MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE

Transcriptie

1 MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE ARREST nr. MHHC/M/1516/0109 van 21 april 2016 in de zaak MHHC1415/0063/M/0051 In zake: de bvba GREENERGY bijgestaan en vertegenwoordigd door: advocaten Isabelle LARMUSEAU en Alison HOUTHUYS kantoor houdende te 9000 Gent, Kasteellaan 141 waar woonplaats wordt gekozen verzoekende partij tegen: het VLAAMSE GEWEST vertegenwoordigd door de Vlaamse regering, ten verzoeke van de Vlaamse minister van Omgeving, Natuur en Landbouw voor wie optreedt, bij delegatie: de gewestelijke entiteit (de afdeling Milieuhandhaving, Milieuschade en Crisisbeheer, AMMC) met kantoren te 1000 Brussel, Koning Albert II-laan 20 bus 8 vertegenwoordigd door: mevrouw Sigrid RAEDSCHELDERS, afdelingshoofd verwerende partij I. VOORWERP VAN DE VORDERING Het beroep, ingesteld met een aangetekende brief van 17 juni 2015, strekt tot de vernietiging van de beslissing van de gewestelijke entiteit van 6 mei 2015, gekend onder nummer 13/AMMC/1462- M/CDM. De bestreden beslissing legt aan de verzoekende partij een alternatieve geldboete op van euro (191 euro verhoogd met de opdeciemen) wegens de schending van artikel 22, eerste lid van het decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning (hierna het Milieuvergunningsdecreet) en van artikel 43, 1 van het besluit van de Vlaams regering van 6 februari 1991 houdende vaststelling van het Vlaams reglement betreffende de milieuvergunning (hierna VLAREM I). Aan de verzoekende partij wordt de levering verweten van kg melkproducten (kaaswei) voor de exploitatie van een biogascentrale op een feestdag in strijd met de milieuvergunningsvoorwaarden. MHHC - 1

2 II. VERLOOP VAN DE RECHTSPLEGING De verwerende partij heeft een antwoordnota ingediend en een afschrift van het administratief dossier neergelegd. De verzoekende partij heeft een wederantwoordnota ingediend. De verwerende partij heeft geen laatste nota ingediend. De partijen zijn opgeroepen voor de zitting van 31 maart 2016, waar de vordering tot vernietiging werd behandeld. Kamervoorzitter Marc VAN ASCH heeft verslag uitgebracht. Advocaat Isabelle LARMUSEAU die verschijnt voor de verzoekende partij en de heer Christophe SCHELFAUT die loco mevrouw Sigrid RAEDSCHELDERS verschijnt voor de verwerende partij, zijn gehoord. Het decreet van 4 april 2014 betreffende de organisatie en de rechtspleging van sommige Vlaamse bestuursrechtscolleges (DBRC-decreet) en het besluit van de Vlaamse regering van 16 mei 2014 houdende de rechtspleging voor sommige Vlaamse bestuursrechtscolleges (Procedurebesluit) zijn toegepast. De debatten worden gesloten. III. FEITEN De verzoekende partij is de eigenaar van een varkenshouderij met een co-vergistingsinstallatie. De varkenshouderij biedt plaats aan meer dan 900 varkens en de installatie voor co-vergisting van biomassa heeft een capaciteit van ton per jaar. De verzoekende partij beschikt over een milieuvergunning klasse 1 verleend door de deputatie van de provincieraad van Antwerpen op 21 oktober Naar aanleiding van een radiofonische opdracht begeven twee inspecteurs van de lokale politie Zuiderkempen zich op 1 mei 2013 naar het bedrijf van de verzoekende partij. De inspecteurs stellen vast dat in strijd met de verleende milieuvergunning van 21 oktober kg melkproducten (kaaswei) wordt afgeleverd op een feestdag. Deze vaststellingen worden opgenomen in het proces-verbaal met nummer TU.64.L /2013 afgesloten op 28 mei Uit het navolgend proces-verbaal nr /13 van 1 oktober 2013 blijkt dat de verzoekende partij op 18 september 2013 is verhoord. De verzoekende partij verklaart tijdens dit verhoor dat de levering gepland was voor 3 mei 2013 en dat zij alle leveranciers op de hoogte had gebracht dat er geen leveringen mochten plaatsvinden op 1 mei Ondanks deze mededeling stond er toch een vrachtwagen van een Nederlandse firma voor de deur van de verzoekende partij. De chauffeur zei dat hij veel werk had en niet kon wachten. De verzoekende partij verklaart dat zij op 1 mei 2013 uit menselijkheid heeft gehandeld, en de levering heeft laten plaatsvinden. Anders had de chauffeur 24u moeten wachten. Op 25 november 2013 meldt de procureur des Konings dat hij niet zal overgaan tot strafrechtelijke vervolging. MHHC - 2

3 Met een brief van 4 december 2013 brengt de gewestelijke entiteit de verzoekende partij op de hoogte van haar voornemen om een alternatieve bestuurlijke geldboete op te leggen en nodigt zij de verzoekende partij uit om schriftelijk haar verweer mee te delen. De verzoekende partij bezorgt haar schriftelijk verweer met een aangetekende brief van 21 januari 2014 aan de gewestelijke entiteit. Op 3 maart 2015 organiseert de gewestelijke entiteit een hoorzitting in aanwezigheid van de verzoekende partij vertegenwoordigd door advocaat Isabelle LARMUSEAU. De gewestelijke entiteit legt op 6 mei 2015 de vermelde bestuurlijke geldboete op. Deze beslissing wordt aan de verzoekende partij betekend met een aangetekende brief van 20 mei De verwerende partij motiveert haar beslissing als volgt: 3.2 De hoogte van de boete Overwegende dat bij de bepaling van de hoogte van de geldboete rekening wordt gehouden met de ernst van het milieumisdrijf, de frequentie en de omstandigheden waarin het milieumisdrijf is gepleegd of beëindigd de ernst van de feiten Overwegende dat bovenvermelde regelgeving ertoe strekt om de negatieve milieu- en veiligheidsinvloeden van menselijke bedrijvigheden en handelingen die milieubelastend (kunnen) zijn, of die gevaarrisico's in zich (kunnen) dragen, te voorkomen of te beperken. Overwegende dat milieuvergunningen tot doel hebben om het leefmilieu, de gezondheid en veiligheid van de bevolking te beschermen; dat dit mede gebeurt door het al dan niet toekennen van een milieuvergunning aan hinderlijke inrichtingen en het opleggen van strikte voorwaarden waaraan bij de exploitatie van deze inrichtingen moet voldaan worden opdat de hinder tot een aanvaardbaar niveau beperkt wordt; Overwegende dat bijzondere vergunningsvoorwaarden opgenomen werden omdat de algemene en sectorale voorwaarden van VLAREM II volgens de vergunningverlenende overheid voor de exploitatie van overtreder niet voldoende zijn om de negatieve milieu- en veiligheidseffecten te voorkomen of te beperken. Overwegende dat de inrichting een klasse 1 inrichting betreft; dat de klasse van de inrichting bepalend is voor de hinderlijkheid van de inrichting; dat controle over ingedeelde activiteiten noodzakelijk is om alle milieurisico's en hinder voor de omgeving tot een minimum te beperken; dat door het niet naleven van de bijzondere milieuvergunningsvoorwaarden voor de exploitatie van voormelde inrichting, met name het aanleveren tijdens een feestdag, de hinder voor de buurt niet tot een aanvaardbaar niveau beperkt werd. Overwegende dat er in casu één vracht werd aangeleverd op een feestdag; dat dit derhalve een zeer kortstondig feit betrof, waardoor er slecht in een beperkte periode extra hinder voor de omgeving mogelijk was. Overwegende dat het misdrijf gepleegd is in professioneel verband. MHHC - 3

4 Overwegende dat de feiten derhalve voldoende ernstig zijn om te worden gesanctioneerd met een alternatieve bestuurlijke geldboete De frequentie Overwegende dat het een eenmalige schending betreft; dat er minstens geen indicaties zijn in het proces-verbaal die erop wijzen dat bij overtreder reeds eerder vergelijkbare feiten werden vastgesteld; dat de factor frequentie derhalve geen aanleiding geeft tot een hogere geldboete de omstandigheden Overwegende dat bij het bepalen van de hoogte van de boete rekening wordt gehouden met de bereidheid van de overtreder om voor de vastgestelde schendingen maatregelen te nemen; dat overtreder zijn leveranciers informeerde dat hij geen leveringen op zon- en feestdagen toestaat; dat bij de afspraken voor levering eind april-begin mei expliciet de aandacht op 1 mei gevestigd werd; dat dit in rekening wordt gebracht bij het bepalen van de hoogte van de geldboete; dat dit als verzachtende omstandigheid wordt meegenomen, wat leidt tot een lagere geldboete. Overwegende dat de overtreder per schrijven van 4 december 2013 op de hoogte werd gebracht van het voornemen om een alternatieve bestuurlijke geldboete, al dan niet vergezeld van een voordeelontneming, op te leggen; dat overeenkomstig artikel DABM AMMC een boetebeslissing neemt binnen een termijn van honderdtachtig dagen na deze kennisgeving; dat deze 180-dagentermijn een termijn van orde is, waarvan de overschrijding niet gesanctioneerd wordt. Overwegende dat deze beslissingstermijn inmiddels verstreken is; dat AMMC in casu van oordeel is dat de feiten voldoende ernstig zijn om alsnog een bestuurlijke geldboete (vergezeld van een voordeelontneming) op te leggen; dat het evenwel aangewezen is om het boetebedrag te verlagen rekening houdend met de termijn die verstreken is sedert de start van de bestuurlijke boeteprocedure. Overwegende dat er wat dit misdrijf betreft voor het overige geen bijzondere omstandigheden zijn waarmee rekening gehouden wordt bij het bepalen van de hoogte van de boete. OM DEZE REDENEN beslist de afdeling Milieuhandhaving, Milieuschade en Crisisbeheer om een alternatieve bestuurlijke geldboete op te leggen aan bvba Greenergy, met maatschappelijke zetel gevestigd te 2230 Herselt, Dieperstraat 110 en gekend in de Kruispuntbank der, Ondernemingen onder het nummer , ten bedrage van euro (duizend honderdzesenveertig euro) zijnde 191 euro (honderdéénennegentig euro) vermeerderd met de opdeciemen die ten tijde van het plegen van de feiten van toepassing waren conform artikel DABM. Dit is de bestreden beslissing. IV. ONTVANKELIJKHEID VAN DE VORDERING TOT VERNIETIGING MHHC - 4

5 Uit het onderzoek blijkt dat de vordering is tijdig en regelmatig ingesteld. Er worden geen excepties opgeworpen. V. ONDERZOEK VAN DE VORDERING TOT VERNIETIGING Enig middel Standpunt van de partijen 1. De verzoekende partij roept de schending in van artikel juncto van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (hierna DABM), alsook van het redelijkheidsbeginsel en de materiële motiveringsplicht als beginselen van behoorlijk bestuur. De verzoekende partij stelt in essentie dat er een kennelijke wanverhouding bestaat tussen de feiten, die slechts dertig minuten geduurd hebben, en de hiervoor opgelegde geldboete. Zij verwijst naar een ander bedrijf waar jarenlang in overtreding met de milieuvergunningsvoorwaarden s nachts geleverd is, en vraagt zich af of ook daar hetzelfde aberrante tarief zal opgelegd worden, hetgeen volgens haar in dat geval zal leiden tot het faillissement van dat bedrijf. De verzoekende partij wijst er ook op dat de gewestelijke entiteit in haar beslissing rekening houdt met verzachtende omstandigheden en met een termijnoverschrijding, om dan toch nog een dergelijke boete op te leggen. 2. De verwerende partij antwoordt dat zij bij de begroting van de boete rekening gehouden heeft met de door de verzoekende partij aangehaalde elementen. Zij wijst erop dat de verzoekende partij beschikt over een milieuvergunning klasse I. De verzoekende partij heeft een bijzondere milieuvoorwaarde geschonden die opgelegd is om de hinder voor de buurt tot een aanvaardbaar niveau te beperken. Het niet-naleven van deze bijzondere milieuvoorwaarde kan volgens de verwerende partij dan ook niet zomaar gebagatelliseerd worden. Zij stelt dat zij elk milieumisdrijf overeenkomstig artikel DABM moet beoordelen met inachtneming van de ernst, de frequentie en de concrete omstandigheden. De verzoekende partij lijkt hier al te makkelijk aan voorbij te gaan door het boetebedrag in de bestreden beslissing zonder meer te extrapoleren naar andere dossiers. Volgens de verwerende partij is de bestreden beslissing geenszins kennelijk onredelijk, minstens maakt de verzoekende partij niet aannemelijk dat zij kennelijk onredelijk zou zijn. 3. In haar wederantwoordnota stelt de verzoekende partij nog dat de verwerende partij geen repliek formuleert op het door haar ontwikkelde hoofdargument dat in de bestreden beslissing op geen enkele manier (formeel) wordt geëxpliciteerd/gemotiveerd in welke mate de dertig minuten durende inbreuk (gepleegd door een Nederlandse firma) op een verbod van 1 mei-levering cijfermatig heeft bijgedragen tot het uiteindelijke aberrante boetebedrag van euro. Zij stelt dat de bestreden beslissing de uitgesproken gunstige overwegingen over de ernst van de feiten, de frequentie en de omstandigheden en de op basis hiervan opgelegde manifest onredelijke en onevenredige bestuurlijke geldboete niet motiveert noch verduidelijkt. MHHC - 5

6 Beoordeling door het College 1. Artikel DABM bepaalt: Bij het opleggen van bestuurlijke maatregelen of bestuurlijke geldboeten zorgen de personen, vermeld in artikel , alsook de gewestelijke entiteit, vermeld in artikel , ervoor dat er geen kennelijke wanverhouding bestaat tussen de feiten die aan de bestuurlijke maatregelen of bestuurlijke geldboeten ten grondslag liggen, en de maatregelen of de boeten die op grond van die feiten worden opgelegd. Artikel DABM luidt: Als een bestuurlijke geldboete wordt opgelegd, wordt de hoogte van de geldboete afgestemd op de ernst van de milieu-inbreuk of het milieumisdrijf. Tevens wordt rekening gehouden met de frequentie en de omstandigheden waarin de vermoedelijke overtreder milieu-inbreuken of milieumisdrijven heeft gepleegd of beëindigd. De gewestelijke entiteit beschikt bij de beoordeling van het boetebedrag over een discretionaire beleidsruimte. Van een mogelijke schending van artikel juncto DABM kan alleen dan sprake zijn indien de gewestelijke entiteit op kennelijk onredelijke wijze toepassing heeft gemaakt van de decretale waarderingscriteria. 2. In de bestreden beslissing houdt de verwerende partij rekening met de hiernavolgende criteria ter beoordeling van de hoogte van het boetebedrag: - De ernst van de feiten: het is een inrichting klasse 1 en door het niet-naleven van de milieuvergunningsvoorwaarden werd de hinder voor de buurt niet tot een aanvaardbaar niveau beperkt. Het gaat wel maar om één levering op een feestdag van zeer korte duur waar er slechts voor een beperkte periode extra hinder was. - De frequentie: het eenmalig karakter wordt in aanmerking genomen waardoor dit geen aanleiding geeft tot een hogere geldboete. - De omstandigheden: de gewestelijke entiteit houdt rekening met verzachtende omstandigheden, meer bepaald het feit dat de verzoekende partij haar leveranciers geïnformeerd had dat een levering op 1 mei niet kon. Bovendien wordt het tijdsverloop meegenomen als een boeteverlagende factor. De verzoekende partij legt niet uit op welke rechtsgrond zij zich baseert om de grootte-orde van de boete af te meten op basis van de tijdsduur van de milieu-inbreuk, noch toont zij aan in welke mate dit een bepalende factor zou geweest zijn in hoofde van de gewestelijke entiteit. Integendeel blijkt uit de bestreden beslissing dat de boete onder meer gemotiveerd wordt in de mate dat de opgelegde milieuvoorwaarde om niet te leveren tijdens feestdagen de beperking van de hinder beoogt voor de buurtbewoners. De verzoekende partij weerlegt noch betwist deze omstandigheid. Het beginsel van de motiveringsplicht houdt in dat er voor elke administratieve beslissing rechtens aanvaardbare motieven moeten bestaan, wat onder meer betekent dat die motieven moeten steunen op werkelijk bestaande en concrete feiten die relevant zijn en met de vereiste zorgvuldigheid werden vastgesteld. De motiveringsplicht houdt evenwel niet in dat de gewestelijke MHHC - 6

7 entiteit dient te antwoorden op alle argumenten die in het kader van het schriftelijk verweer of tijdens de hoorzitting naar voor gebracht worden. Het is noodzakelijk maar volstaat dat uit de bestreden beslissing blijkt welke de inhoudelijke, feitelijke en juridische overwegingen zijn waarop de gewestelijke entiteit zich heeft gesteund, zodat het College bij de uitoefening van zijn legaliteitstoezicht kan nagaan of de gewestelijke entiteit de haar toegekende appreciatiebevoegdheid naar behoren heeft uitgeoefend binnen het kader van de artikelen juncto DABM. De verzoekende partij toont niet aan dat de bestreden beslissing berust op een onjuiste feitenvinding noch dat de in aanmerking genomen feiten foutief of kennelijk onredelijk beoordeeld zijn. Het middel is ongegrond. OM DEZE REDENEN BESLIST HET MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE 1. Het beroep is ontvankelijk maar ongegrond. 2. De behandeling van het beroep heeft geen kosten met zich gebracht, zodat een beslissing over de kosten van het geding zonder voorwerp is. Dit arrest is uitgesproken te Brussel, in openbare zitting op 21 april 2016, door het Milieuhandhavingscollege, eerste kamer, samengesteld uit: Marc VAN ASCH, voorzitter van de eerste kamer met bijstand van Bram CARDOEN, toegevoegd griffier De toegevoegd griffier, De voorzitter van de eerste kamer, Bram CARDOEN Marc VAN ASCH MHHC - 7