Principes van graded activity

Transcriptie

1 Principes van graded activity Ron van Leeuwen Manuele therapie Docent fysiotherapie, post HBO onderwijs, master RGF Amstel- Meerlanden & Amsterdam Amsterdam: di 20 april Verwijsbrief gaarne je hulp bij pt: Man 40 jaar 3 maanden lage rugklachten, geen neurologie, Maand geleden MRI: g.b Activiteiten nivo uitbreiden Stoornisnivo

2 Definitie GA Is een integratieve, gestructureerde behandelvorm, gebaseerd op cognitieve en gedragsmatige leertheorieën gericht op het gradueel opbouwen van activiteiten volgens een tijdcontingent schema, waarbij de cliënt leert zelfstandig zijn activiteitenniveau op te bouwen en te handhaven 3 Fasen Probleeminventarisatiefase: Educatiefase Behandel/generalisatiefase Probleeminventarisatiefase disfunctioneel pijngedrag activiteiten biopsychosociale factoren inschatten motivatie voor gedragsverandering

3 Uitvragen van de klacht Verloop vd pijn (op zoek naar afwijkend beloop) (Pijn)gedrag: verbaal of non verbaal Cognitie: zelfregulatiemodel volgens Leventhal hulpmiddel IPQ vragenlijst Emoties Maatschappelijke factoren RPS Formulier Kennis van ziekte Kennis van leven Probleemoplossende vaardigheden Rol van de fysiotherapeut doel plan evaluatie

4 Skills: motiverende gespreksvoering Stephen Rollnick William Miller 4 algemene principes van MI (Miller 83) Er zijn vier principes die als een rode draad door de MI lopen: empathie uitdrukken; ontwikkelen van discrepantie; meeveren met weerstand; ondersteunen van eigen-effectiviteit Ambivalentie Ambivalentie: ik wil wel en ik wil niet.. Huidig gedrag Stand van zaken Geen verandering Toekomstig gedrag Wenselijke situatie Wel verandering Voordelen Van niet veranderen Nadelen Van niet veranderen Voordelen Van veranderen Nadelen Van veranderen Discrepantie:: -hoe ben je nu? -hoe wil je zijn?

5 Gedrag van patiënten verandertaal verandering woordgebruik weerstand voorspellers van de kans op gedragsverandering hulpverlener versterken verminderen Transtheoretisch model (Prochaska,DiClemente en Norcross 1992) Inschatten motivatiegedrag Stages of change concept Gedragsverandering in 5 stappen Geeft een duidelijk idee hoe welke fases nodig zijn voor gedragsverandering Elke fase verschillende kenmerken, verschillende acties Hoe groter de motivatie des te beter resultaat Stages of change Pre contemplatie Contemplatie Voorbereiding Gedragsbehoud/ terugval Actie

6 Fasen Precontemplation voorbeschouwen Contemplation overwegingsfase Preparation voorbereidingsfase Actiefase Kenmerken Is zich niet bewust van het probleem Overweegt om gedrag te veranderen Kenmerken Pt ziet geen voordelen stelt spontaan vragen; verzamelt info Ambivalent gedrag Geen plannen is gemotiveerd maakt plannen Voornemens Wil veranderen Wil wat doen om Maar weet niet hoe gedrag te veranderen gedrag wordt zoals afgesproken uitgevoerd Er is nieuw gedrag Belonen Gedragsbehoud volhoudfase ziet belang voordelen op korte en lange termijn Nieuw gedrag 6mnd Als gedrag niet wordt volgehouden volgehouden relaps beoogd gedrag wordt blijvend uitgevoerd Ziekte gerelateerde cognities Ik wil graag een meetinstrument bespreken: de IPQ RPS Formulier Meetinstrument IPQ: - op welke domein van het RPS formulier en ICF nivo?

7 Het Common Sense Model of Self-regulation Leventhal et al 1984 Ziekteperceptie: de waarneming van het ziek zijn beschreven in vijf domeinen en bevat antwoorden op de vragen: Wat heb ik? Hoe lang gaat dit duren? Hoe kan ik het onder controle krijgen? Wat zijn de consequenties? Wat is de oorzaak? 2 1 This scale is made available free to health psychology researchers. There are several different versions for a number of common illnesses. More are being added all the time. If using the IPQ-R cite the paper: / Ziekteperceptie vragenlijst IPQ-K digitaal in te vullen G. Topper FysioOost@zonnet.nl

8 gevolgen duur zelfredzaamheid effectieve behandelvorm identity illness concern emotional/cognitive coherence emoties oorzaak De volgende gegevens zijn naar uw fysiotherapeut gestuurd: 1. Hoeveel beïnvloed uw lage rugklachten uw leven? Waarde: 8/10 (helemaal geen invloed - zeer veel invloed) 2. Hoe lang denkt u dat uw lage rugklachten zal duren? Waarde: 9/10 (een zeer korte tijd- mijn hele leven) 3. Hoeveel controle vindt u dat u heeft over uw lage rugklachten? Waarde: 3/10 (helemaal geen controle zeer veel controle) 4. Hoeveel denkt u dat uw behandeling kan helpen bij uw lage rugklachten? Waarde: 4/10 (helemaal niet zeer veel) 5. Hoe sterk ervaart u klachten door uw rug? Waarde: 9/10 (helemaal geen klachten veel ernstige klachten) 6. Hoe bezorgd bent u over uw lage rugklachten? Waarde: 9/10 (helemaal niet bezorgd zeer bezorgd) 7. In welke mate vindt u dat u uw lage rugklachten begrijpt? Waarde: 8/10 (helemaal geen begrip zeer veel begrip) 8. Hoeveel invloed heeft de lage rugklachten op uw stemming? Waarde: 8/10 (helemaal geen invloed zeer veel invloed) 9.De belangrijkste oorzaken voor mijn lage rugklachten zijn: 1: mijn slechte prestatie in Rusland 2: de situatie met Gerard 3: mijn verbroken relatie met Sander Shine! De voorspellende waarde van de ziekte opvattingen In overeenstemming met het common-sense model zijn patiënten met disfunctionele opvattingen over hun lage rugpijn na 6 maanden minder hersteld dan patiënten met functionele opvattingen. De disfunctionele opvattingen die en slecht herstel voorspelden waren: verwachten dat de rugpijn lang zal duren, ernstige nadelige gevolgen van de rugpijn verwachten, menen zelf weinig controle te hebben over de lage rugpijn CONCLUSIE: Opvattingen over duur, gevolgen en persoonlijke invloed voorspellen ongunstig verloop van a-specifieke lage rugpijn PROGNOSTIEK!!

9 Doorverwijzen? Educatiefase In stand houdende factoren bespreken Faciliteren van de bereidwilligheid tot gedragsverandering Gericht op verbeteren van activiteiten Aansluiten bij het verhaal van de pt Niet overtuigen: Let op reparatiereflex/expertreflex Gebruik metaforen Bespreek ambivalentie Inzien van opbrengst Verantwoordelijkheid ligt bij pt

10 Activiteiten Samen een keuze maken in welke zinvolle activiteiten (hulpmiddel PSK) Pt is leidend in keuze (verhoging motivatie) Startnivo bepalen Basislijn bepalen: meer dan 3 meetmomenten verspreid over 1 week x as versus y-as ervaringen noteren die pt. zelf weergeven pt mag zelf bepalen wanneer hij stopt (is feitelijk pijncontingent) maak gebruik van grafieken als pt zelf geen inschatting kan maken Voorbeelden van grafieken Figuur A: zaagtandprofiel Fig B minuten dagen Vraag: wat vind je van deze grafieken?

11 Basislijn en aanvangsnivo bepalen Hoe bereken je de basislijn en aanvangsnivo Definitie:Basislijn minus 20 % Waarden van x as optellen (som) Aantal meetmomenten noteren Som: meetmomenten = basislijn Vermenigvuldig vervolgens met 0,8 Dit eindgetal is het zgn aanvangsnivo Opbouw bepalen Bepaal eindnivo Activiteit wordt uitgevoerd ondanks slechte dagen Bespreek tijdsperiode Maak weekdoelen Aanpak is tijdcontingent: pijnvermindering is niet de doelstelling Leg de nadruk op winst op activiteitennivo Positieve bekrachtiging Generalisatiefase Pt functioneert nu op hoger nivo van behandelingsfase naar eigen omgeving pt gaat zelf op zoek om aangeleerde vaardigheden toe te passen in eigen omgeving (intrinsieke bekrachtiging) betrek directe omgeving partner

12 Einde