Casuïstiek bespreking. delier

Transcriptie

1 Casuïstiek bespreking delier

2 Bernarda Heslinga Huisarts, kaderarts palliatieve zorg, lid consultatieteam palliatieve zorg Helma Mebius Verpleegkundige, lid consultatieteam palliatieve zorg

3 Palliatieve zorg, richtlijnen voor de praktijk (de Graeff et all., 2006) Herziene versie december 2010 Alle richtlijnen zijn te vinden op: pallialine.nl

4 Opzet scholing casus pauze richtlijn delier DOS- uitleg vragen en afronding

5 Casus Dhr Jansen, 64 jaar, bekend met een snel verlopende gemetastaseerde longkanker, chemotherapie is niet aangeslagen, meneer is in een terminale fase De benauwdheid valt mee, de pijn is onder controle met medicatie Meneer verblijft thuis samen met zijn echtgenote, samen zijn ze bang dat meneer stikkend aan zijn einde komt

6 Vervolg casus Meneer kan steeds minder, loopt wel maar alleen van bed naar stoel en toilet, soms naar het terras Meneer is met name als het donker gaat worden en in de nacht onrustig, dit vertelt zijn vrouw je

7 Wat is er aan de hand? Wat wil je nog meer weten?

8 De oplossing Meneer blijkt een opiaat (morfinepreparaat) te gebruiken maar geen laxans, hij heeft al een week geen ontlasting gehad, daarvoor waren het kleine keuteltjes Meneer wordt gelaxeerd met zowel een oraal laxerend middel en een aantal malen een klysma met uiteindelijk goed resultaat

9 Vervolg casus Aanvankelijk is meneer een stuk rustiger. Maar meneer gaat verder achteruit, zijn pijn wordt erger en de morfine wordt opgehoogd. De onrust komt weer terug.

10 Wat is er aan de hand? Wat wil je verder weten?

11 Vervolg Casus. Meneer blijkt heel vaak en kleine beetjes te plassen, hij kan het ook niet goed meer ophouden. Hij plast staande maar plast niet goed uit omdat hij het staan niet goed kan volhouden. Hij blijkt een blaasontsteking te hebben en ook blaasretentie. Meneer gaat zittend plassen en krijgt antibiotica

12 De rust is wedergekeerd

13 Vervolg casus Meneer is sinds twee dagen bedlegerig, plast nog op de postoel met moeite. Zowel ontlasting als urine komen goed. Helaas wordt meneer weer onrustig met name in de avond en nacht

14 Wat is er aan de hand? Wat wil je nu nog weten?

15 Vervolg casus Sinds meneer in bed ligt rookt hij niet meer, nicotine tekort kan onrust geven. Een nicotine pleister kan uitkomst bieden Zowel meneer als mevrouw zijn angstig omdat het einde nu nadert, beiden zijn bang voor erge benauwdheid en stikken

16 Dit spreekt voor zich

17 pauze

18 Delier snel ontstaand toestandsbeeld wisselend gestoord bewustzijn vaak verward onrust of apathie

19 voorkomen % van de patiënten met kanker, opgenomen in ziekenhuis of hospice % gedurende laatste uren tot dagen 22-50% onopgemerkt 20% ernstig onrustig delier

20 Ontstaanswijze en oorzaken Acute cerebrale ontregeling, disbalans in neurotransmitters Altijd onderliggende somatische oorzaak

21 Predisponerende factoren > 70 jaar preëxistente cognitieve stoornissen visus- en/of gehoorsstoornissen stoornissen ADL gebruik van alcohol en opioïden

22 Precipiterende factoren bepaalde tumoren koorts en infectieziekten metabole afwijkingen medicatie onttrekkingsproblemen urineretentie of obstipatie recente chirurgie Verandering van verblijfplaats

23 Diagnostiek prodromen observatieschalen bijkomende verschijnselen

24 Onderzoek lichamelijk onderzoek aanvullend onderzoek

25 onderscheiden van angst en radeloosheid depressie dementie psychose

26 Beleid Oorzaak behandelen Integrale benadering

27 Niet medicamenteuze behandeling bij desoriëntatie bij angst bij overgevoeligheid voor prikkels bij wanen en hallucinaties bij motorische onrust

28 Medicamenteuze behandeling Haloperidol evt clozapine, olanzapine, risperidon, quetiapine, rivastigmine Comedicatie: lorazepam Bij terminaal onrustig delier midazolam

29 Vragen

30 DOS

31 Palliatiefconsultatieteam Bereikbaar op werkdagen van u Tel:

32