Presentatie Netwerk Geriatrie. Veenendaal, 10 april 2014

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Presentatie Netwerk Geriatrie. Veenendaal, 10 april 2014"

Transcriptie

1 Presentatie Netwerk Geriatrie Veenendaal, 10 april 2014

2 Dokter, wat kan ik mijn hond het beste te eten geven?

3 Medicatie, een risico voor ondervoeding en deficiënties?

4 Medicatie, een risico voor ondervoeding en deficiënties? Een verhaal over ondervoeding en deficiënties als geneesmiddelbijwerkingen bij geriatrische patienten

5 Medicatie, een risico voor ondervoeding en deficiënties? Een verhaal over ondervoeding en deficiënties als geneesmiddelbijwerkingen bij geriatrische patienten

6 Wageningen Universiteit Ziekenhuis Gelderse Vallei Alliantie Voeding Gelderse Vallei

7 Onderzoek Geriatrie medewerkers Geriatrie ZGV medewerkers WUR studenten en 1793 patiënten

8 Onze patienten

9 Ondervoeding!

10 Deficiëntie vitamine D!

11 Deficiëntie ondanks suppletie!!

12 Kwaliteit van supplementen?

13 Polyfarmacie!

14 resultaten

15 10%vanacuteziekenhuisopnames heeft te maken met geneesmiddelbijwerkingen 40% van deze opnames is vermijdbaar (van der Hooft, 2008)

16 Polyfarmacie geneesmiddelbijwerkingen?

17 Polyfarmacie geneesmiddelbijwerkingen ondervoeding/deficientiës?

18 Interacties voeding geneesmiddelen Belangrijk

19 Interacties voeding geneesmiddelen onontgonnen gebied

20 Framework drug nutrient interactions 1 nutritional status drug 2 food drug drug failure or toxicity 3 nutrient drug 4 drug nutritional status 5 drug nutrient nutritional status changed Santos & Boullata, 2005

21 Framework drug nutrient interactions nutritional status 2 food drug 3 nutrient drug 4 drug nutritional status 5 drug nutrient nutritional status changed Santos & Boullata, 2005

22 Framework drug nutrient interactions 1 nutritional status drug 3 nutrient drug 4 drug nutritional status 5 drug nutrient nutritional status changed Santos & Boullata, 2005

23 Framework drug nutrient interactions 1 nutritional status drug 2 food drug 4 drug nutritional status 5 drug nutrient nutritional status changed Santos & Boullata, 2005

24 Framework drug nutrient interactions 1 nutritional status drug 2 food drug drug failure or toxicity 3 nutrient drug 4 drug nutritional status 5 drug nutrient nutritional status changed Santos & Boullata, 2005

25 Framework drug nutrient interactions 1 nutritional status drug 2 food drug drug failure or toxicity 3 nutrient drug 4 drug nutritional status 5 drug nutrient nutritional status changed Santos & Boullata, 2005 MNA screening

26 Framework drug nutrient interactions 1 nutritional status drug 2 food drug drug failure or toxicity 3 nutrient drug 4 drug nutritional status 5 drug nutrient nutritional status changed Santos & Boullata, 2005 vitamin D & vitamin B12

27 Framework drug nutrient interactions 1 nutritional status drug 2 food drug drug failure or toxicity 3 nutrient drug 4 drug nutritional status 5 drug nutrient nutritional status changed Santos & Boullata, 2005 vitamin D & vitamin B12

28 Framework drug nutrient interactions 1 nutritional status drug 2 food drug drug failure or toxicity 3 nutrient drug 4 drug nutritional status 5 drug nutrient nutritional status changed Santos & Boullata, 2005 vitamin D & vitamin B12

29 Literatuur vitamin D spiegels antiepileptica glucocorticosteroiden bifosfonaten antiretrovirale middelen antioestrogenen cytostatica antituberculose middelen

30 Review vitamin D spiegels = 13 drug groups frequently used by elderly

31 Cross-sectioneel onderzoek Medicatie vitamin D en B12 spiegels MNA scores patiënten polikliniek Geriatrie, Ziekenhuis Gelderse Vallei

32 Top 17 geneesmiddelen ( 10%)

33 Verschillen Gender in medicijngebruik differences M/V supplementen 37% plaatjesremmers 41% statines 35% benzodiazepines 11% paracetamol 12% supplementen 48% plaatjesremmers 34% statines 25% benzodiazepines 18% paracetamol 20%

34 Polypharmacie ( 10) vitamine D bloed 10 nmol/l (p=0.01) RR deficiëntie 1.3 (95% CI )

35 Medicatie vitamine D

36 Medicatie vitamine D

37 Valkuil

38 Geneesmiddel? Vitamine D diabetes

39 Ziekte? Vitamine D diabetes

40 Beide? Vitamine D diabetes

41 Take-home message Screening op ondervoeding en deficiënties 42% MNA 76% vitamine D 47% vitamine D òndanks vitamine D supplement

42 Take-home message Screening op ondervoeding en deficiënties 42% MNA 76% vitamine D 47% vitamine D òndanks vitamine D supplement Geneesmiddelbijwerkingen?

43 Take-home message Screening op ondervoeding en deficiënties 42% MNA 76% vitamine D 47% vitamine D òndanks supplementgebruik Geneesmiddelbijwerkingen? Aandachtspunten voeding medicatie voeding medicatie

44 Dokter, wat kan ik mijn hond het beste te eten geven?

45 Dank u voor uw aandacht

Ziekenhuis Gelderse vallei Wij bouwen aan voeding en bewegen als essentieel onderdeel van onze zorg!

Ziekenhuis Gelderse vallei Wij bouwen aan voeding en bewegen als essentieel onderdeel van onze zorg! Ziekenhuis Gelderse vallei Wij bouwen aan voeding en bewegen als essentieel onderdeel van onze zorg! Joke Huitinck Programmamanager Voeding Sport en Bewegen Gedreven door kennis. Gericht op gezondheid.

Nadere informatie

Chronisch medicijngebruik. Casus

Chronisch medicijngebruik. Casus Chronisch medicijngebruik Casus Casus Man,74 jaar Vermoeid Duizelig Tintelingen in de benen Geheugenproblemen Concentratieverlies Kan vaak niet op woorden komen ik ben bang dat ik aan het dementeren ben

Nadere informatie

Cater with Care. Nancy Janssen diëtist Ziekenhuis Gelderse Vallei

Cater with Care. Nancy Janssen diëtist Ziekenhuis Gelderse Vallei Cater with Care Nancy Janssen diëtist Ziekenhuis Gelderse Vallei Cater with Care Samenwerking waarin zorg-en kennisinstellingen met het bedrijfsleven werken aan lekkere en effectieve voeding die bijdraagt

Nadere informatie

Polyfarmacie bij ouderen. Renate Schoemakers AIOS Ziekenhuisfarmacie 12 november 2015

Polyfarmacie bij ouderen. Renate Schoemakers AIOS Ziekenhuisfarmacie 12 november 2015 Polyfarmacie bij ouderen Renate Schoemakers AIOS Ziekenhuisfarmacie 12 november 2015 Inhoud Inleiding Farmacokinetiek Farmacodynamiek Problemen bij polyfarmacie Medicatiebeoordeling Take home messages

Nadere informatie

Een geïnformatiseerde tool om individuele behandeling beter te kunnen analyseren en aan te passen (STRIP Assistent) Paul Jansen, Geriater klinisch

Een geïnformatiseerde tool om individuele behandeling beter te kunnen analyseren en aan te passen (STRIP Assistent) Paul Jansen, Geriater klinisch Een geïnformatiseerde tool om individuele behandeling beter te kunnen analyseren en aan te passen (STRIP Assistent) Paul Jansen, Geriater klinisch farmacoloog Ephor, UMC Utrecht Conflicterende belangen:

Nadere informatie

Ondervoeding bij ouderen

Ondervoeding bij ouderen Ondervoeding bij ouderen Caroline Boomkamp Klinisch geriater Bernhoven Inhoud Definities Screening en assessment Prevalentie Oorzaken Gevolgen Behandeling van ondervoeding Definitie geriatrische patiënt

Nadere informatie

Goede zorg proef je! Aanpak van ondervoeding door innovaties in maaltijdvoorziening en menu. 18 maart 2015, Dr. Nicole de Roos

Goede zorg proef je! Aanpak van ondervoeding door innovaties in maaltijdvoorziening en menu. 18 maart 2015, Dr. Nicole de Roos Goede zorg proef je! Aanpak van ondervoeding door innovaties in maaltijdvoorziening en menu 18 maart 2015, Dr. Nicole de Roos Ondervoeding: niet altijd zichtbaar, wel meetbaar Gewichtsverlies Minder eetlust

Nadere informatie

Meer geneesmiddelen! Meer melden! Meer bijwerkingen? Corrie Hermann prijs Utrecht, 30 maart 2019 Agnes Kant

Meer geneesmiddelen! Meer melden! Meer bijwerkingen? Corrie Hermann prijs Utrecht, 30 maart 2019 Agnes Kant Meer geneesmiddelen! Meer melden! Meer bijwerkingen? Corrie Hermann prijs Utrecht, 30 maart 2019 Agnes Kant Meldpunt bijwerkingen Kenniscentrum Onafhankelijke stichting Subsidie VWS CBG CBGoverheid Kerntaak

Nadere informatie

Polyfarmacie. Definities en situatieschets in het ziekenhuis. Apr. Lore Switten ZOL Genk

Polyfarmacie. Definities en situatieschets in het ziekenhuis. Apr. Lore Switten ZOL Genk Polyfarmacie Definities en situatieschets in het ziekenhuis Apr. Lore Switten ZOL Genk Overzicht Definitie polyfarmacie Epidemiologie Oorzaken Wat zijn de problemen? Wat zijn de oplossingen? Polyfarmacie

Nadere informatie

Voedingsadviezen in de huisartsenpraktijk: meten is (w)eten

Voedingsadviezen in de huisartsenpraktijk: meten is (w)eten Voedingsadviezen in de huisartsenpraktijk: meten is (w)eten Henk van der Linde, huisarts, Mediversum Veenendaal Michiel Balvers, onderzoeker-projectleider, Ziekenhuis Gelderse Vallei ZGV Clinic 21-11-2018

Nadere informatie

De oudere patiënt. De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure?

De oudere patiënt. De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure? De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure? Roel Mulder verpleegkundig specialist Stichting Coloriet Lelystad Roel Mulder verpleegkundig Inleiding De oudere patiënt Wat is

Nadere informatie

Pharmacotherapie. Introductie- COIG-cursus. Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam

Pharmacotherapie. Introductie- COIG-cursus. Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam Pharmacotherapie Introductie- COIG-cursus Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam vanaf 9.15 uur registratie en koffie/thee 10.00 10.15 uur opening en inleiding

Nadere informatie

Richtlijnen Goede Voeding

Richtlijnen Goede Voeding ParkinsonNet 29 november2013 Voeding en het brein: een samenspel Food for thought Voeding en cognitie Lisette CPGM de Groot Ondine van de Rest Sturend (eetlust) en afhankelijk (adequate voeding) Risico

Nadere informatie

Henri is nooit speciaal ziek geweest. Hij rookt dagelijks enkele sigaretjes en hij drinkt nog regelmatig zijn pintjes.

Henri is nooit speciaal ziek geweest. Hij rookt dagelijks enkele sigaretjes en hij drinkt nog regelmatig zijn pintjes. Henri 86 jaar Henri is een jaar geleden opgenomen in het woonzorgcentrum. Henri is nooit speciaal ziek geweest. Hij rookt dagelijks enkele sigaretjes en hij drinkt nog regelmatig zijn pintjes. Thuis ging

Nadere informatie

Koorts. Diagnostische valkuilen bij de oudere patiënt

Koorts. Diagnostische valkuilen bij de oudere patiënt Koorts Diagnostische valkuilen bij de oudere patiënt Koorts Sinds de Oudheid weet men dat verhoogde lichaamstemperatuur een teken van ziekte kan zijn Vanaf 16-17 e eeuw worden thermometers ontwikkeld 1868

Nadere informatie

Klinische Geriatrie na een ziekenhuisopname

Klinische Geriatrie na een ziekenhuisopname Klinische Geriatrie na een ziekenhuisopname Onlangs bent u opgenomen geweest in Maasziekenhuis Pantein. Tijdens uw verblijf in het ziekenhuis is het GIDZ- team (Geriatrie in de Ziekenhuizen) bij uw behandeling

Nadere informatie

IBOM-2. Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis

IBOM-2. Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis IBOM-2 Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis Abeer Ahmad Ruth Mast Giel Nijpels Jacqueline Dekker Piet Kostense Jacqueline Hugtenburg Afdelingen Klinische

Nadere informatie

Laboratoria Nieuwsbrief Juni 2011 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium

Laboratoria Nieuwsbrief Juni 2011 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium Laboratoria Nieuwsbrief Juni 2011 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium In dit nummer: Inleiding Express-info Vitamine B6 intoxicatie Het correcte urinepotje

Nadere informatie

Definitie Onder polyfarmacie wordt in dit document verstaan: het gelijktijdig gebruik van 5 of meer verschillende geneesmiddelen.

Definitie Onder polyfarmacie wordt in dit document verstaan: het gelijktijdig gebruik van 5 of meer verschillende geneesmiddelen. Toolkit polyfarmacie en medicatieveiligheid Doel 1. De medicamenteuze behandeling van de patiënt optimaliseren 2. Zoveel mogelijk voorkomen van (vermijdbare) bijwerkingen van medicatie 3. De continuïteit

Nadere informatie

Laboratoria Nieuwsbrief Juni 2012 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium

Laboratoria Nieuwsbrief Juni 2012 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium Laboratoria Nieuwsbrief Juni 2012 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium In dit nummer: Express-info Inleiding Bereikbaarheid laboratoria / specialisten Ziekenhuis

Nadere informatie

ziekenhuis. g regionaal ziekenhuis in St.Truiden g 310 erkende bedden g 2 campussen : St. Jozef en St. Anna g opnames per jaar

ziekenhuis. g regionaal ziekenhuis in St.Truiden g 310 erkende bedden g 2 campussen : St. Jozef en St. Anna g opnames per jaar Opstart en werking van het voedingsteam in St.Trudo Sven Martens geriater 6 december 2008 St. Niklaas campus Sint-Jozef campus Sint-Anna Diestersteenweg 100-3800 Sint-Truiden 011-69 91 11 www.sint-trudo.be

Nadere informatie

Interacties tussen voeding en geneesmiddelen. Milou van Heuckelum Keuzestage Farmacie-M 24 juni 2014

Interacties tussen voeding en geneesmiddelen. Milou van Heuckelum Keuzestage Farmacie-M 24 juni 2014 Interacties tussen voeding en geneesmiddelen Milou van Heuckelum Keuzestage Farmacie-M 24 juni 2014 Programma Algemene inleiding Definities Geneesmiddel-nutriëntinteracties Top 10 geneesmiddelen in de

Nadere informatie

STRIP. Gemiddeld geneesmiddelengebruik. Medicatie review: STRIP. Optimaliseren van farmacotherapie Even STRIPPEN

STRIP. Gemiddeld geneesmiddelengebruik. Medicatie review: STRIP. Optimaliseren van farmacotherapie Even STRIPPEN STRIP Optimaliseren van farmacotherapie Even STRIPPEN Dr. Paul Jansen, klinisch geriater klinisch farmacoloog Afdeling Geriatrie en EPHOR UMC Utrecht Medicatie review: STRIP Selectie patiënten voor medicatiebeoordeling:

Nadere informatie

Autisme Spectrum Stoornissen en Vitamine D

Autisme Spectrum Stoornissen en Vitamine D Autisme Spectrum Stoornissen en Vitamine D Deze presentatie Wat doet vitamine D eigenlijk? Wanneer is er deficiëntie? Vitamine D tekort en autisme Effecten van suppletie bij autisme Conclusies Klinische

Nadere informatie

Focus op eiwit: Hoe helpen we ouderen om voldoende eiwit te eten. Nicole de Roos Onderzoeker Wageningen Universiteit 24 mei 2016

Focus op eiwit: Hoe helpen we ouderen om voldoende eiwit te eten. Nicole de Roos Onderzoeker Wageningen Universiteit 24 mei 2016 Focus op eiwit: Hoe helpen we ouderen om voldoende eiwit te eten Nicole de Roos Onderzoeker Wageningen Universiteit 24 mei 2016 Consortium Cater with Care Wageningen University FBR NIZO Pure4You Stichting

Nadere informatie

Osteoporose verpleegkundigen

Osteoporose verpleegkundigen Osteoporose verpleegkundigen Belinda Wardenaar Annemie de Vroe - Roothaert 1 ETZ zorgpad osteoporose Huidige zorgpad in ETZ: Oproep screening na fractuur vanaf 50-jarige leeftijd: brief - dexa folder -

Nadere informatie

Ouderen, kanker en ondervoeding

Ouderen, kanker en ondervoeding Ouderen, kanker en ondervoeding Lisette CPGM de Groot Wageningen Universiteit, Wageningen Malnutrition / ondervoeding Stratton, 2003: a state of nutrition in which a deficiency or excess of energy, protein

Nadere informatie

Learning on the Go. Praktijkvariatie als middel om te leren van kennis en ervaring van collega artsen. Eerste terugkoppeling Breda, 22 september 2015

Learning on the Go. Praktijkvariatie als middel om te leren van kennis en ervaring van collega artsen. Eerste terugkoppeling Breda, 22 september 2015 Learning on the Go Praktijkvariatie als middel om te leren van kennis en ervaring van collega artsen Eerste terugkoppeling Breda, 22 september 2015 Dit rapport is uitsluitend bestemd voor gebruik door

Nadere informatie

Kwetsbare Ouderen en de Tweede Lijn

Kwetsbare Ouderen en de Tweede Lijn Kwetsbare Ouderen en de Tweede Lijn Addendum bij richtlijn CVRM Wat is mijn plek? Marianne van den Berg, apotheker Stelling een: De kwetsbare ouderen zijn voor mij een van de belangrijkste doelgroepen

Nadere informatie

Micronutriënten vanuit fysiologisch perspectief

Micronutriënten vanuit fysiologisch perspectief Micronutriënten vanuit fysiologisch perspectief -Wanneer is suppletie wenselijk?- Prof dr. Renger Witkamp Nutrition and Pharmacology @rengerwitkamp ..Nutrition became a science through the discovery of

Nadere informatie

Kwetsbare ouderen lekker goed gevoed. NVZ Themaconferentie kwetsbare ouderen Nancy Janssen, diëtist Ziekenhuis Gelderse Vallei

Kwetsbare ouderen lekker goed gevoed. NVZ Themaconferentie kwetsbare ouderen Nancy Janssen, diëtist Ziekenhuis Gelderse Vallei Kwetsbare ouderen lekker goed gevoed NVZ Themaconferentie kwetsbare ouderen Nancy Janssen, diëtist Ziekenhuis Gelderse Vallei 2016-06-23 VMS kwetsbare ouderen Screeningsbundel voor een vroegtijdige herkenning

Nadere informatie

CVRM kwetsbare ouderen. Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io

CVRM kwetsbare ouderen. Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io CVRM kwetsbare ouderen Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Oud, geriatrisch en ook nog kanker. Mariska Boer Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige Groene Hart Ziekenhuis Gouda

Oud, geriatrisch en ook nog kanker. Mariska Boer Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige Groene Hart Ziekenhuis Gouda Oud, geriatrisch en ook nog kanker Mariska Boer Geriatrisch Oncologisch Verpleegkundige Groene Hart Ziekenhuis Gouda Kanker treft vooral oudere personen aantal nieuwe diagnosen van kanker Nederland in

Nadere informatie

Ondervoeding bij Ouderen 14/11/2013. S. Lonterman; Klinisch Geriater

Ondervoeding bij Ouderen 14/11/2013. S. Lonterman; Klinisch Geriater Ondervoeding bij Ouderen 14/11/2013 Inhoud Presentatie Definitie Ondervoeding Verschillende schalen Ouderen Centrum & Ondervoeding HagaZiekenhuis & Ondervoeding Eigen Onderzoek Voedingsgebied Supplementen

Nadere informatie

Examenvragen Geriatrie. Prof. dr. Steven Boonen

Examenvragen Geriatrie. Prof. dr. Steven Boonen Examenvragen 2008-2009 Geriatrie Prof. dr. Steven Boonen Academiejaar 2008-2009 20 Geriatrie prof. dr. Steven Boonen, prof. dr. Etienne Joosten, prof. dr. Eddy Dejaeger, prof. dr. Johan Flamaing en prof.

Nadere informatie

Voeding en buikklachten: Van wetenschap tot voedingsadvies. 10 april 2017, Dr Nicole M de Roos

Voeding en buikklachten: Van wetenschap tot voedingsadvies. 10 april 2017, Dr Nicole M de Roos Voeding en buikklachten: Van wetenschap tot voedingsadvies 10 april 2017, Dr Nicole M de Roos Veel patiënten klagen over tegenstrijdige adviezen Eet gewoon volgens de Schijf van Vijf Voeding is je medicijn

Nadere informatie

VASTSTELLEN EN AANPAKKEN VAN ONDERVOEDING: SIMPEL TOCH ANTWERPEN 20 APRIL 2017

VASTSTELLEN EN AANPAKKEN VAN ONDERVOEDING: SIMPEL TOCH ANTWERPEN 20 APRIL 2017 VASTSTELLEN EN AANPAKKEN VAN ONDERVOEDING: SIMPEL TOCH ANTWERPEN 20 APRIL 2017 Wie ben ik? Dr.André FRANCK Bestuurslid Huisartsenvereniging Wilrijk Lic.Gerontologie Medisch Voedingsdeskundige VOEDINGS-

Nadere informatie

Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep

Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep 1 Mellody Cooiman Arts-onderzoeker/PhD-student Disclosure belangen spreker Geen 2 3 Evolutie 4 Overgewicht? Dit zijn de risico s 5 Medicatie switch of behandeling

Nadere informatie

Gezonde voeding en voldoende beweging ook voor ouderen. Lisette CPGM de Groot; Wageningen Universiteit 12-11, Active Ageing 2015

Gezonde voeding en voldoende beweging ook voor ouderen. Lisette CPGM de Groot; Wageningen Universiteit 12-11, Active Ageing 2015 Gezonde voeding en voldoende beweging ook voor ouderen Lisette CPGM de Groot; Wageningen Universiteit 12-11, Active Ageing 2015 Waar hebben we het over? Gezonde voeding Nieuwe richtlijnen Gezondheidsraad

Nadere informatie

Dilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden. Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater

Dilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden. Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater Dilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater Programma Inleiding Casuistiek, in groepen Centrale terugkoppeling Inzicht vanuit geriatrisch

Nadere informatie

BOGO Food. Herman Peppelenbos

BOGO Food. Herman Peppelenbos BOGO Food Herman Peppelenbos BOGO Food Gezondheid (inhoudsstoffen of productontwikkeling en versconsumptie) met focus op stimuleren van Groente en fruit consumptie Lectoraat Niet lectoraat activiteiten

Nadere informatie

Mondzorg op maat voor de geriatrische patiënt met mobiele apparatuur

Mondzorg op maat voor de geriatrische patiënt met mobiele apparatuur Mondzorg op maat voor de geriatrische patiënt met mobiele apparatuur Prof. dr. Jacques Vanobbergen, prof. dr. Luc De Visschere en drs. Barbara Janssens Maatschappelijke uitdaging Vergrijzing en vergrijzing

Nadere informatie

Effect van voeding en malnutritie op sarcopenie. symposium 'Voeding bij de geriatrische zorgvrager'

Effect van voeding en malnutritie op sarcopenie. symposium 'Voeding bij de geriatrische zorgvrager' Effect van voeding en malnutritie op sarcopenie symposium 'Voeding bij de geriatrische zorgvrager' Stany Perkisas 30/04/2019 Wat moet je straks wijzer zijn? Waarom sarcopenie op een voedingssymposium?

Nadere informatie

Adviezen voor thuis. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden

Adviezen voor thuis. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden Adviezen voor thuis na een opname op Dagbehandeling MCH Antoniushove Informatie voor patiënten F0981-1565 december 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan

Nadere informatie

Avondsymposium Ouderen & Targeted Therapy

Avondsymposium Ouderen & Targeted Therapy Avondsymposium Ouderen & Targeted Therapy Sta op voor ouderen! Geriatrisch assessment bij targeted therapy in de praktijk Peggy den Hartog Verpleegkundig specialist hematologie / oncologie Oncologisch

Nadere informatie

Cognitieve beperkingen & delier

Cognitieve beperkingen & delier Cognitieve beperkingen & delier Introductie Uit eerder onderzoek blijkt dat 16-40% van oudere patiënten op de SEH cognitieve beperkingen hebben Oorzaken: Dementie Delier Depressie Klinisch ziek zijn hypoperfusie

Nadere informatie

INLEIDING Prof. dr. ir. Huub Savelkoul en drs. Anna Kruyswijk

INLEIDING Prof. dr. ir. Huub Savelkoul en drs. Anna Kruyswijk INLEIDING Prof. dr. ir. Huub Savelkoul en drs. Anna Kruyswijk Een patiënte met chronisch geneesmiddelgebruik Vitale vrouw, 88 jaar: hartritmestoornissen, benauwd, enkels iets dik Cardioloog (ZH opname):

Nadere informatie

7. Wat is de hoogste opleiding die de vader van uw kind heeft afgerond?

7. Wat is de hoogste opleiding die de vader van uw kind heeft afgerond? INTERVIEW A (registratie zo vroeg mogelijk in de zwangerschap) 1. Op welke datum viel de eerste dag van uw laatste menstruatie? 2. Is epilepsie de reden van uw anti-epilepticagebruik?, namelijk 3. Heeft

Nadere informatie

Presentatie Vereniging Directeuren Publieksdiensten 12 december sodexo.com

Presentatie Vereniging Directeuren Publieksdiensten 12 december sodexo.com Presentatie Vereniging Directeuren Publieksdiensten 12 december 2013 Voorstellen Manager Projecten & Advisering Sodexo Health Care Kengetallen Ziekenhuis Gelderse Vallei 1.740 fte 160 miljoen omzet 160

Nadere informatie

222 - Hoofdproces zorgpad ondervoeding eerstelijn (versie: 2) Processchema. Schema 1: Pagina-1. Pagina 1 van 6

222 - Hoofdproces zorgpad ondervoeding eerstelijn (versie: 2) Processchema. Schema 1: Pagina-1. Pagina 1 van 6 Processchema Schema 1: Pagina-1 Pagina 1 van 6 START Patiënt meldt zich bij eerste lijn De huisarts / POH / assistente / wijkverpleegkundige screent risicopatiënten op ondervoeding met de MUST of de SNAQ.

Nadere informatie

Polyfarmacie bij ouderen

Polyfarmacie bij ouderen Polyfarmacie bij ouderen J O R I S S C H A K E L I N T E R N I S T- K L I N I S C H G E R I AT E R S T. E L I S A B E T H H O S P I TA A L 2 6 F E B R U A R I 2 0 1 2 Inhoud presentatie Deel 1: Achtergrondinformatie

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Orale anticoagulantia Vitamine K-antagonisten Marcoumar, Marevan, Sintrom

Patiënteninformatie. Orale anticoagulantia Vitamine K-antagonisten Marcoumar, Marevan, Sintrom Patiënteninformatie Orale anticoagulantia Vitamine K-antagonisten Marcoumar, Marevan, Sintrom 2 Inhoud Inleiding... 4 Werking vitamine K-antagonisten... 4 Hoe wordt het geneesmiddel ingenomen?... 4 Wanneer

Nadere informatie

Beter eten: Voeding bij ziekte en herstel

Beter eten: Voeding bij ziekte en herstel Beter eten: Voeding bij ziekte en herstel 23 juni 2015, Beter eten: voeding in de zorg Prof. dr. ir. Ellen Kampman Wie is ziek? Chronische ziekten: 5,3 miljoen Nivel, 2013 Chronische ziekten: 5,3 miljoen

Nadere informatie

Begeleiding van patiënten in behandeling met perorale oncologische therapieën

Begeleiding van patiënten in behandeling met perorale oncologische therapieën Begeleiding van patiënten in behandeling met perorale oncologische therapieën Apr. Jana Bonte AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV 05/10/2017 INHOUD 1. Algemene achtergrond 2. Project Begeleiding Orale Antitumorale

Nadere informatie

Fysiotherapie & Longfibrose. Bert Strookappe MSc Fysiotherapeut Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede 19 november 2014

Fysiotherapie & Longfibrose. Bert Strookappe MSc Fysiotherapeut Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede 19 november 2014 Fysiotherapie & Longfibrose Bert Strookappe MSc Fysiotherapeut Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede 19 november 2014 Inhoud presentatie Belang van bewegen (algemeen) Bewegen bij acute en chronische ziekte Literatuur

Nadere informatie

Laboratoria Nieuwsbrief December 2015 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium

Laboratoria Nieuwsbrief December 2015 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium Laboratoria Nieuwsbrief December 2015 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium In dit nummer: - Laboratorium aanvraagformulier huisartsen - Mededeling referentiewaarden

Nadere informatie

24 mei 2011 Gezonde voeding voor senioren

24 mei 2011 Gezonde voeding voor senioren 24 mei 2011 Gezonde voeding voor senioren Annette Schormans, diëtist Lezing 26 januari 2015 KBO Boxtel Gezondheidsproblemen leefregels voor senioren goede keuze in voeding maken blijven bewegen hersenen

Nadere informatie

Onderzoek door de geriater

Onderzoek door de geriater Geriatrie Onderzoek door de geriater i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Uw huisarts of specialist heeft u voor onderzoek doorverwezen naar de geriater. In deze folder leest u meer over

Nadere informatie

Bedside scanning, de toekomst? Mia Vandervelpen Hoofdverpleegkundige E230 - Geriatrie Xavier Lemaitre Verpleegkundig manager UZ Leuven

Bedside scanning, de toekomst? Mia Vandervelpen Hoofdverpleegkundige E230 - Geriatrie Xavier Lemaitre Verpleegkundig manager UZ Leuven Bedside scanning, de toekomst? Mia Vandervelpen Hoofdverpleegkundige E230 - Geriatrie Xavier Lemaitre Verpleegkundig manager UZ Leuven Bedside Scanning een verhaal Niet over barcodes maar over patiëntveiligheid

Nadere informatie

Orthostatische hypotensie

Orthostatische hypotensie Geriatrie Orthostatische hypotensie Lage bloeddruk bij het staan Algemeen Orthostatische hypotensie betekent letterlijk: een lage bloeddruk bij staan. Veel ouderen hebben last van duizeligheid. Dit uit

Nadere informatie

Voedingsmanagement in de Psychiatrie

Voedingsmanagement in de Psychiatrie Voedingsmanagement in de Psychiatrie Anneke van Hellemond, diëtist Anneke Wijtsma, diëtist 1 Inhoud presentatie Voedingsproblemen Overgewicht Metabool syndroom Verwijzen naar gespecialiseerd diëtist Behandelwijze

Nadere informatie

Schakels in de zorg14 en 31 oktober 2013 Medicatietoediening op Intensive Care

Schakels in de zorg14 en 31 oktober 2013 Medicatietoediening op Intensive Care Schakels in de zorg14 en 31 oktober 2013 Medicatietoediening op Intensive Care Dr. Nicole Hunfeld ziekenhuisapotheker Intensive Care Volwassenen De keerzijde? 1250 doden per jaar door geneesmiddelen voorgeschreven

Nadere informatie

Zoledroninezuur Aclasta

Zoledroninezuur Aclasta Zoledroninezuur Aclasta Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: Hoe werkt zoledroninezuur? Zoledroninezuur

Nadere informatie

Easycare-TOS: identificatie van kwetsbaarheid bij ouderen in de 1ste lijn

Easycare-TOS: identificatie van kwetsbaarheid bij ouderen in de 1ste lijn Easycare-TOS: identificatie van kwetsbaarheid bij ouderen in de 1ste lijn Els Bremer, senior adviseur projectbureau MAAT, sociaal wijkteam Janneke van Kempen, arts-onderzoeker, Geriatrie Marieke Perry,

Nadere informatie

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis Samenvatting Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis Hoofdstuk 1 bevat de algemene inleiding van dit proefschrift. Dit hoofdstuk

Nadere informatie

WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE ZORG ELKAAR ONTMOETEN

WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE ZORG ELKAAR ONTMOETEN WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE ZORG ELKAAR ONTMOETEN Studiedag werkgroep PST 08 februari 2019 Mathias Demuynck (geriater) Aurélie Van Lancker (geriatrisch verpleegkundige) WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE

Nadere informatie

Meer informatie Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt u contact opnemen met de specialist die uw osteoporose behandelt.

Meer informatie Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt u contact opnemen met de specialist die uw osteoporose behandelt. Osteoporose Inleiding Osteoporose is een veel voorkomende aandoening die beter bekend staat als 'botontkalking'. 'Os' betekent bot en 'porose' betekent poreus, bros. Door allerlei oorzaken kan de hoeveelheid

Nadere informatie

Azathioprine (Imuran ) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Azathioprine (Imuran ) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Azathioprine (Imuran ) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Ziekenhuis Gelderse Vallei Uw behandelend arts en/of verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van Azathioprine (Imuran )

Nadere informatie

Kanker en vitaminen LWDO Standpunt: evidence based. Saskia Rulof Canisius Wilhelmina Ziekenhuis

Kanker en vitaminen LWDO Standpunt: evidence based. Saskia Rulof Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Kanker en vitaminen LWDO Standpunt: evidence based Saskia Rulof Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Inhoud Inleiding Voor- en nadelen van suppletie Noodzaak van suppletie Voorschrijfgedrag Veilige dosis en

Nadere informatie

The RIGHT food is the best medicine

The RIGHT food is the best medicine The RIGHT food is the best medicine Nutritie Support Team : Dr G..Lambrecht, E. Museeuw, N. Baillieul Dienst gastro-enterologie: Dr. G. Deboever Dr. G. Lambrecht Dr. M. Cool Inhoud Ondervoeding Voedingsbeleid

Nadere informatie

Ondervoeding bij ouderen: waarom samen aanpakken en oplossingen zoeken?

Ondervoeding bij ouderen: waarom samen aanpakken en oplossingen zoeken? Ondervoeding bij ouderen: waarom samen aanpakken en oplossingen zoeken? Prof. dr. Dimitri Beeckman Universitair Centrum voor Verpleegkunde en Vroedkunde Universiteit Gent Edwig Goossens Centre for Gastrology

Nadere informatie

Farmacotherapie bij ouderen

Farmacotherapie bij ouderen Farmacotherapie bij ouderen 1. Inleiding 2. SVCAMMPELLL 3. Bijwerkingen van farmacotherapie 4. Pauze (+ vragen inleveren) 5. Casus bespreken, presenteren en vragen beantwoorden 6. Take home message somatisch

Nadere informatie

Adviezen voor thuis na een opname op verpleegafdeling C10

Adviezen voor thuis na een opname op verpleegafdeling C10 Adviezen voor thuis na een opname op verpleegafdeling C10 Informatie voor patiënten F1018-1245 september 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1

Nadere informatie

Voeding voor gezondheidswinst

Voeding voor gezondheidswinst Voeding voor gezondheidswinst Voeding voor patiënten is méér dan nutriënten 2 feb 2017, Dr. Nicole de Roos Voedingsproblemen? Die gaan wel weer over... Voedingsproblemen? Die pakken we aan! We zijn meer

Nadere informatie

ME-patiënten met slaapstoornissen

ME-patiënten met slaapstoornissen ME-patiënten met slaapstoornissen Ziekenhuis Gelderse Vallei De ME-polikliniek van Ziekenhuis Gelderse Vallei richt zich op onderzoek en behandeling van patiënten met ME (myalgische encefalomyelitis),

Nadere informatie

Weinig aandacht voor voeding voor betere wondgenezing

Weinig aandacht voor voeding voor betere wondgenezing Weinig aandacht voor voeding voor betere wondgenezing Met name gericht op zorg voor chronische wonden bij de oudere patiënt 13 Oktober, Dr. Jeanne de Vries Inhoud Introductie Voedingsgerelateerde risicofactoren

Nadere informatie

Optimale farmaceutische zorg voor patienten met M.Parkinson. Wereld Parkinsondag 2015 Nieuwegein

Optimale farmaceutische zorg voor patienten met M.Parkinson. Wereld Parkinsondag 2015 Nieuwegein Optimale farmaceutische zorg voor patienten met M.Parkinson Wereld Parkinsondag 2015 Nieuwegein Een praktijkvoorbeeld Patient gebruikt Sinemet 125 mg 4dd 1 Wordt opgenomen in ziekenhuis: Levodopa/carbidopa

Nadere informatie

Wat mag je verwachten? Geneesmiddelengebruik gerelateerd aan comorbiditeiten. Farmacokinetiek en formuleringen. Micronutriënten.

Wat mag je verwachten? Geneesmiddelengebruik gerelateerd aan comorbiditeiten. Farmacokinetiek en formuleringen. Micronutriënten. 22/1/213 Geneesmiddelengebruik bij de obese patiënt voor en na bariatrie Apr. Ina Gesquiere PhD student Promotor: Prof. Veerle Foulon Copromotors: Prof. Bart Van der Schueren en Prof. Patrick Augustijns

Nadere informatie

De geriatrische patiënt op de SEH. SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie

De geriatrische patiënt op de SEH. SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie De geriatrische patiënt op de SEH SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie Relevante onderwerpen Delier Symptoomverarming Medicatie op de SEH Duur aanwezigheid patiënt op de SEH Delier

Nadere informatie

Weet jij wat je slikt? Bevorderen van juist medicatiegebruik bij laaggeletterde patiënten

Weet jij wat je slikt? Bevorderen van juist medicatiegebruik bij laaggeletterde patiënten Weet jij wat je slikt? Bevorderen van juist medicatiegebruik bij laaggeletterde patiënten 14 maart 2019 Nancy Wijers (Projectleider Zorgbelang Inclusief) Aanleiding Onjuist medicijngebruik komt nog veel

Nadere informatie

Vluchteling en ondervoed

Vluchteling en ondervoed Vluchteling en ondervoed Herkennen en behandelen Marianne Zwolsman Dietist kindergeneeskunde UMCG Wat bespreken we Ondervoeding wereldwijd Vormen van malnutritie Vluchteling in Nederland Herkennen van

Nadere informatie

valpreventie Sophia E. de Rooij internist-geriater 03 april 2008

valpreventie Sophia E. de Rooij internist-geriater 03 april 2008 valpreventie Sophia E. de Rooij internist-geriater 03 april 2008 Mw Grijpstuiver, 75 jaar oud Vroeger Nu de kans op een val is groot! - ongeveer driekwart van alle letsels, opgelopen bij een privéongeval,

Nadere informatie

Off label. Voor wie? Welke behandelingen zijn in de palliatieve fase wel en niet meer zinvol?

Off label. Voor wie? Welke behandelingen zijn in de palliatieve fase wel en niet meer zinvol? Pillen in de palliatieve fase; wat doen we ermee? Welke behandeling staken, welke continueren, welke starten? Welke behandelingen zijn in de palliatieve fase wel en niet meer zinvol? 27 maart 2013 Daniëlle

Nadere informatie

Heeft behandeling van ankyloserende spondylitis met medicatie enig nadelig effect op de nakomelingen?

Heeft behandeling van ankyloserende spondylitis met medicatie enig nadelig effect op de nakomelingen? Heeft behandeling van ankyloserende spondylitis met medicatie enig nadelig effect op de nakomelingen? Zoals in de inleiding reeds aangehaald, gaan anti-reumatische medicijnen nog steeds gepaard met een

Nadere informatie

Regio Deal Foodvalley. 15 mei 2019

Regio Deal Foodvalley. 15 mei 2019 Regio Deal Foodvalley 15 mei 2019 Kamerbrief selectie Regiodeals WAT MAKEN WE EIGENLIJK? Regio Deal Bestuursovereenkomst Projectenboek (programmaplannen) Samenwerkingsovereenkomst (SOK tussen partijen

Nadere informatie

Multimorbiditeit bij de oudere patiënt. De grijze golf. Man, 80 jaar. Levensverwachting vanaf geboorte mannen vs vrouwen

Multimorbiditeit bij de oudere patiënt. De grijze golf. Man, 80 jaar. Levensverwachting vanaf geboorte mannen vs vrouwen Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Multimorbiditeit bij de oudere patiënt Waar moet ik rekening mee houden en wat kan ik doen? Prof. dr. Marielle Emmelot-Vonk Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Wat weten we over medicatie(on)veiligheid?

Wat weten we over medicatie(on)veiligheid? Wat weten we over medicatie(on)veiligheid? Patricia van den Bemt Sint Lucas Andreas Ziekenhuis Amsterdam/ disciplinegroep farmacoepidemiologie en farmacotherapie, Universiteit van Utrecht is er een probleem?

Nadere informatie

Relatie voeding en valpreventie

Relatie voeding en valpreventie Relatie voeding en valpreventie Donderdag 10 oktober 2018 Suzan Bijleveld, diëtist Doel van deze presentatie Signaleren van factoren die de kans op vallen vergroten Voedings- en beweegtips om dit tegen

Nadere informatie

Adviezen voor thuis na een opname op verpleegafdeling 11

Adviezen voor thuis na een opname op verpleegafdeling 11 Adviezen voor thuis na een opname op verpleegafdeling 11 U bent opgenomen en verlaat binnenkort het ziekenhuis. Voor een goede genezing is het belangrijk dat u de hieronder aangekruiste adviezen opvolgt.

Nadere informatie

Personalized nutrition

Personalized nutrition Personalized nutrition voor buik en brein 25 ste Folia rthica symposium 21 september 2017 Prof. Dr. Ir. Huub Savelkoul Drs. Anna Kruyswijk- v.d. Heijden Stelling (zie app) Zodra personalized nutrition

Nadere informatie

Groei.Kans! Voeding in woon- en zorgcentra. Studiedag Groei.Kans! Donderdag 1 maart Greet Schoofs Diëtiste Praktijklector en projectmedewerker

Groei.Kans! Voeding in woon- en zorgcentra. Studiedag Groei.Kans! Donderdag 1 maart Greet Schoofs Diëtiste Praktijklector en projectmedewerker Groei.Kans! Voeding in woon- en zorgcentra Studiedag Groei.Kans! Donderdag 1 maart 2012 Greet Schoofs Diëtiste Praktijklector en projectmedewerker Overzicht 1. Wat is Groei.Kans! 2. Doelstelling 3. Onderzoeksvraag

Nadere informatie

10 e Post O.N.S. Meeting. Erik van Muilekom Verpleegkundig specialist NKI-AVL

10 e Post O.N.S. Meeting. Erik van Muilekom Verpleegkundig specialist NKI-AVL 10 e Post O.N.S. Meeting Erik van Muilekom Verpleegkundig specialist NKI-AVL 10 e Post O.N.S. Meeting Cancer care in different ages, leeftijdspecifieke zorg vraagt kennis en kunde One fits all Cijfers

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Welkom op het geriatrisch dagziekenhuis

Patiënteninformatie. Welkom op het geriatrisch dagziekenhuis Patiënteninformatie Welkom op het geriatrisch dagziekenhuis Inhoud Welkom op onze dienst... 3 Wie zijn we en wat doen we?... 3 Voorstelling van het multidisciplinair team... 3 Afspraak en openingsuren...

Nadere informatie

11/6/2006. Oorzaken. Screening in de Geriatrie. Ondervoeding is frequent. Dienst BMI Albumine <3.5 g% Prof Dr M.Vandewoude G 15-40 16-60

11/6/2006. Oorzaken. Screening in de Geriatrie. Ondervoeding is frequent. Dienst BMI Albumine <3.5 g% Prof Dr M.Vandewoude G 15-40 16-60 11/6/006 Screening in de Geriatrie Prof Dr M.Vandewoude Universitair Centrum Geriatrie Ondervoeding is frequent Dienst BMI Albumine

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Hart en vaatziekten bestrijden en voorkomen met vitamine C Een goedkope en effectieve aanpak van hart en vaatziekten is heel goed mogelijk. En dan niet met farmaceutische middelen, die eigenlijk alleen

Nadere informatie

Chapter 8. Summary in Dutch / Nederlandse samenvatting

Chapter 8. Summary in Dutch / Nederlandse samenvatting Chapter 8 Summary in Dutch / Nederlandse samenvatting Summary in Dutch Wervelfracturen bij geriatrische patienten: prevalentie en klinische relevantie. Inleiding Dit proefschrift is ontstaan met als doel

Nadere informatie

Decompensatio cordis bij de geriatrische patiënt. CarVasz 21-11-2014 Katie Dermout, klinisch geriater

Decompensatio cordis bij de geriatrische patiënt. CarVasz 21-11-2014 Katie Dermout, klinisch geriater Decompensatio cordis bij de geriatrische patiënt. CarVasz 21-11-2014 Katie Dermout, klinisch geriater Epidemiologie Symptomatologie Diastolisch hartfalen Comorbiditeit Onderzoek Therapie Prognose Inhoud

Nadere informatie