Aanvankelijk en voortgezet technisch lezen. Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman.

Transcriptie

1 Aanvankelijk en voortgezet technisch lezen Werkconferentie 24 september 2014 Ebelien Nieman

2 Doel Aan de slag met je eigen leespraktijk didactiek informatie leerlijnen leerkrachtvaardigheden differentiatie

3 Opbrengstgericht en motiverend leesonderwijs: aanvankelijk en voortgezet leesonderwijs 10 tips: Goedeleesstart= goedemondelingetaal/woordenschatx geletterdeervaringenx fonologische processen 1. Stillezen in een rijke leeromgeving 2. Goede planmatige instructie aan de kinderen die het nodig hebben (zo nodig met behulp van een goede methode) 3. Betekenisvol,functioneelen uitdagend: interessante leesstof uitgaande van vragen, belangstelling van kinderen, thema s 4. Koppeling met andere taaldomeinen zoals schrijven, spreken (voordragen,presenteren), taalverzorging, informatieverwerving, 5. Boekpromotie/leesbevordering 6. Voldoende tijd voor taal en lezen inplannen (zie kwaliteitskaart tijd voor taal/lezen 7. Coöperatieve werkvormen in een heterogene setting 8. Coaching leerkrachten t.b.v. instructie en differentiatievaardigheden en vooral gericht op het geven van doelgericht leesonderwijs 9. Onderhouden van het vlot (en met begrip) lezen 10. Ouders betrekken bij het leesonderwijs

4 Een goede leesstart Boekoriëntatie Verhaalbegrip Functies van geschreven taal Koppeling tussen gesproken en geschreven taal Taalbewustzijn Alfabetisch principe Functioneel Lezen en schrijven

5 Interactief voorlezen gericht op begrijpen van het boek Werk je vooral aan de tussendoelen begrijpend luisteren (taalvaardigheid, woordenschat, achtergrondkennis en kennis van verhaalopbouw) Je stimuleert complex taalgebruik Leren kinderen de taal van boeken Bevorder je begrip van zin en verhaalstructuren Leren kinderen ook met behulp van televisie en digitale boeken, sites en CD-roms.

6 Tip 1: Stillezen in een rijke leeromgeving o.a. boeken in klasbieb, variatie in leesstof

7 Tip 2:Goede planmatige instructie Beginsituatie van de kinderen vastleggen Welke kinderen vallen uit(fonemisch bewustzijn,analyseen synthese, letterclusters, letterkennis) Welke kinderen lezen al en hebben meer uitdaging nodig Kijkkritischnaarde methode(leg het accent op lezen!!) Elementaire leeshandeling aanvankelijk centraal, zingend lezen, zsm lezen van zinnen entekstenadvies: houdttempo van letteraanbieding erin! Zo snel mogelijk zo veelmogelijkletters leren. Hang alleletters op!

8 Differentiatiemodel 1 Introductie Start van de les Instructie en begeleide inoefening hele groep Zelfstandige Verwerking Verlengde instructie/begeleide inoefening aan groepje instructieafhankelijke leerlingen Feedback Zelfstandige verwerking Afsluiting

9 Differentiatiemodel 2 Introductie Start van de les Zelfstandige verwerking Instructie onafhankelijke groep Feedback Instructie en begeleide inoefening deel groep Zelfstandige verwerking Instructiegevoelige groep Feedback Afsluiting Verlengde Instructie/begeleide inoefening Instructieafhankelijke groep Zelfstandige verwerking

10 Differentiatiemodel 3 Voorbereiding Start van de les Zelfstandige verwerking Instructie en begeleide inoefening deel groep Zelfstandige verwerking Instructiegevoelige groep Verlengde Instructie/begeleide inoefening instructieafhankelijk groep Feedback Instructie en begeleiding Instructieonafh. groep Feedback Zelfstandige verwerking Afsluiting Zelfstandige verwerking

11 Oefenen van basistechniek didactiek lezen - oefenen - lezen 1.verhaal (voor)lezen 2. oefenen 3. lezen

12 (voortgezet) technisch lezen didactiek oriënteren welk type woord staat centraal, wat zijn de specifieke kenmerken: instructie decoderen met behulp van woordrijen en flitsen: begeleid oefenen toepassen het geoefende toepassen in een tekst: begeleide verwerking

13 Organisatiemodel taal/lezen Allerlei taal/leesactiviteiten(schrijven/spelling) Instructie aan zwakke lezers met de methode of teksten Zelfstandig werken Plezierin lezenen schrijvenen spreken Gevarieerd leesaanbod Coöperatieve werkvormen Elke dag lezen Inzet computer (Kansrijke taal: kinderportaal, webquest,

14 Organisatiemodel taal/lezen Verhaal stillezen strips Informatie kidsweek gedicht prenten boek maandag dinsdag woensdag Donderdag vrijdag

15 Tip 3: Betekenisvol en functioneel Thema s die centraal staan of actueel zijn

16 Tip 4: Koppeling met andere taaldomeinen zoals schrijven, spreken (voordragen,presenteren), en taalverzorging Lees- en schrijfmotivatie Technisch lezen Spelling en interpunctie Begrijpend lezen Strategisch schrijven Informatieverwerving (Lees)woordenschat Reflectieop geschreventaal/ praten over boeken

17 Tip 5: Boekpromotie/bevordering Boeken top 10 Praten over boeken:spelvan Chambers Boeken een beoordeling geven Canon (zie kwaliteitskaart leesbevordering)

18 Tip 6:Voldoende tijd voor taal en lezen Dagelijks lezen 4 dagen in de week instructie en begeleidingstijd plannen 4/5 x in de week stillezen/organisatiemodel taal-lezen

19 Tip 7:coöperatieve werkvormen in een heterogene setting Koorlezen

20 Tip 8: onderhouden vlot en vloeiend lezen;woorden en teksten Veilig & vlot

21 Tip 9:Coaching van de leerkracht Excellente instructie (doelgericht) volgens directe instructiemodel(igdi/adim) Automatiseren en vloeiend lezen in groep 3 en 4 centraal stellen, in hogere groepen vloeiend lezen onderhouden Lezers die dreigen te stagneren kunnen motiveren Handleiding van een goede methode goed gebruiken Geen leeslessen uit laten vallen Evalueren/reflecteren Doelgericht en planmatig werken uitgaande van leerlijnen op leesgebied Hoge verwachtingen (hoge doelen stellen) Goed klassenmanagement Interactiverende instructie en begeleide oefening

22 Tip 10:Ouderbetrokkenheid Wat hebben ouders nodig om hun kind te kunnen ondersteunen Samen Beter Lezen Educatief partnerschap (visie) Ouderhulpkaarten Activiteiten met ouders organiseren waarbij lezen een rol speelt, help ouders om de juiste dingen te doen (zie stappenplan nieuwe veilig leren lezen)

23 Meer info?