Jaarverslag 2011 in het kort

Transcriptie

1 Jaarverslag 2011 in het kort

2 KERNCIJFERS Aantallen Deelnemers *) Gewezen deelnemers 1) Pensioengerechtigden FLUIT-gerechtigden Bedragen in miljoenen euro Surplus eigen vermogen Technische Voorziening Gehanteerde markt-/rekenrente Vereist eigen vermogen Bruto premies en koopsommen Beleggingsopbrengsten (totaal en na kosten) Uitkeringen (na aftrek van herverzekering) Totaal belegd vermogen 2) Beleggingen voor risico van deelnemers Beleggingen voor risico van de Stichting Pensioenfonds Staples Dekkingsgraad Rendementspercentage beleggingen (op basis van balanswaarde): - direct beleggingsrendement **) - totaal beleggingsrendement ***) Jaarverslag 2011 in het kort

3 in 2008 is het aantal gewezen deelnemers met afgenomen door de afkoop van de kleine pensioenen vanaf 2008 inclusief de onder activa opgenomen vorderingen en overlopende activa, liquide middelen en herverzekeringsdeel technische voorziening en de onder passiva vermelde schulden en overlopende passiva en derivaten *) inclusief deelnemers met vrijstelling van premiebetaling wegens arbeidsongeschiktheid en met ingang *) van 1 augustus 2011 inclusief de nieuwe medewerkers van Staples Nederland Retail **) voor kosten ***) inclusief het verschil tussen de aankoopprijs en de huidige waarde van de beleggingen Stichting Pensioenfonds Staples

4 INHOUDSOPGAVE 1. Kerncijfers 2. Voorwoord van het bestuur 3. Organisatie van ons pensioenfonds 4. Belangrijke ontwikkelingen 5. Verklaring van het verantwoordingsorgaan 6. De resultaten over 2011 en Balans - Staat van Baten en Lasten 7. Toelichting op de belangrijkste cijfers 8. Waar belegt het pensioenfonds in? 9. Personalia 10. Aangesloten ondernemingen 11. Oordeel van actuaris en accountant 12. Begrippenlijst 13. Wie zijn er bij ons pensioenfonds betrokken? Jaarverslag in het kort

5 2. VOORWOORD VAN HET BESTUUR Het bestuur constateert verheugd dat het vereenvoudigde Jaarverslag in het kort 2010 goed is ontvangen. Ook dit jaar is naast het formele Jaarverslag 2011 het Jaarverslag in het kort 2011 samengesteld. Wij vragen uw speciale aandacht voor de navolgende onderwerpen. Rendement en dekkingsgraad Het jaar 2011 hebben wij met een positief rendement van 4,5% afgesloten. Wij hebben 2,0%-punten meer rendement behaald dan wij volgens onze eigen benchmark hadden moeten bereiken. De dekkingsgraad per 31 december 2011 is 108,5%. Herstelplan Het pensioenfonds heeft een korte- en langetermijnherstelplan bij De Nederlandsche Bank (DNB) ingediend. Door een trager herstel van de financiële markten is ondanks de gedeeltelijke toeslagverlening en een extra premiestorting van de aangesloten ondernemingen het herstel iets minder dan was aangenomen. Volgens het herstelplan moet de dekkingsgraad per 31 december 2011 uitkomen op 109%, terwijl de feitelijke dekkingsgraad per 31 december ,5% bedraagt. Uitvoering beleggingsbeleid Om de operationele risico s op het gebied van het vermogensbeheer te verkleinen heeft het bestuur BNP Paribas Investment Partners Netherlands N.V. met ingang van 1 juli 2011 aangesteld als fiduciair manager vermogensbeheer. Daarnaast treedt KAS BANK N.V. per die datum op als risk manager. De bestaande beleggingscommissie is omgevormd tot de beleggings- en controlecommissie. De aangepaste taken zijn vastgelegd in een afzonderlijk reglement dat in het najaar van 2011 is goedgekeurd. De implementatie van de vermogensbeheerwerkzaamheden door BNP Paribas IP is vlekkeloos verlopen. Ontwikkelingen in 2012 In de eerste maanden van 2012 was er sprake van een verbetering van de aandelenmarkten. In de maanden mei en juni is deze grotendeels teniet gedaan. De rente op de vastrentende markten is verder gedaald waardoor de waarde van deze beleggingen is gestegen. Daar staat tegenover dat de waarde van de pensioenverplichtingen ook verder is gestegen. Door de renteafdekking van 60% wordt de invloed van deze rentedaling op de ontwikkeling van de dekkingsgraad beperkt. Stichting Pensioenfonds Staples

6 Met ingang van 1 augustus 2011 zijn de nieuwe medewerkers van Staples Nederland Retail opgenomen in het pensioenfonds. De overige medewerkers zijn per 1 januari 2012 als nieuwe deelnemers in het pensioenfonds opgenomen. Hierdoor neemt het aantal actieve deelnemers met circa 1100 toe. Ook in 2012 zal veel aandacht worden besteed aan de deskundigheidsbevordering van alle disciplines die bij een efficiënte en professionele uitvoering van het pensioenfonds zijn betrokken. Wij betreuren het zeer dat er voor 2012 besloten moest worden om vooralsnog geen toeslagen op pensioenrechten van de gepensioneerden en de gewezen deelnemers te verlenen, maar de pensioenen hebben wij wel op het huidige niveau weten te houden. Amsterdam, 22 juni 2012 Drs. W. van Dijk MTL, voorzitter Drs. M.Th.J. Graven, secretaris Jaarverslag in het kort

7 3. ORGANISATIE VAN ONS PENSIOENFONDS Het bestuur bestaat uit 8 leden, van wie 4 namens de werkgever, 2 namens de werknemers en 2 namens de pensioengerechtigden. Een werkgeverslid treedt op als voorzitter en een ander werkgeverslid is als vice-voorzitter aangesteld. Een werkgeverslid is als secretaris aangesteld en een werknemers- of gepensioneerdenlid is tot plaatsvervangend secretaris benoemd. Daarnaast zijn er 3 plaatsvervangende bestuursleden. In 2011 hebben 5 bestuursvergaderingen plaatsgevonden. Voor de uitvoering van het door het bestuur vastgestelde beleggingsbeleid is in 2011 een beleggings- en controlecommissie gevormd die bestaat uit interne en externe deskundigen. BNP Paribas Investment Partners Netherlands N.V. is per 1 juli 2011 aangesteld als fiduciair manager vermogensbeheer. Daarnaast treedt KAS BANK N.V. op als risk manager. Towers Watson B.V. treedt op als beleggingsadviseur en verleent ondersteunende diensten aan de beleggings- en controlecommissie. De dagelijkse uitvoering van het door het bestuur vastgestelde beleid wordt verzorgd door de voorzitter, de secretaris en de directeur van het pensioenfonds. De medewerkers van het bestuursbureau van het pensioenfonds zijn in dienst van Staples Nederland Holding B.V. Het betreft per 31 december personen (2,4 op fulltime basis). De kosten van deze werknemers worden volledig doorbelast aan het pensioenfonds. Ernst & Young Accountants LLP is als externe accountant aangesteld en Towers Watson B.V. als certificerend en adviserend actuaris. De uitvoering van de taken op het gebied van de pensioenrechtenvaststelling, uitkeringen en financiële administratie zijn uitbesteed aan Blue Sky Group B.V. De beleggingen voor risico van de deelnemers uit hoofde van de modules Beschikbare Premie en Pensioenplus worden beheerd en geadministreerd door ABN AMRO Pension Services. Het Nederlands Compliance Instituut treedt op als compliance officer. Stichting Pensioenfonds Staples

8 4. BELANGRIJKE ONTWIKKELINGEN Naamswijziging van het pensioenfonds Het pensioenfonds heeft als gevolg van de wijziging van de naam van de onderneming op 18 augustus 2011 haar naam gewijzigd in Stichting Pensioenfonds Staples. Aangesloten ondernemingen Na de beëindiging van de uitvoeringsovereenkomst met Veenman B.V. per 31 december 2008 heeft een zaak bij de kantonrechter gediend in verband met de niet volledige betaling van de over het jaar 2008 verschuldigde premie. Wij zijn in het gelijk gesteld. Veenman B.V. heeft de nog verschuldigde premie verhoogd met wettelijke rente aan ons overgemaakt. Begin 2011 heeft Veenman B.V. hoger beroep aangetekend bij het Gerechtshof te s-gravenhage. Op 24 april 2012 heeft het Gerechtshof arrest gewezen. Het vonnis van de kantonrechter is vernietigd. Wij zijn veroordeeld tot het alsnog terugbetalen van 50% van de over het jaar 2008 verschuldigde premie aan Veenman B.V. Wijziging in de samenstelling van: Bestuur Aan het einde van 2011 hebben zich de volgende wijzigingen voorgedaan: Mevrouw H. Lieftink en de heren drs. ir. E.A. ten Have en drs. H.C. Brauckmann hebben het bestuur verlaten. De heer drs. G. Nijhuis MBA is afgetreden als bestuurslid namens de werkgever en is aansluitend benoemd tot bestuurslid namens de gepensioneerden en heeft de plaats van de heer drs. F. Bogaardt overgenomen. De heer Bogaardt is als plaatsvervangend bestuurslid de opvolger van de heer Brauckmann. De heer drs. M. Th. J. Graven heeft de functie van secretaris van de heer Nijhuis overgenomen. Begin 2012 is mevrouw mr. M.B.A. Capel benoemd tot plaatsvervangend bestuurslid namens de werkgever. Zij volgt hiermee mevrouw Lieftink op. De heer drs. R.A.P.H. de Wolf RA treedt voorlopig op als de opvolger van de heer drs. E.A. ten Have. De deelnemersraad In de bestaande vacature is voorzien door de benoeming van mevrouw F.T.W. Groeneveld. Mevrouw E. Kuiper heeft eind 2011 de deelnemersraad verlaten. De heer A. Corver heeft haar plaats ingenomen. Jaarverslag in het kort

9 De heer G. Altena is in maart 2012 benoemd als de vertegenwoordiger van de gewezen deelnemers. Hij neemt de plaats in van de heer G. Kee die zich bereid heeft verklaard om zijn lidmaatschap voorlopig als plaatsvervanger voort te zetten. De beleggings- en controlecommissie Met ingang van 1 juli 2011 is BNP Paribas Investment Partners Netherlands N.V. benoemd tot fiduciair manager vermogensbeheer. In samenhang hiermee is de bestaande beleggingscommissie omgevormd tot de beleggings- en controlecommissie. Dit heeft er toe geleid dat het lidmaatschap van de externe adviseur, de heer drs. L.K. Dijkstra, per 1 juli 2011 is beëindigd. Wijziging in de samenstelling van de visitatiecommissie In het voorjaar van 2012 heeft zich een personele wijziging voorgedaan. Na een lidmaatschap van ruim 2 jaar hebben wij afscheid genomen van de heer C.Th. de Wuffel. Mevrouw drs. L.L.F. Rutgers heeft de plaats van de heer De Wuffel ingenomen. Wij danken alle betreffende (plaatsvervangende) bestuursleden, het deelnemersraadslid, de leden van de beleggingscommissie en de visitatiecommissie hartelijk voor de bijdrage die zij, in enkele gevallen gedurende vele jaren, aan de ontwikkeling van ons pensioenfonds hebben geleverd. Communicatie Evenals de afgelopen jaren hebben de actieve deelnemers een Uniform Pensioenoverzicht en de gepensioneerden een Pensioenoverzicht ontvangen. Het vereenvoudigde Jaarverslag in het kort 2010 is goed ontvangen. Ook dit jaar is er naast het formele Jaarverslag 2011 een Jaarverslag in het kort 2011 samengesteld. Eind 2011 is het driejaarlijkse tevredenheidsonderzoek onder actieve deelnemers en de gepensioneerden uitgevoerd. De resultaten zijn in april 2012 aan de betrokkenen gecommuniceerd. Over de respons van circa 30% zijn wij tevreden. De waardering van de diverse communicatie-uitingen wordt uitgedrukt in rapportcijfers die variëren van 7 tot 7,8. Op de gemaakte op- en aanmerkingen is zoveel mogelijk een reactie gegeven. Daarnaast heeft iedereen een overzicht van de veelgestelde vragen met bijbehorende antwoorden ontvangen. Wij hebben geconstateerd dat zowel door de actieve deelnemers als de gepensioneerden het nut van een lezerspanel wordt onderkend. Een aantal van hen heeft te kennen gegeven aan het lezerspanel te willen deelnemen. Wij willen nogmaals iedereen bedanken voor de geleverde bijdrage. Dit biedt ons de gelegenheid om de communicatie nog verder te verbeteren. Stichting Pensioenfonds Staples

10 Compliance Onze compliance officer heeft in de rapportage over de naleving van de Gedragscode Stichting Pensioenfonds Staples over de periode 1 januari tot en met 31 december 2011 geconstateerd dat geen van de verbonden personen en insiders in strijd met de Gedragscode heeft gehandeld. Naast de Gedragscode is sinds 2009 als onderdeel van het Integriteitsbeleid de Regeling Misstanden van kracht. Er wordt regelmatig een update gemaakt van de status van de diverse onderdelen die deel uitmaken van het Integriteitsbeleid. Herstelplan Het pensioenfonds heeft een langetermijnherstelplan bij De Nederlandsche Bank (DNB) ingediend. Het herstelplan is erop gericht dat binnen 15 jaar het reservetekort wordt opgeheven en het pensioenfonds weer beschikt over het vereist eigen vermogen. Het pensioenfonds heeft ook een kortetermijnherstelplan bij DNB ingediend. Dit herstelplan is erop gericht dat binnen een termijn van maximaal vijf jaar het dekkingstekort wordt opgeheven en het pensioenfonds weer beschikt over het minimaal vereist eigen vermogen. De hersteltermijn vangt aan op 1 januari Er wordt uitgegaan van bestaand premiebeleid, toeslagenbeleid en beleggingsbeleid. Door een trager herstel van de financiële markten is ondanks de gedeeltelijke toeslagverlening en een extra premiestorting van de aangesloten ondernemingen het herstel iets minder dan was aangenomen. Volgens het langetermijnherstelplan moet de dekkingsgraad per 31 december 2011 uitkomen op 109%, terwijl de feitelijke dekkingsgraad per 31 december ,5% bedraagt. Governance en medezeggenschap Met ingang van 2007 zijn de bepalingen in de Pensioenwet voor goed bestuur en medezeggenschap in werking getreden. Wat betreft goed pensioenfondsbestuur verwijst de wet naar de in 2005 opgestelde Principes voor goed pensioenfondsbestuur van de Stichting van de Arbeid. Deze Principes betreffen voor een deel het functioneren van het bestuur zelf, zoals zorgvuldigheid, openheid in termen van transparantie van bevoegdheden en beleid, heldere communicatie, toegankelijkheid voor klachten en deskundigheid van het bestuur. Ook in 2011 is hieraan uitvoering gegeven. Dit betreft in het bijzonder het goed functioneren van het verantwoordingsorgaan en van intern toezicht via een visitatiecommissie. De medezeggenschap is in ons pensioenfonds al in 2003 gerealiseerd door het instellen van de deelnemersraad. Jaarverslag in het kort

11 Deelnemersraad In 2011 is de deelnemersraad in totaal drie maal bij elkaar gekomen en hebben zij over de volgende onderwerpen advies gegeven: Jaarverslag 2010 Aanpassing van de statuten en huishoudelijk reglement (naamswijziging pensioenfonds) Aanpassing pensioenreglement (per 1 augustus 2011) Vaststelling toeslagen 2012 Daarnaast heeft de deelnemersraad een ongevraagd advies gegeven over de volgende onderwerpen: De behoefte aan een gedachtewisseling over de gevolgen van het Pensioenakkoord Het moment waarop helderheid wordt gegeven over definitieve vaststelling van de toeslagen over enig jaar De verdere kennisverdieping van de deelnemersraad op het gebied van de beleggingen Verantwoordingsorgaan Gedurende het jaar 2011 is het verantwoordingsorgaan tweemaal bijeengekomen. Hierbij zijn het jaarverslag 2010 en de stand van zaken rond een aantal actuele onderwerpen aan de orde gekomen. Visitatiecommissie Begin 2010 heeft de volledige visitatie plaatsgevonden. Aan de hand van de 20 aanbevelingen heeft het bestuur een actielijst samengesteld waarvan de voortgang in het najaar van 2011 met de visitatiecommissie is besproken. Inmiddels zijn nagenoeg alle aanbevelingen uitgevoerd. In de loop van 2012 zal weer een nieuwe visitatie worden uitgevoerd. Het hiervoor samengestelde Plan van aanpak is door het bestuur goedgekeurd. Toezicht - De Nederlandsche Bank Het bestuur onderschrijft de noodzaak van goed extern toezicht op de pensioensector en hecht waarde aan een goede, open relatie met de toezichthouder. Het bestuur stelt regelmatig contact met De Nederlandsche Bank (DNB) op prijs. Op grond van de wettelijke voorschriften zijn het jaarverslag en de Actuariële- en bedrijfstechnische nota (ABTN) ter kennis gebracht van DNB. Verder heeft het bestuur kennisgenomen van de verschillende circulaires van DNB en daaraan uitvoering gegeven. Het afgelopen jaar zijn aan het pensioenfonds geen dwangsommen of boetes opgelegd. Er zijn door DNB geen aanwijzingen aan het pensioenfonds gegeven, noch is een bewindvoerder aangesteld of is bevoegdheidsuitoefening van organen van het pensioenfonds gebonden aan toestemming van de toezichthouder. Stichting Pensioenfonds Staples

12 Met betrekking tot de voortgang van het korte- en langetermijnherstelplan heeft er constructief overleg plaatsgevonden met onze toezichthouder. - Autoriteit Financiële Markten (AFM) Ons communicatiebeleid is vastgelegd in het communicatieplan. Dit plan is aangepast aan de actuele ontwikkelingen in In mei 2009 is aan zowel alle actieve en gewezen deelnemers als aan de pensioengerechtigden een toelichting gegeven op de gevolgen van de financiële crisis. De nieuwe deelnemers hebben de startbrief binnen de gestelde termijn ontvangen. Voor de deelnemers aan de Beschikbare Premieregeling en de per 1 januari 2008 bevroren module Pensioenplus is uitvoering gegeven aan onze zorgplicht met betrekking tot de toetsing van de actuele beleggingsmix aan de gewenste mix op basis van het betreffende beleggingsprofiel. Alle actieve deelnemers hebben vóór 1 oktober 2011 het Uniform Pensioenoverzicht 2011 ontvangen. De AFM houdt toezicht op de juiste uitvoering hiervan. Financiering en premie De zuivere kostendekkende premie voor 2011 bedraagt 6,602 miljoen. Rekening houdend met een rekenrente die is gebaseerd op de verwachte waarde van het toekomstig rendement bedraagt de gedempte kostendekkende premie 4,876 miljoen. De ontvangen feitelijke premie bedraagt 6,483 miljoen. Het verschil met de gedempte kostendekkende premie wordt grotendeels veroorzaakt door een aanvullende (onverplichte) extra premiebetaling door de aangesloten ondernemingen. Het verschil tussen de zuivere kostendekkende premie en de ontvangen feitelijke premie wordt mede veroorzaakt door de mutaties in de loop van 2011, de extra incidentele koopsommen en de extra kosten verbonden aan de eerdere gebruikmaking van de FLUIT. Dekkingsgraad De dekkingsgraad op grond van het Financieel Toetsingskader (FTK) bedraagt ultimo ,5%. Het vermogen is 55,6 miljoen hoger dan de technische voorziening (TV). Volgens het FTK bedraagt het vereiste eigen vermogen ultimo ,5 miljoen. Ultimo 2011 is er sprake van reservetekort. Toeslagen Het pensioenfonds streeft ernaar de opgebouwde pensioenrechten van de actieve deelnemers jaarlijks aan te passen aan de ontwikkeling van het CBS-loonindexcijfer ( CAO-lonen per maand, inclusief bijzondere beloningen, van particuliere bedrijven ). Jaarverslag in het kort

13 Het pensioenfonds streeft ernaar de opgebouwde pensioenrechten voor de gewezen deelnemers en de ingegane pensioenen jaarlijks aan te passen aan de ontwikkeling van het CBS-prijsindexcijfer ( CPI voor alle huishoudens, afgeleid ). Situatie per 1 januari 2011 In de bestuursvergadering van 10 december 2010 heeft het bestuur besloten een voorlopige toeslag te verlenen aan de: actieve deelnemers van 0,64% over de per 31 december 2010 opgebouwde pensioenen. Het percentage komt overeen met 100% van de ontwikkeling van het loonindexcijfer over de periode van oktober 2009 tot oktober De aangesloten ondernemingen hebben 75% van de daaraan verbonden kosten voor hun rekening genomen. gewezen deelnemers van 0,35% over de per 31 december 2010 opgebouwde pensioenen. Het percentage komt overeen met 25% van de ontwikkeling van het betreffende prijsindexcijfer over de periode van oktober 2009 tot oktober pensioengerechtigden van 0,35% over de per 31 december 2010 uit te keren pensioenen. Het percentage komt overeen met 25% van de ontwikkeling van het betreffende prijsindexcijfer over de periode van oktober 2009 tot oktober Het bestuur heeft in de bestuursvergadering van 9 december 2011 besloten de per 1 januari 2011 voorlopig vastgestelde toeslagen niet aan te passen en definitief te maken. Situatie per 1 januari 2012 In de bestuursvergadering van 9 december 2011 heeft het bestuur besloten een voorlopige toeslag te verlenen aan de: actieve deelnemers van 1% over de per 31 december 2011 opgebouwde pensioenen. Deze toeslag komt volledig voor rekening van de aangesloten ondernemingen. gewezen deelnemers van 0% over de per 31 december 2011 opgebouwde pensioenen. pensioengerechtigden van 0% over de per 31 december 2011 uit te keren pensioenen. Het bestuur zal aan het einde van 2012 aan de hand van de actuele dekkingsgraad bezien of er een mogelijkheid is om alsnog de per 1 januari 2012 verleende toeslagen geheel of gedeeltelijk aan te vullen tot de volledige toeslagen. Stichting Pensioenfonds Staples

14 Klachten- en geschillenregeling In de klachten- en geschillenregeling van het pensioenfonds is vastgelegd dat een belanghebbende een klacht kan indienen. Dit kan als de betrokkene het niet eens is met de wijze waarop de statuten of het pensioenreglement worden toegepast of van mening is onjuist behandeld te zijn. De klachtenregistratie van het pensioenfonds betreft niet alleen formele klachten, maar ook kritische vragen en signalen van belanghebbenden. Een klacht wordt in eerste instantie behandeld door de administrateur van het pensioenfonds, waarna beroep bij het bestuur mogelijk is. Als een klager het niet eens is met het oordeel van het bestuur, kan de betrokkene zich wenden tot de Ombudsman Pensioenen. Daarnaast bestaat de mogelijkheid van de gang naar de rechter. In 2011 zijn geen formele klachten ingediend. Deskundigheid Deskundigheid van pensioenfondsbesturen is al verschillende jaren een onderwerp dat in de belangstelling staat. In de bestaande regelgeving is het een uitgangspunt dat een bestuur als geheel ten minste voldoende deskundig moet zijn op de zeven door DNB geformuleerde beleidsterreinen. Pensioenfondsen moeten over een deskundigheidsplan beschikken. In dit plan is vastgelegd op welke wijze de gewenste deskundigheid bevorderd en gewaarborgd wordt. In het plan zijn de zogenoemde eindtermen opgenomen waar een bestuurder respectievelijk na één jaar en na drie jaar aan moet voldoen. In deze eindtermen wordt een onderscheid gemaakt tussen kennis en oordeelsvorming. Bij wijze van handreiking zijn in het plan van aanpak ook normen voor andere functionarissen aangegeven, zoals voor leden van deelnemersraden en verantwoordingsorganen. Deze normen zijn afgeleid van de eindtermen. Daarnaast voorziet het plan in de ontwikkeling van methoden voor toetsing van deskundigheid en certificering van opleidingen. De nieuwe bestuursleden hebben de individuele toets met een goed resultaat uitgevoerd. Het deskundigheidsplan is geactualiseerd. De voor een aantal (plaatsvervangende) bestuursleden opgestelde opleidingsplannen zijn inmiddels uitgevoerd. Daarmee is het benodigde kennisniveau op het gewenste peil gebracht. De nieuwe (plaatsvervangende) bestuursleden maken gebruik van de opleidingsmogelijkheden van de Towers Watson Academy. Jaarverslag in het kort

15 5. VERKLARING VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN Het verantwoordingsorgaan (VO) heeft op 25 mei 2012 overlegd met het bestuur en de directeur van het pensioenfonds. Tijdens dit overleg zijn ondermeer besproken het concept-jaarverslag 2011 en het conceptactuarieel rapport over het boekjaar Mede op basis van de uitgebreide toelichting die is verkregen heeft het VO zich een beeld gevormd van de uitoefening van het beleid van het bestuur over Het VO geeft hierbij over de hieronder genoemde 4 beleidsterreinen, waar het bestuur verantwoordelijk voor is, haar oordeel. 1. het pensioenbeleid 2. het premiebeleid 3. het toeslagbeleid 4. het beleggingsbeleid Over het gevoerde beleid op deze gebieden zal één voor één een oordeel worden gegeven. In het algemeen kan worden gesteld dat ook over 2011 het gevoerde beleid evenwichtig en samenhangend is. Ad 1: het pensioenbeleid In 2011 waren er geen ingrijpende wijzigingen van regeling-technische aard. Het overleg met het bestuur over ondermeer de verwachtingen voor de nabije toekomst, heeft het VO als bevredigend ervaren. Ad 2: het premiebeleid Ook over 2011 is wederom nagenoeg de kostendekkende premie ontvangen. Voorts is besloten vanaf 1 januari 2012 altijd de volledige kostendekkende premie in rekening te brengen. Het VO kan zich vinden in dit beleid. Stichting Pensioenfonds Staples

16 Ad 3: het toeslagbeleid Uitgaande van de dekkingsgraad ultimo 2010 (116,6%) heeft het bestuur kunnen besluiten vanaf januari 2011 voorlopige toeslagen te verlenen vanuit het vermogen van het pensioenfonds, ter grootte van 25% van de ontwikkeling van de reglementaire indexcijfers. Het VO vindt dit een juiste uitvoering van het beleid. Ad 4: het beleggingsbeleid Ook in 2011 is het beleid volgens de uitgangspunten van de ABTN naar behoren uitgevoerd. Bij de uitvoering in de dagelijkse praktijk krijgt naar het oordeel van het VO de risicobeheersing voldoende aandacht. Amsterdam, 25 mei 2012 Drs. G.M.H. Peters, voorzitter R.W. Prommenschenckel RC M. Tipker, secretaris Jaarverslag in het kort

17 6. DE RESULTATEN OVER 2011 EN 2010 BALANS PER 31 DECEMBER (BEDRAGEN IN DUIZENDEN EURO S) ACTIVA PASSIVA Beleggingen voor risico Stichtingskapitaal pensioenfonds en reserves Vastgoedbeleggingen Aandelen Technische voorziening Vastrentende waarden voor risico pensioenfonds Overige beleggingen Derivaten Technische voorziening voor risico deelnemers Totaal beleggingen voor risico pensioenfonds Derivaten Beleggingen voor Schulden en risico deelnemers overlopende passiva Herverzekeringsdeel technische voorziening Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal activa Totaal passiva Stichting Pensioenfonds Staples

18 STAAT VAN BATEN EN LASTEN (BEDRAGEN IN DUIZENDEN EURO S) Baten en lasten pensioenactiviteiten Premies voor risico pensioenfonds Premies voor risico deelnemers Waardeoverdrachten voor risico pensioenfonds, per saldo Waardeoverdrachten voor risico deelnemers, per saldo Mutatie technische voorziening voor risico pensioenfonds Pensioenopbouw Toeslagen Rentetoevoeging Wijziging marktrente Onttrekking pensioenuitkeringen en pensioenuitvoeringskosten Pensioenrechten waardeoverdrachten, per saldo Wijziging actuariële grondslagen Overige mutaties technische voorziening Totaal mutatie technische voorziening voor risico pensioenfonds Pensioenuitkeringen Mutatie technische voorziening voor risico deelnemers Herverzekeringen Pensioenuitvoeringskosten Overige baten en lasten pensioenactiviteiten Totaal baten en lasten pensioenactiviteiten Baten en lasten beleggingsactiviteiten Beleggingsopbrengsten voor risico pensioenfonds Beleggingsopbrengsten voor risico deelnemers Totaal baten en lasten beleggingsactiviteiten Resultaat Jaarverslag in het kort

19 7. TOELICHTING OP DE BELANGRIJKSTE CIJFERS Een jaarverslag bevat vele hoofdstukken met cijfers. Die vormen het bewijs van de financiële situatie van het pensioenfonds. In dit Jaarverslag in het kort lichten wij de belangrijkste cijfers toe. Technische voorziening De technische voorziening voor risico van het pensioenfonds bedraagt eind 2011 in totaal 649,9 miljoen en is verdeeld over: Actieve deelnemers 53,2 miljoen Arbeidsongeschikte deelnemers 17,7 miljoen Gewezen deelnemers 152,0 miljoen Ingegane pensioenen 427,0 miljoen De technische voorziening voor risico van de deelnemers bedraagt eind ,8 miljoen. Eigen vermogen Het belangrijkste risico van het pensioenfonds is het solvabiliteitsrisico. Dit is het risico dat het pensioenfonds op lange termijn de pensioenverplichtingen niet kan nakomen. Dit wordt gemeten aan de hand van het verschil tussen het aanwezig eigen vermogen en het vereist eigen vermogen. Het vereist eigen vermogen bedraagt per eind ,6 miljoen. Het aanwezige eigen vermogen bedraagt 55,6 miljoen. Er is dus sprake van een reservetekort van 42 miljoen. Belegd vermogen Het totaal belegd vermogen voor risico pensioenfonds bedraagt eind ,3 miljoen. Totaal rendement Het pensioenfonds behaalde in 2011 een totaal rendement van 4,5%. Dit is 2,0% beter dan de door het pensioenfonds zelf gehanteerde benchmark. Stichting Pensioenfonds Staples

20 8. WAAR BELEGT HET PENSIOENFONDS IN? Vastrentende waarden De vastrentende portefeuille bestond eind 2011 uit de volgende onderdelen: Euro staatsobligaties, Euro staats indexleningen, Euro bedrijfsobligaties, USD genoteerde bedrijfsobligaties en de renteswaps portefeuille. Het beheer van de vastrentende portefeuille is in de loop van het jaar op een aantal punten gewijzigd. Gezien het gewijzigde risicoprofiel van Frankrijk zijn binnen de Euro staatsobligatie portefeuille de Franse staatsobligaties nagenoeg geheel verkocht en vervangen door Nederlandse staatsobligaties en Nederlandse agency obligaties. Verder zijn alle lange staatsleningen (langer dan 20 jaar) vervangen door leningen met een kortere looptijd. De allocatie naar de Euro staatsobligatie portefeuille is aan het eind van het jaar verhoogd tot circa een derde van de vastrentende portefeuille, ten koste van de staats indexleningen portefeuille. Binnen de staats indexleningen portefeuille zijn de langste Franse staats indexleningen verkocht. Tot slot is de renteswaps portefeuille uitgebreid en aangepast om een betere aansluiting met het verplichtingenpatroon te krijgen. Eind 2011 was circa 60% van het renterisico van de nominale verplichtingen afgedekt. De totale vastrentende portefeuille (exclusief renteswaps) behaalde een rendement van 9,1%, dit is 0,2% lager dan de door het pensioenfonds zelf gehanteerde benchmark. Het rendement van de vastrentende portefeuille inclusief renteswaps bedroeg 15,2%. De renteswap portefeuille, voornamelijk lange renteswaps, profiteerde van de dalende rente in de tweede helft van Aandelen en vastgoed De aandelenportefeuille bestaat uit twee wereldwijde portefeuilles, Global Value en Global Growth, en twee satelliet portefeuilles in het Verre Oosten en Emerging Markets. De Global Value aandelen portefeuille is in 2011 van actief management naar passief management gebracht. De portefeuille heeft in 2011 een negatief rendement behaald van -7,4%, aanzienlijk lager dan de door het pensioenfonds zelf gehanteerde benchmark van -4,9%. De vastgoed portefeuille rendeerde in 2011 ook negatief, -8,1%. Het rendement van de door het pensioenfonds zelf gehanteerde benchmark bedroeg -6,0%. Commodities (grondstoffen) Het pensioenfonds participeert in twee beleggingen waarvan het rendement is gekoppeld aan commodity (goederen) markten. De twee beleggingen passen verschillende strategieën toe. Door aangepaste handelsregels en allocatie naar individuele grondstoffen streven de fondsbeheerders ernaar om een beter rendement te behalen dan Jaarverslag in het kort

21 de algemene commodity index. Het pensioenfonds slaagde ook in 2011 in deze opzet. Het behaalde rendement was 9,3%, tegen het rendement van de door het pensioenfonds zelf gehanteerde benchmark van 2,1%. Alternatieve beleggingen De portefeuille bestaat eind 2011 uit drie diverse categorieën: infrastructuur, volatiliteit (volatiliteitsprodukten) en Emerging Markets debt (opkomende markten staatsschuld). Emerging Markets debt is in 2011 aan de alternatieve beleggingen toegevoegd. De participatie in het long volatiliteit product is in september volledig verkocht. Er is besloten om naar andere alternatieve beleggingsproducten te kijken die redelijk bescherming bieden tegen dalende aandelenmarkten maar bij een minder volatiele markt een lager negatief effect op het totale rendement van de portefeuille hebben. De categorie alternatieve beleggingen was in 2011 aanzienlijk onderwogen ten opzichte van het strategisch gewicht. De portefeuille wordt in 2012 aangevuld in lijn met het nieuwe beleggingsplan. Valuta De waardeschommelingen in de portefeuille, als gevolg van vreemde valuta posities in de zakelijke waarden portefeuille, worden gedempt door een strategische valutabescherming van 50% toegepast op de drie grootste valutaposities (US dollar, Britse pond en Japanse yen). In 2011 heeft de valuta afdekking een negatief resultaat opgeleverd. Het negatieve rendement werd veroorzaakt door de waardevermindering van de Euro ten opzichte van andere vreemde valuta, voornamelijk de US Dollar. Beleggingsprestaties op een rijtje Totaal rendement op belegd vermogen voor risico van het pensioenfonds in de periode Belegd Rendement Rendement vermogen benchmark (x mln) Stichting Pensioenfonds Staples

22 9. PERSONALIA HET BESTUUR per 1 mei 2012 Benoemd door de Raad van Bestuur van Staples Nederland Holding B.V. Bestuursleden Plaatsvervangende bestuursleden Dhr. drs. W. van Dijk MTL, voorzitter Mw. mr. M.B.A. Capel (onder voorbehoud goedkeuring DNB) Staples Nederland Holding B.V. Staples Nederland Holding B.V. Dhr. drs. M.Th.J. Graven, secretaris Staples Nederland Holding B.V. Dhr. mr. drs. M.J.M. Haker plv. voorzitter Staples Nederland Holding B.V. Dhr. T.J.W. van Varik RA Staples Nederland Holding B.V. Gekozen door de COR van Staples Nederland Holding B.V. Bestuursleden Dhr. drs. R.A.P.H. de Wolf RA Staples Nederland Holding B.V. Dhr. A.J. Kraster FC, plv. secretaris Staples Nederland Holding B.V. Dhr. E.R.R. Heuff Pensioengerechtigden Dhr. drs. G. Nijhuis MBA Pensioengerechtigden Plaatsvervangende bestuursleden Dhr. drs. F. Bogaardt Pensioengerechtigden Vacature DEELNEMERSRAAD Actieve deelnemers Pensioengerechtigden Gewezen deelnemers Dhr. ing. G.J. van der Kolk, secretaris Dhr. H.J. Vader, voorzitter Dhr. G. Altena Staples Nederland Holding B.V. Dhr. F. Chr. Engelberts Dhr. G. Kee, Mw. F.T.W. Groeneveld Dhr. P.F. Lankhout plv. voorzitter Staples Nederland B.V. Dhr. D. de Rooij Tetterode-Nederland B.V. Dhr. A. Corver Staples Nederland B.V. Jaarverslag in het kort

23 VERANTWOORDINGSORGAAN Dhr. drs. G.M.H. Peters, voorzitter namens de aangesloten ondernemingen Dhr. R.W. Prommenschenckel RC namens de actieve deelnemers Dhr. M. Tipker, secretaris namens de pensioengerechtigden BELEGGINGSCOMMISSIE Dhr. drs. M.Th.J. Graven, voorzitter Dhr. J. Visser RA Dhr. A.J. Kraster FC Dhr. drs. G. Nijhuis MBA Dhr. mr. H. Barbas Dhr. drs. B.P.H. Puijn RBA, extern deskundige Dhr. mr. dr. F.J. Ballendux, extern deskundige BESTUURSBUREAU Dhr. P.A.H. Martens, directeur VISITATIECOMMISSIE Dhr. drs. B.N. Smith RC MGM Dhr. drs. J.H.H. Tuijp AAG Mw. drs. L.L.F. Rutgers ACCOUNTANT Ernst & Young Accountants LLP CERTIFICEREND ACTUARIS Towers Watson B.V. ADVISEREND ACTUARIS Towers Watson B.V. BELEGGINGSADVISEUR Towers Watson B.V. Stichting Pensioenfonds Staples

24 10. AANGESLOTEN ONDERNEMINGEN Onderstaande ondernemingen waren in 2011 aangesloten bij de Stichting Pensioenfonds Staples, dit geldt echter niet in alle gevallen voor alle medewerkers. Onderneming Staples Nederland Holding B.V. Staples Nederland B.V. Tetterode-Nederland B.V. Vestigingsplaats Amsterdam Almere Almere Jaarverslag in het kort

25 11. OORDEEL VAN ACTUARIS EN ACCOUNTANT De actuariële verklaring van de actuaris en de controleverklaring van de accountant zijn opgenomen in het jaarverslag. Hieronder het oordeel van de actuaris en accountant. Oordeel van de actuaris De technische voorzieningen zijn, overeenkomstig de beschreven berekeningsregels en uitgangspunten, als geheel bezien, toereikend vastgesteld. Het eigen vermogen van het pensioenfonds is op de balansdatum lager dan het wettelijk vereist eigen vermogen, maar niet lager dan het wettelijk minimaal vereist eigen vermogen. Gemeten naar de wettelijke maatstaf is ten aanzien van de verplichtingen, aangegaan tot de balansdatum, sprake van een reservetekort. Met inachtneming van het voorafgaande heb ik mij ervan overtuigd dat is voldaan aan de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet met uitzondering van artikel 132. De vermogenspositie van Stichting Pensioenfonds Staples is naar mijn mening niet voldoende, vanwege het reservetekort. Daarbij is in aanmerking genomen dat de mogelijkheden tot het realiseren van de beoogde toeslagen beperkt zijn. Oordeel van de accountant Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Pensioenfonds Staples per 31 december 2011 en van het resultaat over 2011 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Stichting Pensioenfonds Staples

26 12. BEGRIPPENLIJST ALM-studie (Asset Liability Management-studie) Een studie waarbij men de beleggingsmix, de verplichtingen en het premiebeleid op elkaar afstemt. Het uitvoeren van een studie helpt bij de keuze van de juiste beleggingsmix en dient als basis voor het beleid. Een ALM-studie bestaat uit het in kaart brengen van de financiële stromen, de simulatie van toekomstige financiële posities, de samenhang met de economische omgeving en de vergelijking van beleidsvarianten. Beleggingsbeleid Een pensioenfonds is verplicht om op solide wijze te beleggen. Het beleggingsbeleid van het pensioenfonds is enerzijds gericht op het zo veel mogelijk uitsluiten van beleggingsrisico s en anderzijds op het behalen van een zo hoog mogelijk rendement. Bovendien moet de afstemming van de beleggingen op de verplichtingen juist zijn: het pensioenfonds moet op het juiste moment aan haar verplichtingen kunnen voldoen. Om optimaal aan deze uitgangspunten te voldoen is een juiste samenstelling van de beleggingsmix noodzakelijk, die met behulp van een ALM-studie kan worden vastgesteld. Benchmark (index) Een objectieve maatstaf voor zowel de samenstelling als de performance van het belegde vermogen. Een benchmarkindex is een mandje van bijvoorbeeld een aantal aandelen. In beginsel bepaalt de totale waarde van alle uitstaande aandelen de waarde van een index; schommelingen in de waarde van de index worden veroorzaakt door koerswijzigingen van de in de index opgenomen aandelen. Bekende voorbeelden van indexen zijn AEX en MSCI. Commodities Beleggingen in goederen en grondstoffen. Compliance Het woord komt van het Engelse woord to comply with, overeenstemmen met. De naleving van de weten regelgeving, evenals het werken volgens de normen en regels die het pensioenfonds zelf heeft opgesteld. Compliance officer Is een functionaris die bij veelal een financiële instelling is aangesteld om toe te zien op de naleving van weten regelgeving binnen de organisatie. Een compliance officer zorgt er voor dat de handelwijze van de organisatie inclusief haar personeel overeenkomt met de door de wetgever gesteld vereisten. Jaarverslag in het kort

27 Deelnemersraad Het adviesorgaan voor het bestuur van het pensioenfonds dat is samengesteld uit vertegenwoordigers van werknemers, gewezen deelnemers met een premievrije aanspraak (zogenaamde slapers) en van pensioengerechtigden. Dekkingsgraad De verhouding tussen wat aan vermogen aanwezig is en de verplichtingen die het pensioenfonds heeft. Dit percentage geeft aan de mate waarin het pensioenfonds buffers heeft om in de toekomst aan haar verplichtingen te kunnen voldoen. Direct rendement/totaal rendement Direct rendement heeft betrekking op de directe opbrengsten uit beleggingen in de vorm van rente, dividend en huren, uitgedrukt in een percentage van de waarde van die beleggingen. In het begrip totaal rendement wordt ook de waardeverandering van de beleggingen meegenomen. Bij het effectief rendement op vastrentende beleggingen wordt ook nog rekening gehouden met het patroon van de nog te ontvangen aflossingen en rentebetalingen. De Nederlandsche Bank (DNB) Het orgaan dat toezicht houdt op pensioenfondsen, banken en verzekeraars. Het toezicht is geregeld in de Pensioenwet. De Pensioenwet heeft als doel het beschermen van de pensioenaanspraken van (ex-)deelnemers. Fiduciair manager Fiduciair management is een vorm van vermogensbeheer die ervoor zorgt dat alle vermogensbeheer-activiteiten optimaal op elkaar worden afgestemd. De fiduciair manager begeleidt het pensioenfondsbestuur bij het vaststellen van het beleggingsbeleid, het voeren van risicomanagement en het samenstellen van een optimale beleggingsportefeuille. Door middel van een frequente rapportage houdt het pensioenfondsbestuur volledig grip op alle processen. Financieel Toetsingskader (FTK) Voorschriften voor de premiehoogte en de omvang van de reserves, als onderdeel van de nieuwe Pensioenwet die op 1 januari 2007 van kracht is geworden. Stichting Pensioenfonds Staples

28 Gedempte kostendekkende premie De kostendekkende premie die wordt gedempt door rekening te houden met het te verwachten rendement in plaats van met de actuele marktrente. Gewezen deelnemer (ook wel slaper genoemd) Iemand is een gewezen deelnemer als de deelname aan de pensioenregeling is gestopt doordat hij/zij niet langer bij een onderneming van Staples werkt. Governance Het stelsel van verantwoordelijkheden van alle partijen die bij het bestuur van een pensioenfonds betrokken zijn, zoals bestuur en directie. Herstelplan Plan van aanpak gericht op het herstel van het dekkingstekort of het reservetekort bij een pensioenfonds. Binnen drie maanden na het ontstaan van de situatie van onderdekking dient het bestuur van het pensioenfonds een herstelplan bij De Nederlandsche Bank (DNB) te hebben ingediend. Het herstelplan dient zodanige maatregelen te omvatten, dat het dekkingstekort binnen maximaal 5 jaar is beëindigd, terwijl een reservetekort binnen 15 jaar opgelost moet zijn. Integriteitsbeleid Integriteit staat voor integer handelen en dat is zoiets als doen wat van je verwacht wordt. Daarbij gelden dan de waarden en normen van goed burgerschap zoals onafhankelijk, loyaal, betrouwbaar, dienstbaar en onkreukbaar. Deels zijn deze waarden en normen uitgewerkt in gedragscodes die concreter aangeven wat wel moet en niet mag. Marktwaarde Waarde van een beleggingsobject als het op dit moment zou worden verkocht. Outperformance Het verschil tussen het behaalde rendement en het rendement van de benchmark (positief of negatief). Dit verschil geeft aan hoeveel waarde is toegevoegd of weggevallen door middel van actief beheer. Jaarverslag in het kort

29 Rendement Het positieve of negatieve resultaat dat een pensioenfonds of vermogensbeheerder behaalt met de belegging van de beschikbare middelen. Renteswap Een swap is een derivaat waarbij een partij een bepaalde kasstroom of risico wisselt tegen dat van een andere partij. Deze twee componenten worden ook wel de poten (legs) van de transactie genoemd. De uitdrukking is afkomstig van het Engelse werkwoord to swap (ruilen, omwisselen). Swaps zijn derivaten, dat wil zeggen dat ze afgeleide producten zijn. De renteswap wordt in het algemeen gebruikt om renterisico s te beheersen of af te dekken, of om een gewenste rentepositie in te nemen. De meest gebruikte termen voor de renteswap zijn IRS of Interest Rate Swap. Risk manager De functionaris die controles op het beleggingsproces, het resultaat en de kwaliteit van waarderingen uitvoert. Hiermee krijgt het bestuur het gewenste inzicht in de operationele risico s van het onder haar verantwoording gevoerde beleggingsbeleid. Solvabiliteit De mate waarin een pensioenfonds op langere termijn aan haar totale verplichtingen kan voldoen. Technische voorziening (TV) Het bedrag dat naar verwachting nodig is om alle lopende in de toekomst aan pensioengerechtigden uit te keren bedragen te kunnen dekken. Toeslagverlening Verhoging van ingegane pensioenen en/of (premievrije) pensioenaanspraken met een percentage dat gekoppeld is aan de ontwikkeling van een indexcijfer. Als indexcijfer wordt het consumentenprijsindexcijfer (CPI) gehanteerd. Vastrentende waarden Verzamelnaam voor beleggingen waarvoor in beginsel een vaste rentevergoeding en een vaste looptijd gelden. Voorbeelden van vastrentende waarden zijn obligaties, leningen en hypotheken. Stichting Pensioenfonds Staples

30 Verantwoordingsorgaan De Pensioenwet verplicht pensioenfondsen tot het instellen van een verantwoordingsorgaan waarin actieve deelnemers, pensioengerechtigden en de werkgever vertegenwoordigd zijn. Zij hebben als taak het controleren van het handelen van het bestuur met betrekking tot het beleid, de wijze waarop het beleid is uitgevoerd en de naleving van de bij of krachtens de wet vastgestelde principes voor Goed Pensioenfondsbestuur. Vereist eigen vermogen Is de omvang van het eigen vermogen waarover een pensioenfonds ten minste moet beschikken. Indien een pensioenfonds niet over dit vermogen beschikt, moet het een langetermijnherstelplan indienen bij DNB. Visitatiecommissie Het pensioenfonds draagt zorg voor de organisatie van het interne toezicht. Het gaat daarbij om het beoordelen van de beleids- en bestuursprocedures, de interne beheersing, de manier waarop de uitvoering van de regeling wordt bestuurd en aangestuurd en de manier waarop wordt omgegaan met risicomanagement. Het interne toezicht wordt bij ons pensioenfonds uitgevoerd door de visitatiecommissie. Volatiliteit In de financiële markten is de volatiliteit de mate van beweeglijkheid van de koers van een aandeel of een ander financieel product zoals een aandelenindex of valuta. Zuivere kostendekkende premie Dit is de actuarieel benodigde premie voor de inkoop van het onvoorwaardelijk deel van de uit het pensioenreglement voortvloeiende pensioenverplichting, een opslag voor solvabiliteit en een opslag voor uitvoeringskosten.

31 13. WIE ZIJN ER BIJ ONS PENSIOENFONDS BETROKKEN? Aangesloten ondernemingen Centrale ondernemingsraad Staples Nederland Holding B.V. Vereniging Gepensioneerden Buhrmann / CE / Staples (VGB) Bestuursbureau Beleggings- en controlecommissie Bestuur Deelnemersraad Visitatiecommissie Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Staples

32 Colofon Vormgeving & realisatie Yland Design, Amsterdam Drukkerij Tuijtel BV Hardinxveld-Giessendam Prepress Heidelberg Prinect Workflow Press Heidelberg SMXL105 Papier 170 g/m² houtvrij silk M.C. FSC SCS-COC klimaatneutraal natureoffice.com NL gedrukt Stichting Pensioenfonds Staples Hoogoorddreef BE Amsterdam Stichting Pensioenfonds Staples