Inhoudsopgave. deel a Schadevergoeding en tijd algemeen 27

Transcriptie

1 Inhoudsopgave 1 Inleiding Introductie Doel en onderzoeksvraag Werkwijze Opbouw van het boek Internjuridische benadering Verbredende bestudering Literatuur en rechtspraak Afbakening Voorstudie: preadvies Situering 23 deel a Schadevergoeding en tijd algemeen 27 2 Doel en beginselen van schadevergoedingsrecht Inleidende opmerkingen Doel van schadevergoeding Beginselen van schadevergoedingsrecht Volledigheidsbeginsel Toerekeningsbeginsel Doelmatigheidsbeginsel Nominaliteitsbeginsel Slachtofferbescherming Slot 40 3 Het begrip schade Inleidende opmerkingen Schade als rechtsbegrip Een complex begrip Feitelijk-natuurlijk of juridisch-normatief? Taakverdeling feitenrechter en cassatierechter Structurele elementen Schadestructuur en schadeobject Het causale element Het vergelijkingselement Het hypothetische element 50

2 10 Schadevaststelling en tijd Het waarderingselement Het tijdselement Vermogensschade en ander nadeel Een tweesporig schadebegrip Vermogensschade Ander nadeel dan vermogensschade Slot 60 4 Begroting van schade Inleidende opmerkingen De kernbepaling: merkwaardigerwijs inhoudsloos? Concrete en abstracte schadebegroting Concrete schadebegroting als uitgangspunt Abstraheren: een kwestie van begroting? Technische en strategische ficties Het moment waarnaar schade wordt begroot Begroting naar het schademoment Vaststelling omvang vergoedingsplicht naar tijdstip uitspraak Begrotingsmoment: rechtsvergelijking Toekomstige schade Nog niet ingetreden schade Uitstel of begroting bij voorbaat Bedrag ineens Periodieke uitkering Toekomstige schade en wettelijke rente Slot Toerekening van schade Inleiding Het vereiste van voldoende (causaal) verband Toerekening naar redelijkheid Verwijderdheid van schade Voorzienbaarheid van schade Meervoudige causaliteit Enkelvoudige en meervoudige causaliteit Samenwerkende oorzaken Gelijktijdig werkende oorzaken Voordeelstoerekening Voordeel naast schade Voordeelsbegrip en voordeelsmoment Eigen schuld en schadebeperkingsplicht Slot 126

3 Inhoudsopgave 11 DEEL B DEELSTUDIES Zaakschade Inleidende opmerkingen Zaaksbeschadiging De waardevermindering als schade Verminderde waarde ondanks herstel Vergoedbaarheid objectieve herstelkosten zonder waardevermindering? Herstelkosten overtreffen waardevermindering Een keuzerecht voor de benadeelde? Zaaksverlies Waardevermindering zonder beschadiging Zaaksbeschadiging zonder waardevermindering Voor gebruik door het publiek bestemde zaken Beschadiging van bomen Slot Personenschade Inleidende opmerkingen Verlies van arbeidsvermogen wegens letsel Afbakening Momentschade of duurschade Schadebegroting langs twee lijnen Van wat als? naar wat nu? Derving van levensonderhoud wegens overlijden Overlijdensschade Derving van levensonderhoud Ander nadeel dan vermogensschade Persoonsaantasting Momentschade of duurschade Begrotingsmoment en wettelijke rente Pleidooi voor begroting smartengeld naar tijdstip uitspraak Slot Winstderving en verlies van ondernemingswaarde Inleidende opmerkingen Rechtspersoon en onderneming Winstderving Winstderving in de ondernemingssfeer Concrete vaststelling; steeds waarschijnlijkheidsberekening Boekhoudkundige benadering De hypothetische situatie zonder normschending De situatie na de normschending Voordeelstoerekening en schadebeperkingsplicht Winstderving als duurschade 228

4 12 Schadevaststelling en tijd 8.4 Verlies van ondernemingswaarde Ondernemingswaardering; de DCF-methode Schade bestaande in van verlies van ondernemingswaarde Twee benaderingen: compromis of keuze? Hybride benadering Pleidooi voor een principiële keuze Slot Beleggingsschade Inleidende opmerkingen Koersgerelateerde schade vanwege misleiding op de beurs Misleiding van beleggers Transactiecausaliteit Wettelijke rente Eigen opvatting: focus op inhoudsbepaling van begrip schade Schade door ondeugdelijk vermogensbeheer Individueel vermogensbeheer Vergelijking over de schadeperiode; peildatum en wettelijke rente Nadere analyse vanuit tijdsperspectief Schade in verband met effectenleaseproducten Beleggen met geleend geld; schending zorgplicht De schade van de afnemer De tijdspuzzel: schade, voordeel en wettelijke rente Slot Rechtmatige overheidsdaad: onteigening en planschade Inleidende opmerkingen Schadevergoeding in verband met onteigening Volledige schadevergoeding Schadevaststelling per peildatum Relativering peildatumfixatie Gebeurtenissen na terinzagelegging Kapitalisatie bijkomende schade Verrekening van rente over vrijkomend kapitaal Rente over de schadevergoeding Vergoeding van planschade Nadelige wijzigingen van het planologische regime Directe en indirecte planschade De peildatum in het planschaderecht Schade voor rekening van aanvrager Planologische schaduwschade Omgevingswet: verschuiving schademoment? Slot 302

5 Inhoudsopgave 13 DEEL C BESLUIT Slotbeschouwing Het onderzoek Een logisch-chronologische ordening Vertroebeling Vertroebeling van het kader De abstracte schadevaststelling Kapitalisatie van toekomstige schade naar een peildatum in het verleden Smartengeld en wettelijke rente Schadevaststelling en voordeelstoerekening Behoeftegerichte schadevergoeding bij letsel Samenvatting Summary 323 Literatuur 329 Jurisprudentie 351 Curriculum vitae 357 Publicaties 359