Instructie voor de invoerders van de gegevens van de Onderduikkaarten van de provincie Friesland (1945)

Transcriptie

1 Instructie vr de inverders van de gegevens van de Onderduikkaarten van de prvincie Friesland (1945) Uitgangspunt: De gevraagde gegevens wrden ingeverd exact zals ze p de scan staan. In te veren gegevens: Vr de registratie van de nderduikers zijn er verschillende frmulieren in gebruik geweest, sms met meer, sms met minder in te vullen velden, terwijl k de vlgrde van de velden varieert. In het vlgende schema wrdt de hfdindeling weergegeven. Daaruit blijkt dat de kaarten van Drachten en Leeuwarden veel vereenkmst vertnen, maar dat de kaarten van Sneek duidelijk afwijken. De Sneker kaarten bevatten uitsluitend gegevens van jdse nderduikers, terwijl die van Drachten en Leeuwarden k gegevens bevatten van persnen die nderdken in verband met illegale activiteiten, arbeidsinzet, sprwegstaking, enz. De Drachtster kaarten zijn merendeels dr de nderduiker zelf ingevuld, de Leeuwarder en Sneker kaarten bevatten de gegevens zals ze dr LO-medewerkers zijn vergenmen. tabblad Drachten Leeuwarden Sneek 1 Onderduiker Onderduiker Onderduiker 2 Onderduikadres Onderduikadres Familie 3 Persnlijk Verzrger Rayn 4 Bijznderheden Tweede deel Ondergebracht 5 Verzrger Bijznderheden Onderduikadres 6 Bijznderheden Op de registratiefrmulieren staan veel vragen, maar meestal is maar een (klein) deel van die vragen beantwrd. Laat u dus niet afschrikken dr de vele invervelden p FryskeHannen! Wat niet ingevuld is p de registratiekaart, heft u k niet in te vullen in het inverscherm. In te veren gegevens Hiernder wrden de velden van de frmulieren beschreven in de vlgrde zals ze in Drachten gebruikt werden. De velden die alleen in Sneek gebruikt werden vlgen na de algemene velden die (k) in de andere rayns gebruikt werden. Stap 1: De nderduiker (deze instructies gelden vr alle persnsgegevens) Achternaam, evt. Tussenvegsels, Vrnaam Bij meer dan één vrnaam de namen scheiden dr een spatie. Dit geldt k vr de tussenvegsels en dubbele achternamen, b.v. Sixma van Heemstra.

2 Bij gehuwde vruwen: neem alleen de gebrtenaam ver (niet de naam van partner). Ver de naam van de nderduiker in zals hij p de kaart vermeld staat. Neem alles daarbij letterlijk ver en ls geen afkrtingen p (bijvrbeeld: Jh. v.d. Veen). Tip: m meilijk leesbare handgeschreven namen te ntcijferen kan het handig zijn de persn p te zeken in en/f Een punt tussen de achternaam en vrnaam kunt u negeren. Gebrtedatum en plaats De datum wrdt in een vast frmaat met cijfers weergegeven dd-mm-jjjj. Z wrdt 21 mei 1880 ingeverd als: Sms is het jaartal niet vluit geschreven en bestaat deze uit 2 cijfers, bijvrbeeld 98. Dit met wrden aangevuld tt een 4-cijferig jaartal, dus Wanneer een datum niet cmpleet is s wrden tegevegd p de lege plaatsen. Bijv. er staat alleen het jaartal Dit ver je dan in Wanneer een gebrteplaats wrdt vermeld, neem die dan letterlijk ver, k als de spelling tegenwrdig anders is. Officiële wnplaats en adres Neem de fficiële wnplaats letterlijk ver, k als de spelling tegenwrdig anders is. Staat er geen plaatsnaam ingevuld, laat deze dan leeg. Straatnamen wrden letterlijk vergenmen, k als de spelling intussen is veranderd (b.v. Dckum) Afkrtingen van straten (bijvrbeeld Drpsstr. vr Drpsstraat) wrden niet pgelst en letterlijk vergenmen van de scan. In veel drpen werden in 1945 wel huisnummers, maar ng geen straatnamen gebruikt, b.v. Ureterp 260. In z n geval wrdt de plaatsnaam ingevuld bij Plaats, het nummer bij Adres. Stap 2: Het nderduikadres Plaats en adres duikadres De inver van de gegevens van het duikadres gebeurt p dezelfde manier als de inver van de gegevens van de fficiële wnplaats en het adres van de nderduiker; zie stap.1. Achternaam, evt. Tussenvegsels, Vrnaam De inver van de gegevens van de nderduikverstrekker gebeurt p dezelfde manier als de inver van de gegevens van de nderduiker; zie stap.1. Stap 3: Persnlijke infrmatie Kerkgentschap Maak een keuze uit de in het keuzemenu genemde kerkgentschappen. Als het p de kaart genemde kerkgentschap hier niet in vrkmt, dan kunt u er een pmerking ver maken in het veld Bijzndere pmerkingen. Persnsbewijs: nee, echt, vals f gewijzigd

3 Berep Maak een keuze uit de in het keuzemenu genemde mgelijkheden. Is het persnsbewijs Ged, Ja, f Akkrd.i.d,, kies dan Echt. Als er is ingevuld dat het Persnsbewijs is gestlen.i.d., kies dan Nee. Neem het berep letterlijk ver, dus letterlijk vernemen wat er is ingevuld, afkrtingen niet plssen. Veruderde spelling niet mderniseren (lasscher blijft lasscher). Naam werkgever Letterlijk vernemen wat er is ingevuld, afkrtingen niet plssen. Veruderde spelling niet mderniseren. Ok de adresgegevens mee vernemen. Reden nderduiken In het keuzemenu wrdt een aantal redenen genemd waarvr men ndergedken kan zijn. Op de ingevulde kaarten wrdt dat niet altijd even duidelijk aangegeven. Hiernder wrden een aantal pties verklaard: A.I. = Arbeidsinzet Smilde: de Organisatin Tdt (OT) liet in rndm Smilde tankgrachten graven (zie: Arbeiders die zich vrijwillig hadden aangemeld f dr de Duitsers waren pgepakt en hier gedwngen te werk waren gesteld knden vrij gemakkelijk ntvluchten en nderduiken. Invullen: arbeidsinzet (a.i.). Repatriëring uit Duitsland: als niet duidelijk is aangegeven dat de nderduiker gevlucht is uit gevangenschap, dan betreft het ver het algemeen te werk gestelde (vrijwillig f gedwngen) arbeiders. Invullen: arbeidsinzet (a.i.). Sprwegstaking: p 17 september 1944 riep de Nederlandse regering in ballingschap p tt een algemene sprwegstaking. Persneel van de Nederlandse Sprwegen maar k van de bus- en tramwegmaatschappijen (in Friesland de N.T.M.) dken massaal nder. Invullen: staking Staan er twee redenen van nderduik vermeld? Vermeld de tweede reden dan bij Bijznderheden. Stap 4: De verzrger: Vrnaam, evt. Tussenvegsels, Achternaam De inver van de gegevens van de nderduikverstrekker gebeurt p dezelfde manier als de inver van de gegevens van de nderduiker; zie pag.1 In smmige gevallen wrdt hier geen echte naam, maar de illegale (schuil)naam vermeld (b.v. Tante Els, f N.B.2 ). In die gevallen deze naam letterlijk vernemen en invullen bij Vrnaam verzrger. Plaats en adres verzrger Straatnamen wrden letterlijk vergenmen, k als de spelling intussen is veranderd. Afkrtingen van straten (bijvrbeeld Drpsstr. vr Drpsstraat) wrden niet pgelst en letterlijk vergenmen van de scan.

4 In veel drpen werden in 1945 wel huisnummers, maar ng geen straatnamen gebruikt, b.v. Ureterp 260. In z n geval wrdt de plaatsnaam ingevuld bij Plaats, het nummer bij Adres. Stap 5: Bijznderheden: Bijzndere pmerkingen In dit veld kunt u bijzndere pmerkingen vermelden, die p de kaart genteerd staan. Zveel mgelijk letterlijk vernemen, géén eigen interpretaties! De vlgende velden werden alleen in Sneek gebruikt: Stap 2: familie Echtgent: Achternaam, evt. Tussenvegsels, Vrnaam Vader: Achternaam, evt. Tussenvegsels, Vrnaam Meder: Achternaam, evt. Tussenvegsels, Vrnaam Vr al deze velden geldt: de inver van deze gegevens is gelijk aan de inver van de persnsgegevens van de nderduiker; zie pag.1. Vr alle velden: Wrden als Idem, id, f wrdt niet vergenmen. In z n geval wrdt gezcht naar het adres f gegeven waar naar wrdt verwezen en dit wrdt ingeverd. Oude/veruderde schrijfwijzen wrden vergenmen zals ze p de scan staan. Dit m verschillen in interpretatie zveel mgelijk te vrkmen. Diakritische tekens (zals é, ë, ö) wrden vergenmen Leestekens zals haakjes f schuine strepen heven niet te wrden niet ingeverd. Wanneer een teken ntbreekt f nleesbaar is, wrdt daarvr in de plaats ingeverd. Meerdere ntbrekende f nleesbare tekens wrden dr evenzveel apenstaartjes vervangen. Vr alle scans: Als een scan geen te indexeren gegevens bevat (mdat het bijvrbeeld een nbeschreven kaart is), wrdt deze aangemerkt als nbruikbaar met de knp nder de invervelden Checklist bij inver: Heeft u alle gevraagde gegevens van de scan ingeverd?

5 Heeft u alle jaartallen crrect ingeverd? Wees alert p vr u veelgebruikte namen. Sms wrden deze net anders geschreven dan u zu verwachten (denk aan Jacb/Jakb).