*RAAD09/103* AAN DE RAAD. 27 augustus Raadsvergadering d.d. Voorstelnummer Portefeuillehouder Carrousel d.d. Afdeling / Team Opsteller

Transcriptie

1 *RAAD9/13* AAN DE RAAD Raadsvergadering d.d. Vrstelnummer Prtefeuillehuder Carrusel d.d. Afdeling / Team psteller 27 augustus 29 J. Hmmes 2 juli 29 Dienstverlening / Welzijn en nderwijs J. Rietkerk nderwerp Nta Lkaal Gezndheidsbeleid Vrgesteld besluit De raad wrdt vrgesteld m: de Nta Lkaal Gezndheidsbeleid vast te stellen; daarmee akkrd te gaan met de speerpunten shadelijk alhlgebruik, vergewiht en psyhishe gezndheid (depressie) vr het lkale gezndheidsbeleid van de gemeente Castrium; Aanleiding en begd effet In de raadsarrusel d.d. 11 September 28 is de startntitie lkaal gezndheidsbeleid besprken. Met dit vrstel wrdt een nieuwe kademta Lkaal Gezndheidsbeleid aan de raad aangebden. p 1 deember 28 is de Wet publieke gezndheid (WPG) in werking getreden. De WPG vervangt de Wet lletieve preventie vlksgezndheid (WCPV), de Infetieziektenwet en de Quarantainewet. In artikel 13 lid 2 van de WPG is vastgelegd dat de gemeenteraad vr 1 juli 211 en vervlgens elke vier jaar een nta gemeentelijk gezndheidsbeleid vaststelt. In deze nta wrden de ambities, keuzes en pririteiten p het gebied van vlksgezndheid en preventie vastgelegd. Het begd effet van dit vrstel is het vlden aan deze wettelijke verplihting. Plitieke keuzeruimte In de Nta Lkaal Gezndheidsbeleid wrden de speerpunten benemd waarp het gezndheidsbeleid in de gemeente Castrium zih riht en de kmende jaren zal rihten. De speerpunten zijn afgeleid van de landelijke speerpunten die het kabinet in de vierjaarlijkse Preventienta heeft gepresenteerd. De speerpunten sluiten aan bij de ativiteiten die de gemeente al uitvert in het kader van lkaal gezndheidsbeleid en de beleidskeuzes die de afgelpen jaren zijn gemaakt. Een verziht hiervan staat genemd in de nta. Het is aan de gemeenteraad m te bepalen f zij akkrd gaat met de keuze van deze speerpunten. Daarnaast kan de raad het daarbij behrende budget bepalen. Pagina 1 van 2

2 Gedahtegang Beshreven in de Nta Lkaal Gezndheidsbeleid verwegingen van het llege N.v.t. Cmmuniatie / Vervlgpres De GGD Nrd-Hlland Nrd heeft de gemeente geadviseerd (zie Regiparagraaf lkaal gezndheidsbeleid 27-21). Bij de nadere invulling van de ativiteiten t.b.v. de speerpunten genemd in de nta zullen uitverende rganisaties zals de GGD nauw betrkken wrden. Finaniele aspeten In de begrting vr 29 is een bedrag van 4.1,- pgenmen vr lkaal gezndheidsbeleid. In de begrting 21 zal ditzelfde bedrag plus indexering wrden pgenmen. Als de gemeenteraad besluit zih te mmitteren aan de vastgestelde speerpunten, is het van belang dat er extra middelen beshikbaar wrden gesteld in de tekmst. Wij zullen ten beheve van het realiseren van extra lkale ativiteiten p het gebied van de vastgestelde speerpunten een extra budget vr lkaal gezndheidsbeleid van 1.,- betrekken bij de pstelling van de VJN 21. Bijlagen Nta Lkaal Gezndheidsbeleid Ahterliggende dumenten Regiparagraaf lkaal gezndheidsbeleid (GGD Nrd-Kennemerland) Pagina 2 van 2

3 Nta Lkaal Gezndheidsbeleid

4 Inhudspgave Inleiding 3 Gezndheid 3 Lkaal Gezndheidsbeleid 3 Leeswijzer 4 1. Wettelijk Kader Wet Publieke Gezndheid 5 Clletieve preventie 5 Infetieziektebestrijding 5 Jeugdgezndheidszrg Wet Maatshappelijke ndersteuning (WM) Relatie tussen WPG en WM Belang van preventie 7 2. Landelijk gezndheidsbeleid He geznd is Nedehand? Landelijke preventienta 8 3. Rl van de gemeente Preventie Advies van de GGD 1 4. Analyse gezndheidssituatie Nrd-Kennemerland Rken Shadelijk alhlgebruik vergewiht Diabetes mellitus Depressie (psyhishe gezndheid) De speerpunten nader uitgewerkt Shadelijk alhlgebruik 16 Huidige ativiteiten 16 Aandahtspunten shadelijk alhlgebruik vergewiht 17 Huidige ativiteiten 17 Aandahtspunten vergewiht Depressie (psyhishe gezndheid) 19 Huidige ativiteiten 2 Aandahtspunten depressie (psyhishe gezndheid) Ativiteitenplan Evaluatie 24 Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium

5 Inleiding Geznde mensen velen zih beter, zijn minder vaak ziek en werken meer en langer, krtm: gezndheid bepaalt in belangrijke mate de kwaliteit van leven. Geznde mensen kunnen beter meeden. Gezndheidswinst helpt dus de burger en de samenleving. Inwners van de gemeente Castrium zijn primair zelf verantwrdelijk vr hun gezndheid. De gemeente is ehter wel medeverantwrdelijk vr de gezndheid van haar burgers. De gemeente geeft invulling aan deze verantwrdelijkheid p vershillende manieren. Z vert zij wettelijke taken uit, failiteert zij zrginstellingen en bevrdert zij preventieve ativiteiten. Gezndheid Het is belangrijk allereerst af te bakenen wat er nder het begrip 'gezndheid' wrdt verstaan, vrdat het lkaal gezndheidsbeleid uiteengezet wrdt. Vlgens wereldgezndheidsrganisatie WH (Wrld Health rganizatin) is gezndheid een testand van mpleet lihamelijk, geestelijk en siaal welbevinden, niet alleen de afwezigheid van ziekte f een handiap. Deze definitie geeft aan dat gezndheid een mplex en meilijk te peratinaliseren begrip is. Aan het begrip gezndheid wrden meerdere dimensies ndersheiden, namelijk lihamelijke, psyhishe en siale aspeten. Lkaal gezndheidsbeleid De lkale verheid kan drie fatren, die van belang zijn vr de gezndheid van burgers, bemvleden. Dit zijn de: leefstijl, het gedrag van mensen; mgeving, de fysieke en siale mgeving; gezndheidszrg, de beshikbaarheid van vrzieningen. Lkaal gezndheidsbeleid mvat alle aties van de lkale verheid en andere instellingen die erp geriht zijn de kwaliteit van de gezndheid van de inwners te behuden en te verbeteren. Lkaal gezndheidsbeleid is de vrming en uitvering van dat beleid dat geriht is p behud f verbetering van nze vlksgezndheid en p het wegwerken van gezndheidsvershillen tussen grepen van de bevlking in de gemeente. Vanaf 1 juli 23 is elke gemeente verpliht p grnd van de Wet lletieve preventie vlksgezndheid (WCPV) m zijn ambities, keuzes en pririteiten p het gebied van vlksgezndheid en preventie vast te leggen in een vierjaarlijkse gemeentelijke nta gezndheidsbeleid. Per 1 deember 28 is deze verplihting pgenmen in de Wet Publieke Gezndheid (WPG), deze nieuwe wet vegt meerdere wetten samen, waarnder de WCPV. Het llege heeft p 29 juli 28 vr de peride de speerpunten shadelijk alhlgebruik, vergewiht en depressie (psyhishe gezndheid) benemd vr de gemeente Castrium in. De keuze vr deze drie nderwerpen is een seletie uit de vijf speerpunten die in de landelijke preventienta zijn vastgesteld. De tijdspanne van deze nta is tt en met 211. In 211 zal de regering weer een nieuwe preventienta publieren en zal GGD Hllands Nrden k een nieuwe Regiparagraaf lkaal gezndheidsbeleid uitbrengen. Naar aanleiding van deze nieuwe infrmatie kan in 211 dan k invulling wrden gegeven aan een nieuwe nta lkaal gezndheidsbeleid vr de peride Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium

6 Leeswijzer In het eerste hfdstuk van deze nta wrdt het wettelijk kader van deze nta uiteengezet. Vervlgens vlgt een hfdstuk ver het landelijk gezndheidsbeleid en daarna een hfdstuk ver de rl van de gemeente daarin. In hfdstuk 4 wrdt de gezndheidssituatie van Nrd-Kennemerland weergegeven met daarbij de punten waarp de gemeente Castrium wil inzetten bij de gekzen speerpunten. In hfdstuk 5 wrden de speerpunten van het lkaal gezndheidsbeleid van Castrium verder uitgewerkt. Het hfdstuk wrdt afgeslten met een ativiteitenplan. De nta wrdt afgeslten met een hfdstuk ver de evaluatie van het gezndheidsbeleid. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium

7 1. Wettelijk kader De gemeentelijke verantwrdelijkheid vr de gezndheid wrdt in de basis gevrmd dr vier wetten: de Grndwet, de Gemeentewet, de Wet Publieke Gezndheid en de Wet Maatshappelijke ntwikkeling. De Grndwet en de Gemeentewet zijn wetten p grnd waarvan de gemeente algemene verantwrdelijkheid draagt vr de gezndheid van burgers en vr een samenhangend en tegankelijk gezndheidszrgstelsel in de regi. Genemde wetten shrijven geen nrete taken f ativiteiten vr, maar leggen de gemeenten een meer mrele pliht p, zih te bemeien met de gezndheid van de bevlking. De Wet Publieke Gezndheid en de Wet Maatshappelijke ntwikkeling geven de gemeente k een duidelijke uitverende rl. De laatste twee wetten wrden vanwege hun belang vr het gezndheidsbeleid hiernder beshreven. Tevens wrdt de nderlinge relatie aangegeven. 1.1 Wet Publieke Gezndheid p 1 deember 28 is de Wet publieke gezndheid (WPG) in werking getreden. De WPG vervangt de Wet lletieve preventie vlksgezndheid (WCPV), de Infetieziektenwet en de Quarantainewet. In de WPG is vastgelegd dat de gemeenteraad vr 1 juli 211 en vervlgens elke vier jaar een nta gemeentelijk gezndheidsbeleid vaststelt. Daarin dient de raad in ieder geval aan te geven he het llege van burgemeester en wethuders uitvering geeft aan de algemene taak ter zake van de publieke gezndheidszrg en de speifieke taken betreffende de jeugdgezndheidszrg en de infetieziektebestrijding. De WPG ndersheidt drie deelterreinen: lletieve preventie, infetieziektenbestrijding en jeugdgezndheidszrg. Clletieve preventie De gemeente heeft tt taak de ttstandkming en ntinutteit van lletieve preventie te bevrderen. Daamaast draagt de gemeente zrg vr de samenhang binnen de lletieve preventie en de afstemming tussen lletieve preventie en uratieve zrg. De taken van de gemeente p dit terrein zijn in ieder geval: Verwerven van inziht in de lkale gezndheidssituatie van de bevlking (Epidemilgie); Bewaken van gezndheidsaspeten in bestuurlijke beslissingen (Faet- f Intersetraal beleid); Bijdragen aan preventieprgramma's (Gezndheidsbevrdering); Bevrderen van medish-milieukundige zrg (.a. afhandelen van klahten en vragen van burgers); Bevrderen van tehnishe hygienezrg (Inspeties Kinderdagverblijven, tattpieringstudi's, enz.) Infetieziektebestrijding Naast de taken die vrtvleien uit de Infetieziektenwet zijn in de WPG in ieder geval de vlgende taken pgenmen: Algemene infetieziektebestrijding (pstellen risisbeheersingsplan dr de afdeling Veiligheid en Handhaving.); Bestrijding van sexueel verdraagbare aandeningen, waarnder aids; Tuberulsebestrijding; Brn- en ntatpspring bij vermeden van epidemieen van infetieziekten; Beantwrden van vragen uit de bevlking; Geven van vrlihting en begeleiding. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium

8 Jeugdgezndheidszrq De taken van de gemeente met betrekking tt de Jeugdgezndheidszrg zijn in de vrmalige Wet lletieve preventie vlksgezndheid (WCPV) nader uitgewerkt via een Algemene maatregel van Bestuur in de vrm van een verpliht basistakenpakket bestaande uit een unifrmen een maatwerkdeel. p basis van de meer algemene mshrijving in de WCPV meten in ieder geval de vlgende taken uitgeverd wrden: Verwerven van inziht in de ntwikkelingen in de gezndheidstestand van jeugdigen en van gezndheidsbevrderende en -bedreigende fatren; In kaart brengen van de behefte aan zrg; Vregtijdige pspring en preventie van een aantal speifieke strnissen en het aanbieden van vainaties vrtkmend uit het Rijksvainatieprgramma; Geven van vrlihting, advies, instrutie en begeleiding; Frmuleren van maatregelen ter bemvleding van gezndheidsbedreigingen. De taken vr de Jeugdgezndheidszrg nder de WPG wrden in 29 ng nader uitgewerkt in een Algemene Maatregel van Bestuur. De belangrijkste uitbreiding bestaat uit de verplihting tt digitale pslag van gegevens in de vrm van een Elektrnish Kinddssier. Bij de behandeling van de WPG in de Tweede Kamer is een amendement aangenmen dat m nadere uitwerking vragen dr de GGD Nederland, het ministerie van VWS en de VNG. Het genemde amendement betreft de pdraht aan gemeenten m publieke gezndheidszrg vr uderen aan te bieden, waarnder het vregtijdig pspren van strnissen en het systematish vlgen en signaleren van ntwikkelingen in de gezndheidstestand van uderen. 1.2 Wet Maatshappelijke ndersteuning (WM) De Wet Maatshappelijke ndersteuning maakt de gemeente verantwrdelijk vr maatshappelijke partiipatie van alle burgers. Kwetsbare grepen mgen geen drempels ervaren m deel te nemen aan de maatshappij. De WM kenmerkt zih dr een vlledig deentrale sturingsvisie, dit betekent dat elke gemeente zelf mag bepalen he ze maatshappelijke ndersteuning rganiseert. Daarnaast zal de WM marktwerking stimuleren waardr rganisaties flexibeler meten gaan inspelen p de wensen van burgers. De gemeenteraad is de vrnaamste verantwrdingsplaats vr de uitvering van de WM. nder de WM meten gemeenten peridiek per prestatieveld aangeven welke delen ze nastreven, welke ativiteiten ze ndernemen, welke resultaten ze daarp behalen en wat de samenhang is tussen de prestatievelden. Dit alles in ged verleg met de relevante rganisaties, de buurtregisseur, de burgers (burgerpanels) en de raad. Een van de belangrijkste delstellingen van de WM is dat burgers de ndige vrzieningen en ndersteuning z veel mgelijk in hun eigen mgeving rganiseren. 1.3 Relatie tussen WPG en WM De relatie tussen de beide wetten kan het best mshreven wrden als die van twee naast elkaar fungerende nmisbare pijlers met als verstijgend del het bevrderen van de kwaliteit van leven van burgers. De WPG begeeft zih met name p het gebied van primaire en seundaire preventie en heeft ten del de gezndheid van (ng) geznde burgers te bevrderen en te beshermen. Drie niveaus van preventie Een veel gebruikte indeling van preventie is die naar primaire, seundaire en tertiaire preventie. nder primaire preventie vallen ativiteiten die vrkmen dat een bepaald Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium

9 gezndheidsprbleem, ziekte fngeval ntstaat. De delgrep bij primaire preventie zijn geznde mensen. Bij seundaire preventie wrden ziekten f afwijkingen in een vreg stadium pgesprd. De ziekte fafwijking kan daardr eerder wrden behandeld, zdat de zieke eerder geneest fde ziekte niet erger wrdt. De delgrep bestaat uit persnen die ziek zijn, een verhgd risi lpen f een bepaalde genetishe aanleg hebben. De ziekte is bij deze persnen ehterng niet vastgesteld. Bij tertiaire preventie (valt vaak nder de zrg) wrden mpliaties en ziekteverergering vrkmen. k gaat het erhierm mensen, bij wie een ziekte al is vastgesteld, zelfredzamer te maken. De WM riht zih vral p seundaire en tertiaire preventie en heeft ten del burgers met een fysieke, siale f psyhishe beperking te laten deelnemen aan de maatshappij. Mensen die deelnemen aan de maatshappij velen zih geznder, z is uit menig nderzek gebleken. Andersm maakt een gede gezndheid in zwel psyhish, siaal als fysiek pziht deelname aan de maatshappij weer mgelijk. Gezndheid in brede zin speelt dus een belangrijke rl bij de WM. Beide wetten hebben uiteindelijk een verstijgend del in zih, namelijk het bevrderen van de kwaliteit van leven. En een kwalitatief ged leven draagt bij aan het reeren van een ivil siety. Wanneer mensen een kwalitatief ged leven leiden zullen zij meer penstaan vr de maatshappij m hen heen. 1.4 Belang van preventie De relatie tussen de WPG en de WM tnt het belang aan van preventie. m te vrkmen dat in de gemeente finaniele krapte ntstaat drdat (te veel) inwners een berep den p de individuele en lletieve WM-vrzieningen, meten prblemen vregtijdig in beeld wrden gebraht en preventief wrden aangepakt. Veel (gezndheids)winst is te behalen wanneer vreg in het (ziekte)pres wrdt ingegrepen. Het is dus van belang dat gemeenten (blijven) investeren in de preventietaken binnen beide wetten, die vrafgaan aan diagnstiek en behandeling, zrg en welzijn. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium

10 2. Landelijk gezndheidsbeleid 2.1 He geznd is Nederland? Nederlanders leefden in 196 p een na het langst van alle Eurpeanen. Nu is Nederland naar de middenmt gezakt. De levensverwahting van vruwen in Nederland stijgt minder snel dan in de meeste andere EU-landen. Mensen uit armere milieus (een lage siaalenmishe status, SES) gaan gemiddeld vier jaar eerder dd dan mensen uit rijkere milieus (een hge SES). Mensen met een lage siaalenmishe status leven ver het algemeen ngeznder (meer alhlgebruik, rken, vergewiht en minder sprten) en wnen en werken in ngunstiger mstandigheden dan mensen met een betere siaalenmishe status. 1 Geznd leven is een keuze. ledereen krijgt te maken met ziekte en de gevlgen daarvan. Ziekte is deels nvermijdelijk dr aanleg f teval. Welvaartsziekten zijn ehter grtendeels te vermijden. ngeznd gedrag verhgt de ziektelast. ledereen vindt zijn eigen gezndheid belangrijk, maar lang niet iedereen leeft geznd. Mensen heven niette rken f vermatig te eten f drinken, maar velen den het wel. Mensen kunnen vldende bewegen, maar minder dan de helft beweegt dagelijks een half uur. Geznde veding als grente en fruit is vlp te kp, maar veel mensen eten Never vette, zete f te zute prduten. Burgers kunnen dus kiezen vr een geznd leven en vlwassenen meten dat k beseffen. Zij dienen zih bewust te zijn van de keuze die ze maken en van hun vrbeeldfuntie naar jngeren. Het is ndig mensen tt geznde keuzes te verleiden, maar dat is niet eenvudig. ngeznd gedrag hangt namelijk k met andere fatren samen. Dr de samenleving z in te rihten dat de "geznde en bewuste keuze" vergemakkelijkt wrdt, ndersteunt de verheid de burger. Geznde prduten meten gemakkelijk beshikbaar zijn (verkppunten, prmtie, prijsbeleid (aijnzen)) en de leefmgeving met uitndigen tt bewegen (inrihting wnwijk). Bvendien met er een gede samenwerking zijn tussen vershillende beleidsterreinen van de gemeente (milieu, veiligheid, arbeid, nderwijs). 2.2 Landelijke preventienta Het kabinet publieert vierjaarlijks een landelijke preventienta waarbij pririteiten wrden benemd vr de lletieve preventie. In de nta vr de peride is een aantal speerpunten gekzen, mdat ze een grte bijdrage leveren aan het vrkmen van nze belangrijkste vlksgezndheidsprblemen. Als speerpunten zijn drie leefstijlfatren gekzen, te weten: Rken Rken is ng steeds de belangrijkste vermijdbare ddsrzaak in Nederland. Jaarlijks sterven ruim 2. Nederlanders aan ziektes die met rken te maken hebben. Stppen met rken geeft diret resultaat en zrgt ervr dat mensen langer geznd leven. Shadelijk alhlgebruik Nederlanders drinken relatief weinig alhl in vergelijking met andere Eurpeanen, maar jngeren drinker juist vaker en vral meer. Het drinken van alhl p jnge leeftijd is shadelijk vr de gezndheid en kan bijvrbeeld leiden tt hersenbeshadigingen. 1 uit: Preventienta "Kiezen vr geznd leven", 27 Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium

11 uders zijn steeds makkelijker gewrden ver het (tenemende) alhlgebruik van hun kinderen. Zij jennen de shadelijke effeten van alhl meestal niet en weten vaak niet ged he zij in de pveding met het alhlgebruik van hun kinderen meten mgaan. vergewiht vergewiht is wereldwijd een explsief greiend prbleem. k in Nederland stijgt het aantal mensen dat te zwaar is snel. Mensen met besitas leven minder lang en vral langer in slehtere gezndheid. Daarnaast zijn landelijk twee ziekten tt speerpunt gekzen: Diabetes (suikerziekte) In Nederland hebben meerdan 6. mensen diabetes, elk jaar kmen er ruim 7. bij. Diabetes is deels erfelijk bepaald, maar kan k vr een aanzienlijk deel vrkmen wrden met een geznde leefstijl. vergewiht vergrt in hge mate de kans p diabetes. Depressie (psyhishe gezndheid) Per jaar lijden 737. vlwassenen in Nederland aan depressie, waarvan 359. nieuwe gevallen. De wereldgezndheidsrganisatie WH (Wrld Health rganisatin) zet depressie bij mannen p de tweede plaats van verrzakers van de grtste ziektelasten, bij vruwen van 15 tt 4 jaar zelfs p de eerste plaats. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium

12 3. Rl van de gemeente 3.1 Preventie De gemeente speelt een rl bij het bewaken en bevrderen van de gezndheid van de bevlking. Niet alleen vanuit de eigen ambitie, maar k vanuit een wettelijke taak. Gemeenten zijn p basis van de Wet publieke gezndheid (WPG) verantwrdelijk vr de lletieve preventie in nun gemeente. Zij hebben de taak de gezndheid van haar bewners te beshermen, te bewaken en te bevrderen. Dr middel van preventieve ativiteiten, vregtijdige signalering en snelle behandeling van gezndheidsprblemen zal een aanzienlijke gezndheidswinst te behalen zijn. Tevens zrgt het vrkmen van klahten dat in een later stadium een berep gedaan wrdt p "dure" zrg. De lkale verheid kan ehter maar tt p zekere hgte invled uitefenen p de keuzes die burgers maken ten aanzien van hun gezndheid. Het kiezen vr een geznde leefstijl berust immers vr een grt deel p een individuele beslissing en is afhankelijk van meerdere fatren, zals ultuur en de siale mgeving. m die reden zal in smmige gevallen een lkale aanpak meer effet hebben terwijl in andere gevallen een landelijke aanpak meer suesvl zal zijn. De verantwrdelijkheid van een ged gezndheidsbeleid kan inhud wrden gegeven dr een regiefuntie te vervullen. De gemeente kan zrgen vr afstemming en bevrdering van het zrgaanbd. Daarnaast heeft zij invled via finaniering van speifieke ativiteiten. 3.2 Advies van de GGD De WPG bepaalt dat gemeenten een gemeentelijke gezndheidsdienst in stand dienen te huden m de wettelijke taken tt uitvering te brengen. In Nrd-Hlland Nrd hebben de gemeenten gezamenlijk een gemeenshappelijke gezndheidsdienst (GGD Hllands Nrden) pgeriht. Daarnaast is in de wet pgenmen dat vrdat besluiten wrden genmen die belangrijke gevlgen kunnen hebben vr de publieke gezndheidszrg het llege verpliht is advies te vragen aan de GGD. De GGD heeft in februari 27 een advies pgesteld vr het lkale gezndheidsbeleid Zij adviseert de gemeenten in de regi Nrd-Kennemerland m aan te sluiten bij de landelijke speerpunten en uit deze speerpunten een keuze vr het lkale beleid te maken. De GGD ziet reginale samenwerking hierbij als een must. Met name mdat het vlgens hen gaat m een gedragsverandering, wat vraagt m een gerdineerde inzet p natinaal, reginaal en lkaal niveau. Naast de al genemde speerpunten kan de gemeente k ng eigen speerpunten vaststellen. Ehter de GGD beveelt k aan m het aantal speerpunten niet te grt te maken. De GGD heeft de besluitvrming van de gemeente ten aanzien van de speerpunten en al dan niet inzetten p reginale samenwerking niet afgewaht en heeft alvast reginale aanbevelingen pgesteld per speerpunt. Daarnaast heeft de GGD vr een aantal speerpunten prgramma's ntwikkeld met vershillende prjeten waar de gemeente uit kan kiezen. De gemeente heeft tt p heden niet beslten p welke speifieke delstellingen binnen de speerpunten zal wrden ingezet. Daardr is het ng niet vr elk speerpunt bekend wat de GGD ten aanzien van de landelijke speerpunten preies gaat inzetten m de genemde reginale delstellingen te realiseren. De gemeente zal in verleg met de GGD bepalen welke instrumenten ingezet zullen wrden m de delstellingen te bereiken p het gebied van de gekzen speerpunten. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 1

13 4. Analyse gezndheidssituatie Nrd-Kennemerland In de ntitie "Regiparagraaf lkaal gezndheidsbeleid 27-21, het advies van de GGD Nrd-Kennemerland" uit februari 27 mshrijft de GGD het gezndheidsprfiel van Nrd- Kennemerland aan de hand van de vijf landelijke speerpunten: rken, shadelijk alhlgebruik, vergewiht, diabetes mellitus en psyhishe gezndheid (depressie) 2. Samenvattend shrijft de GGD In deze ntitie het vlgende ver de gezndheidssituatie in Nrd-Kennemerland: De gezndheidsprblemen in Nrd-Kennemerland kmen vereen met het landelijke beeld. Het shadelijk alhlgebruik is in de regi ehtereen ng grter prbleem dan landelijk. k in de regi met het tij wrden gekeerd. De inwner van Nrd-Kennemerland kan zijn fhaar gezndheid aanzienlijk verbeteren dr 'de geznde keuze' te maken. De GGD Nrd-Kennemerland baseert zijn nlusies p basis van de vlgende nderzeken: 1. Jeugdenquete tt 4 jaar Nrd-Kennemerland (27). 2. Gezndheidsprfiel basisnderwijs (25-26): nderzek nder kinderen in het basisnderwijs. 3. Gezndheidsprfiel vrtgezet nderwijs (E-MV, 25): nderzek nder leerlingen van klas 2 en 4 van het vrtgezet nderwijs. 4. Gezndheidsprfiel vlwassenen (vlwassenenenquete, 26): nderzek nder vlwassenen in de leeftijd van 19 tt en met 64 jaar. 5. Gezndheidsprfiel uderen (uderenenquete, 24): nderzek nder zelfstandig wnende uderen van 65 jaar en uder. De resultaten van deze nderzeken, inlusief aanbevelingen, zijn uitgebreid beshreven in de afznderlijke rapprten. De resultaten geven een reginaal beeld van de gezndheidstestand. In dit hfdstuk wrdt een dwarsdrsnede van bvenstaande vier nderzeken weergegeven. De gegevens zijn vergenmen uit de ntitie "Regiparagraaf lkaal gezndheidsbeleid 27-21, het advies van de GGD Nrd-Kennemerland". 4.1 Rken Rken is ng steeds de belangrijkste vermijdbare ddsrzaak in Nederland. Jaarlijks sterven ruim 2. Nederlanders aan ziekten die met rken te maken hebben. ngeveer 9% van alle lngkankergevallen kmt dr rken. Cira 3% van alle kanker is het gevlg van rken. Bij harten vaatziekten is dat ngeveer 2%. k hrnishe lngziekten ntstaan in 8 tt 9 prent van de gevallen na jarenlang rken. Rkers die blijven rken, verliezen vergeleken met nietrkers gemiddeld tien jaar van hun leven. Stppen met rken geeft daarentegen diret resultaat en zrgt ervr dat mensen langer geznd leven. Wie p zijn 3 e stpt, kan maar liefst tien jaar langer leven. In Nederland rkt 28% van de bevlking. Aht prent van de vlwassen bevlking rkt 2 f meer sigaretten per dag (zware rkers). In Nrd-Kennemerland rkt 3% van de vlwassen bevlking van 19 tt 64 jaar en 7% is een zware rker. Van de uderen in de regi van 65 jaar en uder rkt 13%. Landelijk is dit 15%. De ijfers vr de basisshlen zijn in de regi gelijk aan de landelijke perentages. p de basisshlen in Nrd-Kennemerland rkt ruim 1% van de kinderen. De meeste leerlingen denken nit te gaan rken (91%) en slehts 1% denkt binnen 2 De GGD heeft de situatie met betrekking tt depressie niet bij alle leeftijdsgrepen speifiek nderzht. Daarm heeft de GGD het thema breder genmen, namelijk psyhishe gezndheid. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 11

14 vijf jaar te gaan rken. p het vrtgezet nderwijs blijkt ehter dat 14% van de leerlingen in Nrd-Kennemerland al regelmatig (wekelijks) rkt, waarvan 4% niet iedere dag en 1% dagelijks. Landelijk rkt 9% van de leerlingen dagelijks. Bijna de helft van de leerlingen heeft wel eens gerkt (46% reginaal en 45% landelijk). Cnlusie In de gemeente Castrium is niet gekzen m rken tt lkaal speerpunt te benemen. Landelijk wrdt al veel aandaht aan het speerpunt besteed. p 9 maart 26 is het Natinaal Prgramma Tabaksntmediging vershenen. De initiatiefnemers - de Nederlandse Hartstihting, KWF Kankerbestrijding, het Astma Fnds, STIVR en het ministerie van VWS - zijn bezrgd ver de gezndheidsshade van rken. Het Natinaal Prgramma Tabaksntmediging bevat veel en uiteenlpende maatregelen m (beginnen met) rken en de bltstelling aan tabaksrk verder terug te dringen. Betrkken partijen maken jaarlijks een gezamenlijk atieplan met nrete ativiteiten. 4.2 Shadelijk alhlgebruik Gewenning aan drank begint vaak p jnge leeftijd. Uit landelijk nderzek blijkt dat jngeren gemiddeld steeds meer en p steeds jngere leeftijd alhl gebruiken (12 jaar). Nederlandse jngeren drinken het meest frequent van alle Eurpese jngeren en drinken per avnd erg veel. Jngeren die nu veel drinken kunnen de prbleemdrinkers van de tekmst wrden met shadelijke gevlgen vr de eigen gezndheid maar k vr de mgeving. Te veel alhl drinken heeft niet alleen shadelijke gevlgen vr de gezndheid, maar hangt k samen met agressie, riminaliteit en verkeersngevallen. De aanpak van shadelijk alhlgebruik levert gezndheidswinst p en zrgt vr minder ngevallen, verlast en psyhishe aandeningen. Tien prent minder alhlnsumptie leidt tt 2% minder dden dr alhl en 5% minder fatale ngelukken. Shadelijk alhlgebruik is in de regi Nrd-Kennemerland ng steeds een grter prbleem dan elders. Bij de gezndheidsenquete van 4 jaar geleden werd dit resultaat k gevnden. Het begint al vreg. In de hgste grepen van de basisshl wijken leerlingen in de regi met hun alhlgebruik ng niet af van leerlingen elders, maar wel hebben zij sterker de intentie m in de tekmst te gaan drinken: 21% denkt binnen 5 jaar alhl te gaan drinken tegen 15% landelijk. Deze intentie maken zij k waar. Twee p de drie leerlingen van het vrtgezet nderwijs heeft de afgelpen vier weken alhl gedrnken en een p de drie leerlingen is de afgelpen maand drnken geweest. In Nrd-Kennemerland is 21% van de jngeren een zware drinker. Dat wil zeggen dat zij minstens een maal per week 6 f meer glazen alhl per dag drinken. Bijna 6% van de leerlingen drinkt zelfs ng meer. Het perentage jngeren dat de afgelpen maand drnken is geweest, ligt in de regi ruim bven het landelijk gemiddelde (33% tegen 21%). k nder de vlwassen bevlking wijkt Nrd-Kennemerland negatief af van het landelijke beeld. In de regi is 16%, in Castrium 17% van de inwners van 19 tt 64 jaar een zware drinker en dat is hger dan landelijk gemiddeld (11%). Alleen nder uderen is het perentage (zware) drinkers in de regi hetzelfde als het landelijke ijfer: 5%. Reginale delstellingen: Kinderen drinken later: in 21 met het gebruik van alhl bij jngeren nder de 16 jaar met 25% zijn teruggebraht. 'Niet drinken nder de 16 jaar' met de algemeen geaepteerde nrm wrden. Relatief minder vlwassen zware drinkers: in 21 met het aantal 'zware drinkers' nder de vlwassenen in de regi zijn teruggebraht van 16% naar 12%. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 12

15 Cnlusie Het bestrijden van shadelijk alhlgebruik is een van de speerpunten van het gezndheidsbeleid van de gemeente Castrium. Het is van belang dat er wrdt ingezet p vrlihting en eduatie geriht p uders, jngeren, leerkrahten, denten, jngerenwerkers e.d., maar k aanbd van vrzieningen zals ursussen en trainingen. Daarnaast is het van belang m regelgeving en handhavingsbeleid af te stemmen zdat vermatig alhlgebruik ntmedigt wrdt f zelfs nmgelijk wrdt gemaakt. 4.3 vergewiht vergewiht is een steeds grtere plaag vr de Nederlandse bevlking, vral bij kinderen. Een p de vijf kinderen in Nederland heeft vergewiht. k het aantal vlwassenen met vergewiht is de afgelpen 2 jaar in Nederland explsief gestegen. vergewiht kmt vaker vr bij mensen met een lagere siaal enmishe status (laag inkmen, gedkpere huisvesting en ahterstand in gezndheid). Mensen met vergewiht lpen niet alleen meer kans p fysieke prblemen, zals diabetes mellitus, hart- en vaatziekten en aandeningen aan het bewegingsapparaat. Zij kunnen k psyhishe klahten krijgen f in een siaal islement raken. Mensen met besitas (ernstig vergewiht) leven minder lang en vral in slehtere gezndheid. Wie ehter p zijn 2 e een geznd gewiht heeft, kan 4,5 jaar langer leven. Landelijk nderzek wijst uit dat vergewiht de afgelpen jaren is verdubbeld. vergewiht wrdt in belangrijke mate bepaald dr het vedings- en beweegpatrn. Veding en beweging raken uit balans: mensen eten meer dan ze dr beweging verbranden. Hierbij spelen k mgevingsfatren een rl, zals de beshikbaarheid van ngeznd eten, relame hiervr, gebrek aan speelgelegenheden enz. De reginale ijfers kmen grtendeels vereen met de uitkmsten van landelijk nderzek. Relevante vershillen wrden nderstaand vermeld. De nrm vr geznde veding is minimaal 2 stuks fruit en 2 gram grente per dag. Per leeftijdsategrie is bvendien een nrm vr geznd bewegen vastgesteld. Een p de vijf basisshlleerlingen in de regi eet niet iedere dag fruit en 68% eet niet iedere dag grente. Landelijk eet 62% niet iedere dag grente. Daarentegen bewegen de basisshlleerlingen in Nrd-Kennemerland meer dan hun leeftijdgenten elders: 18% vldet niet aan de nrm tegen 24% landelijk. Van de leerlingen p het vrtgezet nderwijs eet 67% in de regi nvldende grente, eet 77% te weinig fruit en beweegt 76% nvldende. nder vlwassenen tt en met 64 jaar eet 69% in de regi nvldende grente, eet 7% nvldende fruit en beweegt 44% niet geneg. In de gemeente Castrium beweegt 49 % van de vlwassen inwners nvldende. Van de uderen vanaf 65 jaar eet 73% in Nrd-Kennemerland nvldende grente en 53% eet nvldende fruit. Van hen beweegt 49% nvldende in de winter en 34% in de zmer. GGD Nrd-Kennemerland registreert de lengte en het gewiht van kinderen waardr betruwbare ijfers beshikbaar kmen van vergewiht bij kinderen. p basis van deze gegevens heeft ngeveer een p de vijf kinderen van 4-12 jaar vergewiht: 9%-17% bij jngens en 15%-25% bij meisjes. In Nrd-Kennemerland heeft 33% van de vlwassenen een vrm van vergewiht (23,4% vergewiht en 9,1% ernstig vergewiht). Landelijk gezien heeft 45% van de Nederlandse bevlking uder dan 2 jaar een vrm van vergewiht (34% vergewiht en 11% ernstig vergewiht). Zwel reginaal als landelijk heeft 13% van de uderen besitas. Reginale delstellingen: Het perentage jeugdigen met vergewiht met dalen Het perentage vlwassenen met vergewiht met ten minste gelijk blijven. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 13

16 Cnlusie m het prbleem van vergewiht p een gede manier te bestrijden is het van belang m alle mgelijke rzaken aan te pakken. De gemeente Castrium zet daarm in p het bevrderen van bewegen bij jng en ud, maar k vrlihting ver geznde veding en een geznde leefstijl is belangrijk. 4.4 Diabetes mellitus De vrspelling is dat het aantal mensen met diabetes mellitus in Nederland tussen 25 en 225 met een derde te zal nemen. Dit hangt mede samen met het prbleem van vergewiht. Nu zijn er Nederland al 6. mensen met diabetes mellitus en daar kmen er jaarlijks 7. bij. Zrgwekkend is k dat de ziekte zih p steeds jngere leeftijd penbaart. Naar shatting hebben al 25. mensen de ziekte al znder het te weten. Zij hebben hierdr meer kans p mpliaties bij de ziekte. Diabetes mellitus is een ernstige hrnishe ziekte die znder passende leefstijl en gede behandeling tt vele mpliaties kan leiden waarnder hart- en vaatziekten. Preventie kan ehter de kans p diabetes mellitus verminderen en mpliaties vrkmen. Er is al veel bekend ver de mgelijkheden m (verergering van) de ziekte te vrkmen. De meeste winst is te halen bij de grepen met een verhgde kans p diabetes mellitus: jngeren met vergewiht, vlwassenen tussen 4 en 5 jaar met vergewiht, mensen met een lage siaal enmishe status, mensen van Hindestaanse, Markkaanse en Turkse afkmst en zwangere vruwen. De GGD heeft geen gegevens verzameld ver het vrkmen van diabetes mellitus nder leerlingen van basisshlen en vrtgezet nderwijs in Nrd-Kennemerland. Drie prent van de respndenten van de vlwassenenenquete in Nrd-Kennemerland geeft aan diabetes mellitus te hebben. In een landelijk nderzek nder de gehele bevlking is het perentage mensen met diabetes mellitus k 3 prent. Met het stijgen van de leeftijd stijgt k de prevalentie van diabetes mellitus: bij jarigen heeft 8% de ziekte, bij jarigen is het 1% en bij 85-plussers 12%. De reginale ijfers vr uderen kmen vereen met het landelijke beeld. Dat in de gemeente Castrium niet is gekzen vr het landelijke speerpunt diabetes, kmt drdat enerzijds het advies van de GGD is m het aantal speerpunten beperkt te huden. Daarnaast ntstaat deze ziekte vaak bij mensen met vergewiht. Drdat vergewiht wel een van de speerpunten is, heeft dat k een preventieve werking ten aanzien van diabetes. 4.5 Depressie (psyhishe gezndheid) Depressie vermindert de kwaliteit van leven sterk. De Wereldgezndheidsrganisatie zet depressie bij vruwen van 15 tt 4 jaar p de eerste plaats van de verrzakers van de grtste ziektelasten, bij mannen p de tweede plaats. Per jaar leiden 737. vlwassenen aan depressie, waarvan 359. nieuwe gevallen. Mensen die depressief zijn hebben een duidelijke verminderde algemene interesse vr een langere peride. Veelal gaat het gepaard met klahten als slaapstrnissen, nentratieprblemen meheid en lustelsheid. Veel mensen in Nederland zijn depressief, maar weinigen wrden ged gehlpen. Slehts ngeveer 1 prent van het aantal mensen in Nederland dat jaarlijks vr het eerst een depressie krijgt, krijgt preventieve hulp. Preventie kan veel persnlijk leed en maatshappelijke ksten besparen. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 14

17 nder basisshlleerlingen in Nrd-Kennemerland heeft 6% te weinig psitieve emties (vrlijk zijn, ll hebben en leuke dingen den). Depressieve gevelens kmen vr bij 2% van de kinderen. Deze perentages zijn hger bij de landelijke referentiegrep (1% te weinig psitieve emties en 3% depressieve gevelens). In de andere gezndheidsenquetes heeft de GGD niet speifiek gevraagd naar het vrkmen van depressie. Wei zijn vragen naar de algemene psyhishe gezndheid pgenmen. Zeventien prent van de leerlingen van 12 tt 16 jaar in Nrd-Kennemerland velt zih psyhish minder geznd. Van hen valt 2% in de ategrie 'psyhish ernstig ngeznd'. In een landelijk nderzek gaf 13% van de jngeren van jaar aan psyhish ngeznd te zijn. Dit is een udere grep dan de reginale nderzeksgrep. Van de jarige shlieren in de regi zegt 19% er in het afgelpen jaar wel eens serieus ver te hebben gedaht een einde aan het leven te maken. Drie prent van de leerlingen heeft aangegeven in het afgelpen jaar een zelfmrdpging te hebben ndernmen. Uit het Natinaal Shlierennderzek blijkt dat ruim 2% van de jngeren van jaar su'iidegedahten heeft. p basis van de vlwassenenenquete is 14% van de vlwassenen tt 65 jaar in Nrd- Kennemerland psyhish ngeznd. Dit is vergelijkbaar met landelijk (16%). Een aanzienlijk deel van de uderen van 65 jaar en uder kampt met psyhishe prblemen. De uitkmsten vr Nrd-Kennemerland zijn vergelijkbaar met landelijke gegevens. Met het tenemen van de leeftijd neemt de psyhishe gezndheid af. Bijna een p de tien uderen (8%) velt zih smber, 16% van de uderen is psyhish ngeznd en 23% velt zih eenzaam. Vral uderen die geen partner hebben zijn vaak eenzaam. Vr een grt deel betreft het vruwen uit de udste leeftijdsgrep. Reginale delstellingen: Minder mensen velen zih psyhish ngeznd. Het perentage basisshlleerlingen met weinig psitieve emties met in 21 gedaald zijn van 6% naar 4%. Het aantal mensen dat zih psyhish ngeznd velt met in 21 gedaald zijn tt 13% van de leerlingen van het vrtgezet nderwijs (nu 17%), 11% van de vlwassenen tt 65 jaar (nu 14%) en 12% van 65-plussers (nu 16%). Meer mensen krijgen preventieve hulp tegen depressies. Cnlusie Wetenshappelijk nderzek wijst uit dat preventie het meeste plevert in een integrale aanpak: wanneer publieksvrlihting, vregsignalering en advisering, preventieve ndersteuningsprgramma's en maatregelen geriht p de mgeving wrden gembineerd levert dit een verlaging p van het aantal mensen met een depressie. Dr een basispakket te ntwikkelen kan z'n aanpak wrden ingezet vr delgrepen met een sterk verhgd risi p depressie. Juist bij het realiseren van deze aanpak kan de gemeente een ruiale rl vervullen. De gemeente Castrium streeft er dan k naar m deze integrale aanpak vrm te geven. k de buurtregisseur kan hierin een rl vervullen. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 15

18 5. De speerpunten nader uitgewerkt Gezndheid en preventie zijn nderwerpen die p vele vershillende beleidsterreinen aan bd kmen. Hiernder staat een verziht van de ativiteiten die de gemeente uitvert p het gebied van de drie speerpunten. Daarnaast wrdt een aantal aanbevelingen gedaan die in een uitveringsprgramma in verleg met betrkken instanties nader met wrden uitgewerkt. 5.1 Shadelijk alhlgebruik Zals in paragraaf 4.1 is te lezen, is uit reginaal nderzek van de GGD gebleken dat er sprake is van vermatig alhlgebruik nder jngeren in de regi Nrd-Kennemerland. Dit heeft shadelijke effeten p de gezndheid van jngeren. De GGD beveelt aan m te kiezen vr een krahtige, gezamenlijk aanpak, die bestaat uit de mbinatie van regelgeving, handhaving en vrlihting. Huidiqe ativiteiten De GGD heeft een handreiking geshreven "Mee(r) werken aan minder alhl" m het prbleem van shadelijk alhlgebruik aan te pakken. De gezamenlijke gemeenten van de regi Nrd- Kennemerland hebben vr dit prjet prviniale subsidie ntvangen. Het prjet "Mee(r) werken aan minder alhl" heeft de vlgende delstellingen: Het perentage jngeren < 16 jaar dat drinkt in 29 is niet tegenmen ten pzihte van 25; Het perentage jngeren < 16 jaar dat vermatig alhl gebruikt is in 29 niet verder tegenmen ten pzihte van 25; De gemiddelde leeftijd waarp jngeren vr het eerst alhl drinken is in 29 niet lager dan in 25; Meer dan de helft van de middelbare shlieren weer wanneer zij vermatig alhl drinken en welke risi's dit met zih meebrengt; Meer dan de helft van de uders/verzrgers weet welke risi's vermatig alhlgebruik (p jnge leeftijd) met zih meebrengt en dat zij het alhlgebruik van hun kinderen kunnen be'invleden dr zelf het gede vrbeeld te geven, grenzen te stellen en met hun kind(eren) ver alhlgebruik te praten. Het prjet "Mee(r) werken aan minder alhf van de GGD lpt van 28 tt 21 en bestaat uit vershillende prjeten: Prjet 'Alhl een ander verhaal: hierbij wrdt er alhlvrlihting gegeven in grep 7 en/f 8 van alle basisshlen in de gemeente Castrium. k de uders van de leerlingen wrden bij deze vrlihting betrkken. Elektrnishe Leerweg mgeving in het vrtgezet nderwijs ver rken, alhl en drugs. Twee van de drie middelbare shlen gebruiken deze methde. De Instrutie Verantwrd Alhlshenken (IVA)/Barde dr de Brijderstihting. Dit zal in 29 wrden aangebden aan sprtverenigingen en welzijnsinstellingen. STAP (Stihting Alhlpreventie) det nderzek naar shenkgedrag in uitgaansgelegenheden met behulp van mystery guests. In het vrjaar van 29 is er een bijeenkmst gerganiseerd waar STAP haar nderzeksresultaten zal presenteren. Daarnaast subsidieert de gemeente Castrium.a. een alhlvrije shlfeest en een theatervrstelling ver drank- en drugsmisbruik vr het vrtgezet nderwijs, verzrgt dr theatergrep Playbak, vr alle derde klassen. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 16

19 p 31 januari 28 is een nvenant geslten tussen de gemeente Castrium, de afdeling Duinstreek van de regiplitie Nrd-Hlland Nrd, het penbaar Ministerie te Alkmaar en Kninklijk Hrea Nederland, afdeling Castrium zijn gemaakt. In dit nvenant "Veilig Uitgaan" in de gemeente Castrium, staan de keuzes m te kmen tt een prettig, veilig en beheersbaar veiligheidsklimaat. nderdeel van het nvenant is het bevrderen van verantwrd alhlgebruik. De hreandernemers huden zih aan de Cde vr Alhlhudende Dranken en de regels verantwrd verstrekken alhl (Stihting Verantwrd Alhlgebruik). Dat betekent dat nder andere geen sprake zal zijn van 'happy hurs gebaseerd p alhl', 'piekuren' f andere ativiteiten die het vermatig gebruik van alhl bevrderen. Dit nvenant is reent geevalueerd. De nlusies en aanbevelingen wrden eerdaags verwaht. In Nrd-Kennemerland is een stuurgrep is samenwerking met de GGD bezig met het pstellen van een reginaal prgrammaplan Alhlmatiging Jeugd Nrd-Kennemerland. Een belangrijk uitgangspunt van het plan is een integrale aanpak. Er wrden drie pijlers gehanteerd die elkaar versterken: eduatieve preventie, regelgeving & handhaving en mmuniatie. Het prgrammaplan zal in mei 29 aan de lleges van burgemeesters en wethuders in de regi Nrd-Kennemerland wrden verstuurd met het verzek dit aan hun raad vr te leggen. Aandahtsunten shadelijk alhlgebruik Vrlihting ver alhlgebruik is niet afdende m de prblemen nder jngeren p te lssen. Het is van belang m naast de maatregelen binnen het gezndheidsbeleid k het taakveld penbare rde en veiligheid te betrekken bij het alhlmatigingsbeleid. Naast het pstellen van regels is het k van belang dat er beleid kmt vr de handhaving van deze regels. Verder is het van belang m bij de subsidiering van welzijnsinstellingen en jngerenentra vrwaarden te stellen ver het beleid dat geverd wrdt met betrekking tt alhlnsumptie. 5.2 vergewiht Er zijn vershillende rzaken te nemen vr het ntstaan van vergewiht. De belangrijkste rzaak van vergewiht is een disbalans tussen energie-inname (veding) en energieverbruik (lihamelijke ativiteit). Een kleine psitieve energiebalans (meer energieverbruik dan energieinname) leidt ver langere periden tt grte veranderingen in lihaamsgewiht. vergewiht en in het bijznder ernstig vergewiht hangen samen met hrnishe aandeningen zals diabetes mellitus type 2, hart- en vaatziekten, aandeningen van de galblaas, aandeningen van het bewegingsapparaat en vershillende vrmen van kanker. Daarnaast gaat vergewiht samen met een relatief grt verlies aan kwaliteit van leven. De GGD nemt twee belangrijke buwstenen vr de aanpak van vergewiht in Nrd- Kennemerland: gerihte vedingsvrlihting en investeren in sprt en beweging. Huidige ativiteiten De gemeente Castrium failiteert een aantal ativiteiten, die bijdragen aan het stimuleren van de beweging van jng en ud. Vr het stimuleren van de beweging bij jngeren wrden een aantal prjeten gefinanierd uit de BS-impuls (Buurt, nderwijs & Sprt) vr gemeenten. Deze BS-prjeten wrden uitgeverd in de peride en hebben tt del het bewegen van kinderen in de basisshlleeftijd te stimuleren dr ged en leuk gymnastiek nderwijs aan te bieden en dr kinderen kennis te laten maken met vershillende sprten, k bij sprtverenigingen. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 17

20 Vrbeelden van BS-prjeten zijn: Prjet Jeugdsprtpas; het del van dit prjet is het tt stand brengen van een struturele samenwerking tussen nderwijs en sprt met als del het sprt- en bewegingsklimaat binnen de gemeente te verbeteren en daarnaast de sprt- en bewegingsbeleving van de shljeugd te bevrderen dr ze geriht kennis te laten maken met diverse takken van sprt. Bewegingsnsulenten p shlen m z ged gymnastieknderwijs te kunnen bieden aan de shlgaande jeugd. p dit mment zijn er 6 basisshlen waar een bewegingsnsulent nderwijs aanbiedt. 'De klas beweegt': Dit is een speelse methde waarmee de kinderen dr middel van efeningen geleerd wrdt m huding, beweging en ntspanning te integreren in een dagelijkse situatie. Medewerkers van de GGD geven een training in deze methde zdat shlen de methdiek kunnen implementeren. Inmiddels is dit prjet p alle basisshlen in de gemeente Castrium uitgeverd. Stihting Welzijn Castrium rganiseert vakantiektails:.a. sprtieve ativiteiten vr jngeren in de vakanties. In 29 wrdt het BS-prjet geevalueerd. Met de uitkmst van dit nderzek zal wrden gekeken f het bereik van de vershillende prjeten vldende is en wat er gedaan kan wrden m het prjet te ptimaliseren. Andere ativiteiten die het bewegen van de jeugd stimuleren zijn het aanleggen van beweegpleinen en plaatsen van adequate fietsenstallingen bij shlen. De gemeente Castrium heeft bij de invulling van het maatwerkdeel van de jeugdgezndheidszrg (JGZ) gekzen vr de uitvering van het 'verbruggingsplan vr kinderen met vergewiht', een methdiek die zih riht p 5 punten: 1. stimuleren brstveding; 2. minder gezete dranken drinken; 3. meer buiten spelen en bewegen; 4. minder vr tv f mputer zitten; 5. regelmatig en ged ntbijten. Het plan hudt in dat vergewiht extra aandaht krijgt binnen de twee ntatmmenten van het unifrme deel van de JGZ. Daarnaast wrden twee extra ntatmmenten vanuit het maatwerkdeel aangebden. Het prjet heeft tt del m het aantal kinderen met vergewiht terug te brengen dr deze extra ntatmmenten. De verwahting is dat in kinderen in Castrium hiervr in aanmerking kmen. De gemeente Castrium heeft met de staatsseretaris van Siale Zaken en Werkgelegenheid het nvenant "Kinderen den mee!" afgeslten. nderdeel van dit nvenant is de regeling dat kinderen uit gezinnen met een beperkt inkmen een vergeding van deelname aan een sprten/f siaal-ulturele vereniging naar keuze kunnen krijgen inlusief vergeding van de sprtkleding. p deze manier kan het gebrek aan finaniele middelen vr jngeren uit kansarme gezinnen geen reden zijn m niet te kunnen sprten. De beweging bij uderen wrdt gestimuleerd dr sprtativiteiten vr uderen bij sprtverenigingen te vergrten. Stihting Welzijn Castrium zal dit gaan uitveren. Daarnaast zullen maximaal zes bijeenkmsten wrden aangebden die gaan ver 'een geznde leefstijl'. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 18

21 Aandahtspunten verqewiht De gemeente is atief p het gebied van preventie van vergewiht bij jngeren en het stimuleren van beweging van de jeugd. Ehter p het gebied van preventie van vergewiht bij vlwassenen en uderen is het van belang dat in verleg met de GGD wrdt gekeken naar ativiteiten die k deze delgrep bereiken. Een prjet van de GGD dat vlwassenen met een lage siaal-enmishe status als delgrep heeft, is "Bewegen p Reept". Bewegen p Reept is de effetieve interventie waarbij lienten van hun huisarts een drverwijzing krijgen vr een beweegursus. De interventie is in Den Haag ntwikkeld dr STIM, de Stihting ter ndersteuning van de gezndheidszrg en maatshappelijke dienstverlening te Den Haag. Uit de evaluatie van de interventie blijkt dat de deelnemers lihamelijk atiever en fitter zijn gewrden dr Bewegen p Reept. k vinden zij dat hun gezndheid is verbeterd. GGD Hllands Nrden nderzekt de mgelijkheid m dit prjet k in de regi Nrd-Kennemerland p te zetten. 5.3 Depressie (psyhishe gezndheid) In Nederland zijn de laatste jaren allerlei methden beshikbaar gekmen m depressie bij jngeren, vlwassenen en uderen te vrkmen. GeTndieerde preventie, preventie vr mensen die al enkele depressieve klahten hebben maar (ng) geen ehte depressieve strnis, is het meest ntwikkeld. Daarnaast kmen steeds meer prgramma's beshikbaar vr het versterken van de psyhishe weerbaarheid en pvedingsndersteuning, de lletieve preventie. Preventie lnt nderzek 3 wijst uit: wanneer preventie p het juiste mment wrdt aangebden (in kwetsbare psities en tijdens belangrijke transities in het leven) kan dat een wereld van vershil maken vr de rest van iemands leven. Het gaat dan m het reeren van een leefmgeving waarin de kans p een geestelijk geznd leven wrdt geptimaliseerd. Preventie van depressie kan starten bij de allerjngsten. Zij zijn ng bijznder kwetsbaar vr invleden vanuit de mgeving en juist in de eerste levensjaren kunnen een gede hehting en basisvertruwen wrden gerealiseerd. Wanneer uders van jnge kinderen ernstige psyhishe klahten f psyhiatrishe prblemen hebben, f wanneer uders de eerste jaren meilijkheden met de pveding ervaren, kmen deze ntwikkelingen in de knel. Gede preventieve vrlihting, begeleiding en training van de uders kunnen helpen m een veilig en stimulerend pvedingsklimaat te sheppen. Vanaf de basisshl wrdt de invled van leeftijdsgenten en de leermgeving steeds belangrijker. Een veilige en geznde shlmgeving is daarm van grt belang. Juist p deze leeftijd kunnen trainingen leerlingen helpen m vldende siaal en emtineel weerbaar te wrden, waardr zij beter bestand zijn tegen bedreigende situaties (pesten, misbruik) en waardr ze belangrijke vriendshappelijke relaties kunnen realiseren. Tijdens de adlesentie en jngvlwassenheid wrdt vral een begin gemaakt met identiteitsvrming. k wrdt de vergang naar meer zelfstandigheid in gang gezet. p deze leeftijd kunnen depressies vr het eerst sterk naar vren kmen en een psitieve identiteit en zelfvertruwen ndermijnen. Wanneer niet adequaat met psyhishe klahten wrdt mgegaan, kunnen de prblemen lange tijd in het vlwassen leven blijven vrtbestaan. Juist p deze leeftijd kunnen siale en prbleemplssende vaardigheden wrden getraind. Vr jngeren met depressieve klahten kunnen preventieve ursussen uitkmst bieden. 3 Hsman, C, Jane-Llpis, E. & Saxena, S (Eds) (25). Preventin f mental disrders: effetive interventins and pliy ptins. Summary Reprt. WH. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 19

22 Tijdens de vlwassenheid zijn veel depressies arbeids- en zrggerelateerd. verbelasting dr het werk f een mbinatie van werk en zrgtaken kunnen een belangrijke rzaak van depressie zijn. De infrmele zrg vr zieke uders kan tt verbelasting en psyhishe klahten leiden. Mensen met een lagere siaal enmishe status en allhtnen zijn extra kwetsbaar. Er zijn vershillende preventieve trainingen en zelfhulpprgramma's beshikbaar die mensen weer helpen een gede balans in hun leven te vinden. Bij uderen is eenzaamheid vaak de rzaak van depressie. Het verlies van naasten is daar vaak debet aan. Huidiqe ativiteiten Prjet Samen Starten. Samen Starten is een prgramma dat zih riht p het bevrderen van het welzijn van het jnge kind van nul tt drie jaar. Dr alert te zijn p gezinnen met jnge kinderen die kampen met prblemen en hen te helpen deze prblemen p te lssen. Dit kunnen zwel psyhishe prblemen, als siaal-emtinele, medishe, finaniele f pvedprblemen zijn. Vreg signaleren en vral k vreg ingrijpen vrkmt dat gedragsprblemen bij kinderen ntstaan f verergeren. De gemeente nderzekt he het zrgstrutuumetwerk vr kinderen van 12 jaar en jnger versterkt kan wrden. Dit hangt nauw samen met de ntwikkeling van het Centrum vr Jeugd en Gezin. Het vrkmen van eenzaamheid nder uderen dr middel van ativiteiten van Stihting Welzijn Castrium. Stihting Welzijn Castrium heeft de pdraht van de gemeente gekregen m eenzaamheid nder uderen vregtijdig te signaleren en het ativeren van de eenzame uderen middels het, bijvrbeeld, aanbieden van een passende ntmetingsativiteit, een "buddy" f "bezeker", dan wel een ursus. ver het aanbd van ativiteiten zal verleg wrden geverd met de uderenbnden en GGZ Dijk en Duin. Dit prjet wrdt gesubsidieerd als welzijnsprjet. Stihting Welzijn Castrium zal hier in 29 een verslag ver shrijven. GGZ Dijk en Duin heeft in haar subsidieaanvraag vr lletieve GGZ-preventie k een aantal ativiteiten pgenmen vr de preventie van depressie. De ativiteiten die de gemeente p dit gebied subsidieert in 29 zijn: Anti-stigma ativiteiten. Publieksvrlihting dr middel van het rganiseren van een vrlihtingsbijeenkmst en een maandelijkse nieuwsbrief vr een algemeen publiek. Mensen met psyhishe prblemen wrden in tenemende mate gestigmatiseerd. Daardr dreigt de vermaatshappelijking te mislukken. De gemeente is ng in verleg met GGZ Dijk en Duin ver de mmuniatie en planning van de vrlihtingsbijeenkmsten in 29. Vrlihtingsbijeenkmst 'De kunst van het uder wrden'. In deze bijeenkmst wrdt aan uderen vanaf 55 jaar en hun familie/vrienden/mgeving infrmatie gegeven he zij (zelf) kunnen vrkmen dat ze eenzaam, smber f zelfs depressief wrden. In verleg met de gemeente wrdt ng gesprken ver een fllw-up van dit prgramma. Aandahtspunten depressie (psyhishe qezndheid) De ativiteiten p het gebied van preventie van depressie bij jngeren en uders meten bezien wrden in de ntwikkeling van het Centrum vr Jeugd en Gezin (CJG). GGZ Dijk en Duin wrdt bij de ntwikkelingen van het CJG betrkken. Als bekend is welke vrzieningen er binnen het CJG zullen kmen, kan wrden bezien f het wenselijk is dat er aanvullende ativiteiten gerganiseerd wrden. Naar aanleiding van het verslag dat Stihting Welzijn Castrium in 29 zal den ver de uitkmsten van de huisbezeken aan uderen zal in 29 wrden gekeken welke ativiteiten er gerganiseerd kunnen wrden m de depressie bij uderen aan te pakken. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 2

23 5.4 Ativiteitenplan p de vlgende pagina's staat per speerpunt een verziht van de delstellingen die nagestreefd wrden. Naast de delstellingen staan in het verziht k alle ativiteiten die al uitgeverd wrden, maar k de punten waar ng nadere invulling van ativiteiten met wrden gegeven dr het llege. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 21

24 'De Klas Beweegt' 1 Beweegpl einen eri u_ 8 ) ) ^_ T - 3 ^ CD T_ v 8 ^ CD~,_ ^ 8 T > a>,_ ^ 3 T a>~,_ T"~ 3 ^ CD Budget _^ (Deel T3 heidsbelei " ezn 5.53 CD Uv. ale subsid rvirii 25 Q. <4P.<*> ale subsid 5. e tenfnds rje Welziji 8.74 Q. CL f- 1 My a beleid rei 1 re rde & penba eiligr ;g ' > leid prtb C ijsbeleid nder ebeleid a E" s <4P UP < CL C JGZ 3.23 tiviteiten <t D) ellin * > (A Q + > erpun V Q. V) " x: I era ind ) werken aan m en ander verha rjet Mee(r; _ ren inge u CD C rlihti al rlihti "al > T- v adelijk hlgeb x; C - " ^ 'Alhl e 'zz X> C x: > "5 i- ( C evir C E 1 Elektrnis he Leerweg uder C CD D) C > ^ IVA/Bar 1 x. rui Xi C x: > ken Stap elling V-shl 1 nderze *C ZJ XI hlg _ CD CD L_ ve heatervrst H rugdrir igeren <1> X H.2, C -^ ugsmisbruik met e< hl- en dr C ;g ekppe plan daaraan g eilig Uitgaan" Dmmuniatie nvenant "V t_ 3 rani -x: > "5 t rdere hlget > R CQ * "^ lg nader in te vullen] i_ sgels ump C > dhav CD X m ^. '-»-» C r- -x " m is x: C * : X} "D,_: E S-prjetei C weg X) CD > C lulere deje.t U» C T- 4-1 _ T rgewil > ugdsprtpas snsulenten Je Prjet Beweging 1 T3 C 3 C > ktails ting w nderwijshuis1 rzieningen Vakantie 1 > hi ij s x> 1 Adequate fietsenstallinge,331 inderen den m nvenant 'Ki CD C E 2> 8 «2- > T-I verbruggingsplan vr kind< i/ergewiht: signaleren en ai 6 C uder C D) rlihti eren C 5 >.2, E 3 g *L_ *-» C C *-» E CD t ) g ji) X5 g ' x: T> C N "r C _l CD *-» Z

25 Peri a> T /21 ) T_ ^ S f T_ T~ 8 a> i ) T- " T - ) ^ C a> a) 3 D ^m^ ^ (Dee "D '.Q L_ T3 3 T3 bel in ' XI " N <~. " " XI -e a. C S L C C N > r- -5 MW n leii X5. n Jeugi p.m. '-*-» C rev. > +-» lle N C ^ UP u-» rev _ > *5 N- N <*> 75 ^ MP. '+-< C rev a. > +-» lle N T3 X2 C u T3 3 T3 ' XI C i 3 tiviteiten < stelli a) Q 3 a. >_ a> a (/> E 3 C r Welzi ubsidie Stihting' C xi r 5 ren van b n en vlw< timule uderei C C /> (A m "Bewegen p Reept" lub Extra 15 r 5 ren van b n met eer he ahte timule ndere ltris C <* '^ T3 C r ii; f amen Starten Tegsignalering) C Z, bij ' res Q. tie van de en reven lugdig _.Si, T- B52 U CJ) <2-2 W.e ^ Depre (psyl gezn C 12- L_ utuu ersterken zrgstn > -» x: st van kun; Q 4 ikms rlihtingsbijeen uder wrden' > bij 'w res Q. tie van de reven uderei _ C a liten nti-stigma ativite < r XI sne vrli Igeme < C C r ubiieksvrlihtin lg nader in te vu ignalering via.a _ lien] L_ C zeke X2. huis C. vent imheidspn enzaa ai * C C izeke isb 3 x: sultat Hen] llw-up n.a.v. re; lg nader in te vu \L, E 3 '1 r E 1 g J!> X2 w g ' x: N 15 r.* _i r

26 6. Evaluatie Het is van belang dat de resultaten van de interventies van de uitvering van het lkaal gezndheidsbeleid geevalueerd wrden. 6.1 Algemene analyses De GGD det nderzek en brengt met regelmaat gezndheidsrapprten uit. Deze rapprten betreffen vaak een speifieke delgrep. Met behulp van de vershillende gezndheidsprfielen die wrden afgeleid van de nderzeksresultaten kan wrden gekeken f er veranderingen vast te stellen zijn bij vershillende thema's bij de vershillende delgrepen. In 29 zal het 4-jaarlijkse nderzek nder de jeugd van de regi's GGD Hllands Nrden wrden uitgeverd. De nderzeksresultaten wrden aan het begin van 21 verwaht. Naast de rapprten van de GGD maakt k de Inspetie vr de Gezndheidszrg een gezamenlijke analyse van de reginale gezndheidstestand. p verzek van de landelijke Stuurgrep Zihtbare Zrg Publieke Gezndheid is sinds 28 de Prjetgrep Gemeentelijk Gezndheidsbeleid atief. De prjetgrep hudt zih bezig met de ntwikkeling en de implementatie van een kwaliteitskader vr gemeentelijk gezndheidsbeleid. In 29 werkt de prjetgrep de dmeinen thema's die zijn genemd in het visiedument nader uit tt meetbare indiatren. Met deze indiatren kan uiteindelijk de kwaliteit van het gemeentelijk gezndheidsbeleid inzihtelijk wrden gemaakt. 6.2 Speifieke analyses Castrium Naast de algemene analyses wrden ativiteiten k afznderlijk geevalueerd. In de subsidieverrdening is pgenmen dat rganisaties verantwrding meten afleggen ver de ativiteiten die ze hebben uitgeverd. Finaniele verantwrding, maar k inhudelijke verantwrding ver het bereik en het effet van de ativiteiten. In 211 zal een algemene evaluatie van het lkaal gezndheidsbeleid wrden gedaan alvrens de nieuwe nta vr de peride pgesteld zal wrden. Nta Lkaal Gezndheidsbeleid / Gemeente Castrium 24

27 Samenvattend verslag arrusel Raadsplein nderwerp: Nta lkaal gezndheidsbeleid Vrstelnummer: Datum raadsplein: 2 juli 29 Vrzitter arrusel: de heer C.J. Hllenberg Seretaris arrusel: de heer J. van Tl Aanwezige leden: Mevruw C. Hermann (GrenLinks), mevruw D.C.J. Brsbm (CKenG), de heer M.A.Netiv (PvdA), de heer R. Rmmel (WD), mevruw A. van der Veen-Greuter (GDB), mevruw M.T. vertm (CDA), Prtefeuillehuder: Ambtelijke bijstand: Ntulen: wethuder de heer J. Hmmes mevruw L. Ddeman mevruw M. Shaper-de Jng (Mihelles Seretariaat) Wethuder Hmmes geeft aan dat deze nta is gemaakt vr de behandeling van de vrjaarsnta. Naar aanleiding van een pmerking van mevruw vertm; finaniele aspeten zijn niet betrkken bij de vrjaarsnta. Mht blijken dat er extra finaniele middelen ndig zijn, dan zal dit wrden meegenmen in de tweede bestuursrapprtage. Mevruw Hermann heeft er, via een mail, p gewezen dat er slehts zeer weinig finaniele middelen beshikbaar zijn vr het lkaal gezndheidsbeleid. Ze beveelt het llege aan m deel te nemen aan het prgramma 'geznde slagkraht'. De aanmeldingstermijn hiervr lpt zeer binnenkrt af. De wethuder en mevruw Ddeman geven aan dat vr 29 ten aanzien van 'vergewiht' en 21 ten aanzien van 'alhl' dit reginaal wrdt pgepakt. De subsidieaanvraag vr aanpak 'alhlprblematiek' wrdt meegenmen dr de GGD. De wethuder neemt de suggestie van mevruw Hermann mee en zegt dat het llege initiatieven zal ntplien m vr deze subsidie uit 'geznde slagkraht' in aanmerking te kmen. Er zal een aanvraag wrden gedaan vr 1 juli a.s. Mevruw vertm vegt te dat er hier sprake is van finaniering. Bij een hger bedrag kan er dan k een hgere subsidie wrden verkregen. Krte weergave van de reaties Mevruw Hermann vindt de nta een heel stuk beter, maar hier en daar th ng wat aan de besheiden kant. Het llege vldet aan de verplihting, maar GrenLinks mist de ambitie. Een ged gezndheidsbeleid werkt dr p alle beleidsterreinen van de gemeente. De fratie mist th de plannen en inzet van de gemeente p de fysieke en siale mgeving. Van de samenhang met de WM is meer te maken, bijvrbeeld p het gebied van preventie. Bij de GGD prgramma's mist zij duidelijk de keuzes vr ativiteiten waarvan mag wrden verwaht dat ze effetief zijn. Gebleken is dat de effetiviteit van vrlihtingsprgramma's laag is. Ze vindt dat de genemde delstellingen heel glbaal zijn, delen zijn niet SMART gefrmuleerd. Krtm, deze nta is niet verkeerd, maar met wrden aangesherpt m effet te hebben. Mevruw vertm mist k de effeten die deze nta met pleveren en de strategie die daarvr met wrden gevlgd. De alhlprblematiek is sterk geriht p jngeren, terwijl er k veel uderen zijn die hier prblemen mee hebben. Welliht is het ged m hiervr aansluiting te zeken bij uderenbnden. Dit geldt k vr bewegen en vergewiht. De vakantieativiteiten vr jngeren zijn een ged initiatief, verzek van het CDA m k iets vr uderen te rganiseren? Vr wat de psyhishe gezndheid betreft is de suggestie m daar de atieve jngerenrganisaties binnen de gemeente bij te betrekken. Verder sluit men zih aan bij het betg van GrenLinks.

28 Mevruw Van der Veen gaat in prinipe akkrd met de vrgestelde speerpunten en sluit zih aan bij wat dr GrenLinks en CDA is gezegd. k GDB heeft de vraag wat de gemeente nu extra gaat den en wat is de reginale aanpak? GDB stelt een tussentijdse evaluatie vr wat dan de effeten zijn (bij vrkeur in 21). De heer Netiv sluit zih aan bij het standpunt van GrenLinks dat ambitie meer met zijn dan pgelegde verantwrdelijkheid. De delstellingen zijn helder, behalve de delstellingen bij 'vergewiht'. De fratie is vrstander van een bepaalde fus 'beter een paar dingen ged dan veel dingen half. Verzek m 'het drugsgebruik' k te te vegen aan de vijf speerpunten. Men is erg benieuwd naar de evaluatie van het 'BS-prjet'. PvdA steunt de mtie, men vindt het een gede aanzet, maar wil graag een tezegging van de wethuder ver meting en evaluatie. De heer Rmmel is het eens met de keuzes die gemaakt zijn ten aanzien van de landelijke speerpunten. WD is het eens met de suggestie van GrenLinks ver het aanvragen van subsidie. Het is duidelijk dat er geld bij met. De GGD det veel prjeten vr de gemeente en de vraag is f de GGD k finanieel gaat bijdragen. k de WD wil regelmatige rapprtage. Mevruw Brsbm geeft aan dat de thans vrliggende nta een verbetering is ten pzihte van de startntitie van een jaar geleden. De fratie gaat ervan uit dat de nta na 211 het stadium van de kinderziekten vrbij is. De huidige nta ziet men als een leerpres. De huidige nta is een verbetering, met enige kanttekeningen. Smmige ijfers zijn veruderd (24). CKenG mist het advies van de WM raad. Ze merkt p dat Castrium, siaal enmish gezien, 'bvengemiddeld' is. Hier wrdt in de nta geen rekening mee gehuden. Ze pleit vr reente gegevens die meer p Castrium zijn tegesneden. Mevruw Hermann vegt te dat in het alitieakkrd van dit llege staat dat men er naar streeft m de siaal enmishe gezndheidsvershillen te verkleinen. Mevruw Brsbm geeft aan dat men het eens is met de keuze vr de drie speerpunten (alhl, vergewiht en depressie). Men sluit zih aan bij het standpunt van CDA dat niet alleen de nadruk p jngeren met wrden gelegd. CKenG verwijst naar de subsidiemgelijkheden van het 'Gruitprjet' (samenveging van Grenten en Fruit prjet). Bij het punt 'vergewiht' zu men graag ursussen 'geznd eten bereiden' te willen vegen. k wil men aandaht besteden aan ngeznde veding in de shlkantine. CKenG heeft eerder een pleidi gehuden vr shlmaatshappelijk werk en brengt dit punt pnieuw in. k vraagt men naar het verband met het Centrum vr Jeugd en Gezin. Ten aanzien van depressies wil CKenG k speiale aandaht vr de uderen. CKenG mist in deze nta speiale aandaht vr mensen met een fysieke beperking. Mevruw vertm verwijst naar het feit dat het bedrag GGZ wrdt pgehgd met 52. eur. Ze benadrukt dat er dr de GGD meer mag wrden gedaan dan alleen maar nderzeken. Wethuder Hmmes wijst erp dat de gemeente, via de gemeenshappelijke regeling, veel zaken heeft uitbesteed aan de GGD. In dat kader heeft de wethuder gevraagd aan de GGD f men eens ged kan uitleggen wat men preies gaat den. WM is een gesheiden trajet. Ambitie is ged, maar heeft veelmvattende nsequenties. Er gebeurt wel veel met betrekking tt vrlihting in het nderwijs en k ten aanzien van huisvesting. Het llege heeft ervr gekzen m deze samenhangende nderdelen niet allemaal mee te nemen in de nta gezndheidsbeleid. Castrium heeft zih aangeslten bij het plan 'geznde shl'. Het alhlprbleem wrdt wel degelijk nderkend en wrdt reginaal pgepakt. Het BSprjet gaat nu het laatste jaar in (vanaf September 29). Dit wrdt gembineerd met het E-MV-nderzek. Er wrden kinderen vergeleken van dezelfde leeftijdsategrie. Aan de uderen wrdt k wel degelijk aandaht besteed. Evaluatie vlgt halverwege 211 en daarbij wrdt k meer inzihtelijk gemaakt wat de andere rganisaties/partners den. De fraties vinden halverwege 211 wel erg laat. Mevruw Hermann geeft aan dat de reguliere nderzeken jaarlijks plaatsvinden. De