Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Thales Nederland. 20 juni 2013

Transcriptie

1 Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Thales Nederland 20 juni

2 Agenda 1. Opening 2. Notulen van de vergadering van 26 juni Financiële gegevens uit Verslag en jaarrekening Herstelplan Pensioenfonds Thales 5. Pensioenpremie 2013 en Indexatie Governance 7. Overige actualiteiten dhr De Geus 8. Rondvraag 9. Sluiting 2.

3 Doelstellingen versus acties bestuur 2012 Reminder doelstellingen 2012: Financiële positie van het fonds Mogelijke gevolgen wetsontwerp AOW-leeftijd verkennen Volgen uitwerking hoofdlijnennotitie Herziening financieel toetsingskader pensioenen Tijdige en duidelijke communicatie Acties 2012: Visitatiecommissie Continuiteitsanalyse Aanpassen beleggingsbeleid (o.a. minimum volatility aandelen) Deels verzilveren Swap-overlay Aanpassen rekenmethodiek Ultimate Forward Rate (UFR) Invoeren nieuwe sterftetafels Besluitvorming in het kader van het herstelplan 3.

4 Notulen 26 juni

5 Financiële gegevens uit verslag en jaarrekening

6 2012 Verandering t.o.v /- Totaal per 31 december 2012 pensioenvermogen +128,5 mln 934,8 mln pensioenverplichtingen +70,8 mln 939,5 mln Aantal gepensioneerden Aantal actieven Aantal Ex-deelnemers Dekkingsgraad* +6,7% 99,5% Indexatie (act + gepens) 0% Rendement ** 15,6% * Na verlaging alle pensioenrechten met 3.5% ** Inclusief Swap overlay 6.

7 Beleggingen 31 december 2012 (in mln euro) vastgoed aandelen vastrentend* cash * incl. Marktwaarde swap-overlay 7.

8 Staat van baten en lasten in duizenden euro s Baten bijdragen werkgever en werknemers directe beleggingsopbrengsten indirecte beleggingsopbrengsten* overige baten 12-1 Totaal Baten Lasten toevoeging voorziening pensioenverpl. ** pensioenuitkeringen saldo waardeoverdrachten -/- 93 -/ pensioenuitvoerings- en administratiekosten Totaal Lasten Jaarresultaat / * inclusief swap overlay en valuta afdekking ** o.a. effekt van de gedaalde marktrente 8.

9 Balanstotaal (in miljoenen euro s) dec '96 31 dec '97 31 dec '98 31 dec '99 31 dec '00 31 dec '01 31 dec '02 31 dec '03 31 dec '04 31 dec '05 31 dec '06 31 dec '07 31 dec '08 31 dec '09 31 dec '10 31 dec '11 31 dec'12 31 dec '93 31 dec '94 31 dec '95

10 Balans per 31 december in duizenden euro s Activa beleggingen: onroerendgoedfondsen aandelen obligaties derivaten overige beleggingen (oa cash funds) vorderingen en overlopende activa liquide middelen Totaal activa NB: Beleggingscategoriën: inclusief allocatie liquide middelen en lopende interest NB2: Totale balanswaarde van 1050 mln is inclusief ontvangen onderpand op renteswaps van 116 mln (overige schulden en overlopende passiva). Indien deze laatstgenoemde post in mindering wordt gebracht op de totale balanswaarde dan resteert het pensioenvermogen van 935 mln. 10.

11 Balans per 31 december in duizenden euro s Passiva reserves -/ / voorziening pensioenverplichtingen Invaliditeitsvoorziening Overige schulden en overlopende passiva Totaal passiva

12 Pensioenvermogen en rendement Rendement Rendement Fonds 2012 benchmark 2012 Aandelen 15,23% 15,16% Obligaties 10,22% 10,73% Onroerendgoed fondsen 20,18% 16,54% Totaal 12,36% 12,60% Bijdrage - Swap overlay 3,31% - Valuta afdekking -0,05% Totaal rendement ,61% 12.

13 Pensioenvermogen en rendement sinds1993 (vanaf 2008 incl. Swap) in procenten Rendement dec '93 31 dec '94 31 dec '95 31 dec '96 31 dec '97 31 dec '98 31 dec '99 31 dec '00 31 dec '01 31 dec '02 31 dec '03 31 dec '04 31 dec '05 31 dec '06 31 dec '07 31 dec '08 31 dec '09 31 dec '10 31 dec '11 31 dec ' euro premie per is aangegroeid tot euro per (rendement 5,8% per jaar)

14 Pensioenvermogen en beleggingsstrategie Startpunt beleggingsstrategie: ALM studie Acties 2012: Verder optimaliseren van risico-rendementsprofiel door minimum volatility aandelen strategie Swap-overlay deels verzilverd (renterisico blijft 70% afgedekt) Vastrentend: minder Europa tgv Emerging Markets Rendement over ,6% Vermogenstoename over de afgelopen 4 jaar (sinds eind 2008): 327 mln (circa + 54%, in crisistijd) 14.

15 Pensioenverplichtingen 2012 Toename door gestegen levensverwachting in 2012 (circa -2% dekkingsgraad) Aanpassen rekenmethodiek (UFR) (circa +2,2% dekkingsgraad) Toename pensioenverplichtingen over de afgelopen 4 jaar (sinds eind 2008): 283 mln 15.

16 Ontwikkeling Pensioenfonds Thales (effecten cumulatief over periode van 6 jaar, afgerond op mln) Kapitaal Pensioenverplichtingen DG (in mln euro) (in mln euro) Start ,8% Premie +144 Opbouw +129 Uitkeringen -145 Uitkeringen -145 Beleggingsresultaat +258 Indexatie +18 Kosten -8 Rentetoevoeging

17 Ontwikkeling Pensioenfonds Thales (effecten cumulatief over periode van 6 jaar, afgerond op mln) Kapitaal Pensioenverplichtingen DG (in mln euro) (in mln euro) Start ,8% Premie +144 Opbouw +129 Uitkeringen -145 Uitkeringen -145 Beleggingsresultaat +258 Indexatie +18 Kosten -8 Rentetoevoeging +106 Daling marktrente +273 Levensduur +82 Verlaging 3,5% -34 Impact UFR -18 Saldo ov. effecten +13 Stand 31 december ,5% 17.

18 Herstelplan 18.

19 Herstelplan evaluatie Onderdekking sinds eind 2008 (dekkingsgraad < 104,2%) Niet voldoende herstel per 31 december 2012 Verlaging alle pensioenen per 1 april 2013 met 3,5% 19.

20 Dekkingsgraad Vermogen fonds Verplichtingen = dekkingsgraad % Een dekkingsgraad van 108 % betekent dat het pensioenfonds voor iedere 100 euro die nu en in de toekomst aan pensioen moet worden uitgekeerd, 108 euro aan beleggingen heeft Minimaal vereiste dekkingsgraad is 104,2%, vereist (op 15-jaars termijn) is 116,2% 20.

21 Ontwikkeling vermogen, verplichtingen, dekkingsgraad (in mln Euro, dekkingsgraad in %) Eind 2008 Eind 2012 Mutatie dec 08- dec 12 Vermogen Verplichtingen dekkingsgraad 92,6% 99,5% + 6,9% (lange) rente 3,57% 2,38% -1,19% Mei ,7% 2,35% mutatie in 2012 Vermogen Verplichtingen Dekkingsgraad 92,8% 99,5% +6,7% (lange) rente 2,74% 2,38% -0,36% 21.

22 Verlaging Dekkingsgraad eind 2012: 96,0% nog zonder effect van de verlaging Met pensioenverlaging van 3,5% wordt de dekkingsgraad 99,5% en dat is voldoende volgens herstelplan Daarom verlaging per 1 april 2013: 3,5% 22.

23 Belangrijke oorzaken achterblijven dekkingsgraad en herstel (1) Lage rentestand Nodig voor X pensioen vanaf 65 (stel rente 3,57%, niveau eind 2008) Nodig voor X pensioen vanaf 65 (stel rente 2,38%, niveau eind 2012) verplichtingen pensioenfonds stijgen ten koste van de dekkingsgraad Gemiddelde looptijd verplichtingen 16 jaar; 1,19%-punt rentedaling heeft dan (zonder rente afdekking) een effect van 16x1,19%=+19% op de verplichtingen. Pensioenfonds Thales Nederland dekt dit risico deels af (70%) 23.

24 Belangrijke oorzaken achterblijven dekkingsgraad en herstel (2) langere levensverwachting Nodig voor X pensioen vanaf 65 (stel gedurende circa 15 jaar) Nodig voor X pensioen vanaf 65 (stel gedurende circa 17 jaar) Geen premie voor betaald Verplichtingen pensioenfonds stijgen, ten koste van de dekkingsgraad (sinds eind 2008 circa +8,7%; sinds januari 2007 circa +13,4% ) 24.

25 Oorzaken achterblijvend herstel Tijdens herstelperiode (sinds eind ) is rente gedaald van 3,57% naar 2,38 % (toename pensioenverplichtingen circa +19%; door renteafdekking van 70% is netto effect op de dekkingsgraad circa -6%) Tijdens herstelperiode door gestegen levensverwachting in totaal sinds eind ,7% stijging pensioenverplichtingen Geen kwestie van verkeerd beleggen, rendementen zijn goed 25.

26 Herstelplan en mogelijke verdere korting Dekkingsgraad eind 2013 bepalend (minimaal 104,2%) Actuele dekkingsgraad 100,7% (eind mei 2013) Ontwikkelingen 2013 onzeker, nog steeds kans op extra verlaging per 1 april

27 Vergelijken fondsen obv dekkingsgraad Ieder fonds is anders: samenstelling deelnemersbestand heeft veel invloed Fondsen met een vergelijkbare dekkingsgraad eind 2012 hanteren verschillende verlagingspercentages Verlagingspercentages afhankelijk van herstelplanevaluatie Wet- en regelgeving rond herstelplan geeft o.a. aan hoe het toekomstige verwachte rendement berekend moet worden en welke randvoorwaarden hierbij gelden Aan het einde van het herstelplan moeten alle fondsen uitkomen op de minimaal vereiste dekkingsgraad, al dan niet door extra verlaging. Op dat moment wordt alleen uitgegaan van gerealiseerd rendement en niet meer van verwacht rendement 27.

28 Pensioenpremie

29 Premie Premie 2011: 28,3% (werkgever 16,98%, werknemer 11,32%) Premie 2012: 28,3% (werkgever 16,98%, werknemer 11,32%) Premie 2013: 33,1%* (werkgever ,1%*, werknemer 12%) Premie bestaat uit de volgende, wettelijk verplichte, elementen: a) Comingservice koopsom voor de in het betreffende jaar nieuw op te bouwen pensioenaanspraken b) Risicokoopsommen voor nabestaandenpensioen en premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid c) Een solvabiliteitsopslag (gerelateerd aan risicoprofiel beleggingen) d) Opslag i.v.m. uitvoeringskosten Premieniveau komt steeds hoger te liggen door daling van de marktrente. De lagere marktrente zorgt voor hogere kosten van nieuw op te bouwen pensioenen (onderdeel a). Het fonds heeft als beleid de zg. gedempte premiesystematiek te hanteren (= gemiddelde marktrente van afgelopen 5 jaar) *De werkgever is bereid om de benodigde premie boven 30% éénmalig in 2013 op zich te nemen, hier mogen geen rechten aan worden ontleend voor de toekomst. 29.

30 Indexatie

31 Indexatie 2013 en cumulatief gemiste indexatie sinds 2004 Indexatie % Cumulatief gemiste indexatie middelloon actieven middelloon Gepensioneerden* 12,2% 9,3% *Vanaf 1 januari 2013 worden de pensioenen uit de eindloonregeling ook per 1 jan. i.p.v. per 1 april geïndexeerd. 31.

32 Governance 32.

33 Organisatie en toezicht pensioenfonds Toezicht h Accountant (KPMG) Visitatiecommissie Vermogensbeheer (ING IM en Blackrock) Uitvoering Manager Pensioenfonds Bureau Pensioenzaken Bestuur Stichting Pensioenfonds Thales Nederland Communicatiecommissie Overheid (DNB / AFM) Kasbank Administratie (AonHewitt) Adviserend actuaris (TowersWatson) Beleggingsadviescommissie Verantwoordingsorgaan Compliance officer Waarmerkend actuaris (TowersWatson) Deelnemers 33.

34 Pension fund governance (PFG) Sinds 2007 principes van pension fund governance in Pensioenwet*: Deskundigheid bestuur Compliance officer Verantwoordingsorgaan (elk jaar) Visitatiecommissie (elke 3 jaar) * Momenteel is het wetsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen in behandeling bij de Eerste Kamer. Dit Wetsvoorstel bevat een aantal wijzigingen t.a.v. de inrichting van pensioenfondsen. 34.

35 Verantwoordingsorgaan (VO) Taak: oordeel geven over handelen van bestuur, het door het bestuur gevoerde beleid in het kalenderjaar en beleidskeuzes die op toekomst betrekking hebben. Bijzondere aandacht voor evenwichte belangenbehartiging Leden: mevr Gomes, dhr Hamelink, dhr Van der Zeeuw (namens werkgever, werknemers, pensioengerechtigden) 35.

36 Verantwoordingsorgaan (VO) (vervolg) Oordeel en bestuursreactie: VO oordeelt o.b.v. de gevoerde gesprekken en beschikbare documenten positief over het handelen en gevoerde beleid van het bestuur over 2012 Bestuursreactie: bestuur is VO erkentelijk voor het verslag en zal komend jaar de gelegenheid te baat nemen om de aanbevelingen te onderzoeken en waar mogelijk op te volgen 36.

37 Visitatiecommissie Toetst besluitvormingsprocessen en checks en balances binnen het fonds en de wijze waarop het fond met risico s omgaat Oordeel (2012): beleids- en bestuursprocedures en de checks en balances zijn voldoende ontwikkeld, het fonds wordt adequaat aangestuurd en het bestuur gaat verantwoord om met de risico s op zowel korte als langere termijn Aanbevelingen worden door bestuur uitgewerkt in actieplan 37.

38 Speerpunten pensioenfonds 38.

39 Speerpunten 2013/2014 Herstel dekkingsgraad Zorgvuldige en eenduidige communicatie Voldoen aan veranderende wet- en regelgeving Afronden continuïteitsanalyse Conclusies visitatiecommissie evalueren, actieplan Competentietoets bestuursleden Voorbereiden nieuwe pensioenregeling Nieuwe pensioenplanner ALM studie 39.

40 Overige actualiteiten 40.

41 Contouren nieuwe pensioenwetgeving dhr H. De Geus (Towers Watson) 41.

42 Rondvraag Denkt u aan het invullen van de enquete? 42.