09u30-10u30 Motivatie bij chronische zorg. Ingrid Luyckx, zorgexpert diabetes

Transcriptie

1 09u30-10u30 Motivatie bij chronische zorg Ingrid Luyckx, zorgexpert diabetes

2

3 Oefening 1.Ik eet elke dag bruin brood. 2.Ik eet elke dag 2 à 3 stukken fruit. 3.Ik eet elke dag 300gr groenten. 4.Ik rook niet. 5.Ik drink elke dag extra 1,5l water. 6.Ik beweeg elke dag 1/2u extra. 7.Als vrouw: ik drink max 7 glazen alcohol en als man max 14 glazen per week.

4 46

5 Motivatie Niemand is gemotiveerd om ongezond te leven. Studies therapietrouw.

6 Chronische zorg: de beloning is de toekomst

7 Motivatie Kunnen wij onze mensen motiveren om gezonder te leven?

8 Motivatie Is niet iemand veranderen Wel iemand in beweging krijgen

9 Motivatie Aanpassen = Veranderen = Weerstand. Hoe kunnen wij onze interactie/communicatie aanpassen zodat weerstand vermindert en motivatie verhoogt?

10 Motivatie Zelf aankloppen of gestuurd door? Willen of moeten? Externe motivatie = je gedrag veranderen omdat de dokter het wil. Interne motivatie = je gedrag veranderen omdat je het zelf wil, het probleem zien. Wat werkt best? Moeten.willen

11 Mevrouw De Vos heeft een BMI van 32. Jij wil ze doorverwijzen naar een diëtiste wegens haar recente diagnose diabetes mellitus type 2. Je hebt hierover een gesprek met haar en je merkt dat ze niet veel motivatie heeft.

12 Motivatie Mevrouw De Vos

13 Oude modellen om iemand te motiveren Angst

14 Oude modellen om iemand te motiveren Angst Kennis

15 Oude modellen om iemand te motiveren Angst Kennis Macht

16 Fasen gedragsverandering: Prochaska en Diclemente The Transtheoretical Model: Diclemente & Prochaska 1983, 1985, 1994,1998

17 Motivatie Veranderen van levensstijl is een groeiproces, ALTIJD met vooruitgang en terugval Gedragsverandering: 5 fasen,volgens het tempo van de persoon.

18 Gedrag 60

19 Precontemplatie fase 61

20 Fase 1: Pre Contemplatiefase We kennen allemaal zo n patiënten Ze weigeren bij jou langs te komen Ze willen niets horen van wat je vertelt Ze worden kwaad als we advies geven Ze hebben weerstand Ze zijn niet gemotiveerd, niet bewust van het probleem en niet bereid te veranderen.

21 Fase 1: Pre Contemplatiefase Wat doen we beter niet? Proberen veranderen, overtuigen*, advies geven, hulpverlener zijn. In conflict gaan met hen = weerstand opwekken: in verdediging en deur toe! Ze willen niet luisteren, ze willen niet geëduceerd worden want ze zijn er niet klaar voor.

22 Fase 1: Pre Contemplatiefase Wat kunnen we doen? Laat wat lucht van de ballon en blaas er geen bij. HJB-methode. Luisteren. Herhaal zijn/haar woorden op een andere manier. Ga mee met het verhaal, wees nieuwsgierig. Vind alles even geweldig als hij/zij en bekrachtig positief. Zelfbeeld!

23 Fase 1: Pre Contemplatiefase Doe niets! Tijd geven, afwachten. Je kan zeggen: ik zie dat je er niet klaar voor bent en kom maar af Koffie?

24 Mevrouw De Vos heeft een BMI van 32. Jij wil ze doorverwijzen naar een diëtiste wegens haar recente diagnose diabetes mellitus type 2. Je hebt hierover een gesprek met haar en je merkt dat ze niet veel motivatie heeft.

25 Fase 2: Contemplatiefase Kan soms maanden tot jaren duren Sommigen lijden aan chronische contemplatie.

26 Gedrag 68

27 Fase 2: Contemplatiefase We kennen allemaal zo n patiënten Besef dat gedrag problematisch is, maar kunnen niet veranderen Ze willen stoppen met roken, maar zijn niet klaar om een rookstop programma te beginnen Ze vinden altijd wel redenen waarom het nu niet het goede moment is UITVLUCHTEN. Weinig gemotiveerd.

28 Fase 2: Contemplatiefase Wat doen we beter niet? Goedbedoelde aanmoedigingen om de ander tot nieuw gedrag te forceren

29 Fase 2: Contemplatiefase Wat kunnen we doen? Luister goed wat de visie is rond gedragsverandering: -Bespreek eerst voordelen van het negatieve gedrag -Dan de nadelen van het gewenste, positieve gedrag Veel + en 1- maar kan enorm wegen. Doorvragen! (info/advies )

30 Fase 2: Contemplatie fase Hoe lang denken ze al aan gedragsverandering? Hebben ze al pogingen ondernomen? Wat wil je doen? Wat kan je doen? Wat wil je niet doen? Wat kan je niet doen? Hoe moeilijk is het om je gedrag te veranderen en wat juist is er moeilijk? Wat ga je missen? Empathie: verwoord wat je gehoord hebt. Welke informatie hebben ze nodig? Informatie geven. Afhankelijk van de reactie: Stop het gesprek (met afspraak om er later op terug te komen) of ga over naar de volgende fase.

31 Fase 3: Preparatiefase Mevrouw De Vos is ondertussen klaar om haar voedingsgewoonten te veranderen, maar weet nog niet goed op welke manier ze dit zal aanpakken. Doe met haar aan probleemoplossing.

32 Fase 3: Preparatiefase Problem Solving Hoe doe je dit? Definieer het probleem (+/-). Alle mogelijke oplossingen (patiënt). Barrières bespreken. Geen oplossing. Keuzes maken. Uitvoering. 74

33 Fase 3: Preparatiefase Is matig gemotiveerd. Gestart met gedragsverandering. Proces mee sturen. Behoud 75

34 Fase 4: Actiefase Empathie en positieve bekrachtiging! ADVIES geven Is gemotiveerd, gestart met gedragsverandering en houdt het al 6 maand vol. Voorspel herval! Goede gewoonten moeten een automatisme worden met toepassing ervan, zelfs zonder nadenken.

35 Fase 5: Herval Anticipeer op verleidingen/ moeilijke momenten/ gewoonteschakels... Kan in elke fase. Wat er ook gebeurt: het is ok * Kom de cirkel terug binnen op de plaats die de patiënt zelf aangeeft.

36 Motivatie: besluit Kunnen wij onze mensen motiveren? Eigenlijk willen ze wel veranderen

37 Motivatie: besluit (Pre Contemplatie) en Contemplatie: kennis en verhogen van inzicht. Preparatie, actie en behoud: helpen plannen van de verandering en verandering en ondersteunen van de persoonlijke efficiëntie.

38 People do not resist change. They resist being changed. Peter M Senge

39