Medewerkersloyaliteitsonderzoek

Transcriptie

1 Medewerkersloyaliteitsonderzoek Voorbeeld Bedrijf Juni 2015 Van : Math Hoenen / Huub Baaij (partners PIM) Aan : Directie Voorbeeld Bedrijf Datum : 12 augustus 2015

2 Vertrouwelijk Pagina

3 Inhoudsopgave Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 Inhoudsopgave. 3 Inleiding...4 De vragenlijst Onderzoek Verwerking van de data... 7 Resultaten onderzoek Samenwerking binnen het eigen team of afdeling Afhankelijkheid... 9 Relaties Samenwerking Individuele stijlen in samenwerking Open vragen Samenwerking medewerker direct leidinggevende Afhankelijkheid Relaties Samenwerking Individuele stijlen in probleemoplossing Open vragen Leiding van Voorbeeld Bedrijf Open vragen Betrokkenheid, gezondheid, cultuur, verschillen en prestaties Betrokkenheid Gezondheid Cultuur Verschillen Prestaties Conclusies en aanbevelingen Enquête Voorbeeld Bedrijf Bijlage A Resultaten gesloten vragen Bijlage B Open vragen Bijlage C Vertrouwelijk Pagina

4 Inleiding In opdracht van de directie van Voorbeeld Bedrijf is in juni 2015 door PIM een onderzoek gehouden naar de werkbeleving, tevredenheid en loyaliteit van de medewerkers. Het medewerkersloyaliteitsonderzoek (MLO) biedt de mogelijkheid om te sturen op de organisatiecultuur bij Voorbeeld Bedrijf. Vertrouwelijk Pagina

5 De vragenlijst Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 Er is gebruik gemaakt van een gestructureerde vragenlijst met voornamelijk gesloten vragen en enkele open vragen van PIM. Deze is in samenspraak met het managementteam van Voorbeeld Bedrijf op maat gemaakt voor de doelgroep van de medewerkers van Voorbeeld Bedrijf (zie bijlage A). De vragenlijst bestaat uit een aantal stellingen waarop de respondent aangeeft in welke mate hij/zij het met de stelling eens is, in welke mate het betreffende onderwerp voorkomt en de frequentie waarin de stelling aan de orde is. De vragen/stellingen zijn opgedeeld in 5 modules: 1. Samenwerking binnen het eigen team of afdeling 2. Samenwerking tussen medewerker en leidinggevende 3. De ervaringen met de leiding van Voorbeeld Bedrijf 4. Betrokkenheid, gezondheid, cultuur en verschillen 5. Achtergrond Aan de eerste twee modules zijn open vragen toegevoegd, namelijk waar wordt je blij van binnen jouw team, wat zou je binnen jouw team willen verbeteren, waar word je blij van in de samenwerking met je direct leidinggevende en wat zou je willen verbeteren in de samenwerking met jouw direct leidinggevende? Aan de derde module zijn eveneens open vragen toegevoegd, namelijk welke adviezen / tips zou je de leiding (directie en management) willen meegeven voor Voorbeeld Bedrijf en als je de directeur zou zijn van Voorbeeld Bedrijf, wat zou je dan onmiddellijk veranderen? Vertrouwelijk Pagina

6 Onderzoek Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 De medewerkers zijn via een mailbericht uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Intern heeft Voorbeeld Bedrijf in het weekbericht/weekendmail opgeroepen om zoveel mogelijk deel te nemen aan het onderzoek. Voorbeeld Bedrijf heeft een namenlijst met 96 medewerkers aangereikt. Deze medewerkers zijn uitgenodigd om de survey in te vullen. De MT leden hebben niet deelgenomen aan het onderzoek. Van totaal aantal medewerkers (N = 96) hebben uiteindelijk: 79 medewerkers hebben op de link geklikt om naar de survey te gaan (82,3 %). 77 medewerkers zijn aan de survey gestart (80,2 %). 65 medewerkers hebben de survey afgerond en zijn als bruikbaar meegenomen in het onderzoek (n = 67,7 %) % van totaal uitgenodigd 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% MLO Voorbeeld Bedrijf Datum ontvangen surveys clicks gestart voltooid Vertrouwelijk Pagina

7 Verwerking van de data Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 Van de gesloten vragen is via SPSS (statistische software om data-analyses uit te voeren) een analyse gemaakt van de absolute, relatieve en cumulatieve frequenties per vraag. Niet en foutief ingevulde antwoorden zijn in de frequenties achterwege gelaten. De uitgewerkte tabellen zijn weergeven in bijlage B. Om enkele diepgaandere analyses te kunnen uitvoeren hebben er crossings plaats gevonden met een drietal variabelen: Duur dienstverband (1 10 jaar, jaar, 20 jaar of meer). Duur huidige functie (1 5 jaar, 6 9 jaar, 10 jaar of meer). Leeftijdsklasse (tot 50 jaar, 50 jaar en ouder). Andere crossings (bijvoorbeeld die met geslacht) zijn om reden van betrouwbaarheid van gegevens niet mogelijk. De open vragen zijn zoveel als mogelijk letterlijk genoteerd. Antwoorden op open vragen die om wat voor reden dan ook te herleiden zijn naar de invuller, dan wel specifieke namen bevatten zijn achterwege gelaten. Ten behoeve van de statistische analyse zijn de 6 open vragen gerubriceerd naar de volgende categorieën: Samenwerking Communicatie Resultaten Kwaliteit van werken Successen behalen/vieren (module 1 en 2) of arbeidsvoorwaarden en omstandigheden (module 3). De antwoorden op de open vragen zijn toegevoegd als bijlage C. Tenslotte is het ook van belang rekening te houden welke groepen en of categorieën van personen in dit onderzoek zijn over- dan wel ondervertegenwoordigd. Op afdelingsniveau lijkt het erop dat de afdeling projecten ondervertegenwoordigd is (14 van de 32 potentiële respondenten) en de afdelingen IT en Organisatie/facilitair oververtegenwoordigd (15 van de 18 potentiële respondenten). De score van het aantal vrouwen is 100% (7 van de 7 potentiële respondenten) en de mannen scoren op dit punt 54 op de 89 mogelijke respondenten). Van de respondenten van 50 jaar en ouder heeft 71% meegedaan aan het onderzoek en tot 50 jaar 57%. Vertrouwelijk Pagina

8 Resultaten onderzoek Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 Bij het bespreken van de resultaten staan de volgende modules centraal: A. Samenwerking binnen het eigen team of afdeling. B. Samenwerking tussen medewerker en leidinggevende. C. De ervaringen met de leiding van Voorbeeld Bedrijf. D. Betrokkenheid, gezondheid, cultuur, verschillen en prestaties. De achtergrondinformatie is slechts benut voor mogelijke crossings, zoals in dit onderzoek de duur van het dienstverband, de duur van de huidige functie en de leeftijdsklasse jonger dan 50 en 50 jaar en ouder. Vertrouwelijk Pagina

9 Samenwerking binnen het eigen team of afdeling. Afhankelijkheid Om het werk goed te kunnen doen is wisselt 65% informatie uit met collega s in het team. De samenwerking met collega s wordt in het algemeen door 90% van de respondenten als goed betitelt. Werk goed samen Mee oneens Neutraal Mee eens Sterk mee eens Ruim de helft van de respondenten vindt dat het werk zelfstandig is uit te voeren zonder veel overleg en afstemming met de collega s. Voor de categorie 50 jaar of ouder ligt dat beduidend hoger (waarschijnlijk vanwege de ruimere ervaring). Communicatie met collega s wordt in 75% van de gevallen gezien als een essentieel onderdeel van het werk. Opmerkelijk is dat dit voor de categorie jonger dan 50 in 83% van de gevallen geldt en bij de categorie 50 jaar of ouder 60%. De behoefte aan goede communicatie met collega s inzake het werk is dus bij jongere collega s sterker aanwezig. Met de stelling als hele team hetzelfde resultaat te bereiken is 95% het eens. Dit duidt op een sterke teamcultuur. Niet in alle gevallen denkt men dat een succesvolle collega ook een succes is voor het team (daar is zo n 70% het mee eens, waarbij dit gevoel sterker heerst bij medewerkers van 50 jaar of ouder). Eén op de 10 medewerkers is van oordeel dat zijn mening (veel) minder gerespecteerd wordt. Eén op de 5 medewerkers denkt zelfs minder invloed te kunnen uitoefenen op de collega s (bij medewerkers met 6 tot 9 ervaringsjaren in dezelfde functie is dit zelfs 43% ). 18% van de medewerkers is van mening dat zij onvoldoende invloed kunnen uitoefenen op de besluiten die in het team worden genomen. Vertrouwelijk Pagina

10 Relaties Medewerkersloyaliteitsonderzoek % van de medewerkers geeft aan goed te kunnen samenwerken in het team. Eén op de acht medewerkers met een dienstverband tussen de 1 en 10 jaar denkt daar wat genuanceerder ( neutraler ) over. Hetzelfde beeld zien we ook als het gaat om de verhoudingen tussen de medewerkers en de collega s: 10% staat daar neutraal tegenover en voor medewerkers met een dienstverband tussen de 1 en 10 jaar is dat het dubbele. Die lijn kunnen we doortrekken als het gaat om eerlijkheid, vertrouwen en respect binnen het team. Vertrouwen, respect en eerlijkheid (basiswaarden) 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 Vertrouwen Respect Eerlijkheid 10,0 0,0 Mee oneens Neutraal Mee eens Sterk mee eens Onderwerp Oneens/neutraal Categorie korter dienstverband 1 10 jaar Categorie jonger dan 50 jaar Categorie ouder dan 50 jaar Eerlijk binnen team 15% 29% 23% 8% Vertrouwen binnen team 18% 29% 23% 12% Respect voor elkaar 22% 29% 23% 12% Vertrouwelijk Pagina

11 Samenwerking Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 Discussies over taak verdeling binnen het team vinden regelmatig tot (zeer) vaak plaats in 23% van de gevallen. Discussie taakverdeling 3% 3% 17% 58% 19% Nooit Af en toe Regelmatig Vaak Zeer vaak Discussie is prima, maar slechts 6% geeft aan het dan ook oneens te zijn. Onderling oneens 6% 19% Nooit Af en toe 75% Regelmatig Voor medewerkers met een dienstverband tussen de 1 10 jaar en jonger dan 50 jaar is dit percentage respectievelijk 33 en 29. Vertrouwelijk Pagina

12 Spanningen binnen het team zijn er af in toe in 42% van de gevallen. Spanningen binnen team 5% 41% 54% Nooit Af en toe Regelmatig Dit geldt minder voor medewerkers die jonger zijn dan 50 jaar (25%). Ook komen persoonlijke botsingen in één van de drie gevallen voor. Persoonlijke botsingen 2% 32% Nooit 66% Af en toe Regelmatig Opmerkelijk is dat dit sterker aanwezig is bij werknemers met meer dan 6 ervaringsjaren in hun functie en werknemers van 50 jaar en ouder. Ruim 50% is het af en toe, regelmatig tot vaak oneens over de doelstellingen die men als team wil nastreven. Ook is men het af en toe tot regelmatig oneens over de invulling van hoe het werk gedaan moet worden (77%). Dit verschijnsel is nog sterker aanwezig bij medewerkers van 50 jaar en ouder (88%). Vertrouwelijk Pagina

13 Individuele stijlen in samenwerking Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 Bij een probleem (bijvoorbeeld het niet nakomen van afspraken of tegengestelde doelen) binnen een team kunnen we kijken naar de onderlinge verhoudingen, tegenstellingen en rollen. Eén van de opties is dat het individu toegeeft aan de wensen van de collega. In ruim 40% van de situaties komt dit regelmatig tot (zeer) vaak voor. Voor medewerkers met een korter dienstverband (tot 10 jaar) is dit zelfs de helft. Openheid en transparantie ontbreken dan af en toe (45%) of regelmatig tot vaak (12%). Medewerkers van 50 jaar en ouder geven minder snel toe en zwijgen minder bij een meningsverschil. Die lijn inzake transparantie en openheid blijkt eveneens uit de scores op andere vragen. Bij problemen met een collega.. Regelmatig tot (zeer) vaak Categorie korter dienstverband 1 10 jaar Categorie jonger dan 50 jaar Categorie ouder dan 50 jaar Geef toe aan wensen 42% 58% 43% 36% Zeg liever niet waar het op staat Geef mijn collega gelijk Omzeil het meningsverschil Schik mij naar doelen en belangen (1) te lage aantallen om uitspraken te kunnen doen 12% 8% 20% 37% 46% -- (1) -- 17% % -- (1) 17% 8% Het zoeken naar gezamenlijke oplossingen, opkomen voor elkaars belangen en collega s tegemoet komen, tegenstellingen proberen te slechten en of streven naar een win-win situatie zijn coöperatieve kenmerken van een succesvol team. Bij problemen met een collega.. Kom op voor elkaars doelen en belangen Kom collega s tegemoet Probeer tegenstellingen te slechten Werk aan een gezamenlijke oplossing Nooit Af en toe Regelmatig (Zeer) vaak 0% 12% 48% 40% 1% 42% 37% 20% 18% 51% 22% 9% 5% 21% 32% 42% Vertrouwelijk Pagina

14 Ik doe alles om te winnen, geeft iets aan van de wijze waarop men met elkaar wil scoren, goud wil behalen. Nooit zegt 43%! Doe alles om te winnen! 3% 17% 11% 43% Nooit Af en toe Regelmatig 26% Vaak Zeer vaak Een voor medewerkers met een dienstverband van meer dan 20 jaar is het percentage nooit zelfs 59%. Open vragen Aan deze module zijn twee open vragen toegevoegd, namelijk: Waar wordt je blij van binnen jouw team? Wat zou je binnen jouw team willen verbeteren? In het algemeen worden de medewerkers het meest blij van samenwerken (48% van de open antwoorden). Waar word je blij van binnen jouw team? 11% samenwerken 16% 48% communicatie 18% 7% resultaat kwaliteit van werken succes behalen/vieren Vertrouwelijk Pagina

15 De belangrijkste kenmerken van samenwerken, communicatie, resultaat, kwaliteit van werken en succes behalen / vieren, zijn samengevat in de volgende tabel. Kenmerken Samenwerken Communicatie Resultaat Kwaliteit van werken Succes behalen/vieren Trefwoorden waar word je blij van binnen jouw team? Energie, positieve insteek, sfeer, collegialiteit, samenwerking, enthousiasme, omgang, complimenteren, meedenken, blijheid. Korte lijnen, plezier, voorbereiding en planning. Netjes, afgerond, terugkoppeling, genoeg werk, gevarieerd werk, tevredenheid klant, doelstellingen behalen, gedrevenheid. Op tijd regelen, goed voorbereiding, goede bestellingen, technische oplossingen, vakkundigheid. Samen, tevreden klanten, goed rendement, tevreden collega, groene cijfers. Bij de open vraag wat zou je binnen jouw team willen verbeteren scoren communicatie en samenwerken het hoogst (respectievelijk 39 en 22% van de gegeven antwoorden). Wat zou je binnen jouw team willen verbeteren? 2% 3% 35% 22% 38% samenwerken communicatie resultaat kwaliteit van werken succes behalen/vieren Vertrouwelijk Pagina

16 De belangrijkste kenmerken van samenwerken, communicatie, resultaat, kwaliteit van werken en succes behalen / vieren, zijn samengevat in de volgende tabel. Kenmerken Samenwerken Communicatie Resultaat Kwaliteit van werken Succes behalen/vieren Trefwoorden wat zou je binnen jouw team willen verbeteren? Werkomgeving, beter overleg, werkverdeling, respect, teamgevoel, samenwerking, verantwoordelijkheidsgevoel, zelfstandigheid, aanspreken op gedrag. Openheid, eerlijkheid, wij (werkvloer) en zij (kantoor), planningen, duidelijkheid, overdracht, interne communicatie, kennisuitwisseling. Meer aandacht voor sales bij klanten. Planning, documentatie, overnemen taken, werkvoorbereiding, snelheid van werken, nauwkeurigheid, planning, ontwikkelen kennis, meer ervaring, kennisoverdracht, uitstraling. Delen succes. Vertrouwelijk Pagina

17 Samenwerking medewerker direct leidinggevende Afhankelijkheid Meer dan de helft van de medewerkers geeft aan in beperktere mate overleg te hebben met zijn direct leidinggevende. Veel overleg met leidinggevende Sterk mee oneens Mee oneens Neutraal Mee eens Sterk mee eens Eén op de 5 medewerkers geeft aan in mindere mate goed te kunnen samenwerken met zijn direct leidinggevende. Werk goed samen met leidinggevende Mee oneens Neutraal Mee eens Sterk mee eens Medewerkers met meerdere functiejaren en of medewerkers van 50 jaar of ouder scoren inzake de samenwerking met de direct leidinggevende slechter (één op de 4 medewerkers geeft aan in mindere mate goed te kunnen samenwerken met zijn direct leidinggevende). Vertrouwelijk Pagina

18 Ruim 75% van de medewerkers geeft aan de communicatie met de direct leidinggevende belangrijk te vinden. Voor medewerkers met minder ervaring en of functiejaren is dat zelfs bijna 100%. Opmerkelijk is dat bijna 25% van de medewerkers genuanceerder ( neutraler tot en met sterk mee oneens ) reageert op de stelling: met ons hele team willen we graag hetzelfde doel bereiken als onze leidinggevende. De neuzen staan niet altijd dezelfde kant op en het succes ziet men ook niet in alle gevallen als gedeeld succes. 55% is het eens met de stelling dat succes van de leidinggevende ook het succes is van de medewerker en 60% vindt dat het succes van de medewerker ook het succes is van de leidinggevende. Relaties De verhouding met de leidinggevende en het goed kunnen samenwerken zijn niet in alle gevallen even goed. 15% geeft aan niet in alle gevallen goed te kunnen samenwerken en één op de 10 medewerkers zet vraagtekens bij een goede verhouding met de direct leidinggevende. Die lijn kunnen we doortrekken als het gaat om eerlijkheid, vertrouwen en respect binnen het team, zij het dat dit effect minder sterk aanwezig is als bij de onderlinge verhoudingen binnen het team. Vertrouwen, respect en eerlijkheid (basiswaarden) Sterk mee oneens Mee oneens Neutraal Mee eens Sterk mee eens Vertrouwen Respect Eerlijkheid Onderwerp verhouding tussen leidinggevende en medewerker Oneens/neutraal Categorie langer dienstverband jaar Categorie jonger dan 50 jaar Eerlijkheid 12% 21% -- (1) Vertrouwen 16% 28% -- Respect 9% 29% 20% (1) te lage aantallen om uitspraken te kunnen doen Vertrouwelijk Pagina

19 Samenwerking Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 Bijna 75% van de medewerkers geeft aan het af en toe tot regelmatig oneens te zijn met de direct leidinggevende. Dit leidt volgens 30% van de medewerkers tot spanningen en af en toe (6%) tot persoonlijke botsingen. Eén derde van de medewerkers is het regelmatig tot vaker oneens over de doelstellingen die samen behaald dienen te worden Oneens over doelstellingen 0 Nooit Af en toe Regelmatig Zeer vaak En ruim 65% van de medewerkers verschilt af en toe tot regelmatig van mening hoe het werk gedaan moet worden Verschillen hoe werk gedaan wordt 0 Nooit Af en toe Regelmatig Individuele stijlen in probleemoplossing Bij een probleem met de direct leidinggevende (bijvoorbeeld het niet nakomen van afspraken of tegengestelde doelen) kunnen we kijken naar de onderlinge verhoudingen, tegenstellingen en rollen. Vertrouwelijk Pagina

20 Eén van de opties is dat het individu toegeeft aan de wensen van de direct leidinggevende. In bijna 40% van de situaties komt dit regelmatig tot (zeer) vaak voor. Het samen met de direct leidinggevende zoeken naar een win win situatie scoort divers. Samen streven naar win - win situatie 19% 31% 5% 8% 37% Nooit Af en toe Regelmatig Vaak Zeer vaak Dit beeld wordt bevestigd door de vraag ik onderzoek ideeën van beide kanten om een voor ons beiden optimale oplossing te bedenken. Onderzoek samen ideeën 5% 1% 20% 30% 44% Nooit Af en toe Regelmatig Vaak Zeer vaak Die lijn inzake transparantie en openheid blijkt eveneens uit de scores op andere vragen. Bij problemen met mijn direct leidinggevende.. Regelmatig tot (zeer) vaak Categorie korter dienstverband jaar Geef ik toe 39% -- (1) Omzeil ik de meningsverschillen Duw mijn eigen standpunt erdoor 19% -- 5% -- Pas ik mij aan 38% 21% Vermijd ik de confrontatie 28% -- Vecht ik voor mezelf 31%% -- (1) te lage aantallen om uitspraken te kunnen doen Vertrouwelijk Pagina

21 Open vragen Aan deze module zijn twee open vragen toegevoegd, namelijk: Waar word je blij van in de samenwerking met je direct leidinggevende? Wat zou je willen verbeteren in de samenwerking met jouw direct leidinggevende? In het algemeen worden de medewerkers het meest blij van samenwerken en communicatie (in beide gevallen 30% van de open antwoorden). Waar wordt je blij van in de samenwerking met je direct leidinggevende? 7% 20% 13% 30% 30% samenwerken communicatie resultaat kwaliteit van werken succes behalen/vieren De belangrijkste kenmerken van samenwerken, communicatie, resultaat, kwaliteit van werken en succes behalen / vieren, zijn samengevat in de volgende tabel. Kenmerken Samenwerken Communicatie Resultaat Kwaliteit van werken Succes behalen/vieren Trefwoorden waar word je blij van in de samenwerking met je direct leidinggevende? Sfeer, people manager, deskundigheid, aandacht, respect, samenwerking, korte lijnen, leermeester. Betrokken, flexibel, openheid, luisteren, complimenten, overleg, respect. Teamspeler, resultaatgericht, goed product, goede oplossingen. Goed product, werken aan oplossingen, vertrouwen, goede planningen, voorbereiding, drive, foutloos kunnen werken. Voorbeeldfunctie, uitstraling, samen project binnen halen. Bij de open vraag wat zou je willen verbeteren in de samenwerking met jouw direct leidinggevende scoren communicatie, samenwerken en kwaliteit van werken het hoogst (respectievelijk 44, 28 en 25% van de gegeven antwoorden). Vertrouwelijk Pagina

22 Wat zou je willen verbeteren in de samenwerking met jouw direct leidinggevende? 0% 44% 25% samenwerken communicatie 28% 3% resultaat kwaliteit van werken succes behalen/vieren De belangrijkste kenmerken van samenwerken, communicatie, resultaat, kwaliteit van werken en succes behalen / vieren, zijn samengevat in de volgende tabel. Kenmerken Samenwerken Communicatie Resultaat -- Kwaliteit van werken Succes behalen/vieren Trefwoorden wat zou je willen verbeteren in de samenwerking met jouw direct leidinggevende? Teambuilding, informatievoorziening, overleg, gebruik vakkennis, inlevingsvermogen, rust. Betrokkenheid, eerlijkheid, informatie verstrekken, gedrag, taakverdeling, overleg, bereikbaarheid, luisteren, arrogantie. Verantwoordelijkheid nemen, onvoldoende voorbereiding, betere planningen, gezicht laten zien en vakkennis opdoen, prioriteiten stellen. Biertje. Vertrouwelijk Pagina

23 Leiding van Voorbeeld Bedrijf Medewerkersloyaliteitsonderzoek % van de medewerkers is heet eens met het feit dat de leiding van Voorbeeld Bedrijf specifieke aandacht besteed aan sterke doelen. Driekwart van de medewerkers is trots om bij Voorbeeld Bedrijf te mogen werken. Gevoel van trots Sterk mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 Het gevoel van trots is overigens het sterkst aanwezig bij medewerkers met een korter dienstverband (92% (sterk) mee eens). Bij medewerkers met een dienstverband van 20 jaar of meer zakt dit weg naar 54%. Bijna 50% van de medewerkers denkt dat de leiding van Voorbeeld Bedrijf eigen belangen nastreeft. Ook hiervoor geldt dat dit effect sterker is bij medewerkers met een langer dienstverband. De meningen over hoeveel tijd er wordt besteed aan leren, ondersteunen en begeleiden zijn sterk verdeeld. Besteedt veel tijd aan leren, ondersteunen en begeleiden 45% 12% 2% 11% 30% Sterk mee oneens Mee oneens Neutraal Mee eens Sterk mee eens Vertrouwelijk Pagina

24 Dit komt overeen met de scores op de vraag helpt me om mijn sterke punten te ontwikkelen. De helft van de medewerkers is het hiermee (sterk) eens. Opmerkelijk is dat met name medewerkers met een kort dienstverband (1-10 jaar) van mening zijn dat er wel veel (71%) aandacht besteed wordt aan ontwikkeling. Veel waarden hangen voor medewerkers nauw samen. In onderstaande tabel hebben we de belangrijkste samengevat. De leiding van Voorbeeld Bedrijf Spreekt optimistisch over de toekomst Spreekt enthousiast over wat bereikt moet worden Handelt op een manier die respect afdwingt Roept volledig vertrouwen op Moedigt samenwerking aan Vindt het belangrijk dat collega s meedenken Luistert naar ideeën van collega s Mee oneens Neutraal Mee eens Sterk mee eens 3,1% 21,9% 56,3% 18,8% 0,0% 7,8% 53,1% 39,1% 6,3% 34,4% 51,6% 7,8% 10,9% 28,1% 48,4% 12,5% 1,6% 10,9% 60,9% 26,6% 6,3% 17,2% 64,1% 12,5% 19,0% 25,4% 47,6% 7,9% Enkele specifieke toelichtingen: Spreekt optimistisch is het sterkt bij medewerkers van 50 jaar en ouder (88% (sterk) mee eens). Roept vertrouwen op is het minst aanwezig bij medewerkers met een dienstverband tussen de 1 en 10 jaar (29%). Luisteren naar ideeën is het sterkst (78%) aanwezig bij medewerkers met een kort dienstverband (1 10 jaar) en het minst aanwezig bij medewerkers met een dienstverband van 20 jaar of langer (35%). In hoeverre de leiding de menselijke én zakelijke gevolgen van besluiten overweegt leidt tot diverse verschillende scores. Bijna 55% is het hiermee (ster) eens, terwijl de rest dit nuanceert. Vertrouwelijk Pagina

25 Helderheid over de visie voor de toekomst scoort eveneens divers. Heeft geen duidelijke visie voor de toekomst 14% 9% 13% Sterk mee oneens Mee oneens 19% 45% Neutraal Mee eens Sterk mee eens Visie en communicatie zijn onlosmakelijk met elkaar verweven. Ruim één derde van de medewerkers geeft aan dit niet helder te vinden. Communiceert helder Sterk mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Sterk mee oneens Open vragen Aan deze module zijn twee open vragen toegevoegd, namelijk: Welke adviezen / tips zou je de leiding (directie en management) willen meegeven voor Voorbeeld Bedrijf? Als je de directeur zou zijn van Voorbeeld Bedrijf, wat zou je dan onmiddellijk veranderen? Vertrouwelijk Pagina

26 In het algemeen hebben de belangrijkste adviezen / tips betrekking op samenwerken en communicatie (in beide gevallen 42% van de open antwoorden). Welke adviezen / tips zou je de leiding (directie en management) willen meegeven voor Voorbeeld Bedrijf? 10% 7% samenwerken communicatie 41% 42% resultaat kwaliteit van werken 0% arbeidsvoorwaarden en - omstandigheden De belangrijkste kenmerken van samenwerken, communicatie, resultaat, kwaliteit van werken en arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden, zijn samengevat in de volgende tabel. Kenmerken Samenwerken Communicatie Resultaat -- Kwaliteit van werken Arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden Trefwoorden welke adviezen / tips zou je de leiding willen meegeven? Glazen muur weghalen (wij zij), inzet, benutten potentieel. Communicatietrainingen, wij zij, luisteren, geven en nemen, vakkundigheid werkvloer benutten, evaluaties om van te leren, duidelijkheid, overleg, merknaam uitdragen, overlegstructuur (formeel), aanspreken op gedrag. Nieuwe werken, verplaatsen in de medewerker, beter contact met de werkvloer, theorie is geen praktijk, verdieping technisch kennis, betere werkvoorbereiding, zelfstandiger kunnen werken, specifiekere cursussen en trainingen, geen gerommel leidinggevenden, specifieke problemen afdelingen oplossing, motiveren, minder controle. Eerlijke verdeling vrije dagen (voor iedereen gelijk), werknemer laten delen in succes, salarisverhoging. Vertrouwelijk Pagina

27 Stel dat men eindverantwoordelijk zou mogen zijn voor Voorbeeld Bedrijf, dan zou men onmiddellijk veranderingen willen doorvoeren in de kwaliteit (52% van de open antwoorden). Als je de directeur zou zijn van Voorbeeld Bedrijf, wat zou je dan onmiddellijk veranderen? samenwerken 27% 9% 12% 0% communicatie resultaat 52% kwaliteit arbeidsvoorwaarden en - omstandigheden De belangrijkste kenmerken van samenwerken, communicatie, resultaat, kwaliteit van werken en arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden, zijn samengevat in de volgende tabel. Kenmerken Samenwerken Communicatie Resultaat -- Kwaliteit van werken Arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden Trefwoorden als je directeur zou zijn van Voorbeeld Bedrijf, wat zou je dan onmiddellijk veranderen? Wrijving kantoor en buitendienst, cursus samenwerken voor projectleiders, eilandjes met eigen belangen, samenwerking tussen afdelingen op kantoor Communicatie project leiders uitvoerders, cursus plannen voor projectleiders, meer in gesprek gaan met medewerkers, aanspreken op negatief gedrag, beter luisteren naar elkaar Invulling werkdag, Het Nieuwe Werken 2.0, meer nadenken over wat medewerkers zeggen, betere kwaliteit materialen en of machines, betere magazijnvoorraad, rijgedrag, planning van projecten, ontwikkelen van medewerkers, vertrouwen hebben in medewerkers, verhouding binnendienst / buitendienst, betere voorbereiding projecten, minder bemoeien met details (daar zijn leidinggevenden voor), efficiënter werken, beter luisteren naar knelpunten Temperatuur, klimaatsysteem optimaliseren, meer waardering voor medewerkers (winstdeling/beloning), koffiepauze, oplossing zoeken voor kwalitatief slechte medewerkers Vertrouwelijk Pagina

28 Betrokkenheid, gezondheid, cultuur, verschillen en prestaties De scores op de vragen betrokkenheid, gezondheid, cultuur, verschillen en prestaties geven aan hoe medewerkers zich voelen in een organisatie. Het manifesteert veelal het gedrag dat zij vertonen op de werkvloer. In het algemeen weten we dat veel van deze gedragingen moeilijk aan de oppervlakte komen en zich onder de ijsberg bevinden. Het is dus van belang als organisatie alert te zijn op signalen naar aanleiding van deze resultaten. Betrokkenheid Positief is dat 92% van de medewerkers aangeeft het werk bij Voorbeeld Bedrijf leuk te vinden. Deze score wordt bevestigd door de sterke band, de betekenis van Voorbeeld Bedrijf, zich thuis voelen. Geef aan in hoeverre je het eens bent met elk van de volgende stellingen Ik vind mijn werk leuk Ik heb een sterke band met Voorbeeld Bedrijf Voorbeeld Bedrijf betekent veel voor mij Ik voel mij thuis bij Voorbeeld Bedrijf Ik voel me als een deel van de familie bij Voorbeeld Bedrijf Mee oneens Neutraal Mee eens Sterk mee eens 1,6% 6,3% 54,6% 37,5% 1,5% 12,5% 56,3% 29,7% 1,6% 15,6% 59,4% 23,4% 0,0% 12,4% 56,3% 31,3% 14,0% 23,4% 43,8% 18,8% Enkele toelichtingen: De betrokkenheid is het hoogst bij medewerkers met dienstverband van 20 jaar of langer. De betrokkenheid is veelal meer dan 90% bij medewerkers van 50 jaar of ouder, met uitzondering van de vraag deel van de familie (68%) Met de hoge mate van betrokkenheid is het de vraag of medewerkers van plan zijn om te vertrekken. Gemiddeld is dat 11%. Voor de medewerkers met een dienstverband tussen de 1 10 jaar is dat het dubbele en dat geldt ook voor medewerkers jonger dan 50 jaar. Gezondheid Naast betrokkenheid is gezondheid een belangrijk thema voor een organisatie. Om die reden zijn er een aantal vragen over de beleving van gezondheid opgenomen. Vertrouwelijk Pagina

29 Beleving gezondheid 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 14,1 34,4 29,7 Sterk mee oneens 48,4 54,6 39,039,1 35,8 26,6 20,3 21,9 9,4 9,4 6,3 4,7 3,1 1,6 0,0 1,6 0,0 Mee oneens Neutraal Mee eens Sterk mee eens Eind werkdag voel me leeg Voel me opgebrand Vermoeid bij start werkdag Voel me aan eind van latijn Enkele toelichtingen: Bijna 25% van de medewerkers voelt zich aan het eind van de werkdag leeg, terwijl een kwart daar neutraal over denkt. 20% van de medewerkers denkt neutraal over opgebrand zijn. Gemiddeld genomen is er een ruime groep medewerkers (10%) die negatief denkt over gezondheid. 55% van de medewerkers heeft zich de afgelopen twaalf maanden wel eens ziek gemeld. Van de ziekmeldingen heeft 75% zich af en toe ziek gemeld om fysieke privéredenen. Werk gerelateerde ziekmeldingen bij een kwart van de meldingen fysiek en in 9% van de gevallen psychisch. Cultuur Typisch cultuuraspecten zijn bijvoorbeeld openheid, actief oplossen, conflictbeheersing, zwijgen en dergelijke. Bij Voorbeeld Bedrijf is er groep van ruim 40% medewerkers die van mening zijn dat problemen nooit of af en toe openlijk worden besproken, dan wel actief worden opgelost. Overigens vinden medewerkers van 50 jaar dat problemen nog minder openlijk worden besproken (67%). Conflictsituaties doen zich bij serieuze problemen in de samenwerking in 18% van de gevallen voor. Bij de vraag of problemen uit de weg worden gegaan, dan wel er liever niet over wordt gesproken zijn de antwoorden divers. Vertrouwelijk Pagina

30 Praten er niet over 6% 3% 2% 33% 56% Nooit Af en toe Regelmatig Vaak Zeer vaak Gaan problemen uit de weg 5% 5% 1% Nooit 38% 51% Af en toe Regelmatig Vaak Zeer vaak Verschillen Over arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden zijn er altijd verschillen van mening. Zo is men in het algemeen (zeer) tevreden over de werktijden (80%) en ontevredener over de primaire arbeidsvoorwaarden (60%). Twee derde van de werknemers geeft aan (zeer) tevreden te zijn over de combinatie werk en privé. De arbeidsomstandigheden op de werkplek stemmen bij 67% van de medewerkers tot tevredenheid en ruim 80% is (zeer) tevreden over de inhoud van het werk. Vertrouwelijk Pagina

31 Over de loopbaan en opleidingsmogelijkheden is men in het algemeen wat minder tevreden. Geef aan in hoeverre je tevreden bent Zeer ontevreden Ontevreden Neutraal Tevreden Zeer tevreden Loopbaanmogelijkheden 4,7% 10,9% 42,1% 34,4% 7,8% Opleidingsmogelijkheden 1,6% 9,4% 46,8% 35,9% 6,3% 60% van de medewerkers is tevreden over de waardering en beoordeling, 32 staat daar neutraal tegenover en 8% is ontevreden. Meer dan de helft van de medewerkers (53%) is tevreden over de stijl van leidinggeven Stijl van leidinggeven 0 Zeer ontevreden Ontevreden Neutraal Tevreden Zeer tevreden Werkdruk is een onderwerp dat zeker nog aandacht verdient. In 14% van de gevallen is men (zeer) ontevreden. Werkdruk 5% 3% 11% Zeer ontevreden 40% 41% Ontevreden Neutraal Tevreden Zeer tevreden Vertrouwelijk Pagina

32 Prestaties Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 Ofschoon er bij de opmerkingen kanttekeningen worden geplaatst over de kwaliteit is men in het algemeen trots (ruim 90% (sterk) mee eens. Eerder bleek al dat de samenwerking tussen collega s niet altijd succesvol is. Uitstekende samenwerking collega's 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 Sterk mee oneens Mee oneens Neutraal Mee eens Sterk mee eens Qua uitstraling denkt het overgrote merendeel van de medewerkers positief en maken ze reclame voor Voorbeeld Bedrijf, denken ze dat klanten terugkomen en zouden ze Voorbeeld Bedrijf aanbevelen (85 90%). In het verlengde hiervan is het bijzonder positief dan ruim 90% graag bij Voorbeeld Bedrijf wil werken. Voor medewerkers met een dienstverband tussen de 1 en 10 jaar is dat overigens 10% lager. De baanzekerheid is hoog (bijna 90% van de medewerkers) en één op de tien medewerkers is op zoek naar een andere baan. Een opvallend fenomeen is de wisselende kwaliteit, zoals die door medewerkers wordt ervaren. Een aanzienlijk groep van medewerkers is het hier (sterk) mee eens (45%). Kwaliteit is wisselend 14% 17% Sterk mee oneens 31% 27% 11% Mee oneens Neutraal Mee eens Sterk mee eens Vertrouwelijk Pagina

33 Conclusies en aanbevelingen Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 De belangrijkste conclusies en aanbevelingen zijn weergeven in de volgende overzichten. Bij het uitwerken van de resultaten is het van belang de feiten (getallen uit de tabellen van de gesloten vragen) en de meningen (antwoorden op de open vragen) met elkaar te verbinden. Soms versterken de meningen de feiten en andersom. Er is nog een belangrijke kanttekening te plaats bij het interpreteren van de conclusies en de aanbevelingen. Een MLO is vrij klinisch van aard en baseert zich vanwege haar neutraliteit van onderzoek op hardere feiten en meningen. Het is de taak van de verantwoordelijken en belanghebbenden bij Voorbeeld Bedrijf om zich (a) te herkennen in de conclusies en aanbevelingen en (b) een beeld te kunnen vormen van de in dit onderzoek gegeven antwoorden en meningen. Conclusies Men ervaart nog teveel de wij zij cultuur (glazen wanden) Meer behoefte aan zelfstandig werken Er is behoefte aan een opener communicatie Met wil meer duidelijkheid over missie, visie, doelen Met heeft oprecht behoefte aan heldere kernwaarden als respect, eerlijkheid, vertrouwen, openheid en betrokkenheid Leidinggevenden dienen beter om te gaan met conflicthantering en spanningen binnen teams Men heeft het gevoel nog geen topprestaties te leveren, de echte winnaarsmentaliteit (ik doe alles om te winnen) ontbreekt voor een deel Voorbeeld Bedrijf staat er als werkgever en wordt technisch gezien als zeer bekwaam Voorbeeld Bedrijf wordt gezien als mijn werkgever Voorbeeld Bedrijf kan nog sterker worden door de familiecultuur te versterken Houd risico s in de gaten ten aanzien van gezondheid en arbeidsomstandigheden Er is behoefte aan beter, meer en transparanter overleg Ouderen hebben behoefte aan het meer betrokken worden bij de organisatie, anderszins belonen en op een andere manier inzetbaar Er is een sterke behoefte om te leren, te ondersteunen en te begeleiden In het algemeen ervaart men het werk, de inhoud als zeer positief In het algemeen streeft men naar tevreden collega s, tevreden klanten en een goed resultaat Successen zijn geweldig, maar wil men ook graag delen Vrij kritisch is men over de wisselende kwaliteiten Een betere planning, werkvoorbereiding en documentatie is noodzakelijk om de kwaliteit van het werk te verbeteren Meer kennisuitwisseling binnen de organisatie leidt tot betere resultaten Binnen teams is het niet altijd even helder wat de taken en doelen zijn Medewerkers hebben meer behoefte aan overleg met hun direct leidinggevende De aanbevelingen in deze rapportage hebben betrekking op diverse deelgebieden en disciplines in de organisatie. Er is voor gekozen om vanuit vier disciplines aanbevelingen te doen vanuit dit onderzoek, namelijk: - Directie - HR - Leidinggevenden (middenkader) - Medewerkers Vertrouwelijk Pagina

34 Discipline Aanbevelingen Directie Aandacht voor WHY (missie, visie, doelen) (her)formuleer kernwaarden zoals respect, eerlijkheid, vertrouwen, openheid en betrokkenheid (vertaal dit naar praktische gedragingen, hoe gaan wij met elkaar om) Van een goede cultuur naar een top cultuur (op basis van voorgaande punten) Herijking communicatiekanalen, zoals top down (voorbeeld berichtgeving via intranet), bottom up (voorbeeld hoe best practices / evaluaties projecten benutten om van te leren) Herijking overlegstructuur, zoals medezeggenschap, contacten met de werkvloer Creëer een lerende organisatie, waarbij opleiden, leren, ondersteunen en begeleiden centraal staat (innovatie, vakkennis en denkkracht benutten) Onderzoek de mogelijkheden van een bepaalde mate van zelfsturing en pas de organisatie hier op aan (in teams samenwerking, onderlinge taakverdeling en conflicten oplossen, verantwoordelijkheid nemen, teamdoelen, etc.) Van een goede cultuur naar een top familiecultuur (op basis van voorgaande punten) HR Primaire en of secundaire arbeidsvoorwaarden uniform en helder voor iedereen, wellicht onderscheidend Ouderenbeleid (motivatie, inzet, beloning, vaktechnisch) Het Nieuwe Werken: welke mogelijkheden biedt dit Motivatie en beloning (anders dan primair) Loopbaan en opleidingsbeleid (management development) Leidinggevenden (middenkader) Leer ze over de schutting kijken (doorbreken glazen wanden) Communicatietraject voor werken met (zelfstandig wordende) teams (gaan problemen niet uit de weg, spreken er open over, helder taak- en werkverdeling, lossen zaken onderling op, nemen verantwoordelijkheid, etc.) Betrek ze bij veranderingen (kernwaarden, communicatiekanalen, overlegstructuur, lerende organisaties, zelfsturende teams) Medewerkers Laat medewerkers veel vinden van dit onderzoek Betrek ze bij de inhoud, proces en de oplossingen Streef naar quick wins en vier dit Why en kernwaarden kunnen voor velen redelijk abstract zijn, vertaal dit naar hun werkpraktijken c.q. vraag hun naar hoe wij bij Voorbeeld Bedrijf met elkaar omgaan en elkaar daarop aanspreken Vertrouwelijk Pagina

35 Vertrouwelijk Pagina

36 Enquête Voorbeeld Bedrijf A Bijlage Medewerkersloyaliteitsonderzoek (MLO) Voorbeeld Bedrijf Module 1: samenwerking binnen je afdeling. Geef aan in hoeverre je het eens bent met elk van de stellingen door het vakje van uw keuze aan te kruisen 1.1 Afhankelijkheid Antwoordmogelijkheden: sterk mee oneens mee oneens neutraal mee eens sterk mee eens 1. 0m mijn werk goed te kunnen doen moet ik veel informatie uitwisselen met collega s in mijn team 2.Ik werk goed samen met collega s 3.Ik kan mijn werk zelfstandig uitvoeren, zonder veel overleg met collega s in mijn team 4.Ik hoef in mijn werk maar weinig zaken af te stemmen met collega s in mijn team 5.Communicatie met collega s in mijn team is een essentieel onderdeel van mijn werk 6.Met ons hele team willen we graag hetzelfde resultaat bereiken 7.Een succes van een collega in mijn team is ook een succes voor mij In de onderstaande stellingen staan streepjes. Klik op de keuze die het meest op jou van toepassing is. Antwoordopties: veel minder minder evenveel meer veel meer Vertrouwelijk Pagina

37 8. Mijn mening wordt gerespecteerd dan de meningen van de meeste collega's in mijn team 9. Ik heb invloed op de gang van zaken dan de meeste collega's in mijn team 10. Ik heb invloed op uiteindelijke teambeslissingen dan de meeste collega's in mijn team 1.2 Relaties Antwoordmogelijkheden: sterk mee oneens mee oneens neutraal mee eens sterk mee eens 11. Ik kan goed samenwerken met collega s in mijn team 12.De verhoudingen tussen mijn collega s en mij zijn goed 13.In dit team zijn we eerlijk tegen elkaar 14.In dit team vertrouwen we elkaar 15.De collega s in mijn team respecteren elkaar 1.3 Samenwerking Antwoordmogelijkheden: nooit af en toe vaak regelmatig zeer vaak 16.Wij hebben binnen ons team discussie over hoe de taken en verantwoordelijkheden verdeeld moeten worden 17.We zijn het in ons team onderling niet eens 18.Er zijn spanningen tussen mij en één of meer collega s in mijn team 19.Ik heb persoonlijke botsingen met één of meer collega s in mijn team 20.We zijn het niet eens over de doelstellingen die we nastreven 21.We verschillen van mening over hoe het werk gedaan moet worden Vertrouwelijk Pagina

38 1.4 Individuele stijlen in samenwerking Antwoordmogelijkheden: nooit af en toe vaak regelmatig zeer vaak Stel dat je met een collega een probleem in de samenwerking hebt, bijvoorbeeld omdat afspraken niet nagekomen zijn of omdat jij en jouw collega tegengestelde doelen willen bereiken. Wat doe je in deze situatie? 22.Ik geef toe aan de wensen van mijn collega 23.Ik zeg liever niet waar het op staat bij een verschil van mening 24.Ik geef mijn collega gelijk 25.Ik kom op voor mijn eigen en voor andermans doelen en belangen 26.Ik omzeil de meningsverschillen waar mogelijk 27.Ik probeer mijn collega tegemoet te komen 28.Ik probeer tegenstellingen minder scherp te doen lijken 29.Ik schik mij naar de doelen en belangen van mijn collega 30.Ik werk een oplossing uit die zowel mijn eigen, als de belangen van mijn collega zo goed mogelijk dient 31.Ik doe alles om te winnen Open vragen 32. Waar wordt je blij van binnen jouw team? 33. Wat zou je binnen jouw team willen verbeteren? Vertrouwelijk Pagina

39 Module 2: samenwerking medewerker direct leidinggevende Let op: In deze module gaat het om jouw direct leidinggevende Geef aan in hoeverre je het eens bent met elk van de stellingen door het vakje van jouw keuze aan te kruisen. 2.1 Afhankelijkheid Antwoordmogelijkheden: sterk mee oneens mee oneens neutraal mee eens sterk mee eens 1.lk heb veel overleg met mijn leidinggevende 2.lk werk goed samen met mijn leidinggevende 3.lk werk meestal alleen aan een opdracht, zonder mijn leidinggevende 4.Ik hoef in mijn werk maar weinig zaken af te stemmen met mijn leidinggevende 5.Communicatie met mijn leidinggevende is belangrijk voor mijn werk 6.Met ons hele team willen we graag hetzelfde doel bereiken als onze leidinggevende 7.Een succes van mijn leidinggevende is ook een succes voor mij 8.Als ik succes heb, dan betekent dat dat mijn leidinggevende ook succes heeft 2.2 Relaties Antwoordmogelijkheden: sterk mee oneens mee oneens neutraal mee eens sterk mee eens 9.Ik kan goed samenwerken met mijn leidinggevende 10.De verhoudingen tussen mijn leidinggevende en mij zijn goed Mijn leidinggevende en ik 11.zijn eerlijk tegen elkaar 12.vertrouwen elkaar 13.respecteren elkaar Vertrouwelijk Pagina

40 2.3 Samenwerking Antwoordmogelijkheden: nooit af en toe vaak regelmatig zeer vaak Medewerkersloyaliteitsonderzoek Mijn leidinggevende en ik zijn het onderling niet eens 15.Er zijn spanningen tussen mij en mijn leidinggevende 16.Ik heb persoonlijke botsingen met mijn leidinggevende 17.Mijn leidinggevende en ik zijn het niet eens over de doelstellingen die we nastreven 18.Mijn leidinggevende en ik verschillen van mening over hoe het werk gedaan moet worden 2.4 Individuele stijlen in probleemoplossing Stel dat je met jouw leidinggevende een probleem in de samenwerking hebt, bijvoorbeeld omdat afspraken niet nagekomen zijn of omdat jij en jouw leidinggevende tegengestelde doelen willen bereiken. Wat doe je in deze situatie? Antwoordmogelijkheden: nooit af en toe vaak regelmatig zeer vaak 19.Ik geef toe aan de wensen van mijn direct leidinggevende 20.Ik onderzoek de kwestie net zolang tot ik een oplossing vind waar de ander en ik beiden echt tevreden mee zijn 21.Ik omzeil de meningsverschillen waar mogelijk 22.Ik duw m n eigen standpunt erdoor 23.Ik pas me aan de doelen en belangen van mijn direct leidinggevende aan 24.Ik onderzoek ideeën van beide kanten om een voor ons beiden optimale oplossing te bedenken 25.Ik probeer een confrontatie met de ander te voorkomen 26.Ik vecht voor een goede uitkomst voor mezelf Open vragen: 27. Waar wordt je blij van in de samenwerking met je direct leidinggevende? 28. Wat zou je willen verbeteren in de samenwerking met jouw direct leidinggevende? Vertrouwelijk Pagina

41 Module 3: Leiding van Voorbeeld Bedrijf De volgende vragen gaan over de leiding (directie en management) van Voorbeeld Bedrijf. Je kunt aangeven in hoeverre je het eens bent met deze stellingen door het vakje van jouw keuze aan te klikken. Antwoordmogelijkheden: sterk mee oneens mee oneens neutraal mee eens sterk mee eens De leiding van Voorbeeld Bedrijf 1.Besteedt specifiek aandacht aan het belang van sterke doelen 2.Geeft de collega's een gevoel van trots om bij Voorbeeld Bedrijf te werken 3.Streeft eigen belangen na 4. Besteedt veel tijd aan Ieren, ondersteuning en begeleiding 5.Spreekt optimistisch over de toekomst 6.Spreekt enthousiast over wat bereikt moet worden 7.Overweegt de menselijke én zakelijke gevolgen van besluiten 8.Handelt op een manier die respect afdwingt 9.Roept volledig vertrouwen op 10.Moedigt samenwerking aan 11.Helpt me om mijn sterke punten te ontwikkelen 12.Heeft geen duidelijke visie voor de toekomst 13. Communiceert op een heldere manier 14. Vindt het belangrijk dat collega's meedenken 15. Luistert naar ideeën van collega's Open vragen: 16. Welke adviezen / tips zou je de leiding (directie en management) willen meegeven voor Voorbeeld Bedrijf? 17. Als je de directeur zou zijn van Voorbeeld Bedrijf, wat zou je dan onmiddellijk veranderen? Vertrouwelijk Pagina

42 Module 4: Betrokkenheid, gezondheid, cultuur en verschillen 4.1 Betrokkenheid Geef aan in hoeverre je het eens bent met elk van de stellingen door het vakje van jouw keuze aan te klikken. Antwoordmogelijkheden: sterk mee oneens mee oneens neutraal mee eens sterk mee eens 1.Ik vind mijn werk leuk 2.Ik heb een sterke band met Voorbeeld Bedrijf 3.Voorbeeld Bedrijf betekent veel voor mij 4.Ik voel me thuis bij Voorbeeld Bedrijf 5.Ik voel me als een deel van de familie bij Voorbeeld Bedrijf 6.Ik ben van plan om binnenkort te vertrekken bij Voorbeeld Bedrijf 4.2 Gezondheid Antwoordmogelijkheden: sterk mee oneens mee oneens neutraal mee eens sterk mee eens 7.Aan het eind van een werkdag voel ik me leeg 8.Ik voel me vermoeid als ik s morgens opsta en er weer een werkdag voor me ligt 9.Ik voel me opgebrand door mijn werk 10.Ik voel me aan het eind van mijn latijn 11. Heb je je de afgelopen twaalf maanden ziek gemeld? 12.Fysieke werk gerelateerde redenen (schouder- nek-, rugklachten, etc.) 13.Psychische werk gerelateerde redenen (werkdruk, spanningen op het werk, etc.) 14.Fysieke privéredenen (griep, verkoudheid, etc.) 15.Psychische privéredenen (spanningen thuis, psychische problemen etc.) Vertrouwelijk Pagina

43 4.3 Cultuur Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 Als er binnen Voorbeeld Bedrijf een serieus probleem in de samenwerking is,... Antwoordmogelijkheden: nooit af en toe vaak regelmatig zeer vaak 16.bespreken we dit probleem openlijk 17.gaan we actief aan de slag om het probleem te verhelderen en op te lossen 18.vliegen we elkaar al snel in de haren 19.leidt dit vaak tot openlijk geruzie 20.gaan we dit probleem zoveel mogelijk uit de weg 21.praten we er liever niet over 4.4 Verschillen Hieronder staan een aantal onderwerpen genoemd waarover collega's bij Voorbeeld Bedrijf tevreden kunnen zijn of waarover juist meningsverschillen kunnen ontstaan. Wilt je bij elk onderwerp met een cijfer in de eerste kolom aangeven in welke mate je hierover tevreden bent? Wilt je bij elk onderwerp met een cijfer in de tweede kolom aangeven hoe vaak je hierover het afgelopen jaar een meningsverschil hebt gehad? Let op: de manier van antwoord geven is anders dan hierboven! Noteer in beide kolommen steeds het cijfer dat correspondeert met de aangegeven antwoordmogelijkheden. Tevreden: 1 = zeer ontevreden, 2 = ontevreden, 3 = neutraal, 4 = tevreden, 5 = zeer tevreden Meningsverschil over gehad in het afgelopen jaar?: 1 = nooit, 2 = af en toe, 3 = regelmatig, 4 = vaak, 5 = zeer vaak Vertrouwelijk Pagina

44 22. Arbeidsvoorwaarden en beloning 23. Werktijden (begin -en eindtijd, aantal uren per week) 24. Combinatie werk en privé leven 25. Arbeidsomstandigheden op de werkplek 26. Inhoud van het werk 27. Loopbaanmogelijkheden 28. Opleidingsmogelijkheden 29. Waardering en beoordeling 30. Stijl van leidinggeven 31. Werkdruk Medewerkersloyaliteitsonderzoek 2015 Tevreden? Meningsverschil over gehad in het afgelopen jaar? 4.5 Prestaties Klik aan in hoeverre je het met de volgende uitspraken over de prestaties van jezelf, jouw team of afdeling eens of oneens bent met gebruikmaking van de volgende keuzemogelijkheden mee eens, deels mee eens, neutraal,deels mee oneens of niet mee eens. 45.Ik ben trots op de kwaliteit van het door ons team geleverde werk 46.Bij Voorbeeld Bedrijf bestaat er een uitstekende samenwerking tussen collega's, teams en leidinggevenden 47.Ik maak reclame voor Voorbeeld Bedrijf 48.Voorbeeld Bedrijf zorgt ervoor dat klanten terug komen 49.Ik zal Voorbeeld Bedrijf aanbevelen als een goed bedrijf om te werken 50.Mijn baan is zeker 51. k zoek volgend jaar waarschijnlijk een andere baan 52.De kwaliteit van de producten en diensten die Voorbeeld Bedrijf levert aan klanten is wisselend 53.Ik werk over het algemeen graag hier Vertrouwelijk Pagina