage, en 3. aan einde van de studie voor bepaling of student startbekwaam is. Uit bestudering van het studiemateriaal concludeert het panel dat het studiemateriaal van het eerste studiejaar goed aansluit op de leerdoelen en het heeft de indruk dat daarmee de beoogde competenties kunnen worden bereikt. In periodemappen wordt bij de 22 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

23 beroepsopdrachten verwezen naar de centrale competenties. Studenten moeten ook zelf leercompetenties opstellen en daarop reflecteren. In de studiehandleiding Jaar 1 zijn de competenties en afgeleide leerdoelen helder uitgewerkt tot op lesniveau, met verwijzing naar de centrale competenties, literatuur en gastdocenten. De curriculumcommissie (vijf kerndocenten) is verantwoordelijk voor de adequate vertaling van het beroepsprofiel en het opleidingsprofiel van NTI naar het concrete onderwijsprogramma. Zij vergadert twee keer per jaar en in het ontwikkeljaar 2005 drie keer. In de eindfase van de studie is het afstudeertraject opgenomen waarin de student moet aantonen de beoogde eindkwalificaties te hebben verworven. Dit kan worden bewezen via het digitale portfolio waarin zijn opgenomen: de stageverslagen, de geleverde authentieke beroepsproducten en zelfreflectieverslagen. De student werkt in de stagefase aan gerichte beroepstaken (gerelateerd aan het gekozen beroepsprofiel/specialisatie) die moeten resulteren in authentieke beroepsproducten. De beroepstaken richten zich bijvoorbeeld op: juridische advisering, relatiebeheer met cliënten, voorbereiding van jurisprudentiebespreking, dossierbeheer en wetgevingsonderzoek. Het afstudeertraject omhelst ook het schrijven van een scriptie, welke door de student in een persoonlijke presentatie wordt verdedigd. Vorderingen sinds vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding Bij de vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding kreeg de opleiding het oordeel onvoldoende vanwege het ontbreken van een zichtbare vertaling van de beoogde eindkwalificaties naar moduledoelen, onvoldoende aandacht voor de situatie van de individuele student, weinig creatieve inzet van ICT en te veel nadruk op schriftelijke toetsing. Het NQA-panel is van mening dat er sinds de vorige aanvraag Toets Nieuwe Opleiding gerichte vorderingen zijn gemaakt en dat de opleiding voldoet aan de basiskwaliteit: - de competenties uit het Opleidingsprofiel zijn duidelijk en consequent uitgewerkt naar de doelstellingen per programmaonderdeel, de leerinhoud, het studiemateriaal, de studentactiviteiten en toetsvormen; - het didactisch concept is helder uitgewerkt en gaat samen met de begeleidingsinstrumenten (vergelijk facet 4.2) duidelijk in op de mogelijkheden tot het inrichten van een persoonlijke leerweg per student met in acht neming van eerder verworven competenties en persoonlijke profilering mede afhankelijk van de werkomgeving van de student; - de opleiding hanteert een duidelijke mix van toetsvormen die past bij de didactische uitgangspunten en de gewenste aandacht voor beroepsvaardigheden. Er is een variatie aan schriftelijke toetsen met gesloten, open en meerkeuzevragen; - ICT heeft een duidelijk centrale plaats gekregen in het onderwijs, bij voorlichting en communicatie met en tussen studenten en docenten; - de opleiding heeft een duidelijke verbeteringslag geslagen in de voorgaande periode. Daartoe heeft ze een gerenommeerd onderwijskundig adviesbureau ingeschakeld om dit proces samen met kerndocenten en de beroepenveldcommissie vorm te geven. NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 23

24 Facet 2.3 Samenhang in het opleidingsprogramma voldoende Criteria: - Het beoogde programma is inhoudelijk samenhangend. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten: Het opleidingsprogramma is opgebouwd volgens de volgende thema s: Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4 Jaar 1 Recht & Praktijk De Juridische De Onderneming Oefenrechtbank omgeving Jaar 2 Juridisch dossiermanagement Juridisch projectmanagement De rechterlijke macht Juridische dienstverlening Jaar 3 stage stage stage Stage Jaar 4 Capita Selecta Actualiteiten Internationalisering Rechtspraktijk De opleiding beschikt over een helder didactisch concept (vergelijk facet 2.2) met verantwoording van gemaakte keuzes. Dit uit zich onder meer in het opleidingsspecifieke beroeps- en opleidingsprofiel. De gestelde competenties zijn consequent vertaald naar de opzet en inhoud van het onderwijsprogramma en de toetsing. Daarbij is er een duidelijke samenhang gemaakt met de inhoudelijke leerlijnen (vergelijk facet 2.2). Bij de opleiding is een hoofddocente aangesteld die verantwoordelijk is voor de gehele opzet en uitvoering van het onderwijs. Zij is het centrale aanspreekpunt en stuurt het docententeam aan. Uit het gesprek met de docenten blijkt dat waar docenten zich niet houden aan centrale afspraken bij de ontwikkeling van het programma, zij daar concreet op worden aangesproken. Voorbeelden zijn: het richten van de leerstof op de centrale thema s, het bewaken van tijdsafspraken of als een docent te veel aanbevolen literatuur opgeeft. De hoofddocente is een duidelijke bewaker van de samenhang en stuurt aan op afstemming tussen de docenten en samenwerking binnen modulen. De samenhang is vast bespreekpunt binnen het docententeam en in de bijeenkomsten met de beroepenveldcommissie. De centrale thema s per onderwijsperiode dragen bij aan de samenhang. De leerstof wordt geïntegreerd en verwerkt in centrale cases. Studenten moeten lesstof uit verschillende disciplines combineren in de beroepsopdrachten. Na bestudering van het studiemateriaal van het eerste jaar constateert het panel dat er een duidelijke opbouw is ten aanzien van moeilijkheid en complexiteit. De blauwdrukken van het 2 tot 4 e jaar (Leerplanschema) geven vertrouwen dat dit zal worden voortgezet in de volgende studiejaren. In facet 2.1 is al vastgesteld dat de praktijkdagen en de stage een duidelijke functie hebben gekregen in het opleidingsprogramma. Samenhang wordt ook gerealiseerd in de projectopdrachten bij de afsluiting van iedere periode. Vorderingen sinds vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding Bij de vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding kreeg de opleiding het oordeel onvoldoende vanwege onduidelijke vertaling van eindkwalificaties naar moduledoelen en 24 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor

25 onduidelijke afstemming en samenwerking tussen docenten door het ontbreken van een centrale hoofddocent. Het NQA-panel is van mening dat er sinds de vorige aanvraag Toets Nieuwe Opleiding gerichte vorderingen zijn gemaakt en dat de opleiding voldoet aan de basiskwaliteit: - te behalen/te ontwikkelen competenties zijn duidelijk als leidraad genomen voor inrichting en opzet van het opleidingsprogramma. Daarmee heeft het programma een duidelijke inhoudelijke samenhang met een opbouw in niveau, moeilijkheid en complexiteit; - de hoofddocente, het docententeam en de beroepenveldcommissie hebben duidelijke taken ten aanzien van het bewaken en borgen van de samenhang. Facet 2.4 Studielast voldoende Criteria: - Het beoogde programma is studeerbaar doordat factoren die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren, zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten: De opleiding heeft het standaard studieprogramma (240 EC s) duidelijk omschreven met gewenste studentactiviteiten (Opleidingsprofiel, Leerplanschema) en een duidelijk uitgewerkte Studiehandleiding Jaar 1. Studenten kunnen dit programma in eigen tempo volgen. De meeste studenten (55%) volgen de studie naast een relevante werkplek in het juridische beroepenveld. Dit blijkt uit een enquête onder de huidige rechten studenten van de afstudeervariant van de MER. Sommige studenten krijgen van de werkgever vrije tijd of financiële tegemoetkoming voor hun studie. Studievoordeel/-verlichting kan worden behaald met het sneller dan gebruikelijk doorlopen van het programma als studenten bepaalde competenties al bezitten. Daarnaast kunnen de studenten tijdsonafhankelijk studeren en de eigen tijd zo efficiënt mogelijk inzetten (52 weken per jaar). In deze zin wijkt de opleiding sterkt af van het reguliere onderwijs en is een begrip als nominale studieduur hier minder relevant, aangezien de student zelf de studie bekostigt en zijn studietempo regelt, afgestemd op persoonlijke omstandigheden. De opleiding stimuleert de studenten en probeert eventuele studiebelemmeringen te verminderen door onder andere: -startdagen met voorlichting over studie-inhoud, -methoden en studiehouding; -examentrainingen op locatie (decentraal met minder reistijd voor de student); -een persoonlijke mentor die de student actief benadert bij stagnatie in het studietempo; -motiverend lesmateriaal, voor een deel in samenwerking met de Open Universiteit ontwikkeld; -snelle communicatie met de studenten, snelle verwijzing naar vakdocenten; -heldere leerplanschema s die goede planning mogelijk maken; -goed inzicht in de studievorderingen via het nieuwe DLO-systeem Voor studenten met een handicap zijn specifieke regelingen beschreven, bijvoorbeeld extra tentamentijd voor studenten met Dyslexie. NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor 25

26 Vorderingen sinds vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding Bij de vorige beoordeling Toets Nieuwe Opleiding kreeg de opleiding het oordeel onvoldoende vanwege zwakke onderbouwing van de studielast en onduidelijkheid over maatregelen ter voorkoming van onnodige studiebelemmeringen. Het NQA-panel is van mening dat er sinds de vorige aanvraag Toets Nieuwe Opleiding gerichte vorderingen zijn gemaakt en dat de opleiding voldoet aan de basiskwaliteit: - de studielast verdeling is onderbouwd vanuit het didactisch concept en de fasering en inhoud van het onderwijsprogramma; - studenten wordt duidelijke ondersteuning geboden bij eventuele studieproblemen. Facet 2.5 Instroom voldoende Criteria: - Het beoogde programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel is gebaseerd op de volgende argumenten: De opleiding verwacht een zeer grote variatie aan instromende studenten, conform de achtergronden van de huidige studenten van de afstudeervariant van de MER-opleiding. Studenten met een vwo-, havo- of mbo-diploma of (on)afgeronde hbo-opleiding kunnen instromen. De toelatingseisen staan beschreven in de OER 2. Voor studenten ouder dan 21 jaar zijn er specifieke toelatingseisen en een toelatingsonderzoek beschreven in de Regeling toelating studenten 21 jaar en ouder, augustus 2003). Studenten kunnen ieder moment van het jaar starten met de studie. Het HBO Rechten opleidingsprogramma kent geen aparte studiestromen. Iedere student moet verplicht het eerste blok volgen gericht op studiehouding en oriëntatie op het beroep. Studenten met specifieke en relevante EVC s 3 kunnen onderwijsblokken sneller doorlopen. Alle studenten moeten dezelfde opdrachten doen en daarmee bewijzen dat ze de beoogde competenties behalen. Er is dus geen sprake van differentiatie in studieroutes door middel van vrijstellingsregelingen. Er is alleen differentiatie in studietempo; studenten kunnen desgewenst in een sneller of langzamer tempo studeren en aantonen dat ze de competenties bezitten of behaald hebben. Op deze wijze hanteert men voor alle studenten dezelfde meetlat. Studenten met specifieke deficiënties kunnen wel starten met de studie en moeten gedurende het eerste studiejaar bewijzen dat ze 56 van de 60 EC s behalen, voordat ze verder kunnen studeren. Bij aanvang van de studie wordt door het NTI actief aandacht besteed aan de noodzakelijke leervaardigheden. Door middel van startdagen krijgt de student zicht op de 2 OER: Onderwijs- en Examenregeling van de opleiding HBO Rechten, Hogeschool NTI 2006 (april 2005). 3 EVC: Eerder Verworven Competenties 26 NQA Hogeschool NTI, opleiding HBO Rechten hbo-bachelor