Syndicaal aan de slag met mobiliteit: handvaten en maatregelen

Transcriptie

1 Syndicaal aan de slag met mobiliteit: handvaten en maatregelen

2 Syndicaal aan de slag met mobiliteit 3 vragen 1. Waarom is een goede mobiliteit belangrijk voor het ACV? 2. Welke rol kunnen de vakbonden spelen in het werken aan een betere mobiliteit? 3. Wat werkt om het draagvlak bij werknemers te vergroten?

3 Feiten Stijgende vraag >60% vrachtvervoer in 2030 >30% personenvervoer in 2030 Daling gemiddelde snelheid 2/3 verplaatsingen met de auto. 50% verplaatsingen < 5 km met de wagen bedrijfswagens Mobiliteit = grootste vervuiler. Stijgende CO2 uitstoot ondanks nieuwe technologieën. 16% gezinnen geen auto. 15% geen fiets. 7% geen vervoermiddel

4 Woon-werkverkeer - de feiten Modal split België (hoofdvervoermiddel, in %) België Wagen, alleen of met familie ,3 % 65,6 % 66,8 % Trein 9,6 % 10,5 % 9,5 % Fiets 8,7 % 8,4 % 7,8 % Bus, tram, metro 6,5 % 6,4 % 5,9 % Carpool 3,5 % 4,1 % 4,7 % Te voet 2,3 % 2,2 % 2,4 % Bromfiets, moto 1,4 % 1,6 % 1,7 % Collectief vervoer werkgever 0,8 % 1,0 % 1,2 %

5 Woon-werkverkeer - de feiten

6 Uitdagingen woon-werk Pact 2020: modale verdeling 60% - 40% Meerdere maatregelen zijn nodig. Reductie CO 2 uitstoot met sociale correcties moet bepalende beleidsfactor zijn. Mobiliteitskansen voor kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt Multimodaliteit als alternatief voor autogebruik Medewerkers betrekken bij verduurzaming woon-werk. Mobiliteit als vast onderdeel op sociaal overleg

7 Waarom is een goede mobiliteit belangrijk voor het ACV? Gevolgen voor de individuele werknemer Een bron van discriminatie Gezondheid en welzijn Milieuproblemen Een gezondere economie

8 Gevolgen voor de individuele werknemer Kosten Grote hap uit het huishoudbudget: tussen 400 en 600 euro voor kleine tot gewone personenwagens Continue en blijvende stijging van de brandstofprijzen. Arbeidsongevallen woon-werkverkeer

9 doden per inwoners aantal verkeersdoden 30,0 25,0 20,0 15,0 Nederland Verenigd Koninkrijk Duitsland Frankrijk ,0 5,0 0,0 gemiddelde EU25 België 10% van de arbeidsongevallen = verkeersongeval 43% van arbeidsongevallen ongevallen met dodelijke afloop = verkeersongeval

10 Bron van discriminatie Mobiliteit = een belangrijke voorwaarde voor de toegang tot een job. Uitsluiting van de arbeidsmarkt Inspanning is nog groter voor lage inkomens Mobiliteit = sociale rechtvaardigheid

11 Welzijn Mobiliteit = vaak stress en vermoeidheid gezelligheid en ontspanning Moeilijkere combinatie werk-privé betekent tijdverlies, stress vermindering levenskwaliteit

12 Milieu - Transport is goed voor 20-30% van de luchtverontreiniging (CO 2, fijn stof, ) - Luchtvervuiling beperken = de gezondheid van de mensen verbeteren.

13 Een gezondere economie Een gebrek aan mobiliteit kost tijd en dus ook geld aan onze economie: vrachtwagens staan stil op de autosnelwegen, tijdige leveringen komen in het gedrang, verplaatsingen van werknemers nemen meer tijd in beslag, enz. De vakbond heeft belang bij een gezonde economie die haar middelen maximaal kan inzetten voor de creatie van degelijk werk.

14 ACV krachtlijnen Afstemming mobiliteit op beleid ruimtelijke ordening / klimaatbeleid / stedenbeleid. Overkoepelend mobiliteitsplan is nodig. Performant O.V. als de drager van duurzaam woonwerkverkeer Bedrijfsvervoerplannen verplicht uitvoeren Kansen voor de fiets Mobiliteitskansen verhogen

15 ACV krachtlijnen Mobiliteitsbudget als multimodaal alternatief voor dominant autogebruik Aangename stations Alternatieve arbeidsvormen omkaderen en opvolgen (telewerk, satellietkantoren, ) Doelgerichte en eerlijke verkeersfiscaliteit

16 Welke rol kunnen de vakbonden spelen in het werken aan een betere mobiliteit? BELANG VAN OVERLEG

17 Verschillende motivaties verzoenen Werknemer Toegang tot werk Comfort in verplaatsing Levenskwaliteit (TIJD) Gezondheid Veiligheid op de weg Sociale veiligheid Kostenbesparing Werkgever Recrutering Bereikbaarheid, parkingprobleem Tevredenheid van werknemers Veiligheid (arbeidsongevallen) Kostenbesparing (parking, vervoer) Image, relatie met buren

18 Domeinen: Comité PB Veiligheid, gezondheid, milieu Mogelijkheden: Verminderen arbeidsongevallen Parkingorganisatie Faciliteiten of infrastructuur voor fietsers/voetgangers Campagnes week van de fiets, week van vervoering, voor gezondheid, tegen stress,...

19 Domeinen: Ondernemingsraad Arbeidsreglement, werkorganisatie, Mogelijkheden: Federale verplichting gegevensoverdracht: - Sinds 2005 zijn de ondernemingen die minimum 100 werknemers tewerkstellen verplicht om driejaarlijks een diagnostiek op te stellen van het woon-werkverkeer van hun werknemers. - opnieuw verplichte gegevensverzameling in 2014, verplichte bespreking resultaten diagnostiek O.R., advies werknemers)

20 Ondernemingsraad Telewerk Uurregelingen, shifts aanpassen Reorganisatie bedrijfsvervoer Bedrijfsvervoerplannen opstellen en uitvoeren BedrijfsCAO over mobiliteit ( zie ook SD )

21 Domeinen Syndicale delegatie Alles over CAO. Mogelijkheden: Verhogen werkgeversbijdragen woon-werkverkeer (vb. 3Wextra systeem De Lijn) Organisatie collectief vervoer, carpooling Verhuispremie Tarieven bedrijfsvervoer,...

22 Syndicale actie Teamwerk De problemen van bedrijf in kaart brengen. Doelstellingen uitwerken. Sectorafspraken Mobiliteitscoördinator Maatregelen en acties. De voordelen -voor de werkgevers -voor de werknemers -Voor de samenleving

23 Samenvatting: gelegenheden om mobiliteit op de agenda te zetten Nieuwe opportuniteiten geboden door de overheid: federale verplichting gegevensoverdracht fiscale voordelen collectief vervoer en fiets overheidscampagnes (week van de fiets e.d.) Algemene discussies over werkomstandigheden Werk(re)organisatie, fusies, decentralisaties, verhuizingen,... Evidente mobiliteitsproblemen: Parking Veiligheidsproblemen Tijdverlies,...

24 Wat werkt om het draagvlak bij werknemers te vergroten? Maatregelen?

25 Algemene maatregelen in bedrijf Sensibilisatie door informatie en communicatie informatie gebruiksvriendelijk aanbieden en actualiseren vermijden dat mensen «automatisch» voor de wagen kiezen intern en extern intranet, bereikbaarheidsgids, persoonlijk reisadvies, info-stand in bedrijf, mobiliteitsmap voor nieuwe medewerkers

26 Bedrijfsvervoerplan In kaart brengen en optimaliseren van verplaatsingen van en naar een bedrijf (woon-werk, goederen, dienstverplaatsingen, ) Standpunt ACV Bedrijfsvervoerplan verplicht uitvoeren Meten is weten! Federale bedrijfsdiagnostiek / Mobiscans (provinciale mobiliteitspunten) Zoeken naar globale oplossingen (industrieterreinen) Rol van de overheid: ondersteuning, controle, evaluatie Communicatie en overleg essentieel

27 Verplichte bedrijfsvervoerplan (Brussel) Meten is weten. Federale diagnostiek (geografische verdeling, verplaatsingen, parkeergelegenheid, toegankelijkheid, reeds ondernomen acties, ) Driejaarlijkse actieplannen (doelstellingen / acties) Verplichte acties (contactpersoon, informatie werknemers, toegankelijkheidsplan, maatregelen o.v., fietsenstalling, ecoscore voertuigen, maatregelen vervuilingspieken)

28

29 Mobiliteitsbudget Vervangt de bedrijfswagen helemaal of blijft een onderdeel naast fietsvergoeding, abonnement O.V, andere vormen collectief vervoer, elektrische fietsen, vouchers voor taxi s en huurwagens, in een totaalpakket ACV Standpunt Fiscale behandeling minstens neutraal t.o.v. andere mobiliteitsregimes. Lat gelijk leggen over verschillende verplaatsingswijzen heen. Verplichte combinatieregelingen met O.V. Aandacht voor gelijkwaardigheid tussen hoge en lage inkomens. Niemand financieel benadelen. Onderdeel sociaal overleg

30 Verplaatsingsvergoedingen door financiering autosolisme minder aantrekkelijk maken verhogen vergoedingen duurzame vervoermiddelen fietsvergoeding (tot 0.21) combinatie mogelijk maken (voor- en natransport) verminderen voordeel automobilist (verhoogde) kost parkeren «parking cash out»

31 Campagnes/initiatieven door de overheid Provinciale mobiliteitspunten In elke provincie staan Provinciale Mobiliteitspunten ter beschikking van bedrijven, bedrijvenzones en instellingen die te maken hebben met problemen van woonwerkverkeer of die het woon-werkverkeer van of naar hun bedrijfslocatie op een duurzamere manier willen organiseren

32 Campagnes/initiatieven door de overheid Het Pendelfonds

33 Campagnes/initiatieven door de overheid Vlaamse Stichting Verkeerskunde Kirsten De Mulder

34 Campagnes/initiatieven door de overheid en andere verenigingen Week van de mobiliteit (sept) Week van de vervoering (sept)(brussel) Bike To Work

35 Campagnes/initiatieven door de overheid In West-Vlaanderen: provinciale woonwerkcampagne 'De Testkaravaan komt er aan! - Start in Het uitgangspunt:'test het uit'-principe. - testkaravaan van 50 elektrische fietsen, 30 klassieke fietsen, een reeks bak- en plooifietsen, fietskarren, elektrische scooters, Blue Bikes, bus- en treinpassen, carpoolmogelijkheden enzovoort ter beschikking. - Case New Holland, Roularta, Thermote & Vanhalst, TE Electronics, Boss Paints, Veurne Snack Foods, OptimaT ea.

36 BRONNEN ACV-CSC publicaties BROCHURE: Hoe mobiel is uw onderneming? (2008) DOSSIER: Vervoerplan of trek-uw-plan: Reflecteer over je woon-werkverkeer (Bijlage bij Vakbeweging nr. 744, 2011)+(Update mei 2014)

37 BRONNEN Artikels in ACV vakbeweging Koning auto staat stil; sociale en ecologische gevolgen van verkeersinfract (in Vakbeweging dec2007) Diagnostiek Woon-werkverkeer syndicaal aanpakken (In Vakbeweging sept2008) Van Mobiliteitsscan tot mobiliteitsplan bij Mariasteen vzw (In VB 2011) Overheidsinitiatieven om het woon-werkverkeer vlot te trekken (In VB nov2011) Mobiliteitsbudget als volwaardig alternatief voor de bedrijfswagen bij Belgacom (jan2013) Projecten arbeid en milieu vzw _19.aspx#Duurzaam_woon-werkverkeer

38 WEBSITES Vlaanderen Departement Mobiliteit en Openbare Werken Mobiel Vlaanderen Vlaamse stichting Verkeerskunde Platform ecologisch vlootbeheer

39 ANDERE Federaal: Statistieken: Provinciale mobiliteitspunten Brusselse Gewestelijke website Bedrijfsvervoerplannen

40 ANDERE Info over fiscale kader van woon-werk verkeer Toolbox voor mobiliteitsmanagement in bedrijven Routeplanners Treininfo Knooppuntennetwerk Fietsroutes

41 Syndicaal aan de slag met mobiliteit VRAGEN?