Syndicaal aan de slag met mobiliteit: handvaten en maatregelen

Transcriptie

1 Syndicaal aan de slag met mobiliteit: handvaten en maatregelen

2 Workshop: Syndicaal aan de slag met mobiliteit 4 vragen 1. Is bedrijfsvervoerplanning nuttig als deel van de oplossing voor de mobiliteitsproblemen? 2. Hebben de vakbonden hierin een rol te vervullen? 3. Wat werkt in overleg met werkgevers? Maatregelen? 4. Wat werkt om het draagvlak bij werknemers te vergroten?

3 bedrijfs- of schoolvervoer 0,9% brom/snorfiets autpassagier 3,7% DE FEITEN 1,1% motor 0,7% fiets 12,5% OV 9,9% te voet 3,4% Hoofdvervoermiddel woon-werk (2008) tram/(pré)metro 1,0% met de bus 1,8% autobestuurder 66,7% trein 7,1%

4 34,7% 8,7% 39,5% 27,0% 4,5% 2,9% 0,0% 18,4% 4,5% 5,0% Modal split volgens woon-werkafstand (2008) 8,5% 5,3% 6,2% 3,6% 3,5% 3,7% 3,4% 4,1% 4,2% 3,0% 12,9% 18,6% 3,9% 2,9% 38,3% 1,8% te voet fiets motor brom/snorfiets 36,1% 1,4% 3,9% 43,0% 57,9% 67,1% 74,6% 82,0% 83,8% 76,2% 75,1% 57,3% bedrijfs- of schoolvervoer met de bus (De Lijn, MIVB, TEC) tram/(pré)metro trein autopassagier 26,4% autobestuurder 0-1 km - 2,5 km - 5 km - 7,5 km - 10 km - 15 km - 20 km - 30 km - 50 km -

5 DE PROGNOSES Tussen 1985 en 2005: 75% toename wegverkeer in Vlaanderen: van 30,65 miljard voertuigkilometers naar 53,65 miljard per jaar gemiddelde jaarlijkse groei van 3,7% op A-wegen gemiddelde jaarlijkse groei van 2,1% op N- wegen > 2030 personenvervoer woon-werk +18% woon-school +29% andere +35% TOT +30% goederenvervoer nationaal +40% transit +52% aanvoer +99% afvoer +73% TOT +60%

6

7 Waarom is een goede mobiliteit belangrijk voor het ACV? Gevolgen voor de individuele werknemer Verschillende motivaties verzoenen Een bron van discriminatie Gezondheid en welzijn Milieuproblemen

8 Gevolgen voor de individuele werknemer Kosten Grote hap uit het huishoudbudget: tussen 400 en 600 euro voor kleine tot gewone personenwagens Continue en blijvende stijging van de brandstofprijzen. Arbeidsongevallen woon-werkverkeer

9 doden per inwoners aantal verkeersdoden 30,0 25,0 20,0 15,0 Nederland Verenigd Koninkrijk Duitsland Frankrijk ,0 5,0 0,0 gemiddelde EU25 België 10% van de arbeidsongevallen = verkeersongeval 43% van arbeidsongevallen ongevallen met dodelijke afloop = verkeersongeval

10 Verschillende motivaties verzoenen Werknemer Toegang tot werk Comfort in verplaatsing Levenskwaliteit (TIJD) Gezondheid Veiligheid op de weg Sociale veiligheid Kostenbesparing Werkgever Recrutering Bereikbaarheid, parkingprobleem Tevredenheid van werknemers Veiligheid (arbeidsongevallen) Kostenbesparing (parking, vervoer) Image, relatie met buren

11 Bron van discriminatie Mobiliteit = een belangrijke voorwaarde voor de toegang tot een job. Uitsluiting van de arbeidsmarkt Inspanning is nog groter voor lage inkomens Mobiliteit = sociale rechtvaardigheid

12 Welzijn Mobiliteit = vaak stress en vermoeidheid gezelligheid en ontspanning Moeilijkere combinatie werk-privé betekent tijdverlies, stress vermindering levenskwaliteit

13 Milieu - Transport is goed voor 20-30% van de luchtverontreiniging (CO2, fijn stof, ) - Luchtvervuiling beperken = de gezondheid van de mensen verbeteren.

14 Welke rol kunnen de vakbonden spelen in het werken aan een betere mobiliteit?

15 Domeinen: Comité PB Veiligheid, gezondheid, milieu Mogelijkheden: Verminderen arbeidsongevallen Parkingorganisatie Faciliteiten of infrastructuur voor fietsers/voetgangers Campagnes week van de fiets, week van vervoering, voor gezondheid, tegen stress,...

16 Domeinen: Ondernemingsraad Arbeidsregelement, werkorganisatie, Mogelijkheden: Federale verplichting gegevensoverdracht: - Sinds 2005 zijn de ondernemingen die minimum 100 werknemers tewerkstellen verplicht om driejaarlijks een diagnostiek op te stellen van het woon-werkverkeer van hun werknemers. - opnieuw verplichte gegevensverzameling in 2014, verplichte bespreking resultaten diagnostiek O.R., advies werknemers)

17 Ondernemingsraad Telewerk Uurregelingen, shifts aanpassen Reorganisatie bedrijfsvervoer Bedrijfsvervoerplannen opstellen en uitvoeren BedrijfsCAO over mobiliteit ( zie ook SD )

18 Domeinen Syndicale delegatie Alles over CAO. Mogelijkheden: Verhogen werkgeversbijdragen woon-werkverkeer (vb. 3Wextra systeem De Lijn) Organisatie collectief vervoer, carpooling Verhuispremie Tarieven bedrijfsvervoer,...

19 Syndicale actie Teamwerk De problemen van bedrijf in kaart brengen. Doelstellingen uitwerken. Sectorafspraken Mobiliteitscoördinator Maatregelen en acties. De voordelen -voor de werkgevers -voor de werknemers -Voor de samenleving

20 Op weg naar een bedrijfsvervoerplan

21 Een bedrijfsvervoerplan de studie, de uitvoering en de opvolging van maatregelen om de woon-werk en dienstverplaatsingen van een bedrijf zo optimaal en duurzaam mogelijk te laten verlopen

22 uitvoering en opvolging Een bedrijfsvervoerplan mobiliteitsprofiel bereikbaarheidsprofiel actieplan evt. bijkomend onderzoek personeelsenquête reistijdvergelijking discussiegroepen...

23 Bereikbaarheidsprofiel

24 Mobiliteitsprofiel 5km 7,5km

25 actieplan de juiste mix van maatregelen, maatwerk denk multimodaal er is niet zoiets als hét juiste vervoermiddel wel: juiste vervoermiddel op het juiste moment STOP-principe honing en azijn diverse maatregelen Vergoedingen aanbod van infrastructuur parkeerbeleid Telewerk Communicatie Campagnes collectief vervoer, vanpooling

26 Overzicht maatregelen preventief fiets / voetganger collectief vervoer carpooling auto algemene maatregelen

27 Woon-werk verplaatsingen vermijden telewerk: thuis of tele-kantoor compacte werkweek verhuispremie voor werknemers aandacht voor locatie/mobiliteit bij verhuis decentralisatie bedrijf (bijkantoren)

28 Dienstverplaatsingen met auto vermijden vergaderingen op de plaats waar de meeste deelnemers werken of wonen tele- of videoconferentie vergaderingen op OVlocaties begin- en einduur vergadering afstemmen op dienstregeling ov

29 Fiets/voetgangers meest duurzame vervoermiddel minder absenteïsme (tot 15%) houdt werknemers fit groot potentieel in Vlaanderen : veel werknemers wonen op fietsafstand (28% max 5km, 46% max 10km) relatief weinig niveau verschillen in landschap meer en meer investering in fietsinfrastructuur concurrentieel op meer en meer routes

30 Fiets/voetgangers fietsvergoeding/stapvergoeding faciliteiten degelijke stallingen Kleedruimtes en douches aandacht voor fietsroutes op eigen terrein fietshersteldienst accessoires pendelfietsen alle fietsinvesteringen 120% fiscaal aftrekbaar door de werkgever

31 UA: degelijke stallingen, geen wielplooiers, overdekt, afsluitbaar Dexia: ombouw carwash directiewagens tot kleedruimte The Green Pod: Fiets parkeren (10 fietsen), douchen, omkleedruimte en opbergfaciliteit ter grootte van 1 parkeerplaats

32 Nike Aankoop van bedrijfsfietsen voor wie meer dan 50% met de fiets naar het werk komt / Electrische fietsen voor wie meer dan 20 km moet afleggen / fietsonderhoudsbeurt / fietsvergoeding / Uitbreiding fietsenstalling, kleedruimte, lockers / Verlenging Nikelaan + aanleg fietspad Colruyt gratis fiets voor werknemer die 4 op 5 met fiets komt. Cayman bedrijfsfiets voor woon-werkverkeer en voor verplaatsingen onder de middag

33 Fiets/voetgangers nieuwe markt en nieuwe mogelijkheden. elektrische fietsen Grotere afstanden Niet bezweet op werk vouwfietsen zeer flexibel combinatie met OV fietskarren/bakfietsen antwoord op ketenverplaatsingen vervoer kinderen/bagage

34 Openbaar vervoer beperkt aandeel in woon-werkverkeer Vlaanderen : 5% bus/tram, 7% trein (2008) veel bedrijvenzones : 0,..% bijkomend aanbod openbaar vervoer? subsidiëring abonnementen aanpassen werkuren ifv. dienstregeling zachte maatregelen bekend maken bestaand aanbod Probeerpassen bij De Lijn rijdt iedereen gratis mt ov (tec de lijn mivb) : voor- en natransport vergoeden

35 Collectief vervoer privaat collectief vervoer financiële draagkracht nodig 120% aftrekbaar als kost KBC : pendeldienst station Brussel Noord hoofdzetel Pendelbusdienst Max Mobiel tussen Gent-Dampoort en Gentse kanaalzone. Kostprijs : 5 euro voor H/T rit

36 Collectief vervoer vanpooling «carpool met minibusje» 120% als kost aftrekbaar voor werkgever reglement

37 Carpooling fiscaal en financieel aantrekkelijk databank carpoolovereenkomst campagne Dexia: gratis parkeerplaats voor carpoolers (Brussel) andere medewerkers betalen.

38 Auto parkingmanagement meest efficiënte maatregel in mobiliteitsbeleid beschikbare parkeerplaats = dé stimulans om met auto te komen vrijwel onontgonnen in België, courant in Nederland beschikbare parkeerplaatsen verdelen op basis van (mobiliteits)criteria werknemer betaalt voor parkeerplaats, lineair of ifv. mobiliteitscriteria (o.a. reistijdverhouding ov auto), geen voorbehouden plaatsen voor het management (symbolische waarde, geloofwaardigheid

39 stad Antwerpen: geen parking voorzien bij renovatie den Bell Colruyt: hoofdzetel Halle alle voorbehouden plaatsen voor directieleden geschrapt.

40 Auto - dienstverplaatsingen poolwagen alternatief voor gebruik eigen wagen voor dienstverplaatsingen kostenbesparing bedrijf eventueel via deelauto systeem (Cambio) openbaar vervoer als alternatief: (bv. NMBS railpass, contractual ticketting online, Lijnkaarten, ) dienstfietsen als alternatief (incl. fietstas) dienstverplaatsingsreglement

41 Auto bedrijfswagen vs mobiliteitsbudget werknemer keuze laten tussen bedrijfswagen of pakket andere mobiliteitsprodukten / mobiliteitsbudget bedrijfswagen + OV + fiets

42 Vervoerscoördinator aanspreekpunt, bemiddelaar, coördinator en monitoring! voorbeeld : UZ Gent, Fortis BNP, KBC, Nike, Delhaize, CNH,

43 Wat werkt om het draagvlak bij werknemers te vergroten?

44 Algemene maatregelen in bedrijf Sensibilisatie door informatie en communicatie informatie gebruiksvriendelijk aanbieden en actualiseren vermijden dat mensen «automatisch» voor de wagen kiezen intern en extern intranet, bereikbaarheidsgids, persoonlijk reisadvies, info-stand in bedrijf, mobiliteitsmap voor nieuwe medewerkers

45 Verplaatsingsvergoedingen door financiering autosolisme minder aantrekkelijk maken verhogen vergoedingen duurzame vervoermiddelen fietsvergoeding (tot 0.21) combinatie mogelijk maken (voor- en natransport) verminderen voordeel automobilist (verhoogde) kost parkeren «parking cash out»

46 Campagnes/initiatieven door de overheid Provinciale mobiliteitspunten In elke provincie staan Provinciale Mobiliteitspunten ter beschikking van bedrijven, bedrijvenzones en instellingen die te maken hebben met problemen van woonwerkverkeer of die het woon-werkverkeer van of naar hun bedrijfslocatie op een duurzamere manier willen organiseren

47 Campagnes/initiatieven door de overheid Het Pendelfonds

48 Campagnes/initiatieven door de overheid Vlaamse Stichting Verkeerskunde Kirsten De Mulder

49 Campagnes/initiatieven door de overheid en andere verenigingen Week van de mobiliteit (sept) Week van de vervoering (sept)(brussel) Bike To Work

50 Campagnes/initiatieven door de overheid In West-Vlaanderen: provinciale woonwerkcampagne 'De Testkaravaan komt er aan! - Start in Het uitgangspunt:'test het uit'-principe. - testkaravaan van 50 elektrische fietsen, 30 klassieke fietsen, een reeks bak- en plooifietsen, fietskarren, elektrische scooters, Blue Bikes, bus- en treinpassen, carpoolmogelijkheden enzovoort ter beschikking. - Case New Holland, Roularta, Thermote & Vanhalst, TE Electronics, Boss Paints, Veurne Snack Foods, OptimaT ea.

51 BRONNEN ACV-CSC publicaties BROCHURE: Hoe mobiel is uw onderneming? (2008) DOSSIER: Vervoerplan of trek-uw-plan: Reflecteer over je woon-werkverkeer (Bijlage bij Vakbeweging nr. 744, 2011)

52 BRONNEN Artikels in ACV vakbeweging Koning auto staat stil; sociale en ecologische gevolgen van verkeersinfract (in Vakbeweging dec2007) Diagnostiek Woon-werkverkeer syndicaal aanpakken (In Vakbeweging sept2008) Van Mobiliteitsscan tot mobiliteitsplan bij Mariasteen vzw Overheidsinitiatieven om het woon-werkverkeer vlot te trekken (In VB nov2011) Mobiliteitsbudget als volwaardig alternatief voor de bedrijfswagen bij Belgacom (jan2013) Projecten arbeid en milieu vzw _19.aspx#Duurzaam_woon-werkverkeer

53 WEBSITES Vlaanderen Departement Mobiliteit en Openbare Werken Mobiel Vlaanderen Vlaamse stichting Verkeerskunde Platform ecologisch vlootbeheer

54 ANDERE Federaal: Statistieken: Provinciale mobiliteitspunten Brusselse Gewestelijke website Bedrijfsvervoerplannen

55 ANDERE Info over fiscale kader van woon-werk verkeer Toolbox voor mobiliteitsmanagement in bedrijven Routeplanners Treininfo Knooppuntennetwerk Fietsroutes