Jaarverslag i n het kort

Transcriptie

1 Jaarverslag i n het kort

2 inhoudsopgave 1. Kerncijfers 3 2. Voorwoord van het bestuur 4 3. Organisatie van ons pensioenfonds 5 4. Welke ontwikkelingen hebben zich in 2012 voorgedaan? 6 5. Verklaring van het verantwoordingsorgaan Samenvattend oordeel visitatiecommissie De resultaten over 2012 en Balans 17 - Staat van Baten en Lasten Toelichting op de belangrijkste cijfers Waar belegt het pensioenfonds in en wat levert het op? Wie zijn er bij ons pensioenfonds betrokken? Personalia Aangesloten ondernemingen Oordeel van actuaris en accountant Begrippenlijst 27 2 Jaarverslag 2012 in het kort

3 1. Kerncijfers Aantallen Deelnemers 1) Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden FLUIT-gerechtigden ) Financiële gegevens (in miljoen) Technische Voorziening 688,2 653,7 610,0 559,7 556,9 Gehanteerde markt-/rekenrente 2,3% 2,7% 3,4% 3,8% 3,6% Vereist eigen vermogen 98,5 97,5 89,7 86,3 73,7 Surplus eigen vermogen -1,4-41,9 11,6 17,7-53,5 Bruto premies en koopsommen 9,0 6,5 5,8 5,7 5,6 Beleggingsopbrengsten (na kosten) 104,5 27,7 75,6 112,0-160,3 Uitkeringen 35,2 35,2 35,0 34,2 36,2 Totaal belegd vermogen 785,3 709,3 711,3 657,5 577,1 Beleggingen voor risico van deelnemers 4,2 3,8 3,8 3,1 2,3 Beleggingen voor risico van de Stichting Pensioenfonds Staples 781,1 705,5 707,5 654,4 574,8 Dekkingsgraad 114,2% 108,5% 116,6% 117,5% 103,6% Rendementspercentage Totaal rendement 15,5% 4,5% 12,0% 20,5% -21,1% Benchmark 12,5% 2,5% 11,5% 17,1% -16,8% 1) inclusief de medewerkers van Staples Nederland Retail 2) in 2008 is het aantal gewezen deelnemers met afgenomen door de afkoop van de kleine pensioenen Stichting Pensioenfonds Staples 3

4 2. Voorwoord van het bestuur Naast het formele Jaarverslag 2012 wordt er een eenvoudigere versie gemaakt. De volgende onderwerpen willen wij speciaal onder uw aandacht brengen. Rendement en dekkingsgraad Het jaar 2012 hebben wij met een positief totaal beleggingsrendement van 15,5% afgesloten. Wij hebben 3,0%-punten meer rendement behaald dan wij volgens onze eigen benchmark hadden moeten bereiken. De dekkingsgraad per 31 december 2012 is 114,2% (2011: 108,6). Herstelplan Het pensioenfonds heeft een korte- en langetermijnherstelplan bij De Nederlandsche Bank (DNB) ingediend. Volgens het herstelplan moet de dekkingsgraad per 31 december 2012 uitkomen op 110,9%, terwijl de feitelijke dekkingsgraad per 31 december ,2% bedraagt. Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Door het bestuur is in 2012 aandacht besteed aan het onderdeel Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Ontwikkelingen in 2013 In de eerste helft van 2013 is er sprake van een verdere verbetering van de aandelenmarkten. De rente op de vastrentende markten is nauwelijks gestegen. Door de renteafdekking van 60% wordt de invloed van een eventuele rentedaling op de ontwikkeling van de dekkingsgraad beperkt. Ook in 2013 zal veel aandacht worden besteed aan de deskundigheidsbevordering van alle disciplines die bij een efficiënte en professionele uitvoering van het pensioenfonds zijn betrokken. Wij zijn verheugd dat ondanks de noodzakelijke verhoging van de technische voorziening besloten kon worden om per 1 januari 2013 een gedeeltelijke toeslag op de pensioenrechten te verlenen. Amsterdam, 17 juni 2013 Drs. W. van Dijk MTL, voorzitter Drs. M.Th.J. Graven, secretaris 4 Jaarverslag 2012 in het kort

5 3. ORGANISATIE VAN ONS PENSIOENFONDS Het bestuur bestaat uit 8 leden, van wie 4 namens de werkgever, 2 namens de werknemers en 2 namens de pensioengerechtigden. Een werkgeverslid treedt op als voorzitter en een ander werkgeverslid is als vice-voorzitter aangesteld. Een werkgeverslid is als secretaris aangesteld en een werknemers- of gepensioneerdenlid is tot plaatsvervangend secretaris benoemd. Daarnaast zijn er 3 plaatsvervangende bestuursleden. In 2012 hebben 7 bestuursvergaderingen plaatsgevonden, waarvan 2 in verband met deskundigheidsbevordering. De dagelijkse uitvoering van het door het bestuur vastgestelde beleid wordt verzorgd door de voorzitter, de secretaris en de directeur van het pensioenfonds. De medewerkers van het bestuursbureau van het pensioenfonds zijn in dienst van Staples Nederland Holding B.V. Het betreft per 31 december personen (2,4 op fulltime basis). De kosten van deze werknemers worden volledig doorbelast aan het pensioenfonds. Ernst & Young Accountants LLP is als externe accountant aangesteld en Towers Watson Netherlands B.V. als certificerend en adviserend actuaris. De uitvoering van de taken op het gebied van de pensioenrechtenvaststelling, uitkeringen en financiële administratie zijn uitbesteed aan Blue Sky Group B.V. De beleggingen voor risico van de deelnemers uit hoofde van de module beschikbare premie worden beheerd en geadministreerd door ABN AMRO Pension Services. KAS BANK N.V. treedt op als risk manager en het Nederlands Compliance Instituut functioneert als compliance officer. Stichting Pensioenfonds Staples 5

6 4. WELKE ONTWIKKELINGEN HEBBEN ZICH IN 2012 VOORGEDAAN? Aangesloten ondernemingen Met ingang van 1 augustus 2011 zijn de nieuwe medewerkers van Staples Nederland Retail opgenomen in het pensioenfonds. De overige medewerkers zijn per 1 januari 2012 als nieuwe deelnemers in het pensioenfonds opgenomen. Hierdoor neemt het aantal actieve deelnemers in 2012 met circa toe. Veenman Na de beëindiging van de uitvoeringsovereenkomst met Veenman B.V. per 31 december 2008 heeft een zaak bij de kantonrechter gediend in verband met de niet volledige betaling van de over het jaar 2008 verschuldigde premie. Wij zijn in het gelijk gesteld. Begin 2011 heeft Veenman B.V. hoger beroep aangetekend bij het Gerechtshof te s-gravenhage. Op 24 april 2012 heeft het Gerechtshof arrest gewezen. Het vonnis van de Rechtbank Rotterdam is vernietigd. Onze advocaat heeft een cassatieadvies gegeven. De conclusie is dat er geen mogelijkheid bestaat om met succes een cassatieklacht tegen het arrest van het Gerechtshof te richten. In de bestuursvergadering van 22 juni 2012 is door het bestuur besloten om niet in cassatie te gaan. Hiermee is de zaak tegen Veenman afgehandeld. Wijziging in de samenstelling van: Bestuur Met de benoeming van de heer F.P. Lamein is de vacature van plaatsvervangend bestuurslid namens de werknemers ingevuld. Deelnemersraad De heer R. Meijer heeft de plaats ingenomen van de heer A. Corver. Verantwoordingsorgaan De heer drs. G.M.H. Peters heeft de onderneming per 1 augustus 2012 verlaten. De heer drs. H.J.T. Visser RC RA heeft de plaats van de heer Peters als voorzitter van het verantwoordingsorgaan overgenomen. Wij danken de heren Corver en Peters hartelijk voor de bijdrage die zij aan de ontwikkeling van ons pensioenfonds hebben geleverd. 6 Jaarverslag 2012 in het kort

7 Governance en medezeggenschap Met ingang van 2007 zijn de bepalingen in de Pensioenwet voor goed bestuur en medezeggenschap in werking getreden. Wat betreft goed pensioenfondsbestuur verwijst de wet naar de in 2005 opgestelde Principes voor goed pensioenfondsbestuur van de Stichting van de Arbeid. Deze Principes betreffen voor een deel het functioneren van het bestuur zelf, zoals zorgvuldigheid, openheid in termen van transparantie van bevoegdheden en beleid, heldere communicatie, toegankelijkheid voor klachten en deskundigheid van het bestuur. Ook in 2012 is hieraan uitvoering gegeven. Dit betreft in het bijzonder het goed functioneren van het verantwoordingsorgaan en van intern toezicht via een visitatiecommissie. De medezeggenschap is in ons pensioenfonds al in 2003 gerealiseerd door het instellen van de deelnemersraad. Deelnemersraad In 2012 is de deelnemersraad in totaal vier maal bij elkaar gekomen en zij hebben over de volgende onderwerpen advies gegeven: Statutenwijziging i.v.m. uitbreiding tekst deelnemersraad Vaststellen van de franchise 2012 Vaststellen van het crisisplan Voorstel aanpassing onkostenvergoeding voor bestuursleden etc. Definitieve vaststelling toeslagen per 1 januari 2012 en de franchisebedragen en de voorlopige toeslagen per 1 januari 2013 Jaarverslag 2011 Statutenwijziging i.v.m. uitbreiden aantal zittingstermijnen bestuursleden Actuariële- en bedrijfstechnische nota i.v.m. enkele aanpassingen en aanvullingen Aanpassing pensioenreglement i.v.m. wijziging ingangsdatum AOW Vaststellen definitieve premie 2012 en de voorlopige premie 2013 Verantwoordingsorgaan Gedurende het jaar 2012 is het verantwoordingsorgaan drie maal bijeengekomen. Hierbij zijn het financiële crisisplan, jaarverslag 2011 en een aantal actuele onderwerpen aan de orde gekomen. Visitatiecommissie In november 2012 heeft de tweede visitatie plaatsgevonden. De eindrapportage is behandeld in de bestuursvergadering van 25 maart Een korte samenvatting van de bevindingen is in dit jaarverslag opgenomen. Aan de hand van de 18 aanbevelingen heeft het bestuur een actielijst samengesteld waarvan de voortgang dit najaar zal worden besproken met de visitatiecommissie. Stichting Pensioenfonds Staples 7

8 Herstelplan Het pensioenfonds heeft een langetermijnherstelplan bij De Nederlandsche Bank (DNB) ingediend. Het herstelplan is erop gericht dat binnen 15 jaar het reservetekort wordt opgeheven en het pensioenfonds weer beschikt over het vereist eigen vermogen. De hersteltermijn vangt aan op 1 januari Er wordt uitgegaan van bestaand premiebeleid, toeslagenbeleid en beleggingsbeleid. Door een voorzichtig herstel van de financiële markten is het herstel van de dekkingsgraad sneller verlopen dan was aangenomen. Volgens het herstelplan moet de dekkingsgraad per 31 december 2012 uitkomen op 110,9%, terwijl de feitelijke dekkingsgraad per 31 december ,2% bedraagt. Het pensioenfonds heeft ook een kortetermijnherstelplan bij DNB ingediend. Dit herstelplan is erop gericht dat binnen een termijn van maximaal vijf jaar het dekkingstekort wordt opgeheven en het pensioenfonds weer beschikt over het minimaal vereist eigen vermogen. Doordat onze dekkingsgraad meer dan 104% bedraagt is het dekkingstekort opgeheven. Communicatie Evenals in de afgelopen jaren hebben de actieve deelnemers een Uniform Pensioenoverzicht en de gepensioneerden een Pensioenoverzicht ontvangen. Het vereenvoudigde Jaarverslag in het kort 2011 is goed ontvangen. Dit geldt ook voor de verzendbrief met aan de achterzijde het Jaarverslag 2011 in een notendop. Het in 2012 ingestelde lezerspanel heeft naar tevredenheid gefunctioneerd. Financiering en premie De premie en koopsom voor 2012 bedraagt 8,985 miljoen. Kosten De kosten worden gesplitst in kosten voor de pensioenuitvoering en kosten voor vermogensbeheer. Pensioenuitvoeringskosten De totale kosten voor de pensioenuitvoering zijn 1,519 miljoen, dit is circa 0,22% van de verplichtingen (2011: 1,446 miljoen respectievelijk circa 0,22%). Deze kosten bedragen per deelnemer voor ,= (2011: 260,=). Volgens de aanbevelingen van de Pensioenfederatie wordt een deelnemer gedefinieerd als zijnde een actieve deelnemer en een gepensioneerde. 8 Jaarverslag 2012 in het kort

9 Kosten vermogensbeheer De kosten voor vermogensbeheer bedragen in totaal 3,483 miljoen, dit is circa 0,45% van het totaal belegd vermogen (2011: 3,210 miljoen respectievelijk circa 0,45%). In november 2011 heeft de Pensioenfederatie de aanbevelingen uitvoeringskosten gepubliceerd, waarin de Pensioenfederatie de pensioenfondsen heeft opgeroepen tot rapportage van de integrale uitvoeringskosten. Wanneer dat niet mogelijk is, verwacht de Pensioenfederatie dat het pensioenfonds dit uitlegt. De aanbevelingen luiden: rapporteer de kosten van pensioenbeheer in euro per deelnemer; rapporteer de kosten van vermogensbeheer in % van het gemiddeld belegd vermogen; rapporteer separaat (eventueel geschatte) transactiekosten in % van gemiddeld belegd vermogen. De Pensioenfederatie heeft een implementatietraject voor ogen, waarbij volledige transparantie in 2014 wordt bereikt. Het bestuur van het pensioenfonds kan zich vinden in de aanbevelingen en zal de nodige inspanningen verrichten om in 2014 volledige transparantie te bereiken. Dekkingsgraad De dekkingsgraad op grond van het Financieel Toetsingskader (FTK) bedraagt ultimo ,2%. Het vermogen is 97,1 miljoen hoger dan de technische voorziening (TV). Volgens het FTK bedraagt het vereiste eigen vermogen ultimo ,5 miljoen. Ultimo 2012 is er sprake van een reservetekort. Toeslagen Het pensioenfonds streeft ernaar de opgebouwde pensioenrechten van de actieve deelnemers jaarlijks aan te passen aan de ontwikkeling van het CBS-loonindexcijfer ( CAO-lonen per maand, inclusief bijzondere beloningen, van particuliere bedrijven ). Het pensioenfonds streeft ernaar de opgebouwde pensioenrechten voor de gewezen deelnemers en de ingegane pensioenen jaarlijks aan te passen aan de ontwikkeling van het CBS-prijsindexcijfer ( CPI voor alle huishoudens, afgeleid ). Stichting Pensioenfonds Staples 9

10 Situatie per 1 januari 2012 In de bestuursvergadering van 9 december 2011 heeft het bestuur besloten een voorlopige toeslag te verlenen aan de: actieve deelnemers van 1% over de per 31 december 2011 opgebouwde pensioenen. Deze toeslag komt volledig voor rekening van de aangesloten ondernemingen. gewezen deelnemers en pensioengerechtigden van 0% over de per 31 december 2011 opgebouwde pensioenen respectievelijk uit te keren pensioenen. Het bestuur heeft in de bestuursvergadering van 14 december 2012 de voorlopige toeslagen definitief gemaakt. Situatie per 1 januari 2013 In de bestuursvergadering van 14 december 2012 heeft het bestuur besloten een toeslag te verlenen aan de: actieve deelnemers van 1% over de per 31 december 2012 opgebouwde pensioenen. Van deze toeslag komt 0,62%-punt voor rekening van de aangesloten ondernemingen. gewezen deelnemers en pensioengerechtigden van 0,45% over de per 31 december 2012 opgebouwde pensioenen respectievelijk uit te keren pensioenen. Deskundigheid De deskundigheid van pensioenfondsbesturen is al verschillende jaren een onderwerp dat in de belangstelling staat. In de bestaande regelgeving is het een uitgangspunt dat een bestuur als geheel ten minste voldoende deskundig moet zijn op de zeven door DNB geformuleerde beleidsterreinen. Pensioenfondsen moeten over een deskundigheidsplan beschikken. In dit plan is vastgelegd op welke wijze de gewenste deskundigheid bevorderd en gewaarborgd wordt. In het plan zijn de zogenoemde eindtermen opgenomen waar een bestuurder aan moet voldoen. In deze eindtermen wordt een onderscheid gemaakt tussen kennis en oordeelsvorming. Bij wijze van handreiking zijn in het plan van aanpak ook normen voor andere functionarissen aangegeven, zoals voor leden van de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan. Deze normen zijn afgeleid van de eindtermen. Daarnaast voorziet het plan in de ontwikkeling van methoden voor toetsing van deskundigheid en certificering van opleidingen. 10 Jaarverslag 2012 in het kort

11 De bestuursleden hebben de tweejaarlijkse individuele toets met een goed resultaat uitgevoerd. Het deskundigheidsplan is geactualiseerd. De voor een aantal (plaatsvervangende) bestuursleden opgestelde opleidingsplannen zijn inmiddels uitgevoerd. Daarmee is de kennis op het vereist niveau gebracht. De nieuwe (plaatsvervangende) bestuursleden maken gebruik van de opleidingsmogelijkheden van de Towers Watson Academy. Continuïteitsanalyse In het voorjaar van 2012 is een nieuwe continuïteitsanalyse uitgevoerd, waarbij rekening is gehouden met de actuele economische veronderstellingen en de geschatte dekkingsgraad per ultimo december Op grond van de uitkomsten gaat het bestuur er vanuit dat De Nederlandsche Bank het beleid als consistent heeft beoordeeld. Klachten- en geschillenregeling In de klachten- en geschillenregeling van het pensioenfonds is vastgelegd dat een belanghebbende een klacht kan indienen. Dit kan als de betrokkene het niet eens is met de wijze waarop de statuten of het pensioenreglement worden toegepast of van mening is onjuist behandeld te zijn. De klachtenregistratie van het pensioenfonds betreft niet alleen formele klachten, maar ook kritische vragen en signalen van belanghebbenden. Een klacht wordt in eerste instantie behandeld door de administrateur van het pensioenfonds, waarna beroep bij het bestuur mogelijk is. Als een klager het niet eens is met het oordeel van het bestuur, kan de betrokkene zich wenden tot de Ombudsman Pensioenen. Daarnaast bestaat de mogelijkheid van de gang naar de rechter. In 2012 zijn geen formele klachten ingediend. Compliance Onze compliance officer heeft in de rapportage over de naleving van de Gedragscode Stichting Pensioenfonds Staples over de periode 1 januari tot en met 31 december 2012 geconstateerd dat geen van de verbonden personen en de insiders in strijd met de Gedragscode heeft gehandeld. Naast de Gedragscode is sinds 2009 als onderdeel van het Integriteitsbeleid de Regeling Misstanden van kracht. Er wordt regelmatig een update gemaakt van de status van de diverse onderdelen van het Integriteitsbeleid. Stichting Pensioenfonds Staples 11

12 Toezicht De Nederlandsche Bank Het bestuur onderschrijft de noodzaak van goed extern toezicht op de pensioensector en hecht waarde aan een goede, open relatie met de toezichthouder. Het bestuur stelt regelmatig contact met De Nederlandsche Bank (DNB) op prijs. Op grond van de wettelijke voorschriften zijn het jaarverslag en de Actuariële- en bedrijfstechnische nota (ABTN) ter kennis gebracht van DNB. Verder heeft het bestuur kennisgenomen van de verschillende circulaires van DNB en daaraan uitvoering gegeven. Het afgelopen jaar zijn aan het pensioenfonds geen dwangsommen of boetes opgelegd. Er zijn door DNB geen aanwijzingen aan het pensioenfonds gegeven, noch is een bewindvoerder aangesteld of is bevoegdheidsuitoefening van organen van het pensioenfonds gebonden aan toestemming van de toezichthouder. Over de voortgang van het langetermijnherstelplan heeft constructief overleg plaatsgevonden met onze toezichthouder. Autoriteit Financiële Markten (AFM) Ons communicatiebeleid is vastgelegd in het communicatieplan. Dit plan is aangepast aan de actuele ontwikkelingen in In mei 2009 is aan zowel alle actieve en gewezen deelnemers als aan de pensioengerechtigden een toelichting gegeven op de gevolgen van de financiële crisis. De actuele dekkingsgraad wordt maandelijks vermeld op onze internetsite. De nieuwe deelnemers hebben de startbrief binnen de gestelde termijn ontvangen. Dit geldt ook voor de stopbrief bij de beëindiging van het deelnemerschap. Voor de deelnemers aan de beschikbare premieregeling en de per 1 januari 2008 bevroren module Pensioenplus is uitvoering gegeven aan onze zorgplicht met betrekking tot de toetsing van de actuele beleggingsmix op een juiste wijze aan de gewenste mix op basis van het betreffende beleggingsprofiel. 12 Jaarverslag 2012 in het kort

13 5. VERKLARING VAN HET VERANTWOORDINGSORGAAN Het verantwoordingsorgaan (VO) heeft op 6 juni 2013 overlegd met het bestuur en de directeur van het fonds. Tijdens dit overleg zijn onder meer besproken de concepten jaarverslag 2012, certificeringsrapport en de rapportage van de accountant over het boekjaar Mede op basis van de uitgebreide toelichting die is verkregen heeft het VO zich een beeld gevormd van de uitoefening van het beleid van het bestuur over Het VO geeft hierbij over de hieronder genoemde 4 beleidsterreinen, waar het bestuur verantwoordelijk voor is, haar oordeel. 1. het pensioenbeleid 2. het premiebeleid 3. het toeslagbeleid 4. het beleggingsbeleid Over het gevoerde beleid op deze gebieden zal één voor één een oordeel worden gegeven. In het algemeen kan worden gesteld dat ook over 2012 het gevoerde beleid evenwichtig en samenhangend is. Ad 1: het pensioenbeleid In 2012 waren er geen ingrijpende wijzigingen van regeling-technische aard. Het overleg met het bestuur over onder meer de verwachtingen voor de nabije toekomst, heeft het VO als bevredigend ervaren. Ad 2: het premiebeleid Over 2012 is de volledige zuivere kostendekkende premie in rekening gebracht. Het VO kan zich vinden in dit beleid. Stichting Pensioenfonds Staples 13

14 Ad 3: het toeslagbeleid Gezien de dekkingsgraad ultimo 2011 (108,5%) heeft het bestuur moeten besluiten de pensioentoezeggingen in 2012 te handhaven op het niveau van Als gevolg van de ontwikkeling van de dekkingsgraad in 2012 (ultimo ,2%), heeft het bestuur kunnen besluiten vanaf 1 januari 2013 toeslagen te verlenen vanuit het vermogen van het fonds, ter grootte van ruim 22% van de ontwikkeling van de reglementaire indexcijfers. De toezeggingen van eind 2012 worden hierdoor verhoogd met 0,45% voor de gepensioneerden en gewezen deelnemers en 1% voor de actieve deelnemers. Het VO vindt dit een juiste uitvoering van het beleid. Ad 4: beleggingsbeleid Ook in 2012 is het beleid volgens de uitgangspunten van de ABTN naar behoren uitgevoerd. Bij de uitvoering in de dagelijkse praktijk krijgt naar het oordeel van het VO de risicobeheersing voldoende aandacht. Amsterdam, 6 juni 2013 Drs. H.J.T. Visser RC, voorzitter R.W. Prommenschenckel RC M. Tipker, secretaris 14 Jaarverslag 2012 in het kort

15 6. SAMENVATTEND OORDEEL VISITATIECOMMISSIE De visitatiecommissie die bestaat uit de heren drs. B.N. Smith RC en drs. J.H.H. Tuijp AAG en mevrouw drs. L.L.P. Rutgers heeft in november 2012 de tweede visitatie bij Stichting Pensioenfonds Staples afgerond. De visitatiecommissie heeft zich een oordeel gevormd over het functioneren van het bestuur en het pensioenfonds vanuit de volgende vijf aspecten die de Stichting van de Arbeid voor het intern toezicht heeft geformuleerd: De beleids- en bestuursprocedures De beleids- en bestuursprocessen De checks en balances De wijze waarop het fonds wordt aangestuurd De wijze waarop door het bestuur wordt omgegaan met de risico s op de langere termijn Bij het formuleren van het oordeel heeft de visitatiecommissie zich gebaseerd op de verstrekte informatie en de inhoud van acht interviews gehouden op 4 oktober 2012 met bestuurders, adviseurs en organen van het fonds. De visitatiecommissie heeft haar werkzaamheden in een plezierige en coöperatieve sfeer kunnen verrichten en heeft de openheid in de interviews op prijs gesteld. De visitatiecommissie is zich bewust van het feit dat haar waarneming een momentopname is, vanuit een specifieke invalshoek en gebaseerd op de ontvangen schriftelijke en mondelinge informatie. Binnen dat kader is de visitatiecommissie zo zorgvuldig mogelijk te werk gegaan. De visitatiecommissie is tot het volgende oordeel gekomen: De algemene indruk is dat het bestuur op actieve wijze het fonds bestuurt en anticipeert op de voor het fonds relevante ontwikkelingen en dat zij voldoende controle heeft op de processen, de procedures en de uitbestede taken. Het fonds voldoet aan de principes voor goed pensioenfondsbestuur. Het bestuur wordt ervaren als professioneel, communicatief, kritisch, betrokken en deskundig en gaat respectvol met elkaar om. Het Bestuur stuurt het fonds op een adequate wijze aan en maakt waar nodig gebruik van externe professionals op administratief, actuarieel en beleggingsgebied. De rol van het pensioenbureau is hierbij essentieel. Naar het oordeel van de visitatiecommissie is de rapportagestructuur voldoende. In het licht van de vele veranderingen in de afgelopen jaren, zowel bij het fonds als in de externe omgeving, is het wenselijk te toetsen of het systeem van interne beheersing nog steeds voldoet en de opzet en de waarborgen voor de werking van het systeem vast te leggen. Stichting Pensioenfonds Staples 15

16 Het bestuur gaat op verantwoorde wijze met de risico s van het Fonds om. Het risicomanagement kan verder aan kracht winnen door een integrale benadering. De visitatiecommissie heeft 18 aanbevelingen geformuleerd die onder andere de deskundigheidsbevordering, het toetsen van het crisisplan, de planning en control cyclus en het beleid t.a.v. het integrale risico management betreffen. Verder verdient de rol van de fiduciair manager in relatie tot de beleggingsadviescommissie de aandacht. Reactie van het bestuur op het samenvattend oordeel van de visitatiecommissie Het bestuur heeft kennisgenomen van de eindrapportage van de visitatiecommissie en waardeert het positieve algemene oordeel. Wij hebben de 18 geformuleerde aanbevelingen kritisch bekeken en van een eerste reactie voorzien. Hierbij tekenen wij aan dat een aantal onderwerpen al is gerealiseerd dan wel dat er al actie is genomen. Het bestuur zal de voortgang van de uitvoering van de aanbevelingen in het najaar van 2013 met de visitatiecommissie bespreken. Wij spreken onze waardering uit voor de deskundige en efficiënte wijze waarop de visitatiecommissie het onderzoek heeft uitgevoerd. 16 Jaarverslag 2012 in het kort

17 7. DE RESULTATEN OVER 2012 EN 2011 Balans per 31 december (bedragen in duizenden euro s) Activa Passiva Beleggingen voor risico Stichtingskapitaal pensioenfonds en reserves Vastgoedbeleggingen Aandelen Technische voorziening Vastrentende waarden voor risico pensioenfonds Overige beleggingen Derivaten Technische voorziening voor risico deelnemers Totaal beleggingen voor risico pensioenfonds Derivaten Beleggingen voor Schulden en risico deelnemers overlopende passiva Herverzekeringsdeel technische voorziening Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal activa Totaal passiva Stichting Pensioenfonds Staples 17

18 Staat van baten en lasten (bedragen in duizenden euro s) Baten en lasten pensioenactiviteiten Premies voor risico pensioenfonds Premies voor risico deelnemers Waardeoverdrachten voor risico pensioenfonds, per saldo Waardeoverdrachten voor risico deelnemers, per saldo Mutatie technische voorziening voor risico pensioenfonds Pensioenopbouw Toeslagen Rentetoevoeging Wijziging marktrente Onttrekking pensioenuitkeringen en -uitvoeringskosten Pensioenrechten waardeoverdrachten, per saldo Wijziging actuariële grondslagen Overige mutaties technische voorziening Totaal mutatie technische voorziening voor risico pensioenfonds Pensioenuitkeringen Mutatie technische voorziening voor risico deelnemers Herverzekeringen Pensioenuitvoeringskosten Overige baten en lasten pensioenactiviteiten Totaal baten en lasten pensioenactiviteiten Baten en lasten beleggingsactiviteiten Beleggingsopbrengsten voor risico pensioenfonds Beleggingsopbrengsten voor risico deelnemers Totaal baten en lasten beleggingsactiviteiten Resultaat Jaarverslag 2012 in het kort

19 8. TOELICHTING OP DE BELANGRIJKSTE CIJFERS Een jaarverslag bevat vele hoofdstukken met cijfers. Die vormen het bewijs van de financiële situatie van het pensioenfonds. In dit Jaarverslag in het kort lichten wij de belangrijkste cijfers toe. Technische voorziening De technische voorziening voor risico van het pensioenfonds bedraagt eind 2012 in totaal 684 miljoen en is verdeeld over: Actieve deelnemers Arbeidsongeschikte deelnemers Gewezen deelnemers Ingegane pensioenen 54,1 miljoen 12,5 miljoen 154,6 miljoen 462,7 miljoen De technische voorziening voor risico van de deelnemers bedraagt eind ,191 miljoen. Eigen vermogen Het belangrijkste risico van het pensioenfonds is het solvabiliteitsrisico. Dit is het risico dat het pensioenfonds op lange termijn de pensioenverplichtingen niet kan nakomen. Dit wordt gemeten aan de hand van het verschil tussen het aanwezig eigen vermogen en het vereist eigen vermogen. Het vereist eigen vermogen bedraagt per eind ,5 miljoen. Het aanwezige eigen vermogen bedraagt 97,1 miljoen. Er is dus sprake van een reservetekort van 1,4 miljoen. Belegd vermogen Het totaal belegd vermogen voor risico pensioenfonds bedraagt eind ,1 miljoen. Totaal rendement 2012 was een goed jaar voor de beleggingsportefeuille van ons pensioenfonds. Op totaal niveau bedroeg het rendement 15,5% tegen een benchmark resultaat van 12,5%. Per saldo droegen zo goed als alle beleggingscategorieën bij aan dit goede resultaat. Alleen commodities lieten in 2012 een licht negatief resultaat zien. Stichting Pensioenfonds Staples 19

20 9. WAAR BELEGT HET PENSIOENFONDS IN EN WAT LEVERT HET OP? Vastrentende waarden De vastrentende portefeuille bestond eind 2012 uit de volgende onderdelen: Euro staatsleningen, Euro inflatie gerelateerde staatsleningen, Euro bedrijfsobligaties (credits), USD-bedrijfsobligaties (credits) en de rente swap portefeuille om de renteafdekking op het gewenste niveau te houden. Deze maken alle deel uit van de matching portefeuille. De strategische allocatie naar deze matching portefeuille is in 2012 verhoogd van 48% naar 52% van de totale portefeuille. In het tweede kwartaal van 2012 is US High Yield (hoog renderende bedrijfsobligaties) toegevoegd aan de portefeuille. Binnen de matching portefeuille werd de allocatie naar de Euro inflatie gerelateerde staatsleningen gedurende het jaar verlaagd van 12% naar 10%, ingegeven door de geringe inflatieverwachtingen en de stand van de dekkingsgraad. De allocatie naar Euro staatsleningen werd daarentegen verhoogd van 18% naar 22%. De allocatie naar bedrijfsobligaties werd verhoogd van 18% naar 20%. De feitelijke renteafdekking bedroeg in %. De vastrentende portefeuille heeft het in 2012 goed gedaan met een rendement van 9,5%. Indien we kijken naar de regioallocatie van de vastrentende waarden dan is ruim 85% belegd in euro s in Europa, het overige is voornamelijk noterend in US-dollar. Aandelen, vastgoed en overige beleggingen Binnen de returnportefeuille werd de allocatie naar aandelen, onroerend goed en commodities verlaagd. Zoals hierboven reeds vermeld werd US High Yield aan de portefeuille toegevoegd. De aandelenportefeuille liet een rendement zien van 15,3%. In de loop van 2012 werd besloten niet langer in volatility te beleggen. In november 2012 werd het bestaande belang in een volatility fonds volledig verkocht. Onroerend goed haalde het hoogste rendement in Het rendement bedroeg 32,7%. Commodities als laatste bleek de enige beleggingscategorie in portefeuille die in 2012 een negatief rendement van -1% liet zien. Deze categorie rendeert over het algemeen minder als de andere categorieën stijgen. 20 Jaarverslag 2012 in het kort

21 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Door het bestuur is in 2012 aandacht besteed aan het onderdeel Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Het beleid houdt in, dat niet belegd wordt in bedrijven die betrokken zijn bij de productie van clusterbommen en landmijnen. Daar waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van het stemrecht van aandeelhouders, waarbij de aangestelde vermogensbeheerders dit uitvoeren. Het leidend principe voor het stemgedrag is het beschermen en verhogen van de waarde van de beleggingen van het fonds. Door regelmatig te stemmen kunnen aandeelhouders de manier waarop een bedrijf wordt geleid beïnvloeden. Hierdoor wordt de waarde voor de aandeelhouders verhoogd door met best practices het ondernemingsbeleid te stimuleren. Uitvoering beleggingsbeleid Met ingang van 1 juli 2011 is BNP Paribas Investment Partners Netherlands N.V. ( BNP Paribas IP ) aangesteld als fiduciair manager vermogensbeheer. Daarnaast treedt KAS BANK N.V. per die datum op als risk manager. Zowel de fiduciair manager als de risk manager hebben hun werkzaamheden naar volle tevredenheid verricht. De beleggings- en controlecommissie geeft een juiste uitvoering aan de taken die zijn vastgelegd in een afzonderlijk reglement. Stichting Pensioenfonds Staples 21

22 10. WIE ZIJN ER BIJ ONS PENSIOENFONDS BETROKKEN? Aangesloten ondernemingen COR Staples Nederland Holding B.V. Vereniging Gepensioneerden Buhrmann/CE/Staples Bestuursbureau Beleggings- en controlecommissie Bestuur Deelnemersraad Intern toezicht Verantwoordingsorgaan 22 Jaarverslag 2012 in het kort

23 11. PERSONALIA HET BESTUUR per april 2013 Benoemd door de Raad van Bestuur van Staples Nederland Holding B.V. Bestuursleden Plaatsvervangende bestuursleden Dhr. drs. W. van Dijk MTL, voorzitter Mw. mr. M.B.A. Capel Staples Nederland Holding B.V. Staples Nederland Holding B.V. Dhr. drs. M.Th.J. Graven, secretaris Staples Nederland Holding B.V. Dhr. mr. drs. M.J.M. Haker plv. voorzitter Staples Nederland Holding B.V. Dhr. T.J.W. van Varik RA Staples Nederland Holding B.V. Gekozen door de COR van Staples Nederland Holding BV Bestuursleden Dhr. drs. R.A.P.H. de Wolf RA Staples Nederland Holding B.V. Dhr. A.J. Kraster FC, plv. secretaris Staples Nederland Holding B.V. Dhr. E.R.R. Heuff Pensioengerechtigden Dhr. drs. G. Nijhuis MBA Pensioengerechtigden Plaatsvervangende bestuursleden Dhr. F.P. Lamein Staples Nederland B.V. Dhr. drs. F. Bogaardt Pensioengerechtigden DEELNEMERSRAAD Actieve deelnemers Pensioengerechtigden Gewezen deelnemers Dhr. ing. G.J. van der Kolk, secretaris Dhr. H.J. Vader, voorzitter Dhr. G. Altena Staples Nederland Holding B.V. Dhr. F. Chr. Engelberts Dhr. G. Kee, Mw. F.T.W. Groeneveld Dhr. P.F. Lankhout plv. voorzitter Staples Nederland B.V. Dhr. D. de Rooij Tetterode-Nederland B.V. Dhr. R. Meijer Staples Nederland B.V. Stichting Pensioenfonds Staples 23

24 VERANTWOORDINGSORGAAN Dhr. drs. H.J.T. Visser RA RC, voorzitter namens de aangesloten ondernemingen Dhr. R.W. Prommenschenckel RC namens de actieve deelnemers Dhr. M. Tipker, secretaris namens de pensioengerechtigden VISITATIECOMMISSIE Dhr. drs. B.N. Smith RC MGM Dhr. drs. J.H.H. Tuijp AAG Mw. drs. L.L.F. Rutgers BELEGGINGSCOMMISSIe ACCOUNTANT Dhr. drs. M.Th.J. Graven, voorzitter Ernst & Young Accountants LLP Dhr. J. Visser RA. Dhr. A.J. Kraster FC Dhr. drs. G. Nijhuis MBA Dhr. mr. H. Barbas Dhr. drs. B.P.H. Puijn RBA, extern deskundige Dhr. mr. dr. F.J. Ballendux, extern deskundige CERTIFICEREND ACTUARIS Towers Watson Netherlands B.V. ADVISEREND ACTUARIS Towers Watson Netherlands B.V. BESTUURSBUREAU Dhr. P.A.H. Martens, directeur BELEGGINGSADVISEUR Towers Watson Netherlands B.V. 24 Jaarverslag 2012 in het kort

25 12. AANGESLOTEN ONDERNEMINGEN Onderstaande ondernemingen waren in 2012 aangesloten bij de Stichting Pensioenfonds Staples, dit geldt echter niet in alle gevallen voor alle medewerkers. Onderneming Staples Nederland Holding B.V. Staples Nederland B.V. Tetterode-Nederland B.V. Staples Promotional Products Europe Ltd Vestigingsplaats Amsterdam Almere Almere Amsterdam Stichting Pensioenfonds Staples 25

26 13. OORDEEL VAN ACTUARIS EN ACCOUNTANT De actuariële verklaring van de actuaris en de controleverklaring van de accountant zijn opgenomen in het jaarverslag. Hieronder het oordeel van de actuaris en accountant, zoals opgenomen in het jaarverslag. Oordeel van de actuaris De technische voorzieningen zijn, overeenkomstig de beschreven berekeningsregels en uitgangspunten, als geheel bezien toereikend vastgesteld. Het eigen vermogen van het pensioenfonds is op de balansdatum lager dan het wettelijk vereist eigen vermogen, maar niet lager dan het wettelijk minimaal vereist eigen vermogen. Gemeten naar de wettelijke maatstaf is ten aanzien van de verplichtingen, aangegaan tot balansdatum, sprake van een reservetekort. Met inachtneming van het voorafgaande heb ik mij ervan overtuigd dat is voldaan aan de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet met uitzondering van artikel 132 (vereist eigen vermogen). De vermogenspositie van Stichting Pensioenfonds Staples is naar mijn mening niet voldoende, vanwege reservetekort. Daarbij is in aanmerking genomen dat de mogelijkheden tot het realiseren van de beoogde toeslagen beperkt zijn. Oordeel van de accountant Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Pensioenfonds Staples per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. 26 Jaarverslag 2012 in het kort

27 14. BEGRIPPENLIJST ALM-studie (Asset Liability Management-studie) Een studie waarbij men de beleggingsmix, de verplichtingen en het premiebeleid op elkaar afstemt. Het uitvoeren van een studie helpt bij de keuze van de juiste beleggingsmix en dient als basis voor het beleid. Een ALM-studie bestaat uit het in kaart brengen van de financiële stromen, de simulatie van toekomstige financiële posities, de samenhang met de economische omgeving en de vergelijking van beleidsvarianten. Beleggingsbeleid Een pensioenfonds is verplicht om op solide wijze te beleggen. Het beleggingsbeleid van het pensioenfonds is enerzijds gericht op het zo veel mogelijk uitsluiten van beleggingsrisico s en anderzijds op het behalen van een zo hoog mogelijk rendement. Bovendien moet de afstemming van de beleggingen op de verplichtingen juist zijn: het pensioenfonds moet op het juiste moment aan haar verplichtingen kunnen voldoen. Om optimaal aan deze uitgangspunten te voldoen is een juiste samenstelling van de beleggingsmix noodzakelijk, die met behulp van een ALM-studie kan worden vastgesteld. Benchmark (index) Een objectieve maatstaf voor zowel de samenstelling als de performance van het belegde vermogen. Een benchmarkindex is een mandje van bijvoorbeeld een aantal aandelen. In beginsel bepaalt de totale waarde van alle uitstaande aandelen de waarde van een index; schommelingen in de waarde van de index worden veroorzaakt door koerswijzigingen van de in de index opgenomen aandelen. Bekende voorbeelden van indexen zijn AEX en MSCI. Commodities Beleggingen in goederen en grondstoffen. Compliance Het woord komt van het Engelse woord to comply with, overeenstemmen met. Dit houdt in de naleving van de wet- en regelgeving, evenals het werken volgens de normen en regels die het pensioenfonds zelf heeft opgesteld. Stichting Pensioenfonds Staples 27

28 Compliance officer Is een functionaris die bij veelal een financiële instelling is aangesteld om toe te zien op de naleving van wet- en regelgeving binnen de organisatie. Een compliance officer zorgt ervoor dat de handelwijze van de organisatie inclusief haar personeel overeenkomt met de door de wetgever gesteld vereisten. Deelnemersraad Het adviesorgaan voor het bestuur van het pensioenfonds dat is samengesteld uit vertegenwoordigers van werknemers, gewezen deelnemers met een premievrije aanspraak (zogenaamde slapers) en van pensioengerechtigden. Dekkingsgraad De verhouding tussen wat aan vermogen aanwezig is en de verplichtingen die het pensioenfonds heeft. Dit percentage geeft aan de mate waarin het pensioenfonds buffers heeft om in de toekomst aan haar verplichtingen te kunnen voldoen. De Nederlandsche Bank (DNB) Het orgaan dat toezicht houdt op pensioenfondsen, banken en verzekeraars. Het toezicht is geregeld in de Pensioenwet. De Pensioenwet heeft als doel het beschermen van de pensioenaanspraken van (ex-)deelnemers. Fiduciair manager Fiduciair management is een vorm van vermogensbeheer die ervoor zorgt dat alle vermogensbeheeractiviteiten optimaal op elkaar worden afgestemd. De fiduciair manager begeleidt het pensioenfondsbestuur bij het vaststellen van het beleggingsbeleid, het voeren van risicomanagement en het samenstellen van een optimale beleggingsportefeuille. Door middel van een frequente rapportage houdt het pensioenfondsbestuur volledig grip op alle processen. Financieel Toetsingskader (FTK) Voorschriften voor de premiehoogte en de omvang van de reserves, als onderdeel van de nieuwe Pensioenwet die op 1 januari 2007 van kracht is geworden. 28 Jaarverslag 2012 in het kort

29 Gewezen deelnemer (ook wel slaper genoemd) Iemand is een gewezen deelnemer als de deelname aan de pensioenregeling is gestopt doordat hij/zij niet langer bij een onderneming van Staples werkt. Governance Het stelsel van verantwoordelijkheden van alle partijen die bij het bestuur van een pensioenfonds betrokken zijn, zoals bestuur en directie. Alsmede de inrichting van de organisatie en haar interne controle en de wijze van juiste verantwoording. Herstelplan Plan van aanpak gericht op het herstel van het dekkingstekort of het reservetekort bij een pensioenfonds. Binnen drie maanden na het ontstaan van de situatie van onderdekking dient het bestuur van het pensioenfonds een herstelplan bij De Nederlandsche Bank (DNB) te hebben ingediend. Het herstelplan dient zodanige maatregelen te omvatten, dat het dekkingstekort binnen maximaal 5 jaar is beëindigd, terwijl een reservetekort binnen 15 jaar opgelost moet zijn. Integriteitsbeleid Integriteit staat voor integer handelen en dat is zoiets als doen wat van je verwacht wordt. Daarbij gelden dan de waarden en normen van goed burgerschap zoals onafhankelijk, loyaal, betrouwbaar, dienstbaar en onkreukbaar. Deels zijn deze waarden en normen uitgewerkt in gedragscodes die concreter aangeven wat wel moet en niet mag. Matching- en returnportefeuille De matchingportefeuille is het deel van het vermogen van een pensioenfonds waarvan de beleggingen relatief weinig risico kennen én waarvan de toekomstige kasstromen (coupon en aflossing obligaties) in grote lijnen gelijk zijn aan (een deel van) de toekomstige verplichtingen. Van dit deel van de portefeuille kan dus met relatief grote zekerheid worden gezegd dat het fonds het gematchte deel van zijn verplichtingen kan nakomen. Alleen een matchingportefeuille is niet genoeg aangezien op dit deel van de portefeuille het rendement te laag is om een pensioenfonds in staat te stellen om op zijn toezeggingen ook toeslagen te verlenen. Daarom hanteren pensioenfondsen ook een returnportefeuille, waarin meer risico s worden genomen om een aanvullend rendement ten opzichte van de matchingportefeuille te behalen. 29 Stichting Pensioenfonds Staples 29

30 Renteswap Een swap is een derivaat waarbij een partij een bepaalde kasstroom of risico wisselt tegen dat van een andere partij. Deze twee componenten worden ook wel de poten (legs) van de transactie genoemd. De uitdrukking is afkomstig van het Engelse werkwoord to swap (ruilen, omwisselen). Swaps zijn derivaten, dat wil zeggen dat ze afgeleide producten zijn. De renteswap wordt in het algemeen gebruikt om renterisico s te beheersen of af te dekken, of om een gewenste rentepositie in te nemen. De meest gebruikte termen voor de renteswap zijn IRS of Interest Rate Swap. Risk manager De functionaris die controles op het beleggingsproces, het resultaat en de kwaliteit van waarderingen uitvoert. Hiermee krijgt het bestuur het gewenste inzicht in de operationele risico s van het onder haar verantwoording gevoerde beleggingsbeleid. Solvabiliteit De mate waarin een pensioenfonds op langere termijn aan haar totale verplichtingen kan voldoen. Technische voorziening (TV) Het bedrag dat naar verwachting nodig is om alle lopende in de toekomst aan pensioengerechtigden uit te keren bedragen te kunnen dekken. Toeslagverlening Verhoging van ingegane pensioenen en/of (premievrije) pensioenaanspraken met een percentage dat gekoppeld is aan de ontwikkeling van een indexcijfer. Als indexcijfer wordt het consumentenprijsindexcijfer (CPI) gehanteerd. Totaal rendement In het begrip totaal rendement wordt de waardeverandering van de beleggingen meegenomen. Bij het effectief rendement op vastrentende beleggingen wordt ook nog rekening gehouden met het patroon van de nog te ontvangen aflossingen en rentebetalingen. 30 Jaarverslag 2012 in het kort

31 Vastrentende waarden Verzamelnaam voor beleggingen waarvoor in beginsel een vaste rentevergoeding en een vaste looptijd gelden. Voorbeelden van vastrentende waarden zijn obligaties, leningen en hypotheken. Verantwoordingsorgaan De Pensioenwet verplicht pensioenfondsen tot het instellen van een verantwoordingsorgaan waarin actieve deelnemers, pensioengerechtigden en de werkgever vertegenwoordigd zijn. Zij hebben als taak het controleren van het handelen van het bestuur met betrekking tot het beleid, de wijze waarop het beleid is uitgevoerd en de naleving van de bij of krachtens de wet vastgestelde principes voor Goed Pensioenfondsbestuur. Vereist eigen vermogen Is de omvang van het eigen vermogen waarover een pensioenfonds ten minste moet beschikken. Indien een pensioenfonds niet over dit vermogen beschikt, moet het een langetermijnherstelplan indienen bij DNB. Visitatiecommissie Het pensioenfonds draagt zorg voor de organisatie van het interne toezicht. Het gaat daarbij om het beoordelen van de beleids- en bestuursprocedures, de interne beheersing, de manier waarop de uitvoering van de regeling wordt bestuurd en aangestuurd en de manier waarop wordt omgegaan met risicomanagement. Het interne toezicht wordt bij ons pensioenfonds uitgevoerd door de visitatiecommissie. Volatiliteit In de financiële markten is de volatiliteit de mate van beweeglijkheid van de koers van een aandeel of een ander financieel product zoals een aandelenindex of valuta. 31 Stichting Pensioenfonds Staples 31

32 Colofon Vormgeving & realisatie Yland Design, Amsterdam Drukkerij Tuijtel BV Hardinxveld-Giessendam Prepress Heidelberg Prinect Workflow Press Heidelberg SMXL105 Papier 170 g/m² houtvrij silk M.C. FSC SCS-COC klimaatneutraal natureoffice.com NL gedrukt Stichting Pensioenfonds Staples Hoogoorddreef BE Amsterdam 32 Jaarverslag 2012 in het kort