MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE

Transcriptie

1 MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE ARREST nr. MHHC/M/1516/0121 van 12 mei 2016 in de zaak MHHC/1415/0072/0061 In zake: de heer John DE GENDT, wonende te 1080 Sint-Agatha-Berchem, René Comhairelaan 1, bus 009, waar woonplaats wordt gekozen verzoekende partij tegen: het VLAAMSE GEWEST vertegenwoordigd door de Vlaamse regering, ten verzoeke van de Vlaamse minister van Omgeving, Natuur en Landbouw bijgestaan en vertegenwoordigd door: advocaat Jan BERGÉ kantoor houdende te 3000 Leuven, Naamsestraat 165 waar woonplaats wordt gekozen verwerende partij I. VOORWERP VAN DE VORDERING Het beroep, ingesteld door neerlegging ter griffie op 6 juli 2015, strekt tot de vernietiging van de beslissing van de gewestelijke entiteit van 26 mei 2015, gekend onder nummer 12/AMMC/945-M- SM en 13/AMMC/649-M/SM. De bestreden beslissing legt aan de verzoekende partij een alternatieve bestuurlijke geldboete op van euro (515 euro verhoogd met de opdeciemen) wegens een inbreuk op de artikelen 90 bis en 97, 2, 9 van het Bosdecreet van 13 juni 1990 en artikel , 2, 1 van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (hierna DABM). II. VERLOOP VAN DE RECHTSPLEGING De verwerende partij heeft een antwoordnota ingediend en heeft een afschrift van het administratief dossier neergelegd. De verzoekende partij heeft geen wederantwoordnota ingediend. De verwerende partij heeft geen laatste nota ingediend. De partijen zijn opgeroepen voor de zitting van 21 april 2016, waar de vordering tot vernietiging werd behandeld. Kamervoorzitter Marc VAN ASCH heeft verslag uitgebracht. MHHC - 1

2 De heer Guido VAN DEN ENDE die loco John DE GENDT verschijnt voor de verzoekende partij en advocaat Kristien VANDERHEIDEN die loco advocaat Jan BERGE verschijnt voor de verwerende partij, zijn gehoord. Het decreet van 4 april 2014 betreffende de organisatie en de rechtspleging van sommige Vlaamse bestuursrechtscolleges (DBRC-decreet) en het besluit van de Vlaamse regering van 16 mei 2014 houdende de rechtspleging voor sommige Vlaamse bestuursrechtscolleges (Procedurebesluit) zijn toegepast. De debatten worden gesloten. III. FEITEN 1. Op 29 september 2007 wordt aan de heer Koen DE JONCKHEERE een kapmachtiging verleend voor het vellen van populieren gelegen op de kadastrale percelen te Itterbeek, sectie D, nummers 11, 13f en 13g. Als voorwaarde bij de kapmachtiging wordt opgelegd dat de openingen ten laatste in het eerstvolgende plantseizoen na de kapping worden ingeboet met inheems loofhout (es, inlandse eik) en/of inheemse struiksoorten tot een plantverband van 2,5 x 3 m. Op 30 juli 2009 koopt de verzoekende partij de onderhavige percelen. In de koopakte wordt vermeld dat de percelen bebost zijn en dat er een kapmachtiging is afgeleverd. Op 23 november 2009 brengt het Agentschap voor Natuur en Bos de verzoekende partij hier nogmaals van op de hoogte. 2. Op 12 april 2012 voert een natuurinspecteur van het Agentschap voor Natuur en Bos een controle uit op de betrokken percelen. Hij stelt vast dat de gekapte stroken niet voldoende herbebost zijn. Daarnaast stelt hij vast dat de gedeeltelijke heraanplant die wel uitgevoerd is, afgestorven is en dat de percelen begraasd worden door paarden. Verder stelt de inspecteur vast dat de stronken verwijderd zijn en dat alles met zware machines is weg gefreesd. Deze vaststellingen worden opgenomen in het proces-verbaal met nummer BR.63M.H /12, afgesloten op 9 mei 2012 en verzonden op 14 mei Op 9 mei 2012 besluit de toezichthoudende ambtenaar van het Agentschap voor Natuur en Bos de volgende bestuurlijke maatregel (nr. BHBM.2012.VB.006) op te leggen aan de verzoekende partij: 1. Heraanplant van de ontboste zones op de kadastrale percelen Dilbeek, 5 e Afd. sectie D nrs. 11, 13f en 13g, zoals aangeduid op kaartmateriaal in bijlage, met: Inheems loofhout (es, eik, els) Plantverband van 2,5 m x 3 m Grootte bosplantsoen minimum 100 cm 2. Afgestorven bomen dienen tot 3 jaar na herbebossing vervangen te worden door gelijkaardig plantmateriaal 3. De aangeplante bomen moeten op mechanische wijze vrijgesteld worden van concurrerende planten. 4. Het gebruik van pesticiden is verboden voor vrijstellen van onkruid. MHHC - 2

3 5. Begrazing kan enkel in het deel van het perceel 13G onder de hoogspanning. Het weidegedeelte dient afgeschermd te worden van het bosgedeelte. Bosbegrazing is verboden. De verzoekende partij dient deze bestuurlijke maatregel uit te voeren uiterlijk op 30 november De termijn wordt op 23 januari 2013 eenmalig verlengd tot 31 maart Op twintig april 2013 voert een natuurinspecteur van het Agentschap voor Natuur en Bos opnieuw een controle uit op de betrokken percelen. Hij stelt vast dat de bestuurlijke maatregel BHBM.2012.VB.006 niet is uitgevoerd. Deze vaststellingen worden opgenomen in het bijkomend proces-verbaal met nummer BR.63M.H /13, afgesloten op 29 april 2013 en verzonden op 3 mei Op 17 mei 2013 meldt de procureur des Konings dat hij niet zal overgaan tot strafrechtelijke vervolging. Met een brief van 10 oktober 2013 brengt de gewestelijke entiteit de verzoekende partij op de hoogte van haar voornemen om een alternatieve bestuurlijke geldboete, al dan niet vergezeld van een voordeelontneming, op te leggen en nodigt zij de verzoekende partij uit om schriftelijk haar verweer mee te delen. De verzoekende partij bezorgt haar schriftelijk verweer op 25 oktober 2013 aan de gewestelijke entiteit. De gewestelijke entiteit legt op 26 mei 2015 de vermelde bestuurlijke geldboete op. Deze beslissing wordt aan de verzoekende partij betekend met een aangetekende brief van 5 juni De verwerende partij motiveert haar beslissing als volgt: 3. BEOORDELING Overwegende dat de vastgestelde feiten beoordeeld worden in toepassing van de artikelen tot en met DABM en artikel 76 Milieuhandhavingsbesluit. 3.1 Het milieumisdrijf en de toerekenbaarheid aan de overtreder Overwegende dat voor de desbetreffende percelen een kapmachtiging werd verleend voor een kaalkap van populieren die werd uitgevoerd door de vorige eigenaar: dat in de kapmachtiging was opgenomen dat een herbebossing uitgevoerd diende te worden. Overwegende dat artikel 91 1 van het Bosdecreet bepaalt dat bij een overdracht van een zakelijk recht op een onroerend goed waarop het Bosdecreet van toepassing is, de rechten en plichten die voortvloeien uit het Bosdecreet en zijn uitvoeringsbesluiten overgaan op de verwerver ervan. Overwegende dat vermoedelijke overtreder op 30 juli 2009 de percelen gekocht heeft van de heer Koen De Jonckheere; dat in de notariële akte werd opgenomen dat de percelen deels bos zijn waarvoor een kapmachtiging werd verleend; dat de rechten en plichten die rusten op het betrokken perceel bij die overdracht zijn overgegaan op vermoedelijke MHHC - 3

4 overtreder; dat voor het perceel een kapmachtiging werd afgeleverd die ingevolge bovenstaand artikel gerespecteerd moet worden door vermoedelijke overtreder;. Overwegende dat artikel 90bis van het Bosdecreet bepaalt dat ontbossing verboden is tenzij mits het bekomen van een stedenbouwkundige vergunning of een individueel door de Vlaamse regering toegestane ontheffing. Overwegende dat artikel van het Bosdecreet bepaalt dat het in privé-bos verboden is om dieren te houden binnen omheiningen zonder machtiging van ANB; dat omvorming van bestaande bossen tot graasweide gelijkgesteld wordt met ontbossing. Overwegende dat door de grondbewerking en het ander gebruik van de percelen door vermoedelijke overtreder een ontbossing tot stand werd gebracht (zie artikel 4.15 Bosdecreet: elke handeling waardoor een bos geheel of gedeeltelijk verdwijnt en aan de grond een andere bestemming of gebruik wordt gegeven), waarbij voorbij gegaan werd aan het verbod op ontbossing omschreven in artikel 90bis Bosdecreet. Overwegende dat op 20 april 2013 door verbalisant werd vastgesteld dat vermoedelijke overtreder na het verstrijken van de verlenging van de uitvoeringstermijn (31 maart 2013) de opgelegde bestuurlijke maatregel niet volledig had uitgevoerd en dit zonder enige motivering dat artikel DABM de personen die opzettelijk opgelegde bestuurlijke maatregelen niet uitvoeren, strafbaar stelt. Overwegende dat bovenvermelde feiten een schending uitmaken van de artikelen 90bis en van het Bosdecreet en van artikel DABM. Overwegende dat vermoedelijke overtreder opwerpt dat de laattijdige uitvoering van de herbebossing te wijten was aan het verbod van de eigenaar van de losweg om deze nog te mogen gebruiken en hij bijgevolg geen toegang meer had tot zijn percelen; dat vermoedelijke overtreder bij de aankoop van de percelen en bij schrijven van ANB op de hoogte werd gesteld dat er een kapmachtiging afgeleverd was en hij deze diende na te leven; dat vermoedelijke overtreder na deze aankoop en in tegenspraak met de kapmachtiging de percelen toch nog gefreesd heeft, er paarden op heeft gezet, er een stockeerplaats en groentetuin ingericht heeft; dat hem bovendien door ANB nog 4 maanden uitstel verleend werd; dat vermoedelijke overtreder aldus over voldoende tijd beschikte vooraleer het gebruik van de losweg hem werd verboden om de percelen te herbebossen; dat bovendien de verklaring dat vermoedelijke overtreder geen toegang meer had tot zijn percelen twijfelachtig is gezien paarden op de percelen graasden en vermoedelijke overtreder toegang moest hebben om zijn dieren te voederen en te verzorgen. Overwegende dat vermoedelijke overtreder opwerpt dat de vorige eigenaar de bomen gekapt heeft zonder opnieuw bomen te hebben aangeplant; dat de vorige eigenaar een kapmachtiging heeft verkregen voor het kappen van deze bomen en een heraanplant heeft uitgevoerd die mislukt is; dat vermoedelijke overtreder echter bij de aankoop van de percelen op de hoogte werd gesteld van het bestaan van deze kapmachtiging en hij eveneens op de hoogte werd gesteld dat hij verantwoordelijk is voor de naleving ervan; dat dit betekent dat vermoedelijke overtreder verantwoordelijk was voor de herbebossing. Overwegende dat bovenvermelde feiten vallen onder de definitie van milieumisdrijf conform artikel DABM waarvoor een alternatieve bestuurlijke geldboete kan worden opgelegd. MHHC - 4

5 Overwegende dat het milieumisdrijf vaststaat in hoofde van de overtreder. 3.2 De hoogte van de geldboete Overwegende dat bij de bepaling van de hoogte van de geldboete rekening wordt gehouden met de ernst van het milieumisdrijf, de frequentie en de omstandigheden waarin het milieumisdrijf is gepleegd of beëindigd De ernst van de feiten Overwegende dat het Bosdecreet tot doel heeft het behoud, de bescherming, het beheer en het herstel van de bossen en het regelen van hun natuurlijk milieu. Overwegende dat bossen een duidelijke ecologische functie hebben, door onder meer de groei van inheemse boom- of struikvegetaties te bevorderen, wat ten goede komt aan het behoud, de ontwikkeling of het herstel van de biologische diversiteit van populaties van zeldzame soorten en bijdraagt tot de instandhouding, ontwikkeling of herstel van habitats en natuurlijke ecosystemen. Overwegende dat om de achteruitgang van de oppervlakte bos in Vlaanderen te stoppen er een ontbossingsverbod werd uitgevaardigd; dat echter in een specifiek aantal gevallen er een vergunning kan worden verleend tot ontbossing; dat elke ontbossing daarom gecompenseerd moet worden. Overwegende dat de bewuste percelen deels gelegen zijn in agrarisch gebied en deels in natuurgebied; dat een deel van het bos gelegen is in VEN-gebied en de percelen samen een totale oppervlakte hebben van 1,41 ha; dat de ontboste oppervlakte 5760 m 2 bedroeg. Overwegende dat het bos een populierenbos betrof. Overwegende dat op 9 mei 2012 een bestuurlijke maatregel werd opgelegd die het bevel gaf aan de overtreder om tegen 30 november 2012 herstelmaatregelen uit te voeren zodat de herbebossing zou worden uitgevoerd en de bosbegrazing gestopt zou worden; dat deze termijn verlengd werd tot 31 maart 2013; dat bij nacontrole bleek dat de bestuurlijke maatregel onvoldoende werd uitgevoerd nu de aanvullende beplanting in de VEN-zone en het resterend gedeelte van perceel 13f niet werd uitgevoerd en er nog steeds bosbegrazing plaatsvond. Overwegende dat bestuurlijke maatregelen er op gericht zijn een einde te stellen aan een milieuinbreuk of milieumisdrijf, de gevolgen ervan geheel of gedeeltelijk ongedaan te maken en herhaling ervan te voorkomen; dat de naleving van deze maatregelen bijgevolg essentieel is om de negatieve impact van de milieu-inbreuk of het milieumisdrijf te remediëren en naar de toekomst toe te vermijden. Overwegende dat het onvoldoende uitvoeren van een opgelegde bestuurlijke maatregel voldoende zwaar dient gesanctioneerd te worden, wil men vermijden dat het voor overtreders 'Voordeliger" uitvalt systematisch de opgelegde maatregelen niet uit te voeren. Overwegende dat bovenvermelde feiten derhalve voldoende ernstig zijn om gesanctioneerd te worden met een alternatieve bestuurlijk geldboete de frequentie MHHC - 5

6 Overwegende dat het een eenmalige schending betreft; dat er minstens geen indicaties zijn die erop wijzen dat bij overtreder reeds eerder vergelijkbare feiten werden vastgesteld; dat de factor frequentie bijgevolg geen aanleiding geeft tot een hogere geldboete de omstandigheden Overwegende dat bij het bepalen van de hoogte van de boete rekening wordt gehouden met de bereidheid van de overtreder om voor de vastgestelde schendingen maatregelen te nemen; dat concreet door de overtreder het herstel werd gerealiseerd door het alsnog uitvoeren van de bestuurlijke maatregel; dat dit als verzachtende omstandigheid wordt meegenomen bij het bepalen van de hoogte van de boete, wat leidt tot een lagere geldboete. Overwegende dat de overtreder per schrijven van 17 december 2012 en 10 oktober 2013 op de hoogte werd gebracht van het voornemen om een alternatieve bestuurlijke geldboete, al dan niet vergezeld van een voordeelontneming, op te leggen; dat overeenkomstig artikel DABM AMMC een boetebeslissing neemt binnen een termijn van honderdtachtig dagen na deze kennisgeving; dat deze 180-dagentermijn een termijn van orde is, waarvan de overschrijding niet gesanctioneerd wordt. Overwegende dat deze beslissingstermijn inmiddels verstreken is; dat AMMC in casu van oordeel is dat de feiten voldoende ernstig zijn om alsnog een bestuurlijke geldboete op te leggen; dat het boetebedrag derhalve verlaagd wordt met één vijfde rekening houdend met de termijn die verstreken is sedert de start van de bestuurlijke boeteprocedure.. Overwegende dat, wat de omstandigheden van dit milieumisdrijf betreft, er (voor het overige) in het gehele dossier geen bijzondere elementen zijn die meegenomen worden bij het bepalen van de hoogte van de boete Dit is de bestreden beslissing. IV. ONTVANKELIJKHEID VAN DE VORDERING TOT VERNIETIGING A. Ontvankelijkheid wat betreft de tijdigheid van de vordering Uit het dossier blijkt dat de vordering tijdig ingesteld is. Er worden geen excepties opgeworpen. B. Schending van artikel 14 Procedurebesluit Standpunt van de partijen De verwerende partij merkt op dat het verzoekschrift geen dagtekening bevat en bijgevolg niet ontvankelijk is. De verzoekende partij voert hierover geen schriftelijke repliek. Ter zitting verwijst de verzoekende partij naar de datumstempel aangebracht door de griffie. MHHC - 6

7 Beoordeling door het College 1. Overeenkomstig artikel 14 Procedurebesluit moet het verzoekschrift gedagtekend worden door de verzoeker of zijn raadsman. Uit het ontvangstbewijs afgeleverd door de griffie blijkt dat het verzoekschrift ter griffie is neergelegd op 6 juli De datum van het ontvangstbewijs en de door de griffie aangebrachte datumstempel op het verzoekschrift verleent aan dit verzoekschrift een vaste datum. De exceptie wordt verworpen. C. Ambtshalve exceptie -Schending van artikel 15, 4 Procedurebesluit Artikel 15, 4 van het Procedurebesluit vereist dat het verzoekschrift minstens een uiteenzetting van de feiten en de ingeroepen middelen bevat. Een middel bestaat uit de voldoende en duidelijke omschrijving van de overtreden rechtsregel en van de wijze waarop deze rechtsregel volgens de verzoekende partij wordt geschonden. Het voorschrift van artikel 15, 4 Procedurebesluit vergt weliswaar niet dat de verzoekende partij in haar uiteenzetting van de feiten en de middelen nominatim de rechtsregels of rechtsbeginselen moet vermelden die door de bestreden beboetingsbeslissing zouden geschonden worden. In het kader van de legaliteitstoetsing die het College doorvoert, is het evenwel noodzakelijk dat door de uiteenzetting van de ingeroepen middelen minstens voldoende duidelijk aangegeven wordt wat de bestreden beslissing wordt verweten. Meer bepaald moet de uiteenzetting van de ingeroepen middelen het mogelijk maken te begrijpen welke rechtsregels of rechtsbeginselen door de bestreden beslissing zouden geschonden worden en hoe. Dit is de informatie die onontbeerlijk is voor een nuttige behandeling van het beroep, met eerbiediging van het recht op tegenspraak en verdediging van de verwerende partij. De partijen zijn met een aangetekende brief van 13 april 2016 op de hoogte gesteld van de door de Kamervoorzitter opgeworpen exceptie en zijn uitgenodigd om hierover standpunt in te nemen en zo nodig een bijkomende nota in te dienen en deze uiterlijk op de openbare zitting van 21 april 2016 neer te leggen. Standpunt van de partijen De verzoekende en de verwerende partij hebben ter zitting hun standpunt uiteengezet. Beoordeling door het College De verzoekende partij beperkt zich tot een oplijsting van de door haar genomen maatregelen en verzoekt het College vervolgens de bestreden beslissing te annuleren. De vordering maakt niet duidelijk welke rechtsregels of beginselen van behoorlijk bestuur geschonden worden geacht, noch hoe of waarom de verzoekende partij meent dat deze rechtsregels of beginselen geschonden worden. De verzoekende partij vraagt om de boete te annuleren en motiveert zulks door louter te verwijzen naar een aantal feitelijkheden. Het College onderscheidt in het verzoekschrift geen enkel ontvankelijk middel in de zin van artikel 15, 4 Procedurebesluit. MHHC - 7

8 De vordering is onontvankelijk. OM DEZE REDENEN BESLIST HET MILIEUHANDHAVINGSCOLLEGE 1. Het beroep is onontvankelijk. 2. De behandeling van het beroep heeft geen kosten met zich gebracht, zodat een beslissing over de kosten van het geding zonder voorwerp is. Dit arrest is uitgesproken te Brussel, in openbare zitting op 12 mei 2016, door het Milieuhandhavingscollege, eerste kamer, samengesteld uit: Marc VAN ASCH, voorzitter van de eerste kamer met bijstand van Bram CARDOEN, toegevoegd griffier De toegevoegd griffier, De voorzitter van de eerste kamer, Bram CARDOEN Marc VAN ASCH MHHC - 8