Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal oktober 2014 t/m 31 december 2014

Transcriptie

1 Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Vierde kwartaal oktober 2014 t/m 31 december 2014 Nominale dekkingsgraad is gedaald van 117,0% naar 116,3%; Het beleggingsrendement is 3,5% in het vierde kwartaal. Het behaalde beleggingsrendement in heel 2014 is 14,0%. Alle beleggingscategorieën behaalden in het vierde kwartaal een positief rendement, beursgenoteerd vastgoed was de positieve uitschieter met 6,5% rendement; Het belegd vermogen is gestegen van 7,07 tot 7,33 miljard euro; De waarde van de pensioenverplichtingen is gestegen van 6,04 tot 6,31 miljard euro; Eind 2014 bevindt het fonds zich in een situatie van reservetekort; De indexatie voor pensioengerechtigden en gewezen deelnemers bedraagt 0,4%. Voor actieve deelnemers is de indexatie 0% door het uitblijven van loonsverhoging. Woord van de vicevoorzitters Het fonds heeft het jaar 2014 afgesloten met een mooi rendement van 14,0%. Dit ligt ver boven het langjarig gemiddelde van 6,2%. Het beleggingsjaar 2014 vertoonde veelal stijgende beurskoersen ondanks toenemende geopolitieke spanningen. Aandelen, obligaties en vastgoed lieten positieve rendementen zien. Het vermogen van het pensioenfonds heeft in 2014 een record hoogte bereikt van 7,33 miljard en bedraagt bijna 1 miljard meer dan eind Door de lage rente zijn de verplichtingen echter ook toegenomen. Het effect van de lage rente is dan ook te zien aan de ontwikkeling van de dekkingsgraad. Het fonds heeft het jaar afgesloten met een dekkingsgraad van 116,3% en ligt daarmee 3,1%-punt onder de vereiste dekkingsgraad van 119,4%. Sinds september 2014 bevindt het fonds zich in een situatie van reservetekort. Een nieuw herstelplan gebaseerd op de nieuwe eisen van het FTK wordt volgens richtlijnen van DNB voor 1 juli 2015 opgeleverd. Verder was 2014 een bewogen jaar waarin wijzigingen in pensioenland per 1 januari 2015 centraal hebben gestaan. In het vierde kwartaal van 2014 is de implementatie van het nieuwe FTK in 2015 voorbereid en is het protocol akkoord bevonden met daarin de uitwerking van de tijdelijke arbeidsvoorwaardelijke afspraken over de pensioenregeling In 2015 spreken arbeidsvoorwaardelijke partijen verder over een toekomstbestendige pensioenregeling vanaf In december heeft het fonds de indexatie 2015 vastgesteld. Voor actieve deelnemers is de indexatie 0%, gezien er ook geen loonronde bij KLM is geweest in de periode 2 januari 2014 tot en met 1 januari De pensioenen van pensioengerechtigden en gewezen deelnemers worden gedeeltelijk geïndexeerd met 0,4%. Tijdens de decembervergadering van het pensioenfondsbestuur zijn verder het communicatiebeleidskader en communicatiejaarplan 2015 goedgekeurd. Het bestuur 1

2 heeft in december voor de eerste keer overleg gehad met het in 2014 nieuw benoemde verantwoordingsorgaan. Arend de Jong Gerard Lagendaal Ontwikkelingen financiële markten Het laatste kwartaal in 2014 ging gepaard met volatiele financiële markten. Zo begon het kwartaal in mineur door teleurstellende economische data uit Duitsland: de industriële productiegroei daalde wat twijfel deed rijzen over de duurzaamheid van het Europese economische herstel. Midden oktober werd de daling in aandelenmarkten gestopt door een stuk positievere economische berichtgeving uit de Verenigde Staten. De data duidde op een onverminderd herstel in de VS. Het beleid van centrale banken bleef in het vierde kwartaal van onverminderd grote invloed op de markten. Het herstel in de VS is zo sterk, dat er binnen de Fed opnieuw discussies ontstonden over hoe duidelijk toekomstige renteverhogingen gecommuniceerd moeten worden. Daarnaast werd er ook weer gekeken naar het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB). In het licht van de verder dalende inflatieverwachting in de eurozone heeft de voorzitter van de ECB zich meerdere malen uitgesproken over het onderwerp kwantitatieve verruiming. De nadruk in zijn uitlatingen werd gelegd op het feit dat de ECB er alles aan zal doen om een deflatiescenario te voorkomen. De effecten van eerder genomen acties worden begin 2015 geëvalueerd waarna pas bepaald zal worden wat de vervolgstappen zullen zijn van de ECB. Doordat de economische groei in de eurozone fors achterblijft bij de Amerikaanse economie daalde de euro ten opzichte van de dollar, de euro stond per eind van het vierde kwartaal op het laagste punt in bijna tien jaar. Naarmate het jaareinde naderde en de activiteit op de markten daalde, draaiden de markten weer wat bij. De markten vonden in de laatste twee weken wat ondersteunding door de Fed, die wederom bevestigde dat er grote behoedzaamheid zal worden betracht met renteverhogingen Het beleggingsjaar 2014 heeft (net als een jaar eerder) in het teken gestaan van de zogenoemde zoektocht naar rendement. De (steeds lager wordende) vergoeding op relatief veilige staatsobligaties dwingt beleggers op zoek te gaan naar hoger renderende beleggingscategorieën. Zo waren bijvoorbeeld aandelen met een hoog dividend en beursgenoteerd vastgoed in trek. De wereldwijde index van beursgenoteerd vastgoed liet een rendement zien van bijna 32% in euro s. De wereldwijde aandelenindex behaalde een rendement van bijna 20%. Door de dalende staatsobligatierentes in ontwikkelde markten is het absolute rendement van de wereldwijdestaatsobligatie-index op 13% uitgekomen. Zagen we in 2013 nog dalende obligatiekoersen, in 2014 stegen obligaties en aandelen. Hierbij valt op dat het verloop van de aandelenindex gepaard ging 2

3 31-dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec-14 met grote uitslagen in september en oktober. Grote daler in 2014 is de categorie grondstoffen, met een daling van meer dan 33%; gedreven door de daling van de olieprijs in Financiële positie Algemeen Pensioenfonds KLM De nominale dekkingsgraad, de verhouding tussen het vermogen en de nominale verplichtingen van het fonds, bedraagt 116,3% per eind december De dekkingsgraad verslechterde, ondanks een positief beleggingsrendement, vanwege de gedaalde rente. Vanaf september 2014 bevindt het fonds zich in een situatie van reservetekort. De waarde van het vermogen is gestegen tot 7,33 miljard euro Einde vierde kwartaal Einde derde kwartaal Einde tweede kwartaal Nominale dekkingsgraad 116,3% 117,0% 123,1% Vermogen 7,33 miljard 7,07 miljard 6,94 miljard Verplichtingen 6,31 miljard 6,04 miljard 5,63 miljard Nominale rente* 1,89% 2,14% 2,45% * rentetermijnstructuur zoals gepubliceerd door De Nederlandsche Bank (3 maanden gemiddeld en UFR) Dekkingsgraad Volgens wettelijke richtlijnen moeten pensioenfondsen bepaalde extra reserves aanhouden die als buffer kunnen dienen in slechte tijden. De wettelijk vereiste buffer voor ons fonds bedraagt 19,4%. De wettelijk vereiste dekkingsgraad komt hierdoor op 119,4%. De huidige dekkingsgraad ligt nu onder de vereiste dekkingsgraad, hiermee komt ons fonds in een reservetekort. De Nederlandsche Bank is hierover geïnformeerd. Dezelfde wettelijke richtlijnen geven ook aan, welk vermogen een pensioenfonds minimaal moet hebben. Deze minimaal vereiste dekkingsgraad is momenteel 104,3%. Onderstaande grafiek geeft aan: Verloop van de dekkingsgraad en de (minimaal) vereiste dekkingsgraad volgens het Financieel Toetsingskader (FTK). 150% Verloop dekkingsgraden 140% 130% 120% 110% 100% 90% 80% nominale dekkingsgraad (DNB) vereiste nominale dekkingsgraad (DNB) minimaal vereiste dekkingsgraad (DNB) 3

4 31-dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec mrt jun sep dec-14 De nominale dekkingsgraad op basis van de door DNB gehanteerde rente is eind december ,3%. Waarde beleggingen en waarde pensioenverplichtingen In de grafiek is het verloop van de waarde van de beleggingen, de waarde van de pensioenverplichtingen en de door DNB gehanteerde rentetermijnstructuur weergegeven. 7,5 7,0 6,5 6,0 5,5 Mrd 5,0 4,5 4,0 3,5 5,0% 4,5% 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% Waarde beleggingen in miljarden (linker as) Waarde pensioenverplichtingen in miljarden (linker as) DNB-Rente (rechter as) Balans In de balans is aangegeven wat de waarde is van zowel de bezittingen als de verplichtingen van ons fonds. Aan de activa-zijde staan de bezittingen. Aan de passiva-zijde staan de verplichtingen weergegeven. Activa Verkorte balans Passiva Aandelen 3.013,8 MW VPV nominaal 6.304,8 Obligaties 3.552,2 Reserves 1.030,2 Vastgoed 790,9 Valutaderivaten/Liquide middelen (285,7) Swap 233,5 Saldo overige activa/passiva 30,3 totaal 7.335,0 totaal 7.335,0 4

5 Beleggingsresultaten gewicht % okt-dec 2014 Obligaties 48,4% 2,0% 12,4% Aandelen 40,9% 2,6% 10,5% Vastgoed 10,8% 6,5% 15,8% Rente afdekking 3,2% 0,8% 2,3% Aandelen afdekking 0,2% 0,0% -0,2% Valuta afdekking -4,2% 0,0% 0,2% Liquide middelen 0,3% Saldo overige activa/passiva 0,4% Totaal 100,0% 3,5% 14,0% Zowel obligaties, aandelen als vastgoed stegen in waarde. Het gerucht dat de Europese Centrale Bank overweegt staatsobligaties te gaan opkopen in 2015 heeft geleid tot een dalende rente, als gevolg hiervan stegen staatsobligaties en vastgoedaandelen. Aandelen profiteerden van goede Amerikaanse macro-economische cijfers. Het beleid van het Fonds is het renterisico voor 50% af te dekken. Afdekking van renterisico heeft het afgelopen kwartaal eveneens een positief effect gehad op het rendement. Doordat het fonds niet direct in grondstoffen belegt, heeft de daling van de olieprijs enkel indirect invloed op aandelen en obligaties van oliegerelateerde bedrijven. De Amerikaanse dollar steeg afgelopen kwartaal in waarde ten opzichte van de euro, doordat het wisselkoersrisico op de dollar grotendeels wordt afgedekt werd slechts in beperkte mate van de stijging van de Amerikaanse dollar geprofiteerd. De totale beleggingsportefeuille behaalde een kwartaalrendement van 3,5%. Het rendement van de totale beleggingsportefeuille tot en met het vierde kwartaal was 14,0%. 5

6 Langetermijn cumulatief beleggingsrendement Onderstaande grafiek geeft het nominale en reële cumulatieve rendement van ons pensioenfonds weer sinds Het rendement vanaf 1998 tot en met het afgelopen kwartaal bedroeg 6,2% op jaarbasis. Cumulatief rendement ,2% p. jaar 4,0% p. jaar Nominaal rendement Reëel rendement Het nominale rendement is het rendement dat is behaald op de beleggingsportefeuille uitgedrukt in de toename van euro s. Als gevolg van inflatie zal de koopkracht van het beleggingsportefeuille inclusief het aangegroeide kapitaal (nominale rendement) minder groot zijn. Het reële rendement is het nominale rendement na aftrek van de invloed van inflatie. Ontwikkeling Voorziening pensioenverplichtingen In het vierde kwartaal steeg de waarde van de nominale pensioenverplichtingen met 261,4 miljoen euro (4,3%) tot een bedrag van 6,31 miljard euro. De mutatie is onder te verdelen in de volgende oorzaken (bedragen in miljoenen euro): Pensioenopbouw actieve deelnemers 35,8 (0,6%) Onttrekkingen voor pensioenuitkeringen -36,6 (-0,6%) Indexeren van pensioenaanspraken 14,2 (0,2%) Het wijzigen van de rentetermijnstructuur 331,5 (5,5%) Rentetoevoeging 5,1 (0,1%) Overige -88,6 (-1,5%) Totaal 261,4 (4,3%) Noot: de cijfers van 2014 uit dit kwartaalbericht zijn voorlopige cijfers 6

7 Bijlage Aantallen deelnemers, pensioengerechtigden en premievrije polishouders t/m september 2014* Eind 2013 Eind 2012 Eind 2011 Deelnemers Pensioengerechtigden Premievrije polishouders Totaal *de cijfers eind 2014 worden in het kwartaalbericht Q gepubliceerd. Beleggingsbeleid Het beleggingsbeleid van het fonds is gericht op het veiligstellen van de pensioenafspraken binnen aanvaardbare risicogrenzen. Het bestuur heeft de beleggingen verspreid over verschillende beleggingscategorieën (aandelen, obligaties en vastgoed). Binnen de verschillende beleggingscategorieën wordt gespreid naar regio s en subcategorieën. Het bestuur houdt met dit beleid rekening met het valutarisico, renterisico en het neerwaartse risico van aandelen en vastgoed. Begrippenlijst Nominale dekkingsgraad: de verhouding tussen het vermogen en de verplichtingen (de toekomstige pensioenuitkeringen) van het pensioenfonds. Vereiste nominale dekkingsgraad: deze dekkingsgraad is afgeleid van het vereist vermogen van het pensioenfonds, voorgeschreven door de Pensioenwet (Financieel Toetsingskader). Komt de dekkingsgraad van het fonds onder de vereiste grens, dan is er sprake van een reservetekort. Minimaal vereiste dekkingsgraad: 104,3 %. Is de dekkingsgraad van het fonds lager dan de minimaal vereiste dekkingsgraad, dan is er sprake van een dekkingstekort. Vragen of opmerkingen over dit kwartaalbericht? Mail naar communicatie@blueskygroup.nl 7