Laatste hulp bij vermoeidheid, benauwdheid, verstopping, misselijkheid/braken en pijn.
|
|
- Siebe Segers
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Laatste hulp bij vermoeidheid, benauwdheid, verstopping, misselijkheid/braken en pijn. Congres De laatste zorg Carel Veldhoven 22 april 2016, De Reehorst, Ede
2 Waar ga ik het over hebben? Een paar uitgangspunten Moeheid Benauwdheid Verstopping van de darmen Misselijkheid/braken Pijn En dat in 25 minuten! Dus: één take home message per onderwerp
3 Uitgangspunten (1)
4 Uitgangspunten (2)
5 Vijf symptomen. Hoe vaak komen ze voor? Symptoom Palliatieve fase Laatste 1-2 weken Vermoeidheid 74% 88% Benauwdheid 35% 39% Verstopping 37% 29% Misselijkheid/braken 31% 17% Pijn 71% 45% Bron:
6 Van de vijf (somatische) symptomen Korte casusbeschrijvingen Van terminale patiënten (in de laatste 3 maanden van hun leven) Met één vraag om over na te denken Na korte inventarisatie Eén take-home message per onderwerp In de workshop volgt meer
7 Moeheid Mevrouw van Dijk is 59 jaar. Zij heeft tijdens haar werk als verpleegkundige ooit hepatitis B opgelopen. Die heeft zich ontwikkeld tot een chronische hepatitis, met levercirrose als gevolg. Recent is vastgesteld dat ze een groot hepatocelluliar carcinoom (= leverkanker) heeft van cm. Ze is in zeer matige conditie en ligt het grootste deel van de dag op bed. Ze heeft geen pijn., maar eet nauwelijks meer en drinkt heel weinig. Ze klaagt het meest over de door haar als zeer hinderlijk ervaren ernstige moeheid. Ze is in afwachting van twee van haar kinderen, die in Australië zitten Hebben we haar nog iets te bieden ten aanzien van de moeheid?
8 De belangrijkste behandelingsopties bij moeheid Medicijnen: Methylfenidaat (=Ritalin ) Corticosteroiden (dexamethason of prednisolon) Maar vooral: Accepteren Uitleg Leefregels aan de hand van de wensen van de patiënt
9 Benauwdheid Meneer Janssen is 76 jaar. Hij is weduwnaar en heeft drie zeer betrokken dochters. Hij is al jaren bekend met een ernstig hartfalen en ernstig COPD De laatste tijd is hij sterk achteruit gegaan en geeft hij aan dat hij het niet erg zou vinden als de dood hem komt halen Hij scharrelt nog een beetje rond, maar is grotendeels ADL-afhankelijk Zijn probleem is vooral de zeer hinderlijke benauwdheid, zelfs in rust De dochters vragen dringend iets aan de benauwdheid te doen en daarom heeft de arts uiteindelijk voorgesteld met morfine te starten Jij moet als verpleegkundige/verzorgende de eerste dosis geven. Wat voor gedachte zou je daarbij hebben of zou je ergens bang voor zijn?
10 Benauwdheid en morfine Er gaan regelmatig mensen dood MET morfine, maar zelden AAN morfine, ook niet als ze een ernstig COPD of hartfalen hebben!
11 Verstopping Meneer de Vries is 83 jaar. Hij heeft uitgezaaide dikke darmkanker. Zijn vrouw is dementerend en hij maakt zich veel zorgen om haar en hoe het moet als hij er niet meer is. Hij is in matige conditie en ligt veel op bed. Soms zit hij in zijn sta-op-stoel in de kamer. Hij eet en drinkt matig. Verder heeft hij ook diabetes mellitus type 2, subklinische hypothyreoidie, een vergrote prostaat en aambeien Hij gebruikt als medicatie: gliclazide 2 dd 80 mg, morfine retard 2 dd 10 mg, tamsulozine 1 dd 0,4 mg, lisinopril 1 dd 20 mg, ondansetron 1 dd 8 mg, paracetamol 3 dd 1000 mg Je verzorgt de Vries en het blijkt dat hij al 10 dagen geen ontlasting meer gehad heeft Wat is de belangrijkste oorzaak van de verstopping?
12 Verstopping Meneer de Vries is 83 jaar. Hij heeft uitgezaaide dikke darmkanker. Zijn vrouw is dementerend en hij maakt zich veel zorgen om haar en hoe het moet als hij er niet meer is. Hij is in matige conditie en ligt veel op bed. Soms zit hij in zijn sta-op-stoel in de kamer. Hij eet en drinkt matig. Verder heeft hij ook diabetes mellitus type 2, subklinische hypothyreoidie, een vergrote prostaat en aambeien Hij gebruikt als medicatie: gliclazide 2 dd 80 mg, morfine retard 2 dd 10 mg, tamsulozine 1 dd 0,4 mg, losartan 1 dd 50 mg, ondansetron 1 dd 8 mg, paracetamol 3 dd 1000 mg, geen laxans bij opioid Je verzorgt de Vries en het blijkt dat hij al 10 dagen geen ontlasting meer gehad heeft Wat is de belangrijkste oorzaak van de verstopping?
13 Verstopping in de palliatieve fase is meestal multifactorieel bepaald, maar iatrogene factoren, met name medicatie zoals opioïden, zijn de meest voorkomende oorzaken.
14 Misselijkheid/braken Mevrouw van Haren is 79 jaar en heeft galblaaskanker Ze is terminaal en bedlegerig, maar kan nog net op de postoel (omdat ze dat per se wil) Ze drinkt nog redelijk, maar eet nauwelijks meer Sinds vanochtend heeft ze buikpijn en is flink beroerd Ze ziet er belabberd uit, is continue misselijk met kokhalsneigingen en braakt frequent Wat is de beste behandeling van het braken?
15 Braken in de (aller)laatste fase De beste behandeling van braken in de terminale fase is het plaatsen van een maagsonde. Een belangrijke rol van de verpleegkundige/verzorgende is het bespreken van de ideeën en weerstanden die er zijn bij de patiënt en zijn naasten
16 Pijn Mevrouw van Es is 63 jaar en heeft een niet-kleincellig bronchuscarcinoom (=longkanker) met meerdere botmetastasen Ze heeft erg veel pijn door één metastase rond de rechterschouder en is op de plek al twee keer bestraald De pijn is het grootste deel van de dag aanwezig. De pijnscore (NRS) is wisselend tussen 3 en 8 Er is geen ziektegerichte palliatieve behandeling meer mogelijk en de geschatte levensverwachting is maximaal 8 weken Ze gebruikt als pijnmedicatie 2 dd 60 mg oxycodon SR en zo nodig 40 mg oxycodon IR De arts stelt voor om fentanyl neusspray toe te voegen Wat vind je daarvan?
17 Opioïden bij pijn ROO s zijn bedoeld voor de behandeling van doorbraakpijn en niet voor niet goed behandelde ( achtergrond )pijn. Bij onzorgvuldig gebruik is er een grote kans op overdosering/intoxicatie en zelfs verslaving
18 Tot zover
Inleiding in Pijn Pijnladder
Inleiding in Pijn Pijnladder Patricia Schutte Palliatief en oncologieverpleegkundige 13 november 2018 Definitie pijn Pijn is een onaangename sensorische en emotionele gewaarwording die verband houdt met
Nadere informatiePijn en pijnbehandeling bij Kanker 23-04-2014 Centrum Cabane
Pijn en pijnbehandeling bij Kanker 23-04-2014 Centrum Cabane Drs. A.M. Karsch, anesthesioloog pijnspecialist UMC Utrecht Drs. G. Hesselmann, oncologieverpleegkundige, epidemioloog UMCU Wat is pijn? lichamelijk
Nadere informatieCASUSSCHETSEN. Patient Hr. P., 75 jaar, is bekend met een prostaatcarcinoom met meerdere botmetastasen.
INTERLINE PALLIATIEVE SEDATIE 20 mei 2008 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Patient Hr. P., 75 jaar, is bekend met een prostaatcarcinoom met meerdere botmetastasen. Hij heeft nog een tijd goed gefunctioneerd
Nadere informatieVOORBEELDEN VAN OPEN VRAGEN ZOALS DEZE GESTELD GAAN WORDEN IN DE SET VAN LEREN DOKTEREN 5.
VOORBEELDEN VAN OPEN VRAGEN ZOALS DEZE GESTELD GAAN WORDEN IN DE SET VAN LEREN DOKTEREN 5. Let op dit zijn voorbeelden van mogelijke vragen. Vergelijkbare vragen kunnen ook gesteld worden over de andere
Nadere informatieINTERLINE DEVENTER CASUSSCHETSEN PALLIATIEVE SEDATIE
INTERLINE DEVENTER CASUSSCHETSEN PALLIATIEVE SEDATIE S.V.P. hierop geen aantekeningen maken! Februari 2010 INTERLINE DEVENTER PALLIATIEVE SEDATIE 2010 Februari CASUSSCHETSEN Casus 1 Patient Hr. P., 75
Nadere informatieOpzet. Workshop Consultatie II. Behoefte aan methodische benadering voor consultatie. Palliatieteam Midden Nederland
Workshop Consultatie II Palliatieteam Midden Nederland, 13 november 2008 Alexander de Graeff Internist-oncoloog UMC Utrecht, hospice arts Academisch Hospice Demeter Ginette Hesselmann Verpleegkundig specialist
Nadere informatieCasusschetsen. Casusschets 1
Interline Pijnbehandeling Casusschetsen 29 mei 2001 Casusschets 1 Vrouw, 50 jaar Patiente is bekend met een gemetastaseerd mammaca met botmetastasen thoracale en lumbale werverkolom. Tot nu toe is de pijn
Nadere informatiepijnbestrijding na uw opname
pijnbestrijding na uw opname NSAID s en opioïden Pijnbestrijding thuis U bent opgenomen in Medisch Centrum Alkmaar (MCA), maar u mag binnenkort naar huis. In deze folder vindt u algemene uitleg over de
Nadere informatieBESLUITVORMING IN DE PALLIATIEVE FASE
BESLUITVORMING IN DE PALLIATIEVE FASE MARIJ SCHIELKE, PALLIATIEF CONSULENT Marij Schielke, palliatief consulent 1 PRESENTATIE INLEIDING : - PALLIATIEVE ZORG - SYMPTOMEN - BESLUITVORMING IN DE PALLIATIEVE
Nadere informatieCasuïstiek bespreking. delier
Casuïstiek bespreking delier Bernarda Heslinga Huisarts, kaderarts palliatieve zorg, lid consultatieteam palliatieve zorg Helma Mebius Verpleegkundige, lid consultatieteam palliatieve zorg Palliatieve
Nadere informatieDoorbraakpijn bij kanker: de rol van de verpleegkundige!
Doorbraakpijn bij kanker: de rol van de verpleegkundige! Sylvia Verhage MANP Verpleegkundig specialist intensieve zorg: oncologie & palliatieve zorg Jeroen Bosch Ziekenhuis, 's-hertogenbosch Congres V&VN
Nadere informatieOpioïden bij benigne pijn
Opioïden bij benigne pijn Anesthesie Locatie Hoorn/Enkhuizen Inleiding Uw behandelend arts zal uw pijn gaan bestrijden met opioïden. Dit zijn sterk werkende morfine-achtige pijnstillers. Deze informatie
Nadere informatieFarmacologische behandeling van doorbraakpijn bij kanker. Isala
Farmacologische behandeling van doorbraakpijn bij kanker Isala Dr. M.J.M.M. Giezeman, Anesthesioloog, Isala klinieken Zwolle 19 november 2014 Agenda Epidemiologie van doorbraakpijn Behandeling van doorbraakpijn
Nadere informatieMorfine Feiten en fabels. Apotheek
00 Morfine Feiten en fabels Apotheek In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine behoort tot een groep geneesmiddelen, die morfineachtige pijnstillers of opioïden worden genoemd. Inleiding
Nadere informatieFabels en feiten over morfine
Fabels en feiten over morfine Beter voor elkaar Fabels en feiten over morfine Inleiding In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine behoort tot een groep geneesmiddelen, die morfineachtige
Nadere informatieMorfine. Informatie voor patiënten die in overleg met hun arts morfine gebruiken
Morfine Informatie voor patiënten die in overleg met hun arts morfine gebruiken Inhoudsopgave Morfine en andere sterke pijnstillers... 3 De functie van pijn... 3 De behandeling van pijn... 3 De juiste
Nadere informatieObstipatie door gebruik pijnmedicatie
Obstipatie door gebruik pijnmedicatie Maatschap Anesthesiologie IJsselland Ziekenhuis www.anesthesiologie-ysl.nl U heeft zwak of sterk werkende morfine of morfineachtige pijnstillers voorgeschreven gekregen.
Nadere informatieDoorbraakpijn bij patiënten met kanker
Doorbraakpijn bij patiënten met kanker Sylvia Verhage, verpleegkundig specialist oncologie Jorgo Lambrou, anesthesioloog Jeroen Bosch Ziekenhuis, Den Bosch Alexander de Graeff, internist-oncoloog/hospice-arts,
Nadere informatieMorfine. Fabels en feiten
Morfine Fabels en feiten In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine behoort tot een groep geneesmiddelen, die morfineachtige pijnstillers of opioïden worden genoemd. Inleiding Waar in deze
Nadere informatieEen woordje uitleg over morfine WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL
Een woordje uitleg over morfine WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL Kwaliteit en Veiligheid Wij doen mee! Onze kwaliteit aantoonbaar maken Ons ziekenhuis heeft zich geëngageerd om het accreditatielabel
Nadere informatieHet gebruik van morfine en veel voorkomende vragen
Het gebruik van morfine en veel voorkomende vragen Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2015 pavo 0437 Inleiding Uw arts heeft u morfineachtige pijnstillers (zie tabel) voorgeschreven tegen de pijn. Deze
Nadere informatieHet behandelen van symptomen in de palliatieve fase DOORBRAAK PIJN
Het behandelen van symptomen in de palliatieve fase DOORBRAAK PIJN Mw. A. O 68 jaar, gemetastaseerd mammaca., 4 e en 5 e rib re O NRS 3 8 O R/ PCM 3 x 1000 mg diclofenac 3 x 50 mg oxycodon SR 2 x 20 mg
Nadere informatiePalliatieve sedatie Informatie voor patiënt en familie
Palliatieve sedatie Informatie voor patiënt en familie U hebt met uw behandelend arts gesproken over palliatieve sedatie. In deze folder kunt u de belangrijkste dingen nog eens nalezen. Deze folder is
Nadere informatieMorfine begin van het einde? de fabels en feiten
Morfine begin van het einde? de fabels en feiten Minisymposium palliatieve zorg Bernhoven Marcella vd Steeg Gerard Koen Jacques Bosmans Opzet Casuïstiek Quiz vragen Theorie Roept u maar! 2 Pijn bij kanker
Nadere informatieOncologie. Morfine: fabels en feiten
Oncologie Morfine: fabels en feiten 1 Wat is morfine? In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine wordt voorgeschreven om pijn te verlichten. Soms wordt morfine gebruikt bij benauwdheid. Morfine
Nadere informatieStellingen aan de hand van de folder fabels en feiten over morfine en andere opioiden. Takeda.
Stellingen aan de hand van de folder fabels en feiten over morfine en andere opioiden. Takeda. Stelling 1: Alle opioïden zijn hetzelfde Stelling 2: Opioïden als pijnstiller zijn verslavend en er is steeds
Nadere informatieOorzaken. Pijn in de Palliatieve Fase. Programma. Stellingen. Vóórkomen van pijn Pijn in de palliatieve fase onderbehandeld?!
Pijn in de Palliatieve Fase Juni 2012 Programma Stellingen Inleiding Casus Soorten Pijn Pijnbehandelingen In kaart brengen van pijn Vragen Evaluatie Stellingen In onze maatschappij en op ons niveau van
Nadere informatieWorkshop 2 Pijn & Pijnbestrijding en de rol van de verpleegkundige Antoine Engelen, Paul Cornelissen & Sylvia Verhage
Workshop 2 Pijn & Pijnbestrijding en de rol van de verpleegkundige Antoine Engelen, Paul Cornelissen & Sylvia Verhage Kasteel Maurick 2-10-2012 Pijn bij kanker Pijn bij kanker + algemeen voorkomend symptoom
Nadere informatiePijnmedicatie. dr. Bart G.J. Dekkers, AIOS ziekenhuisfarmacie
Pijnmedicatie dr. Bart G.J. Dekkers, AIOS ziekenhuisfarmacie (b.g.j.dekkers@umcg.nl) Soorten pijn Nociceptieve pijn (wondpijn) Pijn waarschuwt dat er iets mis is in het lichaam (bijv. verzwikte enkel)
Nadere informatieDe laatste zorg H E T N A C H T C O N G R E S, J U N I
De laatste zorg H E T N A C H T C O N G R E S, 1 5-1 6 J U N I 2 0 1 7 M A R G OT V E R K U Y L E N S P E C I A L I S T O U D E R E N G E N E E S K U N D E K A D E R A R T S PA L L I AT I E V E Z O R G
Nadere informatiePIJNMEDICATIE THUIS NA EEN ORTHOPEDISCHE OPERATIE
PIJNMEDICATIE THUIS NA EEN ORTHOPEDISCHE OPERATIE 557 Inleiding In deze folder informeren wij u over het gebruik van pijnmedicatie thuis. U vindt informatie over: de pijnscore pijnmedicatie die u heeft
Nadere informatieProtocol Medicamenteuze pijnbestrijding bij oncologische patiënten Reikwijdte MST-breed Datum:
Versie: Medisch Spectrum Twente 1.0 Soort Document Titel Status: Vastgesteld Protocol Medicamenteuze pijnbestrijding bij oncologische patiënten Reikwijdte MST-breed Datum: 06-02-2012 Pagina 1 van 5 Code:
Nadere informatieDe Laatste Zorg. Workshop 7 oktober 2016
De Laatste Zorg Workshop 7 oktober 2016 Disclosurebelangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieCasus palliatieve zorg; thema-avond palliatieve sedatie
Casus palliatieve zorg; thema-avond palliatieve sedatie 19-9-2013 Mevr. Els Nieuwstraten is nu 67 jaar oud. Vijftien jaar geleden kreeg ze borstkanker en werd daarvoor behandeld. Twaalf jaar lang leek
Nadere informatieTRANSMURAAL PROTOCOL PALLIATIEVE ZORG BIJ ONCOLOGISCHE PATIËNTEN
TRANSMURAAL PROTOCOL PALLIATIEVE ZORG BIJ ONCOLOGISCHE PATIËNTEN Doel Het doel is te zorgen dat kankerpatiënten in de - overgang naar de - pallatieve fase niet tussen wal en schip vallen. Hiertoe worden
Nadere informatiePijn bij kanker, behandeling met medicijnen
Pijn bij kanker, behandeling met medicijnen Inleiding Deze informatiefolder is bedoeld voor patiënten die pijn hebben als gevolg van kanker. Ook voor familieleden kan het zinvol zijn om deze folder te
Nadere informatieManagement van botpijn
Management van botpijn Sylvia Verhage MANP Verpleegkundig specialist intensieve zorg: oncologie & consulent Palliatief Advies Team Jeroen Bosch Ziekenhuis, 's-hertogenbosch BONE cursus 2-3-2015 Indeling
Nadere informatieGebruik van opioïden bij kankerpijn
Gebruik van opioïden bij kankerpijn informatie voor patiënten INLEIDING 3 WAT ZIJN OPIOÏDEN? 4 WANNEER MOGEN OPIOÏDEN TOEGEDIEND WORDEN? 4 Bij acute of chronische pijn Bij nociceptieve (waarschuwingspijn)
Nadere informatieNaar huis met pijnstillers na een operatie
U gaat naar huis nadat u bent geopereerd. U heeft nog pijn en gebruikt hiervoor medicijnen. Deze medicijnen worden pijnstillers genoemd. Het gebruik van pijnstillers moet u thuis afbouwen tot u hiermee
Nadere informatieWelkom! Oncologieverpleegkundige-Palliatieve zorg i.o.
Welkom! Even voorstellen: Ria Anda Sinds 2015 werkzaam als oncologieverpleegkundige in de 1e lijn; In opleiding voor gespecialiseerd verpleegkundige Palliatieve zorg. 1 Inhoud presentatie: - Continuiteits-huisbezoeken
Nadere informatieCOPD en Palliatieve Zorg
Een logisch sluitstuk van de keten Lucyl Verhoeven Longverpleegkundige Nurse Practitioner i.o. Thebe Mick Raeven Medisch coördinator Palliatief Netwerk Midden-Brabant COPD is dodelijk Bij mensen met COPD
Nadere informatiePijnbehandeling op de verpleegafdeling na een longoperatie
Pijnbehandeling op de verpleegafdeling na een longoperatie In deze folder willen wij u informeren over het belang van een goede pijnbehandeling na uw operatie en hoe de pijn na de operatie onder controle
Nadere informatieFabels en feiten over morfine en andere opioïden
afdeling informatiebrochure Fabels en feiten over morfine en andere opioïden Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat zijn opioïden? 4 3. Functie van pijn 4 4. Behandeling van pijn 4 5. Behandeling van benauwdheid
Nadere informatieVerzamelde Cauïstiek GGzE
Verzamelde Cauïstiek GGzE Dhr D. Geboortejaar 1958. Overleden 2009 Doodsoorzaak: nierinsufficiëntie als gevolg van medicijngebruik. We hebben meneer hier op onze afdeling verpleegd tot zijn dood. Nierdialyse
Nadere informatieBlaasoperatie (Bricker-operatie)
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Urologie Blaasoperatie (Bricker-operatie) 1 Blaasoperatie (Bricker-operatie) Binnenkort gaat u naar het ziekenhuis voor een blaasoperatie.
Nadere informatieTe verrichten door Arts: Medicatie voorschrijven Verpleegkundige: Pijnobservaties uitvoeren, pijnscores uitvoeren en medicatie toedienen
Te verrichten door Arts: Medicatie voorschrijven Verpleegkundige: Pijnobservaties uitvoeren, pijnscores uitvoeren en medicatie toedienen Doel Adequate pijnbestrijding Stappenplan bij pijnbestrijding (zie
Nadere informatieMoeite met de stoelgang (ontlasting)
Moeite met de stoelgang (ontlasting) Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent opgenomen in ons ziekenhuis en heeft een verhoogde kans op verstopping, wat ook
Nadere informatieMedicamenteuze behandeling van pijn bij (oncologische) patiënten
PIJNPROTOCOL VOOR VOLWASSENEN Medicamenteuze behandeling van pijn bij (oncologische) patiënten Inleiding Het afnemen van een pijnanamnese en het bijhouden van pijnscores zijn voorwaarden voor een goede
Nadere informatieBesluitvorming in de palliatieve fase
Besluitvorming in de palliatieve fase Riky Dorrestein Verpleegkundig specialist intensieve zorg/ oncologie Meander Medisch Centrum, Amersfoort Alexander de Graeff Internist-oncoloog UMC Utrecht Consulent
Nadere informatiePijnbehandeling na de hartoperatie op de verpleegafdeling
Pijnbehandeling na de hartoperatie op de verpleegafdeling In deze folder willen wij u informeren over het belang van een goede pijnbehandeling na uw operatie en hoe de pijn na de operatie onder controle
Nadere informatieAls de dood nabij is. 16 april casuïstiekbespreking
Als de dood nabij is 16 april casuïstiekbespreking Programma Leed India, The Tree Markering palliatieve zorg Carolien Raap Tijdig praten over overlijden Allert Vos Signalerende rol verpleegkundige/verzorgende
Nadere informatieDyspnoe in palliatieve fase. Marloes van Haandel
Dyspnoe in palliatieve fase Marloes van Haandel Inhoud Epidemiologie Definities van dyspnoe Communicatie Utrechts Symptoom Dagboek Verpleegkundige interventies bij dyspnoe Verpleegkundige diagnoses Angst
Nadere informatieProgramma. Doorbraakpijn Vera Middel, apotheker. Casuïstiek Onno van der Velde, huisarts
Programma Prevalentie pijn in de palliatieve fase Stappenplan medicamenteuze behandeling Samenwerkingsafspraak meten en registreren van pijn Marlie Spijkers, kaderarts palliatieve zorg specialist ouderengeneeskunde
Nadere informatiePitfalls in Oncologische Pijnbehandeling
Pitfalls in Oncologische Pijnbehandeling R.L van Leersum Anesthesioloog / Pijnbehandelaar Bronovo Ziekenhuis Indeling Inleiding Doorbraakpijn Bijwerkingen Opioïden Hyperalgesie Multimodale Aanpak Farmacotherapie
Nadere informatieCasus de heer X. José Jacobs van Leur VS palliatieve zorg UMCN
Casus de heer X José Jacobs van Leur VS palliatieve zorg UMCN Start palliatieve fase Overlijden Ziektegerichte behandeling Klachtengerichte behandeling Ondersteuning in de stervensfase Nazorg rouw PALLIATIEVE
Nadere informatiePIJN in de palliatieve fase
PIJN in de palliatieve fase Themabijeenkomst Netwerk Palliatieve Zorg Eemland 9 april 2013 Palliatie Team Midden Nederland Anne Mieke Karsch, anesthesioloog-pijnspecialist UMC Utrecht Laetitia Schillemans,
Nadere informatie9 Pijnbestrijding. 9.1 Medicamenteus stappenschema
9 Pijnbestrijding Het meten van de pijn bij kinderen in de kliniek of op de poli dient onderdeel te zijn van de standaard zorg. Pijn wordt gemeten met een gestandardiseerde scoringslijst. 0-2 jaar comfort
Nadere informatiePijn en pijnbestrijding in de palliatieve fase
Pijn en pijnbestrijding in de palliatieve fase JOS KITZEN, ONCOLOOG COBIE VAN BEUZEKOM,VERPLEEGKUNDIG SPECIALIST Inhoud van de presentatie Even voorstellen Definitie palliatieve zorg Definitie pijn Hoe
Nadere informatieBesluitvorming in de palliatieve fase. Marjolein van Meggelen, RN MSc adviseur palliatieve zorg IKNL, docent post-hbo HU
Besluitvorming in de palliatieve fase Marjolein van Meggelen, RN MSc adviseur palliatieve zorg IKNL, docent post-hbo HU Besluitvorming in de palliatieve fase Expertisecentrum palliatieve zorg UMC Utrecht
Nadere informatieDit pijnprotocol is gebaseerd op de richtlijn Diagnostiek en behandeling van pijn bij patiënten met kanker 1
Dit pijnprotocol is gebaseerd op de richtlijn Diagnostiek en behandeling van pijn bij patiënten met kanker 1 Algemeen Afnemen pijnscore: De ernst van de pijn (pijnintensiteit) is een aspect van de pijn
Nadere informatieRichtlijnen pijn. Modulaire herziening Richtlijn Diagnostiek en behandeling van pijn bij patiënten met kanker (Ned. Ver. Anesthesiologie) Gradering
Modulaire herziening Richtlijn Diagnostiek en behandeling van pijn bij patiënten met kanker (Ned. Ver. Anesthesiologie) Alexander de Graeff Internist-oncoloog, UMC Utrecht Hospice-arts. Academisch Hospice
Nadere informatieBesluitvorming in de palliatieve fase
Besluitvorming in de palliatieve fase JEANET VAN NOORD VERPLEEGKUNDIG SPECIALIST PAT LUMC CONSULENT EN COÖRDINATOR CTPZ HM Palliatieve zorg (Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland, 2017) Palliatieve
Nadere informatieDarmoperatie. Neem uw medicatie mee. Voeding/bijvoeding. Dag van opname
12-1-2018 1572 Darmoperatie U wordt opgenomen in het Flevoziekenhuis op de verpleegafdeling Chirurgie omdat u binnenkort geopereerd wordt aan uw darm. U bent via de coloncare van het Flevoziekenhuis of
Nadere informatiePIJN. Bernarda Heslinga, huisarts, kaderarts palliatieve zorg, palliatief consulent IKNL en palliatief consultteam ZGT
PIJN Bernarda Heslinga, huisarts, kaderarts palliatieve zorg, palliatief consulent IKNL en palliatief consultteam ZGT Wat is pijn? Pijn is een onaangename sensorische of emotionele ervaring samenhangend
Nadere informatieOorzaken van pijn Pijnmedicatie
Pijndagboek Tegenwoordig is pijn bij kanker vaak goed te bestrijden. Eenmaal vastgesteld wat de pijn veroorzaakt, is deze bijna altijd tot een draaglijk niveau terug te brengen. Niet alle patiënten met
Nadere informatiePalliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg
Palliatieve Zorg Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Wat is het belangrijkste speerpunt van palliatieve zorg? A Genezing B Kwaliteit van leven C Stervensbegeleiding
Nadere informatieFarmacotherapeutische toelichting Pijnbestrijding gaat in het algemeen volgens het WHO-stappenplan.
1 Pijn 1.1 Pijnbehandeling algemeen Pijn vermindert veelal door behandeling van de onderliggende aandoening. Ondersteuning met analgetica zal niettemin vaak nodig zijn. Bij een aantal aandoeningen is symptomatische
Nadere informatieMarijse Koelewijn huisarts
PIJN Marijse Koelewijn huisarts Je hoeft tegenwoordig toch geen pijn meer te lijden Moeilijk behandelbare pijn Om welke pijnen gaat het? Welke therapeutische mogelijkheden zijn er? Opzet workshop: Korte
Nadere informatieWat doet het palliatieve zorgteam en wat kan dit team voor u betekenen? An Reyners
Wat doet het palliatieve zorgteam en wat kan dit team voor u betekenen? An Reyners Pieper 77144 Overzicht Achtergrond Werkwijze van het team Overzicht 2010 Casuïstiek Samenvatting Sterfteoorzaak Maligniteit
Nadere informatieCasus Palliatieve sedatie
Casus Palliatieve sedatie Netwerk Pall Zorg Moerdijk Drimmelen 19-09-2013 Mevr. Els Nieuwstraten is nu 67 jaar oud. Vijftien jaar geleden kreeg ze borstkankeren werd daarvoor behandeld. Twaalf jaar lang
Nadere informatieFarmacotherapeutische toelichting Pijnbestrijding gaat in het algemeen volgens het WHO-stappenplan.
1 Pijn 1.1 Pijnbehandeling algemeen Pijn vermindert veelal door behandeling van de onderliggende aandoening. Ondersteuning met analgetica zal niettemin vaak nodig zijn. Bij een aantal aandoeningen is symptomatische
Nadere informatieWorkshop Medicijnen, werkt t of werk t.. tegen? Els Coyajee-Geselschap apotheker
Workshop Medicijnen, werkt t of werk t.. tegen? Els Coyajee-Geselschap apotheker Inhoud workshop Inventarisatie vragen Waar of niet waar Medicatie en hun bijwerkingen Pijnbestrijding Antidepressiva Benzodiazepinen
Nadere informatie(DOORBRAAK)PIJN EN MEDICATIE
(DOORBRAAK)PIJN EN MEDICATIE Manon Boddaert, arts palliatieve geneeskunde Bardo Hospice en Spaarne Ziekenhuis Oktober 2012 Pijn, palliatie en techniek Haarlem INHOUD WORKSHOP Pijn in het algemeen Nociceptieve
Nadere informatieMoeite met poepen. Voorkomen of verhelpen
Moeite met poepen Voorkomen of verhelpen Inleiding U bent opgenomen in ons ziekenhuis en heeft een verhoogde kans op verstopping of hardlijvigheid. Dit wordt obstipatie genoemd. Het betekent dat u minder
Nadere informatieSjouke Schiere en Paulien Stollmeijer
Sjouke Schiere en Paulien Stollmeijer Weduwnaar klaagt huisarts aan Casus Echtgenote: 2010 Darmkanker Juli 2015 Uitbehandeld; naar huis met O2 suppletie Palliatieve sedatie in geval van pijn, dyspnoe Geen
Nadere informatiePijnbestrijding na uw opname
Pijnbestrijding na uw opname Ikazia ziekenhuis Beter voor elkaar 2 Pijnbestrijding thuis U bent in het Ikazia ziekenhuis (geweest) voor een grote of kleine operatie. In deze folder vindt u algemene uitleg
Nadere informatieBehandeling van pijn bij kanker. Dr. S. De Wulf Anesthesioloog/pijnbestrijder 21/02/2017
Behandeling van pijn bij kanker Dr. S. De Wulf Anesthesioloog/pijnbestrijder 21/02/2017 Oorzaken en karakteristieken van kanker pijn Somatische ( nociceptieve ) pijn Opioiden, NSAID, blokkades Viscerale
Nadere informatieZorgpad Stervensfase
Zorgpad Stervensfase de laatste stand van zaken Lia van Zuylen, internist-oncoloog Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam Inhoud Belang markering stervensfase Zorgpad Stervensfase Nieuwe
Nadere informatieSCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I. Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden.
SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden. Welkom Een kind met diabetes in de klas/groep Programma Over Diabeter Wat is Diabetes Mellitus type I
Nadere informatier e methodiek het behandelteam op dezelfde manier te werk te gaan en dezelfde
nu r nge halle gc sin nursing cha lle e eng all ch nursing challen ge g challenge rsin nu 26 palliatieve zorg e ng nur sin g Palliatief redeneren bij een oncologische cliënt Structuur in de laatste fase
Nadere informatiePalliatieve sedatie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Palliatieve sedatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft van de arts te horen gekregen dat u of uw familielid/naaste op korte termijn zal overlijden. Het
Nadere informatiePijn bij kanker en de rol van de verpleegkundige /verpleegkundig specialist
Pijn bij kanker en de rol van de verpleegkundige /verpleegkundig specialist Sylvia Verhage MANP Verpleegkundig specialist intensieve zorg: oncologie & palliatieve zorg Jeroen Bosch Ziekenhuis, 's-hertogenbosch
Nadere informatiePijnbehandeling Rondom een orthopedische operatie
Pijnbehandeling Rondom een orthopedische operatie In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een orthopedische operatie. In deze folder leest u waarom het belangrijk is om pijn goed te behandelen.
Nadere informatieCOPD en hartfalen in de palliatieve fase
COPD en hartfalen in de palliatieve fase Manon Boddaert Arts palliatieve geneeskunde Bardo en Spaarne Ziekenhuis Antoon van Dijck Kwaliteit van leven Verloop COPD en hartfalen Markering palliatieve fase
Nadere informatiePalliatieve zorg: als genezen niet meer mogelijk is
Palliatieve zorg: als genezen niet meer mogelijk is Paul Vogelaar Verpleegkundig expert palliatieve zorg en pijn Lux Nova, palliatieve zorg & training Consulent palliatieve zorg IKNL Pijnconsulent Erasmus
Nadere informatieNIVEL Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg. Vragenlijst patiënten Zorg voor mensen met kanker en hun naasten
NIVEL Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg Vragenlijst patiënten Zorg voor mensen met kanker en hun naasten 3 Toelichting bij de vragenlijst De vragenlijst Deze vragenlijst gaat over
Nadere informatie4e Post EAUN Meeting. Vermoeidheid en pijn, Natascha Schrama, MANP-verpleegkundig specialist oncologie
4e Post EAUN Meeting Vermoeidheid en pijn, Natascha Schrama, MANP-verpleegkundig specialist oncologie. Even voorstellen Natascha Schrama MANP- Verpleegkundig specialist oncologie Elkerliek ziekenhuis Helmond
Nadere informatieDoorbraakpijn in de palliatieve fase
Doorbraakpijn in de palliatieve fase Casusreferaat voor verpleegkundigen en verzorgenden 2 oktober 2012, Heerde Paul Vogelaar Netwerkcoördinator Verpleegkundig expert palliatieve zorg en pijn Palliatieve
Nadere informatieThuis herstellen na een darmoperatie. Chirurgie
Thuis herstellen na een darmoperatie Chirurgie Onlangs heeft u in het ziekenhuis een darmoperatie ondergaan volgens het versneld herstel programma. Deze folder informeert u over de herstelperiode na de
Nadere informatiePIJN in de palliatieve fase
1 PIJN in de palliatieve fase Bob Ekdom Anja Flipsen Palliatieteam Midden Nederland (PTMN) 21 nov 2013 Definitie van pijn Pijn is datgene wat een persoon die het ervaart zegt dat het is en is aanwezig
Nadere informatieGebruik van morfine en andere opioïden
Gebruik van morfine en andere opioïden En veelvoorkomende vragen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw arts heeft u morfineachtige pijnstillers voorgeschreven
Nadere informatieDieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier
VOEDING & DIEET Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier ADVIES Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier Als u klachten hebt die worden veroorzaakt door een, kunt u met een aantal leefregels en
Nadere informatieFabels en Feiten over morfine en andere opioïden
Fabels en Feiten over morfine en andere opioïden (Herziene druk 2017) de heer E. Delhaas en mevrouw W.H. Oldenmenger Inleiding FABEL 1: Alle opioïden zijn hetzelfde Uw arts heeft u een opioïd voorgeschreven
Nadere informatieCasus. Trudy, 62 jaar. Gemetastaseerd mammacarcinoom
Casus Trudy, 62 jaar Gemetastaseerd mammacarcinoom Fysiotherapie in de palliatieve fase, een uitdaging van betekenis Marion van den Boogaard Oedeem- en oncologiefysiotherapeut Manuele en Fysiotherapie
Nadere informatiePijnstilling. Na uw bezoek aan de spoedeisende hulp
Pijnstilling Na uw bezoek aan de spoedeisende hulp Uw pijnmedicatie adviesschema: o Paracetamol o. x per dag o Diclofenac o Ibuprofen o Naproxen o Tramadol o. x per dag o OxyContin o OxyNorm o Omeprazol
Nadere informatieAfdeling dagverpleging Chirurgie
Afdeling dagverpleging Chirurgie Binnenkort wordt u verwacht op de Dagbehandeling. In deze folder leggen wij uit wat u kunt verwachten voor, tijdens en na de behandeling. Algemene informatie Dagbehandeling
Nadere informatieCASUÏSTIEK BESPREKING OVER DIABETESZORG IN DE PALLIATIEVE FASE
CASUÏSTIEK BESPREKING OVER DIABETESZORG IN DE PALLIATIEVE FASE INLEIDING Diabeteszorg richt zich op leefstijl, scherpe streefwaarden en/of voorkoming van late complicaties (5-10 jaar) In de palliatieve/terminale
Nadere informatiePijnstilling. Poli Chirurgie Spoedeisende Hulp
00 Pijnstilling Poli Chirurgie Spoedeisende Hulp Uw behandelend arts heeft u pijnstilling voorgeschreven. Deze folder is bedoeld voor volwassenen en geeft uitleg over: welke pijnstillers voor u geschikt
Nadere informatieKlinische redeneren in de Palliatieve Zorg De consulent kan me nog meer vertellen.
Klinische redeneren in de Palliatieve Zorg De consulent kan me nog meer vertellen. Marc Eyck, kaderhuisarts PZ Florien van Heest, Marleen van Venrooij beide kaderhuisarts en consulent NHG Voorjaarscongres
Nadere informatiePIJN BIJ KINDEREN VOORLICHTING VOOR OUDERS/VERZORGERS
PIJN BIJ KINDEREN VOORLICHTING VOOR OUDERS/VERZORGERS 17803 Inleiding Uw kind is opgenomen op de kinderafdeling. Tijdens het verblijf in het ziekenhuis kan uw kind pijn ervaren, als gevolg van de aandoening,
Nadere informatie