Pilot-project raildempers

Transcriptie

1 Pilot-project raildempers op RandstadRailtracé Palenstein Seghwaert te Zoetermeer Enquête naar de beleving van de omwonenden langs het pilot-tracé Gemeente Zoetermeer Juni 2012 Versie 1 Samensteller Ir. I. Hordijk Beleidsadviseur Milieu

2 Inhoudsopgave Samenvatting - Blz. 1. Inleiding 1 2. Beschouwing Verspreiding en respons van de enquêtes Aantal antwoorden per vraag Relatie met de woonlocatie Hinderscore per woonruimte Hinderscore per groep respondenten Beoordeling klankkleur Gemaakte opmerkingen 8 3. Eindconclusie 10 Bijlagen Enquête naar effect van de raildempers Begeleidende brief 2

3 Samenvatting In december 2011 zijn raildempers aangebracht op beide sporen van het RandstadRailtracé tussen de stations Palenstein en Seghwaert. Het gaat hier om een proef met geluiddempers op de rails om het geluidsniveau van de RandstadRail te verminderen. Vervolgens is het effect van de raildempers is onderzocht. Hierbij zijn geluidsmetingen uitgevoerd. Daarnaast is met een enquête de beleving van de omwonenden in beeld gebracht. In deze rapportage zijn de uitkomsten van de enquête verwerkt. Er zijn circa 200 enquêtes verspreid. In totaal zijn er 32 formulieren ingeleverd, waarvan 28 bruikbaar voor verdere verwerking. De respons komt hiermee op 14% wat bijzonder laag is. Statistisch betrouwbare uitspraken zijn daarmee niet mogelijk. Deze rapportage is daarmee gebaseerd op de reacties van 14% van de omwonenden. De grootste groep omwonenden heeft geen gebruik maakt van de mogelijkheid de eventuele hinder kenbaar te maken bij de gemeente. Mogelijk speelt dit bij het merendeel van de omwonenden geen rol en ontbreekt daarmee de urgentie om op de enquête te reageren. Dit is echter niet nader onderzocht. Als de resultaten van de responsgroep beschouwd worden, ontstaat het volgende beeld: - De enquêtes tonen wisselende meningen over zowel de ervaren hinder als het effect van de dempers. o er zijn omwonenden met enige tot grote geluidshinder van de RandstadRail die nauwelijks tot geen verbetering bemerken na het plaatsen van de raildempers, o er zijn omwonenden met enige tot grote hinder waarbij de hinder door de raildempers is afgenomen, o er zijn omwonenden die geen hinder ondervinden maar wèl een verschil/verbetering van geluid en klankkleur waarnemen. - De grootste groep respondenten vindt de geluidsituatie na het plaatsen verbeterd. Hierbij wordt het geluid beoordeeld als minder lang hoorbaar, minder booggeluid, minder schel, minder hard en minder irritant. - De beleving van het geluid en dan met name de veranderde klankkleur komt overeen met de metingen. De duur van het geluid is korter geworden en het geluidniveau van de hogere geluidfrequenties is afgenomen. - Alle respondenten bemerken in de tuin het grootste effect. 3

4

5 1. Inleiding In december 2011 zijn raildempers aangebracht op beide sporen van het RandstadRailtracé tussen de stations Palenstein en Seghwaert. Het doel van deze maatregel is het verlagen van het geluidsniveau. Het gaat hier om een proef met geluiddempers op de rails om het geluidsniveau van de RandstadRail te verminderen. Raildempers zijn blokken van metaal en kunststof die de rails verzwaren en dempen, waardoor het afstralen van geluid verminderd wordt. Het toepassen van raildempers is een beproefde methode voor de zogenoemde heavyrail (zoals bijvoorbeeld de NS treinen). Omdat niet exact bekend is wat het effect is op lightrail, is het project tevens een pilot. In dit kader is er ook onderzoek gedaan naar het effect van de raildempers. Naast een kwantitatief onderzoek door middel van metingen was er ook een kwalitatief onderzoek door middel van een enquête. Hiermee is de beleving van de omwonenden in beeld gebracht. In deze rapportage zijn de uitkomsten van de enquête verwerkt. De pilot met raildempers is één van de maatregelen in het Actieplan Geluid. Dit actieplan bevat diverse (bovenwettelijke) maatregelen om het geluidsniveau - en daarmee de geluidshinder - op diverse plaatsen in de stad te verminderen. Het Actieplan Geluid is één van de uitwerkingen van het Programma Duurzaam Zoetermeer, dat gericht is op een leefbaar en duurzaam Zoetermeer. 1

6 2. Beschouwing 2.1 Verspreiding en respons van de enquêtes Er zijn circa 200 enquêtes verspreid. Deze zijn op 11 april 2012 huis aan huis bezorgd bij de woningen aan beide zijden van het RandstadRailtracé waar de dempers zijn aangebracht. Er is met het verspreiden van de enquête gewacht tot de eerste periode met mooi weer, zodat de kans groter is dat men al in de tuin heeft gezeten. Dit is nodig voor een goede beeldvorming van het geluid in de tuin. Ook leidt mooi weer tot het openzetten van ramen en deuren. Hiermee is het geluid van de RandstadRail beter hoorbaar en vallen eventuele verschillen meer op. De vragenlijst en de begeleidende brief zijn opgenomen in de bijlagen. Vragen waar men geen mening over had, konden worden overgeslagen. De uiterste inleverdatum was 23 april 2012, maar deze datum is niet strikt aangehouden. Alle ingestuurde enquêtes (de laatste arriveerde half mei) zijn in het onderzoek meegenomen. De reacties zijn anoniem verwerkt. In totaal zijn er 32 formulieren ingeleverd. Vier enquêtes konden niet gebruikt worden voor verdere verwerking. Bijvoorbeeld omdat ze niet waren ingevuld (men gaf aan geen hinder te ondervinden en daarmee ook geen mening te hebben over het effect van de maatregelen). Het aantal bruikbare formulieren komt hiermee op 28. Omgerekend is dit 14% van het aantal verspreide enquêtes. Een respons van 14% is bijzonder laag te noemen. Dit is een groot manco voor het onderzoek, omdat met name de waarneming en beoordeling door de omwonenden een belangrijk aspect is. Cijfers verkregen uit metingen mogen dan harde data zijn, maar zeggen niet alles. Grafiek 1: Respons op de enquête Aantal verspreide enquêteformulieren: 200 Aantal ingeleverd: 32 bruikbaar 14% niet bruikbaar 2% niet ingeleverd 84% Het mag duidelijk zijn dat er op basis van 28 enquêteformulieren die bovendien zeer wisselend zijn in de beoordeling geen harde conclusies getrokken kunnen worden. De verwerking van de resultaten kan daarom alleen beoordeeld worden als een samenvatting en beschouwing van de ingestuurde enquêtes. Het kan niet gezien worden als een statistisch betrouwbare en representieve beoordeling van de pilot met raildempers door omwonenden langs het pilot-tracé. 2

7 Ook is het goed om de geluidshinder in het juiste perspectief te plaatsen. De maatregelen zijn genomen om de hinderbeleving van omwonenden te verminderen. Daarmee is niet gezegd dat alle omwonenden hinder ervaren. De lage respons is hier mogelijk een indicatie van. Een enquête is namelijk een laagdrempelige manier om een mening kenbaar te maken. Daar waar men van mening is dat de RandstadRail grote overlast geeft, zal men een gelegenheid om dit kenbaar te maken doorgaans ook gebruiken. Het feit dat zo weinig mensen hier gebruik van maken, kan ook gezien worden als een aanwijzing dat het merendeel van de omwonenden geen hinder ondervind. 2.2 Aantal antwoorden per vraag Van 28 formulieren zijn de gegevens verwerkt zijn. Bij het invullen had men de mogelijkheid om vragen waar men geen mening over had, over te slaan. Hier is regelmatig gebruik van gemaakt. Bij sommige analyses is het aantal verwerkte gegevens dus minder dan 28! Bij de grafieken en tabellen is daarom steeds vermeld hoeveel gegevens er beschikbaar waren. 2.3 Relatie met woonlocatie Bij de beoordeling is als eerste gekeken naar de woonlocatie van de omwonenden. Maakt het uit of men ten noorden of ten zuiden van het tracé woont, of men dichter bij de bocht van station Palenstein woont of juist dichter bij station Seghwaert? De raildempers liggen niet overal, en ook niet overal met dezelfde plaatsingsdichtheid. Het is daarmee goed voor te stellen dat op bepaalde plekken een effect duidelijker waarneembaar is. Om dit te bekijken is het tracé opgedeeld in drie delen: bocht, recht 1 (tot aan de Citroengaarde) en recht 2. De ingeleverde enquêtes blijken alleen afkomstig van omwonenden langs het rechte deel van het tracé, waar de dempers om de 60 cm zijn geplaatst. Er zijn geen beoordelingen van omwonenden die vlakbij de bocht van station Palenstein wonen. recht 2 recht 1 bocht 3

8 geen - lichte hinder - ernstig Tabel 1: Verdeling ingeleverde (bruikbare) reacties over het onderzoeksgebied Onderzoeksgebied opgedeeld in: Aantal woningen Omschrijving Respons Noordkant RR Respons Zuidkant RR - bocht 0 0 ca. 30 dempers om de 120 cm - recht ca. 60 dempers om de 60 cm - recht ca. 110 dempers om de 60 cm Totaal 19 6 ca. 200 (3 enquêtes zijn anoniem) Voor het rechte deel blijkt er geen verband tussen de woonlocatie van de mensen en de beoordeling. De mensen met de meest positieve beoordelingen wonen over het hele tracé verspreid. Dit geldt ook voor de mensen die nauwelijks tot geen verbetering hebben gemerkt. 2.4 Hinderscore per woonruimte Het is bekend dat daar waar de tuinen gesitueerd zijn naar een drukke weg of spoorweg, de geluidsituatie hinderlijker wordt ervaren dan bij identieke woningen met een tuin aan de andere (geluidluwe) zijde van de woning. Uit de enquêtes komt hetzelfde beeld. De respondenten geven aan de meeste hinder te ervaren in de tuin en de slaapkamer. Dit is goed te verklaren: dit zijn de ruimtes waar ook de meeste stilte verwacht wordt en gewenst is. Maar dit zijn tevens de ruimtes waar de minste mogelijkheden zijn om het geluid buiten te sluiten of naar de achtergrond te plaatsen. Grafiek 2: 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Hinderscore per woonruimte tuin woonkamer keuken slaapkamer gemiddelde hinderscore voor gemiddelde hinderscore na Wanneer vervolgens onderscheid wordt aangebracht in de ligging van de tuin en de slaapkamer (wel of niet aan de spoorzijde), dan blijkt ook hieruit duidelijk een verband tussen hinderscore en ligging van de beschouwde ruimtes. Woonkamers en tuinen die niet 4

9 aan het spoor liggen, hebben een duidelijk lagere hinderscore dan waar dat wel het geval is. Verder valt op dat deze omwonenden de verbetering na het aanbrengen van de raildempers duidelijker waarnemen dan omwonenden met een tuin en slaapkamer aan de spoorzijde. NB: hier wordt nogmaals opgemerkt dat de respons erg klein is en een vergelijk van dergelijke kleine groepen respondenten geen enkele statische betrouwbaarheid heeft. Grafiek 3: Hinderscore woonkamer n=24 n=4 aan spoorzijde niet aan spoorzijde Hinderscore slaapkamer n=24 n=4 aan spoorzijde niet aan spoorzijde 7,3 6,4 5,2 5,7 6,3 4,5 4,3 2,5 voor dempers na dempers voor dempers na dempers 2.5 Hinderscore per groep respondenten Uit de enquêtes blijkt een grote variatie in de scores voor de ervaren hinder (vraag 2 en 3). Ook zijn er grote verschillen in de boordeling van het effect van de raildempers (vraag 1). Om hier wat meer zicht op te krijgen, zijn de respondenten ingedeeld in vier groepen: - groep Geen/ nauwelijks verbetering, deze groep respondenten bemerkt nauwelijks een verbetering, scores groep Voorzichtig positief, deze groep bemerkt wel enig effect, scores groep Gematigd positief, neemt duidelijk een lichte verbetering waar, scores groep Zeer positief : deze groep neemt een duidelijke verbetering waar, scores Geen/nauwelijks verbetering n=8 Voorzichtig positief n=6 Gematigd positief n=15 Zeer positief n= Per groep is gekeken naar de gemiddelde hinderscore vóór het plaatsen van de raildempers. Zie ook grafiek 4.* *NB: Omdat de groep zeer positief slechts één respondent betrof, is deze in de verdere grafieken niet verwerkt. 5

10 verbetering score geen - lichte - ernstige hinder hinder hinder Grafiek 4: Hinderscore zonder raildempers irt algemene effect-beoordeling n=8 geen verbetering n=6 voorzichtig positief n=15 gematigd positief Algemene beoordeling van effect raildempers tuin slaapkamer Hierbij is gekeken naar de hinderscores voor de tuin en de slaapkamer, omdat deze ruimtes het meest geluidgevoelig zijn. Uit grafiek 4 blijkt dat de groep respondenten die nauwelijks een verbetering waarneemt, tevens de groep is die de hoogste hinderscores geeft. De respondenten die gematigd positief zijn over het effect van de raildempers, geven de hinder een beduidende lagere score. Vervolgens is per groep respondenten gekeken naar de verbetering van de hinderscores per woonruimte. De resultaten zijn in grafiek 5 weergegeven. Ook hierbij is alleen gekeken naar de scores voor de tuin en de slaapkamer. Grafiek 5: Beoordeling effect raildempers per woonruimte irt algemene effect-beoordeling 2,0 n=15 1,5 n=6 1,0 0,5 0,0 n=8 geen verbetering voorzichtig positief gematigd positief Algemene beoordeling van effect raildempers tuin slaapkamer Alle groepen bemerken in de tuin het grootste effect. 6

11 niet licht duidelijk merkbaar merkbaar merkbaar Voor de groep die gematigd positief is, ligt de hinderscore voor de tuin na plaatsing van de dempers 0 tot 5 punten lager. De gemiddelde waardering verbetert hier met bijna 2 volle punten. Dit is anders bij de groep die nauwelijks verbetering bemerkt. Hier zijn de hinderscores niet of met slechts één punt afgenomen. Gemiddeld is de situatie in de tuin 0,4 punt verbeterd. 2.6 Beoordeling klankkleur In de enquête zijn ook vragen opgenomen met betrekking tot de tijdsduur dat het geluid hoorbaar is, het volume en de klankkleur. Met de klankkleur wordt het geluid omschreven met de termen: schel, piepend en irritant. Aan de hand van stellingen is geprobeerd inzichtelijk te maken op welke onderdelen het geluid verbeterd is. Op een schaal van 1 tot en met 5 kon men aangeven of een effect niet merkbaar was (score 1) of juist duidelijk merkbaar (score 5). In grafiek 6 is voor elke stelling de gemiddelde score aangegeven. Grafiek 6: Beoordeling klankkleur 5,0 4,0 3,0 n=28 n=23 n=27 n=27 n=28 gemiddelde score 2,0 1,0 minder lang hoorbaar minder booggeluid minder schel minder irritant minder hard Gemiddeld over alle enquêtes blijkt dat men bij alle items daadwerkelijk een verandering waarneemt. De hoogste gemiddelde scores zijn voor het minder lang hoorbaar zijn, het verminderde booggeluid en de afgenomen schelheid. De gemiddelde beoordelingen liggen vrij dicht bij elkaar. Toch is er wel degelijk een spreiding in de beoordeling tussen de respondenten. Dit geldt zelfs voor de klankkleur beoordelingen per afzonderlijke respondent. De meeste respondenten gebruiken bij de stellingen namelijk 3 verschillende scores (dus bijvoorbeeld of 2-3-4). Dit geeft aan dat men bepaalde items duidelijk sterker waarneemt en niet alles hetzelfde waardeert. Het meest duidelijke effect is het minder lang hoorbaar zijn van een passerend voertuig. Vrijwel iedereen geeft aan dat dit licht tot duidelijk merkbaar is. Hier wordt het minst vaak aangegeven dat er niets merkbaar is (score 1) en het vaakst een score van 4. Deze beleving komt overeen met de meetgegevens. De tijdsduur dat het geluid van een passerend treinstel boven een bepaalde waarde uitkomt, is vrijwel gehalveerd. 7

12 niet licht duidelijk merkbaar merkbaar merkbaar Ook is men redelijk eenduidig over de afname van het booggeluid. Dit item heeft de minste lage scores (score 1 en 2), en het vaakst de maximale score van 5. Ook deze beleving komt overeen met de meetgegevens. Uit de spectrale verdeling van het geluid blijkt dat de frequenties waarin de scherpe geluiden zitten, zijn afgenomen. In grafiek 7 zijn de beoordelingen per stelling uitgezet per groep respondenten. Grafiek 7: Beoordeling van klankkleur irt algemene effect-beoordeling 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 n=8 geen verbetering n=6 voorzichtig positief n=15 gematigd positief minder lang hoorbaar minder booggeluid minder schel minder irritant minder hard Algemene beoordeling van effect raildempers Het bemerken van een effect houdt niet automatisch in dat de hinder is afgenomen. Dit blijkt met name bij de groep respondenten die de situatie niet verbeterd ziet na het aanbrengen van de raildempers. Deze groep geeft aan dat het geluid minder lang hoorbaar is. Ook wordt een verminderde schelheid van het geluid waargenomen. Toch leiden deze effecten niet tot een lagere hinderscore voor hun woning. Men hoort wel verschil, maar vindt de situatie nog steeds erg hinderlijk. Dit is geheel anders bij de groep die gematigd positief is. Hier wordt op de diverse onderdelen van het geluid een verbetering bemerkt en van daaruit beoordeelt men ook de eindsituatie als licht tot duidelijk verbeterd. 2.7 Gemaakte opmerkingen Bij 16 van de 28 verwerkte enquêteformulieren wordt gebruik gemaakt van het opmerkingenveld. De reacties zijn divers. Veelvuldig wordt de opmerking gemaakt dat de rijsnelheid van invloed is. Omwonenden geven aan dat voertuigen die langzamer rijden, minder overlast geven. Uit de metingen is hier geen duidelijk verband gebleken, maar hierbij wordt gelijk de kanttekening geplaatst dat het aantal geluidsmetingen waarbij tevens de snelheid is gemeten, beperkt is. Ook de variatie in de rijsnelheid was beperkt. Het is wel een punt van aandacht en interesse om nader onderzoek naar te doen. 8

13 Een aantal omwonenden geeft aan geen verschil te bemerken na het plaatsen van de raildempers. Evenzo zijn er omwonenden die aangeven blij te zijn met de maatregelen en de inzet van de gemeente. Een aantal omwonenden geeft in eigen bewoordingen een omschrijving van de ervaren hinder. Daarnaast zijn er ook omwonenden die aangeven dat ze de RandstadRail wel horen, maar dit niet als hinderlijk beoordelen. Deze omwonenden bemerken wel duidelijk een verandering van de klankkleur. Een omwonende meldde dat er eerst geen geluid werd waargenomen, maar dat de RandstadRail sinds het plaatsen van de raildempers wel gehoord wordt. Omdat deze waarneming enig is in zijn soort is deze niet met de overige enquêtes verwerkt. Wel wordt er contact opgenomen met deze bewoner om dit nader te bekijken. 9

14 3. Eindconclusie Deze beschouwing is gebaseerd op 28 enquêtes. Dit is slechts 14% van het aantal omwonenden. Door deze lage respons zijn statistisch betrouwbare uitspraken en harde conclusies niet mogelijk. Als de resultaten beschouwd worden, ontstaat het volgende beeld: - Wat opvalt zijn de wisselende meningen in de enquêtes over zowel de ervaren hinder als het effect van de dempers. Er zijn omwonenden die aangeven erge hinder te ondervinden van de RandstadRail. Evenzogoed zijn er omwonenden die aangeven de tram wel te horen, maar hierdoor niet gehinderd worden. Daarnaast zijn er omwonenden die geen tot nauwelijks effect van de dempers bemerken, maar ook omwonenden die heel duidelijk verschil horen. - Er lijkt geen verband tussen de woonlocatie van de mensen en de beoordeling van de hinder of van het effect. Alle meningen positief en negatief komen verspreid over het hele onderzoeksgebied voort. - De respondenten geven aan de meeste hinder te ervaren in de tuin en de slaapkamer. Deze ruimtes worden als meest geluidgevoelig ervaren. - De groep respondenten die de hoogste hinderscores geeft vóór het plaatsen van de dempers, is tevens de groep die nauwelijks een verbetering waarneemt. De respondenten die hun woonsituatie een lage(re) hinderscore gaven, zijn het meest positief over het effect van de raildempers. - Elke groep respondenten bemerkt in de tuin het grootste effect. - De grootste groep respondenten vindt de geluidsituatie na het plaatsen verbeterd. Hierbij wordt het geluid beoordeeld als minder lang hoorbaar, minder booggeluid, minder schel, minder hard en minder irritant. - De meest duidelijke effect zijn het minder lang hoorbaar zijn van een passerend voertuig en de afname van het booggeluid. Deze belevingen komen overeen met de meetgegevens. 10

15 Bijlagen - Enquête naar het effect van de raildempers - Begeleidende brief

16 Enquête naar effect pilot raildempers beleving van omwonenden In december 2011 zijn raildempers aangebracht op het tracé tussen de stations Palenstein en Seghwaert. Dit is een pilot. Daarom doen we ook onderzoek naar het effect van deze raildempers. Dit vindt plaats door middel van metingen en een enquête. Met de enquête willen we een beeld krijgen van uw beleving als omwonende over het effect van de raildempers. We horen dus graag uw mening. Dit kan door bij onderstaande vragen een kruisje te plaatsen in het vakje van uw keuze. Als u bij een bepaalde vraag geen mening heeft, slaat u deze gewoon over. Op de achterzijde is ruimte voor uw eigen opmerkingen. 1. Vindt u de geluidsituatie door het aanbrengen van de raildempers verbeterd? geen verbetering lichte verbetering duidelijke verbetering Hoe ervoer u het geluid van RandstadRail voordat de raildempers werden aangebracht: in de tuin - woonkamer - keuken - slaapkamer geen hinder lichte hinder ernstig gehinderd 3. Hoe ervaart u het geluid van RandstadRail nadat de raildempers zijn aangebracht: in de tuin - woonkamer - keuken - slaapkamer geen hinder lichte hinder ernstig gehinderd Ligt de woonkamer aan de kant van het spoor? Ligt de slaapkamer aan de kant van het spoor? ja / nee ja / nee 6. Geluid heeft een tijdsduur, een volume en een klankkleur. Wat is na het aanbrengen van de raildempers uw mening over onderstaande stellingen: niet licht duidelijk merkbaar merkbaar merkbaar Een passerende trein is minder lang hoorbaar (o.a. door minder lang zingen van de rails) Er is minder booggeluid (piepend/ slippend geluid, speelt met name in bogen) Het geluid is minder schel Het geluid is minder irritant Het geluid is minder hard

17 Ruimte voor opmerkingen: Straat + huisnummer: Ik ontvang graag een exemplaar van het eindrapport ja / nee Graag inleveren voor 23 april 2012 Opsturen U kunt de enquête opsturen naar: gemeente Zoetermeer t.a.v. I. Hordijk/ ROM Antwoordnummer VB Zoetermeer (geen postzegel nodig) Digitaal invullen U kunt het formulier ook digitaal invullen. Het formulier kunt u vinden op de website onder Actuele onderwerpen. Het ingevulde formulier kunt u vervolgens mailen naar i.hordijk@zoetermeer.nl

18 Directie Stad Postbus AA Zoetermeer Stadsontwikkeling Team Ruimtelijke Ordening & Milieu Aan de omwonenden van RandstadRail tracé Palenstein - Seghwaert Uw kenmerk - Ons kenmerk ST/SO/ROM/12/5411 Uw brief van - Datum Doorkiesnummer Bijlage - Onderwerp Enquête naar effect van raildempers Geachte heer, mevrouw, In december 2011 zijn raildempers aangebracht op het RandstadRailtracé tussen de stations Palenstein en Seghwaert. Het doel van deze maatregel is het verlagen van het geluidsniveau. U heeft hier in november 2011 een informatiebrief over ontvangen. Omdat het een pilot betreft, doen we ook onderzoek naar het effect van de raildempers. Dit doen we op twee manieren: kwantitatief onderzoek door middel van metingen. Hiermee wordt het effect uitgedrukt in cijfers. kwalitatief onderzoek door middel van een enquête. Hiermee wordt de beleving van de omwonenden in beeld gebracht. Het effect wordt beschreven in woorden. De metingen zijn eind januari uitgevoerd. Inmiddels hebben we nu ook de gewenste weersomstandigheden voor het uitvoeren van een enquête: de deuren en ramen gaan weer open en wellicht heeft u ook al in de tuin gezeten. Dit geeft u beter de gelegenheid om de geluidsituatie te beoordelen. Als bijlage bij deze brief ontvangt u daarom een vragenlijst. Uw mening horen we graag. Wilt u daarvoor de bijgevoegde vragenlijst invullen? Vragen waar u geen mening over heeft, kunt u gewoon overslaan. Uw reactie ontvangen we graag voor 23 april De reacties worden anoniem verwerkt. Van de metingen en de resultaten van de enquête maken we vervolgens één eindrapport. Dit zal (i.v.m. de vakanties en feestdagen) ongeveer eind mei gereed zijn. Als u hier een exemplaar van wenst te ontvangen, kunt u dat aangeven op het enquêteformulier. Meer informatie of vragen? Mocht u naar aanleiding van deze brief nog vragen hebben, dan kunt u contact opnemen met mevrouw I. Hordijk via of i.hordijk@zoetermeer.nl. Namens burgemeester en wethouders van Zoetermeer, het hoofd van de afdeling Stadsontwikkeling, (A.L. Duymaer van Twist) Directie Stad, bezoekadres: Markt 10 (Wijk 11). Het stadhuis is bereikbaar met tram (RandstadRail) 3 en 4, halte Stadhuis, bus 71, 72, 173 en 177, halte Bordeauxstraat en bus 70, 71, 165, 173 en 177, Halte Zwaardslootseweg. Telefoonnr : Telefaxnr : (079)