30 september /LJ/AH. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie

Transcriptie

1 Postadres Postbus 9208, 3506 GE Utrecht Team Pensioenen T (lokaal tarief) F wwwfnvbondgenotennl Datum 30 september /LJ/AH Onderwerp FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie Doorkiesnummer Uw kenmerk FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie 1 Inleiding In de arbeidsvoorwaardennota van 2016 is de volgende tekst over pensioenbeleid opgenomen: De FNV blijft bij het pensioenbeleid inzetten op een zo goed mogelijk pensioen voor alle generaties De fiscale ruimte in het Witteveenkader willen we zo maximaal mogelijk benutten Daarom zetten we in op een maximale mix van hoge opbouw en lage franchise met een zo hoog mogelijk indexatie-ambitie Dit moet worden bereikt met stabiele en prudente premies, die op een generatie faire wijze zijn vormgegeven Door de aanpassing van de UFR ontstaat er een opwaartse druk op de premies en een neerwaartse druk op de dekkingsgraden Dit heeft tot gevolg dat in 2016 de premie nergens kan worden verlaagd Daar waar mogelijk zal de premie moeten stijgen Als er vorig jaar sprake was van een premievrijval door de versobering van het Witteveenkader zal de premie moeten worden verhoogd Voor de pensioenfondsen waarbij de dekkingsgraad onder de 105% is moet de premie extra prudent worden vastgesteld Dit betekent dat de inkoop van het pensioen niet ten koste mag gaan van het herstel van de dekkingsgraad tot 105% Een versobering van de pensioenopbouw mag alleen tijdelijk worden ingezet Als de financiële ruimte verbetert zal de versobering automatisch vervallen Op die manier kan een balans tussen generaties worden bereikt; namelijk zo hoog mogelijke opbouw met voorkomen van onvoorwaardelijke korting In deze notitie wordt beschreven hoe deze tekst op de cao-tafel en in het pensioenfonds vormgegeven kan worden

2 2 van 6 2 Gevolgen voor de pensioenregeling In de notitie Uitwerking nftk wordt het FNV-beleid beschreven Samenvatting FNV-beleid 1 De FNV is voor een evenwichtige belangenafweging tussen alle groepen, jongere en oudere werkenden en pensioengerechtigden Wij willen geen pech- en gelukgeneraties De verantwoordelijkheid hiervoor ligt wat ons betreft op de caotafel 2 De FNV kiest ten eerste voor een zo fiscaal maximaal mogelijke pensioenregeling en accepteert daarmee een verhoging van de premie Alleen zo delen werkgevers ook mee in de nadelige gevolgen van de lage rentestand Alle andere oplossingen gaan ten koste van de werknemers en gepensioneerden 3 Als een premiestijging niet meer acceptabel is kan een tijdelijke verlaging van de pensioenopbouw worden afgesproken Onderdeel van die afspraak is dat zodra het weer mogelijk is de pensioenopbouw automatisch weer moet worden verhoogd Dit geldt ook voor de het inhalen van het gemiste deel van de pensioenopbouw, die wordt ingehaald in de toekomst voor zo ver wet- en regelgeving dit toelaat 4 Als de premie boven een afgesproken maximum komt moet de pensioenopbouw worden versoberd Dit besluit is voorbehouden aan sociale partners Alleen aan de cao-tafel kan het besluit tot automatische verlaging van de pensioenopbouw worden genomen Het pensioenfonds is enkel uitvoerder van de afspraken die aan de caotafel zijn gemaakt Zolang de sociale partners er niet uitkomen voert het fonds de oude regeling uit En brengt de daarbij behorende premie in rekening 5 De FNV vindt dat een goed pensioen een geïndexeerd pensioen is Hiervoor is het noodzakelijk dat er beleggingsrisico s worden genomen Deze risico s moeten wel goed worden afgewogen De FNV vindt dat onvoorwaardelijk korten moet worden voorkomen Door de extreem lage rentestand zal dit beleid in de komende jaren waarschijnlijk niet haalbaar zijn Het FNV-beleid richt zich echter op de lange termijn De FNV zal bij het stijgen van de pensioenpremie de volgende volgorde van maatregelen aanhouden: 1 verhoging van de premie 2 premiedemping 3 tijdelijke verlaging van indexatie van loon naar prijs (bij dempen met verwacht rendement) 4 tijdelijk verlaging van de pensioenopbouw

3 3 van 6 2 De gevolgen voor de premieberekening In deze paragraaf wordt een handreiking gegeven hoe een premie generatiefair kan worden vormgegeven In het nftk zijn er twee methodes om de premie te berekenen: 1 Met een demping van een maximaal 10-jaars voortschrijdend gemiddelde van de rente, verhoogd met opslag voor solvabiliteit (bufferopslag) Er kan ook gekozen worden voor een kortere periode dan 10 jaar bijvoorbeeld 5 jaar of 1 jaar Naarmate er meer risico genomen wordt, wordt de premie hoger omdat de solvabiliteitsbuffer hoger wordt 2 Met verwacht rendement mits, een afslag voor indexatie wordt meegenomen en het rendement op vastrentende waarden wordt vastgezet voor vijf jaar Het rendement voor de vastrentende waarde is op basis van de actuele marktrente bij aanvang van deze periode De maxima van de rendementen waarmee mag worden gerekend liggen vast Er mag gekozen worden voor lagere (prudentere) rendementen, dit heeft een verhoging van de premie tot gevolg FNV wil dat geïndexeerd wordt op basis van loonindex Dan moet het rendement verlaagd worden met de loonindex (2,5%) Tijdelijk kan gekozen worden voor een afslag op basis van de prijsindex (2%) Hiermee wordt voorkomen dat de premie te hoog wordt waardoor de opbouw naar beneden moet worden bijgesteld Zodra de premie wordt herzien moet automatisch teruggegaan worden naar het uitgangspunt: de loonindex De beleggingsmix van het pensioenfonds heeft invloed op het verwacht rendement, hoe meer risico wordt genomen hoe hoger het verwachte rendement De FNV is van mening dat een overstap naar een risicovoller beleid altijd evenwichtig voor alle generaties moet zijn Een te lage premie kan een negatieve invloed op de dekkingsgraad hebben Daardoor is minder indexatie of zelfs korting mogelijk Bij een te lage premie is de premiedekkingsgraad minder dan 100% De financiering van de nieuwe opbouw is dan minder dan 100% Aangezien de rente nu erg laag staat leidt een premiedekkingsgraad van 100% tot hoge premies of tot lage pensioenopbouw van de werkenden Een premiedekkingsgraad van minder dan 100% hoeft geen probleem te zijn voor een gemiddeld fonds als dit tijdelijk plaats vindt en de premiedekkingsgraad voldoende hoog is De FNV vindt dat de premiedekkingsgraad minstens 85% moet zijn De verhouding van 85% is zonder opslag solvabiliteitstoeslag Een andere optie is dat bij de bepaling van de premie een maximum aan de negatieve premiebijdrage wordt voorgeschreven De negatieve bijdrage van de premie op de dekkingsgraad mag dan bijvoorbeeld niet meer zijn dan 1-2% in 5 jaar Daarnaast kan er de eis worden gesteld dat als er gekort moet worden, de negatieve bijdrage van de premie in dat jaar niet meer is dan 0,2%

4 4 van 6 De keuze voor de ene of de andere methode ligt bij het pensioenfondsbestuur De keuze voor een bepaalde methode is flink van invloed op de hoogte van de premie FNV-beleid We streven er naar dat onvoorwaardelijk korten wordt voorkomen; de premie moet prudent worden vastgesteld Voor het vaststellen van de premie mag volgens de FNV worden uitgegaan van het verwachte rendement mits: Er met een afgewogen risicoprofiel wordt belegd De negatieve premiebijdrage mag niet leiden tot een korting op de pensioenaanspraken Dit betekent dat: - de premiebijdrage minstens 85% moet zijn; en - de premie op prudentere aannames dan de maxima in de parameters moet zijn gebaseerd; en - de negatieve bijdrage van de premie op de dekkingsgraad niet meer mag zijn dan 1-2% in 5 jaar Daarnaast mag als er moet worden gekort, de negatieve bijdrage van de premie in dat jaar niet meer zijn dan 0,2% Fondsspecifieke zaken zijn belangrijk De gevolgen van een te lage premie zijn per pensioenfonds verschillend Voor een jong fonds, waarbij de premiehoogte nog veel invloed heeft, is een te lage premie nadeliger dan voor een oud fonds Daarnaast is de startdekkingsgraad van het pensioenfonds van belang Voor een pensioenfonds met een dekkingsgraad van minder dan het minimaal Vereist Eigen Vermogen is het van groot belang dat de premie kostendekkend is en er weinig tot geen verlies wordt ingekocht Bij het bepalen van de premieberekening moet ook de premiehistorie worden meegenomen Is er in het verleden ruim voldoende premie betaald of is de premie altijd al scherp berekend? Meer informatie nodig? Iets niet duidelijk of wil je afwijken van dit beleid? Neem dan contact op met het Team Pensioenen via de mailbox: pensioenvragencollectief@bgfnvnl

5 5 van 6 Bijlage: technische toelichting op de notitie Optie 1: Premie dempen op basis van gemiddelde rente De premie wordt berekend op basis van een gemiddelde rente van maximaal de afgelopen 10 jaar Er kan worden gekozen voor een middeling van de rente over een kortere periode (bijvoorbeeld 5 of 1 jaar) Hier geldt hoe lager de rente, hoe hoger de berekende premie De rente is de laatste jaren flink gedaald Als de rente de komende jaren op ongeveer hetzelfde niveau blijft zal de premie de komende jaren flink gaan stijgen Als er met een rentemiddeling van 10 jaar wordt gerekend, weet het pensioenfondsbestuur dat er de komende jaren te weinig premie wordt betaald voor de in te kopen pensioenen De verwachting is dat als in de toekomst de rente zal gaan stijgen, de premie op basis van het gemiddelde hoger zal zijn dan zonder de middeling De hogere premie in de toekomst is noodzakelijk om het verlies op premie in de eerste jaren weer recht te trekken Bij de keuze voor optie 1 moet ook de zogenaamde solvabiliteitsopslag (ook wel opslag voor het Vereist Eigen Vermogen genoemd) worden meegenomen De hoogte van deze solvabiliteitsopslag is afhankelijk van de beleggingsmix: hoe meer risico s in de beleggingen worden genomen, hoe hoger de solvabiliteitsopslag Dus hoe meer risico, hoe hoger de premie Optie 2: Premie dempen op basis van verwacht rendement Het rendement op vastrentende waarden moet worden vastgezet voor vijf jaar op basis van de actuele marktrente bij aanvang van deze periode Dat betekent op dit moment dat ook het verwacht rendement op obligaties laag zal zijn Het verwacht rendement moet worden berekend met een set parameters die is vastgesteld door de commissie parameters Deze set bevat de maxima; het pensioenfondsbestuur mag zelf prudentere verwachtingen hanteren De indexatie moet in de premie worden meegenomen Hierbij moet minimaal de prijsindex (2%) worden gehanteerd Als de ambitie van de pensioenregeling de loonambitie is moet deze afslag deels gebaseerd moet zijn op de verwachte looninflatie (2,5%) Bij deze manier van premieberekening wordt geanticipeerd op toekomstig rendement Hier geldt: hoe risicovoller er wordt belegd, hoe hoger het verwacht rendement en hoe lager de premie Het rekenen met verwacht rendement kan dus een stimulerend effect hebben op steeds risicovoller beleggen Dit geeft echter ook meer kans op korten en op diepere kortingen Door te rekenen met verwacht rendement ligt de premie lager dan kostprijs van het in te kopen pensioen Dit zal vooral het geval zijn als er zeer risicovol wordt belegd en als de maxima van de parameters worden gebruikt Het gevolg is dan dat er minder snel kan worden geïndexeerd of zelfs eerder moet worden gekort Het rekenen met een premie op basis van verwacht rendement heeft dus generatie-effecten Deze negatieve gevolgen kunnen ook worden verminderd door het verwachte rendement vast te stellen op prudentere aannames Voor aandelen kan bijvoorbeeld worden uitgegaan van een rendement van maximaal 6% (ipv de 7% die vanuit de commissie parameters maximaal is voorgeschreven) Dit rendement van 6% wordt ook meestal ook in de ALM-studie bepaald

6 6 van 6 Voor obligaties wordt uitgegaan van de marktwaarde van de rente bij aanvang Dat is op dit moment voldoende prudent