Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs
|
|
- Frank Koster
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum Engels ( ) 1 Situering van het vak Het hoeft geen betoog dat het vak Engels een sleutelpositie inneemt in ons hedendaags onderwijs. Het is niet alleen de taal van de jeugdcultuur en de internationale media, maar ook in de ontspanningswereld en als voertaal voor het ICT-gebeuren kan men niet om het Engels heen. De leerplannen bouwen de communicatieve aanpak, die de grondslag is van het moderne talenonderwijs, verder uit. In nogal wat doorlichtingsverslagen wordt gezocht naar de vakoverschrijdende eindtermen en naar de studierichtinggebonden componenten. Daarmee wordt vooral bedoeld dat het vak-engels ook in voldoende mate aan bod moet komen. Als leraren met tijdschriften werken, mogen zij het specifieke van de studierichting, zoals in de leerplannen beschreven, niet uit het oog verliezen. In de talenbeleidsnota De lat hoog voor talen in iedere school. Goed voor de sterken, sterk voor de zwakken onderstreept het Departement Onderwijs het belang van de talen in de huidige maatschappij. De nota besteedt ruim aandacht aan de kwaliteit van het Vlaamse talenonderwijs. De eindtermen worden indien nodig aangepast en aangevuld met linguïstische competenties zoals beschreven in het Europees referentiekader voor talen. Ook een doordacht voorstel voor meertalig onderwijs in Vlaanderen in de vorm van CLILprojecten (Content and Language Integrated Learning) wordt in de nota uiteengezet. De volledige tekst vindt u bij Leerplannen De leerplannen kunnen worden gedownload via We maken er u attent op dat nieuwe leerplan van de Tweede graad ingaat in september In de loop van het schooljaar zal dit leerplan op verscheidene locaties worden voorgesteld. Alle details i.v.m. plaats, inschrijving etc. worden bekendgemaakt in de Maandberichten voor Engels vanaf september en via DPB-OND Mechelen-Brussel, waar ook de inschrijvingen kunnen gebeuren. 1.2 Doorlichtingverslagen In de doorlichtingverslagen wordt gepleit voor een meer leerlinggerichte dan een leerstofgerichte benadering. Men vestigt de aandacht op het belang van zelfstandig werken en leren. Een positief aanmoedigend leerklimaat draagt bij tot het welbevinden van de leerlingen op school. Leerinhouden worden bij voorkeur niet te theoretisch aangebracht. Doe-activiteiten, vaardigheden en competenties moeten voldoende worden aangeboden en ingeoefend. Men benadrukt het competentieontwikkelend leren : kennis, geïntegreerd en in samenhang met inzicht, vaardigheden en attituden. De horizontale en verticale samenhang moet worden gegarandeerd door een goed werkende vakgroep. Er blijft een sterke coördinatie nodig bij de benaderingswijze en de aanpak binnen het onderricht moderne vreemde talen (horizontale samenhang). Overleg van de leraren Engels met de collega s Nederlands, Frans en Duits is dus onontbeerlijk. Dit overleg gebeurt horizontaal, binnen een klas of graad, maar ook verticaal, van jaar 1 tot 6 of 7.
2 - 2 De vakgroep zou ook moeten waken over een gelijkgerichte visie op evaluatie. De doorlichting dringt aan op een vlotte overgang tussen basisonderwijs en secundair onderwijs en pleit voor samenwerking tussen scholen en leraren van beide niveaus. Het is voor de leraren MVT van het secundair onderwijs van groot belang goed te weten wat de leerlingen vanuit de basisschool kennen over taalsystematiek in het Nederlands. Taalbeschouwing in het basisonderwijs is immers sterk geëvolueerd. Dit heeft uiteraard gevolgen voor het vreemdetalenonderwijs het SO. 2 Professionalisering 2.1 Vakgroepwerking In de meeste van onze scholen is er een goede collegiale vakgroepwerking voor Engels. Binnen de scholengemeenschappen zal nog meer het accent gelegd worden op de professionele vakgroepwerking binnen de school, maar ook schooloverstijgend. De rol van de vakcoördinator(en) dient dan ook naar waarde te worden geschat Via de weg van de functiebeschrijving, met de daaraan gekoppelde evaluatie, kan er over zulke taken worden nagedacht. Wij willen ook het overleg binnen de vakwerkgroepen van de drie moderne vreemde talen stimuleren. Minstens enkele vergaderingen per jaar met de vakcoördinatoren van Frans, Duits en Engels zou een haalbare kaart moeten zijn. Het behoort o.m. tot onze taak mee te werken aan een duidelijk taalbeleid op school. 2.2 Visietekst In de loop van 2007 verscheen de tekst Een visie op het onderwijs in moderne vreemde talen die een vroegere tekst van 1997 actualiseert. De centrale doelstelling van het onderwijs in moderne talen is niet essentieel veranderd : je leert een moderne vreemde taal om een instrument te verwerven waarmee je in die taal kunt communiceren. Enkele hoofdgedachten : Kennis en vaardigheden : een communicatief samenspel De leerlingen zijn taalvaardig wanneer ze feitelijke kennis ( weten dat ) en kennis van processen en procedures ( weten hoe ) spontaan in verschillende authentieke communicatieve situaties ( weten wanneer, waarom en waar ) kunnen inzetten, bv. de weg vragen en uitleggen. De leerling kent de nodige woordenschat en grammaticale structuren. Hij weet hoe een dergelijke dialoog verloopt. Hij weet hoe hij zich moet wenden tot een onbekende. Woordenschat en grammatica zijn functioneel: de leerling leert de woordenschat en structuren die nodig zijn om taaltaken te kunnen uitvoeren. Hij leert ook zelf kennis opbouwen (observatie in context, overzicht of lijst, inoefening in communicatieve activiteiten) Interculturele competentie Een competentie is een samenspel van kennis, vaardigheden en attitudes in een context. Interculturele competentie : aspecten van de vreemde leef- en werkwereld kennen (kennis), intercultureel kunnen communiceren (vaardigheid), de andere cultuur begrijpen en respecteren (attitude). Het Europees referentiekader voor moderne vreemde talen (ERK) Het ERK beschrijft de competenties die nodig zijn om te kunnen communiceren en geeft daarbij horende domeinen en situaties aan. De descriptoren van het ERK bieden heel wat mogelijkheden: - het concreet vertalen van de leerplandoelstellingen; - hulp bij de lespraktijk; - houvast voor evaluatie.
3 Het programma DIALANG en het Europees taalportfolio kunnen worden gebruikt voor zelfevaluatie van leerlingen: Groeien in taalvaardigheid Voor kennis, vaardigheden en interculturele competentie onderscheidt men 3 fasen : de reproductie, de transfer (inzien en begrijpen) en de communicatief-creatieve fase (het geleerde materiaal gebruiken in nieuwe en concrete situaties). Evaluatie Uitgangspunt van de evaluatie blijft uiteraard de vooropgestelde lijst leerplandoelstellingen, die als taaltaken geformuleerd zijn. Bij betrouwbare evaluatie zullen de vaardigheden dan ook duidelijk zwaarder doorwegen. Evaluatie is geïntegreerd in het leerproces. Daarom moet er ruimte zijn voor feedback voor de leerling, peer-,co- en zelfevaluatie, en moet er aandacht zijn voor de leerwinst. Evaluatie kan verschillende vormen aannemen die behoren tot de autonomie van de school. De evaluatie is een samenspel van kennis en vaardigheden: bij het beoordelen van de vaardigheden brengt de leraar naast de vaardigheidscriteria ook lexicale rijkdom en grammaticale correctheid in rekening. De volledige visietekst kunt u raadplegen bij de vakdocumenten op de website van de DPB Mechelen-Brussel: Verder kiest u : DPB SO, Vakdocumenten, Engels U vindt er ook een artikel van professor Gerard Westhof over het Europees referentiekader, voorbeelden van taaltaken geïntegreerde opdrachten en toetsen en communicatiefcreatieve opdrachten Jaarplannen Een jaarplan bevat een overzicht van de leerplandoelstellingen, realistisch gespreid over het schooljaar. Een goed jaarplan is nodig om precies de verhouding tussen kennis en vaardigheden te verdelen en te bewaken. Het moet een realistische weerspiegeling zijn van de leerplannen, die opgesteld zijn als graadleerplannen, waardoor overleg en afspraken (zowel verticaal als horizontaal) met de collega's onontbeerlijk zijn. Het doel is de visie te concretiseren : hoe en met welke middelen wil ik de leerlingen ertoe brengen dat ze op het einde van het schooljaar beter kunnen lezen, luisteren, spreken en schrijven, dat ze meer weten over de Angelsaksische cultuur, dat ze beter zelfstandig kunnen werken en kunnen samenwerken? Hoe wil ik dat de leerlingen taal leren? Het is een persoonlijk werkinstrument voor eigen gebruik. De vorm bepaalt de school zelf. Het moet aangepast zijn aan de doelgroep : dat hangt af van de klas en de leerlingengroep. Een jaarplan kan ook nuttig zijn als de leraar lang afwezig is en vervangen moet worden. Wat vermelden? - Het leerplannummer - Leerplandoelstellingen - Leerinhouden - Vaardigheden (Ontwikkelingslijn voor inzichten, vaardigheden en attitudes) - Facultatief : werkvormen, leermiddelen, VOET, opmerkingen - Eventueel : excursies, bezoeken, taalactiviteiten, belangrijke evaluatiemomenten Het is goed een jaarplan op te stellen : - in samenwerking met collega s in hetzelfde jaar;
4 - 4 - in afspraak met de collega s van lagere en hogere jaren; - in coördinatie met collega s van andere vakken. 2.4 Leerlijnen Leerlijnen vindt men reeds in de leerplannen. Ook in leerboekenreeksen zouden de leerlijnen gerespecteerd moeten worden. Nochtans zijn de leerplannen Engels open leerplannen die ons nog heel wat keuzevrijheidlaten. Daarom is het goed dat de vakgroep leerlijnen opstelt. Ze kunnen een antwoord bieden op heel wat vragen: - Wat kennen en kunnen de leerlingen voor Engels bij het einde van de eerste graad? - Zijn er geen herhalingen of leemtes voor de kennis van woordenschat en grammatica? - Worden de vaardigheden in de verschillende graden op dezelfde manier ingeoefend? - Is de continuïteit verzekerd? Zijn de overgangen tussen de graden niet te groot? - Sluit Engels aan bij wat de leerlingen leren voor Nederlands? - Kunnen er afspraken gemaakt worden met de collega s Frans en Duits om herhalingen te vermijden? - Zijn er leerplandoelstellingen of inhouden die echt onvoldoende aan bod komen? - Is er continuïteit voor zelfstandig werk binnen de lessen Engels in de verschillende graden? - Zijn er voldoende afspraken voor evaluatie? - Kennen de leraren van de 3e graad de beginsituatie van de leerlingen in de 1ste en 2de graad? - Weten de leraren van de 1ste graad welke de leerplandoelstellingen zijn van de 2de en 3de graad? - Kennen we de didactische aanpak van de collega s? - Is er uniformiteit in de gehanteerde begrippen? - Wordt de realisatie van een eindwerk (of GIP) voorbereid in de voorgaande jaren? 2.5 Onderzoekscompetentie De onderzoekscompetentie maakt deel uit van de specifieke eindtermen voor de moderne vreemde talen (SET) en dit in de derde graad ASO voor elke richting met Moderne Talen. Het gaat om SET nrs 16, 17 en 18, te vinden helemaal achteraan in de leerplannen. De onderzoekscompetentie is aan de polen gebonden en moet worden gerealiseerd binnen de MVT-vakken samen. Het gaat erom leerlingen klaar te stomen voor het hoger onderwijs. Daarbij hoort de toepassing van de principes van BZL, waaraan in de doorlopende tekst van de leerplannen Engels ook geregeld wordt gerefereerd binnen het kader van de algemene leerdoelstellingen. Concreet: via gerichte opdrachten leerlingen een onderzoeksprobleem geven van linguïstische en/of literaire aard, waarrond ze informatie verzamelen, ordenen, verwerken; opdrachten voorbereiden, plannen, organiseren en evalueren, en tenslotte de resultaten presenteren en daarbij kritisch reflecteren over verscheidene standpunten. Belangrijk is dat daar ook aangepaste evaluatiesystemen bijhoren zoals procesevaluatie, zelfevaluatie, peer evaluation enz. Ook werkvormen als teamwork en pairwork zijn onontbeerlijk. Heel wat taalleerkrachten hebben daarin al behoorlijk wat ervaring opgedaan in Seminaries van de Vrije Ruimte. Het is echter niet voldoende dat er binnen een vakoverschrijdend thema enkele Engelse teksten worden gelezen rond bv. een wetenschappelijk thema. Je bent enkel in orde als de Vrije Ruimte een echt verlengstuk is van het vak Engels (bv. een vergelijkende studie maken van roman en film The Girl With the Pearl Earring, of van de adaptaties van het werk van William Shakespeare, Jane Austen of een andere,
5 moderne auteur. Inspiratie bij dit laatste kunt u eventueel opdoen bij de talloze goed geschreven Murder Mysteries van Engelse schrijvers, zoals de Inspector Morse, Frost, Inspector Linley, enz.). We willen hier wel waarschuwen voor al te grote belasting voor de leerlingen (en leraren): de projecten hoeven niet al te ambitieus of grootschalig te worden om goed te zijn. Kleinere, haalbare opdrachten tijdens de lesuren Engels, waarin gaandeweg aangeleerd wordt hoe je een adequate powerpointpresentatie maakt, aan bronvermelding en kritische bronnenanalyse doet, een duidelijke inhoudsopgave moet maken, voetnoten moet invoegen enz., verdienen de voorkeur. Aanbevolen vakliteratuur met uitvoerige uitleg en tips i.v.m. de te volgen procedure is het boekje Stapstenen van Bart Laureys (Uitgeverij De Boeck). Voor kritische bronnenanalyse verwijzen we o.m. naar Nascholing Een nascholing die zijn waarde al lang had bewezen is de 14-daagse cursus in Saffron Walden, sedert enkele jaren o.l.v. van de pedagogische begeleiding i.p.v. de inspectie. We vermelden wel dat de cursus inmiddels is verhuisd naar de Bell School in Bedgebury en/of Cambridge. Wie op de hoogte wil blijven en concrete details wenst, kan altijd contact opnemen met ons of met het Departement Onderwijs: Het spreekt vanzelf dat je als leraar Engels voeling houdt met wat er zich in ons vak op internationaal niveau afspeelt. De belangrijkste vereniging voor leraren Engels als vreemde taal is IATEFL. Voor informatie over lidmaatschap en het jaarlijkse congres, verwijs ik naar De begeleiding wil ook (inter)actieve werkvormen ondersteunen en het zelfstandig leren aanmoedigen. Heel wat scholen / scholengemeenschappen hebben hierover interessante pedagogische studiedagen georganiseerd. Wie specifiek voor Engels hierover ondersteuning wenst, kan mij rechtstreeks contacteren via onderstaand adres. 3 Leermiddelen Een aantal Vlaamse uitgeverijen heeft nieuwe leerboeken op de markt gebracht. Ook de Britse uitgeverijen blijven interessant werk leveren. Er is een zeer ruime keuze. Nieuwe publicaties worden jaarlijks besproken in het maartnummer van Nova et Vetera. Als pedagogisch begeleiders wensen wij geen reclame te maken voor commerciële uitgaven, en raden wij liever niets aan of af, maar we zien het toch als onze taak om interessante nieuwigheden te signaleren. Recent in het oog springend waren: - Longman Dictionary of Contemporary English 5th edition. Gratis online versie: - Macmillan English Dictionary for Advanced Learners 2nd edition Heeft ook een Amerikaanse versie. Gratis online versie (na registreren): - Macmillan English Grammar in Context (Essential, Intermediate en Advanced) van Michael Vince (met uitstekende cd-rom) - Cambridge Grammar of English, van Ronald Carter en Michael McCarthy, die voor het eerst ook een zo volledig mogelijke beschrijving geeft van spoken English, en in zijn korte bestaan al heel wat stof heeft doen opwaaien, niet alleen in de wereld van de eigenlijke vakmensen, maar zelfs in de Britse kwaliteitsmedia in het algemeen, zoals BBC Radio, The Times en The Daily Telegraph. Meer info: - The Oxford Practice Grammar (Basic, Intermediate en Advanced), aangevuld met communicatieve cd-roms.
6 - 6 - Oxford Business English Dictionary, met interactieve oefeningen op cd-rom. - Oxford Word Skills, eveneens met interactieve Super Skills cd-rom. Meer info: De meeste scholen hebben een vaklokaal talen ter beschikking. Een Engelse klas zou inmiddels een verworvenheid moeten zijn. De leerplannen maken immers expliciet gewag van een minimale materiële uitrusting, met cassetterecorder en/of cd-speler en dvd en/of video. Ook computers hebben hun intrede gemaakt in de dagelijkse lespraktijk, al of niet via een OLC. Het spreekt bovendien vanzelf dat de leerlingen vlot moeten beschikken over voldoende goede woordenboeken. Het verdient aanbeveling om hen zo snel mogelijk met verklarende woordenboeken te leren werken. Voor de lagere jaren en voor minder op taal gerichte studierichtingen hebben enkele uitgeverijen een Student s Dictionary gepubliceerd, vaak aangevuld met praktische werkbladen. Voor taalsterke leerlingen biedt een aantal grote uitgeverijen gloednieuw en uiterst degelijk materiaal aan. Zo kwam Longman met een nieuwe versie van The Dictionary of Contemporary English (zie hoger). Interessant zijn ook de nieuwe Cambridge Learner s Dictionary en de Macmillan Essential Dictionary for Learners of English. Alle zijn voorzien van een uitstekende cdrom. Wij verwijzen in dit verband eveneens naar het document van de Coördinatiecommissie Moderne vreemde talen van het VVKSO: Taalonderwijs zoals het hoort Globaal kader voor de ontwikkeling van actieplannen voor Moderne Vreemde Talen van 7 juli Ten zeerste aanbevolen voor de agenda van de vakvergadering(en). 4 Evaluatie Er is de laatste jaren heel wat te doen geweest over een goed begrip van de term permanente evaluatie. Voor sommigen staat die term gelijk met dagelijks werk (dus summatieve evaluatie), terwijl anderen er veeleer een vrijblijvende procesevaluatie in zien. De begeleiding pleit voor een gezonde dosering van beide visies, die ook in de nieuwe leerplannen te vinden is. Aan de ene kant moet de leraar voldoende oog hebben voor de groeimogelijkheden van de leerlingen. De evolutie van prestatiegericht leren naar leergericht leren werkt de motivering van de leerlingen in de hand. Anderzijds moet de leraar ook in staat zijn om de vordering van de vaardigheden te meten. Welke manier men concreet hanteert om zulks in kaart te brengen, staat de leraar vrij - sommigen verkiezen een fichesysteem, anderen gebruiken een meer grafische voorstelling. Belangrijk is dat bij elke evaluatie aangepaste parameters worden ingevoerd, die de eindbeoordeling zo objectief mogelijk maken en die de verantwoording van het cijfer tegenover de leerling (en ouders) gemakkelijker maken. 5 Beginnende leraren De begeleiding nodigt alle beginnende leraren uit tijdens twee dagen die speciaal voor hen bedoeld zijn. De eerste vindt plaats op woensdagnamiddag 3 oktober 2012, de tweede op woensdagnamiddag 30 januari 2013 (details i.v.m. de locaties volgen in de Maandberichten). Naast interactie rond enkele algemene thema s zoals klasmanagement en waardebeleving, krijgen de leraren ook de kans om de vakbegeleiders te ontmoeten. Aan de school wordt ook gevraagd om de gegevens met betrekking tot de nieuwe leraren door te sturen, zodat de begeleider ook op het werkveld zelf een ontmoeting met de jonge collega s kan hebben. 6 Actualiteit In de loop het schooljaar organiseren we een Dag van de moderne vreemde talen. U zal er kunnen kiezen tussen een aantal workshops rond taakgericht werken. Voor meer details verwijzen we u ook hier naar de Maandberichten, die u op de hoogte zullen houden van een concretere invulling, ook over datum en locatie. Meer en meer scholen krijgen een Europese dimensie door in te tekenen op programma s
7 van Comenius. Dit zijn heel boeiende vakoverschrijdende initiatieven, waarbij de Engelse taal heel vaak een sleutelrol speelt. Informatie van de verschillende mogelijkheden van stages voor leraren en uitwisseling van klassen kan men bekomen bij de Cel Internationalisering SO, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Administratie Secundair Onderwijs, Directoraat-Generaal, Hendrik Consciencegebouw, Koning Albert IIlaan 15, 1210 Brussel (tel.: ). Of je kunt ook raadplegen. Het is beslist de moeite waard om de leerlingen te motiveren hun Engels in echte communicatie met leeftijdgenoten te leren gebruiken. Indien er voldoende interesse is, zou het ook goed zijn regionale vakvergaderingen te organiseren over geïntegreerde opdrachten en toetsen en creatief-communicatieve opdrachten. 7 Bibliografie We ondervinden dat er veel nood is aan geschikt testmateriaal in ons vaardigheidsonderwijs. Interessante voorbeelden kunnen gratis worden gedownload: Key English Test (KET) KET sample papers (ZIP 17.9Mb) KET Information for Candidates (PDF 763Kb) Preliminary English Test (PET) PET sample papers (ZIP 25Mb) PET Information for Candidates (PDF 775Kb) First Certificate in English (FCE) until June session 2008 FCE sample papers (ZIP 19.3Mb) FCE Information for Candidates (PDF 1.16Mb) Certificate in Advanced English (CAE) until June session 2008 CAE sample papers (ZIP 22.9Mb) CAE Information for Candidates (PDF 1.6Mb) Certificate of Proficiency in English (CPE) CPE sample papers (ZIP 23Mb) CPE Information for Candidates (PDF 2.17Mb) Certificates in Skills for Life Skills for Life sample papers and other downloads, for all levels. Business English Certificates (BEC) BEC Preliminary sample papers (ZIP 12Mb) BEC Preliminary Information for Candidates (PDF 677Kb) BEC Vantage sample papers (ZIP 15.7Mb) BEC Vantage Information for Candidates (PDF 548Kb) BEC Higher sample papers (ZIP 15.7Mb) BEC Higher Information for Candidates (PDF 574Kb) International Legal English Certificate (ILEC) Visit the ILEC website for exam support and downloads. International Certificate in Financial English (ICFE) Visit the ICFE website for exam support and downloads. ESOL for Work (UK only) ESOL for Work sample papers and other downloads, for all levels. International English Language Testing System (IELTS) IELTS Handbook (PDF 1.6Mb) Young Learners English (YLE) Starters sample papers (ZIP 10.9Mb) Starters Information for Candidates (PDF 1.16Mb) Movers sample papers (ZIP 10.9Mb) - 7
8 - 8 Movers Information for Candidates (PDF 2.70Mb) Flyers sample papers (ZIP 15.7Mb) Flyers Information for Candidates (PDF 1.63Mb) Goede tijdschriften zijn o.m. English Teaching Professional ( en de tweemaandelijkse publicatie van IATEFL Voices Daarnaast zijn er natuurlijk heel wat websites, waarop leraren uitgewerkte lesson plans en fotokopieerbaar les- en toetsmateriaal kunnen vinden. We vermelden in de eerste plaats de BBC: Nadine Gijselings Pedagogisch begeleider Engels nadine.gijselings.mb@kerknet.be
Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs
Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum Engels (2008) 1 Situering van het vak Het hoeft geen betoog dat het vak Engels een sleutelpositie
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Moderne Vreemde Talen
Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Moderne Vreemde Talen In kolom 1 vind je 49 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep MVT (Frans, Engels, Duits). Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands
Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands In kolom 1 vind je 66 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep Nederlands. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan met
Nadere informatieENGELS. Zijn er nog vragen?
ENGELS Zijn er nog vragen? Als begeleider talen krijgen we dagelijks vragen en bedenkingen rond leerplannen, ondersteunende documenten, extra informatie over het vak, evaluatie, didactiek, zorg en taalpedagogiek.
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek.
Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek. In kolom 1 vind je 61 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep Techniek. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke items
Nadere informatieVademecum Frans 2015-2016. 1 Situering van het vak... 2 1.1 Talennota... 2 1.2 Peilingproeven en onderwijsspiegel... 2 1.3 Leerplannen...
Vademecum Frans 2015-2016 Inhoudsopgave 1 Situering van het vak... 2 1.1 Talennota... 2 1.2 Peilingproeven en onderwijsspiegel... 2 1.3 Leerplannen... 3 2 Professionalisering... 3 2.1 Visietekst... 3 2.2
Nadere informatieWat stelt de doorlichting vast? Enkele voorbeelden:
Werken aan leerlijnen De nieuwe leerplannen zijn nu van kracht in het basisonderwijs, in de eerste en de tweede graad. Dit is een geschikt moment om leerlijnen opnieuw te bekijken of uit te werken. Wat
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep technologische opvoeding.
Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep technologische opvoeding. In kolom 1 vind je 61 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep TO. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan
Nadere informatieTweede graad Duits TSO Handel-talen: 2002/010 Leerplan voor één lesuur per week met uitbreiding en verdieping voor een tweede en een derde lesuur.
Vademecum Duits (2014-2015) 1 Situering van het vak 1.1 Huidige situatie Duits is in Vlaanderen voor de meeste leerlingen de derde moderne taal die ze leren. De start komt vrij laat, in het tweede jaar
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica
Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep geschiedenis/esthetica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica
Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep geschiedenis/esthetica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep muzikale opvoeding
Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep muzikale opvoeding In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep muzikale opvoeding. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in
Nadere informatieAartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs
Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum Frans (2008) 1 Situering van het vak In zijn talenbeleidsnota De lat hoog voor talen in
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode
Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode In kolom 1 vind je 68 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep mode. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke items je reeds
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor de vakwerkgroep Personenzorg (component verzorgende vakken)
Mogelijke opdrachten voor de vakwerkgroep Personenzorg (component verzorgende vakken) De vakgroep kan bestaan uit : 1 leraren die vak geven vanuit dezelfde discipline (vb. gezondheidsopvoeding, verzorging,
Nadere informatieORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 5 kernteams
ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN 5 kernteams 1. Evalueren van leerlingen 2.Vakgroepwerking 3. Actief leren 5. Taalbeleid en GOK Kernteams 4. Digitale didactiek 1. EVALUATIE EEN GENUANCEERD VERHAAL
Nadere informatieKIJKWIJZER VOOR PAV-BUNDELS
KIJKWIJZER VOOR PAV-BUNDELS Inleiding Uitgeverijen brengen heel wat publicaties op de markt die nuttig kunnen zijn voor leraren PAV en hun leerlingen. Daarnaast verkiezen veel leraren om volledig of gedeeltelijk
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep informatica
Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep informatica In kolom 1 vind je 66 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep informatica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke
Nadere informatieAartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs
Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum Duits (2007) 1 Situering van het vak 1.1 Huidige situatie In de wereld van vandaag, en
Nadere informatiePEILPROEVEN WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO. 1 De resultaten
PEILPROEVEN WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO 1 De resultaten Op 9 mei 2012 werden door de overheid de resultaten meegedeeld van de peilproeven over (een deel van) de eindtermen wiskunde van de tweede graad aso
Nadere informatieJeannine Van Assche. Stepping Stones. Leerboek en werkboek STEPPING STONES
Jeannine Van Assche Stepping Stones Leerboek en werkboek 1 Table of contents The first lesson Chapter 1 Me, myself and you Chapter 2 Crazy critters Chapter 3 Let s ch@t Chapter 4 My way of life Chapter
Nadere informatiePedagogische begeleiding wiskunde oktober 2016 Pagina 1
Pedagogische begeleiding SO Vakbegeleiding wiskunde ONDERZOEKSCOMPETENTIES WISKUNDE DERDE GRAAD AS0 Specifieke eindtermen i.v.m. onderzoekscompetenties (SETOC) Wat? Leerplan a derde graad aso VVKSO De
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep economie en handelsvakken
Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep economie en handelsvakken In kolom 1 vind je 70 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep economie en handelsvakken. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.
Nadere informatie19/12/2010. Vakconcept LO. Soorten ET/OD. Vakgebonden ET/OD LO. Vakconcept LO. Eindtermen/Ontwikkelingsdoelen. Regiovergaderingen LO
Eindtermen/Ontwikkelingsdoelen In 1993 door overheid ingevoerd Algemene, kwalitatieve doelen die aangeven wat leerlingen van een bepaalde leeftijd en onderwijsvorm moeten bereiken (ET) of nastreven (OD)
Nadere informatieKIJKWIJZER DOORLICHTING HUMANE WETENSCHAPPEN
Katholiek Onderwijs Vlaanderen Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs KIJKWIJZER DOORLICHTING HUMANE WETENSCHAPPEN 1. ONDERWIJSAANBOD - LEERPLANREALISATIE + -? OPMERKINGEN Leerplandoelstellingen
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep personenzorg (component huishoudkunde)
Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep personenzorg (component huishoudkunde) In kolom 1 vind je 71 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep wiskunde. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.
Nadere informatieVademecum Aardrijkskunde Schooljaar 2015-2016
Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs. Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vademecum Aardrijkskunde Schooljaar 2015-2016 Beste leraar, Aardrijkskunde is één van de vakken
Nadere informatieVITAAL Plus 1 e graad
VITAAL Plus 1 e graad Krachtlijnen VITAAL Plus 1 e graad 1 Bouwstenen VITAAL Plus 1 e graad DIFFERENTIATIE TAALTAKEN AUTHENTIEKE COMMUNICATIEVE SITUATIES SCHOOLTAALWOORDEN VAARDIGHEDEN REMEDIËRING INTERCULTURALITEIT
Nadere informatieEngels op topniveau. Cambridge Certificates voor alle leerlingen
Engels op topniveau Cambridge Certificates voor alle leerlingen Waarom? De toename van het gebruik van het Engels in de wereld is een feit. Het is de taal van veel games en websites, van veel films, televisieseries
Nadere informatieDocumenten van de leraar
DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE Documenten van de leraar SECUNDAIR ONDERWIJS Tijdens je opleiding tot leraar werd je geïnformeerd over o.a. de leerplannen die voor je vak(gebied)
Nadere informatieHoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint-Franciscuscollege Handelsschool te Heusden-Zolder
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieAartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs
Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vakdocumenten Frans (2004) Visie en accenten leerplan Frans BaO 1 De eerste stappen zetten - Basiswoordenschat
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van het Don Bosco-Instituut ASO/TSO/BSO te Dilbeek
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrij Instituut voor Secundair Onderwijs te Gent
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatie2.3 Literatuur. 1.4.2 Schriftelijke vaardigheden 1.4.2.1 Lezen LES GODVERDOMSE DAGEN OP EEN GODVERDOMSE BOL LEERPLAN ALGEMEEN:
LES GODVERDOMSE DAGEN OP EEN GODVERDOMSE BOL ALGEMEEN: p.8 2.3 Literatuur In onze leerplannen is literatuur telkens als een aparte component beschouwd, meer dan een vorm van leesvaardigheid. Na de aanloop
Nadere informatieOnderzoekscompetenties. Schooljaar 2015-2016. GO! atheneum Campus Kompas Noordlaan 10 9230 Wetteren 09 365 60 60
GO! atheneum Campus Kompas Noordlaan 10 9230 Wetteren 09 365 60 60 Schooljaar 2015-2016 E-mail: ka.wetteren@g-o.be atheneum@campuskompas.be Website: www.campuskompas.be/atheneum Scholengroep Schelde Dender
Nadere informatieAartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs
Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vakdocumenten Nederlands (2011) Inhoudsopgave Een leidraad voor beginnende leraren 1 Begeleiding
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van het Instituut Spijker te Hoogstraten
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van het Inspirocollege te Houthalen-Helchteren 1
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Heilig-Hart&College 1 te Halle
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieLiNk! Nederlands 2. Evalueren om te leren LINK! NEDERLANDS 2. LiNk! Nederlands
LiNk! Nederlands 2 Evalueren om te leren LiNk! Nederlands 1 Agenda LiNk! Nederlands Krachtlijnen Leerwaaier Structuur Reflecteren en evalueren Waarom? Hoe? In de praktijk Vragen? 3 Krachtlijnen LiNk! Nederlands
Nadere informatieHoe ver is de lat voor taal opgeschoven? Stand van zaken talenbeleid basis- en secundair onderwijs Bijlage bij persbericht 16/12/2008
Hoe ver is de lat voor taal opgeschoven? Stand van zaken talenbeleid basis- en secundair onderwijs Bijlage bij persbericht 16/12/28 Met de talenbeleidsnota De lat hoog voor talen. Goed voor de sterken,
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint-Jozefsinstituut te Geraardsbergen
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieDe 10 basiscompetenties van de leraar
De 10 basiscompetenties van de leraar Woord vooraf 1 De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen 2 De leraar als opvoeder 3 De leraar als inhoudelijk expert 5 8 36 52 4 De leraar als organisator
Nadere informatieVAKGROEP. Schooljaar 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017
VAKGROEP. Schooljaar 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017 SAMENSTELLING VAN DE VAKGROEP KEUZE WERKPUNTEN BESLISSINGEN VAN DE VAKGROEP PLANNING VERGADERINGEN 2014-2015 PLANNING VERGADERINGEN 2015-2016 PLANNING
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Basisschool Het Rietje te Westerlo
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING MENTOR-COACH
FUNCTIEBESCHRIJVING MENTOR-COACH SCHOOL: NAAM: De functiebeschrijving van 'mentor-coach' kadert in het individuele gedeelte (instellingsgebonden taken) van de functiebeschrijving van 'leraar'. Deze functiebeschrijving
Nadere informatieVAKINFORMATIEDOSSIER R.-K. GODSDIENST
VAKINFORMATIEDOSSIER R.-K. GODSDIENST NAAM VAN DE SCHOOL : SCHOOLJAAR : 2 VOORAF Het vak godsdienst wordt niet doorgelicht door de gewone onderwijsinspectie. Voor de levensbeschouwelijke vakken is er aparte
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint- Barbaracollege te Gent
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint-Ritacollege te Kontich
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieImplementatie leerplan Nederlands eerste graad A- en B-stroom
Implementatie leerplan Nederlands eerste graad A- en B-stroom Pedagogisch begeleiders Nederlands Schooljaar 2010-2011 1 Scenario 1 Introductie 2 Toelichting leerplannen 3 Vragen en reflecties 4 Extra ondersteuning
Nadere informatieTweede graad Duits TSO Handel- talen: 2002/010 Leerplan voor één lesuur per week met uitbreiding en verdieping voor een tweede en een derde lesuur.
Vademecum Duits (2016-2017) 1 Situering van het vak 1.1 Huidige situatie Duits is in Vlaanderen voor de meeste leerlingen de derde moderne taal die ze leren. De start komt vrij laat, in het tweede jaar
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint-Janscollege te HOEGAARDEN
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieAccelerative Integrated methodiek een doe -methode van elkaar leren
AIM staat voor Accelerative Integrated Method. Deze methodiek is in de jaren negentig in Canada ontwikkeld door Wendy Maxwell als antwoord op de neerwaartse spiraal waarin het onderwijs in de Franse taal
Nadere informatieDAG VAN DE WISKUNDE. 20 november 2010 DE ACTUALITEIT VAN ONS WISKUNDEONDERWIJS GEVARIEERD AANBOD WISKUNDE-IMPULSDAG
DAG VAN DE WISKUNDE 20 november 2010 DE ACTUALITEIT VAN ONS WISKUNDEONDERWIJS 1 GEVARIEERD AANBOD 1. Hoogbegaafdheid: achtergronden - aanpak 2. Digitaal bord: didactisch gebruik 3. Statistiek met GeoGebra
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van de vrije lagere school Virgo Maria te Merksem
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieVragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO
Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?
Nadere informatieDiocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Engels 2011-2012
Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Engels 2011-2012 Wat lezen we in de doorlichtingsverslagen? Zwart: Mechelen-Brussel Rood: Antwerpen (2 scholen in 2011-2012) Blauw: Brugge (2 scholen
Nadere informatieBepalen van (docent)competenties in een meertalige opleiding A case study. Sylvia van der Weerden Radboud in to Languages 24 mei 2012
Bepalen van (docent)competenties in een meertalige opleiding A case study Sylvia van der Weerden Radboud in to Languages 24 mei 2012 Programma: Wie zijn wij? Taalbeleid Radboud Universiteit Nijmegen Nascholing
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Moderne Talen (3de graad ASO) Leerlingprofiel Wat krijg je als je in Frankrijk un pistolet vraagt? Wist je dat het Franse woord mannequin van het Nederlandse manneken
Nadere informatieLatijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen
Tweede graad aso In de tweede graad aso kies je voor een bepaalde richting. Ongeacht je keuze, blijft er een groot gemeenschappelijk basispakket van 26 lesuren algemene vakken. Het niveau van deze vakken,
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van het Koninklijk Instituut Spermalie te Brugge
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieJouw leerroute om stapsgewijs Engels te leren
Jouw leerroute om stapsgewijs Engels te leren Cambridge English Qualifications zijn toegespitste examens, die het leren van Engels plezierig, effectief en nuttig maken. Onze unieke aanpak stimuleert continue
Nadere informatieDocumenten van de leraar
KATHOLIEK ONDERWIJS VLAANDEREN REGIO WEST-VLAANDEREN SECUNDAIR ONDERWIJS Documenten van de leraar Tijdens je opleiding tot leraar werd je geïnformeerd over o.a. de leerplannen die voor je vak(gebied) bestaan,
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van KTA Niel
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van K.A. te Lier
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatie(op vraag van VVKSO, dienst Leren en Onderwijzen, publiceren wij dit bericht)
Johan Delbaere Vakbegeleider Engels Tel. 050 33707 johan.delbaere@vsko.be Mededelingen maart 2013 (op vraag van VVKSO, dienst Leren en Onderwijzen, publiceren wij dit bericht) Aan de collega s moderne
Nadere informatieVLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS WISKUNDE. Derde graad BSO Derde leerjaar: 1 of 2 uur/week
VLAAMS VERBOND VAN HET KATHOLIEK SECUNDAIR ONDERWIJS LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS WISKUNDE Derde graad BSO Derde leerjaar: 1 of 2 uur/week Licap - Brussel - september 1995 INHOUD 1 BEGINSITUATIE... 5 2
Nadere informatieDidactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4
ECTS-FICHE MODULE Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester
Nadere informatieSTUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016
STUDIEAANBOD SINT-JOZEF HUMANIORA 2015-2016 EERSTE GRAAD Eerste leerjaar Algemene vorming (moderne) Klassieke studiën ( of CLIL-) Tweede leerjaar Grieks- Moderne wetenschappen (SEI of CLIL-SEI) ASO TWEEDE
Nadere informatieTon Koet & Willy Weijdema. Inleiding. In dit artikel doen de auteurs verslag van een onderzoek naar het gebruik van Europese taalvaardigheidsniveaus
Het gebruik van Europese taalvaardigheidsniveaus voor het beoordelen van taalvaardigheid in Nederlandse en Vlaamse lerarenopleidingen en universitaire taalopleidingen Ton Koet & Willy Weijdema In dit artikel
Nadere informatieMogelijke opdrachten voor de vakwerkgroep Personenzorg (*)
Mogelijke opdrachten voor de vakwerkgroep Personenzorg (*) In kolom 1 vind je verschillende items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep. Ze zijn ingedeeld in 9 categorieën. Duid in kolom 2 aan
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Leielandscholen Campus OLV Vlaanderen Kortrijk te KORTRIJK
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieID bijdrage: Logo talenwebsite: wel niet
ID bijdrage: 15501 Logo talenwebsite: wel niet Indien je uitgaat van gevoelig maken voor talen en op een positieve manier omgaan met een diversiteit aan talen als invulling van talensensibilisering kan
Nadere informatieBEOORDELING STAGE DOOR DE VAKMENTOR
Opleidingsinstelling Adres Telefoon fax BEOORDELING STAGE DOOR DE VAKMENTOR Identificatie Naam student/cursist: Opleidingsonderdeel/module: Stageplaats: Vakmentoren: naam en contactgegevens Periode: O
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van IVG-School te GENT
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieKennisbasis Duits 8 juli 2009. 2. Taalkundige kennis
Kennisbasis Duits 8 juli 2009 Thema Categorie/kernconcept Omschrijving van de categorie / het kernconcept De student 1. Taalvaardigheden 1.1 De vaardigheden 1.1.1 beheerst de kijkvaardigheid en de luistervaardigheid
Nadere informatieNascholingen en netwerking van de Pedagogische Begeleidingsdienst SDB schooljaar 2015-2016
Nascholingen en netwerking van de Pedagogische Begeleidingsdienst SDB schooljaar 2015-2016 A Basisonderwijs 1 Pastorale Animatiegroep Op 11 september nemen we deel aan de pastorale impulsdag in de de lokalen
Nadere informatieBIOLOGIE, CHEMIE EN NATUURWETENSCHAPPEN
BIOLOGIE, CHEMIE EN NATUURWETENSCHAPPEN Gerrit Schuermans voor alle leraren De berichten die in de vorige mededelingen werden gepubliceerd en andere interessante informatie over de vakken biologie, chemie
Nadere informatie1 Draagwijdte...2. 2 Het leerplan...2. 2.1 Omschrijving en doelen...2. 2.2 Tips voor het gebruik van een leerplan...3. 3 De leermiddelen...
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel MEDEDELING referentienr. : M-VVKSO-2002-100 datum : 2002-08-28 gewijzigd : 2007-02-21 contact : Dienst Leren en Onderwijzen,
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Handelsschool Sint-Joris te GENT
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van het Koninklijk Atheneum 2 te Leuven
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van MSGO Den Brandt te Boom
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatiePagina 1 van 5 EVALUEREN. 1 Procesevaluatie versus productevaluatie
Pagina 1 van 5 1 Procesevaluatie versus productevaluatie Procesevaluatie: richt zich op de kwaliteit van het leerproces en probeert dus het leerproces van de leerlingen en het onderwijsproces (het didactisch
Nadere informatieASO - studierichtingen in VIA-TIENEN
ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN De onderwijsvorm ASO is een breed algemeen vormende doorstroomrichting waarin de leerlingen zich voorbereiden op een academische of professionele bacheloropleiding.
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van GO! atheneum Maasland-Campus Dilsen- Stokkem te DILSEN-STOKKEM
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatievormingsdag vakcoördinatoren/vakleerkrachten wiskunde & informatica
DON BOSCO ONDERWIJSCENTRUM Pedagogische begeleidingsdienst vormingsdag vakcoördinatoren/vakleerkrachten wiskunde & informatica 24 februari 2011 Verwelkoming en inleiding Materiaal downloaden website: begeleiding.dboc.be
Nadere informatieBijlage: Mogelijke evaluatiecriteria voor leraren secundair onderwijs
1 Bijlage: Mogelijke evaluatiecriteria voor leraren secundair onderwijs Met voorliggend document willen we alle aspecten van de functie van leraar in de evaluatie betrekken. Met deze brede evaluatie willen
Nadere informatieDOCUMENT. Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica. Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VVKSO
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel DOCUMENT VVKSO Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica Dit document is een aanvulling op het algemeen servicedocument
Nadere informatieBZL-groeipad BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN. Algemeen. Diocesane Pedagogische Begeleiding Bisdom Gent Werkgroep BZL
BEGELEID ZELFSTANDIG LEREN Diocesane Pedagogische Begeleiding Bisdom Gent Werkgroep BZL 2005-2006 BZL-groeipad Algemeen Er is veel beweging in de opvattingen over leren. De accentverschuiving van kennisverwerving
Nadere informatieDidactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4
ALGEMENE INFORMATIE MODULE Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester
Nadere informatieKLASSIEKE STUDIËN LATIJN GRIEKS
KLASSIEKE STUDIËN LATIJN GRIEKS EERSTE GRAAD PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel
Nadere informatieCLIL aso, wetenschappen derde graad. Johan Delbaere
CLIL aso, wetenschappen derde graad Johan Delbaere Proeftuinproject St.-Lodewijkscollege Brugge Situering van het project Ondersteuning KUL bij toetsen Interne ondersteuning en samenwerking Uitdagingen
Nadere informatieDAG VAN MAVO EN PAV op ZATERDAGVOORMIDDAG 28 FEBRUARI 2015
DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE jan.bonne@vsko.be SECUNDAIR ONDERWIJS VAKBEGELEIDING PAV Brugge, 30-01-2015 Ter kennisgeving aan alle directies van scholen met PAV Gelieve een kopie
Nadere informatieProfilering derde graad
Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige
Nadere informatieProfilering derde graad
Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige
Nadere informatieVerleg je grenzen! Waarom kiest ú voor het nieuwe Taalblokken? Taalblokken Engels Brochure MBO
Brochure MBO Toetsing Figuur 4, toetsing Door de nieuwe aanpak en de goede mix van digitaal lesmateriaal en boeken geeft Taalblokken Engels mij de ruimte om les te geven zoals ik wil. Verleg je grenzen!
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Basisschool Molenveld te Denderhoutem
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatie