O N D E R W I J S - E N O N D E R S T E U N I N G S - B E H O E F T E N. TOV Juni 2015 Oss. Visie op meertaligheid

Transcriptie

1 MEERTALIGHEID O N D E R W I J S - E N O N D E R S T E U N I N G S - B E H O E F T E N TOV Juni 2015 Oss Visie op meertaligheid 1

2 Om een kind goed te kunnen begeleiden is het nodig te weten wat meertaligheid inhoudt. Dit bestaat uit verschillende aspecten waaronder het cognitieve en het sociaal/culturele aspect. De inhoud en de organisatie van het onderwijs zijn van grote invloed op de leerprestaties van meertalige en nauwelijks/niet Nederlands sprekende leerlingen. De tweede taalverwerving is een wezenlijk onderdeel van hun leerproces. Het vormt de sleutel voor communicatie, redzaamheid en sociale integratie. Goed taalonderwijs betekent een planmatige aanpak van de inhoud en organisatie van het onderwijs gericht op de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte van de meertalige/niet Nederlands sprekende leerling. Met andere woorden op een verantwoorde manier resultaat gericht werken/handelen. Waaraan moet het onderwijs voldoen? Behalve om de behoeften van leerlingen gaat het ook om de behoefte van leerkrachten, zoals kennis van meertaligheid, inzicht hoe de begeleiding vorm te geven en het contact met de ouders. Wat kunnen scholen doen om het taalonderwijs aan te laten sluiten bij de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van de meertalige leerlingen? - Verschillende werkvormen en oefeningen inzetten - Vergroten van kennis als het gaat om verschillende didactische benaderingen, het inzetten van specifieke methodieken en materialen - Vergroten van kennis als het gaat om de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling van meertalige/niet Nederlands sprekende leerlingen - Optimaliseren van de begeleiding aan meertalige leerlingen binnen en buiten de klas - Het laten werken met een maatje - Het toepassen van Total Physical Response (TPR); kan voor alle leeftijden en alle niveaus gebruikt worden - Op zoek gaan naar een tolk, die intensieve gesprekken met ouders kan vertalen - De ouders van meertalige leerlingen intensiever betrekken bij het onderwijs - Taalsensibilisering; over talen, aanpak met als doel een positieve houding creëren t.a.v. diversiteit in talen en culturen - Een visie en planmatige aanpak voor NT onderwijs aan meertalige leerlingen opstellen en deze beschrijven in het schoolplan - Samenwerken met gemeentelijke instellingen o.a. Vivaan (Leesexpeditie), Vluchtelingenwerk, basisteams. - Gebruik maken van gespecialiseerde leerkrachten Doelgroep gemeente Oss Taakveld 1: kleuters groep 1-2 met taalachterstand (VVE-doelgroep nieuwe definitie) Taakveld 2: NT 2 leerling gr. 1 t/m 8 niet /nauwelijks Nederlands sprekend 2

3 Wenselijke scenario s onderwijs- en ondersteuningsbehoeften Taakveld 1 Gewenst inhoudelijk scenario passend bij de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte van de leerling - Taalondersteuning waarvoor extra aandacht en tijd - Naast taaldompeling in de reguliere groep; een veilige kleinschalige setting die leidt tot spreekdurf en - spreekinitiatief/het vergroten van de mondelinge taalvaardigheid - Tijdsinvestering zie tabel: gedurende 1 jaar (uitzonderingen daargelaten) - Goed faciliteren bv. een aparte ruimte waar materialen kunnen blijven hangen en staan. Ook budget voor - extra materialen voor b.v. visuele ondersteuning - Ouderbetrokkenheid (intensieve samenwerking met ouders, handtekening); 3 ouderbijeenkomsten per jaar - (met o.a. TOLK)en oudercoach op elke locatie voor regelmatige contacten met ouders over taalstimulatie - Thuis - doorgaande lijn voor- en vroegschool ; gezamenlijke activiteiten ouders en kinderen - Werken met een (erkende) VVE- methode - Uitvoering door een VVE gecertificeerde leerkracht (of training volgend) - Locatie: overweging veiligheid en geborgenheid: eigen school thuis nabij - of indien mogelijk op een school dichtbij clusteren van leerlingen en tijd minimaal 3x per week - Opbrengst/resultaat middels meting; beginsituatie 0-meting, 2x per jaar tussentijds - woordenschattest waarin check behandelde woorden en eindmeting ( uitgevoerd door gespecialiseerde - Leerkrachten of logopedist. Testmateriaal en toetsen zijn ontwikkeld en aanwezig - Afstemming met de leerkracht en het aanbod in de reguliere groep - Professionalisering: kennis en ervaringen delen, intervisie bestuuroverstijgend - Inzetten van een gespecialiseerde logopediste die kinderen screent en die als vast aanspreekpunt kan - fungeren voor de taalleerkrachten Advies is om de Handleiding Schakelklassen en Taalgroepen te handhaven voor deze doelgroep Taakveld 2 Gewenst inhoudelijk scenario passend bij de onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van de leerling - Nieuwkomers zoveel mogelijk centraal opvangen (bijv. in de wijk) zodat scholen gebruik kunnen maken van de extra middelen vanuit het ministerie voor ondersteuning van deze leerlingen - Ouderbetrokkenheid (handtekening) ; voorlichting aan ouders en modeling t.b.v. taalstimulatie thuis - Nieuwkomers een alternatief programma bieden op momenten dat ze de Nederlandse les niet kunnen volgen - Gespecialiseerde leerkrachten inzetten voor de Nederlandse taalontwikkeling bij deze kinderen - Mondeling Nederlands nieuw als uitgangspunt nemen voor woordenschat uitbreiden, methode is specifiek voor nieuwkomers opgesteld. De thema s van Mondeling Nederlands nieuw sluiten aan bij Horen Zien en Schrijven en Schooltaal. In deze methode wordt uitgegaan van 4 niveaus. Deze niveaus dienen binnen een jaar doorlopen te worden. - Zoals eerder genoemd bestaat er een nieuwkomersubsidie, wanneer je deze subsidie ontvangt is er meer mogelijk (zie genoemde varianten 2 en 3). - Onderwijs aan nieuwkomers: tijdsinvestering binnen 1 schooljaar (uitzonderingen daargelaten); lessen/contactmomenten spreiden over de week: - Differentiatie waar mogelijk in aanbod en tijd; kleuters hebben een gepast aanbod nodig, beperkte concentratie uitgangspunt voor woordenschat uitbereiding bij nieuwkomers kleuters is; Klein beginnen - Mogelijkheid tot een consultatie: NT2 professionals die kennis delen, kennis overdragen en ervaringen uitwisselen, coaching on the job Advies is om gebruik te maken van het Welkomstpakket en overige informatie voor deze doelgroep 3

4 Wenselijke inzet ondersteuning Het clusteren van leerlingen in groepjes is efficiënt vanwege kostenbesparing, tijdbundeling en breder aanbod. Er wordt meer effect bereikt t.a.v. het leerproces en de sociaal-emotionele ontwikkeling door rekening te houden met het aantal per groep. Zie onderstaande voorbeelden taakveld 1 en 2. Tabel taakveld 1: voorbeeldberekening Wtf en salariskosten inclusief werkgeverslasten PO-raad: Bedragen zijn indicatief, wijzigingen salariskosten voorbehouden i.v.m. premies per Ondersteuningsbehoefte : 1 jaar (uitzonderingen daargelaten) Spreiding contact/lesmomenten over de week Variant 1a: 1 tot 2 leerlingen: 4x ½ uur les p. w. (tutoring); Wtf 0,075 incl. voorbereiding - Aanbod op maat : VVE - programma uitbreiding woordenschat;intensieve herhaling, verdieping en verbreding verbetering van de zinsbouw/mondelinge taalvaardigheid interactief voorlezen beginnende geletterdheid Bruto LA 15 Bruto LB ,31 jaar 397,61 mnd 99,40 week (4) 2385,65 per ll. per jaar 5246,91 jaar 437,24 mnd 109,31 week (4) 2623,46 per ll. per jaar Variant 1b. Piramide minimale richtlijn: les 4x15 min. buiten de groep en 4x 30 min. in de groep; Wtf 0,1 incl. voorbereiding Variant 2: 3 t/m 4 leerlingen: taalgroepje van 3x 1 uur les per week p.w.; Wtf 0,1125 incl. voorbereiding. Variant 3: 5 t/m 7 leerlingen taalgroep van 3x 1½ uur les p. w.; Wtf 0,1688 incl. voorbereiding Variant 4: > 7 tot max. 12 leerlingen: verdelen over 2 kleinere taalgroepjes zie hierboven - of 4x 2 uur les p. w. ;Wtf 0,3 incl. voorbereiding 6360,30 jaar 530, ,15 per ll. per jaar 7156,14 jaar 596, per ll. per jaar ,82 jaar 894,82 Bij groepje 7 ll. 1533,97 per ll. per jaar , , ,20 per ll.per jaar 6995,94 jaar 582, ,97 per ll. per jaar 7871,11 jaar 655, ,78 per ll. per jaar ,42 jaar 984,12 Bij groepje 7 ll. 1687,06 per ll.per jaar , ,97 per ll. per jaar 4

5 Tabel taakveld 2: voorbeeldberekening Wtf en salariskosten inclusief werkgeverslasten Po- raad: Bedragen zijn indicatief, wijzigingen voorbehouden i.v.m. premies per Ondersteuningsbehoefte: 1 jaar (4 cursussen MNN) (uitzonderingen daargelaten); Kleuters aangepast aanbod en tijd Spreiding contact/lesmomenten over de week Variant 1: 1 t/m 4 leerlingen: minimaal 4x 45 minuten per week totaal 3 uur les p.w.; Wtf 0,1125 incl. voorbereiding De NT2 leerkracht kan per niveau werken aan de woordenschat uitbereiding, klankonderwijs en grammatica volgens de methode Mondeling Nederlands Nieuw en Zien is Snappen. Het consolideren van de woorden vindt plaats in de klas. Bruto LA 15 Bruto LB ,16 jaar 596,34 mnd 149,09 week 1789,04 per ll. per jaar 7871,11 jaar 655,93 mnd 163,98 week 1967,78 per ll. per jaar Variant 2: 5 t/m 8 leerlingen; variant 1 en/of, wanneer er sprake is van de nieuwkomersubsidie, clusteren in een taalgroep; 6 uur les p.w. (4x 1 ½ uur); Wtf 0,225 inclusief voorbereiding De NT2 leerkracht clustert meerdere niveaus en leeftijden, werkt aan woordenschat uitbereiding, klankonderwijs, grammatica volgens de methode Mondeling Nederlands Nieuw en Zien is Snappen. Tevens kan NT2 specialist aan het werk met het leesproces op niveau (sluit aan bij de leesmethode van school) Variant 3: > 8 tot max. 12 leerlingen; variant 1 (uren verdelen over kleinere groepjes per niveau) of, wanneer er sprake is van de nieuwkomersubsidie, min. 8 tot 12 uur les p.w. (spreiding over de week, bij voorkeur 4 contactmomenten); Wtf 0,3 of De NT2 leerkracht clustert meerdere niveaus en leeftijden, werkt aan woordenschat uitbereiding, klankonderwijs, grammatica volgens de methode Mondeling Nederlands Nieuw en Zien is Snappen. Tevens kan de NT2 specialist aan het werk met het leesproces op niveau (sluit aan bij de leesmethode van school) begrijpend luisteren (methode Schooltaal voor nieuwkomers), rekenbegrippen en SEO (F.C. de Wereld voor nieuwkomers) ,55 jaar 1192,71 mnd 298,18 week Bij 8 ll. 1789,06 per ll. per jaar Wtf 0, , , ,20 per ll.per jaar , , ,42 per ll. per jaar ,76 jaar 1311,73 mnd 327,93 week Bij 8 ll. 1967,60 per ll. per jaar Wtf 0, , ,97 per ll. per jaar , , ,47 per ll. per jaar 5