Statusrapport WWB. rapport. Statusrapport Wet werk en bijstand, gemeente Gouda, 4 e kwartaal 2008

Transcriptie

1 rapport Statusrapport WWB Statusrapport Wet werk en bijstand, gemeente Gouda, 4 e kwartaal 2008 Statusrapport Wet werk en bijstand 4e kwartaal 2008.doc

2 inhoudsopgave Inleiding Samenvatting en conclusies Ontwikkelingen 1. Bestand in beeld 2. WWB Werkdeel 2.1. Totaal aan beëindigde uitkeringen 2.2. Kinderopvang 2.3. Inburgering 3. WWB inkomensdeel 3.1. Minimabeleid 3.2. Doorlooptijden 4. Bezwaarschriften en incasso 4.1. Doorlooptijden bezwaarschriften 4.2. Invordering pagina 2

3 Inleiding Dit statusrapport geeft de stand van zaken ten aanzien van de vier WWB indicatoren weer op het terrein van re-integratie en bijstandsverlening (werk en inkomen). Met deze indicatoren, waarvan een aantal gericht is op prestatie en een aantal een informatief karakter heeft, wordt bepaald in hoeverre de doelstellingen in de programmabegroting worden gehaald. In dit statusrapport wordt bij een aantal indicatoren een vergelijking gemaakt van de prestaties in 2007 ten opzichte van De vier indicatoren zijn: 1. Bestand in beeld 2. WWB Werkdeel 3. WWB Inkomensdeel 4. Bezwaarschriften en incasso Samenvatting en conclusies Daling cliëntenbestand De daling van het cliëntenbestand in 2007 zet door in Op peildatum 1 januari 2007 spreken we van 1600 cliënten, op 31 december 2007 van 1476 cliënten en op 31 december 2008 van 1328 cliënten. Hieronder wordt in een schema weergegeven wat de targets zijn en wat er tot en met het vierde kwartaal 2008 gerealiseerd is: datum target gerealiseerd 31 dec jan febr mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec W-deel Vanuit het Werkdeel worden alle re-integratieactiviteiten gefinancierd. Over 2008 is 74% van het toegekende budget W-deel, inclusief de meeneemregeling, gebruikt. Onderstaand schema geeft de verdeling van de kosten weer. Hieruit blijkt dat het grootste deel ingezet wordt voor bemiddeling naar werk Diagnostische instrumenten Bemiddelende instrumenten Kansverbeterende instrumenten Ondersteunende instrumenten Projecten Ketensamenwerking Personeel Overige Vangnet en nuggers pagina 3

4 I-deel Het budget inkomensdeel WWB 2008 is voor Gouda een bedrag van ,--. Dit bedrag is begroot en in 2008 ontvangen. Na aftrek van begrote kosten voor langdurigheidstoeslag, afgesproken bezuinigingen, kosten voor de Toonkamer/Werk Werkt en kosten van diverse projecten gericht op volumedaling resteert er een bedrag van ,-- om de WWB-uitkeringen in 2008 te betalen. Door een forse daling van het bijstandsvolume met 148 clienten (target 2008 was 111 clienten) is er uiteindelijk ,-- aan WWBuitkeringen uitbetaald in 2008 hetgeen een positief resultaat heeft opgeleverd van ,--. Het voordeel op debiteuren-vorderingen en de voorziening dubieuze debiteuren is voor 2008 begroot op ,--. Door effectief debiteurenbeheer zijn de positieve resultaten hierop in totaliteit ,--. Ten opzichte van de begroting van ,-- levert dit een positief resultaat op van ,--. Dit resultaat komt voor een groot gedeelte door de WAJONG-vorderingen waarvoor in 2008 een speciaal project is afgerond. Doel van dit project was om ervoor te zorgen dat de cliënten die recht hebben op een WAJONG uitkering hebben deze ook, met terugwerkende kracht, zouden ontvangen. Voor de kosten van de Toonkamer/Werk Werkt, de cliëntendaviesraad en diverse projecten gericht op volumedaling is voor 2008 een totaalbedrag aan uitgaven begroot van ,--. In 2008 zijn hiervoor de uitgaven in totaal ,-- hetgeen een positief resultaat oplevert van ,--. Het totale resultaat op de WWB, debiteurenbeheer en projektkosten WWB voor 2008 is ,--. Doorlooptijden levensonderhoud De dienst Arbeid en Inkomen heeft het streven om 95% van de aanvragen WWB binnen acht weken en 40% binnen vier weken af te handelen. Tot en met het tweede kwartaal 2008 is dit niet gehaald. Vanaf mei 2008 wordt de uitkeringsintake uitgevoerd binnen DAI in plaats van het Werkbedrijf. DAI heeft hierdoor beheersing over het gehele aanvraagproces. Dit heeft ertoe geleid dat de afhandelingstermijn van de aanvragen WWB aanzienlijk zijn verkort. Zo zijn alle aanvragen binnen 8 weken afgerond en 69% van deze aanvragen ook binnen de termijn van 4 weken. Ontwikkelingen I-deel Een mogelijke recessie zal tot gevolg kunnen hebben dat het WWB bestand in 2009 evenwel gaat stijgen. Dit effect zal optreden nadat cliënten hun maximale WW termijn hebben bereikt. Deze stijging heeft tot gevolg dat het Inkomens-deel (I-deel) waarvan de uitkeringen betaald worden, niet meer toereikend zal zijn. Echter de WWB budgetten I-deel (landelijk het macrobudget) worden aangepast wanneer het bijstandsvolume (landelijk) de afgesproken bandbreedte van huishoudens t.o.v. de MLT-ramingen van het CPB door conjuncturele ontwikkelingen overschrijdt. In concreto: wanneer door de kredietcrisis de landelijke afwijking hoger of lager is dan huishoudens t.o.v. de MLT-ramingen van het CPB dan vindt er compensatie plaats door middel van aanpassing van het macrobudget I-deel. Is de stijging van het WWB bestand in Gouda hoger dan het landelijke gemiddelde dan heeft dit financiële gevolgen voor Gouda. Uitvoeringsplan armoedebeleid In juli 2008 is de kadernota integraal armoedebeleid door de raad vastgesteld. In december 2008 is een concept uitvoeringsplan aan de adviesraden voorgelegd. Hierin zijn de vastgestelde kaders uitgewerkt in concrete uitvoeringsplannen. In het uitvoeringsplan zal naast de diverse inkomensvoorzieningen, ook aandacht worden besteed aan het integrale deel binnen het armoedebeleid. Te denken valt aan het afsluiten van een convenant met maatschappelijke organisaties met als doel de dienstverlening richting de cliënt beter te doen stroomlijnen. Het uitvoeringsplan zal op de inkomensvoorzieningen duidelijkheid moeten geven hoe het budget vanaf 2009 besteed zal worden. Dit kan ook een aanpassing van het statusrapport inhouden op deze onderdelen. De prioritaire doelgroepen zijn door de kadernota bekend. Dit zijn de jongeren, ouderen en chronisch zieken. Het uitvoeringsplan zal in het tweede kwartaal 2009 aangeboden worden aan de raad. Re-integratie vanuit de wijk Gouda heeft in oktober 2008 een plan geschreven onder de naam Gouda gaat nóg harder werken aan veiligheid. Het betreft een gezamenlijke inspanning van de gemeente Gouda en het Rijk om te zorgen voor een doorbraak in de aanpak van de Marokkaanse probleemjongeren en hun ouders. In het plan staan verschillende maatregelen beschreven om dit doel te bereiken. Eén van deze maatregelen gaat de dienst pagina 4

5 Arbeid en Inkomen integraal uitwerken. Het gaat om een werkloket in de wijk Oosterwei dat in het eerste kwartaal 2009 gerealiseerd zal zijn. Visie op Participatie Om optimaal gebruik te kunnen maken van de mogelijkheden die het Participatiebudget biedt, ligt het voor de hand dat gemeenten een integrale beleidsvisie op participatie ontwikkelen. Met het ontschotten krijgen gemeenten immers meer ruimte om eigen beleidsafwegingen te maken in de nadruk die ze op de verschillende doelen willen leggen en te bepalen wie in aanmerking komt voor welke participatievoorziening. Daarbij kan het gaan om educatie-, inburgerings- en re-integratievoorzieningen of combinatietrajecten van bijvoorbeeld inburgering én re-integratie. Hierdoor wordt het bieden van maatwerk aan burgers gemakkelijker. Het formuleren van een geïntegreerde visie op participatie helpt bij het scheppen van kaders en geven van richting als basis voor de toeleiding van verschillende doelgroepen naar werk of maatschappelijke participatie. De ontschotting van budgetten voor gemeenten betekent ook dat de samenwerking tussen afdelingen zowel op beleidsniveau als in de uitvoering kan worden versterkt. De nota Visie op Participatie zal in het tweede kwartaal 2009 aangeboden worden aan de raad. Gemeente Gouda, dienst Arbeid en Inkomen, februari pagina 5

6 1. Bestand in beeld Totaal aantal cliënten De daling van het cliëntenbestand in 2007 zet zich door in Op peildatum 1 januari 2007 spreken we van 1600 cliënten, op 1 januari 2008 van 1459 cliënten op 31 december 2008 is het aantal gedaald naar Aantal en percentage herhalingscliënten (binnen 3 maanden terug in de WWB) Van de 261 aanvragen om bijstand tot en met het tweede kwartaal 2008 zijn de volgende aantallen herhalingscliënten per maand: jan. feb. mrt apr mei jun juli aug sept okt nov dec Herhalingscliënten Het gaat om een gemiddelde van 2,5 cliënten per maand. Dit aantal is relatief laag te noemen ten opzichte van het aantal aanvragen per maand. Cliënten naar leeftijdsopbouw Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec WWB << >> Opvallend aan bovenstaand schema is dat de enige groep cliënten die groeit, over het hele jaar genomen, de cliënten van 65 jaar en ouder zijn. De overige groepen blijven gelijk of geven een daling aan. Deze daling is vooral terug te vinden bij de jongeren tot 27 jaar. Via het instrument Gouda Werkt (opstapbanen voor jongeren) en de werkmakelaar wordt ook veel geïnvesteerd in deze groep. Dit is terug te zien in de cijfers. De jongeren die nog in het bestand zitten zijn veelal inburgeraars in traject. pagina 6

7 2. WWB Werkdeel Budget werkdeel Toegekend budget Werkdeel ,-- Overheveling overschot ,-- Besteedbaar budget ,-- Uitgaven tot en met het vierde kwartaal ,-- (werkelijke uitgaven) Resteert ,-- Vanuit het Werkdeel worden alle re-integratieactiviteiten gefinancierd. Over 2008 is 74% van het toegekende budget W-deel, inclusief de meeneemregeling, gebruikt. In 2008 heeft er zich voor het eerst een onttrekking, in plaats van een toevoeging, aan het spaarsaldo voorgedaan van 36%. Overzicht van raamovereenkomsten (prognose per jaar en aantal dat is ingezet en uitstroom) Instrument prognose per jaar aanmeldingen vanaf 1 juli 2007 t/m vierde kwartaal 2008 nog in traject 1. express-baan opstapbaan participatiebaan personal coach vrijwilligerswerk sollicitatietraining psycho-sociale leerwerkplek 8. bewegingstraject schuldhulpverlening huisbezoek arbeidsmedisch- en inburgeringsmedisch advies 12. inburgering en werk 13. inburgering en onderwijs, gezondheid en opvoeding zie 2.3 zie 2.3 zie diamanten bestand werkmakelaar (per ½ jaar) vanaf 15 okt totaal uitstroom uit de WWB t/m vierde kwartaal 2008 Vanaf 1 juli 2007 worden bovenstaande instrumenten ingezet (met uitzondering van de werkmakelaar). Hieruit blijkt dat een aantal instrumenten goed worden ingezet zoals de express- en opstapbaan en andere instrumenten veel minder gebruikt worden. De instrumenten vanuit de nota Vangnet en NUG gers zijn niet in bovenstaand schema opgenomen. Deze instrumenten zijn vanaf 1 oktober 2008 gestart. Het gaat om de volgende aanmeldingen: Integrale makelaar alleenstaande ouders: 34 aanmeldingen Integrale makelaar 65+: 320 aanmeldingen Integrale makelaar vangnet: 283 aanmeldingen 1 Naast de genoemde vier sporen trajecten zijn er ook diverse individuele trajecten ingezet. pagina 7

8 Dagbesteding risicojeugd: 13 aanmeldingen De aantallen geven aan dat alle cliënten van de dienst Arbeid en Inkomen via het Sporen op maat reintegratiebeleid of via het Vangnet en NUG ger beleid in traject hebben gezeten of nog een reintegratietraject volgen. Met de komst van het Participatiebudget wordt het huidige re-integratiebeleid tegen het licht gehouden en zal er een herijking plaatsvinden (zie visie op participatie). Hierin worden onderwerpen zoals de kredietcrisis, het huidige cliëntenbestand WWB en de hoogte van het budget meegenomen. 2.1 Totaal aan beëindigde uitkeringen/trajecten Totaal aan beëindigde WWB uitkeringen In 2007 zijn in totaal 765 cliënten uitgestroomd waarvan 254 via werkaanvaarding. In 2008 zijn er 622 cliënten uitgestroomd waarvan 185 via werkaanvaarding. Onder werkaanvaarding wordt zowel regulier als gesubsidieerd werk verstaan. Andere redenen van uitstroom kunnen zijn: verhuizing buiten Gouda, huwelijk of bijvoorbeeld het aangaan van een relatie. 2.2 Kinderopvang In 2008 maken 200 personen gebruik van de kinderopvangvergoeding via de dienst Arbeid en Inkomen. Het pagina 8

9 aantal van 200 personen bestaat uit de volgende indeling: Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec Reintegratietraject uitk/nug Sociaal medische indicatie Studenten Nieuwkomers (WIN) Oudkomers Inburgering Aantal inburgeringsplichtigen totaal In Gouda zijn er momenteel nog ongeveer 785 potentieel inburgeringsplichtigen. In 2008 kunnen 332 inburgeringsplichtigen gefaciliteerd worden met een traject. Dit betreft de opgegeven prognose aan het ministerie over 2008 (253) en het niet besteedde deel over 2007 (79). Overige inburgeringsplichtigen worden in 2009 en verder gefaciliteerd, worden vrijgesteld/ontheven of regelen het inburgeren zelf. Aantal in traject inburgering en werk en inburgering en OGO (Opvoeding, Gezondheid en Onderwijs) per kalenderjaar Er zijn in 2008 tot en met het vierde kwartaal 153 cliënten met het inburgeringstraject bij Serin gestart, waarvan 93 WWB-gerechtigden voor het duale traject inburgering en werk en 53 oudkomers zonder uitkering en zonder inkomen voor het traject inburgering en OGO en 7 met een Inburgeringsvoorziening. De prognose blijkt (ook landelijk gezien) te ambitieus te zijn. Er zijn minder inburgeringstrajecten gestart dan was aangevraagd voor 2008 bij het ministerie. De stagnatie is ontstaan door de problemen rondom Serin, dit is inmiddels opgelost door overname van de Capabel Groep (onderdeel van Alexander Calder). Aantal behaalde inburgeringsexamens na traject werk of OGO/overig In 2008 hebben 15 personen die een inburgeringstraject hebben geaccepteerd van de gemeente een inburgeringsexamen behaald. Tevens hebben 25 potentieel inburgeringsplichtigen (inwoners van Gouda) hun inburgeringsexamen behaald. pagina 9

10 3. WWB inkomensdeel Beschikbaar budget inkomensdeel (tekst Jaap) Het WWB-budget I-deel inclusief langdurigheidstoeslag is ,--. Voor zuivere WWB-uitgaven is in 2008 een bedrag begroot van ,-- waarop in totaal ,-- is uitgegeven. Ten opzichte van de begrote uitgaven is er derhalve een positief resultaat behaald van ,--. Budget en uitgaven langdurigheidstoeslag In 2007 is in totaal een bedrag van ,-- aan langdurigheidstoeslag verstrekt. Voor 2008 is een bedrag van ,-- gereserveerd.tot en met het vierde kwartaal 2008 is er een bedrag van ,-- uitgegeven hetgeen een nadelig resultaat oplevert van ,--. Budget en uitgaven langdurigheidstoeslag vormen in 2008 nog een onderdeel van het beschikbare budget I-deel. In de jaarrekening valt de langdurigheidstoeslag onder het minimabeleid. 3.1 Minimabeleid Budget en uitgaven bijzondere bijstand tot en met het vierde kwartaal 2008 beschikbaar uitgaven saldo 1. bijzondere bijstand , , ,-- 2. onderdeel chronisch zieken en gehandicapten , , ,-- 3. collectieve ziektekosten , , ,-- TOTAAL tekort , , ,-- bijzondere bijstand Budget en uitgaven geldterugregeling (GTR) tot en met vierde kwartaal 2008 beschikbaar uitgaven saldo 1. Geldterugregeling , , ,-- 2. Eenmalige regeling eindejaarsuitkering minima , , ,-- 3. Uitvaartverzorging , , ,-- TOTAAL overschot , , ,-- Aan de GTR zijn over 2008 de Aboutaleb middelen ( ,--) toegevoegd. De afspraak is dat het positieve resultaat op de GTR ter dekking zal dienen voor het resultaat op de collectieve ziektekostenverzekering. 2 In verband met begrafeniskosten voor het uitzonderlijk aantal van 12 personen ten laste van de Wet op de Lijkbezorging is er een negatief resultaat van ,-- euro. pagina 10

11 3.2 Doorlooptijden Doorlooptijden aanvragen levensonderhoud Tot en met het vierde kwartaal 2008 zijn 424 aanvragen levensonderhoud behandeld. Hiervan zijn 371 aanvragen (88%) tijdig en 53 aanvragen (12%) niet tijdig afgehandeld. Tevens zijn er 149 aanvragen binnen 4 weken afgehandeld. Het streven van de dienst om 95% binnen 8 weken af te ronden en 40% binnen 4 weken is in de eerste helft van 2008 niet gehaald maar in de tweede helft van 2008 wel gehaald. De Dienst Arbeid en Inkomen heeft samen met het CWI de afspraak gemaakt dat vanaf mei 2008, de uitkeringsintake (=werkpleinactiviteit) wordt uitgevoerd binnen DAI. DAI heeft hierdoor beheersing over het gehele aanvraagproces. Dit heeft er uiteindelijk toe geleid dat de doorlooptijden van aanvragen aanzienlijk zijn verkort. Over de tweede helft van 2008 zijn 162 aanvragen behandeld waarvan 111 aanvragen (69%) binnen 4 weken zijn afgehandeld en 100% binnen 8 weken. Cliënten hebben recht op een voorschot indien de WWB aanvraag langer dan 4 weken in beslag neemt. Aantal en percentage toekenningen WWB ten opzichte van aantal aanvragen Het percentage toekenningen bedroeg in %. Over 2008 gaat het om 77% toekenningen, 14% is buiten behandeling gesteld, 2% ingetrokken en 7% afgewezen. Reden van buiten behandeling gestelden heeft voornamelijk te maken met het niet inleveren van de benodigde gegevens voor een aanvraag levensonderhoud. Er is een stijging van het percentage toekenningen WWB te zien. Dit kan duiden op een goede selectie aan de poort. Door de overgang van de uitkeringsintake naar de dienst Arbeid en Inkomen vind er een kritische selectie aan de kop van het proces plaats. pagina 11

12 Doorlooptijden aanvragen bijzondere bijstand Op grond van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) bedraagt de afhandeltermijn van een aanvraag acht weken. Het streven van het college is binnen de wettelijke afhandeltermijn te blijven. Tot en met het vierde kwartaal 2008 zijn 895 aanvragen bijzondere bijstand ingediend. Hiervan zijn 771 aanvragen (86%) binnen de 8 weken afgehandeld. Ook bij de afhandeling van de bijzondere bijstand is een vooruitgang te zien in de laatste twee kwartalen van Tijdens het laatste half jaar is 93% van de aanvragen bijzondere bijstand binnen 8 weken afgerond. Aantal en percentage toekenningen bijzondere bijstand ten opzichte van aantal aanvragen Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec Toekennen Afwijzen Buiten beh Ingetrokken Onbekend Over 2008 zijn 893 aanvragen bijzondere bijstand ingediend. Hiervan zijn 612 aanvragen toegekend. Dit is ongeveer 69%. pagina 12

13 4. Bezwaarschriften en incasso Totaal aantal bezwaarschriften Totaal alle behandelde bezwaarschriften 281 Waarvan gegrond 13 4,6% In 2008 zijn in totaal 281 bezwaarschriften behandeld, waarvan er 13 gegrond zijn verklaard (4,6%), 131 ongegrond (46,6%), 12 gedeeltelijk gegrond (4,3%), 35 niet ontvankelijk zijn verklaard (12,5%), 52 zijn heroverwogen (18,5%) en 38 zijn ingetrokken (13,5%). 4.1 Doorlooptijden bezwaarschriften Duur BEZWAARSCHRIFTEN Gemiddeld WWB algemene bijstand 145 WWB bijzondere bijstand 128 WWB Langdurigheidstoeslag 55 Reintegratie 139 Afstemming arbeidsplicht 185 Afstemming inlichtingenplicht 179 WWB Herz/intr/beeind vord 126 Awb fictieve weigering 108 Kinderopvang 13 WIN 35 IOAW 0 IOAZ 50 Bbz 138 De termijn die staat binnen de Algemene Wet Bestuursrecht voor de behandeling van bezwaarschriften is 91 dagen. Aan bovenstaand overzicht is te zien dat deze termijn op veel onderwerpen niet gehaald wordt. De gemiddelde tijden gaan de laatste maanden wel naar beneden maar het blijft een aandachtspunt van de Centraal Juridische Afdeling en de Dienst Arbeid en Inkomen om deze tijden verder naar beneden te krijgen. Zo is de Centraal Juridische Afdeling bezig om de procedure te verkorten. Er zijn nog geen juridische gevolgen voor de overschrijding van de termijnen maar bij de inwerkingstelling van de Wet Dwangsom kan dit de komende jaren veranderen. De ingangsdatum van deze Wet is nog niet bekend. 4.2 Invordering Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Saldo vorderingen Saldo ontvangsten ,4% 1,5% 1,5% 2,1% 2,0% 2,1% Jul Aug Sep Okt Nov Dec Saldo vorderingen Saldo ontvangsten ,0% 2,1% 1,5% 3,7% 5,1% 3,7% In bovenstaande tabel is het uitstaande saldo op alle vorderingen dat de dienst Arbeid en Inkomen heeft en de incasso per maand weergegeven. Op peildatum 31 december 2007 bedroeg het uitstaande saldo op alle vorderingen ,-- en per 31 december 2008 is dat ,-- geworden. Het percentage ontvangsten (incasso) in 2007 ten opzichte van het totale uitstaande debiteurensaldo is gemiddeld 2.1% per maand. Voor 2008 is dit gemiddeld 2,4 % per maand. Deze stijging komt voor een groot gedeelte voor rekening van ontvangsten ten behoeve van WAJONG-vorderingen waarvoor in 2008 een speciaal project is afgerond. pagina 13