Fietsscan Bedrijventerrein Mijlpolder s-gravendeel. Juli 2002

Transcriptie

1 Fietsscan Bedrijventerrein Mijlpolder s-gravendeel Juli 2002

2 Fietsscan Bedrijventerrein Mijlpolder s-gravendeel concept Opdrachtgever: Vervoer Coördinatie Centrum Zuid-Holland Zuid Ronald de Bruijn Gouda, 1 juli 2002 Stationsplein 7A, 2801 AK Gouda tel

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Beschrijving Mijlpolder Algemeen Afstanden en modal-split Fietsbereikbaarheid Beoordeling Maatregelen Fietstoegankelijkheid Belangrijkste ontsluitingswegen Stallingen Samenvattende conclusies

4 1. Inleiding In opdracht van het vervoercoördinatiecentrum (VCC) Zuid Holland- Zuid, voert Ligtermoet+Louwerse bv een aantal F IETSSCANS uit. De FIETSSCAN is een instrument dat toegepast wordt in het kader van integraal mobiliteitsbeleid voor bedrijventerreinen en is een korte -en daardoor relatief snel uit te voeren- beoordeling van de kwaliteit van de fietsinfrastructuur op en naar een bedrijventerrein. De rol van de fiets in het woon-werkverkeer is groot. Uit het Onderzoek Verplaatsingsgedrag van 2000 (CBS) blijkt dat van alle personen die op maximaal 2,5 kilometer van hun werk wonen, ruim de helft (54,9%) met de fiets naar het werk komt. In de klasse van 2,5-5 kilometer is dat bijna de helft (48,6%) en in de klasse van 5-10 km nog ruim een kwart (27,5%). Ter vergelijking, het aandeel van de auto (als bestuurder en als passagier) in deze afstandsklassen bedroeg respectievelijk 22,4%, 42,5% en 59,1%. Met deze landelijke cijfers als referentie, geeft de FIETSSCAN voor een bepaald bedrijventerrein aan of er mogelijkheden zijn om het gebruik van de fiets te verhogen, zo ja welke maatregelen daaraan kunnen bijdragen. Omdat het een scan is, zijn de resultaten indicatief. Voorliggende rapportage doet verslag van de FIETSSCAN die is uitgevoerd voor het bedrijventerrein Mijlpolder in s-gravendeel. De aanleiding om dit terrein te onderzoeken is het voornemen om op Mijlpolder een halte van de waterbus te realiseren. En omdat de doelgroep van de waterbus voor het grootste deel uit fietsers bestaat, wil het VCC-ZHZ een beeld van de kwaliteit van de fietsinfrastructuur. In de scan wordt achtereenvolgens aandacht besteed aan: - woon-werkafstanden en modal-split (hoofdstuk 2). - De fietsbereikbaarheid van Mijlpolder (hoofdstuk 3). - De fietstoegankelijkheid op Mijlpolder (hoofdstuk 4). De scan sluit af met samenvattende conclusies. 4

5 2. Beschrijving Mijlpolder 2.1 Algemeen Mijlpolder ligt direct ten noorden van s-gravendeel. De ontsluiting van het terrein loopt via de Mijlweg en Maasdamseweg die beide aantakken op de Molendijk. Mijlpolder kent vele soorten bedrijven, van verschillende aard en omvang. In totaliteit werken er ruim werknemers in ruim 70 bedrijfsvestigingen. De gegevens die voor de scan worden gehanteerd zijn afkomstig uit een mobiliteitsonderzoek dat voor de Mijlpolder is uitgevoerd (NEA, 2000). In dat onderzoek zijn de gegevens van 739 werknemers verwerkt. Tenzij anders vermeld, hebben de in deze rapportage genoemde aantallen betrekking op het totaal aantal werknemers (=steekproef*1,57). 2.2 Afstanden en modal-split Een groot deel van de werknemers van Mijlpolder woont binnen een afstand tot 7,5 km van het werk, namelijk 50,6%. Drie van de vijf in deze categorie wonen zelfs op maximaal 2,5 km afstand van het werk. In absolute aantallen komt dat voor alle bedrijven op de Mijlpolder overeen met circa 580 respectievelijk 350 werknemers. FIGUUR 1: Werknemers Mijlpolder naar afstandsklasse 400 Zeer goed FIETSGEBRUIKPOTENTIE Zeer beperkt >15 afstandsklasse (km) 5

6 Als we in plaats van naar afstand, kijken naar woonplaats, blijkt dat een derde van de mensen in s-gravendeel woont. Nummer twee in de ranglijst is Dordrecht met bijna 10% en nummer drie is Strijen (7%). In Maasdam en Puttershoek, die beiden op fietsafstand liggen, woont respectievelijk 4% en 5%. Van de ruim 580 mensen die op fietsafstand wonen, neemt een derde ook daadwerkelijk de fiets (tabel 2.1). Ruim tweederde van deze groep, gebruikt dus een ander vervoermiddel, waarvan de privé-auto met 47% (incl. carpool) de belangrijkste is. Inzoomend op de afstandsklasse van 0-2,5 km blijkt dat het aandeel fiets erg hoog ligt, namelijk op 50%. In de klasse 2,5-5 km is het evenwel weer slechts 11%. vervoerswijze afstand 0-2,5 km 2,5-5 km 5-7,5 km Totaal (%) (Privé)auto 33% 55% 60% 43% Carpool 2% 8% 4% 4% Fiets 50 % 11% 11% 34% scooter/motor/ brommer 5% 9% 17% 7% Zakenauto 9% 16% 8% 10% Totaal 100% (n=352) 100% (n=116) 100% (n=119) 100% (n=587) Tabel 2.1: vervoerswijze verdeling werknemers Mijlpolder op 0-7,5 km. Kernpunten: Mijlpolder: werknemers. 580 werknemers (50,6%) wonen op fietsafstand, waarvan 33% in s- Gravendeel en 10% in Dordrecht. 34% van deze groep komt met de fiets (200 werknemers), 47% met de (privé)auto. 6

7 3. Fietsbereikbaarheid 3.1 Beoordeling De fietsbereikbaarheid is beoordeeld aan de hand van de indicatieve omrijfactor voor de belangrijkste woon-werkrelaties tot 7,5 km. De omrijfactor is de verhouding tussen de hemelsbrede en werkelijke fietsafstand. Omdat vanwege de vele waterwegen en (insteek)havens de hemelsbrede afstand soms een heel erg theoretische referentie is, wordt in die gevallen ook gekeken naar de gecorrigeerde omrijfactor. Daarbij wordt in plaats van de hemelsbrede afstand gekeken naar de hemelsbrede afstand over het land en bestaande oeververbindingen. Een (gecorrigeerde) omrijfactor tot 1,2 á 1,3 is redelijk, een waarde van 1,5 of meer is slecht en een waarde van meer dan 2,0 is zeer slecht. s-gravendeel Een redelijke bereikbaarheid. Gezien de korte afstanden en de lage omrijfactoren kan aan de directheid van routes nauwelijks iets verbeterd worden. Buurt/wijk Aantal werknemers (+) hemelsbrede afstand (km) omrijfactor (indicatief) s-gravendeel-zuid 180 1,2 1,3 s-gravendeel-midden 200 0,8 1,2 Dordrecht 110 3,2 2,3 (1,5)* Puttershoek 60 3,8 1,1 Maasdam ,1 Zwijndrecht 15 3,6 2,5 (1,4)* Tabel 3.1: Indicatieve omrijfactoren van/naar Mijlpolder * (..) = gecorrigeerde omrijfactor Maasdam Met een indicatieve omrijfactor van 1,1 een uitstekende bereikbaarheid. Dit betekent dat fietsers op deze relatie haast de ideale lijn volgen. Puttershoek Net als bij Maasdam geldt ook voor Puttershoek een zeer gunstige omrijfactor, zodat ook hier kan worden gesproken van een zeer goede bereikbaarheid voor het fietsverkeer. 7

8 Dordrecht e.v. De verbinding van de Mijlpolder naar Dordrecht v.v. loopt via de Kiltunnel. Zowel de theoretische als de gecorrigeerde omrijfactor is hoog, waardoor de bereikbaarheid vanuit Dordrecht slecht is te noemen. Gezien het feit dat hier 10% van de werknemers woont is dit een voor de fiets kansrijke relatie. De waterbus kan de bereikbaarheid voor deze groep werknemers aanzienlijk verbeteren. 3.2 Maatregelen s-gravendeel Voor fietsers vanuit s-gravendeel is er geen aanleiding de situatie te verbeteren. Niettemin zou de situatie nog geoptimaliseerd kunnen worden als vanuit het dorp één of twee gestrekte noord-zuid georiënteerde hoofdfietsroutes Mijlpolder zouden ontsluiten. Doel hiervan is niet de fysieke bereikbaarheid te verbeteren maar het bieden van meer kwaliteit, met het oog op comfort en doorstroming. Er kan worden gesproken van hoofdfietsroutes als ze voldoen aan de volgende kenmerken: verkeersluw, comfortabel, verkeers- en sociaal veilig en een vlotte doorstroming (voorrangsgerechtigd). Als punt van aandacht in s-gravendeel kan de verkaveling van het nog te ontwikkelen deel van de Mijlpolder genoemd worden. Voor het fietsnetwerk zou een kleinere maaswijdte gehanteerd moeten worden dan voor het autonetwerk. Voorts zou rekening gehouden moeten worden met de directheid van het fietsnetwerk. In afwijking van de bestaande verkavelingsstructuur (zuidwest-noordoost) zou de fietsstructuur veel strakker noord-zuid gericht moeten zijn opdat de fietsafstanden vanuit s-gravendeel zoveel mogelijk worden beperkt. Maasdam/Puttershoek Geen maatregelen. Dodrecht e.v. Tien procent van de werknemers van Mijlpolder woont in Dordrecht (ca. 110 personen), met een concentratie in de wijken Sterrenburg, Wielwijk, Crabbehof en Krispijn. Indien deze werknemers gebruik zouden kunnen maken van de waterbus geeft dat een zeer grote verbetering van de bereikbaarheid, aangezien zowel de (geprojecteerde) halte Wieldrecht (in Dordrecht) als de halte Havenkade (in s-gravendeel) op de ideale lijn liggen, gezien vanuit de Copernicusweg (de weg waar fietsers uit deze wijken samenkomen). Het betekent ook dat een deel van de maatregelen die voor het bedrijventerrein Krabbepolder zijn voorgesteld, ook een functie kunnen hebben voor werknemers van Mijlpolder. Dit geldt in het bijzonder voor de maatregelen verbetering van de as Krabbepolder (Wieldrecht)-Copernicusweg-Wielwijk. 8

9 Kernpunten: Bereikbaar Mijlpolder vanuit s-gravendeel, Maasdam en Puttershoek is goed. Bereikbaarheid vanuit Dordrecht e.v. is slecht. Hoofdfietsroutes in s-gravendeel kunnen bereikbaarheid nog (iets) optimaliseren. Toekomstige fietsroutes op Mijlpolder noord-zuid oriënteren. Waterbus geeft voor fietsers uit Dordrecht (potentieel ruim 100 werknemers) een aanzienlijke verbetering van de bereikbaarheid. 9

10 4. Fietstoegankelijkheid 4.1 Belangrijkste ontsluitingswegen De belangrijkste ontsluitingswegen op Mijlpolder zijn de Maasdamseweg en de Mijlweg. Beide wegen zijn visueel geïnspecteerd, en de resultaten daarvan staan samengevat in tabel 4.1. Criterium Maasdamseweg Mijlweg Positie fiets vrijliggend fietspad op de rijbaan Verlichting ja ja sociale veiligheid weinig toezicht Enig/voldoende toezicht intensiteit autoverkeer (geschat) <3000 Snelheid autoverkeer (geschat) 60 á 70 km/u 45 á 55 km/u Parkeren n.v.t. Op rijbaan Omgeving Dijk, woningen op afstand bedrijven Beschutting half open/open ruimte half open ruimte Verharding tegels klinkers Onderhoud goed matig Doorstroming weinig oponthoud weinig oponthoud hoogteverschillen beperkt nee Tabel 4.1: beoordeling Maasdamseweg en Mijlweg (Mijlpolder) Maasdamseweg De belangrijkste ontsluitingsweg voor Mijlpolder is de Maasdamseweg. Deze weg is voorzien van een eenzijdig in twee richtingen te berijden fietspad en biedt voor fietsers een goede oplossing. De doorstroming op deze route is goed. Werknemers die wonen in s-gravendeel moeten altijd de Molendijk oversteken (zie foto). Overwogen zou kunnen worden om op het kruispunt Molendijk/Maasdamseweg de voorrang om te draaien, zodat het (interne) noord-zuidverkeer voorrangsgerechtigd wordt op het (externe) oost-westverkeer. Een bijkomend voordeel daarvan is dat de snelheid van het verkeer op de Molendijk hiermee wordt afgeremd. Mijlweg Een tweede belangrijke ontsluitingsweg is de Mijlweg. Op deze weg zijn geen fietsvoorzieningen aanwezig. De weg kent een ruim profiel, 10

11 een wat rommelige aanblik, her en der geparkeerde voertuigen en een over het algemeen redelijk lage snelheid; een typische industrieweg (zie foto). Voor fietsverkeer is dit niet de meest ideale situatie, aangezien men niet echt opvalt tussen het (vracht)verkeer, geparkeerde voertuigen en ladend en lossend vrachtverkeer. Het zou voor de positie van de fietser goed zijn als er in rood asfalt uitgevoerde fietsstroken aanwezig zouden zijn, hoewel dat gezien de criteria (snelheid, intensiteit) niet nodig is. Het is daarmee een maatregel die qua prioriteit niet hoog zal scoren. 4.2 Stallingen Van de negen bedrijven met meer dan 50 werknemers is nagegaan hoe het met het fietsparkeren is gesteld. Zes van de negen hebben een fietsenstalling, die in alle gevallen overdekt is en op eigen terrein staat, waardoor kan worden gesproken van een semi-beveiligde situatie. Drie bedrijven hebben geen stalling, maar bij twee daarvan kunnen werknemers hun fiets in de werkplaats zetten. En dat is natuurlijk een prima oplossing. Slechts één bedrijf met meer dan 50 werknemers heeft dus voor de fietser geen voorzieningen. Kernpunten: Maasdamseweg biedt voor het fietsverkeer een goede situatie. Overwogen kan worden de voorrangsituatie met de Molendijk om te draaien, zodat het interne noord-zuidverkeer voorrangsgerechtigd wordt. Op de Mijlweg is de fietser vanwege de omgeving en de aldaar plaatsvindende activiteiten enigszins ondergeschikt. Dit kan verbeterd worden indien (rode) fietsstroken worden aangebracht. 11

12 5. Samenvattende conclusies Het aandeel van de fiets in het woon-werkverkeer tot 7,5 km vanaf de Mijlpolder is relatief hoog met 34%, maar ligt niettemin ruim onder het landelijk gemiddelde. Alleen in de afstandsklassen van 0-2,5 km is het fietsaandeel bij het woon-werkverkeer van een naar Mijlpolder gelijk aan het landelijke beeld. De werknemers die op fietsafstand wonen, wonen vooral in s-gravendeel zelf. Daarnaast wonen er relatief veel mensen in Dordrecht. Vanuit s-gravendeel is de bereikbaarheid uitstekend, vanuit Dordrecht slecht. De verbeteringen die op basis van de fietsscan denkbaar zijn, staan in tabel 5.1 samengevat. Maatregel Op of nabij Mijlpolder 1. Eventueel aanbrengen fietsstroken op Mijlweg (in rood asfalt) 2. Omdraaien voorrang Maasdamseweg/Molendijk 3. Toekomstige verkaveling voor fiets meer noord-zuid oriënteren Buiten Mijlpolder 4. Het aanwijzen van één of twee hoofdfietsroutes binnen s-gravendeel, waarop het fietsverkeer zoveel mogelijk voorrang krijgt. Andere kenmerken van zo n route zijn verkeersluw, comfortabel en verkeersveilig. Tabel 5.1 : Samenvatting maatregelen Mijlpolder 12