De Spinaker VSO Hoorn

Transcriptie

1 De Spinaker VSO Hoorn Kwaliteitsonderzoek Inspectie van het onderwijs Datum vaststelling: 11 maart 2019

2 Samenvatting De inspectie heeft op 9 november 2018 een onderzoek uitgevoerd op De Spinaker Hoorn. Deze school verzorgt voortgezet speciaal onderwijs aan leerlingen met gedrags- en/of psychiatrische problemen. In de jaarlijkse prestatieanalyse hebben wij geconstateerd dat er sprake is van mogelijke risico s. Tijdens het onderzoek hebben wij in de school risico s aangetroffen op het gebied van het onderwijsproces, de onderwijsresultaten en de kwaliteitszorg. We constateren dat de kwaliteit van het onderwijs onvoldoende is. De school heeft het afgelopen jaar hard aan de schoolontwikkeling gewerkt. We verwachten dat het team in staat zal zijn om in relatief korte tijd de noodzakelijke verdere verbeteringen te realiseren. Bestuur: Stichting Ronduit Bestuursnummer: School: De Spinaker VSO Hoorn Totaal aantal leerlingen: 101 BRIN: 18ZJ OKE 04 VSO Wat gaat goed? Het team van de Spinaker Hoorn heeft het afgelopen schooljaar hard gewerkt aan verbetering. Na een onrustige periode is er nu een prettige sfeer en iedereen is gericht op leren. Er zijn duidelijke afspraken waar iedereen zich aan houdt. De lessen zijn van voldoende kwaliteit en er begint een stabiel team te ontstaan. Deze ontwikkeling, die startte met een nieuwe schoolleiding in 2018, was nodig. Er was te weinig structuur voor leerlingen en er waren veel wisselingen in het team. Het zorgteam heeft een helder systeem voor de leerlingenzorg opgezet dat goed werkt. Er is een professionele kwaliteitscultuur ontstaan. Leraren werken als team en voelen zich, gesteund door de leiding, verantwoordelijk voor de schoolontwikkeling. Wat kan beter? De school werkt goed samen met ouders, de gemeente en andere partners. De samenwerking met zorg kan nog beter, zodat leerlingen snel en liefst in de school extra ondersteuning kunnen krijgen. Ook de interne en externe stages kan de school verder ontwikkelen. Vooral de samenhang van de stages met de lessen in de school verdient meer aandacht. Wat moet beter? De school moet zich op de volgende punten verbeteren. Het eerste verbeterpunt gaat over het onderwijsprogramma van de school. De school moet leerlingen in de basisberoeps- en kaderberoepsgerichte leerweg van het vmbo een goed programma bieden en leerlingen de mogelijkheid bieden om examen te doen. Het tweede verbeterpunt gaat over de ontwikkelingsperspectieven. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 2/14

3 De school moet hierin duidelijker beschrijven op welke uitstroombestemming zij de leerlingen voorbereidt. Het derde verbeterpunt gaat over de resultaten die de school met haar leerlingen behaalt. De school gaat niet genoeg na of de leerlingen de leerresultaten behalen en de sociale en maatschappelijke competenties ontwikkelen die de school verwacht. De school moet tenslotte haar eigen kwaliteit beter bewaken. Het team weet hoe het wil werken en wat het nog verder wil verbeteren. Het moet nu vastleggen hoe de kwaliteit van de verschillende onderdelen, zoals de veiligheid, het onderwijsaanbod en het lesgeven eruit moet zien. Het bestuur en de school kunnen dan bewaken of de school aan de eigen kwaliteitseisen blijft voldoen. Tot slot moet de school in de schoolgids beter beschrijven wat de resultaten van de leerlingen zijn en of ze daar tevreden over is. Vervolg Omdat de kwaliteit van het onderwijs van De Spinaker Hoorn onvoldoende is, zullen we in juni 2019 opnieuw een kwaliteitsonderzoek doen om vast te stellen of de school haar kwaliteit heeft verbeterd. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 3/14

4 Inhoudsopgave 1. Opzet van het onderzoek 5 2. Hoofdconclusie en vervolg 7 3. Resultaten onderzoek 9 4. Reactie van het bestuur 13 INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 4/14

5 1. Opzet van het onderzoek De inspectie heeft op 9 november 2018 een onderzoek naar aanleiding van risico's uitgevoerd. Wij maken jaarlijks een risicoanalyse voor alle scholen in Nederland. Bij de analyse van de gegevens die we hebben over De Spinaker Hoorn hebben we risico s gezien in de onderwijsresultaten. Het driejaarsgemiddelde is onder de norm. Daarom hebben we een risico-onderzoek uitgevoerd naar de kwaliteit van het onderwijs op deze school. Werkwijze Wij vormen onze oordelen door de onderwijspraktijk van de school te toetsen aan de standaarden uit het onderzoekskader 2017 voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs. Standaard Onderwijsproces OP1 Aanbod OP2 Zicht op ontwikkeling en begeleiding OP3 Didactisch handelen OP5 Onderwijstijd OP6 Samenwerking OP7 Praktijkvorming/stage OP8 Toetsing en afsluiting Schoolklimaat SK1 Veiligheid SK2 Pedagogisch klimaat Onderwijsresultaten OR1 Resultaten OR2 Sociale en maatschappelijke competenties OR3 Vervolgsucces Kwaliteitszorg en ambitie KA1 Kwaliteitszorg KA2 Kwaliteitscultuur KA3 Verantwoording en dialoog Onderzocht Onderzoeksactiviteiten Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: we hebben lessen bezocht, documenten geanalyseerd, gesprekken gevoerd met de directie, de commissie voor de begeleiding, stagecoördinatoren en enkele leraren en leerlingen. Op 12 november zijn de resultaten besproken met het bestuur. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 5/14

6 Leeswijzer In hoofdstuk 2 staan de oordelen, de conclusie en het vervolgtoezicht. Hoofdstuk 3 gaat verder in op de resultaten van het onderzoek op de onderzochte standaarden. In hoofdstuk 4 is de reactie van het bestuur op het onderzoek en het rapport opgenomen. Legenda Beoordelingen zoals ze in de rapportages worden weergegeven: G V O K Goed Voldoende Onvoldoende Kan beter Kwaliteitsgebieden: Onderwijsproces Schoolklimaat Onderwijsresultaten Kwaliteitszorg en ambitie INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 6/14

7 2. Hoofdconclusie en vervolg In dit hoofdstuk geven we de oordelen en de conclusie weer van het onderzoek bij De Spinaker VSO Hoorn. De kwaliteit van het onderwijs van De Spinaker Hoorn is onvoldoende. Onderdelen van het onderwijsproces, de onderwijsresultaten en de kwaliteitszorg zijn van onvoldoende kwaliteit. De belangrijkste verbeterpunten betreffen het aanbod en het opbrengstgericht werken. De school moet alle leerlingen die een vmbo-diploma kunnen halen ook de mogelijkheid bieden om een volledig examen te doen. Zij moet het ontwikkelingsperspectief aanpassen en normen voor haar opbrengsten formuleren. Het gaat dan zowel om normen voor de leerresultaten als normen voor de ontwikkeling van de sociale en maatschappelijke competenties. De school kan ook meer doen om te bepalen of leerlingen succesvol zijn op de vervolgplek. Met een betere analyse zal de school zich ook beter kunnen verantwoorden over haar resultaten in de schoolgids. Afspraken over vervolgtoezicht De inspectie voert in juni 2019 opnieuw een kwaliteitsonderzoek uit om vast te stellen of de school haar kwaliteit heeft verbeterd. Voor de wettelijke tekortkomingen krijgt het bestuur herstelopdrachten en de inspectie spreekt met het bestuur af hoe wordt gekeken of het bestuur hieraan heeft voldaan. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 7/14

8 Tekortkoming Wat verwachten wij van het bestuur? Wat doen wij? OP1 Aanbod De school biedt leerlingen geen mogelijkheid tot het afleggen van een examen in de basisberoepsgerichte en kaderberoepsgerichte leerwegen. De school voldoet hierdoor niet aan artikel 14a, lid, aanhef en onder a, van de Wet op de expertisecentra (WEC). OP2 Zicht op ontwikkeling De school formuleert de uitstroombestemming in het ontwikkelingsperspectief te weinig specifiek. Daardoor stelt de school leerlingen onvoldoende in staat om een ononderbroken ontwikkelingsproces te doorlopen (artikel 11, eerste lid, derde lid en zevende lid, WEC). Het bestuur zorgt ervoor dat leerlingen examen kunnen doen in de basisberoepsgerichte en kaderberoepsgerichte leerwegen van het vmbo. Het bestuur zorgt ervoor dat de ontwikkelingsperspectieven worden aangepast. In juni 2019 beoordelen we of de school kan aantonen dat zij leerlingen in de basisberoepsgerichte en kaderberoepsgerichte leerwegen van het vmbo de mogelijkheid biedt om een vmbo-diploma te halen. In juni 2019 beoordelen we of de school de uitstroombestemmingen in het ontwikkelingsperspectief specifieker formuleert. OR1 Resultaten De school kan niet aantonen dat zij de uitstroomniveaus zoals geformuleerd in de ontwikkelingsperspectieven in voldoende mate realiseert. Daardoor toont de school niet aan dat alle leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces doorlopen (artikel 11, lid 1, WEC). OR2 Sociale en maatschappelijke competenties De school toont onvoldoende aan dat de leerlingen sociale en maatschappelijke competenties ontwikkelen op het niveau van de door de school gestelde norm. De school slaagt er daardoor onvoldoende in om leerlingen een ononderbroken te laten doormaken Dit is in strijd met artikel 11, lid 1 van de WEC. Het bestuur zorgt ervoor dat de school kan aantonen dat zij in voldoende mate de uitstroomniveaus en -bestemmingen realiseert zoals deze geformuleerd zijn in de ontwikkelingsperspectieven. Het bestuur zorgt ervoor dat de school normen formuleert voor het niveau van de te bereiken sociale en maatschappelijke competenties in de verschillende onderwijsprofielen. Tevens gaat het na of de leerlingen deze (eind)niveaus bereiken. In juni 2019 beoordelen we of de school de inspectienorm en/of haar eigen schoolnorm bij deze standaard behaalt. In juni 2019 beoordelen we of de school normen heeft voor te bereiken sociale en maatschappelijke competenties en of zij die ook behaalt met haar leerlingen. KA1 Kwaliteitszorg Er is nog geen uitgewerkt stelsel van kwaliteitszorg dat is opgenomen in een schoolplan (artikel 21, lid 4, WEC). Hierdoor kan de school nog onvoldoende de kwaliteit van het onderwijs bewaken en bevorderen en daarmee nog onvoldoende zorgdragen voor de kwaliteit van het onderwijs (artikel 19 WEC). KA3 Verantwoording en dialoog De school legt onvoldoende verantwoording af over de doelen van het onderwijs en de resultaten die met het onderwijsleerproces worden bereikt (artikel 22 WEC). Het bestuur zorgt er voor dat de school een stelstel van kwaliteitszorg uitwerkt en in het nieuwe schoolplan opneemt. Het bestuur zorgt ervoor dat de school in de schoolgids 2019/2020 adequaat verantwoording aflegt over de doelen van het onderwijs en de resultaten die met het onderwijsproces worden bereikt. In juni 2019 beoordelen we of de school een stelstel van kwaliteitszorg heeft uitgewerkt en in het schoolplan heeft opgenomen. In juni 2019 beoordelen we of de schoolgids 2019/2020 een adequate verantwoording bevat. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 8/14

9 3. Resultaten onderzoek In dit hoofdstuk geven wij per kwaliteitsgebied de oordelen en resultaten van het onderzoek bij De Spinaker Hoorn Onderwijsproces De kwaliteit van het gebied Onderwijsproces is onvoldoende omdat de onderliggende standaarden Aanbod (OP1) en Zicht op ontwikkeling (OP2) onvoldoende zijn. Wij denken echter dat het team in staat zal zijn om deze kwaliteit in korte tijd op orde te brengen. Dat vertrouwen is gebaseerd op de kwaliteit van de zorgstructuur en van het didactisch handelen en op de professionele cultuur van het team. Het onderwijsaanbod van de school is in ontwikkeling. De school biedt leerlingen met het niveau vmbo theoretische leerweg een diplomamogelijkheid via staatsexamens. Leerlingen met het niveau vmbo basisberoeps- of kaderberoepsgerichte leerweg kunnen geen diploma halen. De school kan deze leerlingen alleen staatsexamen laten doen in de algemene vakken en niet in de praktijkvakken. Het lukt de school steeds vaker om voor individuele leerlingen symbioseafspraken te maken met een reguliere school voor voortgezet onderwijs, zodat de leerlingen daar praktijkvakken kunnen volgen en examen in deze vakken kunnen doen. De school heeft dit echter niet structureel geregeld. Hiermee handelt de school in strijd met artikel 14a, tweede lid, van de Wet op de expertisecentra (WEC) en artikel 29, vierde lid, van de Wet op het voortgezet onderwijs (WVO). Voor leerlingen die rechtstreeks op arbeid worden voorbereid, is een praktijkgericht aanbod noodzakelijk. Voor horeca heeft de school een planmatig aanbod, voor techniek en eventueel andere praktijkvakken moet dit aanbod nog goed vorm krijgen. De leraren en het zorgteam volgen de ontwikkeling van de leerlingen op een systematische wijze. Wat de school moet aanpassen is de manier waarop zij het uitstroomperspectief en de niveaus die daarbij behoren in het ontwikkelingsperspectief (opp) formuleert. De uitstroombestemming moet specifiek zijn benoemd en de leraar houvast geven bij het toewerken naar een ambitieus uitstroomniveau. Nu formuleert de school de uitstroombestemming soms te globaal INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 9/14

10 waardoor het weinig sturing geeft aan de ontwikkeling van schoolse vaardigheden en andere competenties die relevant zijn voor de doorstroom van de leerling naar een vervolgplek. De school stelt de leerlingen hierdoor onvoldoende in staat om een ononderbroken ontwikkelingsproces te doorlopen (artikel 11, eerste lid, derde lid en zevende lid, WEC). De kwaliteit van het didactisch handelen is voldoende. De leraren hebben grip op de groep, bieden de leerlingen structuur en zorgen voor betrokkenheid. De samenwerking van de school met andere partners beoordelen we eveneens als voldoende. Wel vinden we dat de samenwerking met zorgpartners nog beter kan. Ook de stage beoordelen we als voldoende, met de kanttekening dat de school de lijn van arbeidsvoorbereiding nog veel sterker vanaf leerjaar 1 een plek kan geven in de lessen en in interne stages. Wij constateerden verder dat de school per jaar niet genoeg onderwijstijd programmeert. In artikel 14a, tweede lid, van de WEC staat dat voor leerlingen met een uitstroomprofiel vervolgonderwijs de Wet op het voortgezet onderwijs (WVO) van toepassing is. Het gaat om artikel 6g en 6g lid 1 van de WVO. Vso-scholen mogen zelf kiezen hoe zij hun onderwijsprogramma inrichten, mits het vastgestelde gemiddeld aantal uur per opleiding maar wordt gehaald. Voor vmbo is dit 3700 uur, havo 4700 uur en vwo 5700 uur. Voor leerlingen die het arbeidsmarktgerichte uitstroomprofiel volgen moet de school op grond van artikel 25 van de WEC een onderwijsprogramma van tenminste 1000 uren per jaar verzorgen. Tijdens ons onderzoek bleek dat het programma voor deze leerlingen niet aan deze norm voldoet. Daarmee voldoet de school niet aan de wettelijke voorschriften. De school heeft dit binnen de conceptfase van het rapport hersteld Schoolklimaat We beoordelen de veiligheid en het pedagogisch klimaat van de school als voldoende. De school doet veel om een veilige school te zijn. De afspraken rond veiligheid zijn vastgelegd in een veiligheidsplan. Er is een coördinator sociale veiligheid en de veiligheid van de leerlingen wordt jaarlijks gemonitord. Het team heeft veel aandacht besteed aan de verbetering van het pedagogisch INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 10/14

11 klimaat. Er is rust en structuur in de school. Er zijn duidelijke regels die goed worden nageleefd Onderwijsresultaten Het gebied Onderwijsresultaten en alle onderliggende standaarden beoordelen we als onvoldoende. De Spinaker Hoorn maakt sinds kort een analyse van haar opbrengsten. Deze analyse levert relevante informatie op over de prestaties van leerlingen op het gebied van Nederlandse taal, rekenen en Engels. De prestaties van de leerlingen voldoen niet aan de normen die school zelf stelt. De school heeft daarom acties gepland. De school analyseert niet of leerlingen de eindniveaus in het ontwikkelingsperspectief behalen. Zij houdt niet systematisch bij of minimaal driekwart van de leerlingen uitstroomt op het niveau dat in het ontwikkelingsperspectief staat. Ook maakt zij geen analyse van haar uitstroomgegevens, terwijl deze drie jaar op een rij als risicovol uit de prestatieanalyse van de inspectie naar voren komen. De school kan daardoor niet aantonen dat zij het onderwijs afstemt op de ontwikkelingsmogelijkheden van de leerling, en het onderwijs zodanig inricht dat de leerling een ononderbroken ontwikkelingsproces kan doorlopen (artikel 11, lid 1, WEC). We beoordelen de resultaten daarom als onvoldoende. De school kan evenmin aantonen dat de leerlingen voldoende sociale en maatschappelijke competenties ontwikkelen op het niveau van de door de school gestelde norm (artikel 11, lid 3 en 4, WEC). Zij heeft wel een instrument om de ontwikkeling van de leerlingen op deze gebieden te volgen, maar werkt niet toe naar een duidelijk streefniveau dat bij een bepaalde uitstroombestemming past. Zij gaat evenmin na of de leerlingen de streefniveaus halen. De school kan daardoor niet vaststellen of zij tevreden kan zijn over de ontwikkeling van de leerlingen op deze gebieden. De school kan ten slotte beter in kaart brengen of de leerlingen succesvol zijn op de vervolgplek. Zij gaat na of leerlingen na twee jaar nog op de vervolgplek zitten, maar gaat niet na hoe het komt dat leerlingen succesvol zijn of juist niet. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 11/14

12 3.4. Kwaliteitszorg en ambitie We beoordelen het kwaliteitsgebied Kwaliteitszorg en ambitie als onvoldoende omdat twee onderliggende standaarden, Kwaliteitszorg (KA1) en Verantwoording en dialoog (KA3), onvoldoende zijn. De kwaliteitszorg is onvoldoende. De interim schoolleiding heeft de eigen kwaliteiten en tekortkomingen goed in beeld en stuurt gericht op verbeteringen. Er is echter nog geen sprake van een compleet en werkend stelsel van kwaliteitszorg. Daardoor voldoet de school niet aan de vereisten van artikel 19 en artikel 21, lid 4, van de WEC.De verbeteractiviteiten hebben nu vooral een korte termijn doel. Ook is niet altijd helder wat een actie precies moet opleveren en wanneer het team tevreden is met het resultaat. Het is nu zaak dat het team een schoolplan maakt voor de komende jaren. Daar hoort ook een cyclus bij waarin het team jaarlijks vaststelt wat de kwaliteit van elk aspect is, of ze tevreden is over de verbeteractiviteiten en wat zij vervolgens gaat doen om de kwaliteit verder te verbeteren. De professionele cultuur is voldoende. Leraren zijn gemotiveerd om de school en zichzelf verder te ontwikkelen. Er is een cultuur om van elkaar te leren. Er is in korte tijd een teamgevoel ontstaan, waarbij teamleden zich eigenaar voelen van de schoolontwikkeling. De schoolleiding en het zorgteam zorgen voor een duidelijke structuur en geven richting aan de schoolontwikkeling. De school legt onvoldoende verantwoording af over haar resultaten. Zij moet zich in de schoolgids verantwoorden over de leeropbrengsten van de leerlingen maar ook over de resultaten van de verbeteractiviteiten van de school. Dat gebeurt nu niet. De school voldoet daardoor niet aan artikel 22 van de WEC. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 12/14

13 4. Reactie van het bestuur Het team van De Spinaker vso Hoorn heeft de dag van het inspectiebezoek als prettig en positief ervaren. Het bestuur, de directie en het team zijn trots op de onderdelen waar de school voldoende op heeft gescoord. De school heeft de afgelopen jaren op meerdere gebieden ontwikkeling in gang gezet. Vanuit een veilig schoolklimaat, met de didactische kwaliteiten van het team en een kwaliteitsgerichte cultuur is er een fundament neergelegd om verder uit te bouwen. De verbetering van het onderwijsproces, de onderwijsresultaten en de kwaliteitszorg en ambitie, wordt reeds op korte termijn opgepakt. Er is vanuit de school gelijk een plan van aanpak opgezet en de verwachting uitgesproken om reeds voor de zomervakantie te voldoen aan de te verwachte kwaliteitseisen van de inspectie. De school kan goed verder met haar ontwikkeling aan de hand van de concrete tips die zij heeft gekregen. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - KWALITEITSONDERZOEK 13/14

14 Inspectie van het Onderwijs Postbus 2730, 3500 GS Utrecht T-algemeen T-loket (voor vragen)